PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang ·...

10
PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL NAAM : KLAS : LEERKRACHT: PERIODE: van …… /…… /…… tot …… /…… / …… VOOR HET BEZOEK 1.1. Wat is textiel? Instappen De kleren maken de man. Zelfs zonder hun gezicht goed te bekijken, vormen wij ons een oordeel over mensen op basis van hun kledij. Hoe benoem je de deze kledingstukken? Is die kledij typisch voor een man / vrouw / kind? Is deze kledij verbonden met een land / beroep / geloof? Overal ter wereld is kledij belangrijk. Kledij zegt iets over wie je bent, over hoe je je voelt, over waar je bent en in welke omstandigheden. Ken je nog meer voorbeelden? Waarom voel je je soms goed of slecht door je kledij? Denk hierover na en vorm je eigen mening. Praat erover in de klas. Welke kledij vind jij mooi en waarom? 1 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Transcript of PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang ·...

Page 1: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL

NAAM : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

KLAS : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

LEERKRACHT: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

PERIODE: van …… /…… /…… tot …… /…… / ……

VOOR HET BEZOEK

1.1. Wat is textiel?

InstappenDe kleren maken de man. Zelfs zonder hun gezicht goed te bekijken, vormen wij ons een oordeel over mensen op basis van hun kledij.

Hoe benoem je de deze kledingstukken?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Is die kledij typisch voor een man / vrouw / kind?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Is deze kledij verbonden met een land / beroep / geloof?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Overal ter wereld is kledij belangrijk. Kledij zegt iets over wie je bent, over hoe je je voelt, over waar je bent en in welke omstandigheden. Ken je nog meer voorbeelden? Waarom voel je je soms goed of slecht door je kledij? Denk hierover na en vorm je eigen mening. Praat erover in de klas. Welke kledij vind jij mooi en waarom?

1 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 2: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

BijlerenWelke kleren heb jij vandaag aan? Bekijk ze even van dichtbij en zoek het label. Hierop vind je interessante informatie over wat je draagt.

Je vindt info over:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Het Latijnse woord texere = weven. Een weefsel gemaakt van draden, noemen we textiel. Naast kledij behoren ook lakens, breiwerk, stoffen, handdoeken, enz. tot textiel.

1.2. Hoe zit dat met onze kledij?

Instappen: hoe?

Dit stond in de krant van 13 mei 2014.

· Onderstreep in het artikel de winkelketens die je kent. · Schrijf hier de naam van het land waar die winkelketens de kledij laten maken: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Instappen: waar?Zoek het land op in de atlas. (Vul in of onderstreep het juiste antwoord.)· Dit land ligt ver / dichtbij ten opzichte van Europa.· In welk werelddeel ligt het? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

· Met welk vervoermiddel bereik je best dit land? Trein / boot / vrachtwagen· Via welke stad zou de kledij in Europa kunnen aankomen? Berlijn / Rome / Antwerpen· Waarom kies je voor dit laatste antwoord?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 3: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

Instappen: wie?Lees eens dit verhaal van een textielarbeidster uit Bangladesh.

Mim Salma Akter (23) Dhaka, Bangladesh - “Als ik kon kiezen zou ik graag iemand zijn die andere mensen helpt, een dokter bijvoorbeeld”, vertelt Salma. “Maar tot die tijd moet ik het hier zien te rooien”. Sinds een jaar of vijf werkt ze in een kledingfabriek. “Ik zou liever iets anders doen, iets waarbij ik daglicht zie”. Ze kan ook andere klusjes doen, maar nu naait ze ritsen aan kleding. “Ik doe er ongeveer 400 per dag”. Haar basissalaris is 46 euro per maand. Met overuren haalt ze weleens 66 euro. “Maar als de druk hoog is en er moet een levering af zijn werk ik soms wel 10 of 11 uur op een dag”. Ze vindt de kleding die ze maakt erg mooi. “Ja natuurlijk, Ik zou de kleren die ik maak wel willen dragen”, lacht ze “maar dat kan ik niet betalen!”

Heb je haar getuigenis goed gelezen? (Vul in of onderstreep het juiste antwoord) · Het werk dat ze uitvoert is eentonig / gevarieerd· Welk uiterlijk kenmerk van de fabriek kan je uit de tekst afleiden?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

· In België bedraagt het minimum leefloon voor een alleenstaande € 884 per maand. Hoeveel keer is dat het basissalaris van Salma? ± 10 x / ± 15 x / ± 20 x· Salma was ongeveer . . . . . . . . . . . . jaar toen ze aan het werk ging. · Denk je dat ook jongere meisjes in de fabrieken werken? Waarom?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

BijlerenDe kledingindustrie is een belangrijke, internationale economische sector. Alles draait om geld verdienen! De arbeiders worden niet altijd beter van de grote winsten van een firma. Onze kledij legt soms een lange weg af.

Lagelonenland zijn landen waar de productie van goederen (veel) goedkoper gebeurt dan in West-Europa of in Amerika. Ondanks de bijkomende transportkosten zijn de eindproducten toch goedkoper. De winst komt voort uit de grote volumes die wereldwijd aan heel veel consumenten verkocht worden.

3 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

© M

arie

ke v

an d

er V

elde

n / H

olla

ndse

Hoo

gte

(i.o.

v. Sc

hone

Kle

ren

Cam

pagn

e) 2

013-

2014

Page 4: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

1.3. Hoe verliep de textielproductie vroeger?Grote kledingmerken, lageloonlanden, drukke havens… Dat speelt zich nu af, in onze tijd. Maar hoe ging dat vroeger? Welk textiel droegen onze voorouders? En hoe maakten ze het?

Instappen: wat?Kledij is in de loop der eeuwen fel geëvolueerd. Kan jij je voorstellen dat je er bijloopt zoals deze mensen? · Nummer deze foto’s van 1 tot 9. (1 is de oudste en 9 de jongste).

Margaretha van Male koningin Victoria Hertog van Parma

Toetanchamon K 3 Neanderthaler

Lodewijk XIV keizer Augustus Neil Armstrong

4 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 5: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

Instappen: hoe?Behalve de Neanderthaler, die zich kleedt met dierenhuiden, dragen deze mensen allerlei vormen en soorten textiel. Textiel = elk weefsel, bestaande uit draden. Maar hoe kom je aan die draden? En hoe vormen de draden een stof?Dat gebeurde vroeger altijd met handwerk en primitieve werktuigen, die je hier ziet.

Bijleren

spinnewiel weefgetouw kantkloskussen

https://www.youtube.com/watch?v=8Qw6pVgw9UU

https://www.youtube.com/watch?v=PfGYy0QjIkED

https://www.youtube.com/watch?v=yQaulfZ7aKE

Spinnen = vezels ineen draaien tot draadWeven = verticaal gespannen draden (= ketting) aanvullen met horizontale draden (= inslag) tot weefsels (= stoffen)Kantklossen = draden dooreen vlechten tot kantwerk

1.4. Grondstoffen voor textiel

Instappen: wat?Maar waar komen de vezels vandaan? Waarvan worden draden eigenlijk gemaakt? Daar zijn grondstoffen voor nodig.

Bijleren

Grondstoffen zijn de ruwe, onbewerkte materialen die gebruikt worden om een product te maken. In het geval van textiel spreken we over vezels.

5 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 6: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

Dierlijke vezels

Schaap Trui uit wol

Plantaardige vezels

Katoen T-shirt uit katoen

Vlas Hemd uit linnen

Over vlas komen we alles te weten in Texture, museum over Leie en vlas!

OP VERKENNINGInstappen: waar?

· Wat is het adres van Texture?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

· Wanneer is het museum open? Zoek de openingsuren.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

· Hoe ga je er naartoe? Hoe ver is het en welke vervoersmiddelen heb je nodig voor deze afstand? Beschrijf hieronder hoe je naar het museum gaat.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 7: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

· Het museumbezoek ‘Puur Texture’ is voor leerlingen secundair onderwijs. Hoeveel kost een ticket voor dit bezoek? . . . . . . . euro / leerling.

In welke kamers is het museum onderverdeeld? Beschrijf ze in één zin. Zo weet je al min of meer wat je te wachten staat.

1. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Instappen: hoe? In het museum krijg je jullie de kans om kennis te maken met de rol en de evolutie van vlas in de Leiestreek. Geniet vooral van de ervaring en laat je verrassen door vlas!

Texture museum over Leie en vlas

Deze afspraken gelden: We luisteren aandachtig en werken actief mee aan wat er gevraagd wordt. We gedragen ons rustig. We lopen, roepen en tieren niet.

“Aan deze voorwaarden wil ik persoonlijk voldoen”.

Zet je handtekening!

7 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 8: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

NA HET BEZOEK3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang

· Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op. en bekijk het per twee. Duur 17:15 · Tijdens de film let één iemand op het herkennen van onderstaande afbeeldingen: nummer ze van 1 tot en met 9. · De andere let op de tekst. Ook hier geef je een nummer aan 9 fragmenten.

Nadien controleer je of alles overeen komt. Zo heb je de inhoud van Texture samengevat.

BEELD

8 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 9: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

TEKST

Op zoek naar grondstoffen vinden de Britse textiel-fabrikanten hun weg naar het Kortrijkse.

De speciale geur van roterijen bleef dagenlang hangen in je kleren.

Botenkopers – in witte kiel – zijn tussen-handelaars die het vlas bijeenbrengen op centrale verzamelpunten.

Tot het midden van de jaren 1930 rootten de vlassers in houten root-bakken, in stromend water.

In de kroeg kregen de vlassers een maandagpint om de week goed in te zetten.

De moderne zwingelturbines draaien op volle toeren.

In de 19de eeuw leverde het weef-getouw of spinnewiel een bijver-dienste voor de landbouwers.

Langs de Leie was dat hier één zee van vlas-kapelletjes. Je zag maar dat!

Het was een hoogdag om op maandag naar de Vlasmarkt in Kortrijk te gaan en zaken te doen.

· Wat heeft je het meest getroffen of verwonderd in dit verhaal? Geef drie opmerkelijke zaken en beschrijf ze telkens in één zin.

1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3.2. SwitchJe hebt nu voldoende opgestoken om een quiz te spelen: SWITCH (vgl. VRT, één). Je speelt het met 5 deelnemers. Wie het snelst zijn hand opsteekt en het juiste antwoord geeft, stijgt een plaats. Zorg dat je op één terecht komt!De vragenlijst hiervoor kan je opvragen via [email protected].

3.3. Is er vlas in Honduras?Hou je van spelletjes en opdrachten? Hoe gekker, hoe liever? Vorm groepjes in de klas en verhuis van het ene spel naar het andere. Dit zijn enkele mogelijkheden in de klas en op de speelplaats.

Met woorden

Pim Pam Pet Zoek naar woorden uit de sectoren textiel en vlas. Ze beginnen met een willekeurige letter van het alfabet.

Sprookje Er was eens, in een ver land… Herinner jij je nog het verhaal van Doornroosje? En het spinnewiel dat hierin voorkwam? Vertel het of lees het voor.

9 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK

Page 10: PUUR TEXTURE: VLAS - GRONDSTOF VOOR TEXTIEL · 3.1. Leven van ’t vlas. Een eeuw vooruitgang · Zoek via deze titel in Google het filmpje over vlas in de streek van Kortrijk op.

Handig en creatief

Arm breien Wie is extra handig en slaagt erin met de armen te breien? Je hebt enkel een lange strook stof of een dikke draad nodig.

Weefmat Weet jij nog hoe een weefmatje werkt? Op en neer, op en neer. Handigheid vereist! En dan, oefenen maar. Wat is nu de ketting en wat is de inslag?

Mode ontwerp

Bekleed met gekleurd papier of met stofjes - bij voorkeur linnen - een “paspop” van karton. Ook de accessoires zijn belangrijk! Kies je voor de mode van vroeger? Denk eraan: zowel mannen als vrouwen droegen specifieke kleren.

Merklap Heb je veel geduld en ben je handig? Zo leerden meisjes vroeger naaien: elke letter van het alfabet en je volledige naam en datum in kleine kruisjes.

Ga uit de bol

Knotsgekke modeshow

Heb je thuis nog oude kleren liggen? Pruiken en klompen? Breng ze mee voor een knotsgekke modeshow. Misschien kan je dit gebruiken tijdens het schoolfeest? Of geef je er een historische toets aan?

Op de speelplaats

Vorm twee groepen, neem een vlastouw en ga touwtrekken op de speelplaats. Wedden dat je handen ervan gaan gloeien? Zo sterk is vlas.

10 · Puur Texture · LEERLINGENWERKBOEK