programma

Beschermvrouwe H.K.H. Prinses Margriet der Nederlanden

JARIG

Trompe L’Oeil

film Birth-Day

Un Ballo

Kinderspelen

choreograf ie Jirí Kylián

De voorstelling duurt ± 100 minuten. Wijzigingen voorbehouden.

Trompe L’Oeil

choreografie Jiří Kylián | muziek Claudio Monteverdi Ouverture from: Orfeo (1607), Steve Reich Clapping Music (1972), Johann Sebastian Bach Sarabande from the Partita in d-minor (1720),Zap MamaA song (1991), Pjotr Ilijtsj Tsjaikovski The Swanlake, opus 20 (1877), Thomas Morley Madrigal | kostuumontwerp Jiří Kylián, Joke Visser | lichtontwerp Jiří Kylián, Kees Tjebbes | decorontwerp Jiří Kylián | zangtraining Jolande Geven | repetitor Iris Reyes, Marlena Wolfe | instudering Arlette van Boven | kostuums met dank aan Nederlands Dans Theater, Joke Visser | duur ± 26 minuten | wereldpremière 10 oktober 1996, Nederlands Dans Theater 3, Den Haag | première Introdans Ensemble voor de Jeugd 11 oktober 2014, Arnhem

Dit seizoen vieren we feest! Introdans Ensemble voor de Jeugd bestaat 25 jaar. JARIG is de eerste jubileumvoorstelling en in het voorjaar van 2015 toert Introdans Ensemble voor de Jeugd ook met de voor-stelling FEEST door het land.

Daarnaast is er een speciaal programma met allerlei feestelijke activiteiten gedurende het jaar. Zo is er een prachtig fotoboek en komt er op 21 juni 2015 een groot dansfeest voor alle kinderen uit Arnhem op het kerkplein. Meer weten over het jubileum? Houd dan de website www.introdans.nl in de gaten.

Introdans Ensemble voor de Jeugd is JARIG

Alexis Geddes

Jurriën SchobbenMathieu di Scala

Vivian Sauerbreij

Un Ballo

choreografie Jiří Kylián | muziek Maurice Ravel Le Tombeau de Couperin (1917) en Pavane pour une infante defunte (1910) Orchestre Symphonique de Montréal o.l.v. Charles Dutoit | decorontwerp Jiří Kylián | kostuumontwerp Joke Visser | lichtontwerp Jiří Kylián, Kees Tjebbes | decoruitvoe-ring Helldorfer Lasbedrijf | kostuumuitvoering Hermien Hollander, Renske Kraakman | repetitor Iris Reyes, Marlena Wolfe | instudering Arlette van Boven | duur ± 12 minuten | wereldpremière 17 januari 1991, Nederlands Dans Theater 2, Den Haag | première Introdans Ensemble voor de Jeugd 21 februari 2009, Arnhem

De choreograaf: Jiří Kylián De voorstelling JARIG bestaat volledig uit choreografieën van Jiří Kylián (Praag, 1947). Zoals veel choreografen was Kylián eerst zelf danser voordat hij balletten ging creëren. Zijn naam is onlosmakelijk verbonden met het Nederlands Dans Theater, waarvan hij bijna 25 jaar artistiek directeur was en dat hij tot grote internationale hoogten bracht. Maar hij werkte ook

voor andere gezelschappen, waaronder Introdans. Binnen Kyliáns oeuvre zijn verschillende stijlperioden te onderscheiden. Wereldberoemd werd hij in de jaren zeventig en tachtig met zijn neoklassieke choreografieën met folkloristische motieven, sterk emotioneel, en vol virtuoos, soepel partnerwerk.

In de jaren negentig werd zijn vocabulaire grilliger, weerbarstiger, er was vaker sprake van duistere emoties en onbehagen. Gaandeweg werd zijn danstaal weliswaar soberder - met in-vloeden van Japanse, minimalistische esthetiek - maar niet minder complex. Elke beweging lijkt bij Kylián van-uit een innerlijke emotie te komen, waarbij elk detail, hoe watervlug en flitsend ook, getuigt van een inge-houden spanning en een volkomen beheersing.

Alexis Geddes

Merel Janssen + Giuseppe Calabrese

Kinderspelen

choreografie Jiří Kylián | muziek Gustav Mahler Kindertotenlieder (1901-1904) Hallé Orchestra o.l.v. Sir John Barbirolli | muziekcollage Gary Carpenter | decorontwerp Willem Katz | kostuumontwerp Jiří Kylián | lichtontwerp Jiří Kylián, Kees Tjebbes | kostuums met dank aan Nederlands Dans Theater, Joke Visser | decoruitvoering Roma BV, Theatex, Kread’or | kostuumuitvoering atelier Introdans | repetitor Iris Reyes, Marlena Wolfe | instudering Roslyn Anderson, Patrick Delcroix | met dank aan Vooropleiding Dans ArtEZ en Boys Action | duur ± 33 minuten | wereldpremière 4 januari 1978, Nederlands Danstheater 1, Amsterdam | première Introdans Ensemble voor de Jeugd (deel) 19 februari 2000, Arnhem | première Introdans Ensemble voor de Jeugd (integrale versie) 11 oktober 2014, Arnhem deze choreografie is geïnspireerd op ‘de kinderspelen’, een schilderij van pieter brueghel de oude (1525 - 1569) uit het kunsthistorisches museum in wenen.

De voorstelling JARIG bestaat uit drie balletten. Voor de pauze zie je Trompe L’Oeil, een werk vol bizarre bewegingsvondsten en gekke grappen. Daarna volgt Un Ballo, een dans bij kaarslicht. De choreo-graaf omschrijft de dans zelf als ‘een oefening in muzikaliteit en in sensitiviteit tussen mannelijke en vrouwelijke partners’. Het stuk is heel moeilijk door de vele lifts, risicovolle balansen en steeds wis-selende dynamiek. Na de pauze brengt een grote cast, aangevuld met jonge danstalenten, Kyliáns Kinderspelen. In dit stuk, geïnspireerd door het gelijknamige schilderij van Pieter Brueghel de Oude, verbeelden de dansers ogenschijnlijk onschuldige kinderspelen. Maar als je goed kijkt, zie je ze ook een minder lieflijke wereld imiteren - die van de volwassenen. Jiří Kylián creëerde dit stuk in 1978 in Den Haag, waar hij uitkeek over een schoolplein. Kylián: ‘We zouden vaker onze kindertijd moeten herinneren, omdat we in deze periode veel idealen en positieve kracht hebben ontwikkeld. We vergeten dit zo snel in de volwassen realiteit.’

Gastdansers Kinderspelen Ook jonge danstalenten dansen mee in Kinderspelen, zij volgen de ArtEZ-dansvooropleiding en/of dansen bij Boys Action in Arnhem. De kinder-cast bestaat uit Sterre Kerkedijk, Cleo van de Peppel, Ro-Mí Pouw, Benthe Rosmalen, Sabine Smits, Noa Vlijtig, Jair Warlich, Nathan van Helvoirt, Koen Falk, Chamillo Hondeveld, Chris Pfeiffer, Lasse Delpeut. De jonge dansers zijn opgedeeld in twee groepen, elke voorstelling dansen er dus zes kinderen mee.

Mathieu di ScalaAlberto Villanueva RodríguezRuben Ameling

Demi Verheezen enAlberto Villanueva Rodríguez

Merel Janssen enMathieu di Scala

Ana Isabel Martins Casquilhoen Carlo Camagni

Alexis Geddes enGuiseppe Calabrese

Jamy Schinkelshoek enJurriën Schobben

concept/choreografie/decor- en lichtontwerp Jiří Kylián | muziek Wolfgang Amadeus Mozart | kostuumontwerp Joke Visser | film/video P. & P. Lataster Films & Rob de Groot | video editing Rob de Groot - Vidishot MultiMedia | met dank aan Arthaus Musik, Berlijn | duur 4 minuten (fragment uit Birth-Day) | première 24 augustus 2001, Nederlands Dans Theater 3, Berlijn | dansers Sabine Kupferberg & Gérard Lemaître

film Birth-Day

Mathieu di Scala Jurriën Schobben Giuseppe Calabrese Jamy Schinkelshoek

Elena PampoulovaAymeric Aude

2014 za 11 okt 19.30 uur Schouwburg Arnhem- première 026-4437343 mssa.nl zo 12 okt 14.30 uur Schouwburg Arnhem 026-4437343 mssa.nl vr 17 okt 19.00 uur Parktheater Eindhoven 040-2111122 parktheater.nl wo 29 okt 19.00 uur Stadsschouwburg Amsterdam 020-6242311 ssba.nl za 8 nov 17.00 uur Stadttheater Bocholt (d) +49-2871-12309 stadttheater-bocholt.de zo 9nov 14.30 uur Rabotheater Hengelo 074-2556789 rabotheater.nl zo 16 nov 14.30 uur Deventer Schouwburg 0570-683500 deventerschouwburg.nl zo 23 nov 14.00 uur Stadsschouwburg Nijmegen 024-3221100 stadsschouwburgendevereeniging.nl zo 30 nov 14.30 uur Schouwburg Arnhem 026-4437343 mssa.nl zo 14 dec 14.30 uur Theater Odeon, Zwolle 038-4288288 odeondespiegel.nl 2015 vr 16 jan 19.30 uur Stadsschouwburg Utrecht 030-2302023 ssbu.nl zo 18 jan 14.30 uur Theater de Veste, Delft 015-2121312 theaterdeveste.nl vr 23 jan 19.30 uur Schouwburg Agnietenhof, Tiel 0344-673500 agnietenhof.nl zo 25 jan 15.00 uur Schouwburg De Lawei, Drachten 0512-335050 lawei.nl vr 30 jan 19.00 uur Theater Agora, Lelystad 0320-239239 agora-lelystad.nl za 31 jan 19.30 uur Junushoff, Wageningen 0317-465500 junushoff.nl zo 8 feb 15.00 uur Schouwburg Amstelveen 020-5475175 schouwburgamstelveen.nl wo 11 feb 15.00 uur Theater Orpheus, Apeldoorn 055-5270300 orpheus.nl

tournee JARIG

Colofon | Dit is een uitgave van Introdans | concept Evert Burggrave | redactie Leontine Zantinge | fotografie Hans Gerritsen, Pieter Henket, Joris Jan Bos | grafische vormgeving Dévelp, Velp | druk hpc bv, Arnhem | oplage 6000 stuks, 11 oktober 2014 | aandezeuitgavekunnengeen

rechtenwordenontleend.wijzigingenvoorbehouden | introdans | vijfzinnenstraat 82 | 6811 ln arnhem | t. +31-26-3512111 | f. +31-26-3515647 | welcome@introdans.nl | www.introdans.nl

in verband met auteursrechten is het niet toegestaan om beeld- en/of geluidsopnamen te maken.

Introdans beweegt je Sinds 1971 is Introdans uitgegroeid tot een uniek dansgezelschap van wereld-klasse. Met een gezonde ambitie blijft het gezelschap trouw aan zijn missie om de danskunst op hoog niveau te presenteren voor een breed publiek. De twee dansersensembles tonen met de Canon van IntrodansTM een gevarieerd en aantrekkelijk modern balletrepertoire. De educatieve afdeling Introdans Interactie biedt een bijzondere en actieve danservaring, gebaseerd op het repertoire van beide dansensembles. Als stadsgezelschap van Arnhem danst het gezelschap in de Nederlandse theaters en reist wereldwijd: beide ensembles zijn veel-vuldig te gast op internationale podia. H.K.H. Prinses Margriet der Nederlanden is Beschermvrouwe van Introdans.

Roel Voorintholt - artistiek directeur Roel Voorintholt was meer dan tien jaar één van de gezichtsbepalende dansers van Introdans. In seizoen 1982 /83 kwam hij als stagiair bij het gezelschap en kreeg in september 1989 de opdracht een zelfstan-dige afdeling op te zetten met aanbod voor kinderen en jongeren. Onder zijn leiding zijn Introdans Ensemble voor de Jeugd en Introdans Interactie van

toonaangevend belang geworden. In oktober 2004 is hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Roel Voorintholt ontving in 2008 de Prijs van de Kritiek van de Kring van Nederlandse Theatercritici voor zijn inzet voor de ‘opwaardering van jeugddans’. Vanaf 1 januari 2005 is Roel Voorintholt artistiek directeur van Introdans.

Ton Wiggers - algemeen directeur Ton Wiggers is medeoprichter van Introdans. In de beginjaren was hij danser, choreograaf en artistiek directeur. Hij heeft vele choreografieën op zijn naam staan. Later is hij zich meer gaan richten op zijn veelomvattende taken als artistiek directeur. Hij stelde zich als ideaal om op niet-traditionele en zo nodig onorthodoxe wijze dans voor een groot en

breed publiek bereikbaar en vertrouwd te maken. Met als resultaat: het publiek van Introdans is wereldwijd verspreid en groeit nog elk jaar. Ton Wiggers is bij het 25-jarig jubileum van Introdans, onderscheiden als Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en ontving in 2012 de hoogste onderscheiding van de Gemeente Arnhem: De Zilveren Stads-penning. Vanaf 1 januari 2005 is hij algemeen directeur van Introdans.

Introdans Ensemble voor de Jeugd danst ook schoolvoorstellingen in diverse theaters. Meer informatie? Mail naar interactie@introdans.nl

2014 za 11 okt 19.30 uur Schouwburg Arnhem- première 026-4437343 mssa.nl zo 12 okt 14.30 uur Schouwburg Arnhem 026-4437343 mssa.nl vr 17 okt 19.00 uur Parktheater Eindhoven 040-2111122 parktheater.nl wo 29 okt 19.00 uur Stadsschouwburg Amsterdam 020-6242311 ssba.nl za 8 nov 17.00 uur Stadttheater Bocholt (d) +49-2871-12309 stadttheater-bocholt.de zo 9nov 14.30 uur Rabotheater Hengelo 074-2556789 rabotheater.nl zo 16 nov 14.30 uur Deventer Schouwburg 0570-683500 deventerschouwburg.nl zo 23 nov 14.00 uur Stadsschouwburg Nijmegen 024-3221100 stadsschouwburgendevereeniging.nl zo 30 nov 14.30 uur Schouwburg Arnhem 026-4437343 mssa.nl zo 14 dec 14.30 uur Theater Odeon, Zwolle 038-4288288 odeondespiegel.nl 2015 vr 16 jan 19.30 uur Stadsschouwburg Utrecht 030-2302023 ssbu.nl zo 18 jan 14.30 uur Theater de Veste, Delft 015-2121312 theaterdeveste.nl vr 23 jan 19.30 uur Schouwburg Agnietenhof, Tiel 0344-673500 agnietenhof.nl zo 25 jan 15.00 uur Schouwburg De Lawei, Drachten 0512-335050 lawei.nl vr 30 jan 19.00 uur Theater Agora, Lelystad 0320-239239 agora-lelystad.nl za 31 jan 19.30 uur Junushoff, Wageningen 0317-465500 junushoff.nl zo 8 feb 15.00 uur Schouwburg Amstelveen 020-5475175 schouwburgamstelveen.nl wo 11 feb 15.00 uur Theater Orpheus, Apeldoorn 055-5270300 orpheus.nl

De assistenten en de repetitor Om een goede voorstelling te kunnen dansen werken de choreografen met assistenten en een repetitor. Zij studeren de verschillende balletten in met de dansers van Introdans Ensemble voor de Jeugd.Voordat de première plaatsvindt en voordat de tournee kan beginnen, zetten zij tijdens de repetities in de studio van Introdans alle puntjes op de ‘i’. Voor JARIG zijn Marlena Wolfe en Iris Reyes de repetitoren. Tijdens de tournee letten zij erop dat elke beweging klopt zoals de choreograaf dat heeft bedoeld. Dat is een heel precies werk, want het oefenen van een ballet houdt nooit op!

De kostuums en het decor Naast de dans komt er nog meer kijken bij het maken van een mooie voorstel-ling: kostuums, decor, licht en geluid. De productieleider van Introdans werkt samen met decor- en kostuumontwerpers, decorbouwers, kleedsters en technische mensen. Voor de première moet er veel gebeuren. Welke kostuums moeten er gemaakt worden? Hoe gaat het decor er uit zien? Wat voor licht is er nodig? Zoals je ziet is een voorstelling meer dan dansen alleen. In JARIG zie je veel verschillende kostuums. Deze zijn speciaal voor deze voorstel-ling ontworpen en gemaakt. Het is heel belangrijk dat de kostuums er mooi uitzien, maar het is nog belangrijker dat de dansers er prettig in kunnen bewegen. De kleedster verzorgt de kostuums. Tijdens de voorstelling is de kleedster druk in de weer. Achter het toneel helpt zij de dansers met aan- en uitkleden.

De techniek Bij JARIG komen veel technische hoog-standjes kijken. ‘s Ochtends vroeg rijdt de vrachtwagen van Introdans naar het theater. De technici zorgen dat alle speciale lampen en spots aanwezig zijn; dat het geluid werkt en de decors op hun plek staan. Tijdens de voorstelling bedienen zij het licht en het geluid en zorgen dat alle special effects op het juiste moment werken. De toneelmeester kijkt of alles goed gaat op het toneel. Na de voorstelling breken de technici alles af en laden de spullen in de vrachtwagen.

Introdans wordt ondersteund door

Introdans ontvangt subsidie van

Iris ReyesMarlena Wolfe

artistiek directeur Roel Voorintholt algemeen directeur Ton Wiggers | repetitoren Diane Matla, Iris Reyes, Marlena Wolfe | docenten Kevin Cregan, Cathy Martin, Karin Schnabel, Ton Wiggers | pianist Ruud Wouterson | gastpianist Jan Bijker | productiemanager Janette Krabbenborg | kleedsters/costumières Heleen Bouwman, Ineke Peters, Corinne Roes, Willeke de Swart | artistiek manager Introdans Interactie Adriaan Luteijn | algemeen manager Introdans Interactie Annemieke Vervoort | docenten Introdans Interactie Lobke van der Sanden, Anna Schmidt, Chantal de Vries, Vincent Wolf | stagiairs Introdans Interactie Emmy Coolen, Anouk Heuzen, Elena Pick, Rachel van Wijk | bureaumedewerker Introdans Interactie Marrit Eleveld | manager financiële zaken Dory Jansen | medewerker financiële administratie Ruhi Maras | directie-secretariaat (artistiek) Elly van der Sluis | directie-secretariaat (zakelijk) Janet Schuring-Aarts van den Berg | directieassistent a.i. Anita van Dijk | receptie Marrit Eleveld, Ernst-Jan van der Haar, Rachael Haverkamp-Hoopes, Margreet Tammeling | manager public relations en marketing Evert Burggrave | projectmedewerker public relations en marketing Marloes van Essen | medewerkers public relations/mediacontacten Leontine Zantinge, Anoek Hagenaars | medewerker public relations Dorris van Oeveren | vrijwilligers public relations Coby Dagelet, Jan Hoogland, Katrien van Kranen, Willeke Leenders, Ellen Lukassen, Desiree Nauta, Anne Nillesen, Elma Poelsma | stagiair public relations Isabella Zijp | manager techniek en facilitaire zaken Jan Duitshof | lichttechnici Maarten van den Berg, Berry Claassen, Hans Giesberts, Rinaldo Klein-Bleumink | geluidstechnici Joris Jans, Sam Overbeeke | toneelmeesters Sander Jansen, Eric van Nuland | systeembeheerder Adrie Völkers | stagiair techniek Annemaaike Haffmans | huismeester Richard Peters | medewerker huishoudelijke dienst Sonja Zweers

Stichtingsbestuur Introdans | voorzitter mr. G.J. de Graaf, Apeldoorn | penningmeester drs. H.A. Doek, Arnhem | secretaris J.W.S. van Eenennaam mba, Den Haag | vice-voorzitter drs. J.C. Houwert, Arnhem | leden ing. T.E. Bodewes, Hasselt | mr. W. Fokkink, Deventer | mr. B.J.M. van Meer, Arnhem

Tableau de la troupe

5 76 81 2 43

9 10 12 i11 ii iii iv

vii ixviii xviv

Dansers Introdans Ensemble voor de Jeugd 1. Ruben Ameling | 2. Aymeric Aude | 3. Giuseppe Calabrese | 4. Alexis Geddes | 5. Merel Janssen | 6. Elena Pampoulova | 7. Vivian Sauerbreij | 8. Mathieu di Scala | 9. Jamy Schinkelshoek | 10. Jurriën Schobben | 11. Demi Verheezen | 12. Alberto Villanueva Rodríguez | stagiairs i. Carlo Camagni | ii. Melvin Canjels | iii. Charlotte de Clercq | iv. Ana Isabel Martins Casquilho | v. Gido van Ooijen | vi. Julia Pereboom | vii. Selina Peterhans | viii. Steven Pinheiro de Almeida | ix. Axelle de Rore | x. Elisa Rudolf Wil je meer weten over de dansers, kijk dan op www.introdans.nl