oorschelpoorschelp

gehoorganggehoorgang

trommelvliestrommelvlies

slakkenhuisslakkenhuis

ovale vensterovale venster

ronde vensterronde venster

17.4 Het binnenoor (evenwichtszintuig)17.4 Het binnenoor (evenwichtszintuig)

rondblaasjerondblaasje

Ovaal blaasjeOvaal blaasje

slakkenhuisslakkenhuis

vestibulumvestibulum

verdikkingenverdikkingen

3 halfcirkelvormige kanalen3 halfcirkelvormige kanalen

ovale vensterovale vensterronde vensterronde venster

Binnenoor = labyrint + slakkenhuisBinnenoor = labyrint + slakkenhuis

Gehoororgaan: Slakkenhuis uitgeroldGehoororgaan: Slakkenhuis uitgerold

Endolymfe = vocht in slakkenhuis

Zintuigharen in basaalmembraan (middengang) registreren geluidstrillingen

VerdikkingenVerdikkingenmet cupulamet cupula

EvenwichtsorgaanEvenwichtsorgaan

ovaal blaasjeovaal blaasje

rond blaasjerond blaasje

statoliet-statoliet- orgaan (maculae)orgaan (maculae)

Half cirkelvormige Half cirkelvormige kanelenkanelen(Gevuld met endolymfe)(Gevuld met endolymfe)

Rond blaasje + ovaal blaasje = vestibulum

2 typen evenwichtsorganen2 typen evenwichtsorganen

Statolietorgaan (maculae)Statolietorgaan (maculae) Halfcirkelvormige organen + cupulaHalfcirkelvormige organen + cupula

11

22

33

11

22

33

Zintuigcellen en haartjesZintuigcellen en haartjes

Gelei - laagGelei - laag

kalksteentjeskalksteentjes

11

22

33

ZenuwuitloperZenuwuitloper

Gelei - laagGelei - laag

kanaalkanaal

11

22

33

CupulaCupula

Demo emmer + bal

Werking maculaeWerking maculae

zenuwvezelzenuwvezel kalksteentjeskalksteentjes

zintuighaartjeszintuighaartjes geleiachtige massageleiachtige massa

Werkt o.i.v. zwaartekrachtWerkt o.i.v. zwaartekracht

Waar?Waar? In ovaal en rond blaasjeIn ovaal en rond blaasje In de verbreding van de halfcirkelvormige In de verbreding van de halfcirkelvormige kanalenkanalen

Werking?Werking? Principe steunt op Principe steunt op zwaartekrachtzwaartekracht: werkt in op : werkt in op kalkkristallenkalkkristallen

Kristallen drukken op de Kristallen drukken op de wimpers van de zintuigcellenwimpers van de zintuigcellen

Prikkeling zintuigcellenPrikkeling zintuigcellen

Impuls doorgeven naar Impuls doorgeven naar hersenen via zenuwenhersenen via zenuwen

Principe steunt op Principe steunt op traagheidtraagheid

Bij beweging hoofd: vloeistof blijft achter Bij beweging hoofd: vloeistof blijft achter op de verplaatsing van de wandop de verplaatsing van de wand

Cupula buigt af in bepaalde richtingCupula buigt af in bepaalde richting

Prikkeling zintuigcellenPrikkeling zintuigcellen

Impuls doorgeven naar Impuls doorgeven naar hersenen via zenuwenhersenen via zenuwen

In ovaal en rond blaasje: In ovaal en rond blaasje: positiezin / rechtlijnige positiezin / rechtlijnige bewegingenbewegingen

geeft informatie over:geeft informatie over: de stand van het de stand van het hoofd t.o.v. de hoofd t.o.v. de zwaartekrachtzwaartekracht

In verbreding halfcirkelvormige In verbreding halfcirkelvormige kanalen:kanalen: Rotatiezin (draaiingen) of dynamisch Rotatiezin (draaiingen) of dynamisch evenwichtevenwicht

geeft informatie over:geeft informatie over: de bewegingen van je de bewegingen van je hoofdhoofd

Twee verschillende functies

Signalen van de maculae worden via het ruggenmerg naar de skeletspieren gestuurd zodat je rechtop blijft staan.

Signalen van de cupula worden via de hersenstam naar de ogen gestuurd zodat het beeld op je netvlies stabiel blijft.

Experiment draaikruk + ogen

Duizeligheid

“gevoel dat wordt beleefd als de relatie tot de ruimtelijke

omgeving verstoord is”

Oorzaak duizeligheid

Oriëntatie / evenwicht:• Evenwichtsorgaan (maculae + cupula)• Het zicht (ogen / visuele input)• Spieren (dmv spierspoeltjes)

Tegenstrijdige informatie duizeligheid (+ misselijk)

Villa volta

• Bank beweegt input evenwichtsorgaan• Kamer gaat draaien visuele input