POMONA:gezondheids-indicatoren voor mensen met verstandelijke beperkingen.

een Europees project.Presentatie VWS, 22-11-2005.

Henny van Schrojenstein Lantman

Marja Veenstra

Inhoud van de presentatie

• Gezondheidsverschillen

• Twee Pomona-projecten

• Gezondheidsindicatoren

• Indicatoren in dit project

• Indicatoren op micro- en macroniveau

• Discussie

Gezondheidsverschillen en gezondheidsindicatoren

• Whitehead The concepts and principles of equity and

health. (Int J of Health Serv 1992:22; 429-45)

Determinanten van Gezondheidsverschillen

• Natuurlijke (biologische) verschillen

• Gezondheidsbedreigend gedrag (eigen keus)

• Tijdelijk gezondheidsvoordeel

• Gezondheidsbedreigend gedrag (beperkt eigen keus)

• Blootstelling aan ongezonde condities

• Onvoldoende toegang tot gezondheidszorg of andere voorzieningen

• Gezondheidsgerelateerde sociale mobiliteit (door ziekte, verlaging in inkomen)

Invloed mogelijk op gezondheidsverschillen

• Gezondheidsbedreigend gedrag (beperkt eigen keus)

• Blootstelling aan ongezonde condities• Onvoldoende toegang tot gezondheidszorg of

andere voorzieningen• Gezondheidsgerelateerde sociale mobiliteit (door

ziekte, verlaging in inkomen)

Twee Pomona-projecten

• Pomona 1: het ontwikkelen van een indicatorset. (2002-2004)

• Pomona 2: het toepassen van de indicatorset. (2005-2008)

Gezondheidsdeterminanten

• WHO: een indicator toepasbaar op gezondheid en gezondheidsgerelateerde situaties

• Gezondheidsindicatoren vatten de data samen om relevante vragen te beantwoorden mbt de planning en beleidsvoering van gezondheidsprogramma’s

Pomona-1 partners

Germain Weber, Cecilia Heiss - AustriaGeert van Hove – BelgiumFrank Ulmer Jorgensen –DenmarkTuomo Määttä – FinlandCharles Aussilloux, Bernard Azema-FranceMeindert Haveman-GermanyPN Walsh, Christine Linehan – IrelandSerafino Buono – ItalyRaymond Ceccotto, Marion Kamper – LuxembourgHMJ van Schrojenstein Lantman-de Valk - the NetherlandsLuis Salvador Carulla, Marco Garrido Cumbrera – SpainMonica Bjorkman – SwedenMike Kerr - Wales UK

ECHI European Community Health Indicators

• ECHI groep had als doelhet ontwikkelen van een indicatorset diealle gebieden van public health omvatte

• gebruik maakte van bestaande datasets

• zich richtte op aandachtsgebieden die relevant waren voor de EU lidstaten

ECHI European Community Health Indicators

• Demografische gegevens

• Gezondheidstoestand

• Gezondheidsdeterminanten

• Zorgaanbod

Keuze indicatoren

• Kan geoperationaliseerd worden

• Geeft duidelijke verschillen aan tussen mensen met verstandelijke beperkingen en open populatieen tussen 14 EU landen

Pomona 1: de 18 indicatoren

• Demografisch• Prevalentie• Woonomstandigheden• Dagelijkse bezigheden• Inkomen / status• Levensverwachting

• Gezondheid• Epilepsie• Gebitsverzorging• BMI• Geestelijke gezondheid• Zintuigen• Mobiliteit

• Determinanten• Lichamelijke activiteiten

• Probleemgedrag

• Gebruik van psychotrope medicijnen

• Gezondheidszorgsysteem• Ziekenhuisopname /

contact met hulpverleners

• Gezondheid check-up

• gezondheidsbevordering

• Specifieke opleidingen voor hulpverleners

Pomona-2 partners

Germain Weber, - AustriaGeert van Hove – BelgiumTuomo Määttä – FinlandBernard Azema-FranceMeindert Haveman-GermanyPN Walsh, Christine Linehan – IrelandSerafino Buono – ItalyArunas Germanavicus - LithuaniaHMJ van Schrojenstein Lantman-de Valk - the NetherlandsJan Tossebro – NorwayAlexandra Carmen Cara RumaniaDasa Moravec Berger - SloveniaLuis Salvador Carulla – SpainMike Kerr - Wales UK

Pomona 2: de work packages

• Coordinatie• Disseminatie• Operationaliseren indicatoren• Zorgaanbod in lidstaten (atlas)• Pilot study• Steekproeftrekking• Gegevens verzamelen• Analyseren van gegevens• Aanbevelingen en ontwikkelen onderwijs

Pomona 2: gegevens verzamelen

• Op individueel niveauinterview mensen met verstandelijke beperkingen en ouder/begeleider/verzorger

• Op landelijk niveaupublicaties, registraties, consultatie van experts

Twee voorbeelden operationaliseren

individuele indicatoren

• Gebitsverzorging

• Geestelijke gezondheid

Gebitsverzorging

• DMFT: decayed, missing and filled teeth.

• In mond kijken (slechte tanden, vullingen, ontbreken van tanden)

• Gegevens opvragen van tandarts

Geestelijke gezondheid

• PAS ADD

• ABC = aberrant behaviour checklist

Indicatoren op landelijk niveau

• Prevalentie van mensen met verstandelijke beperkingen

• Prevalentie van epilepsie• Levensverwachting• Health promotion• Specifieke opleiding• Inkomen (minimumloon, uitkering, pensioen)

Uitdagingen

• Tien verschillende talen (backtranslation)

• Informed consent procedure

• Steekproeftrekkingen

Discussie

• Indicatoren op macro-niveau

• Lichamelijke activiteiten

• Geestelijke gezondheid

• Backtranslation

• Determinanten ook elders bruikbaar?