pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor...

24
pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:[email protected] om ijlHw: AMimRqsr

Transcript of pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor...

Page 1: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

pMjwbI Sbd joV

pwT- 6jmwq – A`TvINivSw - pMjwbIskUl: g.h.s doburjI

lubwxw

iqAwr krqw: sMqoS kor

ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumnEmail id:[email protected]

ijlHw: AMimRqsr

Page 2: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

SuD-ASu`D Sbd

• ividAwrQI leI TIk Sbd joVW dI vrqoN krnI zrUrI hY[ ies nwl ij`Qy SbdW dy ArQ bwry glqI l`gx qo bcw huMdw hY ,

• au`Qy ilKq dw pRBwv vI cMgw pYNdw hY[ku`J ASu`D-Su`D Sbd qy inXm qy auhnW dIAW audwhrnW id`qIAW geIAW hn[

Page 3: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

1. a,A,e A~Kr sur-DunIAW nUM AMikq krdy hn[ ies leI auhI lgW vrqIAW jwx, ijnW bwry ipCly AiDAwey iv~c d~isAw igAw hY[

2. TIk Sbd joV ilKx leI lgwKrW dI vrqo auicq QW qy kIqI jwxI cwhIdI hY[

3. pMjwbI bolI nUM Su~D rUp iv~c ilKx leI pMjwbI dy kNydrI rUp dy audwhrn Anuswr, ijvyN bolo, iqvy ilKo, dw inXm Apxwauxw cwhIdw hY[

Page 4: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

4. Sbd-joV krn smyN mUl Sbd nUM iDAwn iv~c r~Kxw bhuq jrUrI hY, ijvyN ‘ie~klw’ Sbd mUl DwqU ‘ie~k’ qoN bixAw hY[

• ies leI ies nUM ‘ie~klw’ ilKxw TIk hY[ • iesy qrHW ‘cukweI’,’cu~k’ DwqU qoN

bixAw hY[ies leI ‘cukweI’ ilKxw glq hY, ‘pVweI’ ‘pVH’ DwqU qoN bixAw hY, ies leI BVweI ilKxw glq hY[

Page 5: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

5. pMjwbI iv~c ‘h’ A~Kr Sbd-joV dI idRStI qoN bhuq m~hqv r~Kdw hY[ ies A~Kr dI vrqo vwly SbdW iv~c Su~D Sbd-joV krn leI inmnilKq g~lW dw iDAwn r~Kxw cwhIdw hY[

Page 6: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

(a)jy iksy Sbd iv~c ‘h’ A~Kr dI Awvwj qoN pihlw ‘ey’ ( y) dI DunI hovy qW aus qo pihly A~Kr nwl ‘ishwrI’ (i ) lweI jWdI hY ijvyN:-

Asu~D su~D syhq ishq myhnq imhnq jyhVw ijhVw kyhVw ikhVw vyhVw ivhVw myhr imhr

Page 7: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

(A)jy iksy Sbd iv~c ‘h’ A~Kr qo pihlw ‘dulwvw’ ( Y) dI DunI hovy qW pihly A~Kr nwl dulwvW vrqx dI QW ‘h’ nwl ishwrI l~gdI hY[

Syhr - SihrsunYhrI - sunihrIdupYhr - dupihrpYhr - pihrrYhxw - rihxwgYhxw - gihxw

Page 8: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• (e) jykr iksy Sbd iv~c ‘h’ qoN pihly A~Kr nwl ‘knoVy’ ( Y) dI DunI hovy qW aus nwloN knoVw htw ky ‘h’ nUM AokV (-) lweI jWdI hY ijvyN:-

bOhq - bhuq sOhrw - shurw vOhtI - vhutI bOh vcn – bhu vcn nOh - nhuM

Page 9: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

6. hyT ilKy SbdW iv`c ‘S’ dI QW qy ‘s’ dI vrqo TIk hY, ijvyN:

iSpwhI : ispwhISIql – sIql iSKr – isKr SVk - sVk kyS - kys

Page 10: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

7. g Aqy G dI glq vrqo nwl hI ArQW iv`c AMqr Aw skdw hY[iesleI g Aqy G dI vrqo bVy iDAwn nwl krnI cwhIdI hY, ijvyN:

1. sMg - Srm sMG - glw2. jMg - lVweI jMG - l`q

Page 11: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

8. ‘f’ Aqy ‘F’ dI glq vrqo krn nwl ArQW iv`c Prk Aw jWdw hY[

fol - pwxI Brn vwlw brqn Fol - vjwaux vwlw ie`k swz suMd - hwQI dI suMf suMF - Adrk sukw ky bxweI vsqU jo

pMswrI dI h`tI qo imldI

Page 12: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

9. ‘b’ Aqy ‘v’ dI vrqo nwl ArQW iv`c Prk pYdW hY ijvyN

ASu`D - bihVky dI b`KI iv`c b`tw mwirAw

Su`D- bihVky dI v`KI iv`c v`tw mwirAw

Page 13: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

10. ‘b’ Aqy ‘B’ dI glq vrqo vI glq Sbd joVW dw kwrn bxdI hY[

• sb - Cotw • sB - swry ( swry jIA)• Lb – lwlc (bhuqw lb nhI krnw cwhIdw)• l`B – l`Bxw

Page 14: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

11. ‘j’ qy ‘J’ dI glq vrqo nwl vI ArQW iv`c AMqr Aw jWdw hY, ijvyN:

su`jw – su`ijAw hoieAw su`Jw – su`Jxw ( iKAwl Awauxw) pUMjI –srmwieAw pUMJI – swP kIqI

Page 15: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• ‘D’Aqy ‘d’ dI glqI vrqo nwl vI ArQW iv`c Byd Aw jWdw hY, ijvyN:

• audwr - Ku`l idlw• auDwr - krjw• sugMd - shMu• sugMD - KSbU( Pu`lW dI)

Page 16: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

12. pMjwbI iv`c x , r Aqy V jW l ipCy jy DunI nwimkI hovy qW n Awaudw hY ijvyN:

‘r’ vwly Sbd sDwrn, iBKwrn, ihrn, ikrn, kwrn l vwly Sbd glnw, mlnw, tlnw, sMBlnw

Page 17: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• ‘V’ vwly Sbd pVnw, muVnw, lVnw, PVnw, KVHnw ‘x’ vwly Sbd igxnw, suxnw, imlxw, jwxnw, cuxnw

Page 18: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• keI SbdW dy pYrW iv`c h pwaux nwl Aqy nW pwaux nwl ArQ iv`c AMqr Aw jWdw hY ijvyN:

• jV (jV dyxw) - jVH (drKq dI) • qrW (Kwx vwlIAW) - qrHW (ies qrHW)• pry (dUr) - pryH (pMcwieq Awid)

Page 19: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• ‘ky’ nUM aus qo pihlw Awey Sbd nwl joV ky jW aus nUM nyKV ky ilKx nwl Sbd dy ArQ bdl jWdy hn, ijvyN:

• sV ky - sV jwx qo bwd sVky – sVk au`pr• BO ky - muV ky BOky - ku`qy BOky

• iCl ky - kyly iCl ky KwE iClky – kyly dy iClky• bwl ky - dIvw bwl ky bwlky - hy bwlky

Page 20: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• n Aqy x dI ie`k dUjy dI QW vrqo krn nwl Sbd do ArQW iv`c bdl jWdy hn, ijvyN

• sn – b`cy hwkI Kyfdy sn sx- sx dy r`sy mjbUq huMdy hn

• hwnI – nukswn hwxI – hm- aumr• Kwnw – Gr Kwxw – Bojn

Page 21: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

AiBAws• Sbd joV Su`D krky ilKo:• myhnq• vyhVw• dupYhr• Aorq• sOhr• bohqw• col• vohtI• iBKwrx• AwXw

Page 22: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

• AibAws• du`d• nNyhr• kcYhrI• pINg• gobI• soh

Page 24: pMjwbI Sbd joV pwT- 6 jmwq – A`TvIN ivSw - pMjwbI skUl: g.h.s doburjI lubwxw iqAwr krqw: sMqoS kor ib`icAW dy nwm : hrpIRq, sumn Email id:ghsdoburjilobanaasr@gmail.com.

DMnvwd