Sommige dagen wil ik pesten, zomaar,‘k weet niet waarom.

Liefst die kleine met haar vlechten,of Toon die niet goed leren kan.

Als ik me rot voel dan ga ik pesten,in schelden ben ik dan heel goed.Domkop, kleine schele, stinkerd …

Hé, je moeder heeft rood haar.

Sommige dagen ga ik pesten,dan ben IK in ’t spel de baas.

Ik beslis wie niet mag meedoen.Da’s dan pech, voor hem of haar.

Als ‘k me rot voel dan ga ik pesten,maar wie heeft daar dan wat aan?Wie voelt zich nadien het slechtst?

Jij of ik? Vraag ik me af.

Pesten, pesten, pesten,Is het dan nooit gedaan?Pesten, pesten, pesten,Wat hebben ze eraan?Al die stomme pestersZij vinden zich zo coolAl dat stomme pesten

Wat heeft het voor doel?Zij die worden gepest,Laten soms een traan

Zij die anderen pesten,Wens ik naar de maan;

Een wereld zonder pesten,Zal dat ooit bestaan?

Als we er samen aan gaan werken,Krijgen we het wel gedaan

1. Persoonlijk werkblad: “Hoe voel ik mij in de klas?”

1

Lees onderstaande woorden aandachtig en vraag om verduidelijking indien nodig. Omcirkel de woorden die uitdrukken hoe jij je soms voelt in de klas.

Kun je ook verklaren waarom jij je zo voelt? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

2. Persoonlijk werkblad ‘pesten’

2

Beantwoord volgende vragen schriftelijk. Werk eerlijk en verduidelijk je antwoorden zo grondig mogelijk.

a) Plagen mag wel, pesten niet. Maar wat is het verschil tussen pesten en plagen volgens jou?

b) Pesten is een plaag op de meeste scholen. Lees eerst onderstaande personages, wat doe jij? Kleur de prent die het best bij jou huidige situatie aansluit. Leg uit.

.c) Leg uit waarom je andere kinderen pest. (Als je zelf beweert niet te pesten, leg dan uit waarom je dat niet doet. )

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3

Wat is volgens jou plagen?

Wat is volgens jou pesten?

De HelperNeemt het op voor de gepeste. Vindt het niet goed dat er gepest wordt en is niet bang voor de pester. Helpt graag en is daarom vaak populair.

De PesterIs vaak onzeker en wil graag aardig en stoer gevonden worden. Denkt door te pesten dat iedereen hem/haar grappig vindt.

De StiekemerdVindt het goed dat er gepest wordt, maar bemoeit zich er niet mee. Is bang om zelf gepest te worden. Roept anderen erbij om het pesten te steunen.

De BuitenstaanderDenkt dat er in de klas niet gepest wordt en het kan hem/haar ook niets schelen. Zolang hij/zij er zelf maar geen last van heeft.

De GepesteVoelt zich vaak verdrietig en eenzaam. Durft meestal niets terug te doen of het te vertellen, is bang om dan nog meer gepest te worden.De Stille

Bemoeit zich er niet mee. Vindt het pesten wel gemeen, maar durft niets te doen of te zeggen. Is bang zelf gepest te worden

De MeepesterDoet mee met pesten, denkt dat hij/zij er dan bij hoort. Is bang om zelf gepest te worden

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

d) Ken je de persoon die je pest of gepest wordt goed of eigenlijk helemaal niet?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

e) Werd jij zelf al eens gepest? Leg uit hoe jij je voelde en op welke manier je gereageerd hebt op die pesterijen.

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

f) Geef zoveel mogelijk redenen waarom pestgedrag beter ophoudt? ____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

g) Kunnen klasgenoten iets doen om pesten tegen te gaan?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

h) Wat doe jij als je merkt dat één of meerdere klasgenoten gepest worden?

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

i) Hoe treed je het best op tegen een pestkop? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4

j) Wat zijn de gevolgen van pesten

Voor het slachtoffer:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Voor de pester:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Voor de klasgroep:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

3. Pesten, plagen of cyberpesten, wat is het nu?

- Jeroen is 13 jaar en draagt een bril. Iedereen lacht ermee en roept voortdurend “brilkop” naar Jeroen: ________________________________________

- Maaike is 14 jaar, omdat ze voortdurend babbelt en geen moment haar mond kan houden, zei de leerkracht tegen haar “kletstante”: _______________

5

- Joris valt over de schooltas van Mieke. Hij is kwaad en gooit ze een paar meter verder. Mieke scheldt hem uit. _______________________________________

- David wordt opgewacht aan de schoolpoort door 3 kinderen van de andere klas. Ze nemen zijn rugzak en gooien alles eruit op straat. Enkele kinderen van zijn klas lachen hem uit. David blijft roerloos staan.___________________________

- Toen ik gisteren op de speelplaats kwam, was het weer prijs. Een groepje macho’s uit het tweede jaar waren opnieuw bezig aan de toiletten. Zij trokken de deuren open. Blijkbaar waren ze op zoek naar een groentje dat ze voor heel de school te kijk wilden zetten. Toen gingen ze op zoek naar de boekentas van de betrokken leerling, keerden deze om en gooiden de inhoud in de vuilbak. Het was niet om aan te zien. __________________________

- Kristof van onze klas is altijd erg verstrooid. Gelukkig beseft hij dat ook. Heel zijn agenda hangt vol met geheugenbriefjes. Als er aan deze briefjes iets is veranderd, kan je de meest komische toestanden meemaken in de klas. Jongens, dit is echt lachen en gieren. Vorige week waren we na de speeltijd iets vroeger naar boven gekomen en hebben we de geheugenbriefjes van plaats veranderd. Toen Kristof zijn taak moest afgeven, was het natuurlijk prijs. Hij vond ze niet direct en begon zijn boekentas uit te laden, zijn bank om te draaien, enz. Zelfs de leerkracht moest met heel de zaak lachen. Het was een heerlijk moment tijdens een les die hoogstwaarschijnlijk weer eens verschrikkelijk saai zou zijn geweest. _________________________________________

- Dit was nog nooit gezien. Iedereen van onze klas was die ochtend compleet van de kaart. Toen we inlogden op ons schoolnetwerk, kregen we niet de gebruikelijke opstartpagina maar verscheen er een foto van Hannelore die na het turnen onder de douche stond. Wat erbij was geschreven, liet niets aan de verbeelding over. Hannelore barstte in tranen uit. Ze vluchtte de klas uit en we hebben haar de volgende maand niet meer gezien. Hoe was dit mogelijk? Wie had het gedaan? Dit is geen grap meer. Het is iemand geestelijk kapot maken. ____________________________________________________

- Jasper van onze klas is zwaarlijvig en ik ken niemand die zo met zijn uiterlijk kan omgaan als Jasper. Dikwijls lacht hij zelf met zijn

6

zwaarlijvigheid. Uiteraard duurde het geen maand of iedereen sprak hem aan met zijn bijnaam Dikie. Jasper bleek zich er niet aan te storen. Hij was de eerste om te lachen en te grollen over zijn zwaarlijvigheid. Tot op een bepaalde dag iemand in de klas zei: “Dikie denkt er ook zo over, meneer”. Toen is er iets geknapt bij Jasper. Was het de druppel die de emmer liet overlopen? Wat was er misgelopen?____________________________________________________________________________

Waar of niet waar?

Beantwoord de onderstaande vragen.

Waar Niet waar

1) Plagen doe je voor de grap. Het is niet de bedoeling om iemand te kwetsen.2) Plagen kan soms eindigen in pesten als je het niet onder controle hebt.3) Bij gewoon pesten zijn de daders meestal niet gekend.4) Cyberpesten: iemand pesten met alle mogelijke moderne communicatiemiddelen zoals gsm, e-mails, MSN, sms, enz.5) De daders van cyberpesten voelen zich erg veilig. Ze denken: “Ze kunnen mijtoch niets doen.” “ Ze vinden mij toch niet.”6) Omdat men het slachtoffer niet ziet, is cyberpesten minder gemeen.

Wat is nu juist het verschil?

Wat is plagen? Wat is pesten?

7

Jongeren die elkaar plagen, kunnen elkaar aan. Het is meer als grap bedoeld en het heeft niet de bedoeling om iemand te kwetsen. Nu eens plaagt de één, dan weer de ander. Een geplaagde jongere kan terugplagen. En na een tijdje maken ze het samen weer goed. Je kunt elkaar ook plagen voor het plezier. Zo’n lolletje kan verkeerd vallen, maar echt verschrikkelijk is plagen niet. Je hebt zelfs leuke en vriendelijke plagerijtjes. Tegen af en toe geplaagd worden, moet je kunnen.

Bij pesten is het anders. Als er gepest wordt is de ene jongere altijd sterker dan de andere. De ene heeft grotere spierballen, een grotere mond, meer invloed. De één wint dus altijd en de ander is altijd de verliezer. Pesten gebeurt nooit zomaar eens één keertje. Een jongere die gepest wordt, is steeds het mikpunt. Daarom is pesten nooit leuk, pesten is altijd gemeen en heeft als doel iemand pijn te doen, te kwetsen en te laten voelen dat hij of zij waardeloos is.

Wat is cyberpesten?

Cyberpesten is een vorm van pesten waarbij alle moderne communicatiemiddelen worden ingezet zoals: gsm, computer, internet, e-mail, MSN, sms, enz. De daders zijn meestal anoniem. Dikwijls is cyberpesten veel harder dan gewoon pesten omdat het publiek groter is en het moeilijker is om dingen van het net af te halen.

4. Hoe wordt er gepest?

Situatie 1 cht getuigenis 1Dit jaar kreeg ik mijn eerste gsm cadeau. Mijn ouders vonden dat ik altijd moest bereikbaar zijn als ik naar het secundair onderwijs ging. Je weet immers nooit wat je kan overkomen. Eindelijk, ik hoorde erbij. Cool, ik had eindelijk een gsm. Al snel wisselde ik mijn nummer uit met de leerlingen van mijn klas en van andere klassen. Ik was me echt van geen kwaad bewust. Wat kon mij overkomen? Ik was

8

cool en hoorde erbij. In de loop van het jaar ontstonden er wrijvingen tussen de verschillendeklassen. Dikwijls waren er woordenwisselingen tussen leerlingen van verschillende klassen. Mits wij een groep waren voelden we ons sterk. Op een bepaald moment kreeg ik een sms. Deze sms stond vol met verwensingen aan mijn adres in de meest afschuwelijke taal die ik ooit gelezen had. Meestal zie je bij een sms wie het heeft verstuurd, maar in dit geval dus niet. Er stond privé-nummer. Ik probeerde te bellen maar dat lukte natuurlijk niet. Deze sms’jes werden meer en meer herhaald en kwamen op de gekste momenten voor. Tot ‘s nachts toe ontving ik sms ’jes . Tevens werd er gedreigd rond het feit dat ik niets mocht doorgeven. Toen begonnen de telefoontjes. Er werd gebeld op de meest onverwachte momenten. Ik nam op en hoorde niets. Dit heeft maanden geduurd. Toen werd het mij te veel en heb ik het op school verteld aan mijn klastitularis. Zij nam contact op met mijn ouders. Hierna werd mijn nummer veranderd en gaf ik mijn nummer enkel door aan mensen die ik echt ken. Op school heeft men later een gesprek gevoerd met alle klassen van datjaar. Wat een verademing. Ik heb veel geleerd uit dit voorval. Ik geef mijn telefoonnummer niet zomaar door. Wanneer ik een probleem heb dan praat ik er in het vervolg sneller over met mensen die kunnen helpen.

Pesten met woorden

Pesten zonder woorden

Fysiek pesten

Sociaal pesten

Indirect pesten

Situatie 2 cht getuigenis 1Hoi! Ik ben Marjolein en ben 14 jaar oud. Toen ik naar het middelbaar ging, had ik het niet altijd even gemakkelijk. Ik was niet direct de populairste van de klas en deed in het begin ook geen moeite om bij het selecte groepje der populairen te horen.In de loop van het tweede jaar wilde ik er wel bijhoren en deed daar de meest ongelooflijke dingen voor. Mijn kleding veranderde, ik durfde reageren op enkele uitspraken van leerkrachten enz. Geloof het of niet, ik werd op een paar maanden tijd een echte populaire griet. Wat was het formidabel om bij dit groepje te horen!Na school hebben we via MSN uren met elkaar gechat. Op een bepaald moment werd er gevraagd om elkaars wachtwoord van MSN uit te wisselen. Het was een kwestie van vertrouwen en echte vriendschap. Cool vind je niet?Op een bepaald moment ging de groep iemand pesten van de klas. Aan deze activiteit wilde ik absoluut niet deelnemen. Ik had niets tegen dat meisje en herinnerde me goed hoe moeilijk het soms was om er niet bij te horen. Er ontstond uiteraard ruzie en het groepje liet me vallen als een baksteen. Op dat moment kon me dat eigenlijk minder schelen. Ik had een mening en wilde niet toegeven aan dit groepje der populairen. Op MSN verschenen wel Hotmailadressen zoals Marjolein is een bitch@hotmail.com . Je kunt immers Hotmailadressen veranderen en aanpassen zoals je wilt. ‘The sky is the limit’. Dit raakte me wel en ik praatte er thuis over.“Ach,”, zeiden mijn ouders, “als je niet reageert stopt dit wel”. Op het eerste zicht hadden ze gelijk. Tot ik op een bepaald moment met mijn ouders naar de schooldirectie moest komen. De directeur deed zijn verslag. Ik had met mijn e-

9

mailadres immers seksfoto’s gestuurd naar al de leerkrachten van de school. Toen werd alles duidelijk. Mijn zogenaamde vriendinnen stuurden via mijn e-mailadres e-mails in mijn naam. Dit kan want ze hadden immers mijn wachtwoord. Gelukkig werd ik na mijn lang verhaal geloofd, anders was ik minstens van school gestuurd. Mijn paswoord heb ik veranderd en is persoonlijk. Ik deel het met niemand. Bovendien heb ik bij het veranderen van mijn paswoord de raad opgevolgd om een veilig paswoord te gebruiken.

Pesten met woorden

Pesten zonder woorden

Fysiek pesten

Sociaal pesten

Indirect pesten

5. Doe vervolgens de antipest – test! Omcirkel je antwoorden.

1. Er zit jongen of meisje in je klas en je weet dat die niet populair is:

10

a Ik blijf uit zijn of haar buurt want, voor je het weet ben je ook een sukkel.b Ik ga alleen maar om met mijn vrienden groep, dus...c Dat maakt niet uit, ik kan goed overweg met iedereen uit mijn klas.d Hallo, ik ben diegene...

2. Als ik op school ben, dan

a Sluit ik me meteen aan bij mijn vaste vriendengroep.b Ben ik vaak alleen.c Doe ik mijn best om niet op te vallen.d Ben ik gewoon mezelf en klets ik met iedereen. 

3. Als ik in de klas een blunder maak,

a kunnen we er met z’n allen om lachen. b dan weet ik al waar ik de komende dagen voortdurend mee gepest wordt.c dan gebeurt er niets! Echt niet dat iemand mij uitlacht...d Ik ben de grappigste van de klas, om mij wordt voortdurend gelachen.

4. We gaan handballen bij turnen en de teams moeten gekozen worden. Wat denk je?

a ‘Leuk handbal!’b ‘Dit is zo erg: Ik word toch weer als laatste gekozen’c ‘Maakt mij niet uit, als ik maar samen met … ben...’ d ‘Word ik als eerste of als tweede gekozen?’

5. Het is 15.40 uur de school is uit!

a Snel naar huis en dan lekker computeren met vrienden.b Snel naar huis voordat ik opgewacht wordt...c Wat zal ik vandaag eens gaan doen?d Stoer hangen op onze hangplek.

6. Een grapjas heeft een schooltas van iemand op het dak van de school gelegd. Wat denk je?

a ‘Die grapjes zijn niet leuk!’b ‘O nee, het is toch niet mijn tas?!’c ‘Lachuh, ik weet wie dat gedaan heeft...!’d ‘Dat was wel geinig, wie gaat die tas nu pakken?’

7. Pesten…

a gebeurt gewoon! Sommige kinderen vragen er om, die zijn zo raar... Grappig, toch?b een beetje gek doen. Je moet wel tegen een grapje kunnen, anders heb je pech.c is iets waar ik bijna elke dag wel de dupe van ben...d is flauw... Je moet gewoon respect voor elkaar hebben.

Tel je resultaat samen en omkring wat bij je puntentotaal hoort.

11

0-10 punten Jij zou soms wel willen dat je onzichtbaar was. Je weet ook wel wat het is om gepest te worden. Wat helpt is er over praten, ook al wil je dat liever niet. Zoek iemand die te vertrouwen is: je ouders, je onderwijzer, een goede vriend en lucht je hart. Dat is een begin, want jij mag er zijn! 10-20 puntenJij komt op voor jezelf en voor anderen. Je bent betrouwbaar en een eerlijke vriend. Je bent aardig, maar geen meeloper! Halen anderen rottigheid uit, dan doe jij in elk geval niet mee!

20 -30 puntenVoor een goeie grap of mop moet je bij jou zijn. Jij bent wel in voor een geintje, maar weet ook wat je grenzen zijn en wanneer een grapje niet meer lollig is... 30-40 puntenJij bent heel zeker van jezelf. Je vindt jezelf erg goed en stoer. Dat kan heel goed zijn, maar niet als anderen daar de dupe van worden. Als je anderen pest of op een andere manier zich rot laat voelen, bedenk dan eens waarom je dat doet. Want als je je echt goed voelt over jezelf, dan wil je dat ook voor een ander!

6. Stellingenspel

Ben je het eens of oneens met de volgende stellingen? Verduidelijk je standpunt met argumenten.

a) Pesten is normaal: het hoort bij de jeugd en het leven.b) Wie anderen pest, is altijd populair in de klas.c) Wie gepest wordt lokt het dikwijls zelf uit.d) Pesten op school is vooral de schuld van de leerkrachten die altijd

doen of ze niets zien.e) Klasgenoten laten pesten toe omdat ze anders riskeren zelf gepest

te worden.f) Pesten gaat vanzelf wel over.g) Pesters zijn vooral diegenen die niet mee kunnen in de klas.h) Slachtoffers van pesterijen lijden erg onder het pestgedrag.

1 a=3b=4c=2d=1

 2a=4b=3c=1d=2

3a=2b=1c=4d=3

4a=2b=1c=3d=4

5a=3b=1c=2d=4

6a=1b=3c=4d=2

7a=4b=3c=1d=2

12

i) Als je voortdurend gepest wordt, moet je maar naar een andere school gaan. Een andere oplossing is er niet.

j) Pesten doet pijn. k) Alleen jongens pesten. l) Kinderen die pesten moeten bestraft worden. m) Volwassen moeten zich er niet mee bemoeien, kinderen lossen het

zelf wel op. n) Sommige kinderen vragen om gepest te worden. o) Dikwijls hebben cyberpesters geen enkel probleem en doen ze het

gewoon uit verveling.p) Pesten gebeurt al sinds er mensen zijn. Het heeft dan ook geen

enkele zin om er iets tegen te doen.

7. Wat doe jij doen in volgende situaties? Je merkt dat je zusje wordt gepest door kinderen uit je voetbalteam. Je

merkt dat je zusje er veel verdriet van heeft en ook last. Maar ze wil niet dat je er iets van zegt. Wat doe je???

Het is woensdagmiddag en er is niemand om te spelen. Je moeder krijgt bezoek van een vriendin. De vriendin neemt haar zoon mee. Je kent die jongen wel. Hij zit een groep lager dan jouw en wordt regelmatig door jouw vriendengroep gepest. De jongen laat niets merken. Ga je met hem spelen?

Iedereen uit de klas gaat na schooltijd naar het zwembad. Jij bent niet gevraagd om mee te gaan. Wat doe je? Vraag je of je mee mag?

Er is een meisje in de klas die wordt gepest. Met sport wordt ze altijd als laatste gekozen. Wat doe je als jij mag kiezen?

8. Start een affichecampagne tegen pesten.

Maak per 3 een originele affiche die je oproept om niet te pesten. De affiche is voorzien van een duidelijke slogan tegen pestgedrag.

Enkele voorbeelden van slogans "Pesten... ik doe er niet aan mee!", "Ik word niet graag gepest" "Pesters wil ik niet""Pesten… bah!""Ik heb de pest aan pesten"…

Maak hieronder jou kladversie. Bespreek het in groep en maak een echte versie van het leukste ontwerp.

13