Dr. Joke Hoste

Dienst endocrinologie

Perorale antidiabetica en

nierinsufficiëntie: ‘dose’ it matter?

Guidelines type 2 DM

1. Biguaniden

Werkingsmechanisme: verminderde glucoseproductie door lever

verhoogde perifere insulinegevoeligheid

vertraagde intestinale glucoseabsorptie

Voordelen: beperkt risico op hypoglycemie

gewichtsreductie

kostprijs

Nevenwerkingen:

gastro-intestinale last

lactaatacidose

Contra-indicaties: nier-en leverinsufficiëntie

ernstige cardiale problematiek

voorgeschiedenis van lactaatacidose

1. Biguaniden

Farmocokinetiek:

90% renale klaring

cave toegenomen plasmaspiegels bij nierinsufficiëntie

Lactaatacidose

Metformine <-> Fenformine

1. Biguaniden

Incidentie lactaatacidose is 3 à 10/100 000 patiënten

per jaar

Onderliggende ziektetoestand (“bystander”)

1. Biguaniden

1. Biguaniden

Titel

2. Sulfonylureumderivaten

Werkingsmechanisme:

verhoogde insulinesecretie t.h.v. bètacellen,

onafhankelijk van de bloedglucosespiegel

Voordelen:

krachtigste orale antidiabeticum

kostprijs

Nevenwerkingen: ernstige hypoglycemie (voornamelijk langwerkende preparaten)

ineffectief bij slechte betacelreserve

gewichtstoename

Farmacokinetiek:

hepatische metabolisatie tot inactieve metabolieten

uitscheiding via gal en urine

Vb. gliclazide (Uni Diamicron®) – gliquidon (Glurenorm®)

hepatische metabolisatie tot deels actieve metabolieten

renale excretie

Vb. glimepiride (Amarylle®) – glibenclamide (Daonil®, Euglucon®)

2. Sulfonylureumderivaten

Huidige richtlijnen:

• eGFR < 60 ml/min/1,73m2:

gliclazide of gliquidon

geen dosisaanpassing vereist

• eGFR < 30 ml/min/1,73m2):

starten aan lagere dosering

(beperkte evidentie)

2. Sulfonylureumderivaten

Bijsluiter Gliclazide®

Bijsluiter Uni Gliclazide®/Uni Diamicron®

Bijsluiter Glurenorm®

2. Sulfonylureumderivaten

3. DPP-4 inhibitoren

Werkingsmechanisme:

inhibitie DPP-4 stijgende [incretines]

Voordelen:

gewichtsneutraal

zeer laag risico op hypoglycemies

(glucose-afhankelijke insulinesecretie)

Nevenwerkingen:

beperkte gastro-intestinale last

leverfunctiestoornissen

Nadelen:

kostprijs

3. DPP-4 inhibitoren

Farmacokinetiek: - Renale excretie: sitagliptine (Januvia®), vildagliptine (Galvus®)

en saxagliptine (Onglyza®), alogliptine (Vipidia®)

- Enterohepatische excretie: linagliptine (Trajenta®)

Gebruik:

Terug naar de casus…

Bij ontslag:

nierinsufficiëntie stadium IIIB, klaring 39 ml/min/1,73m2

Blijvende aandacht voor hygiënische maatregelen!

Dosisreductie Metformine -> 2x500 mg per dag

Associatie sitagliptine (Januvia®) 50 mg per dag (obesitas)