PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is...

32
16 2016 TIJDSCHRIFT VAN SAMENLEVINGSOPBOUW GENT VZW • VERSCHIJNT TWEEMAAL PER JAAR PB- PP B-21557 BELGIE(N) - BELGIQUE

Transcript of PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is...

Page 1: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

162016

T I J D S C H R I F T V A N S A M E N L E V I N G S O P B O U W G E N T V Z W • V E R S C H I J N T T W E E M A A L P E R J A A R

PB- PP B-21557BELGIE(N) - BELGIQUE

Page 2: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

Voor opbouwwerkers is het een zeer oud en gekend feit. De laatste tien jaren werd door zogenaamde mystery-cal-lers en diverse onderzoekers het probleem onomstotelijk aangetoond: op de huisvestingsmarkt vindt � agrante dis-criminatie plaats.

Heb je een niet-Vlaams klinkende naam, dan is het appar-tement dat je wil bezichtigen plots reeds verhuurd. Blijkt je vriend met een Vlaamse naam nog eens te bellen, is het plots weer vrij en te bezichtigen.

Immokantoren die zwart op wit in de contracten zetten dat ze enkel een inkomen uit arbeid accepteren, overtre-den op � agrante wijze de antidiscriminatiewetgeving.

Maar ook, het onversneden en rauwe racisme neemt toe: mensen getuigen dat ze uitgescholden en bedreigd wor-den, buren sluiten stille of niet zo stille overeenkomsten geen ‘vreemden’ meer te aanvaarden. Gewoon op straat, in de winkelrij of in de wachtzaal, op het perron, aan de bancontact, overal denken mensen elkaar te kunnen aan-spreken op een zogenaamd gedeeld racisme.

De maatschappelijke context van vandaag biedt weinig stimuli om mensen van gedacht te doen veranderen: de terreuraanslagen, het aanhoudende islamofobe discours in de media, individuele uitwassen die geëtaleerd worden

3

2

7

8

9

10

12

20

23

24

26

28

30

32

2

EDITORIAAL

INHOUD

DISCRIMINATIE OP DE HUURMARKTals bewijs voor wat zou heten een verdorven religie of slecht menende gemeenschappen.

Datzelfde verziekte klimaat van zij tegen wij, van spijkers op laag water zoeken, van insinuaties en machtsspel letjes tiert helaas ook welig in onze thuisstad Gent. De Optima-a� aire, het zwaar onder vuur liggende mobiliteitsplan, en recent nog het gebruik van de openbare ruimte voor een privé-feest. Hoewel in elk van deze cases pogingen worden ondernomen de democratie opnieuw uit te vinden, worden op de achtergrond evenzeer “kleine” oorlogen uitgevochten waarin persoonlijke macht het middelpunt vormt.

Neen, dan wil ik even de schijnwerper zetten op een Gents initiatief van Schepen Resul Tapmaz: sinds begin oktober voert de Stad Gent systematisch praktijktesten uit tegen discriminatie op de huisvestingsmarkt. Bij het vaststel-len van overtredingen zal er niet gesanctioneerd worden, maar zullen diversiteitstrainingen worden aangeboden. Daarvoor zal de Stad onder meer samen werken met het gelijkekansencentrum Unia.

Een mooie start voor een beleid dat discriminatie niet meer tolereert, op geen enkele wijze.

Uiteraard zal er nog veel moeten volgen.

Editoriaal

Terugblik sociaal wonen

Huidige werking

Een impressie – Marc Labath

Opinie: Verplichte gemeenschapsdienst

Jongeren - extra kwetsbaar op de woningmarkt

Story telling - de sociale woonvraagjes

Interview met Peter Colle

Een impressie - Simon Allemeersch

Dossier huurlasten

Opinie: Tijdelijke huurcontracten

Kort nieuws

Agenda & Colofon

Column: Armoede is onvrijheid

Page 3: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

3

GEREALISEERD

SAMENLEVINGSOPBOUW GENT WERKT AL VELE JAREN IN SOCIALE HOOGBOUWCOMPLEXEN. In eerste instantie was de reden om op deze plekken te gaan werken er één van vindplaats gericht werken. Waar beter dan op plaatsen met een hoge concen-tratie aan sociale woningen, konden we ook grote aantallen maatschappelijk kwetsbare doelgroepen vinden en bereiken? Vaak zijn het mensen met een beperkt � nancieel inkomen die aangewezen zijn op de sociale huisvestingsmarkt.

Bovendien vormden de werkingen van Samenlevingsopbouw Gent een antwoord op bestaande noden zoals meer contac-ten tussen sociale huurders, meer sociale cohesie en meer ontmoeting tussen bewoners onderling. Sociale hoogbouw-sites zijn plekken met een superdivers publiek, die vaak een rugzak vol historiek meeslepen. Samenlevingsopbouw Gent speelde op die manier in op speci� eke noden aan hulp- en dienstverlening die niet door anderen geboden werd.

DE BEGINPERIODE

In de jaren ‘90 werd onder andere werk gemaakt van be-wonersondersteuning bij de renovatie van het Schelde-oord en was er betrokkenheid in sociale woonwijksites in Gentbrugge en Sluizeke-Tolhuis-Ham. Maar de grote ‘a� rap’ gebeurde bij de start van werkingen in Nieuw Gent, Brugse Poort en Rabot. De inzet van het opbouwwerk in sociale hoogbouw werd vanaf 1998 ge� nancierd met middelen van de Veiligheidscontracten, later het Strategisch Veiligheids– en Preventieplan. De subsidieverstrekker benoemde onze globale opdracht als : ‘het verhogen van de sociale veilig-heid in enkele Gentse buurten met veel sociale hoogbouw’. Deze insteek bepaalde vele jaren onze manier van werken op de verschillende sites. Er werd veel geïnvesteerd in het bereiken van moeilijk bereikbare groepen om samen met hen werkingen op te zetten die bijdragen aan het veilig samenleven in hoogbouwcomplexen.

Daarbij werd maximaal ingespeeld op de eigen noden en behoe� en van bewoners, die als volgt kunnen worden samengevat:

• betrokken worden bij de inrichting van de leefomgeving, de ruimte tussen de blokken, de bredere wijk, maar ook de binneninrichting, de gezamenlijke ruimtes,

• problemen in de relatie met hun gezamenlijke huisbaas, de huisvestingsmaatschappij,

• overtredingen van de regelgeving, bv. deze met betrekking tot de huurlasten,

• lee� aarheidsproblemen in de gebouwen zelf, veroorzaakt door medehuurders, en vragen naar ondersteuning bij het zoeken naar oplossingen.

TERUGBLIK OP 20 JAARWERKEN IN SOCIALE HUISVESTING

Tekst: Frank Vandepitte - Beeld: Samenlevingsopbouw Gent

333

Briefschrijfactie Boombungalow n.a.v. Track 30 mei 2012

Page 4: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

4

GEREALISEERD

GENSH OPGERICHT

Al gauw werd duidelijk dat de noden en behoe� en in elke sociale woonsite in Gent een grote overeenstemming kenden. Een voorbeeld daarvan zijn de ‘huurlasten’ in sociale woningen. Voor vele sociale huurders was het helemaal niet duidelijk welke kosten er als huurlast werden aangerekend en waarom. De nood om hier de krachten te bundelen leidde tot de oprichting van het Gentse Netwerk Sociale Huurders (2005). Het GENSH had als eerste betrachting een stem te geven aan sociale huurders. In de plaats van de talloze individuele klachten werd een collectieve werking opgestart. In de plaats van individuele klachtbehandeling zou er een structureel antwoord moeten komen op terechte vragen van zo’n 14 000 sociale huurders.

Deze strategie kon echter niet enkel via de ondersteuning van Samenlevingsopbouw tot resultaten leiden. Naast een permanente samenwerking met de Huurdersbond werd ook gestreefd naar gestructureerd overleg. Zo werd reeds in 2002 door het toenmalige team wonen van Samenlevingsopbouw Gent een reactie op de lokale beleidsnota Wonen geschreven, waarin werd aangedrongen de bewonersparticipatie sterker vorm te geven. “Ook de verwoording van ‘streven naar bewonersparticipatie.’ moet minder vrijblijvend geformuleerd worden; zo wor-den er bijvoorbeeld met sociale huisvestingsmaatschap-pijen en ondersteunende organisaties afspraken gemaakt

om bewoners participatie te organiseren …” Deze uitspraak verwijst met name naar randvoorwaarden die dienen voorzien te zijn opdat bewonersparticipatie zou kunnen gebeuren en/of tot het verhoopte resultaat kan leiden.

VANAF 2010

Het zou duren tot 2010 vooraleer er op dit vlak een eerste experiment (en specifieke ondersteuning) vorm kreeg. Naar aanleiding van de tegen 2012 geplande fusie tussen enkele huisvestingsmaatschappijen en de stadswoningen, onderschreef Samenlevingsopbouw Gent een stedelijke convenant met inzet op het vlak van laagdrempelige communicatie en participatie van sociale huurders. Samen-levingsopbouw Gent wou een rol spelen op het vlak van:

• samenbrengen van signalen van sociale huurders,

• debat organiseren over structurele woonproblemen, hier met name de betaalbaarheid,

• beleidsadvisering, bv. ten aanzien van de sociale huisvestingsmaatschappijen en ten aanzien van de geplande fusie en haar e� ecten op betrokken huurders,

• leren uit goede praktijken elders, delen van de sectorexpertise.

Vanaf 2014 werd een nieuw experiment bewonersparti cipa tie in Nieuw Gent vormgegeven.

333

Ingang ‘De Tuintjes’ Nieuw Gent - 2016

Page 5: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

55555

GEREALISEERD

333

REALISATIES?

Een periode van 20 jaar is rijk aan anekdotes. Maar gelukkig is er ook veel meer dan dat. Enkele voorbeelden:

• In diverse wijken werden basiswerkingen/buurt-werkingen uitgebouwd. Zo waren er werkingen in Brugse Poort, Rabot, Nieuw Gent, maar ook in Scheldeoord, Jan Yoens, Watersportbaan en Meulestede. Naast ontmoeting en individuele hulpverlening werden nieuwe sociale huurders gedurende verschillende jaren actief onthaald door Samenlevingsopbouw Gent, de sociale huisvestingsmaatschappij en de zittende huurders. In Nieuw Gent resulteerde dit onder andere in een onthaalbrochure.

• De soms verzuurde relatie tussen huurder en verhuurder verbeterde daadwerkelijk. (Rabot, Leiekaai).

• We pakten acute problemen aan, zoals bvb. de spuiten-problematiek en ondersteunden huurders bij ingrijpende renovatiewerken (Leiekaai).

• GENSH wordt als netwerk uitgebouwd vanuit diverse sociale hoogbouwlocaties, o.a. ook gericht op het betrekken van maatschappelijk kwetsbare bewoners. GENSH staat vanaf 2010 in voor de Dag van de Sociale Huurder. De dag werd al zeven keer georganiseerd, met telkens tussen de 40 en 200 deelnemers. GENSH was bovendien één van de actieve partners van VIVAS.

• VIVAS is het Vlaams netwerk van sociale huurders. Georgani-seerde lokale bewonersgroepen en actieve bewoners in de sociale huisvesting komen er samen. Momenteel zijn er 17 bewonersgroepen betrokken. Het zijn de lokale bewoners-groepen en de thema’s die er aangeboord worden, die de voedingsbodem vormen van het overleg in de schoot van VIVAS. VIVAS verdedigt de gemeenschappelijke belangen van de Vlaamse sociale huurders. Knelpunten worden gebundeld en bediscussieerd, voorstellen en oplossingen worden in de vorm van beleidsadviezen aangekaart.

In de werking van VIVAS staan vier actiepunten centraal: betaalbare sociale huisvesting, een leefbare woon-omgeving, inspraak van sociale huurders in het woon-beleid en betere communicatie tussen huurders en hun sociale huisvestings maatschappijen. De werking van VIVAS wordt momenteel ondersteund door het Vlaams Huurders-platform vzw (voorheen door Samenlevingsopbouw Vlaanderen).

• Ona� ankelijke dossieropbouw vanuit de werking van GENSH, mee gevoed vanuit diverse plaatselijke werkingen sociale hoogbouw zorgden voor het volgende palmares:

◆ dossier huurlasten (2005 -2012) ◆ dossier nutsvoorzieningen (2007 + 2012) ◆ In 2016 (!!! – reeds aangekaart eind de jaren ‘90 ): VMSW � nanciert het vervangen van de collectieve watermeter van de Leiekaai (naar individuele meters)

◆ enquête sociale huurders, resulteert in 122 voorstellen voor sociale huur (2010)

◆ dossier fusiemaatschappij, 12 concrete huurders-adviezen (2011)

◆ LENSmethode: LENSH brochure met 100 woonstellingen, ◆ synthesenota met focus op participatie, huurlasten en communicatie (2012)

Resultaat: vanaf 2014 ondersteunt de Stad Gent een proefproject bewonersparticipatie in Nieuw Gent.

◆ dossier leegstand (2012) Resultaat: de Stad Gent maakt in 2016 5 miljoen €

uit de reguliere middelen vrij om bijkomende inves-teringen te doen de sociale huisvesting waardoorleegstand versneld kan aangepakt worden.

◆ dossier onderhoud en herstellingen (2014 en 2015) Resultaat: huurders formuleren positieve voorstellen

over onderhoud en herstellingen. De werkingen met sociale huurders werkten mee aan de totstand koming van de ZIEZO brochure, die hier verduidelijking over brengt, alsook aan het “Technisch zakboekje voor huurders van WoninGent”

◆ Opstart van uitleendienst, klus� ets, aansluiten bij repaircafés: uitleg geven over eenvoudige klussen die ten laste zijn van de huurders (2015-2016)

Bewonerswerking Scheldeoord - 2009

Wannes zoekt! - Opstart bewonerswerking Rabot - 2004

Page 6: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

GEREALISEERD

6

OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN

Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren en trekken geweest waarbij heel veel moeite en inspanningen slechts leidde tot kleine stapjes vooruit. Bewonersparticipatie werd soms als bedreigend ervaren, tot overleg komen ge-beurde met vallen en opstaan.

De keuze om niet met voorhoedegroepen sociale huurders, maar met een zo divers mogelijke groep te werken, maakte het niet eenvoudiger. En toch… we zien momenteel een vergrote aandacht vanuit sociale huisvestingsmaatschap-pijen tot participatie van huurders. De kaarten liggen heel wat beter dan toen het opbouwwerk startte in sociale hoogbouwcomplexen. Langs de andere kant zien we de noden van basiswerk en sociaal eerstelijnswerk toenemen. Het dubbele watervalsysteem (verhuis van sterkere bewo-nerspro� elen en grotere instroom van voornamelijk zwakke nieuwkomers) is hier niet vreemd aan.

TOEKOMST

Samenlevingsopbouw Gent hee� in de afgelopen periode terecht veel ingezet op sociale (hoogbouw)complexen. Met

eenzelfde hoge intensiteit kunnen we hier niet verder aan werken. De inzet op sociaal wonen zorgde er voor dat er weinig aandacht kon gaan naar andere precaire woonsi-tuaties. Ook op de private woonmarkt zien we steeds meer schrijnende situaties, situaties waar het grondrecht wonen in zijn essentie geschonden wordt.

Minder hoge intensiteit wil wél zeggen dat Samen-levingsopbouw Gent nog altijd aanwezig wil blijven in so-ciale huursites. We blijven ervan overtuigd dat basiswerkin-gen in sociale hoogbouw een meerwaarde betekenen voor elke sociale hoogbouwsite. Om dit kwaliteitsvol te kunnen uitbouwen moet er een voldoende maar ook een multidisci-plinaire personeelsinzet kunnen gegarandeerd worden. Ook andere organisaties spelen een rol in sociale hoogbouw! Gekoppeld aan een basiswerking, kan het opbouwwerk zich verder enten om tot participatieve groepswerking te komen en problemen op een oplossingsgerichte manier aan te pakken. Kwalitatieve bewonersparticipatie gebeurt verder door duidelijke afspraken tussen sociale huisves-tingsmaatschappijen en bewonerswerking in functie van aanpak, thematiek en overleg

In Nieuw Gent en Meulestede willen we die uitdaging blijvend aangaan.

333

e Actie Lekker Dichtbij Leiekaai - 19 juni 2015

r Actie ‘Water een grondrecht’ - 22 maart 2012

t Start-To-Klus Nieuw Gent - juni 2015

u Graffiti Jam Nieuw Gent - april 2012

e

t

u

r

Page 7: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

7

HUIDIGE WERKING

Tekst: Tom Dutry - Beeld: Samenlevingsopbouw Gent

SAMENLEVINGSOPBOUW ORGANISEERT 5 ONTMOETINGSRUIMTES IN SOCIALE HOOGBOUW. In elk daarvan trachten we door het aanbod van activiteiten ook mensen te versterken, hetzij door de groepsmatige aanpak, hetzij door hun individueel op weg te helpen. Op basis van de persoonlijke contacten waar nodig, en in nauw overleg met andere diensten in de buurt, zorgen we voor warme doorverwijzing. We spreken bewoners aan op hun eigen competenties en stimuleren hen deze verder te ontwikkelen binnen of buiten de werking.

Brugse Poort - Leiekaai 117

In de Leiekaai ondersteunen we de vrijwilligersgroep in activiteiten die zij willen opzetten. Dit spitst zich vooral toe op hun zoektocht naar middelen en het leggen van contacten met andere groepen, organisaties en diensten in de Brugse Poort. We bekijken ook of er een samen-werking met het GENSH kan ontstaan.

Nieuw Gent - De Tuintjes – ontmoetingsruimte Jupiter

Samen met de bewoners werken we aan een laag-drempelige ontmoetingsplek voor een divers samengesteld publiek die vertrekt vanuit de ontmoetingen in de Volkstuintjes. In de ontmoetingsruimte worden tal van activiteiten aangeboden op maat van ieders vragen.

Rabot 019

Er worden permanenties voorzien waarop elke bewoner welkom is. Nieuwe bewoners worden aangesproken via blokmomenten en huisbezoeken. Samen met de bewoners werken we aan een laagdrempelige ontmoetingsplek voor een divers samengesteld publiek.

Watersportbaan Borluut – De Zoete Inval

Samen met de bewoners en vrijwilligers worden tal van activi teiten georganiseerd. Doel is om mensen met hun buren in contact te brengen en blijvende netwerken te ontwikkelen.

Gents Netwerk Sociale Huurders:

Het GENSH werkt aan samenwerking, afstemming en cohesie tussen bewonersinitiatieven op het hele Gentse grondge-bied, treedt in overleg met de sociale huisvestingsmaat-schappijen en richt de ‘Dag van de Sociale Huurder’ in. Zij willen een aanspreekpunt zijn voor sociale huurders, huis-vestingsmaatschappijen en het lokale beleid.

Pilootproject bewonersparticipatie Nieuw Gent: Gedurende drie jaar werken we aan een model voor bewo ners -participatie aan het beleid van een huisvestingsmaatschappij. Dit doen we in de ruime wijk Nieuw Gent, Steenakker inbe-grepen dus. We brengen huurders samen en ondersteunen een huurdersgroep die in dialoog gaat met de sociale huis-vestingsmaatschappijen. We werken procesmatig aan het woordvoerderschap van deze bewonersgroep en de ruime achterban ervan.

BOKSH

BOKSH! staat voor Bezoek en Opvolging van Kwetsbare Sociale HuurdersSinds 2014 werken de wijkmonitor van WoninGent en de ervaringsdeskundige van Samenlevingsopbouw Gent nauw samen. Bedoeling is om zeer kwetsbare huurders (zij die via ‘versnelde toewijs’ een woning hebben gekregen, dus mensen uit de psychiatrie en daklozen) regelmatig op te zoeken en hun leefomgeving in te schatten (is er voldoende professi-onele ondersteuning van hulpdiensten?) en eventueel door te verwijzen. Door het proactieve accent van BOKSH! worden vele spanningsvelden tijdig opgevolgd en sancties vermeden.

Co-creatie in de wijken Meulestede en Watersportbaan:

In deze wijken organiseren we doe-activiteiten die een onmiddellijk antwoord bieden op de bekommernissen van de sociale huurders. Samen met vrijwilligers creëren we een voedingsbodem voor sociale verandering en stimuleren we sociale huurders om te participeren aan wijkinitiatieven. Dat kan van alles zijn: van ‘conversatiegroepen Nederlands’ tot ‘ik help mijn buren graag met boodschappen’ of ‘ik speel tradi-tionele Turkse instrumenten’. Door talenten in te zetten in de wijk kunnen bewoners met elkaar in contact komen, creëren we meer interactie, stimuleren we solidariteit tussen mensen.

Klussenproject Nieuw Gent:

Vanuit een partnerschap in het project ‘Multihuis’ werkt Samenlevingsopbouw Gent een project uit dat als doel hee� de woonkosten te verlagen. We grijpen in op het gekende thema onderhoud en herstelling maar op een nieuwe wijze: we versterken de mogelijkheden van huurders om zelf te klussen in de woning. We bieden workshops en vorming aan omtrent kleine reparaties, zetten een uitleendienst van werkmateriaal op, bouwen een plek uit waar mensen samen kunnen klussen. We begeleiden ook vrijwilligers in het uitvoe ren van eenvoudige klusjes bij mensen thuis.

77

vestingsmaatschappijen en het lokale beleid. van eenvoudige klusjes bij mensen thuis.

Page 8: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

COCREATIE WATERSPORTBAAN

8

Foto: Shutterstock

PROEVEN VAN DE BUREN,PICKNICK MET RANDANIMATIE

27 AUGUSTUS 2016

Tekst & Beeld: Marc Labath

• Een impressie

Een bont allegaartje met heel wat moeiteloos met elkaar ravottende kinderen kwam samen in het lommerrijke groen tussen appartementsgebouwen Electra en Borluut voor wat een aangenaam smul- en babbelfeestje zou worden, een nieuwe hoogvlieger voor Paula Silva als drijvende kracht van Samenlevingsopbouw Gent. Een zinnenprikkelend weertje met ‘Madame Soleil’ als eregast gaf de sfeer alvast een stevige boost.

Mensen uit alle windstreken: Marokko, Turkije, Mauretanië, de Filipijnen, Pakistan, enz, die nu in Gent hun nieuwe thuis hebben gevonden, hadden samen met de Gentenaars een rijkelijk gevarieerde overvloed aan lekkers meegebracht. Wie hier niet aan zijn trekken kwam, moest wel héél erg kieskeurig zijn. De buren hadden immers culinaire hoogstandjes met duidelijk voelbare liefde en tomeloze inzet uit hun eigen keuken getoverd: exotische kip-curry met kokos, chocoladecake, rundsvlees in een � uweelzachte saus met kardemom, mega-gevariëerde fruitsalade, zelfgemaakte frisse limonades zonder kleursto� en en andere emulgators,

mierzoete meloenpartjes, basmatirijst, kerstomaatjes en nog een veelvoud aan plaatselijke en andere-landen-hapjes... Je wist echt niet waar eerst toe te tasten. En toen de ovenwarme gezelligheid reeds superhoog scoorde, schudde Marius enkele diepgevoelige intens-melancholische en toch zéér melodieuze Poolse (jazeker) blues uit zijn mouw en accoustische gitaar, een niet te onderschatten muzikale surplus. En wat ook opviel die dag: er was niemand die zich bezondigde aan urenlang smartphone-gedoe, geen ‘geswipe’ of digitaal gewauwel vandaag, wel integendeel, de picknickers vonden mekaar probleemloos , zonder de minste terughoudendheid oer-ouderwets keuvelen, kletsen en ‘leute’ maken, net of ze elkaar al jaren kenden.

En of het héérlijk toeven was, die bewuste namiddag! Het leven zoals het is, of zou kunnen zijn: eenvoudig, complexloos, sociaalbewogen, niet geremd door huidskleur, ras of enig ander obstakel, van welke aard dan ook. Kortom... hartverwarmend, toch?!

Page 9: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

GEMEENSCHAPSDIENST t OPINIE

9

Tekst: Sectorsamenwerking Arbeid - Beeld: DE LEGE PORTEMONNEES

DOOR EEN WETSWIJZIGING VAN DE FEDERALE REGERING KUNNEN OCMW’S MENSEN MET EEN LEEFLOON VANAF 1 NOVEMBER EEN CONTRACT AANBIEDEN DAT HEN VERPLICHT GEMEENSCHAPS-WERK TE DOEN. HET STAAT DE PERSOON VRIJ OM HIEROP IN TE GAAN. Alleen is de machtsbalans tussen beide contract-partijen niet in evenwicht. Mensen met een lee� oon zijn voor hun inkomen volkomen a� ankelijk van het OCMW. In de praktijk zet deze wetswijziging de deur open voor verplicht vrijwilligerswerk.

‘Voor wat hoort wat’, hoor ik veel mensen denken. ‘Het is een logische maatregel om deze lee� oners iets terug te laten doen voor het geld dat wij hun betalen.’ Ook al begrijp ik dat buikgevoel, vanuit mijn ervaring als sociaal werker weet ik dat dit een onverstandige en onrechtvaar-dige maatregel is die het grondrecht op inkomen aantast.

BOOS

Op de eerste plaats vind ik het onrechtvaardig omdat ik weet dat de vooroordelen waarop deze beleidskeuze drij� , niet met de realiteit stroken. Het is bon ton om te doen alsof deze mensen lui zijn. Pro� teurs met een foute arbeidsattitude, die enkel naar werk zoeken als er een stok achter de deur bestaat, zoals verplichte gemeenschapstaken.

Ik moet dan aan Nicole denken, één van de vrouwen die vrijwillig meedraait in de werkingen van Samenlevingsop-bouw. Nicole raakte door gezondheidsproblemen haar job in de zorg kwijt. Met haar lee� oon redt ze het niet. Bo-vendien mist ze de regelmaat en de � jne contacten met de collega’s. Nicole zoekt dus werk. Maar als 50+ster met een medische achtergrond lukt het haar niet een betaalde baan te vinden. Het maakt me boos wanneer mensen als zij impliciet of expliciet pro� teurs genoemd worden.

VERSPILLING

De regering beloofde ons een jaar geleden ‘job jobs jobs’, maar veel is daar niet van te merken. Dit najaar krijgen we bijna wekelijks berichten over collectieve ontslagen. Wan-neer zwaar winstgevende bedrijven, als ING of Caterpillar, duizenden mensen op straat gooien, laat het bij mij een wrange smaak na om diezelfde regering te horen praten over lagere patronale bijdragen, � exibelere werkuren … of een verplichte gemeenschapsdienst.

Ik maak me daarbij ook zorgen over de mensen die nu nog werk hebben, en voor wie die verplichte gemeenschaps-dienst een ver-van-mijn-bed-show is. Werkloosheid kan iedereen overkomen. Brigitte, een andere deelneemster van Samenlevingsopbouw, had een topfunctie op univer-sitair niveau. Toen kreeg ze kanker en moest haar voltijdse baan opzeggen. Vijf jaar later stond ze vol hoop terug op de arbeidsmarkt. In het laatste jaar van haar revalidatie studeerde ze af als manager in de zorg- en social pro� t. Tevergeefs: de ene na de andere sollicitatie vangt ze bot.

Ook deze mensen zullen met de verplichte gemeenschapsdienst geconfronteerd worden. Zal dat hen sneller aan een reguliere baan helpen? Ik vrees van niet. In een recent opiniestuk verwijst professor Ides Nicaise naar Groot-Brittannië waar het systeemal ingevoerd is. De effecten op de herinschakeling op de arbeids markt zijn ronduit teleurstellend. Als ik dat lees, stel ik me de vraag of we de kosten die de uitvoering van deze maat-regel met zich meebrengt, niet beter kunnen besteden.

VERPLICHTEGEMEENSCHAPSDIENST. BEZORGDHEDEN VAN EEN SOCIAAL WERKER

Beste,

Vanaf begin november zal de gemeenschapsdienst opgedrongen worden aan mensen die een lee� oon krijgen van het OCMW. Hoewel het de persoon vrij staat om hierop in te gaan, is de machtsbalans tussen beide contractpartijen duidelijk niet in evenwicht.Mensen met een lee� oon zijn voor hun inkomen volkomen a� ankelijk van het OCMW. In de praktijk zet deze wets-wijziging de deur open voor de invoering van verplicht vrijwilligerswerk voor andere uitkeringsgerechtigden, zoals ingeschreven in het federaal regeerakkoord. Wij hebben hierover met Samenlevingsopbouw stand-punt ingenomen. Onder de vorm van een open brief die we viraal zullen laten gaan vanaf 2 november zul-len we oproepen om steun te betuigen aan de men-sen die door dergelijke maatregelen worden getro� en. Bedoeling is in een later stadium op dit netwerk verder beroep te kunnen doen. Wilt u ook uw steun betuigen aan deze oproep als individu of organisatie?

Ga naar http://samenlevingsopbouwgent.be/ en onder teken. Hier kan je ook steeds een update van de ondertekenaars vinden. Samen kunnen we het grondrecht op inkomen helpen vrijwaren.

333

Page 10: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

OPINIE q GEMEENSCHAPSDIENST

10

VERDRINGING

Naast een verspilling van middelen zal het systeem van ver-plichte gemeenschapsdienst een leger spotgoedkope arbeids-krachten installeren, die echte jobs uit de markt prijzen. Ik vraag me af waarom we fouten die in het buitenland al gemaakt zijn, koste wat het kost willen overdoen. Ook in Nederland bestaat het systeem van tegenprestatie al langer. Dit leidt tot ka� aiaanse toestanden. Het bekendste verhaal is dat van een straatveger uit Den Haag. Na een jaar in de werkloosheid moest hij verplicht aan de slag … bij dezelfde gemeentelijke dienst, terug als straatveger. Alleen kreeg hij nu - voor exact hetzelfde werk - niet zijn loon, maar een veel lagere uitkering. Als er een leger van uitkeringsgerechtigden verplicht aan het werk gezet kan worden, waarom zou je nog investe-ren in werkbaar werk, goede loon- en arbeidsvoorwaar-den, of het overleg tussen werkgevers en vakbonden? Voor mij maken deze verhalen duidelijk dat maatregelen als de verplichte gemeenschapsdienst niet enkel mensen in een kwetsbare positie, maar alle werknemers aangaan.

OP BASIS VAN VRIJWILLIGHEID

Voor de duidelijkheid: hoor je mij met deze brief zeggen dat vrijwilligerswerk niet zinvol is voor mensen met een leefloon? Hoegenaamd niet! Maar vrijwilligerswerk moet – zoals het woord zelf zegt – op basis van vrijwilligheid gebeuren. Onder die voorwaarde is het een kostbaar goed dat mensen de kans gee� om hun talenten te ontwikkelen, hun netwerk te vergroten en iets voor de samenleving te doen.Ik denk daarbij aan Rachid die een tijd geleden bij een buurthuis van Samenlevingsopbouw langskwam met de vraag om onthaalwerk te doen. Geen taak bleek hem teveel. Het gaf hem zijn eigenwaarde, moed en levenszin terug. Het niet-verplichte karakter van het vrijwilligerswerk was doorslaggevend. Was Rachid gedwongen om in het buurt-huis mee te draaien, was hij veel minder gemotiveerd. Ook

zijn opvang in de groep verliep makkelijker. De anderen wisten dat Rachid er was omdat hij wilde helpen, niet omdat hij verplicht was. Ondertussen hee� Rachid werk en een stabiele relatie.Ik vind het cynisch dat de verplichte gemeenschapsdienst dit mooie instrument bedreigt. Nu al merken sociaal werkers dat de druk binnen het vrijwilligerswerk stijgt door een evolutie naar meer competenties, vaardigheden, professionalisering en de activeringsretoriek. Ik ben ervan overtuigd dat de verplichte gemeenschapsdienst voor verdringing zal zorgen binnen het vrijwilligerswerk. Bovendien kunnen verplichte vrijwilligers nefast zijn voor de werkingen waar vele maat-schappelijk kwetsbare groepen nu nog een plaats vinden.

BEZORGD

Met deze brief wilde ik vanuit mijn ervaring en expertise als sociaal werker mijn bezorgdheden over de verplichte gemeenschapsdienst uiten. Het is een onverstandige en

onrechtvaardige maatregel die op middellange termijn alle werkne-mers aangaat. Maar vooral is het een zoveelste stigmatiserende maatregel tegen mensen die het al moeilijk genoeg hebben. Ik vraag me af waarom sommige politici blijven denken dat ze complexe economische pro-blemen oplossen door mensen in een kwetsbare positie te straffen. De verplichte gemeenschapsdienstzal er enkel voor zorgen dat ve-len van hen hun uitker ing verliezen. Het zal hen verder in de armoede duwen. Hoe kan nog meer armoede nu de oplossing voor ar-moede zijn?

333

Werkloos aan de lopende band

Slavenstoet, 1 mei 2011, Lege Portemonnees i.s.m. Samenlevingsopbouw Gent

Page 11: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

BRIEF AAN THEO, “FOUNDING FATHER”

11

21 september 2016

Hey Theo,

In deze Special rond Sociaal Wonen mocht jij niet ontbreken. Heel graag hadden we jou zelf aan het woord gelaten. Zo jammer dat het niet meer mogelijk is.Ze hebben me gevraagd om jou te beschrijven. Maar waar te beginnen? Jij was een heel bijzonder man. Ik weet nog heel goed mijn eerste werkdag in de Leiekaai. Mijn toenmalige collega liet me binnen in Leiekaai 250, ons bureau op dat moment. Het regende er binnen. Tien minuten later kwam jij binnen. Mijn collega moest al gauw op een overleg zijn en wij raakten aan de praat. Toen de voormiddag voorbij was en de koffiekan leeg, wist ik precies hoe de werking in elkaar zat. Na de middag op sjok met jou door het gebouw… het klikte. Je was een warme man met het hart op de juiste plaats.Je was de founding father van de werking in de Leiekaai. Al die jaren was jij de constante. Vaak in tandem met Milo. Je beet je vast in elk mogelijk dossier. Je nam uitgebreid tijd om je te verdiepen in wetgeving en regelgeving. Je was de drijvende kracht achter het GENSH.Maar het was ook Theo Janssens die als eerste voorzitter van VIVAS werd verkozen. Meteen na je aanstelling besliste jij om jezelf en de twee andere kandidaat voorzitters (Robert Jansen uit Genk en Lea Mutsaerts uit Antwerpen) te betitelen als medevoorzitters. Dit was een prachtig gebaar. Geen één voorzitter maar drie medevoorzitters. Met veel enthousiasme zetelde je ook in de Raad van bestuur van de Huurdersbond Oost-Vlaanderen.Je zocht steeds een evenwicht tussen diplomatie en directheid. Dat vond ik zo mooi. Het hart op de tong en zoeken naar een manier om dit te brengen zonder te kwetsen. Dit constant in een strijd voor rechtvaardigheid. Je pleitte altijd voor ‘participatie op alle niveaus’. Wat velen misschien niet weten Theo, is dat je ook een getalenteerd amateur-schilder was. Theo, ik ben wellicht nog zoveel vergeten maar ik ben jou zeker niet vergeten. Ik hoop dat je jezelf een beetje kan vinden in deze beschrijving.

Het ga je goed.

Vriendelijke groetenWannes

P.S. er komen individuele watermeters in de Leiekaai, eindelijk.

hadden we jou zelf aan het woord gelaten.

Page 12: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

STORY TELLING - DE SOCIALE WOONVRAAGJES

12

In de afgelopen twintig jaren hee� Samenlevingsopbouw Gent met ontelbare mensen samengewerkt in de sociale hoogbouw. Verhalen over deze rijke praktijken doen we dan ook niet alleen.We laten hier een keur van mensen aan het woord elk vanuit hun eigen bijdrage, toen of nu,met een knipoog naar de “eindejaarsvraagjes van het weekblad Humo”.

Redactie: Lut Vael

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Ann KeermanMedewerker van de Sociale Dienst WoninGent, wijkmonitor in het Rabot. “Vanuit mijn functie was en is er een zeer goede samenwerking met het personeel van Samenlevingsopbouw Gent op de Rabotsite.”

Vanuit het beleid van WoninGent krijg ik de kans om, samen met mijn collega’s, naar methodieken te zoeken die de veiligheid, het samenleven in een gebouw en een geslaagd verhuisproces garanderen. Als wijkmonitor ben ik op de site aanwezig, tussen de huurders. Mijn bureau, waarin mijn zitmomenten (Vitrine) doorgaan, bevindt zich in een appartementje in de Rabottoren. Het houdt in dat huurders zich niet ver hoeven te verplaatsen en dat ik op die manier ook de zwakste bewoners bereik. Ik ben er een gekend gezicht, wat enorm belangrijk is om de komende ver-plichte herhuisvesting vlotter te laten verlopen. Een verhuizing is tenslotte een zeer ingrijpend gebeuren in het leven van mensen.

Ik geniet bijzonder van kleine, onverwachte netwerken tussen bewoners in een gebouw en al zeker tijdens voor velen, erg zware periodes als verplichte herhuisvesting. In dit kader denk ik nog vaak terug aan hoe een ouder koppel uit de Begijnho� aan be-roep deed op hun buren om hun kostbare koekoeksklokken te verhuizen naar hun nieuwe woonst in De Hemptinne (overkant van de Begijnho� aan). Op een bepaald moment stond ik aan de ingang van de Begijnho� aan en zag maar liefst zes huurders op een rijtje voorbijkomen met elk een koekoeksklok in de armen.

Vaak stuit ik op huurders die zich, om de één of andere reden, niet kunnen aanpassen aan het huurreglement van sociale huis-vesting. Dit leidt onvermijdelijk tot de overlastprocedure en het inschakelen van het CAW. Huurders in stap 4 van de overlast-procedure uiten zelf hun wens om te kunnen wonen in een al-ternatieve woonvorm, in het groen, in een kleine woonst. Vaak wordt dit gezien als iets denigrerend, als uitsluitend, terwijl dit de allerzwakste onder de huurders net de kans zou geven op het behoud van hun woning en op rustig samenwonen. Ik hoop dat deze discussies in de toekomst kunnen gevoerd worden, want er komt volgens mij nog veel meer armoede op ons af.

Dorien Bauwensis afdelingshoofd beheer en gebouwenwerking van WoninGent.

“ Vorig jaar hebben wij dankzij deze samenwerking op onze informatiesessies mensen mogen ontvangen die we anders niet bereikt hadden. Hierdoor hebben wij met onze informatie een grotere draagwijdte kunnen creëren.”

Momenteel wordt door WoninGent en de stad Gent geld vrijge-maakt voor renovatie van leegstaande woningen. Dit is een hele positieve evolutie omdat we op die manier meer mensen goed kunnen laten wonen, de wachtlijsten verkleinen en de leegstand verminderen.

De personeelsleden van een sociale huisvestingsmaatschappij zorgen niet enkel voor de huurders maar ook voor hun dieren. Ik herinner mij nog goed dat bijna iedere medewerker van onze burelen in de Kikvorsstraat een (al dan niet tijdelijk) achtergela-ten of gevonden vis, konijn, kat, hond, papegaai… meegenomen hee� naar huis om die de nodige verzorging te kunnen geven. Op Nieuw Gent is/was er zelfs een ooievaar die jaarlijks terugkeerde…

Op vlak van energie is er nog een grote vooruitgang te boeken voor zowel de huurder als de huisvestingsmaatschappij. Isoleren, duurzaam bouwen, energiezuinigheid, rationeel om-gaan met energie… zijn maar enkele van de domeinen waaraan ik direct denk.

Mohamed Akhayadis al 16 jaar sociale huurder.

“Ik heb in die tijd veel zien veranderen. Ten goede, maar helaas ook ten slechte.”

Momenteel kijk ik weinig positief naar veranderingen. ‘De Goede Werkmanswoning’ was een maatschappij die dicht bij de huurders stond. Helaas moet ik vaststellen dat WoninGent nu verder af staat dan ooit. Hetzelfde aantal personeelsleden voor een grotere markt, overwerkt personeel, weinig gehoor naar hun huurders. Gelukkig zijn er nog de poetsvrouwen en de werkmannen die WEL op tijd een praatje maken met de huurders. Wel positief zijn de sociale organisaties die met meer in sociale woonwijken actief geworden zijn. Buurtwerking, Samenlevingsopbouw Gent en andere kleine projecten bieden ondersteuning aan mensen. Alleen al een luisterend oor of een duwtje in de juiste richting helpt al zoveel mensen.

De Buurtbarbecue van 2015 was een knaller van jewelste. Ik werd aangesteld als ‘Vlinder’ (je weet wel, degene die overal rond-� addert waar nodig). Ik heb vlees gebakken, tafels afgeruimd, gedanst… Vraag maar na, we hebben zelfs de Titanic nagespeeld op een liedje van Celine Dion. Het was echt een leuk feest voor iedereen. Het beste moment tot nu toe in al die jaren dat ik er woon.

Sociale huisvesting in de toekomst is het betaalbaar houden van kosten, meer inzet naar sociale begeleiding voor mensen die het moeilijker hebben. Een duidelijkere aanpak bij problemen en herstellingen, en een goede opvolging zou al 75 % oplossen. En eens duidelijkheid brengen over de toekomst van Nieuw Gent: a� raak of renovatie.

Erwin PruvoostSociale huurder. Hij had vroeger geen link met het GENSH, was ooit wel eens naar de ‘Dag van de Sociale Huurder’ geweest maar vond dat maar niks.

“Nu, anno 2016, ben ik zelf lid van GENSH mede door beïnvloeding van een van mijn buren. Ik kan alleen maar hopen dat ik een positieve bijdrage kan leveren aan het GENSH.”

Zéér weinig. Blijkbaar is de regering niet bereid om ook maar enigszins rekening te houden met de mensen. Hun portemonnee is belangrijker dan het volk. Zie maar naar het nieuw kaderbesluit. En ik die altijd zo naïef was om te denken dat de regering feitelijk ten dienste zou moeten staan van het volk en niet een job is om zichzelf te verrijken en op te hemelen.De sociale verhuurmaatschappijen echter staan beter open voor dialoog dan vroeger, wat op zich dus een pluspunt is. Er is dus ruimte voor dialoog. Alhoewel er nog veel werk aan de winkel is, qua discriminatie en dergelijke, is er toch stilaan een verbetering te merken in positieve zin.

Geen Betere stadsplanning wat betre� sociale woningbouw, minder ‘blokken’, meer verspreid.Betere verspreiding van bewonersgroepen zodat ‘dumping’ en het vormen van getto’s wordt vermeden.Verplichting van sociale woningbouw conform regeringsbeleid met sancties die hoger liggen dan de bouwkost.Gelijkheid betre� ende het uitrekenen van de huurprijzen en het kostenplaatje.Geen aanpassing van de huurprijzen gerelateerd aan ‘marktwaar-de’ maar aan de werkelijke waarde, want door dit te doen aan de ‘marktwaarde’ staat de prijs onder invloed van speculatie. In feite zou zelfs ieder huis en/of grond moeten gerelateerd worden aan zijn werkelijke waarde, op die manier is er geen misbruik meer door speculatie en is er gelijkheid voor iedereen.

Page 13: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

DE SOCIALE WOONVRAAGJES - STORY TELLING

13

� e secret is to gang up on the problem, rather than each other.

Thomas Stallkamp

“ ”Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen

belangrijke wijzigingen in positieve zin?Aan welke anekdote denk je nog vaak

met plezier terug?Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting

in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Ann KeermanMedewerker van de Sociale Dienst WoninGent, wijkmonitor in het Rabot. “Vanuit mijn functie was en is er een zeer goede samenwerking met het personeel van Samenlevingsopbouw Gent op de Rabotsite.”

Vanuit het beleid van WoninGent krijg ik de kans om, samen met mijn collega’s, naar methodieken te zoeken die de veiligheid, het samenleven in een gebouw en een geslaagd verhuisproces garanderen. Als wijkmonitor ben ik op de site aanwezig, tussen de huurders. Mijn bureau, waarin mijn zitmomenten (Vitrine) doorgaan, bevindt zich in een appartementje in de Rabottoren. Het houdt in dat huurders zich niet ver hoeven te verplaatsen en dat ik op die manier ook de zwakste bewoners bereik. Ik ben er een gekend gezicht, wat enorm belangrijk is om de komende ver-plichte herhuisvesting vlotter te laten verlopen. Een verhuizing is tenslotte een zeer ingrijpend gebeuren in het leven van mensen.

Ik geniet bijzonder van kleine, onverwachte netwerken tussen bewoners in een gebouw en al zeker tijdens voor velen, erg zware periodes als verplichte herhuisvesting. In dit kader denk ik nog vaak terug aan hoe een ouder koppel uit de Begijnho� aan be-roep deed op hun buren om hun kostbare koekoeksklokken te verhuizen naar hun nieuwe woonst in De Hemptinne (overkant van de Begijnho� aan). Op een bepaald moment stond ik aan de ingang van de Begijnho� aan en zag maar liefst zes huurders op een rijtje voorbijkomen met elk een koekoeksklok in de armen.

Vaak stuit ik op huurders die zich, om de één of andere reden, niet kunnen aanpassen aan het huurreglement van sociale huis-vesting. Dit leidt onvermijdelijk tot de overlastprocedure en het inschakelen van het CAW. Huurders in stap 4 van de overlast-procedure uiten zelf hun wens om te kunnen wonen in een al-ternatieve woonvorm, in het groen, in een kleine woonst. Vaak wordt dit gezien als iets denigrerend, als uitsluitend, terwijl dit de allerzwakste onder de huurders net de kans zou geven op het behoud van hun woning en op rustig samenwonen. Ik hoop dat deze discussies in de toekomst kunnen gevoerd worden, want er komt volgens mij nog veel meer armoede op ons af.

Dorien Bauwensis afdelingshoofd beheer en gebouwenwerking van WoninGent.

“ Vorig jaar hebben wij dankzij deze samenwerking op onze informatiesessies mensen mogen ontvangen die we anders niet bereikt hadden. Hierdoor hebben wij met onze informatie een grotere draagwijdte kunnen creëren.”

Momenteel wordt door WoninGent en de stad Gent geld vrijge-maakt voor renovatie van leegstaande woningen. Dit is een hele positieve evolutie omdat we op die manier meer mensen goed kunnen laten wonen, de wachtlijsten verkleinen en de leegstand verminderen.

De personeelsleden van een sociale huisvestingsmaatschappij zorgen niet enkel voor de huurders maar ook voor hun dieren. Ik herinner mij nog goed dat bijna iedere medewerker van onze burelen in de Kikvorsstraat een (al dan niet tijdelijk) achtergela-ten of gevonden vis, konijn, kat, hond, papegaai… meegenomen hee� naar huis om die de nodige verzorging te kunnen geven. Op Nieuw Gent is/was er zelfs een ooievaar die jaarlijks terugkeerde…

Op vlak van energie is er nog een grote vooruitgang te boeken voor zowel de huurder als de huisvestingsmaatschappij. Isoleren, duurzaam bouwen, energiezuinigheid, rationeel om-gaan met energie… zijn maar enkele van de domeinen waaraan ik direct denk.

Mohamed Akhayadis al 16 jaar sociale huurder.

“Ik heb in die tijd veel zien veranderen. Ten goede, maar helaas ook ten slechte.”

Momenteel kijk ik weinig positief naar veranderingen. ‘De Goede Werkmanswoning’ was een maatschappij die dicht bij de huurders stond. Helaas moet ik vaststellen dat WoninGent nu verder af staat dan ooit. Hetzelfde aantal personeelsleden voor een grotere markt, overwerkt personeel, weinig gehoor naar hun huurders. Gelukkig zijn er nog de poetsvrouwen en de werkmannen die WEL op tijd een praatje maken met de huurders. Wel positief zijn de sociale organisaties die met meer in sociale woonwijken actief geworden zijn. Buurtwerking, Samenlevingsopbouw Gent en andere kleine projecten bieden ondersteuning aan mensen. Alleen al een luisterend oor of een duwtje in de juiste richting helpt al zoveel mensen.

De Buurtbarbecue van 2015 was een knaller van jewelste. Ik werd aangesteld als ‘Vlinder’ (je weet wel, degene die overal rond-� addert waar nodig). Ik heb vlees gebakken, tafels afgeruimd, gedanst… Vraag maar na, we hebben zelfs de Titanic nagespeeld op een liedje van Celine Dion. Het was echt een leuk feest voor iedereen. Het beste moment tot nu toe in al die jaren dat ik er woon.

Sociale huisvesting in de toekomst is het betaalbaar houden van kosten, meer inzet naar sociale begeleiding voor mensen die het moeilijker hebben. Een duidelijkere aanpak bij problemen en herstellingen, en een goede opvolging zou al 75 % oplossen. En eens duidelijkheid brengen over de toekomst van Nieuw Gent: a� raak of renovatie.

Erwin PruvoostSociale huurder. Hij had vroeger geen link met het GENSH, was ooit wel eens naar de ‘Dag van de Sociale Huurder’ geweest maar vond dat maar niks.

“Nu, anno 2016, ben ik zelf lid van GENSH mede door beïnvloeding van een van mijn buren. Ik kan alleen maar hopen dat ik een positieve bijdrage kan leveren aan het GENSH.”

Zéér weinig. Blijkbaar is de regering niet bereid om ook maar enigszins rekening te houden met de mensen. Hun portemonnee is belangrijker dan het volk. Zie maar naar het nieuw kaderbesluit. En ik die altijd zo naïef was om te denken dat de regering feitelijk ten dienste zou moeten staan van het volk en niet een job is om zichzelf te verrijken en op te hemelen.De sociale verhuurmaatschappijen echter staan beter open voor dialoog dan vroeger, wat op zich dus een pluspunt is. Er is dus ruimte voor dialoog. Alhoewel er nog veel werk aan de winkel is, qua discriminatie en dergelijke, is er toch stilaan een verbetering te merken in positieve zin.

Geen Betere stadsplanning wat betre� sociale woningbouw, minder ‘blokken’, meer verspreid.Betere verspreiding van bewonersgroepen zodat ‘dumping’ en het vormen van getto’s wordt vermeden.Verplichting van sociale woningbouw conform regeringsbeleid met sancties die hoger liggen dan de bouwkost.Gelijkheid betre� ende het uitrekenen van de huurprijzen en het kostenplaatje.Geen aanpassing van de huurprijzen gerelateerd aan ‘marktwaar-de’ maar aan de werkelijke waarde, want door dit te doen aan de ‘marktwaarde’ staat de prijs onder invloed van speculatie. In feite zou zelfs ieder huis en/of grond moeten gerelateerd worden aan zijn werkelijke waarde, op die manier is er geen misbruik meer door speculatie en is er gelijkheid voor iedereen.

Page 14: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

14

STORY TELLING - DE SOCIALE WOONVRAAGJES

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Anne Schiettekatteis afdelingshoofd sociale dienstverlening en lee� aarheid bij WoninGent.

“Toen ik in november 1985 in dienst kwam bij de toenmalige sociale huisvestingsmaatschappij ‘De Goede Werkmanswoning’ was sociale dienstverlening naar de huurders toe bijna onbestaande.”

De systematische aanpak om verouderde gebouwen te renoveren en het bouwen van meer en nieuwe sociale woningen. Een dak boven je hoofd hebben is immers de basis om verder te ‘bouwen’ aan een stabiele toekomst.

De zware renovatiewerken in Elektra op de Nekkersberglaan. De huurders zaten ongeveer een zestal weken zonder badkamer, keuken of toilet. De toenmalige raad van bestuur van ‘De Goe-de Werkmanswoning’ besliste de gemeenschapsruimte om te bouwen: douche-units en toiletten werden voorzien, een grote gemeenschappelijke keuken werd zelfs uitgerust met wasmachines en droogkasten. De huurders werden quasi ‘verplicht’ samen te koken én te eten. We merkten een toename in de sociale con-tacten: recepten werden uitgewisseld, klaar gemaakt en met de buren samen opgegeten. Spaghetti speciaal voor de kinderen, mosselsoupers, pannenkoeken werden gebakken bij de vleet...Bij mijn dagelijkse bezoeken zag ik dat er altijd gedeeld werd met diegenen die er waren; er was altijd wel iets te eten, er stond altijd ko� e klaar en er was altijd wel iemand die verse soep aan het maken was. Het was zeer � jn om de bewoners op die manier te leren kennen en te zien openbloeien. Ook bij de huidige bewoners wordt met enige melancholie hierop teruggeblikt.

Ik denk dat er meer moet ingezet worden op kleinschalige woonexperimenten voor mensen met specifieke noden. Nog steeds stromen mensen in die nood hebben aan een zeer speci-� eke begeleiding (denken we maar aan de geestelijke gezond-heidszorg), en kan er onvoldoende begeleiding geboden worden omwille van het feit dat deze diensten overbevraagd zijn.Blijvend werk maken om huurders te betrekken en een stem te geven in het totale verhaal van sociale huisvesting, bewoners-groepen faciliteren, vrijwilligers aantrekken. Samenwerken is immers de basis van vooruitgang!

Frank Geirnaerthee� als sociale huurder van in de opstartfase van het GENSH meegewerkt en jaren rond de tafel gezeten.

Een van de positieve wijzigingen is onder meer een verduidelijkte facturatie van de huurlasten zodat mensen beter wegwijs raakten uit hetgeen betaald moest worden over dit onderwerp.Dit hee� jarenlang aangesleept, maar is uiteindelijk dan toch goedgekeurd.

Ik denk vooral met plezier terug aan de opstart van grote broer VIVAS. Naast de vele ergernissen bracht de werking uiteraard ook een meerwaarde met zich mee.

Ik merk dat de huisvestingmaatschappijen geneigd zijn een beter contact te zoeken met hun huurders, wat ik ten zeerste waardeer. Ik hoop op een verdere toenadering teneinde samen in dialoog te kunnen treden met alle betrokken overheden om de bestaande alsook de toekomstige problemen samen te kunnen oplossen.

Hilde Reynvoetis directeur van de Dienst Wonen van de Stad Gent.

“Vanuit mijn functie heb ik een voortrekkersrol inzake sociaal wonen: Stad Gent wil betaalbaar wonen realiseren, zeker voor de meest kwetsbare gezinnen, en sociale huisvesting is cruciaal om hier een antwoord op te bieden.”

De eenmaking van het sociaal verhuurkantoor is een stap voor-waarts, ook al gebeurde het niet op de geplande manier. De samenwerking tussen de sociale huisvestingsmaatschappijen verloopt in Gent zeer vlot, en zo ook de samenwerking met het OCMW en met de stadsdiensten. We zien ook op het lokaal sociaal woonoverleg dat er een gemeenschappelijke agenda is om meer sociaal wonen mogelijk te maken.

Dienst Wonen verhuurde destijds zelf zo’n ‘2 000’ sociale woningen. De kandidaten kwamen zich bij onze dienst inschrijven en kwamen hun inschrijving actualiseren. Ik herinner mij nog mijn verwondering toen ik pas directeur was en de gang vol zag zitten met mensen die zich kwamen ‘actualiseren’. Het zien van die groep maakte meteen de wachtlijst duidelijk!

Ik zou graag hebben dat de Vlaamse overheid speci� eke maat-regelen tre� ter ondersteuning van de centrumsteden. De vraag naar sociale huisvesting is logischerwijs groter in de steden omdat die over meer dienstverlening en tewerkstelling beschikken. Anderzijds kan het niet langer dat gemeenten rond Gent zo weinig sociale woningen hebben, voor die gemeenten mag Vlaanderen echt wel strenger optreden zodat het bindend objectief gehaald wordt. We moeten ook geen kandidaten aanzuigen uit de regio die nu niet in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Dat is voor die mensen hun sociaal netwerk ook geen goede zaak.

Ivo Blanckewerkt sinds 2007 voor WoninGent.

“Sinds 2013 zit ik voor WoninGent in de Stedelijke Woonraad en werk ik voornamelijk daar samen met het GENSH. Voor het overige hadden we contact via de ‘Dag van de Sociale Huurder’.”

Op het gebied van bewonerswerking merk ik dat de sociale huis-vestingsmaatschappijen steeds meer open staan voor de mening en ideeën van hun huurders. Het gaat met mondjesmaat vooruit en voorlopig bespreken we voornamelijk eenvoudige, alledaagse dingen. Maar dat is misschien beter dan grote sprongen en dis-cussies over moeilijke onderwerpen, waardoor veel mensen hun interesse verliezen.

Ik ben er samen met de politie ooit in geslaagd om een burenruzie tussen een jongere onderbuur en een oudere buurvrouw op te lossen. Op het einde van de bemiddeling omhelsden de buren elkaar en barstten ze beide in huilen uit met de verzuchting waarom ze elkaar zo lang het leven hadden zuur gemaakt. Op zo’n avond ga je tevreden naar huis en besef je dat je soms echt iets kan betekenen in het leven van mensen.

Momenteel is bij veel sociale huisvestingsmaatschappijen de uit-bating van sociale woningen � nancieel verlieslatend, waardoor er weinig � nanciële ruimte is. Een structurele � nanciële onder-steuning voor onderhoud en herstellingen zou hiervoor de nodige zuurstof kunnen bieden.

Johan Geldofzag als coördinator van buurtontwikkelingsdienst Wijkresto & Co in Nieuw Gent en Steenakker elke sociale (hoek)steen.

“Sociale woonwijken hebben me sindsdien ook altijd geboeid, om te zien hoe dynamieken en engagementen van bewoners groeien, elkaar aanvullen en soms botsen.”

Zoals men onlangs schreef op de Gentse muren: “the next big thing, are a lot of small things”.• Het Gentse begrip en steun voor de grote nood aan herstelling en

en onderhoud van vele sociale woonblokken, • De bereidheid van de maatschappijen om participatie een meer

o� ciële plaats te geven in het geheel, • Het integreren van bewonersprocessen bij renovatiebewegingen

en de koppeling van tijdelijke invullingen in de omgeving van sociale woonsites,

• Het toekomstige onderzoek om de impact van hoogbouw struc-tuur op de sociale dynamieken te bekijken.

Aan het werken in de wijken zijn er zoveel herinneringen die nu door het hoofd schieten, in het samenwerken met Ann Bonte en Ann-Sophie, de buurtfeest-barbecues in Nieuw Gent, de raden van bestuur met Koen, Carlos en Anne–Marie tot toevallig net-werken bij Kathleen Van Brempt.

Dat iedereen betaalbaar en kwaliteitsvol mag wonen. Maar hier-naast vooral dit: Ik koester de droom dat bewoners een groter engagement voor hun buurt durven en kunnen opnemen en dat dit ook gewaardeerd wordt door de sociale huisvestingsmaat-schappijen en de lokale en Vlaamse besturen. Dat zij een voor-trekkersrol nemen in het samen-wonen in een diverse buurt. Dat er naast het wonen in woonblokken ook sociale functies mogen toegevoegd worden die � exibel kunnen worden ingezet op maat van de noden van het moment. Dat de sociale huurders groei-kansen krijgen als ze die wensen, zich betrokken voelen bij hun omgeving. Dat ze zelf actief hun omgeving mo gen vormgeven. Om te tonen aan de samenleving, dat solidair zijn met elkaar wel kan en dat elk individu en elk talent telt en gezien mag worden!

Page 15: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

15

DE SOCIALE WOONVRAAGJES - STORY TELLING

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Anne Schiettekatteis afdelingshoofd sociale dienstverlening en lee� aarheid bij WoninGent.

“Toen ik in november 1985 in dienst kwam bij de toenmalige sociale huisvestingsmaatschappij ‘De Goede Werkmanswoning’ was sociale dienstverlening naar de huurders toe bijna onbestaande.”

De systematische aanpak om verouderde gebouwen te renoveren en het bouwen van meer en nieuwe sociale woningen. Een dak boven je hoofd hebben is immers de basis om verder te ‘bouwen’ aan een stabiele toekomst.

De zware renovatiewerken in Elektra op de Nekkersberglaan. De huurders zaten ongeveer een zestal weken zonder badkamer, keuken of toilet. De toenmalige raad van bestuur van ‘De Goe-de Werkmanswoning’ besliste de gemeenschapsruimte om te bouwen: douche-units en toiletten werden voorzien, een grote gemeenschappelijke keuken werd zelfs uitgerust met wasmachines en droogkasten. De huurders werden quasi ‘verplicht’ samen te koken én te eten. We merkten een toename in de sociale con-tacten: recepten werden uitgewisseld, klaar gemaakt en met de buren samen opgegeten. Spaghetti speciaal voor de kinderen, mosselsoupers, pannenkoeken werden gebakken bij de vleet...Bij mijn dagelijkse bezoeken zag ik dat er altijd gedeeld werd met diegenen die er waren; er was altijd wel iets te eten, er stond altijd ko� e klaar en er was altijd wel iemand die verse soep aan het maken was. Het was zeer � jn om de bewoners op die manier te leren kennen en te zien openbloeien. Ook bij de huidige bewoners wordt met enige melancholie hierop teruggeblikt.

Ik denk dat er meer moet ingezet worden op kleinschalige woonexperimenten voor mensen met specifieke noden. Nog steeds stromen mensen in die nood hebben aan een zeer speci-� eke begeleiding (denken we maar aan de geestelijke gezond-heidszorg), en kan er onvoldoende begeleiding geboden worden omwille van het feit dat deze diensten overbevraagd zijn.Blijvend werk maken om huurders te betrekken en een stem te geven in het totale verhaal van sociale huisvesting, bewoners-groepen faciliteren, vrijwilligers aantrekken. Samenwerken is immers de basis van vooruitgang!

Frank Geirnaerthee� als sociale huurder van in de opstartfase van het GENSH meegewerkt en jaren rond de tafel gezeten.

Een van de positieve wijzigingen is onder meer een verduidelijkte facturatie van de huurlasten zodat mensen beter wegwijs raakten uit hetgeen betaald moest worden over dit onderwerp.Dit hee� jarenlang aangesleept, maar is uiteindelijk dan toch goedgekeurd.

Ik denk vooral met plezier terug aan de opstart van grote broer VIVAS. Naast de vele ergernissen bracht de werking uiteraard ook een meerwaarde met zich mee.

Ik merk dat de huisvestingmaatschappijen geneigd zijn een beter contact te zoeken met hun huurders, wat ik ten zeerste waardeer. Ik hoop op een verdere toenadering teneinde samen in dialoog te kunnen treden met alle betrokken overheden om de bestaande alsook de toekomstige problemen samen te kunnen oplossen.

Hilde Reynvoetis directeur van de Dienst Wonen van de Stad Gent.

“Vanuit mijn functie heb ik een voortrekkersrol inzake sociaal wonen: Stad Gent wil betaalbaar wonen realiseren, zeker voor de meest kwetsbare gezinnen, en sociale huisvesting is cruciaal om hier een antwoord op te bieden.”

De eenmaking van het sociaal verhuurkantoor is een stap voor-waarts, ook al gebeurde het niet op de geplande manier. De samenwerking tussen de sociale huisvestingsmaatschappijen verloopt in Gent zeer vlot, en zo ook de samenwerking met het OCMW en met de stadsdiensten. We zien ook op het lokaal sociaal woonoverleg dat er een gemeenschappelijke agenda is om meer sociaal wonen mogelijk te maken.

Dienst Wonen verhuurde destijds zelf zo’n ‘2 000’ sociale woningen. De kandidaten kwamen zich bij onze dienst inschrijven en kwamen hun inschrijving actualiseren. Ik herinner mij nog mijn verwondering toen ik pas directeur was en de gang vol zag zitten met mensen die zich kwamen ‘actualiseren’. Het zien van die groep maakte meteen de wachtlijst duidelijk!

Ik zou graag hebben dat de Vlaamse overheid speci� eke maat-regelen tre� ter ondersteuning van de centrumsteden. De vraag naar sociale huisvesting is logischerwijs groter in de steden omdat die over meer dienstverlening en tewerkstelling beschikken. Anderzijds kan het niet langer dat gemeenten rond Gent zo weinig sociale woningen hebben, voor die gemeenten mag Vlaanderen echt wel strenger optreden zodat het bindend objectief gehaald wordt. We moeten ook geen kandidaten aanzuigen uit de regio die nu niet in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen. Dat is voor die mensen hun sociaal netwerk ook geen goede zaak.

Ivo Blanckewerkt sinds 2007 voor WoninGent.

“Sinds 2013 zit ik voor WoninGent in de Stedelijke Woonraad en werk ik voornamelijk daar samen met het GENSH. Voor het overige hadden we contact via de ‘Dag van de Sociale Huurder’.”

Op het gebied van bewonerswerking merk ik dat de sociale huis-vestingsmaatschappijen steeds meer open staan voor de mening en ideeën van hun huurders. Het gaat met mondjesmaat vooruit en voorlopig bespreken we voornamelijk eenvoudige, alledaagse dingen. Maar dat is misschien beter dan grote sprongen en dis-cussies over moeilijke onderwerpen, waardoor veel mensen hun interesse verliezen.

Ik ben er samen met de politie ooit in geslaagd om een burenruzie tussen een jongere onderbuur en een oudere buurvrouw op te lossen. Op het einde van de bemiddeling omhelsden de buren elkaar en barstten ze beide in huilen uit met de verzuchting waarom ze elkaar zo lang het leven hadden zuur gemaakt. Op zo’n avond ga je tevreden naar huis en besef je dat je soms echt iets kan betekenen in het leven van mensen.

Momenteel is bij veel sociale huisvestingsmaatschappijen de uit-bating van sociale woningen � nancieel verlieslatend, waardoor er weinig � nanciële ruimte is. Een structurele � nanciële onder-steuning voor onderhoud en herstellingen zou hiervoor de nodige zuurstof kunnen bieden.

Johan Geldofzag als coördinator van buurtontwikkelingsdienst Wijkresto & Co in Nieuw Gent en Steenakker elke sociale (hoek)steen.

“Sociale woonwijken hebben me sindsdien ook altijd geboeid, om te zien hoe dynamieken en engagementen van bewoners groeien, elkaar aanvullen en soms botsen.”

Zoals men onlangs schreef op de Gentse muren: “the next big thing, are a lot of small things”.• Het Gentse begrip en steun voor de grote nood aan herstelling en

en onderhoud van vele sociale woonblokken, • De bereidheid van de maatschappijen om participatie een meer

o� ciële plaats te geven in het geheel, • Het integreren van bewonersprocessen bij renovatiebewegingen

en de koppeling van tijdelijke invullingen in de omgeving van sociale woonsites,

• Het toekomstige onderzoek om de impact van hoogbouw struc-tuur op de sociale dynamieken te bekijken.

Aan het werken in de wijken zijn er zoveel herinneringen die nu door het hoofd schieten, in het samenwerken met Ann Bonte en Ann-Sophie, de buurtfeest-barbecues in Nieuw Gent, de raden van bestuur met Koen, Carlos en Anne–Marie tot toevallig net-werken bij Kathleen Van Brempt.

Dat iedereen betaalbaar en kwaliteitsvol mag wonen. Maar hier-naast vooral dit: Ik koester de droom dat bewoners een groter engagement voor hun buurt durven en kunnen opnemen en dat dit ook gewaardeerd wordt door de sociale huisvestingsmaat-schappijen en de lokale en Vlaamse besturen. Dat zij een voor-trekkersrol nemen in het samen-wonen in een diverse buurt. Dat er naast het wonen in woonblokken ook sociale functies mogen toegevoegd worden die � exibel kunnen worden ingezet op maat van de noden van het moment. Dat de sociale huurders groei-kansen krijgen als ze die wensen, zich betrokken voelen bij hun omgeving. Dat ze zelf actief hun omgeving mo gen vormgeven. Om te tonen aan de samenleving, dat solidair zijn met elkaar wel kan en dat elk individu en elk talent telt en gezien mag worden!

Page 16: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

16

STORY TELLING - DE SOCIALE WOONVRAAGJES

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Karolien Vermeulenis opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw Gent.

“Ik onderhandel samen met bewoners de ruimte voor inspraak en participatie van sociale huurders aan het beleid van WoninGent.”

Er is al veel gesproken en geschreven over het pilootproject bewoners participatie in de wijk Nieuw Gent. Er valt het één en ander over te zeggen. Waar ik zelf met een positieve blik naar kijk is de doorbraak die er kwam in het overleg met WoninGent. Het participatiemodel dat werd opgemaakt samen met sociale huurders uit de wijk vormt de basis om in de toekomst verdere inspraak te realiseren. Dat er in Vlaanderen een aantal ‘good practices’ zijn op vlak van participatie van sociale huurders, is een goede stimulans om ervoor te blijven gaan in Nieuw Gent.

Mijn allereerste werkdag in Nieuw Gent was meteen een vuurdoop. Tijdens de buurtfeesten waagde ik mij aan een deathride vanop de 11de verdieping van de woonblok Orion om dan (gelukkig) zacht te landen op de plek waar de tuintjes werden ingeplant. Deze activiteit opgezet door het straathoekwerk bleek een groot succes. Zeer veel mensen namen hieraan deel, zowel jong als oud met verschillende (socio-culturele) achtergrond. Ik denk dan ook met zeer veel warmte hieraan terug. Ook mijn opdracht was een sprong in het ongewisse. Desondanks bleken de tuintjes een succesformule te zijn om met een diverse groep sociale huurders aan de slag te gaan.

Op vlak van woonkwaliteit en duurzaamheid is er heel wat werk aan de winkel. Zeer veel sociale woningen zijn verouderd. Bovendien worden bij nieuwbouwprojecten niet altijd de meest kwalita tieve materialen gebruikt. Wat betre� het wonen en samenwonen van sociale huurders wordt ook de sociale huis-vestingssector uitgedaagd om na te denken over alternatieve woonvormen. Dit mag niet alleen weggelegd zijn voor jan modaal met de bak� ets.

Kris Dombouwde als opbouwwerker samen met sociale huurders een ontmoetingsruimte uit in de Leiekaai. Hij lag mee aan de basis van de themawerking rond huurlasten. Hij herinnert zich vooral de samenwerking met de Huurdersbond Oost-Vlaanderen rond dit dossier waarin historische stappen werden gezet.

De communicatie met de sociale huurder is verbeterd, zeker wanneer het over huurlasten gaat. Schri� elijke communicatie, hoe helder geschreven ook, blij� maar één kanaal. Persoonlijke, mondelinge toelichting door sociale werkers (wijkmonitoren, welzijnswerkers, buurt- en opbouwwerkers) blij� nodig.

Een sociale huurder zorgde er in 2003 voor dat de bekende auteur Jef Geeraerts de wijkbib van de ontmoetingsruimte in de Leiekaai kwam openen en daarbij ook enkele van zijn boeken schonk. Een dag om nooit te vergeten!

Sociale huisvesting zit nog in een te strak harnas. Er zouden meer woonvormen mogelijk moeten zijn binnen het bestaande subsidiekader: slaapcontainers, caravan wonen, ‘hu� er woningen’. Sommige mensen zijn er op een bepaald moment in hun leven niet aan toe om in een appartement te wonen. (Tijdelijke) alternatieven zouden voor hen en voor hun directe omgeving dan beter zijn.

Marc Putmanwas van 1979 tot 2009 directeur van nv WoninGent, medestichter, bestuurder en lid dagelijks bureau van de Vereniging Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen (VVH). Vandaag is hij bestuurder in vzw Focus Plus, een ADL zorg leverancier.

De samenwerking tussen sociaal wonen en zorgsector, met als eerste realisatie het ADL wonen, veel later gevolgd door een constructieve samenwerking met samenlevingsopbouw.

De wijze waarop op de rand van de regelgeving moest gelopen worden om deze samenwerkingen in praktijk te kunnen brengen.

Sinds de regionalisatie en koppeling van de huur aan het inko-men, kampen vooral stedelijke huisvestingsmaatschappijen met � nancieringsproblemen, waardoor zij te weinig kunnen inzetten op zorg, samenleving en begeleiding; ze hebben zelfs de middelen niet om hun plichten van onderhoud van woningen na te komen, laat staan de nodige verbeteringswerken uit te voeren om de verwarmingskost van minder begoede bewoners naar beneden te krijgen. Dus: dringend correcte, kostendekkende � nanciering.

Patrice De Meyeris opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw Gent. Zij ondersteunt als opbouwwerker het Gents Netwerk Sociale Huurders sinds 2009.

• Een verbeterde dialoog tussen sociale huurders en huisvestings-maatschappijen en de stedelijke overheid: onder meer via het rondetafeloverleg en het participatieproject Nieuw Gent;

• een verduidelijkte huurlastenafrekening bij zowat alle Gentse huisvestingsmaatschappijen;

• dat een tijdelijke invulling van leegstaande sociale woningen mogelijk is geworden;

• dat de sociale huurder meer en meer als ‘klant’ behandeld wordt.

Enige tijd terug brachten we met de stuurgroep van het GENSH een bezoek aan de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen in Brussel. Ik denk met plezier terug aan de pluim die de stuurgroep er kreeg voor de professionele houding waarmee ze hun stand-punten duidelijk maakten. En ik herinner me ook nog de schrik toen we op de terugweg één stuurgroeplid verloren in ‘het grote Brussel’... maar na een zoektocht gelukkig toch teruggevonden hebben.

Vooral uitbreiden van het aanbod en controle op de verhuur aan de doelgroep die deze het meest nodig hee� . Duurzame sociale woningen mogelijk maken door een verbeterde � nanciering van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Beleid en dus ook midde-len voor grootschalige renovatiedossiers met mogelijks incentives voor samenwerking tussen maatschappijen.Leefbare wijken en het recht op wonen garanderen voor de sociale huurders én participatie structureel verankeren binnen de sociale huisvesting.

Rita MaesZet zich reeds sinds 2003 in voor sociale huurders. De aanleiding was de vraag: wat moeten huurders nu zelf betalen en wat moet de maatschappij betalen? Tot op vandaag is zij lid van de stuurgroep van het GENSH. Overal waar ze al gewoond hee� (en dat zijn veel plekken), hee� ze altijd verantwoordelijkheid opgenomen, bemiddeld bij moeilijkheden, problemen proberen oplossen. “Ik ben van mening dat mensen met elkaar moeten praten en dat ze ‘mens’ moeten zijn onder elkaar. Ook al is die andere persoon iemand van een dienst, het is en blij� een mens. Met wederzijds respect én met de nodige humor kom je ver!”

Het antwoord op mijn oorspronkelijke vraag staat nu in een schoon boekske: “Herstellingen en onderhoud van je sociale woning”. Ook het Reglement van Inwendige Orde is herschreven in begrijpbare taal.WoninGent hee� geïnvesteerd in maatschappelijk werkers die elk voor een wijk verantwoordelijk zijn. Die mensen zijn beschikbaar en bereid tot luisteren, eens in de 14 dagen meestal.Een belangrijke realisatie van het GENSH is het huurlastendossier.

Eén van de zaken die ik nog belangrijk vind is dat de slaapkamers in sociale appartementen iets groter zouden zijn. In dat verband herinner ik me nog dat we hierover spraken in de bewonersgroep met Ann-Sophie en dat we ons de vraag stelden waarom er bij appartementen met drie slaapkamers, verschillen zijn in de grootte: één grote slaapkamer, een wat kleinere en een heel kleintje. Toen vroegen we ons af welke idee hier achter zat? De grote voor de ouders, daar konden we nog inkomen. Maar hoe bepaal je welke kamer dan naar welk kind gaat? Ann-Sophie wist het wel: “het kleinste kamertje voor het stoutste kindje!”

Bij de bouw van sociale woningen moet er beter nagedacht wor-den over de oriëntatie van de woningen: zo was ik al in apparte-menten waar er de hele dag zonlicht was in de slaapkamers maar waar je in de leefruimte bijna het hele jaar door de verwarming moest opzetten. Ik droom ervan dat maatschappijen voor grote renovaties maar ook voor herstellingen zouden samenwerken met technische scholen om zo de kosten te verminderen: een win-win voor iedereen!Maar bovenal wil ik het ‘gesprek’ open houden tussen maat-schappij en huurders, op een respectvolle manier, collectief maar ook per locatie met sleutel� guren, die misschien een gsm van de maatschappij kunnen krijgen zodat hun communicatie hen niks kost?

Page 17: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

17

DE SOCIALE WOONVRAAGJES - STORY TELLING

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Karolien Vermeulenis opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw Gent.

“Ik onderhandel samen met bewoners de ruimte voor inspraak en participatie van sociale huurders aan het beleid van WoninGent.”

Er is al veel gesproken en geschreven over het pilootproject bewoners participatie in de wijk Nieuw Gent. Er valt het één en ander over te zeggen. Waar ik zelf met een positieve blik naar kijk is de doorbraak die er kwam in het overleg met WoninGent. Het participatiemodel dat werd opgemaakt samen met sociale huurders uit de wijk vormt de basis om in de toekomst verdere inspraak te realiseren. Dat er in Vlaanderen een aantal ‘good practices’ zijn op vlak van participatie van sociale huurders, is een goede stimulans om ervoor te blijven gaan in Nieuw Gent.

Mijn allereerste werkdag in Nieuw Gent was meteen een vuurdoop. Tijdens de buurtfeesten waagde ik mij aan een deathride vanop de 11de verdieping van de woonblok Orion om dan (gelukkig) zacht te landen op de plek waar de tuintjes werden ingeplant. Deze activiteit opgezet door het straathoekwerk bleek een groot succes. Zeer veel mensen namen hieraan deel, zowel jong als oud met verschillende (socio-culturele) achtergrond. Ik denk dan ook met zeer veel warmte hieraan terug. Ook mijn opdracht was een sprong in het ongewisse. Desondanks bleken de tuintjes een succesformule te zijn om met een diverse groep sociale huurders aan de slag te gaan.

Op vlak van woonkwaliteit en duurzaamheid is er heel wat werk aan de winkel. Zeer veel sociale woningen zijn verouderd. Bovendien worden bij nieuwbouwprojecten niet altijd de meest kwalita tieve materialen gebruikt. Wat betre� het wonen en samenwonen van sociale huurders wordt ook de sociale huis-vestingssector uitgedaagd om na te denken over alternatieve woonvormen. Dit mag niet alleen weggelegd zijn voor jan modaal met de bak� ets.

Kris Dombouwde als opbouwwerker samen met sociale huurders een ontmoetingsruimte uit in de Leiekaai. Hij lag mee aan de basis van de themawerking rond huurlasten. Hij herinnert zich vooral de samenwerking met de Huurdersbond Oost-Vlaanderen rond dit dossier waarin historische stappen werden gezet.

De communicatie met de sociale huurder is verbeterd, zeker wanneer het over huurlasten gaat. Schri� elijke communicatie, hoe helder geschreven ook, blij� maar één kanaal. Persoonlijke, mondelinge toelichting door sociale werkers (wijkmonitoren, welzijnswerkers, buurt- en opbouwwerkers) blij� nodig.

Een sociale huurder zorgde er in 2003 voor dat de bekende auteur Jef Geeraerts de wijkbib van de ontmoetingsruimte in de Leiekaai kwam openen en daarbij ook enkele van zijn boeken schonk. Een dag om nooit te vergeten!

Sociale huisvesting zit nog in een te strak harnas. Er zouden meer woonvormen mogelijk moeten zijn binnen het bestaande subsidiekader: slaapcontainers, caravan wonen, ‘hu� er woningen’. Sommige mensen zijn er op een bepaald moment in hun leven niet aan toe om in een appartement te wonen. (Tijdelijke) alternatieven zouden voor hen en voor hun directe omgeving dan beter zijn.

Marc Putmanwas van 1979 tot 2009 directeur van nv WoninGent, medestichter, bestuurder en lid dagelijks bureau van de Vereniging Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen (VVH). Vandaag is hij bestuurder in vzw Focus Plus, een ADL zorg leverancier.

De samenwerking tussen sociaal wonen en zorgsector, met als eerste realisatie het ADL wonen, veel later gevolgd door een constructieve samenwerking met samenlevingsopbouw.

De wijze waarop op de rand van de regelgeving moest gelopen worden om deze samenwerkingen in praktijk te kunnen brengen.

Sinds de regionalisatie en koppeling van de huur aan het inko-men, kampen vooral stedelijke huisvestingsmaatschappijen met � nancieringsproblemen, waardoor zij te weinig kunnen inzetten op zorg, samenleving en begeleiding; ze hebben zelfs de middelen niet om hun plichten van onderhoud van woningen na te komen, laat staan de nodige verbeteringswerken uit te voeren om de verwarmingskost van minder begoede bewoners naar beneden te krijgen. Dus: dringend correcte, kostendekkende � nanciering.

Patrice De Meyeris opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw Gent. Zij ondersteunt als opbouwwerker het Gents Netwerk Sociale Huurders sinds 2009.

• Een verbeterde dialoog tussen sociale huurders en huisvestings-maatschappijen en de stedelijke overheid: onder meer via het rondetafeloverleg en het participatieproject Nieuw Gent;

• een verduidelijkte huurlastenafrekening bij zowat alle Gentse huisvestingsmaatschappijen;

• dat een tijdelijke invulling van leegstaande sociale woningen mogelijk is geworden;

• dat de sociale huurder meer en meer als ‘klant’ behandeld wordt.

Enige tijd terug brachten we met de stuurgroep van het GENSH een bezoek aan de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen in Brussel. Ik denk met plezier terug aan de pluim die de stuurgroep er kreeg voor de professionele houding waarmee ze hun stand-punten duidelijk maakten. En ik herinner me ook nog de schrik toen we op de terugweg één stuurgroeplid verloren in ‘het grote Brussel’... maar na een zoektocht gelukkig toch teruggevonden hebben.

Vooral uitbreiden van het aanbod en controle op de verhuur aan de doelgroep die deze het meest nodig hee� . Duurzame sociale woningen mogelijk maken door een verbeterde � nanciering van de sociale huisvestingsmaatschappijen. Beleid en dus ook midde-len voor grootschalige renovatiedossiers met mogelijks incentives voor samenwerking tussen maatschappijen.Leefbare wijken en het recht op wonen garanderen voor de sociale huurders én participatie structureel verankeren binnen de sociale huisvesting.

Rita MaesZet zich reeds sinds 2003 in voor sociale huurders. De aanleiding was de vraag: wat moeten huurders nu zelf betalen en wat moet de maatschappij betalen? Tot op vandaag is zij lid van de stuurgroep van het GENSH. Overal waar ze al gewoond hee� (en dat zijn veel plekken), hee� ze altijd verantwoordelijkheid opgenomen, bemiddeld bij moeilijkheden, problemen proberen oplossen. “Ik ben van mening dat mensen met elkaar moeten praten en dat ze ‘mens’ moeten zijn onder elkaar. Ook al is die andere persoon iemand van een dienst, het is en blij� een mens. Met wederzijds respect én met de nodige humor kom je ver!”

Het antwoord op mijn oorspronkelijke vraag staat nu in een schoon boekske: “Herstellingen en onderhoud van je sociale woning”. Ook het Reglement van Inwendige Orde is herschreven in begrijpbare taal.WoninGent hee� geïnvesteerd in maatschappelijk werkers die elk voor een wijk verantwoordelijk zijn. Die mensen zijn beschikbaar en bereid tot luisteren, eens in de 14 dagen meestal.Een belangrijke realisatie van het GENSH is het huurlastendossier.

Eén van de zaken die ik nog belangrijk vind is dat de slaapkamers in sociale appartementen iets groter zouden zijn. In dat verband herinner ik me nog dat we hierover spraken in de bewonersgroep met Ann-Sophie en dat we ons de vraag stelden waarom er bij appartementen met drie slaapkamers, verschillen zijn in de grootte: één grote slaapkamer, een wat kleinere en een heel kleintje. Toen vroegen we ons af welke idee hier achter zat? De grote voor de ouders, daar konden we nog inkomen. Maar hoe bepaal je welke kamer dan naar welk kind gaat? Ann-Sophie wist het wel: “het kleinste kamertje voor het stoutste kindje!”

Bij de bouw van sociale woningen moet er beter nagedacht wor-den over de oriëntatie van de woningen: zo was ik al in apparte-menten waar er de hele dag zonlicht was in de slaapkamers maar waar je in de leefruimte bijna het hele jaar door de verwarming moest opzetten. Ik droom ervan dat maatschappijen voor grote renovaties maar ook voor herstellingen zouden samenwerken met technische scholen om zo de kosten te verminderen: een win-win voor iedereen!Maar bovenal wil ik het ‘gesprek’ open houden tussen maat-schappij en huurders, op een respectvolle manier, collectief maar ook per locatie met sleutel� guren, die misschien een gsm van de maatschappij kunnen krijgen zodat hun communicatie hen niks kost?

Page 18: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

18

ANDY: 350 EURO VOOR ÉÉN KAMER

Andy woont op een kamer, letterlijk 1 kamer die dienst doet als leef-, kook- en slaapruimte. Daarvoor betaalt hij 350 euro per maand. “Het is het enige dat ik me � nancieel kan veroorloven. Maar aangenaam is het zeker niet. Ik ga bij mijn zus douchen, want mijn eigen douche wil ik niet meer in.”

Al jaren wacht Andy op een sociale woning. “Nochtans heb ik twee jaar op straat geleefd, dus eigenlijk had ik er al lang een moeten hebben. Wie dakloos is, krijgt normaal gezien voorrang, maar die procedures zitten zo ingewik-keld in elkaar. Ik krijg er kop noch staart aan. Veel hangt af van de ondersteuning die je krijgt bij het OCMW. Sommi-gen geven je veel informatie, anderen zo weinig mogelijk, waarschijnlijk omdat ze dan ook zelf minder steun moeten geven. Maar daarvan zou het toch niet mogen a� angen. Ik leef van een werkloosheidsuitkering en heb een week-budget van 75 euro. Ik moet voortploeteren, ik heb geen andere keuze.”

Jongeren …extra kwetsbaarextra kwetsbaar

op de woonmarktVRIJ NAAR EEN BIJDRAGE VAN JONG GENT IN ACTIE,

IN HET BMLIK-TIJDSCHRIFT JRG. 33 – NR. 5

Het volledige artikel vind je op de blog investereninwonen.net

STORY TELLING - DE SOCIALE WOONVRAAGJES

Tekst: Marjolijn Lemahieu, jongerenwerkster Jong Gent in Actie

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Dominique Martenswerkt sinds 2008 bij de dienst Wonen van de Stad Gent, eerst vooral herhuisvestingen in het kader van huisjesmelkerij en onbewoonbaarverklaringen art 135, nadien en tot op vandaag als Woonwinkelaar in de wijken Sint-Amandsberg en Oostakker.

De toewijzingen van sociale woningen verlopen objectiever. Vroe-ger hoorde je wel eens dat het sneller kon als je de juiste persoon op de juiste plaats kende. Die verhalen doen nog steeds de ronde, maar dit is praktisch niet mogelijk. Er wordt vanuit de toezicht-houder echt op toegezien dat alles correct verloopt.

Een hoogbejaarde dame werd na de onbewoonbaar verklaring van haar huurwoning herhuisvest naar een sociale woning. Ze wou helemaal niet naar die nieuwe wijk verhuizen en werd er zelfs ziek van. Ze kon de woning niet zelf bezichtigen omdat ze bedlegerig was. Haar dochter die inwoonde hee� alles geregeld.De eerste avond in haar nieuw appartement ontdekte ze dat ze in het pand rechtover haar deur geboren was. “Mijn wieg hee� hier gestaan, de cirkel is rond” zei ze. Van toen af kon het niet meer stuk. Ze genoot van haar appartement met tuin en vertelde dat de oude buren jaloers op haar waren. Ze hee� jammer genoeg maar één jaar van haar ‘schoon’ appartement kunnen genieten.

Ook al staan er momenteel 10 000 burgers op de lijsten voor een sociale woning, ik ontmoet nog wekelijks mensen die nog niet op die lijsten staan. Ik denk dus dat er veel meer burgers in aanmerking komen om een sociale woning te huren.Graag nog een pak meer en beter verspreide sociale woningen.Het huidige verouderde patrimonium zou veel sneller moeten kunnen gerenoveerd worden.Regelgeving bemoeilijkt nog te vaak heel menselijke vragen van kandidaat huurders: een senior die beginnend dementeert en moet worden herhuisvest omdat zijn huidige huurwoning onbewoonbaar wordt verklaard, kan niet zomaar aangeven dat hij in zijn straat wenst te blijven omdat zijn sociaal netwerk en mantelzorg zich daar bevindt. Ook al zijn er in die straat sociale appartementen voor senioren.

Paula Silvais projectmedewerkster bij Samenlevingsop-bouw Gent. Sinds 2014 en tot op vandaag on-dersteunt zij sociale huurders aan de Water-sportbaan. Ze bouwde samen met hen een ontmoetingsruimte uit: ‘De Zoete Inval’.

Als ik zie en hoor waar sociale huurders allemaal mee geconfron-teerd worden in hun sociale woning en ik lees de historiek van wat het GENSH , dan zeg ik dat ze goed hebben gewerkt. Ik geloof erin dat men veel problemen e� ciënter en beter kan aanpakken als er een goede samenwerking is tussen bewoners - die toch sleutel� guren zijn - en de huisvestingsmaatschappij. De bewo-ners wonen en leven dagelijks op wat voor ons ‘het werkveld’ is. Zij zijn dus ‘meesters van enorme kennis’.

Ik herinner me de ongeloo� ijke gedrevenheid waarmee een be-woonster haar verhaal bracht op een VIVAS-stuurgroep. Ik moest lachen toen ik zag hoe niks of niemand haar kon tegenhouden haar verhaal te brengen. Je zou echter niet lachen met de inhoud van het verhaal: schrijnend. Maar net daarom hebben we men-sen nodig als deze vrouw: mensen die gedreven zijn, bespraakt en blijven op de tafel kloppen. Ik bewonder haar engagement!

De huisvestingsmaatschappijen moeten durven investeren in sleutel� guren. Mensen die al lang ergens wonen, deskundig zijn in wat er lee� in de wijk en de wijsheid hebben daarmee om te gaan,Alle sociale huurders moeten zelf ook hun verantwoordelijkheid nemen. Het moet van twee kanten komen. Ik droom ervan dat mensen elkaar terug aanspreken op zaken die fout lopen, dat ze niet onmiddellijk naar de politie bellen of in ruzie vallen, dat ze samen praten en samen oplossingen zoeken.

Mireille BeunIs Woonwinkelaar bij de Dienst Wonen en komt op die wijze vooral in contact met burgers die zich wensen in te schrijven als kandidaat-sociaal huurders.

De belangrijkste positieve evolutie tot hiertoe vind ik de fusie-maatschappij WoninGent. Voor de fusie dienden kandidaat-huur-ders naar drie locaties meer te gaan om bij zoveel mogelijk sociale huisvestingsmaatschappijen ingeschreven te geraken.

Het is geen speci� eke anekdote, maar wanneer na jaren een kan-didaat-huurder te hebben opgevolgd, deze eindelijk een toewij-zing krijgt voor een sociale woning, dan doet dat veel plezier en gee� dat veel voldoening. Meestal breng ik dan ook eens een bezoekje aan deze cliënt wanneer hij reeds verhuisd is naar zijn sociale woning (meestal ook om het dossier ondertussen ook af te sluiten). Telkens valt het me op dat er zo’n pak zorgen van die mensen hun schouders wegvallen door het hebben van een sociale woning. Zoiets te zien, doet echt plezier!

Eén centraal inschrijvingspunt voor alle Gentse sociale huisves-tingsmaatschappijen!

Page 19: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

19

KEVIN: FINANCIEEL GESTRAFT VOOR HET DELEN VAN EEN HUIS

Kevin woont nog bij zijn ouders in een sociale woning. “Ik werkte voltijds in de horeca, maar verloor mijn job. Ik had plannen om alleen te gaan wonen, maar nu is dat � nancieel veel moeilijker. Ik word door het OCMW wel begeleid om een nieuwe job te vinden maar die liggen niet voor het rapen.”Een huis delen met vrienden zou voor Kevin een oplossing kunnen zijn. “Je deelt de huur, je hebt je eigen kamer en koken, eten en bezoek ontvangen doe je in een gemeenschappelijke ruimte. Alleen word je daar � nancieel voor afgestra� , want dan krijg je een lee� oon als samenwonende en niet als alleenstaande. Wer-kende of studerende jongeren doen dat toch ook om kosten te besparen? Waarom mogen wij dat niet?”

ALBERTO: 7 JAAR WACHTEN OP EEN SOCIALE WONING

Alberto hee� een uitkering van 1.050 € per maand en betaalt 550 € huur. Daar komen nog eens maandelijkse kosten bij voor gas, elektriciteit en water, goed voor 157€ per maand. “Tel maar uit, veel houd je dan niet over om van te leven. Bovendien is mijn appartement slecht geïsoleerd. …”Alberto staat op de wachtlijst voor een sociale woning, maar als alleenstaande mag je in Gent rekenen op een gemiddelde wachttijd van 7 (!) jaar. Hij staat nu 1,5 jaar op de wachtlijst, dus nog meer dan 5 jaar te gaan. “Behoorlijk uitzichtloos”, stelt hij vast.

DE SOCIALE WOONVRAAGJES - STORY TELLING

LUCY

“In Gent zijn er zodanig veel studentenkoten dat er geen woningen overblijven voor jongeren zoals wij.”Lucy is op zoek naar een huis, maar vindt in haar budget alleen studentenkamers. “En daar kan ik niet terecht, want je mag er je domicilie niet plaatsen.”

Wat zijn voor jou m.b.t. sociaal wonen belangrijke wijzigingen in positieve zin?

Aan welke anekdote denk je nog vaak met plezier terug?

Hoe zou jij willen dat sociale huisvesting in de toekomst ‘vooruitgaat’?

Dominique Martenswerkt sinds 2008 bij de dienst Wonen van de Stad Gent, eerst vooral herhuisvestingen in het kader van huisjesmelkerij en onbewoonbaarverklaringen art 135, nadien en tot op vandaag als Woonwinkelaar in de wijken Sint-Amandsberg en Oostakker.

De toewijzingen van sociale woningen verlopen objectiever. Vroe-ger hoorde je wel eens dat het sneller kon als je de juiste persoon op de juiste plaats kende. Die verhalen doen nog steeds de ronde, maar dit is praktisch niet mogelijk. Er wordt vanuit de toezicht-houder echt op toegezien dat alles correct verloopt.

Een hoogbejaarde dame werd na de onbewoonbaar verklaring van haar huurwoning herhuisvest naar een sociale woning. Ze wou helemaal niet naar die nieuwe wijk verhuizen en werd er zelfs ziek van. Ze kon de woning niet zelf bezichtigen omdat ze bedlegerig was. Haar dochter die inwoonde hee� alles geregeld.De eerste avond in haar nieuw appartement ontdekte ze dat ze in het pand rechtover haar deur geboren was. “Mijn wieg hee� hier gestaan, de cirkel is rond” zei ze. Van toen af kon het niet meer stuk. Ze genoot van haar appartement met tuin en vertelde dat de oude buren jaloers op haar waren. Ze hee� jammer genoeg maar één jaar van haar ‘schoon’ appartement kunnen genieten.

Ook al staan er momenteel 10 000 burgers op de lijsten voor een sociale woning, ik ontmoet nog wekelijks mensen die nog niet op die lijsten staan. Ik denk dus dat er veel meer burgers in aanmerking komen om een sociale woning te huren.Graag nog een pak meer en beter verspreide sociale woningen.Het huidige verouderde patrimonium zou veel sneller moeten kunnen gerenoveerd worden.Regelgeving bemoeilijkt nog te vaak heel menselijke vragen van kandidaat huurders: een senior die beginnend dementeert en moet worden herhuisvest omdat zijn huidige huurwoning onbewoonbaar wordt verklaard, kan niet zomaar aangeven dat hij in zijn straat wenst te blijven omdat zijn sociaal netwerk en mantelzorg zich daar bevindt. Ook al zijn er in die straat sociale appartementen voor senioren.

Paula Silvais projectmedewerkster bij Samenlevingsop-bouw Gent. Sinds 2014 en tot op vandaag on-dersteunt zij sociale huurders aan de Water-sportbaan. Ze bouwde samen met hen een ontmoetingsruimte uit: ‘De Zoete Inval’.

Als ik zie en hoor waar sociale huurders allemaal mee geconfron-teerd worden in hun sociale woning en ik lees de historiek van wat het GENSH , dan zeg ik dat ze goed hebben gewerkt. Ik geloof erin dat men veel problemen e� ciënter en beter kan aanpakken als er een goede samenwerking is tussen bewoners - die toch sleutel� guren zijn - en de huisvestingsmaatschappij. De bewo-ners wonen en leven dagelijks op wat voor ons ‘het werkveld’ is. Zij zijn dus ‘meesters van enorme kennis’.

Ik herinner me de ongeloo� ijke gedrevenheid waarmee een be-woonster haar verhaal bracht op een VIVAS-stuurgroep. Ik moest lachen toen ik zag hoe niks of niemand haar kon tegenhouden haar verhaal te brengen. Je zou echter niet lachen met de inhoud van het verhaal: schrijnend. Maar net daarom hebben we men-sen nodig als deze vrouw: mensen die gedreven zijn, bespraakt en blijven op de tafel kloppen. Ik bewonder haar engagement!

De huisvestingsmaatschappijen moeten durven investeren in sleutel� guren. Mensen die al lang ergens wonen, deskundig zijn in wat er lee� in de wijk en de wijsheid hebben daarmee om te gaan,Alle sociale huurders moeten zelf ook hun verantwoordelijkheid nemen. Het moet van twee kanten komen. Ik droom ervan dat mensen elkaar terug aanspreken op zaken die fout lopen, dat ze niet onmiddellijk naar de politie bellen of in ruzie vallen, dat ze samen praten en samen oplossingen zoeken.

Mireille BeunIs Woonwinkelaar bij de Dienst Wonen en komt op die wijze vooral in contact met burgers die zich wensen in te schrijven als kandidaat-sociaal huurders.

De belangrijkste positieve evolutie tot hiertoe vind ik de fusie-maatschappij WoninGent. Voor de fusie dienden kandidaat-huur-ders naar drie locaties meer te gaan om bij zoveel mogelijk sociale huisvestingsmaatschappijen ingeschreven te geraken.

Het is geen speci� eke anekdote, maar wanneer na jaren een kan-didaat-huurder te hebben opgevolgd, deze eindelijk een toewij-zing krijgt voor een sociale woning, dan doet dat veel plezier en gee� dat veel voldoening. Meestal breng ik dan ook eens een bezoekje aan deze cliënt wanneer hij reeds verhuisd is naar zijn sociale woning (meestal ook om het dossier ondertussen ook af te sluiten). Telkens valt het me op dat er zo’n pak zorgen van die mensen hun schouders wegvallen door het hebben van een sociale woning. Zoiets te zien, doet echt plezier!

Eén centraal inschrijvingspunt voor alle Gentse sociale huisves-tingsmaatschappijen!

Page 20: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

WERKEN AAN SAMENL EVEN EN VEILIGHEID

INTERVIEW

20

FRANK: We hadden een aangenaam gesprek met Peter Colle, die van oktober 1999 tot half 2014 onze aanspreek-persoon was voor de Dienst Lokale Preventie en Veilig-heid van de Stad Gent. In die periode voerde Samen-levingsopbouw Gent een aantal projectwerkingen uit met middelen van de zogeheten ‘Veiligheidscontracten’, middelen die ons echter ook in staat stelden te werken aan het samenleven in sociale hoogbouw. Peter blikt in gesprek met Wannes terug op een goede samenwerking.

Peter: Ik zou graag starten met een kleine kanttekening. Er is een verwevenheid tussen sociale huisvestingsmaatschappijen en het lokale bestuur. Dit hee� voor- en nadelen. Dit model is een sociaal-democratische, misschien wel sociaal-liberale of christen-democratische invulling van die verzorgingsstaat. En dit gee� momenteel spanningen omdat je de huidige samen-leving niet langer kan de� niëren als die verzorgingsstaat. Er zijn veel dagelijkse situaties waar veldwerkers mee te maken krijgen die helemaal niet meer passen in dit model. De grote uitdaging is een nieuw model te vinden zonder de basisprin-cipes en grondrechten te verliezen. Dat wordt een moeilijke oefening. Bij wijze van introductie. (lacht)

Peter, zo’n 15 jaar volgde jij onze projecten op de voet. Kan jij onze meerwaarde in sociale hoogbouw benoemen? Of kan je ons zeggen waar wij het verschil gemaakt hebben?

Peter: Als organisatie hee� Samenlevingsopbouw Gent in het verleden keuzes moeten maken die ook een e� ect hebben gehad op de eigen projecten en acties. Jullie kozen er bewust voor om in sociale hoog-bouw als team te werken, om niemand al-leen op een werking te zetten. Dit was orga-nisatorisch een sterke keuze. Deze bewuste keuze is de voorbije jaren sterk onder druk komen te staan. De prioriteiten van jullie werking zijn verschoven de voorbije jaren. Ik respecteer dat, maar betreur dat ook. Wer-ken in duo gaf de mogelijkheid om te werken met de meest kwetsbaren in sociale hoog-bouw en anderzijds steunpilaren buiten deze meest kwetsbaren te zoeken en dit toch te laten matchen. Hier waren jullie goed in, ook al lukte dit, jammer genoeg, niet volledig.Een tweede meerwaarde zie ik in het creë-ren van vrije ontmoetingsplekken, zoals bij-voorbeeld in de Leiekaai en het Rabot. Deze plekken waren veel meer dan een plaats van samenkomst. Mensen konden er terecht

met hun vragen, hun signalen. Jullie nemen deze signalen ernstig en blijven niet bij hangen bij de gevoelens die dat teweegbrengt. Daar komen we aan de reden voor onze sa-menwerking: jullie gingen actief aan de slag met de gevoe-lens van onvrede en wrevels die er leefden bij de huurders. In het zoeken naar duurzame oplossingen nemen jullie de bewoners zelf mee maar ook de oplossingsactoren. Deze aanpak veranderde de kijk van bijvoorbeeld politiediensten op sociaal werk. Het is net in deze manier van werken, de ‘communitybuilding’ dat ik heel hard geloof! De sterkte van het opbouwwerk in deze samenwerking is de focus op het collectieve met aandacht voor het individu.

Misschien moeten we dit moment ook aangrijpen om kritisch naar ons zelf te kijken. Welke kansen hee� Samenlevingsopbouw Gent laten liggen volgens u?

Peter: Samenlevingsopbouw Gent hee� in de werking soci-ale hoogbouw weinig gefocust op kinderen en jongeren, los van enkele kleine acties. Via kinderen kan je ook toegang vinden tot diverse andere groepen. Bijvoorbeeld moeders van andere origine. Hier hadden we graag ook rond gewerkt samen met jullie. Enkel in het Rabot is er een tijd intensief gewerkt met rondhangende jongeren. Om samen met hen iets in gang te zetten. Dit zat goed en daar hadden we misschien samen meer moeten op in zetten. Het is � jn om te zien dat de jongeren van toen in het Rabot nog steeds een plek hebben in de buurt (nu op De Site).

Tekst: Wannes Degelin - Beeld: Wannes Degelin, Samenlevingsopbouw Gent

Nieuw Gent: Naast het genomineerde Slotenplan vormden ook de fietskluizen één van de gerealiseerde oplossingen voor de wijk Nieuw Gent.

Page 21: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

INTERVIEW

21

Hoe zie jij de toekomst van een werking in sociale hoog-bouw?

Peter: Je sleurt natuurlijk de keuzes uit het verleden mee. We zitten nu eenmaal in ‘Verkavelingsvlaanderen’ waar er nooit voluit gegaan is voor sociale woningen of voor hoog-bouw. Pascal De Decker hee� een schone kijk op deze situatie: Het milieu is helemaal naar de knoppen en er is een tekort aan (kwalitatieve) woningen… dit zijn e� ecten van de keuzes uit het verleden, zeker geen toeval. Onveiligheid, slachto� er-schap, daderschap hee� hier zeker ook een plek in.

Daarnaast zie je een verandering van het publiek in socia-le hoogbouw. De dreiging van slecht nieuws (bijvoorbeeld renovatie, a� raak…) zorgde voor een versnelde uitstroom van een meer draagkrachtig publiek. Dit gebeurde duidelijk in het Rabot. Het e� ect ervan is nu ook al duidelijk in de Watersportbaan en deze e� ecten kunnen in Gent nog een tijdje voort deinen.

In 2015 lijstte onze dienst overlastsignalen van huisvestings-maatschappijen op om met hen mee te helpen zoeken naar oplossingen. Bijzonder was dat de huisvestingsmaatschappij-en zelf hun signalen formuleerden aan het lokale bestuur. Ver-gelijk het een beetje met scholen. 20 jaar geleden schreeuw-den directeurs dat hun school drugvrij was. Nu zoeken ze met partners naar oplossingen voor dit fenomeen. Wanneer we nu de lijst van klachten, ergernissen van die huisvestingsmaat-schappijen leggen naast de problemen van 16-17jaar geleden, toen het opbouwwerk begon in deze complexen, zien we dat deze dezelfde zijn. Het zou echter te gemakkelijk zijn om te stellen dat jullie projecten in wezen niks veranderd hebben.

De oorzaken en aanleidingen kunnen immers heel andere zijn dan 15 jaar geleden. Meer nog, het feit dat Woningent deze lijst met klachten zelf opstelt anno 2015 is een stap vooruit! Dit was eind de jaren ’90 ondenkbaar. Huisves-tingsmaatschappijen erkenden deze klachten toen ook wel maar hun positie was fundamenteel anders.

WERKEN AAN SAMENL EVEN EN VEILIGHEID

Peter Colle, Dienst Lokale Preventie en Veiligheid, Stad Gent

333

Page 22: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

INTERVIEW

22

Veiligheidsproblemen worden de dag van vandaag zeker niet meer weggelachen. Wel vrees ik dat het mobili-serende van sociale werkers weg is. Er wordt meer en meer symptomatisch gereageerd en meer ingezet op het controlerende. Niemand engageert zich nog om grip te nemen op de sociale aspecten van deze problemen. Daarom begrijp ik heel goed de huidige vraag van sociale huisvestingsmaatschappijen. Ze vragen aan politie en toezicht om beperkende maatregelen te nemen omdat ze zelf niet meer zien hoe sommige van deze problemen aan te pakken. Ze vragen ook hulp aan de stad. Ze nemen hier duidelijk meer verantwoordelijkheid in op en dat is positief. Maar ze zouden hier wel zelf oplossingsgericht in mogen werken. Nu wordt er vaak naar de stad, de politie gekeken om met een oplossing te komen. Samen met huurders een oplossing uitwerken is misschien niet hun corebusiness, maar zal meer en meer nodig zijn.

Een belangrijke evolutie zou kunnen zijn om niet alleen de woningen maar ook de methodiek en de strategie van sociale huisvesting eens helemaal te renoveren. Het mag immers niet alleen gaan over de bakstenen en men dient daarbij helemaal niet van nul te vertrekken.

Zo doen de wijkmonitoren nu al heel erg goed werk. Zij verdrinken echter in het werk en kunnen hun rol (van bv bemiddeling) niet zuiver spelen omdat ze ook huurachter-stal op zich moeten nemen.

Eveneens zijn organisaties als een CAW of het mobiel team vanuit de psychiatrie werkzaam in sociale hoogbouw. Alleen werkt iedereen er te veel binnen de grenzen van zijn eigen goed omschreven opdracht. Net dat neemt het activerende en het politiserende van sociaal werk in sociale hoogbouw weg. Net dat toont aan dat de methodiek opbouwwerk meer dan ooit nodig is in deze contexten.

333

Inkomhallen Rabottorens

Page 23: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

IMPRESSIE

23

• Een impressie

RABOT 4-3585 OKTOBER 2016

Tekst: Simon Allemeersch - Beeld: Jef Boes

Als theatermaker werkte ik een behoorlijk lange tijd in een atelier in de Rabottorens. Deze dagen woon ik in Antwerpen maar ik werk nog vaak in Gent. Wanneer de trein uit Antwerpen ’s morgens Gent nadert zie ik Rabot 2 en Rabot 3 nog net in de ochtendzon liggen. De eerste toren is al een tijdje weg. Het begint bijna te wennen. Het zicht vanuit de trein is maar kort. Je moet je haasten om het gezien te hebben. En je kijkt eigenlijk vooral op de achterkant van de Skandinaviëblok die langs de Afrikalaan staat. De Skandinaviëblok, de blokken van Nieuw Gent, De Chicagoblok op Linkeroever, Het Kiel in Antwerpen, De blokken van Willebroek Stad, Les cinq blocs in Brussel… Je kan zo wel een tijdje doorgaan. Door de Rabotvoorstelling heb ik de meeste van die plekken kunnen bezoeken. We hebben er kunnen spelen voor bewoners en voor mensen van buitenaf. Geen twee van die gebouwen zijn hetzelfde maar ze kennen vaak dezelfde problemen. Als je er komt hoor je steeds andere dialecten en andere talen, maar het zijn vaak dezelfde reacties van bewoners. Aan de ene kant duwt er een armoede en een nood die zij vaak het eerst voelen: moeilijke instroom, versnelde toewijs, migratie.

Aan de andere kant duwen de steden die meer en meer voorbestemd lijken voor de betere middenklasse. Deze gebouwen en hun inwoners zitten daar tussenin. Weinig mensen kennen de binnenkant van die wereld, iedereen lijkt er een mening over te hebben. En er is altijd het gerucht dat er afgebroken gaat worden.

Hoe langer hoe meer probeer ik ervan uit te gaan dat ik nog van niets weet. Dat het verhaal vooral nog niet verteld is. Dat lijkt me de beste manier om er naar te kijken. Om nieuwsgierig te blijven. Ik heb zin om terug te gaan naar het Rabot en verder te werken.

Deze ochtend rij ik Gent binnen met de trein omdat ik op De Site heb afgesproken met Wannes. Het zal prachtig weer zijn. Ik zal bij Rabot 3 een paar bewoners tegenkomen die ik allang niet meer gezien heb. Danny en Dimitri van De Site zullen me twee aubergines, één courgette en een paar pepers meegeven.

Maar dat weet ik nu nog niet.

Page 24: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

• 2009: samenwerking Vlaamse bewonersnetwerken (GENSH-PASH-VIVAS) naar aanleiding van de nieuwe huurprijsberekening,

• 20 oktober 2010: GENSH-debat “Betaalbaar is haalbaar”,

• sinds 2011 systematisch (tweemaal per jaar) ‘vij� oeksoverleg’ rond bewonersparticipatie: Stad Gent, de huisvestingsmaatschappijen, GENSH, Samenlevingsopbouw Gent en de Huurdersbond,

• 9 juni 2012: ‘Dag van de Sociale Huurder’ staat in het thema van de huurlasten.

DOSSIER

24

Tekst: Wannes Degelin, Patrice De Meyer en Frank Vandepitte - Beeld: Samenlevingsopbouw Gent

GENSH EN HET DOSSIER ‘HUURLASTEN’DE BUITENWERELD BESTEMPELT SOCIAAL WONEN MAAR AL TE VAAK ALS GOEDKOOP WONEN. Gelukkig is er een directe relatie tussen de huurprijs van de sociale woning en het inkomen van de huurder. Er is echter één grote maar. Bovenop de wettelijk bepaalde huurprijs (gekoppeld aan het inkomen) moet de sociale huurder (vaak) huurlasten (niet gekoppeld aan het inkomen) betalen. Het is vooral de stijging van deze huurlasten die ook sociaal wonen stilaan onbetaalbaar maakt voor velen.

De kosten en lasten van een sociale woning worden door de overheid strikt omschreven, meer bepaald wat door wie dient te worden betaald. Het gedeelte dat aan de huurder mag worden doorgerekend wordt doorgaans ‘huurlasten’ genoemd.

Huurlasten zijn kosten die de verhuurder maakt om het gebouw te kunnen verhuren en die mogen aangerekend worden aan de individuele huurder (bijvoorbeeld collec-tieve voorzieningen, onderhoud en herstel van de li� en, verwarming van gemeenschappelijke delen… ). A� anke-lijk van de soort woning, het onderhoud van het gebouw, de ouderdom van de woonst… kunnen de bedragen voor deze huurlasten enorm verschillen. In sommige complexen betalen huurders al gauw een kleine 100 euro bovenop de

huurprijs. Vooral voor lage inkomens kunnen deze kosten dan ook serieus doorwegen op het gezinsbudget.

Tijdens de GENSH-startvergadering in 2005 werd het thema ‘huurlasten’ als eerste punt op de agenda geplaatst. Huurlasten worden meestal samen met de maandelijkse huurprijs betaald. In theorie volgt er dan jaarlijks een correctie op basis van de betaalde voorschotten en de e� ectieve kosten. In de praktijk laten deze eindafrekeningen vaak heel lang op zich wachten.

Dag van de Sociale Huurder - 26 oktober 2013

Page 25: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

DOSSIER

25

EEN MEDEWERKER VAN DE HUURDERSBOND VOLGDE DE BIJEEN-KOMSTEN, BOOD JURIDISCHE ONDERSTEUNING EN DACHT MEE NA OVER DE UITWERKING VAN DE THEMA’S. Wat opviel, was de grote verscheidenheid in de afrekeningen van huurlasten bij de Gentse sociale huisvestingsmaatschappijen. Bij sommige kwam er totaal geen afrekening. Bij anderen werden alle gemaakte kosten aan iedereen gelijk versleuteld. Dat betekende concreet dat huurders ook betaalden voor het gasverbruik van andere huurders aan de andere kant van de stad. Zelfs terwijl ze zelf op stookolie verwarmden en er bij hen thuis geen gasaansluiting was! Tot slot waren er afrekeningen die jaren na datum in de bus van de huurder belandden.

Vaak vormen die huurlasten een aanzienlijke kost in verge-lijking met de huurprijs. De huurlasten maakten sociale woningen dus minder betaalbaar. Verder heerste er totale onduidelijkheid over het al dan niet terecht aangerekend worden van deze kosten. Er was ook totaal geen transparantie of duidelijkheid in de afrekeningen.

Naast de collectieve werking van Samenlevingsopbouw inves-teerde de medewerker van de Huurdersbond heel wat dagen tijd in het bieden van juridische ondersteuning.

Waar Samenlevingsopbouw dossiers verzamelde van mensen met klachten rond huurlastenafrekening, ging de Huurders-bond de betrokken dossiers doorlichten op de drie hierboven vermelde aspecten. Op maat van de betrokken huurder werden er waar nuttig samen brieven opgesteld.

De feedback van de Huurdersbond op de juridische kant van de zaak was echter ook belangrijk voor het opbouwwerk in haar dossieropbouw en de zoektocht naar structurele oplossingen. Vanuit een degelijk en goed onderbouwd dossier kon dus in 2006 een eerste rondetafelgesprek plaats vinden. Alle huis-vestingsmaatschappijen beloofden beterschap.

In een tweede stap was de Huurdersbond alweer een nood-zakelijke partner bij de controle op de uitvoering van de gemaakte belo� en. Deze werkwijze toont ook mooi aan dat probleemoplossing bijna steeds zowel een individueel als een collectief aspect kent en dat beide afgestemd dienen aangepakt te worden.

Tot slot kan de Huurdersbond ook een groep huurders onder-steunen in het opstellen van een gezamenlijke klachtenbrief. Zo zetten we druk met meerdere huurders tegelijk door samen te reageren met de correcte juridische argumenten.

Bij de Huurdersbond kan je ook als individuele huurder terecht. Samenlevingsopbouw Gent kan voor huurders die dringend advies nodig hebben één jaar gratis ondersteuning aanbieden. Vraag bij onze medewerkers naar een doorverwijsbrief.

Tekst: Filip Tollenaere, adviesverstrekker Huurdersbond Oost-Vlaanderen en Lut Vael, Samenlevingsopbouw Gent

DE HUURDERSBOND HELPTPARTNERBIJDRAGE IN HET DOSSIER HUURLASTEN

De huurdersbond is een ledenorganisatie die opkomt voor de belangen van de private en van de sociale huurder. Dit gebeurt via publicaties, zoals het tijd-schri� ‘het Huurdersblad’, en via juridisch huuradvies. Voor het lidgeld van 17 euro kan de huurder een jaar lang gratis juridisch advies inwinnen over zijn rechten en plichten als huurder. Dat gaat van het nagaan of de nieuwe huurprijs op 1 januari wel correct werd berekend, wat te doen als er herstellings-werken nodig zijn of als je moet verhuizen omdat de sociale huisvestingsmaatschappij grootse renovatie-plannen hee� met je gebouw. Soms helpen we ook Samenlevings opbouw met gezamenlijke acties.

Contact: Grondwetlaan 56 b in 9040 Sint-Amandsberg, tel.: 09/223.28.77 & 223.63.20e-mail: [email protected]

Spreekuren:Op afspraak: iedere maandagnamiddag, en dinsdag-,

donderdag- en vrijdag overdag Zonder afspraak: elke donderdagavond tussen 17.30 & 19.30 u

Maar het schoentje knelde in 2005 vooral bij het adminis-tratieve luik. Door het ontbreken van een duidelijk kader voor deze eindafrekening volgde elke sociale huisvestings-maatschappij een eigen koers. Dat maakte dat sommige sociale huurders een goed uitgewerkt overzicht ontvingen en anderen het moesten stellen met enkel een globaal eindbedrag. GENSH besloot zich in de eerste plaats op dit admini stratief luik te focussen. Zo wist de huurder tenminste wat hem werd aangerekend. Zo konden we ook nagaan of deze kosten terecht aan de huurder werden aangerekend. Een Denktank, gevormd door sociale huurders uit verschillende

Gentse wijken, verzamelde zoveel mogelijk ervaringen met betrekking tot de huurlastenafrekening. Structurele partner Huurdersbond Oost-Vlaanderen gaf de nodige juridische ondersteuning. Dit alles vormde een stevige basis om met de verhuurders in gesprek te gaan. Op 22 juni 2006 organi-seerde het GENSH een eerste rondetafelgesprek over dit thema. Alle Gentse huisvestingsmaatschappijen, de VHM en het kabinet van toenmalig minister Marino Keulen waren vertegenwoordigd. Het resultaat was een engagement van nagenoeg alle sociale huisvestingsmaatschappijen voor een duidelijkere afrekening. 333

Page 26: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

DOSSIER

26

Om het probleem structureel aan te pakken, pleitte de Denktank tegelijk voor een wettelijk verplicht en uniform afrekeningsformulier: een formulier met een duidelijk overzicht van posten en kosten plus de gehanteerde verdeelsleutel verhuurder/huurder. Dit voorstel werd inge-bracht bij VIVAS, de Vlaamse vereniging van sociale huurders. VIVAS maakte het tot één van haar prioritaire strijdpunten bij elk beleidscontact. En ook de VHM (nu VMSW) trok mee aan de kar. Op het VIVAScongres van 2010 beloofde Tom Van Eede (kabinet toenmalig minister van wonen Freya Vandenbossche)dat er eindelijk werk gemaakt zou worden van een sjabloon voor huurlasten. Onze bekommernissen werden mee opge-nomen in het Kader besluit Sociale Huur.

Het GENSH beet zich jarenlang vast in deze materie. De deelnemers van het GENSH werden zelf experten en keken in sommige gevallen, samen met de Huurdersbond Oost-Vlaanderen, rekeningen van de huisvestingsmaat-schappij na om te kijken of hier geen oneigenlijke kosten in aangerekend werden. In 2010 blijken er terug problemen met de huurlastenberekening in de Watersportbaan. Alle maatschappijen hebben daar patrimonium, dus het was een ideale wijk om het dossier opnieuw te openen. GENSH richtte een vergadering in, samen met de Huurdersbond. Geen enkele huisvestingsmaatschappij is bereid deel te nemen. Vanuit bewonerskant is de opkomst overweldigend. Met 67 mensen uit de Watersportbaan stellen we een aan-tal brieven op naar alle maatschappijen met een duidelijk overzicht waar de pijnpunten liggen. Omdat er stilaan berichten circuleren over een naderende visitatie van huisvestingsmaatschappijen, krijgen we duidelijk gehoor. In 2012 is het ook het thema van de ‘Dag van de Sociale Huurder’.

In 2007 werd bij de aanpassing van het Sociale Huurbesluit bv. niet langer mogelijk gemaakt dat de li� enkost ruim kan verspreid worden over alle huurders. Enkel huurders in com-plexen MET li� en zullen in de toekomst nog delen in die kosten.

Ook de keuze om met individuele watermeters te gaan wer-ken zorgt ervoor dat maatschappijen de link tussen het e� ectief gebruik en de kosten niet helemaal doorknippen. Zo word de sociale huurder op een rechtvaardige wijze geresponsabiliseerd op het energieverbruik. Deze strijd werd onder meer in de Leiekaai gevoerd met tal van acties.

Eerlijkheid gebiedt ons te zeggen dat dit een bijzonder moei-zaam dossier was. Een dossier waarover vele gesprekken met huisvestingsmaatschappijen en andere actoren plaatsvonden. Maar ook een dossier waar we uiteindelijk succesvol in waren. Vandaag zouden alle sociale huurders een duidelijk overzicht moeten krijgen van deze huurlasten. Voor welke kosten wordt er wat betaald en vooral hoe worden deze afgerekend.

Alle informatie hierover vind je op:https://www.wonenvlaanderen.be/node/773

333

Infostand Dag van de sociale Huurder – 9 juni 2012

VIVAS Bewonerscongres in Genk – 20 november 2010

Panelgesprek Thema Huurlasten - Dag van de sociale Huurder – 9 juni 2012

Page 27: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

TIJDELIJKE HUURDERSCONTRACTEN t OPINIE

27

OP 18 DECEMBER 2015 SLOTEN DE VLAAMSE MEERDERHEIDSPAR-TIJEN (N-VA, OPEN VLD EN CD&V) EEN AKKOORD OVER MEERDERE WIJZIGINGEN IN DE WETGEVING MET BETREKKING TOT WONEN.De meest ingrijpende wijziging in de sociale huurwetgeving is de geplande introductie van tijdelijke huurcontracten voor nieuwe sociale huurders.

Eric Wilms is woordvoerder van VIVAS, het Vlaams Netwerk van Sociale Huurders. Op Sociaal.net vertelde hij aan Joy Verstichele waarom hij tijdelijke huurcontracten een slecht idee vindt. Het volledige artikel vind je hier: http://sociaal.net/interview/tijdelijke-sociale-huur/

Je kan mensen niet uit hun huis zetten, tenzij met heel ge-gronde redenen. Mensen zijn sociaal gaan huren omdat hun inkomen ontoereikend was om iets te kopen of te huren op de private huurmarkt. Als die mensen dan moeite doen, en waarschijnlijk ook wat geluk gehad hebben, om zich op te werken, dan vind ik het niet kunnen dat zij na negen jaar uit de sociale woning moeten. Op de private huurmarkt zijn er ook contracten van negen jaar, maar daar is een eigenaar nooit verplicht om de huurder eruit te zetten. Integendeel, hoe meer de huurder verdient, hoe liever hij die zal willen houden. Het dwingende karakter om de huurder op te zeg-gen, kan totaal niet. Dat wijzen wij als sociale huurders af.

Voorlopig is het zo dat de regelgeving enkel voor nieuwe sociale huurders zou gelden. Maar er zijn geruchten dat het later ook van toepassing zou kunnen worden op bestaande contracten. Dat kan natuurlijk al helemaal niet, want de mensen zijn in het systeem gestapt onder de garantie van een levenslang contract.

In de feiten evolueren we zo eigenlijk terug naar een model van armenhuisvesting. We focussen nu al op een markt waar de inkomens duidelijk lager liggen. Maar daarnaast is er ook het probleem van de perceptie van de sociale huur-markt. Wonen is een thuis, is iets emotioneels. Men stapt daar nogal licht over. Daar heb je met je familie gewoond, heb je je kinderen zien groot worden, heb je buren leren kennen, zit je al dan niet in het verenigingsleven, kinderen gaan er naar school… Je probeert vooruit te geraken in het leven, de essentie van wat men ons altijd inprent, en dan zegt men net omwille van die redenen: ‘Helaas, je moet eruit’. Dat kan je toch moeilijk nog sociaal beleid noemen.

Noot van de redactie: over geplande aanpassingen van het kaderbesluit sociale huur zijn tot op de dag van het ter perse gaan van dit nummer nog geen beslissingen gevallen. Of deze tijdelijke huurcontracten wel of niet beleidsmatig worden ingevoerd is dus nog af te wachten! Een slecht idee blij� het doe dan ook!

WAAROM TIJDELIJKE HUURCONTRACTENEEN SLECHT IDEE ZIJN?

Tekst: Eric Wilms

Page 28: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

JAARLIJKS OP 17 OKTOBER, WERELDDAG VAN VERZET TEGEN ARMOEDE, KOMEN WE OOK OP STRAAT EN KNOPEN SAMEN DE STRIJD AAN TEGEN ARMOEDE. In de namiddag stond onder de Stadshal een vertelbus en werden de armoede cijfers via levende taartdiagrammen verbeeld. Daarna vertrok een solidariteitsstoet door het stadscentrum met het motto “Armoede is geen eigen keuze, de koek is groot genoeg voor iedereen”. De dag werd afgesloten met de traditionele herdenking op het Sint-Pietersplein.

WERELDDAGVAN VERZET

TEGEN ARMOEDE

KORT NIEUWS

28

Tekst: Stephanie Collingwoode Williams, Annamarie Rizzello, Paula Silva, Stéphanie StaïesseBeeld: Samenlevingsopbouw Gent, Jean Marie Versijp, vzw Samenhuizen

DE LEENWINKEL – MUIDE-MEULESTEDE

UITPUNT OP WIELTJES

OP 9 AUGUSTUS NAMEN HEEL WAT MENSEN DEEL AAN DE UITSTAP NAAR HET MIAT GEORGANISEERD DOOR HET UITPUNT OP WIELTJES. Voor sommige deelnemers was het niet alleen de eerste keer dat ze naar een museum gingen, maar ook de eerste keer dat ze in groep ergens naartoe gingen.

Zie onder Agenda voor de komende activiteiten van het Uitpunt op Wieltjes.

ONZE UITLEENDIENST GING IN MEI VAN START! Het is een plek waar je klusmateriaal kunt lenen en waarbij je de nodige uitleg en/of hulp krijgt.

Hoe leen ik uit?Heel simpel: je koopt een lidkaart en gaat daarmee aan de slag.

We zoeken vrijwilligers!Ben je een handige Harry of Suzy? Of heb je enorm veel ideeën? Dan verwelkomen we je graag in ons team.Je kunt ons vinden in de New-Orleansstraat 271.

Meer info?Bel naar Patrice 0473 76 36 61of volg ons op facebook: De Leenwinkel

Page 29: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

IEDEREEN ANN! WAS HET THEMA VAN HET AFSCHEIDSFEESTJE VAN ANN BONTE. We zwaaiden collega Ann uit na meer dan 16 jaar engagement en zorg, waarvan niet in het minst voor ons allen! Ann wordt als hoofd administratief medewerker opgevolgd door Peter Ceuppens.

IEDEREEN ANN!

OP 8 OKTOBER NAMEN MAAR LIEFST 165 MENSEN DEEL AAN DE “LANGSTE TAFEL” een samenwerking met een heleboel partners uit de wijk: Dienst Ontmoeten en Verbinden, vzw Jong, VOEM, het Lokaal Dienstencentrum, de Koer, Tra� ek, het Klimrek, .... een initiatief van Samenlevingsopbouw Gent in het teken van de Week van Verbondenheid!

Vzw Rumeli gaf een gesmaakt dansoptreden!Er vonden in Gent ook nog Langste Tafels plaats op de Water-sportbaan en in Parnassus. Deze laatste was een initiatief van de vzw Samenhuizen.

LANGSTE TAFEL

KORT NIEUWS & AGENDA

29

Page 30: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

AGENDA

30

HET UITPUNT OP WIELTJES KOMT NAAR JE TOENOG GEEN UITPAS? JE KAN ER BIJ ONS EEN KOPEN.HEB JE ER AL EEN, DAN KAN JE EEN PUNT SPAREN.

11|201611|201611|201611|201611|201611|201611|201611|201611|201611|2016

12|201612|201612|201612|201612|201612|201612|201612|201612|201612|2016

Woensdag 9 november

Ledeberg LDC De KnoopHundelgemsesteenweg 125

11|2016Hundelgemsesteenweg 125

11|201611|20169050 Gent

11|2016Van 13u tot 16u30Tijdens repaircafé: voor kleine herstellingen

11|2016Tijdens repaircafé: voor kleine herstellingen

11|201611|2016van huishoudelijke toestellen

11|2016Donderdag 10 november

Dampoort11|2016Dampoort11|201611|2016Buurtcentrum11|201611|2016Doornakkerstraat 5411|201611|20169040 Sint-Amandsberg11|201611|2016Van 9u tot 11u0011|201611|2016Tijdens buurtontbijt11|2016Vrijdag 16 november

Watersportbaan11|2016Watersportbaan11|201611|2016LDC De Vlasschaard11|201611|2016Jubileumlaan 21911|201611|20169000 Gent11|201611|2016Van 14u tot 16u11|2016Zaterdag 19 november

Gent Centrum11|2016Gent Centrum11|201611|2016De Dag van Sociaal Wonen11|201611|2016Zebrastraat 32

11|20169000 Gent

11|2016Van 13u tot 16u11|201611|2016Dag van het sociaal wonen wordt

11|2016georganiseerd door GENSH, het Gents Netwerk voor Sociale Huurders

Vrijdag 25 november

Rabot Sociale KruidenierPannestraat 19000 Gent

11u tot 14u00Tijdens het openingsmoment van de winkel van de sociale kruidenier

Vrijdag 25 november

Sluizeken-Tolhuis-Ham Het Huis van NederlandsBlekerijstraat 559000 Gent

Van 19u tot 21uBij Dzjambo leren Belgen en nieuwkomers elkaar beter kennen door samen leuke activiteiten te doen

Dinsdag 6 december

Ledeberg LDC De KnoopHundelgemsesteenweg 125

12|2016Hundelgemsesteenweg 125

12|201612|20169050 Gent

12|2016Van 9u tot 11u

Woensdag 7 december

Brugse Poort12|2016Brugse Poort12|201612|2016Bibliotheek Brugse Poort12|201612|2016Blazoenstraat 912|201612|20169000 Gent12|201612|2016Van 14u tot 17u12|2016Vrijdag 9 december

Muide Meulestede12|2016Muide Meulestede12|201612|2016De Sloep12|201612|2016Bevelandstraat 2612|201612|20169000 Gent12|201612|2016Van 10u tot 12u12|2016Woensdag 14 december

Nieuw Gent12|2016Nieuw Gent12|201612|2016Buurtcentrum Nieuw Gent12|201612|2016Rerum Novarumplein 180C,

12|20169000 Gent

12|2016Van 8u tot 10u12|201612|2016Tijdens buurtontbijt

12|2016Elke dinsdag is het Infopunt van De Puimen open

van 13.00 uur tot 14.00 uur.

Je kunt er met al jouw vragen rond De Pluimen terecht.

Page 31: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

AGENDA & COLOFON

31

Samenlevingsopbouw Gent vzw, Blaisantvest 70, 9000 GentT.: 09 223 95 15E.: [email protected]. www.samenlevingsopbouwgent.be

werkten mee aan dit nummer: Agnes De Crock, Alicja Gescinska, Ann Keerman, Annamarie Rizzello, Anne Schiettekatte, Dominique Martens, Dorien Bauwens, Eric Wilms, Erwin Pruvoost, Filip Tollenaere, Frank Geirnaert, Frank Vandepitte, Hilde Reynvoet, Ivo Blancke, Johan Geldof, Karolien Vermeulen, Kris Dom, Lut Vael, Marc Labath, Marc Putman, Marjolijn Lemahieu, Mireille Beun, Mohamed Akhayad, Natan Hertogen, Patrice De Meyer, Paula Silva, Peter Colle, Rita Maes, Stephanie Collingwoode Williams, Stéphanie Staïesse, Simon Allemeersch, Tom Dutry, Wannes Degelin, en “Andy, Kevin, Lucy en Alberto van Jong Gent in Actie”.

eindredactie: Jan Rooms, Dimitri Vandenberghe, Wannes Degelin, Frank Vandepitte en Lut Vael

adresbeheer:

[email protected]

vormgeving:

Herman Belgy, [email protected]

fotografie:

Samenlevingsopbouw Gent, Wannes Degelin, Jean Marie Versijp, Jef Boes, vzw Samenhuizen,VRT/Fred Debrock

verantwoordelijke uitgever: Lut Vael, coördinator, Blaisantvest 70, 9000 Gent

INVESTEERT IN DE KRACHT VAN MENSEN, ZET POLITICI AAN TOT SOCIAAL BELEID

Samenlevingsopbouw Gent vzw werkt met een 30-tal medewerkers in Ledeberg, Nieuw Gent, het Rabot, de Dampoortwijk, Muide-Meulestede, de Brugse Poort en aan de Watersportbaan aan thema’s zoals wonen, arbeid en maatschappelijke dienstverlening.We ondersteunen en versterken kwetsbare groepen zodat zij zelf mee oplossingen kunnen zoeken voor problemen in hun omgeving en opnieuw greep krijgen op hun leven. Samen met deze kwetsbare groepen zetten we politici er toe aan om uitdrukkelijk te kiezen voor duurzame en structurele oplossingen voor sociale achterstelling, armoede en uitsluiting, omdat iedereen wint bij sociaal beleid.Samen met de bewoners waarmee we werken, bouwen we aan een samenleving die solidair, democratisch en intercultureel is.

Indien je Samenlevingsopbouw Gent vzw wil steunen in de uitvoering van haar verschillende projecten kan je een gi� storten op rekeningnummer BE86 0011 6719 635.

is het tijdschri� van Samenlevingsopbouw Gent vzw en verschijnt 2 x per jaar, in mei en november.

WIL JE ALLES WETEN OVER DE RESULTATEN VAN HET PROJECT OP HET GEBIED VAN WOONKWALITEIT EN ENERGIE? Heb je vragen over de � nanciële en juridische basis van het model? Heb je interesse in de doelgroepgerichte begeleiding? Wil je weten hoe we het project denken uit te breiden? Of lijkt dit model je iets om ook in jouw gemeente toe te passen? Kom dan op 28/11 naar de studienamiddag!

STUDIEDAG DAMPOORT KNAPT OP!:WIJKRENOVATIE MET NOODKOPERS

Meer info op:cltgent.be/studiedag-dampoort-knapt-op-wijkrenovatie-met-noodkopers

Een samenwerking van:OCMW Gent, Stad Gent, Samenlevingsopbouw Gent vzw, Domus Mundi vzw, vzw SIVI, Regent vzw, VIBE vzw, Bouwunie, Bel� us

S T U D I E D A GWIJKRENOVATIE

MET NOODKOPERSmaandag 28 november • 13u30 tot 17uCampus Prins Filip • OCMW Gent

Jubileumlaan 217Gratis MITS inschrijven voor 26 november via:[email protected]

Page 32: PB-PP B-21557 - Samenlevingsopbouw Gent · OVER ROZENGEUR EN MANESCHIJN Vergis je niet… dit is echt geen verhaal met alleen maar rozengeur en maneschijn. Het is vaak een sleuren

COLUMN

32

ARMOEDE IS ONVRIJHEIDOp 17 oktober vond de internationale dag voor de bestrijding van armoede plaats. Hoewel we leven in een wereld waarin velen steeds meer hebben, slagen we er blijkbaar niet in om armoede met wortel en tak uit te roeien. Onlangs nog raakte bekend dat 1 op 8 kinderen in Vlaanderen in armoede opgroeit. Dat is schrijnend. Armoede veroorzaakt namelijk heel wat psychische, sociale en lichamelijke schade. En we kunnen ook niet geloofwaardig verkondingen dat we een vrije samenleving zijn die sociale rechtvaardigheid nastree� , wanneer we laks reageren op armoede.

Armoede is vaak een vicieuze cirkel waaruit het moeilijk ontsnappen is. Het is een toestand waarin velen geboren worden en een drijfzand waaruit het moeilijk ontsnappen is. Niemand hee� schuld of verdienste aan de plek waar hij geboren wordt, ook niet die 1 op 8 Vlaamse kinderen die in armoede opgroeien. Sociale rechtvaardigheid houdt in dat we mensen die geen schuld tre� aan de toestand waarin ze zich bevinden, een touw toewerpen om hen uit het drijfzand te trekken. Kinderarmoede is misschien wel de grootste uitdaging in ons streven naar sociale rechtvaardigheid.

Ook onze vrijheid verkruimelt wanneer armoede welig tiert. Armoede zet een rem

op de menselijke vrijheid. We beschouwen vrijheid vaak als een vrijgeleide hebben, als de afwezigheid van verboden en geboden. Maar zo’n vrijheid komt vooral de sterksten in een samenleving ten goede, niet hen die een duwtje in de rug nodig hebben en baat hebben bij wat meer inmenging. Is de analfabeet vrij om te lezen, wanneer niemand het hem verbiedt? Is de rolstoelgebruiker vrij om naar de bovenste verdieping van een gebouw zonder li� te gaan, omdat er geen verbodsteken staat? Dat is wrang. Pas wanneer er speciale voorzieningen en regulaties zijn, is die vrijheid meer dan een holle frase of lege doos.

Voor mensen die in armoede leven, zijn veel vrijheden zulke lege dozen. Vrijheid is geen koopwaar, maar er hangt wel een prijskaartje aan. Kwalitatief onderwijs, goede gezondheidszorg, gedegen huisvesting, een krachtig sociaal netwerk; dat zijn essentiële voorwaarden – de Amerikaanse � losofe Martha Nussbaum noemt dit capabilities – om zelf de koers van je leven te bepalen. Maar die voorwaarden van vrijheid vergen vaak heel wat � nanciële slagkracht. Vrijheid kost vaak ook geld. Het lijkt misschien cynisch, maar het is helaas wel heel toepasselijk dat de Amerikanen het woordje liberty op hun muntstukken drukken.

Alicja Gescinska

© V

RT/F

red

Deb

rock