Participatie en diversiteitZoektocht naar bijzondere doelgroepen

Brussel 30 september 2008

Luk BralCoördinator Omgevingsmonitoring Studiedienst van de Vlaamse Regering

Participatie

Participatiedecreet: Participatie

Onderscheid deelnemen (passief-klantbenadering) en deelhebben (mede-eigenaar)

Onderscheid verbreden (meer mensen) en verdiepen Participatie in verschillende dimensies als opstap

Naar gemeenschapsvorming Meer kansen bieden brede publiek om van cultuur, jeugd en sport te proeven Verschillende drempels overwinnen o.a. informatiedrempel

Accent op kansengroepen Kansengroep:een geheel van personen die vanwege één of meer

gemeenschappelijke persoons- of situationele kenmerken bijzondere beleidsuitdagingen stellen voor cultuur-, jeugdwerk- en sportparticipatie

Kansengroepen: 1° personen met een handicap;

2° gedetineerden; 3° personen in armoede; 4° personen met een diverse etnisch-culturele achtergrond; 5° gezinnen met kinderen

Via lokale netwerken van plaatselijke armoedeverenigingen, OCMW’s en de gemeentelijke diensten de participatie bij personen in armoede stimuleren.

Participatie kansengroepen

Jeugdwerkbeleid Extra reservatie middelen voor jeugdwerkinitiatieven die werken met kinderen en jongeren die zich

in een sociaal-cultureel of sociaal-economisch zwakke positie bevinden 8 indicatoren achterstelling:

1° het gemiddelde aantal inwoners, jonger dan 25 jaar, uit een land dat niet behoort tot de groep van de rijkste landen, zoals bepaald in de “statistical profiles of LDCs (Least Developed Countries), 2001” van de Unctad;

2° het gemiddelde aantal kinderen, geboren in kansarme gezinnen, volgens de typologie van Kind en Gezin;

3° het gemiddelde aantal jongeren onder maatregel, zonder of met kosten, binnen de bijzondere jeugdbijstand;

4° het gemiddelde aantal uitkeringsgerechtigde volledig werklozen, jonger dan 25 jaar; 5° het gemiddelde aantal leefloners, jonger dan 25 jaar; 6° het gemiddelde aantal kinderen en jongeren die onderwijs volgen in de types 1, 3 en 8 van

het buitengewoon lager onderwijs, opgeteld bij het aantal leerlingen in de types 1, 2 en 3 van het buitengewoon secundair onderwijs;

7° het gemiddelde aantal jongeren in het deeltijds onderwijs; 8° het gemiddelde aantal jongeren in het gewoon voltijds secundair beroepsonderwijs.

In jeugdbeleidsplan aangeven waarom gemeente in aanmerking zou kunnen komen voor extra ondersteuning. Door situatie kinderen en jongeren aan te geven die

1° het behoren tot een etnisch-culturele minderheid; 2° armoede; 3° lage scholing; 4° problematische opvoedingssituaties of als misdrijf omschreven feiten. Extra aandacht voor geografische spreiding en de spreiding volgens leeftijd en geslacht.

Participatiecijfers

Vlaams niveau

Lidmaatschappen verenigingen (SVR-rapport 2007/5 Wie participeert niet? http://aps.vlaanderen.be/index-publicaties.htm#svr-rapport ):

1 op 2 actief lid van een vereniging Gender: m>v Opleiding: hoger opgeleiden 2,5 x lager opgeleiden Mensen met functiebeperking lager Gezinssamenstelling geen invloed Hoe hoger inkomen, hoe hoger de participatie Geen zicht op betrokkenheid allochtonen

Participatie jeugdwerk (Jop-monitor 2007 http://www.jeugdonderzoeksplatform.be/ned/index.htm )

94% 14-25-jarigen betrokken bij verenigingsleven 78% was of is lid van een sportvereniging 54% van een jeugdvereniging 46% nam deel aan jeugdwerkinitiatief Populairst tussen 10 en 12 jaar daarna terugval Verantwoordelijke functie: 15% Gestructureerd jeugdwerk (vnl. -12-jarigen): m>j, opleiding Vanaf 16 jaar: j>m, idem volwassenen

Participatie jeugdwerk 14-25 jarigen (Jop-monitor,

2007)

  Nooit lid Vroeger lid Nu lid

Sportverenigingen 21,8 42,7 35,5

Jeugdverenigingen 46,3 37,4 16,4

Gemeentelijke jeugdwerkinitiatieven 54,4 39,5 6,1

Culturele verenigingen 58,4 29,8 11,8

Organisatie fuif, buurtfeest, festival 68,1 11,1 20,8

Jeugdhuizen 75,9 13,2 11,0

Hobbyverenigingen 79,8 15,6 4,7

Sociale verenigingen 89,7 5,3 5,0

Participatie jeugdwerk en sociale achtergrond (Jop-monitor, 2007)

 

Hoogopgeleide jongeren uit hogeropgeleide sociale achtergrond

Laagopgeleide jongeren uit lager opgeleide sociale achtergrond verschil

Sportverenigingen 87,4 70,3 17,1

Jeugdverenigingen 64,3 50,9 13,4

Culturele verenigingen 63,4 25,9 37,5

Gemeentelijke jeugdwerkinitiatieven 50,5 38,3 12,2

Organisatie fuif, buurtfeest, festival 34,5 27,5 7

Hobbyverenigingen 22,4 15,5 6,9

Jeugdhuizen 22,5 23,7 -1,2

Sociale verenigingen 15 4,2 10,8

Traceren doelgroepen

Bronnen: Federaal:

FOD Economie – Algemene Directie Statistiek (voormalige NIS) http://statbel.fgov.be/figures/home_nl.asp POD Maatschappelijk integratie http://www.mi-is.be/index_nl.htm o.a. leefloon, daklozen, …

Vlaanderen: Studiedienst Vlaamse Regering

http://aps.vlaanderen.be/statistiek/cijfers/stat_cijfers.htm Ga naar cijfers/domeinen Cultuur, Jeugd;Welzijn, Armoede en

Demografie of naar knooppunten waar je bij Jeugd, Cultuur en Welzijn en Armoede allerlei sites vindt

http://www.lokalestatistieken.be Voor centrumsteden: stadsmonitor http://www.thuisindestad.be/stadsmonitor.asp Kind en Gezin (http://www.kindengezin.be/KG/home_prof.jsp ): gemeentelijke rapporten VDAB – ARVASTAT (http://arvastat.vdab.be/nwwz/index.htm ) basis- en detailtabellen werkzoekenden en werklozen

Provinciale sites:vnl. steunpunten sociale planning Antwerpen: http://www.provant.be/welzijn/sociale_wijzer/sociale_planning/index.jsp?referer=tcm:7-27780-64

:sociaal kompas Limburg: http://www.limburg.be/studiecel/ cijferkorf jongeren, minderheden Oost-Vlaanderen: http://www.oost-vlaanderen.be/public/welzijn_gezondheid/sociale_planning/index.cfm gemeente

(context, thema’s, doelgroepen) en arr fiches en kerncijfers (gemeente-provincie) Vlaams-Brabant: http://www.vlaamsbrabant.be/cijfers/ : nog grotendeels in opbouw West-Vlaanderen: http://www.west-vlaanderen.be/jahia/Jahia/site/socialeplanning :reeks tabellen

Lokaal: Bevolkingsdienst: bevolkingsregister OCMW: cliënteel Armoedeorganisaties Sociaal huis

Buurtniveau: Atlas van achtergestelde buurten in Vlaanderen en Brussel, ISEG, KULeuven (zie provinciale sites)

www.lokalestatistieken.be

Wat ? samenwerkingsverband rond lokale statistieken

Partners: Studiedienst Vlaamse Regering, Agentschap Binnenlands Bestuur, VVSG en VVP

Doelstellingen:

Één loketfunctie lokale statistiek realiseren; Systematisch uitbouwen van een algemene toegang tot databanken

en statistieken ter ondersteuning van de lokale bestuurskracht: ontsluiting gemeentelijke statistieken via samenwerkingsverbanden tussen aanbieders en afnemers;

Minder planlast en bijdragen tot het stroomlijnen van beleidsovereenkomsten en rapporteringsverplichtingen;

Inspelen op toenemende vraag naar monitoringinstrumenten op lokaal niveau: stedenfonds, stadsmonografie, stadsmonitor, plattelandsbeleid, lokaal sociaal beleid, integrale jeugdhulp, ….;

Ondersteuning bieden bij het maken van omgevingsanalyses in kader beleidsovereenkomsten.

Gebruik website lokale statistieken

Ga naar www.lokalestatistieken.be Startpagina:

Rechterkant: gebruikersinfo Eerste bezoek: toelichting bij gebruik. Om toepassingen te openen wordt

gebruikersnaam en paswoord gevraagd. Door tweemaal “guest” in te voeren kun je verder op de portaal je materiaal zoeken.

Overzicht cijfers en ratio’s: het aanbod van de portaal is dubbel: absolute cijfers en ratio’s (%, indices,…). Om een idee te hebben van wat je zoal kan vinden kun je de overzichten overlopen. Ze staan per beleidsdomein gegroepeerd.

Definities: in principe krijg je bij elke reeks die je opvraagt automatisch ook een fiche aangeboden met definities, commentaar en kwaliteit van de reeks. Daarvoor is het voldoende om op de naam van de reeks te klikken. Niet voor alle reeksen zijn al fiches met metadata beschikbaar. Vandaar dat ook nog een lijst met korte definities is toegevoegd. Dit is een tijdelijk hulpmiddel.

Info gebiedsindelingen: om je gemeente te vergelijken met andere gemeenten bieden we verschillende aggregatieniveaus aan. Zo kan je bijvoorbeeld gemeenten uit eenzelfde politiezone of verzorgingsgebied met elkaar vergelijken of gemeenten van eenzelfde type (steden, plattelandsgemeenten, stedelijke rand, …)

Contactpersonen: de specialisten per domein op de studiedienst Kalender-updates: overzicht laatste updates FAQ : info o.a. over opslaan van data

Gebruik website lokale statistieken

Linkerkant: toepassingen

Absolute cijfers: verschillende mogelijkheden: 1 gemeente – alle reeksen – alle jaren 1 gemeente – 1 domein – alle jaren Meerdere gemeenten – 1 domein – alle jaren Gemeenten, arr, prov, gewest – 1 domein – alle jaren Provincies en Vlaams Gewest – 1 domein – alle jaren Arrondissementen en Vlaams Gewest – 1 domein – alle jaren

Ratio’s: Meerdere gemeenten, arrondissementen, provincies, Vlaams

Gewest – 1 domein – alle jaren Meerdere aggregatieniveaus – 1 domein – alle jaren Centrumsteden – resultaten op stadsniveau – alle jaren

Rangschikkingen: Gemeentelijk Aggregatieniveau

Gebruik website lokale statistieken

Linkerkant: toepassingen

Gebiedsindelingen: 13 verschillende indelingen van gemeenten worden

aangeboden; Indelingen zijn terug te vinden op de rechterkant. Je kan daar

zowel op een kaart als op een excel-bestand nagaan waar je gemeente onder valt;

Onderscheid tussen resultaten op gemeentelijk + aggregatieniveau (vb. centrumsteden) of enkel op aggregatieniveau (vb. platteland)

Na keuze van de gebiedsindeling, het gebied aangeven waar je gemeente onder valt, daarna de reeksen kiezen per domein en tenslotte de jaren waarvoor je cijfers wenst;

Keuze aggregatieniveau, reeksen per domein en jaren.

Kaarten: Nog in volle ontwikkeling

Gebruik website lokale statistieken

Linkerkant: toepassingen

Cijfers voor beleidsplannen: Bedoeling: overlegde sets van reeksen die gebruikt kunnen worden in

het kader van omgevingsanalyses voor de opmaak van beleidsplannen, overeenkomsten, convenanten, …

Invalshoek: sets met een minimum aan reeksen die zonder veel inspanningen door iemand zonder enige ervaring in het gebruik van statistieken en reeksen kunnen opgevraagd worden;

Principe: je selecteert de naam van je gemeente en de set verschijnt op het scherm;

Huidig aanbod: Profielschets van de gemeenten n.a.v. gemeenteraadsverkiezingen. Deze

set wordt dit voorjaar geactualiseerd en kan dan gebruikt worden voor de beleids(meerjaren)plannen van de gemeenten;

Lokaal sociaal beleid: set samengesteld in overleg met kabinet Vervotte en administratie. Zij noemen het sociale conjunctuurbarometer;

Lokaal jeugdbeleid: set samengesteld in overleg met kabinet Anciaux en afdeling Jeugd in het kader van lokaal jeugdbeleidsplan.

In voorbereiding: milieubarometer

Relevantie reeksen op www.lokalestatistieken.be

Vaste sets: Profiel gemeente:set van een vijftigtal indicatoren waar eigen gemeente

vergeleken wordt met gelijkaardige gemeenten, de provincie en het Vlaamse Gewest.

Hoe raadplegen: klik op je eigen provincie. Selecteer je gemeente. Set Lokaal Jeugdbeleid: dubbele invalshoek

Maatschappelijke achterstelling: acht indicatoren of selectiecriteria die bepalen of de gemeente al dan niet in aanmerking komt voor extra subsidie in het kader van maatschappelijke achterstelling. Ga naar lokaal jeugdbeleid, onderaan vind je een link met een verwijzing naar het decreet en daaronder kun je de toepassing starten. Je kan meerdere gemeenten kiezen.

Afgesproken set met een vijftigtal reeksen die verschillende domeinen bevatten. Je hoeft enkel je gemeente te selecteren en alle reeksen worden direct aangeboden. Ga naar lokaal jeugdbeleid, lees de begeleidende tekst bij de indicatoren en start de toepassing. Je kan kiezen voor enkel je eigen gemeente, verschillende gemeenten en/of aggregatieniveaus

Set lokaal sociaal beleid: 40-tal indicatoren waaronder ook kansarmoede, werkloosheidscijfers e.d. Zoals bij lokaal jeugdbeleid twee manieren om gegevens op te vragen.

Interactief opzoeken: reeksen arbeidsmarkt, demografie, economie-fiscaliteit, welzijn-kansarmoede,

onderwijs en vorming, personen met een handicap, cultuur-jeugd, welzijn-kansarmoede

Hoe interpreteren?

Voor vergelijkingen van gemeenten: Absolute getallen:

Meeste mogelijkheden o.a. bij gebiedsindelingen Vooral voor tijdreeksen interessant: stijging of

daling identiek? Eventueel zelf ratio’s berekenen (% stijging of

daling over bepaalde periode) Ratio’s:

Buurgemeenten Arrondissement/provincie/gemeente Aggregatieniveau: gelijkaardige gemeenten op

basis van vb. verstedelijkingsgraad (DEXIA, VRIND,..)