Pact Gezond GewichtSamenwerkingsovereenkomst focusbuurt Geuzenveld (aanvulling samenwerkingsovereenkomst Slotermeer)

Oktober 2016

Verklaring van gebruikte afkortingen

AAGG Amsterdamse Aanpak Gezond GewichtGGD Gemeentelijke GezondheidsdienstJGZ JeugdgezondheidszorgLEFF Lifestyle Energy Fun & FriendsOKA Ouder- en kindadviseurOKC Ouder- en kindcentrumOKT Ouder- en kindteamVVE Voor- en vroegschoolse educatie

AanleidingIn Amsterdam is ongeveer 1 op de 5 kinderen te zwaar. Overgewicht heeft ernstige gevolgen voor hun lichamelijke en psychosociale gezondheid. Circa 2.300 kinderen kampen zelfs met morbide obesitas. De gemeente neemt de regie om daarmee de strijd aan te gaan, met als missie om in 2033 alle Amster-damse kinderen op een gezond gewicht te krijgen. De basis voor de komende periode is gelegd in het programmaplan Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht (AAGG) 2015-2018. Het gaat daarin om een integrale aanpak, die de betrokken ouders aan-spreekt op hun verantwoordelijkheid en hen onder-steunt in het veranderen van de leefstijl van het gezin.

PactOm het programma handen en voeten te geven werd in 2013 het Pact Gezond Gewicht ondertekend door de gemeente, Zilveren Kruis en ruim twintig koepelorganisaties op het gebied van welzijn, zorg, civil society en sport. In het Pact worden landelijke zorgstandaarden en richtlijnen voor kinderen met ongezond gewicht vertaald naar de Amsterdamse context. De ondertekenaars streven ernaar om een sluitende keten van signalering, ondersteuning en zorg te bieden, waarin kinderen met (ernstig) overge-wicht in zicht blijven. Dat maakt het mogelijk om hen langdurige ondersteuning te bieden; lang genoeg om hun leefstijl te veranderen en dat vol te houden.

Focuswijk Geuzenveld De AAGG is gestart in 5 focuswijken. In Slotermeer is in december 2015 het Pact ondertekend. Nu zal de aangrenzende wijk Geuzenveld ook het Pact Gezond Gewicht ondertekenen. Uit de meest recente cijfers over de focuswijk Geuzenveld, in stadsdeel Nieuw-West, blijkt dat overgewicht en obesitas bij kinderen een groot probleem zijn. Zorg- en welzijnsprofes-sionals krijgen in grote mate met deze doelgroep te maken. Er vinden al veel goede initiatieven en activiteiten plaats. De kwaliteit, samenwerking en gezamenlijke aanpak kan echter nog sterker en beter. Aangezien veel partners uit Geuzenveld ook al in Sloter meer werkzaam zijn, is het Pact Gezond Gewicht Geuzenveld een aanvulling op het Pact Gezond Gewicht Slotermeer. Alleen de nieuwe part-ners zijn hierin opgenomen.

De combinatie van voeding, opvoeding, slaap, bewegen en psychosociale factoren als oorzaak van overgewicht en obesitas vraagt om een holistische aanpak van alle partijen in de keten. Naast Gemeente

Amsterdam en Zilveren Kruis zijn ook de welzijnspart-ners, school en buurt nodig om overgewicht aan te pakken en een bijdrage te leveren aan het stimuleren van gedragsverandering.

In een probleemanalyse van Geuzenveld herkennen alle partners dat de grootste aandachtspunten zijn: Een betere samenwerking tussen kinderarts/

huisarts/OKA JGZ, waarbij juiste nazorg aandacht verdient;

Er is behoefte aan betere samenwerkingsafspraken tussen netwerkpartners en een eenduidige aanpak;

De informatie uitwisseling tussen buurtpartners kan beter, zodat gezamenlijk kansen en knelpunten kunnen worden gesignaleerd en partners elkaar versterken;

De kwaliteit en kwantiteit van de nazorg is nog onvoldoende;

Het gaat om veelomvattende problematiek die integraal moet worden aangepakt;

Een bepaalde mate van overgewicht en het serveren van veel eten wordt in sommige culturen als rijkdom ervaren. De voeding is vaak vet en calorierijk en hoort bij het gastvrij zijn;

Opvoeding is een groot aandachtspunt; het is essentieel in de aanpak van het probleem;

Preventie en zorg moeten beiden van hoge kwaliteit zijn en hand in hand gaan;

Een duidelijk overzicht van aanbod voor kinderen met overgewicht en obesitas en hun ouders moet aanwezig zijn.

Samenwerkingsovereenkomst

Met betrekking tot de aanpak van kinderen met overgewicht en obesitas in Geuzenveld komen ondergetekenden (hierna: partners) het volgende overeen:

1. Partners leveren actief een bijdrage aan het vormgeven van hun concrete rol in de keten. Samen werken ze eraan:

Kinderen met overgewicht en obesitas in Geuzen-veld op gezonder gewicht te krijgen. Dit gebeurt door:

Duidelijke taakverdeling tussen de partners in de keten;

Het belang van een gezonde leefstijl uitdragen; Afspraken over verwijzen, overdracht en terug-

koppeling; Altijd contact te zoeken met de OKA JGZ als

centrale zorgverlener;

Juiste zorg op de juiste plek: zinnige en zuinige zorg inzetten. Partners weten welk lokaal aanbod er is, voor wie het is en via welke weg ouders en kinderen kunnen deelnemen;

Inzet op het verbeteren van het aanbod in de wijk en daarbij samen te werken met nieuw zorgaanbod zoals Triple P Lifestyle en LEFF.

Waarbij het gewenste resultaat is: Meer kinderen met een gezonder gewicht en

een gezondere leefstijl; Kinderen/ gezinnen/ aanstaande moeders

komen eerder in beeld en blijven in beeld; Continue verbetering van preventieve activitei-

ten en zorgaanbod (kwantitatief en kwalitatief); Er is voldoende aanbod en het aanbod is goed

ingezet; Kinderen/ gezinnen krijgen passend aanbod.

2. Organisatie en werkwijze netwerk ketenzorg Geuzenveld:

De deelnemende organisaties nemen hun concrete inzet voor de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht op in hun eigen werkzaamheden/werk-plan voor 2016, 2017 en daarna;

2 3 keer per jaar vanaf najaar 2016: bijeenkomst met (een afvaardiging van) huisartsen, kinder-artsen, jeugdgezondheidszorg, fysios en ditisten. Hierin worden de werkafspraken en doelstellingen gemonitord, gevalueerd en aangescherpt. Tevens worden andere mogelijke interessante onderwerpen m.b.t. overgewicht en obesitas behandeld. De andere netwerkpartners worden hier ook voor uitgenodigd om elkaar te informeren en samen-werking te versterken.

In 2016 neemt de implementatiemanager het initiatief voor deze bijeenkomsten. Ten aanzien van het netwerk draagt deze zorg voor de in-houdelijke- en procesbegeleiding, advisering, in opdracht van de AAGG.

Eind 2016 is duidelijk hoe vervolg gegeven gaat worden aan deze bijeenkomsten. Dit wordt bepaald in samenwerking met het OKT.

3. Dat onderstaande partners op de volgende wijze bijdragen:

Gemeente Amsterdam

Het college van B&W heeft het programmaplan Amsterdamse Aanpak Gezond gewicht 2015-2018 vastgesteld. Het programma wil bevorderen dat een

gezonde leefstijl onderdeel wordt van het dagelijks functioneren van kinderen, ouders en professionals. Een van de belangrijkste onderdelen van de AAGG is het Pact Gezond Gewicht, waarvan de gemeen-te en Zilveren Kruis trekker zijn. Het Pact wordt in nauwe samenhang met andere AAGG onderdelen uitgevoerd, waaronder gezonde omgeving, actieplan de 1e 1000 dagen aanpak, de scholenaanpak en de buurt- en community-aanpak.

Inspanningen gemeente Amsterdam (middels de AAGG) 2016-2017: Amsterdam is door VWS en C4O aangewezen als

koploper-proeftuin ketenzorg voor kinderen over-gewicht en obesitas. Dit betekent onder andere dat:

De landelijk beschikbare expertise en ontwik-kelde toolbox stedelijk en lokaal benut kunnen worden;

Ervaringen en good practises worden gedeeld en opgehaald in de learning community;

Inhoudelijke doorontwikkeling van onderdelen van en/of tools ten behoeve van het Pact Gezond Gewicht;

De nog te ontwikkelen Keten Monitoring en Evaluatie instrumenten (op effect-, procesevalu-atie- en ketenontwikkeling indicatoren) in lokale pactnetwerken benut gaan worden om de sterkte en resultaten van het netwerk in beeld te brengen en indien nodig te versterken;

Invloed op landelijke discussies en landelijke borging van de gezamenlijke visie ten aanzien van ketenaanpak in onder andere zorgstandaar-den, relevante richtlijnen en aanpassingen van curricula van relevante opleidingen en (bij/na)scholingen.

De gemeente is medeverantwoordelijk voor pas-send aanbod voor kinderen met overgewicht en hun ouders. Een resultaat daarvan is dat onder-steuning en zorg gericht op beweegstimulering, (gedragsverandering op gebied van) voeding en slapen, opvoedvoeding/systeem en psychosociaal worden ingekocht. Zo worden onder andere LEFF, SimpelFit, Wat werkt voor jou?, Triple P Lifestyle en een Maatje meer voor een maatje minder uitge-voerd. Gedurende 2017 evalueren we door lopend en sturen we op kwaliteitsverbetering van de aangeboden ondersteuning en zorg;

De gemeente draagt medeverantwoordelijkheid voor de koppeling tussen aanbod gefinancierd vanuit de Zorgverzekeringswet, vanuit de Jeugd-wet en vanuit AAGG en de juiste inzet en afstem-ming tussen verschillende interventies.

Voor het totaal overzicht van inspanningen verwijzen wij u naar het programmaplan 2015-2018 en het bijbehorende uitvoeringsplan. Beiden zijn te vinden op de website van de Amsterdamse Aanpak Gezond Gewicht.

Jump-in is een preventief programma dat onder-deel uitmaakt van de scholenaanpak van de AAGG. Het helpt scholen de Amsterdamse doelen Gezond Gewicht te bereiken. Deze doelen hebben betrekking op het voedingsbeleid, het sport- en beweegaanbod, de zorgstructuur en ouderbetrokkenheid. Jump-in zet een gezonde leefstijl rondom de school permanent op de agenda en zorgt voor voldoende gymles en buitenspelen. Daarnaast heeft Jump-in een belang-rijke rol in het signaleren van overgewicht, door een extra weeg- en meetmoment in groep 4, uitgevoerd door de JGZ. Bij overgewicht wordt contact gelegd met de OKA JGZ van de school voor een Leef &am