Kerkblad van de Evangelisch-Lutherse Gemeente Zierikzee-Zeeland

Jaargang 22 – nummer 124, maart 2016

P A S E N

INHOUD VAN DIT KERSTNUMMER

Artikel Bladzijde

Van de redactietafel 2

Overdenking - Bezinning 3

Overzicht van de erediensten 4

Bezige Bij - Kringavond - Verjaardagen - Melanchthon

8

Vooraankondigingen Lutherse diensten Middelburg 10

Berichten van uw kerkenraad 12

Berichten van en voor de gemeente 18

Humor en “Zeeuws Oekje” 28

Belangrijke adressen

Kopij voor het volgende nummer dient uiterlijk te zijn ingeleverd op

1 juni 2016

bij voorkeur per e-mail aan:

redactiezwaantje@lutherszeeland.nl

maar afgeven kan en mag ook.

Eindredactie: Erik Ponsen

1.

Van de Redactietafel Vastentijd - PASEN

De Advents - en Kersttijd liggen alweer een aantal weken achter ons en we bereiden

ons voor op de voorbereiding van het

Paasfeest.

Met Pasen vieren we dat Jezus, de zoon van God, uit de dood is opge

staan. Hij stierf op Goede Vrijdag aan het kruis en in de bijbel staat dat hij

drie dagen later uit zijn graf is opgestaan. Pasen valt steeds op een andere

datum. Pasen valt altijd op de eerste zondag na de eerste volle maan in de

lente. Dat kan de ene keer in maart zijn en de andere keer in april.

Ik mocht een overdenking ontvangen van onze consulent dominee van

den Berg, waarvoor mijn dank.

Ik wens u allen een goede Paastijd toe.

Op de valreep ontving ik van Jan-Joris Jooss nog een uitnodiging voor de

uitnodiging van de Nieuwe kerk Middelburg.

Let op dat het email adres van het pastoraat is veranderd.

Pastoraat ‘Noord’: pastoraat-noord@lutherszeeland.nl

Pastoraat ‘Zuid’: pastoraat@lutherszeeland.nl

Van de heer Francke mocht ik het vervolg op het nieuwe verhaal over

Melanchthon ontvangen.

Ik hoop dat er weer, tot een ieders genoegen, een keurig boekje is

afgeleverd.

Erik Ponsen

2.

OVERDENKING

3.

Het nieuwe leven

Het zondagslied van Paasmorgen is in onze lutherse traditie lied 203 uit

het Liedboek, “Die in de dood gebonden lag”, de Nederlandse bewerking

van het oorspronkelijke lied van Maarten Luther “Christ lag in Todesban-

den”. Dat lied is een gedicht van de hand van de reformator zelf uit 1524.

In dit lied belijdt Luther zijn geloof, hij vat als het ware zijn hele theologie

samen in een handvol strofen. Voor Luther is de Heilige Schrift één geheel,

van de eerste tot de laatste bladzijde, zowel oude als nieuwe testament.

Hij vertelt in dit lied die hele heilsgeschiedenis.

Wij allen zijn sinds de zondeval in de macht van de dood. Allen, geen

enkel mens op aarde uitgezonderd, zelfs Christus leek het onderspit te

moeten delven in die strijd met de doodsmacht. Hij, als mens gekomen lag

in de dood gebonden. Maar Hij, die zonder zonde was, die de verzoeking

van de duivel afwees op de eerste zondag van de tijd voor Pasen, tijdens

de woestijntocht van de Heer, daalde met ons mensen af in de diepste

diepte van het rijk van de dood om daar onze bondgenoot te worden in de

strijd op leven en dood.

Zijn opstanding op Paasmorgen is het teken van de bevrijding uit de

gebondenheid van ons mensen, de verlossing uit de slavernij van onze

zonde, om waarlijk mens te zijn en vrij te leven in het licht van de

toekomst, het licht van de zon, die is opgegaan op die morgen ongedacht

in de Paastuin ( Lied 210).

En weer laat Luther horen hoe voor hem, de Schrift één is. De bevrijding

tot vrijheid van Israël uit de slavernij van Egypte, die gevierd wordt

met het bloed van het Paschalam, die vrijheid wordt op

Paasmorgen bezegeld door het ware Paaslam.

Onze bondgenoot heeft in die diepste hel aan het

kruis onze dood verslagen. Dat is genoeg voor

dood en leven.

Dat mogen we vieren, jaar in jaar uit.

Een goed Paasjaar gewenst.

Ds. R.E. van den Berg

4.

OVERZICHT VAN KOMENDE

EREDIENSTEN

Aanvangstijd: 10.00 uur,

tenzij anders aangegeven

06 maart : Zondag Laetare ( Verheugt u) Kleur: paars

Vignet: “De broden en de vissen”

Laetare of halfvasten is de vierde zondag in de Veertigdagentijd. Op deze zondag wordt gevierd dat de vastentijd halfweg is en dat het Paasfeest in aantocht is.

Voorganger: Ds. R.E. van den Berg, Delft - Viering Heilig Avondmaal

20 maart : Zondag Palmarum, Palzondag Kleur: paars

Vignet: “Christus en de palmtak”

Palmzondag, de zondag voor Pasen

Ook wel Palmpasen genoemd, is de laatste zondag van devastenperiode (de zondag vóór Pasen) Voorganger: Ds. J. Smink, Zierikzee

24 maart : Witte Donderdag Kleur: wit

Aanvang: 19.30 uur

Vignet: “Het kruis aan het hoofd van de tafel

symboliseert Christus, gezeten aan de maaltijd met zijn twaalf discipelen: elf kruisen en één slang; die wijst op Judas, die zijn Heer straks zal gaan verraden”

Dag van de voetwassing en van de instelling van De Maaltijd van de Heer.

Voorganger: Dhr. J.B. Val, Woudrichem - Viering van Heilig Avondmaal

26 maart : Paaswake - Stille Zaterdag 19.30 uur Kleur: wit

Vignet: “Kruis met grafdoek en kruik met mirre”

Eigenlijk moet deze wake gehouden worden in het holst

van de nacht. De Paasnacht brachten de Christenen al in

de tweede eeuw tezamen wakende door. In deze nacht

ook werden mensen gedoopt.

Paars, bij het eerste hanengekraai te verwisselen voor wit.

Voorganger: Wordt verzorgd door de kerkenraad

27 maart : Pasen Kleur: wit

Vignet: “Open graf, kruis met overwinningskroon en

rijzende zon met stralen”

Pasen is afgeleid van het Hebreeuwse Pesach, voorbijgaan, een herinnering aan het voorbijgaan van de doodsengel in de nacht vóór de uittocht uit Egypte.

Voorganger: Dhr. J.B. Val, Woudrichem

03 april : zondag Quasi modo geniti Kleur: wit

( eerste zondag na Pasen) Aanvang: 17.00 uur

Vignet: Laat zien dat de nadruk ligt op Jezus de Heer. Het kruis beheerst de wereld.

Quasi modo geniti betekent: als pasgeboren zuigelingen

Vóór Pasen een tijd van inkeer en boete en nú de tijd

van grote vreugde, immers: Jezus leeft !

Voorganger: Ds. E. Schipper, Dordrecht

17 april : zondag Jubilate ( Juicht) Kleur: wit ( derde zondag na Pasen)

Het is nog steeds de vreugdetijd van Pasen. De naam komt van het Psalmwoord voor deze zon-dag: Halleluja! In de vreugde tijd na Pasen wordt het psalm/schriftwoord steeds voor afgegaan en afgesloten met Halleluja !

Voorganger: Pastoor J. van Handenhoven, St. Niklaas, België -

Viering van Heilig Avondmaal

5.

6.

01 mei : zondag Rogate ( Bidt) Kleur: wit

Zondag Rogate, ook wel bidzondag genoemd. Hierdoor is zondag Rogate ook de laatste zondag voor Hemelvaart. De naam Rogate stamt van het Latijnse woord rogare dat vragen of bidden betekent. Traditioneel is deze zondag een biddag voor een goede oogst.

Voorganger: Dhr. G. Francke, Goes

05 mei : Hemelvaart van de Heer Kleur: wit

Vignet: “Christus ten hemel opgenomen”

De vreugdetijd van Pasen loopt ten einde: de Heer bestijgt zijn troon. De Hemelvaart valt op de 40ste dag na Pasen.

Voorganger: Ds. J. Smink, Zierikzee

15 mei : Pinksteren Kleur: rood

Vignet: “De Heilige Geest ( duif) die de

discipelen in ‘vuur en vlam’ zet.”

In Israël was Pinksteren een oogstfeest, waarop het eerste brood van de nieuwe oogst werd geofferd. In Rome werd tot in de Middeleeuwen een nachtwake ge-houden en het was het tweede grote doopfeest na de paasnacht. De Paaskring is nu afgesloten met de viering van de uitstorting van de Heilige Geest.

Voorganger: Ds. J. Smink, Zierikzee - Viering Heilig Avondmaal

29 mei : Eerste zondag na Trinitatis Kleur: groen Radio uitzending

Vignet: “Bedelnap en geldbuidel naast kruis”

De zondag na Pinksteren heet Trinitatis ( Drie-eenheid) Voorganger: Ds. J. Smink, Zierikzee

7.

12 juni : Derde zondag na Trinitatis Kleur: groen Aanvang: 17.00 uur

Vignet: “Reiniging van alle zonden”

Het stelt de doornenkroon voor met het kruis en daarnaast de beker voor de wijn en het brood dat moet worden gebroken.

Voorganger: Ds. E. de Fouw, Zwolle

26 juni : Vijfde zondag na Trinitatis Kleur: groen Radio uitzending

Vignet: “De kleine vissen en de grote vis”

U zit de kleine vissen ( de mensen) en de grote vis ( Jezus Christus, de Redder). Het hele vissenverhaal verwijst naar de eerste Evangelielezing ( de wonderbare visvangst). Voorganger: Ds. W. Baan, Dordrecht - Viering Heilig Avondmaal

8.

MAART

4 Mevr. J. de Zeeuw - Koster 1928

6 Mevr. J. van der Linden - Vis

1918

14 Rolf van der Bijl 1990

18 Anneline Klijnsma 1992

22 Dhr. I. Horde 1943

24 Mevr. F. van Loon 1948

25 Dhr. T. Seinstra 1941

30 Mevr. E. van Veen - Warrink

1941

31 Christiaan Ponsen 1995

31 Mevr. Hanson - van der Linde

1952

APRIL

7 Dhr. Piet de Smit 1946

8 Mevr. F. de Veth-Thurzová 1937

9 Bart Steutel 1996

13 Emely Nelissen 2003

18 Mevr. J. Wesdorp - Gieskes 1957

Hartelijk geluk gewenst We feliciteren onze jarigen

9.

vervolg APRIL

21 Mevr. P. de Kam 1923

22 Joep Steutel 1999

25 Dhr. C. de Vlieger 1943

MEI

3 Mevr. M. de Voogd 1973

7 Dhr. S. van der Haagen 1943

10 Mevr. A. Bos-Hofmann 1941

10 Mevr. M. van Dam 1948

29 Dhr. J. Monster 1928

JUNI

1 Dhr. B. van Noordwijk 1934

17 Mevr. M. de Jong- Duijnhouwer

1935

20 Mevr. R. Holm - Autere 1948

22 Mevr. H. Monster - Arends 1929

23 Dhr. E. Ponsen 1963

Ter herinnering vermelden we hier nog even de volgende data. Noteert u deze data in uw agenda.

Aanvang: 19.45 uur in de consistorie.

DATA BEZIGE BIJ en KRINGAVONDEN

Bezige Bij 14maart 4 april 2 mei 6 juni

Kringavond 21 maart 18 april 23 mei 20 juni

LET OP !!! Vooraankondiging overige Lutherse diensten in Middelburg en Groede:

Beste Gemeenteleden, Ook in 2016 zullen er in Middelburg en Groede diensten worden gehouden waarbij de Lutherse liturgie wordt gebruikt. De eerste 2 diensten worden gehouden in de Nieuwe Kerk in Middelburg. Aanvang: 10.00 uur

Op dit moment zijn er 2 data bekend:

28 augustus 2016: Voorganger ds. W.T. Verhoeven, president van de Lutherse synode Op:

25 september 2016 zal dhr. J.B. Val uit Woudrichem in een Lutherse

dienst voorgaan in de Grote Kerk te Groede. Aanvang: 10.00 uur

Voor het najaar staat nog geen datum vast, maar dat volgt zo snel

mogelijk.

We hopen natuurlijk dat de diensten worden bezocht door een grote

groep Lutheranen! Noteer de data alvast in uw agenda.

10.

11.

Melanchthon (2)

De onbekende Melanchthon heeft in

Duitsland de erenaam, die aan weinigen werd

toegekend, de erenaam, die luidde

“Praeceptor Germaniae”.

( Meester van Duitsland)

Hij kreeg die erenaam vanwege zijn

encyclopedische geleerdheid en zijn grote

invloed op het Duitse geestesleven.

Ook werd hij door sommigen opgenomen in de rij van Hervormers:

- Maarten Luther ( Duitsland), Johannes Calvijn ( Frankrijk),

Huldrych Zwingli ( Zwitserland) en de Nederlander

Menno Simons.

Wij hebben het over Lutheranen, Calvinisten, Zwinglianen en

Mennonieten, maar de aanduiding “Melanchthonieten” is

onbekend.

Wel komen we de naam “Philipinisten” tegen !

Zo werden in de 16e eeuw de Lutheranen genoemd, die in

navolging van Philippus Melanchthon afweken van de Lutherse

leer, voornamelijk de leer over het Avondmaal.

Ze werden ook wel “Crypto-Calvinisten” genoemd.

Philipp Melanchthon wordt op 16 februari 1497 te Bretten, ongeveer

50 kilometer ten zuiden van Heidelberg geboren, als oudste zoon van

Georg en Barbara Schwartzerdt.

Schwartzerdt komt van “schwarze Erde” - Vader, Georg, werkte als

wapenmeester voor de keurvorst Philippus Christoffel, naar wie de

jonggeborene werd genoemd.

12.

Financiën:

Kerkbalans : € 1.578,=

Giften : € 1.500,=

Zwaantje : € 40,=

Orgel- /onderhoudsfonds: € 265,=

Extra ingekomen stuk: Jarenlang was de Nieuwe Kerk in de avond voor Pasen te gast in de Lutherse Kerk in Middelburg voor een Paaswake. Nu dat niet meer kan, vieren wij een Paaswake in de Nieuwe Kerk. Het ligt voor de hand om, als voortzetting van een goede traditie en in het kader van de nieuwe samenwerking, om nu onze Lutherse vrienden uit te nodigen om aan deze Paaswake mee te doen.

Zaterdag 26 maart, aanvang: 22:00 uur Nieuwe Kerk, Onder den Toren 1, 4331 BD Middelburg

Een nieuwe Lente en een nieuw begin. We kijken weer over de schouder en zien, december 2015. Een geslaagde adventsavond. Er werd gebakken en er werd gezorgd. Ook de schaalcollecte voor de Lutherse Gemeente Gleiwitz (Polen) bracht € 198,26 op. Toen kregen we 2 mooie giften van de hr. J.B. Val te W. € 750,00 en zo konden we € 950,00 overmaken.

BERICHTEN VAN UW KERKENRAAD

Het Dorcas mandje had in december 14 kg voedsel. Over het gehele jaar + actie in november konden we 323,5 kg inleveren. De busjes in de gang brachten voor de zending/diaspora € 22,20 op. Bloemen busje: € 29,55 – orgel/onderhouds busje: € 34,45. In december bracht de koffiepot op € 23,83. De koffiepot bracht voor het gehele jaar 2015: € 399,52 op. Uitgaven € 413,47

Te kort € 13,95 Dit is geen daadwerkelijk te kort, omdat er nog een aardige voorraad is. Er is dit afgelopen jaar veel gebakken en getrakteerd. Zo komen we aan dit mooie resultaat. Bloemen potje € 71,17 Uitgaven € 72,95 Te kort € 1,78 Dit is voor extra bloemen die buiten de normale diensten om gaan. U ziet we mogen dankbaar zijn voor alle hulp – giften en gaven. Fijn dat u meedeed, dus laten we zo doorgaan. We kijken naar buiten en zien een stralende zon, veel bloemen en ook al:

’t gewone madeliefje dat

niets bijzonders lijkt, verandert in pure gratie als je er bewust naar kijkt.

O mensen, ziet elkaar toch aan; ontdek de schoonheid in ieders bestaan.

13.

We namen vanwege verhuizing afscheid van Els en Ruud van Veen-Warrink. We zullen ze missen om hun trouw – zorgzaamheid en vriendschap. We wensen hen nog veel goede jaren in hun nieuwe woonstee. Het adres is: Ingeschreven als lidmaat Isaäc Horde en Fonita van Loon . We kennen elkaar al een beetje maar zeggen toch, een goede tijd met elkaar onder De Zwaantjes gewenst. Intussen zijn we in de lijdens- / vastentijd beland. Een tijd van inkeer (Paars) en bezinning. Vastentijd zorgt ervoor dat we zelf iets minder gebruiken en dat aan de ander geven. Bij de afkondigingen in de kerk werd een oproep gedaan om wat extra’s in het mandje van Dorcas te doen voor de mens in nood. We kregen daar al mooie reacties op. Wilt u vanuit huis iets meedoen en kunt u geen boodschap brengen dan kan dit via de bankrekening van de diaconie. Veel kleintjes maken het mandje vol. Rekening Diaconie ELG Zierikzee-Zeeland, NL 35 ABNA 0510 5334 34 ( o.v.v. voedsel). Deze weken gaan de vastenpotjes weer rond tijdens het koffie drinken. De opbrengst is voor de Lutherse Gemeente in Dziegilow ( Polen). Doel de kerk te isoleren, dit is hard nodig. De gemeente groeit, de kerk is haast vol en met de feestdagen staan de mensen buiten. Aan 1 zijde is nu glas aangebracht en wordt er tijdens de feestdagen een grote tent rond de ramen gezet. Zo kunnen de mensen de viering toch volgen. Nu probeert men de andere wanden goed te isoleren, dan is er maar 1 koude kant. Wilt u iets storten voor deze potjes dan is het nummer: Diaconie ELG Zierikzee-Zeeland NL 35 ABNA 0510 5334 34 ( o.v.v. Polen). Dorcas hulp aan de naasten dan denken we aan:

Persoonlijk gebed Heer, wat moet ik doen? Het mysterie van de eeuwige God gaat mijn verstand te boven.

14.

Ik kan er geen zinnig woord over zeggen. Wie kan dat wel? Ik houd mij vast aan de man van Nazareth die in Zijn onbaatzuchtige liefde door Zijn woord door Zijn leven en door Zijn lijden voor ons de bedoelingen van een eeuwige God gestalte heeft gegeven. Toon Hermans, Gebedenboekje

Kunnen wij zo leven?

Er zijn mensen die met inzet van eigen leven laten zien

dat de mens niet tot hopeloosheid is gedoemd. Zijn wij één van hen?

Hoe weinig toegerust wij daartoe ook zijn, wij worden opgeroepen om door onze manier van leven, een

mysterie van hoop om ons heen te verspreiden.

Frère Roger van Taizé, Vrede in je hart. Een meditatie voor elke dag 2011

Als we naar de laatste weken van maart gaan is het een drukke week. 20 maart Palmzondag, de 24e Witte Donderdag met Heilig Avondmaal. 26e Stille zaterdag met Paaswake en Pasen Heilig Avondmaal. Een week van stil zijn – devotie – vieren.

BRON Heer, laat mij opzien naar het kruis, en als ik niet meer verder kan mijn gebed als verse bloemen neerleggen aan Uw gekruisigde voeten.

15.

Wees de bron waaruit ik put als de rivier van mijn leven is opgedroogd.

Toon Hermans Gebedenboekje

De Levende

U bent als het vroege voorjaar zacht en vol belofte aan het graf ontstegen onze wegen lopen niet meer dood wij wachten tot we Uw voetstap horen onder de vruchtdragende hazelaar In het voorjaar als de aarde bloeit

Cobie Ruijgrok

Van harte wenst uw kerkenraad u een Zalig Pasen en een fijn voorjaar toe. Met hartelijke groet Secretaris Teunie van der Bijl - Pannekoek

16.

17.

Maria staat centraal in de Lutherse dienst in Middelburg (4e advent, 20-12-2015)

De Nieuwe Kerk heeft op 20 december jl. opnieuw een dienst met een

Lutherse Liturgie verzorgd.

Voorganger was opnieuw ds. Nico Vlaming.

Het was de dienst van de 4e advent, een dienst van woord en tafel.

De ingangspsalm van de dienst werd afgetrapt door de cantorij van de

nieuwe kerk, a capella, in een soort flash mob stijl.

Ds. Nico Vlaming benadrukte de rol van Maria in zijn overdenking.

Noemenswaardig is verder dat de traditionele Lutherse geloofsbelijdenis

( praefatie 270) geheel werd gezongen door de voorganger.

Organist Rein van der Kluit begeleidde voor de eerste keer een Lutherse

liturgie en deed dat zeer verdienstelijk.

De opkomst was goed, er waren 11 Lutheranen aanwezig waarvan

2 kinderen. Helaas was de koffietafel door miscommunicatie niet in bedrijf,

maar dat is voor volgende keer, net als de kindernevendienst.

Op 13 maart 2016 is de volgende dienst waarin een Lutherse liturgie wordt

gehanteerd. Voorganger is dan de laatste dominee van de oude gemeente

Middelburg-Vlissingen-Groede, ds. Gisela Gross. Zij gaat voor in een dienst

waarbij ook Finn Jooss wordt gedoopt.

We hopen dat de opkomst dan nog beter zal zijn

dan in december!

Groet,

Jan-Joris Jooss

P E R S B E R I C H T

Activiteiten Nederlands Lutherse Vrouwen Bond

Op 14 mei a.s. hoopt de Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond haar

60-jarig jubileum te vieren. Voor dit jubileumjaar zijn een viertal activitei-ten gepland, waarvoor u hartelijk uitgenodigd bent!

Zaterdag 12 maart studiedag ‘Reformatie en de ene wereld’ in de luther-

se kerk, Hamburgerstraat, Utrecht.

Het bestuur wil weer aansluiten bij het jaarthema van de Luther Decade en hierbij het accent leggen op het bijbelse begrip ‘rentmeesterschap’.

Inspiratie vonden we in de lezing die prinses Irene onlangs hield in de

Rode Hoed in Amsterdam. Hierin gaat het om ons omgaan met de

schepping, de natuur, met de wereld en met elkaar. Niet als schepselen die boven de schepping staan, maar erin, die er deel van uit maken. Irene pleit voor een harmonieuze saamhorigheid van al wat leeft, die mede

bepalend is voor ons wereldbeeld. Hierbij past ook het actuele begrip ‘duurzaamheid’.

Programma:

9.45 uur - aankomst, inschrijving en koffie/thee

10.15 uur - welkom en morgenlied

10.30 uur - inleiding over het thema door mw. drs. Trees van

Montfoort, PKN-predikante die onderzoek verricht naar

eco-theologie

11.30 uur - koffiepauze en aansluitend nagesprek

12.30 uur - lunch (eigen lunchpakket meenemen, voor koffie/thee/ melk wordt gezorgd)

13.30 uur - workshops.

Er kan ingeschreven worden voor 4 workshops:

1. kookworkshop ‘Spiritualiteit in de keuken’ o.l.v.

ds. Marlies Schulz

2. fotoworkshop ‘Kijken met andere ogen’ o.l.v. Coby

Aartsen. We gaan de stad in op zoek naar mooie plekjes natuur en leggen die vast met telefoon of

Berichten van en voor de gemeente

18.

19.

camera.

Neem zelf een kabeltje met USB-aansluiting mee

voor de projectie in de viering.

3. Zangworkshop ‘Zingen van de Schepping’ o.l.v.

cantor/organist Sebastiaan ’t Hart van de ELG Utrecht

4. Workshop ‘Duurzaam leven’ o.l.v. mw. drs. Trees

van Montfoort

15.00 uur - theepauze

15.30 uur - viering

Je kunt je opgeven t/m 26 maart a.s., graag al met vermelding van naar welke workshop je voorkeur uit gaat.

Kosten voor deze dag bedragen € 15,--.

Zaterdag 14 mei ontmoetingsdag en jubileum 60 jaar NLVB, Kasteel

Hoekelum, Edeseweg 124, Bennekom

Programma:

10.30 – 11.00 uur aankomst in het Koetshuis, koffie met iets lekkers

11.00 – 11.20 uur welkom en morgengebed

11.20 – 11.45 uur jaarvergadering

11.45 – 12.15 uur groetwoorden

12.15 – 14.15 uur Catharina’s tafel: een feestelijke lunch waarbij het

thema ‘Van heden naar toekomst’ wordt vorm

gegeven in kleur en gerechten.

De verschillende gangen worden onderbroken door korte inleidingen en muziek.

14.15 – 14.45 uur tijd voor ontmoeting en wandeling

14.45 – 15.00 uur thee/koffie

15.00 – 16.00 uur muzikaal programma met

klezmergroep Yentlflavour

16.00 – 16.05 uur zegenbede/lied

16.05 – 17.00 uur napraten met hapje en drankje

Kosten voor deze dag bedragen € 25,--. Meer informatie volgt in het voor-jaarsnummer 2016 van De Brief en Elkkwartaal.

Zaterdag 24 september dagexcursie naar Amersfoort.

We zullen dan te gast zijn in het lutherse kerkgebouw aan de Langestraat, middenin het stadscentrum.

De lutheranen maken sinds 2010 deel uit van de Protestantse Gemeente Amersfoort, maar in de kerk worden nog steeds lutherse diensten

gehouden.

We luisteren naar een lezing over de geschiedenis van de gemeente en over het werk van deze pioniersplek. Na de lunch zal er gelegenheid zijn voor een stadswandeling of rondvaart en de dag zal worden afgesloten met een viering in de lutherse kerk.

Ook hierover volgt meer informatie in de zomerbrief 2016.

Word vriend/vriendin van de NLVB.

De Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond is de enige nog bestaande Lutherse bond. Het bestuur wordt gevormd door lutherse vrouwen, maar de activiteiten staan open voor iedereen: man, vrouw, oud, jong, Luthers, niet Luthers! Als u ons werk en ons voortbestaan wilt steunen kunt u vriend/vriendin van ons worden door een jaarlijkse vrijwillige bijdrage aan onze penningmeester over te maken.

U ontvangt dan ook ons kwartaalblad De Brief, waarin u op de hoogte wordt gehouden van al onze activiteiten!

Op onze website www.nlvb.net leest u alles over

de NLVB en vindt u ook de links naar andere

vrouwenorganisaties.

Secretaris NLVB: Coby Aartsen,

email: c.aartsenkraaypoel@telfort.nl

20.

21.

Kerkelijk jaar

Liturgisch (of kerkelijk) jaar:

de indeling van het jaar, met

de grote kerkelijke feesten als

kernen (Kerstkring en Paaskring).

Het kerkelijk (of liturgisch) jaar

loopt niet gelijk op met het

kalenderjaar, maar begint met

de eerste Adventszondag (eind

november, begin december) en

eindigt op de laatste zondag voor Advent.

Het kerkelijk jaar is ontstaan vanuit de gedachtenis van de grote daden

Gods in Christus.

De structuur van het kerkelijk jaar wordt dan ook bepaald door de grote

kerkelijke feesten: Kerst en Pasen.

Aan deze beide feesten gaat een tijd van voorbereiding vooraf; bij Kerst is

dat Advent, bij Pasen de Veertigdagentijd.

Ná de feesten volgt een tijd vanverwerking en doorwerking: de Epifanieën

tijd bij Kerst en de Vijftigdagentijd bij Pasen.

Pinksteren vormt de afsluiting van de Vijftigdagentijd.

Ná Pinksteren volgt dan de zogenaamde Drie-eenheidszondag oftewel

Trinitatis.

Daarna volgen de zomer- en herfsttijd. Vanouds is de herfsttijd de

tijd waarin de blik gericht is op de laatste dingen. Het slot van het kerkelijk

jaar, eind november, is vervolgens gewijd aan het Koninkrijk Gods en de

wederkomst.

Witte Donderdag

is de donderdag direct voor Goede Vrijdag in de Goede Week.

Op Witte Donderdag beginnen de 3 dagen voor Pasen ( = Triduum

sacrum) dat verder bestaat uit Goede Vrijdag en Stille Zaterdag die tijdens

de Paaswake overgaat in het Paasfeest.

De gebeurtenissen staan beschreven in de vier canonieke evangeliën;

Mattheüs 26:17-75, Marcus 14:12-72, Lucas 22:7-65, en

Johannes 13:1-18:27.

In de middag van de veertiende van de maand Nisan, de vastendag voor

het Pascha, treffen de discipelen voorbereidingen voor het Paschamaal. Na

zonsondergang breekt de vijftiende Nisan aan; de eerste dag van

het Paschafeest. Het Paschamaal houdt Jezus met zijn discipelen. Tijdens

deze maaltijd stelt hij het Heilig Avondmaal in. Johannes beschrijft hoe

Jezus de voeten van alle discipelen wast en hun de opdracht geeft elkaar

te helpen en bij te staan. Judas vertrekt hierop, en gaat, zo blijkt later,

naar het Sanhedrin om hen te helpen Jezus gevangen te nemen. In de

nasleep van de maaltijd onderwijst Jezus zijn discipelen en leert hun

het “Onze Vader”.

Vervolgens lopen ze naar de hof van Getsemane, gelegen op de Olijfberg,

waar Jezus zijn discipelen vraagt met hem te waken. In de hof worstelt

Jezus met de zware taak die hem te wachten staat, waarbij hij druppels

bloed zweet.

Judas had ondertussen het leger van het Sanhedrin opgehaald en brengt

ze naar de hof van Getsemane. Hier verraadt hij Jezus door een kus te

geven, waarop deze wordt gearresteerd en meegenomen. Eerst wordt hij

voor de hogepriester Annas gesteld, dan naar het paleis van Kajafas

waarbij een valse getuigenverklaring wordt afgelegd. Hij wordt bespuwd

en geslagen. Petrus, die het paleis binnen geglipt is, wordt opgemerkt. Hij

ontkomt door te zeggen dat hij Jezus niet kent.

Op Witte Donderdag wordt Het Laatste Avondmaal van Jezus en zijn

apostelen herdacht.

Goede Vrijdag

is de vrijdag voor Pasen. Op deze dag herdenken Christenen de kruisiging

en dood van Jezus op de heuvel Golgotha nabij de stad Jeruzalem.

Jezus stierf volgens de Bijbel door de kruisdood, nadat hij door de Romein

se stadhouder Pontius Pilatus op aandrang van het Sanhedrin, de Joodse

22.

23.

hoge raad, hiertoe was veroordeeld.

Heel vroeg in de morgen komen de hogepriesters, oudsten en het hele

Sanhedrin bij elkaar. Besloten wordt om Jezus ter dood te brengen. Hij

wordt geboeid en naar de stadhouder Pilatus gebracht. Die weet zich niet

goed raad met de situatie, bedenkt dan dat Jezus oorspronkelijk uit Galilea

komt en daardoor onder het recht van Herodes valt. Deze blijkt in de stad te

zijn, waarop Jezus naar Herodes gestuurd wordt.

Herodes drijft de spot met Jezus; hij geeft hem een mantel en stuurt hem

als een “nepkoning” terug naar Pilatus. Deze probeert Jezus vrij te laten,

door het volk te laten kiezen tussen een moordenaar en Jezus. Het volk

heeft echter liever de moordenaar vrij. Pilatus laat Jezus geselen.

Romeinse soldaten nemen hem mee naar de binnenplaats van het

gerechtsgebouw, zetten een doornenkroon op zijn hoofd en doen hem een

purperen mantel om. Ze lachen hem uit en slaan hem op zijn hoofd.

Pilatus laat hierop Jezus aan het volk zien, maar het wordt niet voldoende

geacht; “kruisig hem”. Uiteindelijk geeft Pilatus toe aan de wens van het

volk en ‘wast zijn handen in onschuld’.

Tussen acht en negen uur 's ochtends wordt Jezus gekruisigd, tussen twee

moordenaars. Drie uur later wordt het donker op heel de aarde, tot drie uur

's middags (Mattheus 27:45). Dan sterft Jezus.

De aarde schudt, het voorhangsel in de tempel scheurt van boven naar

beneden en enkele doden staan op.

Tegen de avond gaat Jozef van Arimathea naar Pilatus en vraagt toestem

ming om Jezus te begraven. Hij wordt in een graf gelegd, dicht bij Golgotha.

Paaszaterdag

of Stille Zaterdag volgt op Goede Vrijdag.

Het is de zaterdag voor Pasen en de laatste dag van de vastentijd en

lijdensweek die voorbereidt op het christelijke paasfeest. Deze zaterdag

wordt ook wel Stille Zaterdag genoemd, omdat op die dag de klokken niet

luiden tot aan de Paaswake.

Op deze dag herdenkt men de tijd dat het dode lichaam van Jezus Christus

in het graf lag. Zijn ziel was echter in het paradijs: “Heden zult gij met

24.

Mij in het paradijs zijn” (Lucas 23:43b).

De apostel Petrus beschrijft in 1 Petrus 3:19-20a dat Jezus Christus in zijn

dood zich heeft geopenbaard aan de geesten in de hel om zijn triomf te

tonen: “In Denwelken ( Zijn dood) Hij ook heengegaan zijnde, de geesten

die in de gevangenis zijn, gepredikt heeft. Die eertijds ongehoorzaam

waren, wanneer de lankmoedigheid Gods eenmaal verwachtte in de dagen

van Noach, als de ark toebereid werd” (SV).

Hierbij moet worden aangetekend dat over de betekenis van deze teksten

veel onduidelijkheid is.

De Katholieke Kerk leert dat Christus op Paaszaterdag ‘neergedaald is ter

helle’.

Liturgisch gezien duurt Paaszaterdag slechts tot de schemering, waarna de

Paaswake gevierd wordt.

In de Paaswake komen alle aspecten van de paasviering samen: lijden,

sterven en opstanding. Het is het hoogtepunt en de afsluiting van de drie

dagen van Pasen. Aan het gebeuren van de paasnacht is heel het christe

lijk geloof ontsprongen. Het is dan ook denkbaar om, in het spoor van een

oorspronkelijke traditie, heel de viering van de drie dagen van Pasen in

deze viering samen te brengen. Twee vormen voor de viering van de

paaswake worden daarom aangeboden.

De eerste vorm sluit aan bij de viering van de drie dagen van Pasen, te

beginnen met Witte Donderdag. Deze viering staat geheel in het teken van

de opstanding en begint met de Lof van het Licht, het aansteken en de

intocht van de paaskaars, verbonden met de lofzang waarin Christus wordt

bezongen als het licht dat alle duisternis overwint.

De tweede vorm begint als het ware op Stille Zaterdag. De inzet van de

dienst is de roep tot de wachter op de muren van Jeruzalem: ‘Wachter,

hoe ver is de nacht?’ Thema’s van de lezingen in deze tweede vorm voor

de viering van de Paaswake zijn: slavernij, ballingschap, lijden en dood. In

het tweede deel van deze wake staat de opstanding centraal. In beide

vormen wordt de doop en doopgedachtenis nadrukkelijk met de viering

van de opstanding verbonden.

De viering van de paasnacht is een wake. Dat wil zeggen: een dienst die in

de steeds dieper wordende duisternis wacht op de opstanding die bij het

25.

aanbreken van het licht wordt gevierd. De aangeboden vormen voor de paaswake kunnen dan ook in principe de gehele nacht duren.

Daar zijn meerdere uitwerkingen voor aan te geven. In dat geval wordt de

opstanding daadwerkelijk gevierd bij het aanbreken van het licht. De Raad

van Kerken in Nederland heeft daartoe de nodige voorstellen gedaan. Het

is evenwel ook mogelijk om de paaswake te vieren in de avond als de

nacht invalt. In alle gevallen geldt dat het karakter van een wake tot

uitdrukking zal komen: het gaandeweg wakend en wachtend toeleven naar

doopgedachtenis, doop en opstanding. Karakteristiek voor een wake is dat

de ‘wachttijd’ wordt ingevuld met meerdere lezingen, verbonden met lie-

deren en meditatief gebed.

De elementen van de Paaswake die in beide vormen ( in verschillende

volgorde) aan de orde komen zijn: het licht, de lezingen, doopgedachtenis

en doop, viering van de opstanding in de proclamatie van het evangelie en

de Maaltijd van de Heer.

Paaswake:

Eigenlijk moet de Paaswake gehouden worden in het holst van de nacht.

Uit “Praktische overwegingen” doen we dat niet.

Maar al in de tweede eeuw na Christus

brachten de Christenen de nacht vóór

Pasen wakend door. Men las uit het Oude

Testament de beloften aan Israël gedaan

en degenen die tot de gemeente wilden

toetreden werden gedoopt.

Na het eerste hanengekraai vierde men

de Maaltijd des Here.

26.

WEERSPREUKEN Maart Danst het lammetje in Maart, April pakt het bij de staart. Daar is geen Maart zo goed, of het sneeuwt wel op de boer z’n hoed. Autoruiten nu nog steeds bevroren, dat geeft straks veel koren. April April veel regen, brengt grote zegen. Broedt de spreeuw al in April, dan is een schone Meimaand op til. Mocht het dauwen in April en Mei, dan is de boer in September blij. Mei Een bijenzwerm in Mei, is een goed teken voor de wei. Wie nu zijn koren zaait, voelt zich later niet bekaaid. Als het op St. Filippus regent is de oogst gezegend. ALLERLEI Randschrift Op de rand van een 2- euromunt staat de tekst ‘God zij met ons’.

Dat heeft een lange geschiedenis. Munten waren vroeger van edelmetaal, waardoor mensen in de verleiding kwamen om de randjes ervan af te snijden. Om dit zogenaamde ‘snoeien’ tegen te gaan, kregen munten vaak een

randschrift. In 1816 koos de regering voor de huidige tekst. Geen heel hoge motieven dus, het was gewoon handig en zag er nog mooi uit ook.

In de nieuwe Muntwet staat: Gemelde stukken zullen gemunt worden in den ring met een rand van ingedrukte letters, bevattende de woorden: God zij met ons. Tussen de woorden worden sterretjes gezet. Minister Six van Oterleek vertelde in zijn toelichting aan Koning Willem I dat voor het randschrift wordt gekozen om: “het sieraad der stukken te

bevorderen en het besnoeyen moeylijker te maken”.

27.

Dit gerecht schijnt bekend te zijn op Schouwen De gekookte aardappelen stampen. De gekookte witte kool en de gebakken spekjes, zo groot als een dobbel-steen, worden door elkaar geroerd in de pan. Daarna wordt het vet van het uitgebakken spek er naar behoefte aan toegevoegd. Eventueel aanlengen met azijn. Op het bord, wordt het geheel op persoonlijke smaak gebracht met peper en mosterd. En het heeft de naam van koolmoes. Opkrauwen Me zulle de boel ’s opkrauwe wordt er gezegd op Schouwen-Duiveland en op Goeree-Overflakkee, als de zaak eens netjes op orde gezet wordt. In andere delen van Zeeland wordt dan het woordje opkèlve(n) gebruikt. Maar opkrauwe heeft ook de betekenis van herstellen na een ziekte. En op deze manier is het woord bekend in grote delen van Zeeland. Luister maar naar onze Axelaar: Moeder is fee ziek geweest, mao ze gaot noe wêêr opkrauwen. PRAATJESMAKERS Maik van vier kijkt naar de Tour de France en vraagt: “Waarom fietsen

ze zo hard?”

“Omdat ze de gele trui willen winnen”, is het antwoord van vader.

Waarop Maik zegt: “Kunnen ze dan niet beter een gele trui kopen?”

OUD WORDEN In een vriendenkring spreekt men over oud worden en oud zijn. Hans zegt: “Ik zit in het metaaltijdperk!”

Karel: “Je metaaltijdperk?”

Hans: “Ja zeker! Op mijn oude dag heb ik zilver in het haar, goud

tussen de tanden en … lood in de benen.”

Humor Een gulden ontmoet een vijftig gulden biljet, en zegt: “Hoi, waar ben jij allemaal geweest? Ik heb je tijden niet gezien

hier”. Het biljet antwoordt: “Ik ben in casino’s geweest, op een cruise-

schip, bij een paar voetbalwedstrijden. Lekker afwisselend”. De munt

antwoordt zuchtend: “Tsja, en raad eens waar ik ben geweest …

Collectezak, kerk, collectezak, kerk… ”.

Tijdens dankdag gaat een rijke man staan en geeft een getuigenis: “Ik ben een millionair,” vertelt hij, “en ik

geef God daarvoor de eer, want Hij heeft mij zo gezegend! Ik weet als de dag van gisteren het keerpunt in mijn (geloofs) leven: Ik had net mijn eerste euro verdient en ging naar een kerkdienst. Er sprak die avond een zendeling over zijn werk. Ik wist dat ik maar een euro had en ik kon kiezen: Alles geven of niks... Op dat moment besloot ik om alles te geven wat ik had! Ik geloof dat God die beslissing heeft gezegend en dat ik daarom nu zo rijk ben”.

Toen hij klaar was met zijn verhaal was iedereen ontroerd en het was he-lemaal stil. Maar toen hij ging zitten boog een oud vrouwtje vlak achter hem over de stoel en zei: “Fantastisch verhaal: Ik daag je uit om

vandaag hetzelfde te doen!”

SLIM BEDACHT De muzieklerares geeft aan de klas een lesje over de piano. Ze vraagt: “Wie weet waarvoor de witte en de zwarte toetsen van een

piano zijn?”

Jantje antwoordt : “Ik juf! De witte zijn voor bruiloften en de zwarte

voor begrafenissen …”

28.

29.

J’ei mènsen en aore Betekenis: Gezegd om aan te duiden dat er twee verschillende soorten mensen zijn: beschaafde en onbeschaafde Ziet ‘r uut as ’n kwaien aer(e)pel Betekenis: Hij ziet er slecht uit J’n aessem laete(n) ruke(n) Betekenis: Laten merken hoe men over iets denkt

Ie kan ´t ´r goed mee affeceren Betekenis: Hij kan er vlug mee overweg, uit de voeten

Toen is tie kop over kont weggelôpen Betekenis: Hals over kop weglopen

Dao komt ´n schip mee zuur´ appels Betekenis: Daar komt een regenbui aan

’n Zierikzeese reize

De bewoners van Schouwen-Duiveland spreken

van een Zierikzeese reize, als de tocht lang

is en veel omwegen heeft en dus niet

snel verloopt.

Op Zuid-Beveland spreken ze dan van

Bathse reize en in West-Zeeuwsch-

Vlaanderen van een Brugse reize.

Ook zeggen ze daar wel eens:

Dà was het pad op zevene!

“Zeeuws Oekje”

BELANGRIJKE ADRESSEN

Predikant : Vacature

Consulent : Ds. R.E. van den Berg te Delft

Secretariaat : Mevrouw T. van der Bijl – Pannekoek

Koster : De heer R. van der Bijl

email: elg-zierikzee-zeeland@luna.nl

Diaconie + voorzitter kerkenraad: Mevr. G. Koutstaal – van der Ent

Diaken: Mevrouw H. Vollewens – Westra

ABN/AMRO banknummer: NL35 ABNA 0510533434 t.n.v. Evangelisch-Lutherse Gemeente Zierikzee-Zeeland

Kerkrentmeester : De heer H. Spliethoff

ABN/AMRO banknummer: NL78 ABNA 0510617050 t.n.v. Evangelisch-Lutherse Gemeente Zierikzee-Zeeland

email adres kerkenraad: elg-zierikzee-zeeland@luna.nl

Pastoraat Noordelijk deel: Ds. J. Smink

email: pastoraat-noord@lutherszeeland.nl ( Goeree-Overflakkee, Schouwen-Duiveland, Tholen, West Brabant, Stad Goes e.o.)

Pastoraat Zuidelijk deel: Ds. J.C. Scholte – de Jong

email: pastoraat@lutherszeeland.nl

( Noord-Beveland, Zuid-Beveland, Walcheren, Zeeuws-Vlaanderen)

Contacten :

voor Walcheren en de Bevelanden: Dhr. J.J. Jooss email: jjjooss@zeelandnet.nl

voor Zeeuws-Vlaanderen: Dhr. I.W. Quaars

email: quaarsj@zeelandnet.nl voor het Noordelijk deel: zie secretariaat

Orgel– en onderhoudsfonds: ABN/AMRO banknummer: NL04 ABNA 0510593550 t.n.v. Evangelisch-Lutherse Gemeente Zierikzee-Zeeland

Restauratiefonds Evangelisch-Lutherse Kerk Zierikzee: Rabobank: NL82 RABO 0375125515

Email adres Zwaantje: redactiezwaantje@lutherszeeland.nl

Ledenadministratie : Erik Ponsen ( o.a. wijzigingen) ledenadministratie@lutherszeeland.nl

Website internet : www.lutherszeeland.nl