ACCOUNTANT

WORDENmagazine over accountancy

201

6-2

017

De twee jongste accountants

Accountants hebben de toekomst

De doelman en zijn financiële man

Bitcoin niet te negeren

HOE ZET JE EEN OLIFANT OP DE BALANS?Pascal Befroid RA en Henry Elmendorp over de jaarrekening van Dierenpark Amersfoort

VOORWOORD

Eind mei was ik bij een bijeenkomst van de NBA Young

Profs, het netwerk voor jonge accountants, en enkele

studieverenigingen. Ik was benieuwd hoe zij denken

over de toekomst van het accountantsberoep. Zij zijn

het tenslotte die over een paar jaar de leiding hebben

over accountantskantoren, of als financieel directeur

de koers van bedrijven be palen. Het viel me op hoe posi-

tief zij over de toekomst zijn. Waar oudere accountants

soms zenuwachtig worden van alle vernieuwingen, weten

jongeren zich met gemak aan te passen. De nieuwe ge-

neratie is gewend aan computers en aan onze mondiale

24-uurs economie. Zij zien dan ook vooral kansen voor

het beroep. Hun enthousiasme lees je terug in dit

magazine. Bijvoorbeeld in het artikel over Nederlands

jongste accountant, Kirsten Bakker, en in de vele inter-

views met accountants. Je maakt kennis met verschil-

lende aspecten van dit mooie beroep. Als je denkt dat

accountants saai zijn, denk je daar vast anders over nadat

je dit magazine hebt gelezen. Accountancy is super-

dynamisch. In de woorden van Pieter Jongstra RA, de

voorzitter van NBA: de accountant heeft de toekomst!

Ik wens je veel leesplezier!

Groetjes, Judith

P.S. Heb je vragen, opmerkingen of een goed idee

voor het volgende nummer? Mail me dan

op j.lieverse@nba.nl of stuur een berichtje via

facebook.com/accountantworden.

Jouw input is altijd welkom!

ACCOUNTANT WORDEN IS EEN UITGAVE VAN DE NBA, DE NEDERLANDSE

BEROEPSORGANISATIE VAN ACCOUNTANTS. NBA, POSTBUS 7984, 1008 AD

AMSTERDAM REDACTIE NBA: JUDITH LIEVERSE, BREGJE BREKELMANS ARA:

MIKE DEMELINNE, STEPHANIE VAN DE WERFF ART DIRECTION: LEON BOUWMAN,

MARCO ARKEMA COPY: FRANK VAN VENROOIJ FOTOGRAFIE: ROB JACOBS

ACCOUNTANT WORDEN KWAM TOT STAND NAAR EEN IDEE VAN ARA M/V EN NBA.

© 2015-2016. AAN DE INHOUD KUNNEN GEEN RECHTEN WORDEN ONTLEEND.

Accountancy door de jaren heen

10

De mooiste accountants-kantoren

30

Routes naar je titel

34 BREGJE b.brekelmans@nba.nl

JUDITH j.lieverse@nba.nl

Marie-Pauline Lauret, Corporate Director Internal Audit bij AkzoNobel

20

1925

1E ACCOUNTANTS-OPLEIDINGEN IN NEDERLAND

GER

EGIS

TREE

RDE

ACC

OUN

TANT

S

21.3

33 O

P 31

.12.

2015

19001800 1950 1975 2000

1979

12.000

14.000

16.000

18.000

20.000

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

01982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015

1929AMSTERDAM

1915ROTTERDAM

1931TILBURG

6.500

15.400

22.100

Registeraccountants

Totaal aantal accountants

AA-Accountants

BIG EIGHT1900 - 1989

BIG SIX1990 - 1997

BIG FIVE1998 - 2001

BIG FOUR2002 - NU

HET SCHANDAAL VAN PINCOFFS in Rotterdam zorgde voor het aanstellen van de eerste Nederlandse ‘moderne’ accountant in 1879 (B.P. van IJsselstein)

Big Eight Arthur Andersen | Coopers & Lybrand | Ernst & Whiney | Deloitte Haskins & Sells | Peat Marwick Mitchell | Price Waterhouse | Touche Ross | Arthur Young

Big Six Ernst & Whinney + Arthur Young = Ernst & Young | Deloitte Haskins & Sells + Touche Ross = Deloitte & Touche

Big Five Price Waterhouse + Coopers & Lybrand = PriceWaterhouseCoopers

Big Four Enron-schandaal door Arthur Andersen, bedrijf stopte te bestaan

79 02 09 22 2795 06 18 2599 190703

Aanstelling van de eerste Nederlandse ‘moderne’ accountant

Ontstaan beroep RA

Ontstaan beroep AA

7435

Fusie NIVRA en NOVAAtot Nederlandse

Beroepsorganisatie vanAccountants (NBA)

1362

Nederlandsch Instituut van Accountants (NIvA)

Nederlandse Bond van Accountants

9548

NIVRA wordt Koninklijk NIVRA

93

NOvAA wordt publiekrechtelijke instelling

- Algemene Nederlandse Bond van Accountants en Boekhouders- Nederlandse Academie van Accountants

NIVRA (= NIvA, VAGA, Nederlandsche Broederschap & Nederlandsche Unie) voor RA’s

Oprichting Nederlandse Orde vanAccountants Administratieconsulenten(NOvAA, privaatrechtelijke vereniging)

voor AA’sFusie NIvA, Nederlandsche Bond van Accountants en de Nederlandsche Organisatie van Accountants

Nationale Organisatie van Accountants

Nederlandsch Accountantsgenootschap

Nederlandsche Accountants-Vereeniging (NAV)

Nederlandsche Broederschap van Accountants

Vereeniging van Nederlandsche Accountants

Opgaan NAV in NIvA

26 28

Nederlandsche Unie van Accountants

Opgaan Nationale Organisatie van Accountants en Nederlandsche Academie van Accountants in de Nederlansche Organisatie van Accountants (NOvA)

Algemeen Verbond van Accountants

- Nederlandsche Associatie van Accountants- Nederlandsch Genootschap van Accountants- Vereeniging van Academisch Gevormde Accountants (VAGA)

Nederlandsch College van Accountants

Lees hier meer over op www.accountant.nl/magazines/accountant-2015-q3/pincoffs-van-miljonair-tot-sigarenboer/

HOE ZET JE EEN OLIFANT OP DE BALANS?

Sinds 2015 controleert Pascal Befroid RA

van BDO de jaarrekening van Dierenpark

Amersfoort. We spraken hem samen met

financieel directeur Henry Elmendorp.

Een gesprek over fokprogramma’s, kassa-

systemen en oude kennissen.

2 3

Hoe word je financieel directeur van een dierenpark?

Henry: “Ik heb een achtergrond in de accountancy. Alleen de titel heb ik niet. Ik ben ooit begonnen bij Deloitte en heb daarna voor KPMG gewerkt op de Antillen. Het lukte me niet om daar mijn studie af te maken. Toen ik weer terug-kwam in Nederland ging ik voor HLB Schippers werken. Dit kantoor fuseerde later met BDO. Ik ken Pascal uit die tijd. We zijn altijd contact blijven houden.”

Pascal: “Dat is erg mooi in het accountantsberoep: je bouwt snel een enorm netwerk op. Ik kom nog vaak oud-studiegenoten en ex-collega’s tegen. En regelmatig werken die ergens als financieel directeur of controller. Daar kwa-men al meerdere opdrachten uit voort.”

Henry: “In 2010 werd ik gevraagd voor deze functie. Het klonk heel uitdagend. Maar ik twijfelde ook. Ik was gewend om bij veel verschillende bedrijven binnen te kijken. Zou het niet saai worden? Het bleek veel diverser dan ik dacht. De brede kennis die ik bij

accountantskantoren heb opge-daan, komt me nog elke dag van pas. Maar ik kan me nu veel meer op de details richten. Ik weet bij-voorbeeld dat er 8 gram koffie-poeder in elk kopje koffie zit en hoeveel we precies verdienen op een pistoletje kaas. Een van mijn belangrijkste taken is om het verdienvermogen van het bedrijf in de gaten te houden. Ik zoek constant naar hoe het beter kan, naar knopjes om aan te draaien.”

Wat voor soort bedrijf is Dierenpark Amersfoort?

Henry: “Het is een familiebedrijf dat al vele decennia bestaat. We zijn commercieel en krijgen geen cent subsidie. We doen alles zelf en investeren ook zelf in de maat-schappelijke projecten. We willen het meest kindgerichte dierenpark van Nederland zijn en blijven. We willen dat kinderen zich verwon-deren. Dat ze zelf ontdekken hoe mooi en waardevol de dieren-wereld is.”

Was jullie persoonlijke band de belangrijkste reden om te kiezen voor BDO?

Henry: “Nee. We hadden een pitch uitgeschreven en BDO kwam

gewoon als beste uit de bus. Natuurlijk hielp het dat ik Pascal al kende. Ik weet wat ik aan hem heb. Maar het belangrijkste was dat de nieuwe accountant ons bedrijf zou begrijpen.”

Pascal: “Ik denk dat twee dingen heel belangrijk waren: onze erva-ring met familiebedrijven en de samenstelling van het controle-team. Ik heb daarin heel bewust een IT-auditor opgenomen die veel weet van kassasystemen en iemand met veel horeca-ervaring.”

Wat is opvallend aan de controle van de jaar-rekening van Dierenpark Amersfoort?

Pascal: “Dit is een enorm inte res-sant bedrijf! Kijk alleen al naar de verschillende opbrengstenstromen. Naast de gewone entreekaartjes zijn er abonnementen, opbreng-sten uit horeca, souvenirs, acties, evenementen … En heel opvallend:

“JE KUNT HIER ZIEN HOE INTERNE BEHEERSINGS-MAATREGELEN WERKEN.”

LINKS DE ACCOUNTANT Pascal Befroid RARECHTS DE FINANCIEEL DIRECTEUR Henry Elmendorp

4 5

LIFE

AAveel wordt cash betaald. Dat is bij veel bedrijven anders. Daar moet je goed naar kijken. Zijn de proto-collen veilig? Is er risico op fraude? Ook opmerkelijk is dat investe-ringen relatief duur zijn. De kos-ten voor een nieuwe verblijfs-ruimte zijn gewoon heel hoog.”

Henry: “Het gaat inderdaad om flinke bedragen. Maar wij doen het al stukken goedkoper dan veel andere dierentuinen. Omdat we alles zelf doen en niet met onder-aannemers werken, besparen we veel tijd en geld.”

Pascal: “Opvallend zijn ook de schommelingen in de omzet. Vakantieperiodes en weersom-

standigheden spelen een grote rol. Hoe gaat het bedrijf daarmee om? Zijn er voldoende flexibele krachten? Verder is het heel leuk dat je de interne beheersings-maatregelen direct kunt zien. Wat gebeurt er nadat iemand een kaartje heeft gekocht? Is er een tweede toegangscontrole? Je kunt met je team door het park lopen en zien hoe alles werkt. Ook interessant zijn de verschillende computersystemen. Van de kaart-verkoop tot de kassa’s in de horeca en het personeelsplanning-

systeem. Het is best een klus om je daarin te verdiepen. Daarom zat er dan ook een IT-auditor in mijn controleteam. Tot slot zijn er veel interessante fiscale aspecten. Er zijn heel wat bijzondere rege-lingen. Het park krijgt bijvoorbeeld fiscale steun omdat ze werken met mensen met een verstandelijke beperking. Er gelden verschillende btw-tarieven. Al met al is het een complex geheel.”

Henry: “Onze relatie met de Belastingdienst is goed. Maar die enorme diversiteit levert ook weleens verschil van mening op. Zo hebben we in het verleden een akkefietje met de fiscus over de vennootschapsbelasting gehad.”

Tot slot, hoe zet je nou eigenlijk een olifant op de balans?

Pascal: “Goede vraag. Het ant-woord is: niet. Dat kan ook niet, omdat er niet in dieren gehandeld mag worden. Lang geleden ston-

den ze wel op de balans. Maar door zeldzame dieren een waarde in geld toe te kennen, werk je illegale handel in de hand. Alle dieren die je in dierentuinen ziet, komen uit fokprogramma’s.”

Henry: “Dierenpark Amersfoort is verantwoordelijk voor enkele fok programma’s. Onder meer een voor gevlekte hyena’s. Als we jongen hebben, kijken we waar ze het best tot hun recht zouden komen. Zo kregen wij enkele wol-ven van een andere dierentuin. Om daar aanspraak op te maken moet je wel aan een aantal eisen voldoen. Je moet voldoende leef-ruimte hebben voor de dieren en voldoende kennis om ze te ver-zorgen. Om dit te waarborgen, toetsen dierentuinen elkaar op dierenwelzijn en dierenveiligheid. Dat is heel fijn. Net als bij de controle van de jaarrekening, is het vaak heel verhelderend als een buitenstaander naar je orga-nisatie kijkt.”

“ALS ACCOUNTANT BOUW JE SNEL EEN ENORM NETWERK OP.”

MAAK KANS op twee entree kaarten voor Dierenpark Amersfoort. Kijk op de achterzijde van dit magazine.

DIERENPARKAMERSFOORT.NL

Wat zou je doen als je geen accountant was gewor-den? “Ik denk dat ik altijd in de financiële sector terecht zou zijn gekomen. Als het niet als accountant was, dan in een andere functie. Wat me trekt in dit werk is het analyseren van cijfers én van mensen. Op dat laatste aspect komt steeds meer nadruk te liggen. Dat vind ik helemaal terecht.”

Wat is het leukste aan het accountantsberoep? “Het adviseren van ondernemers. Vooral het kleinere mkb heeft vaak geen idee hoe ze financiële syste-men in moeten richten. Als accountant kun je ze dan echt verder helpen.”

Wanneer moest je voor het laatst nee zeggen tegen een klant? “Het komt regelmatig voor dat een klant iets wil dat ik hem moet afraden. Of waar ik zelfs niet aan mee mag werken omdat het tegen de regels is. Pas nog wilde een klant zichzelf dividend uitkeren terwijl dat volgens de balanstest en uitkeringstoets niet mogelijk was. Vervelend voor hem, maar regels zijn regels. Als je in zo’n geval goed uitlegt waarom iets niet kan, is er meestal wel begrip.”

Waar ben je het meest trots op? “Op professioneel gebied op de accountantstitel die ik bijna binnen heb. Het was hard werken om zo ver te komen en ik kijk ernaar uit om weer wat van mijn sociale leven terug te hebben. Op persoonlijk vlak ben ik heel trots dat mijn danspartner en ik afgelopen mei Nederlands kampioen ballroomdansen zijn geworden.”

Wat zou je aan jezelf willen verbeteren? “Soms oordeel ik iets te snel over situaties of personen. Dat is jammer want dit beperkt de keuzes die je hebt. Verder ben ik heel precies. Dat is natuurlijk een sterk punt, maar je loopt daardoor ook het risico dat je jezelf verliest in details.”

Bestaat de accountant over 10 jaar nog? “Het accountantsberoep zal niet verdwijnen, maar het verandert wel. Digitalisering, een onderwerp waar ik me op mijn werk ongeveer de helft van de tijd mee bezig houdt, wordt nog belangrijker. Voor de accountant komt er daardoor meer nadruk te liggen op advies. De accountant van de toekomst is pro-actiever en moet sneller reageren.”

“Wat me trekt in dit werk is het analyseren van cijfers én van mensen”

Desiree Salentijn kantoor grant thornton leiden

leeftijd 28 jaarwoonplaats alphen aan de rijn

hobby’s wedstrijd ballroom dansen, fitness

laatst gelezen noorderlicht, door suzanne vermeer

film intouchables

STARTERMIDCAREER

TOPCAREER

OP DE LADDER

76

Het accountansberoep verandert. De accountant van de toekomst is een andere professional dan die van 10 jaar geleden. Pieter Jongstra RA, voorzitter van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA), ziet vooral kansen voor het beroep.

IT zorgt voor veranderingDat het accountantsberoep ver-andert, zal voor niemand als een verrassing komen. Maar waarom verandert het eigenlijk? Volgens Pieter Jongstra zijn ontwikkelingen in de IT de belangrijkste oorzaak: “Automatische systemen zijn van groot belang voor ons werk. Die systemen ontwikkelen zich razend-snel. De tijd dat de ondernemer bij zijn accountant kwam met een schoenendoos vol bonnetjes is voorbij. Cijfers komen anders tot stand dan in het verleden en de accountant is niet meer de

enige die zich hiermee bezighoudt. Blockchain-technologie kan het hele betalingsverkeer veranderen. Ik zie deze ontwikkelingen vooral als een kans. Hoe meer informatie je hebt, hoe beter je immers op zoek kunt gaan naar het verhaal achter de cijfers. En hoe beter je dus je taak als accountant kunt uitvoeren.”

Nieuwe kansen Sommige pes-simisten vrezen dat een deel van de accountancywerkzaamheden wordt overgenomen door IT’ers. Pieter Jongstra deelt die angst

niet. “Onderschat niet hoeveel kennis accountants hebben! Niet alleen over administratieve syste-men, maar ook over bijvoorbeeld wetgeving. Dat is kennis die IT’ers missen. Daar komt bij dat het voor bedrijven steeds belangrijker wordt om aan alle regelgeving te voldoen. Daarom komen ze toch steeds weer bij de accountant uit. Ik heb daarnaast de stellige indruk dat de behoefte aan zekerheid toeneemt. Voor de accountant liggen er daarom wellicht kansen om op nieuwe terreinen zekerheid toe te voegen. Kijk bijvoorbeeld

naar het financieel jaarverslag. Op dit moment spreekt de accoun-tant zich niet uit over het bestuurs-verslag, alleen over de financiële verantwoording. Op dat gebied zou de accountant zich kunnen verbreden.”

Een verbeterde opleidingWat onderneemt de NBA om het beroep klaar te stomen voor de toekomst? De beroepsorganisatie beheert het register van accoun-tants, behartigt de belangen van de beroepsgroep, handhaaft de kwaliteit en houdt zich bezig met regelgeving. Maar de belangrijkste taak is waarschijnlijk de opleiding van nieuwe accountants. Op dat gebied kunnen we dan ook de grootste veranderingen verwach-ten. Zo krijgt IT een belangrijkere rol en komen er verschillende afstudeerprofielen.

Drie profielen “Alle accountants werken aan hetzelfde doel”, ver-telt de NBA-voorzitter, “namelijk een betere kwaliteit van financiële verslaglegging. Maar onze rollen kunnen heel anders zijn. De een werkt als intern accountant, de ander als controleur, adviseur of controller. Daar passen we de op-leiding nu op aan. Er komen drie varianten van de titel, speciali-saties als het ware: assurance, finance en mkb. Zo word je beter voorbereid op de praktijk. Als je vroeger in het bedrijfsleven wilde werken, moest je eerst jaren er-varing opdoen in de openbare accountancy. Nu krijg je tijdens de opleiding al de juiste kennis mee. Dit betekent wel dat je eerder moet kiezen. Wil je adviseur van het mkb worden of financieel directeur, of ga je liever aan de slag als controleur?”

Supergoede volgers Accoun-tants staan niet bekend als de meest innovatieve beroepsgroep. Maar dat is ook niet nodig, volgens Pieter Jongstra. “Het accountants-beroep bestaat in ons land al zo’n 130 jaar. In al die tijd hebben ac-countants zich steeds aangepast.

Toen ik als accountant begon, werkte ik nog met potlood. Met de komst van de eerste compu-ters was ik dolblij. Ze bespaarden me veel tijd die ik aan de kwaliteit van mijn werk kon besteden. Ook aan deze veranderingen zullen accountants zich aanpassen. We zijn misschien niet de meest innovatieve beroepsgroep, we zijn wel supergoede volgers.

Met de aanpassingen die we nu doen, is het beroep klaar voor de toekomst!”

98

1925

1E ACCOUNTANTS-OPLEIDINGEN IN NEDERLAND

GER

EGIS

TREE

RDE

ACC

OUN

TANT

S

21.3

33 O

P 31

.12.

2015

19001800 1950 1975 2000

1979

12.000

14.000

16.000

18.000

20.000

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

01982 1985 1988 1991 1994 1997 2000 2003 2006 2009 2012 2015

1929AMSTERDAM

1915ROTTERDAM

1931TILBURG

6.500

15.400

22.100

Registeraccountants

Totaal aantal accountants

AA-Accountants

BIG EIGHT1900 - 1989

BIG SIX1990 - 1997

BIG FIVE1998 - 2001

BIG FOUR2002 - NU

HET SCHANDAAL VAN PINCOFFS in Rotterdam zorgde voor het aanstellen van de eerste Nederlandse ‘moderne’ accountant in 1879 (B.P. van IJsselstein)

Big Eight Arthur Andersen | Coopers & Lybrand | Ernst & Whiney | Deloitte Haskins & Sells | Peat Marwick Mitchell | Price Waterhouse | Touche Ross | Arthur Young

Big Six Ernst & Whinney + Arthur Young = Ernst & Young | Deloitte Haskins & Sells + Touche Ross = Deloitte & Touche

Big Five Price Waterhouse + Coopers & Lybrand = PriceWaterhouseCoopers

Big Four Enron-schandaal door Arthur Andersen, bedrijf stopte te bestaan

79 02 09 22 2795 06 18 2599 190703

Aanstelling van de eerste Nederlandse ‘moderne’ accountant

Ontstaan beroep RA

Ontstaan beroep AA

7435

Fusie NIVRA en NOVAAtot Nederlandse

Beroepsorganisatie vanAccountants (NBA)

1362

Nederlandsch Instituut van Accountants (NIvA)

Nederlandse Bond van Accountants

9548

NIVRA wordt Koninklijk NIVRA

93

NOvAA wordt publiekrechtelijke instelling

- Algemene Nederlandse Bond van Accountants en Boekhouders- Nederlandse Academie van Accountants

NIVRA (= NIvA, VAGA, Nederlandsche Broederschap & Nederlandsche Unie) voor RA’s

Oprichting Nederlandse Orde vanAccountants Administratieconsulenten(NOvAA, privaatrechtelijke vereniging)

voor AA’sFusie NIvA, Nederlandsche Bond van Accountants en de Nederlandsche Organisatie van Accountants

Nationale Organisatie van Accountants

Nederlandsch Accountantsgenootschap

Nederlandsche Accountants-Vereeniging (NAV)

Nederlandsche Broederschap van Accountants

Vereeniging van Nederlandsche Accountants

Opgaan NAV in NIvA

26 28

Nederlandsche Unie van Accountants

Opgaan Nationale Organisatie van Accountants en Nederlandsche Academie van Accountants in de Nederlansche Organisatie van Accountants (NOvA)

Algemeen Verbond van Accountants

- Nederlandsche Associatie van Accountants- Nederlandsch Genootschap van Accountants- Vereeniging van Academisch Gevormde Accountants (VAGA)

Nederlandsch College van Accountants

Lees hier meer over op www.accountant.nl/magazines/accountant-2015-q3/pincoffs-van-miljonair-tot-sigarenboer/

ACCOUNTANCY DOOR DE JAREN HEEN

10 11

DE DOELMAN EN ZIJN FINANCIËLE MAN Wie een top-10 opstelt van

de beste hockeykeepers ter wereld

kan niet om Pirmin Blaak heen.

12 13

RA

LIFE

Hoe zou je jezelf omschrijven? “Als een energieke, sociale collega die ook kritisch kan zijn. Iemand die houdt van lachen, maar ook van hard werken en kwaliteit leveren. Ik denk dat ik redelijk gefocust ben op het sociale aspect van werk. Samen bereik je meer dan alleen. En als je samenwerkt is het werk ook veel leuker.”

Wat zou je hebben gestudeerd als je niet voor Accountancy had gekozen? “Mijn favoriete vak op de havo was Management & Organisatie. Ik vroeg mijn docent welke beroepen hier het best bij aan-sloten en hij wees me op Accountancy. Na een open dag en enkele gesprekken met accountants wist ik zeker dat ik accountant wilde worden. Ook al waar-schuwden mensen in mijn omgeving me dat het vooral hard werken was. Maar als ik echt een andere studie moest kiezen, zou dat Fiscaal Recht zijn. Dat lijkt me een enorm leuke studie. Als ik het kon com-bineren, zou ik het nu graag erbij doen. Later ga ik me er zeker nog eens in verdiepen.”

Wat vind je het leukste aan het accountantsberoep? “De diversiteit. Je mag bij veel bedrijven binnenkij-ken en je doet verschillende werkzaamheden. Als je door een winkelstraat loopt, zie je aan de etalages

niet hoe bedrijven hun processen geregeld hebben, hun financiën en hun administratie bijvoorbeeld. Als accountant krijg je de kans om een kijkje achter de schermen te nemen.”

Wat is het grote verschil tussen de opleiding en de praktijk? “Eigenlijk bijna alles! Natuurlijk zijn de vakken uit de opleiding relevant, maar in de praktijk gaat het er toch anders aan toe dan je zou verwach-ten. Tot nu toe is de praktijk me goed bevallen! De contacten met collega’s zijn heel fijn, zowel bij EY als bij mijn vorige stage bij BDO. Ik werd vanaf dag één goed begeleid en mocht meteen meedraaien.”

Hoe zie je jezelf over 10 jaar? “Ik denk dat ik dan mijn zaakjes zowel zakelijk als privé redelijk op orde heb. Geen losse eindjes. Hopelijk heb ik dan de RA-titel. En misschien ben ik wel (senior) manager. In ieder geval heb ik mijn kennis op verschillende vlakken dan verdiept, bijvoorbeeld in fiscaal recht, maar ik houd er rekening mee dat niet alles volgens planning zal gaan.”

“In de praktijk gaat het er toch anders aan toe dan je zou verwachten”

Sophie Mei vierdejaars student accountancy aan

de hogeschool van amsterdamloopt stage bij EY

leeftijd 21 jaarwoonplaats blaricum

hobby’s koken, stijldansen en reizenlievelingseten mango-maaltijdsalade

van rudolf van veenboek de vastgoedfraude

film the green mile

STARTER

MIDCAREER

TOPCAREER

OP DE LADDER

Pirmin Blaak is de tweede keeper van Oranje

en speelt al jaren in de hoofd klasse. Hij heeft

een bedrijf dat trainingen verzorgt voor

hockeykeepers. Het slot op de deur in zijn

financiële verdediging is zijn accountant.

Hoe ken je jouw accountant?“Ik ben een paar jaar terug met hem in contact gekomen. Ik had toen een aantal vragen over de fiscale behandeling van mijn inkomen. Vragen waar mijn boekhouder ook niet uitkwam. Nu hebben de hockeybond en NOC*NSF een samenwerkings-overeenkomst met accountants-kantoor EY. Zij hebben mij met de accountant in contact gebracht. Voor mij is deze manier van wer-ken erg fijn. Ik kan op elk moment aan de bel trekken als ik een fiscale of financiële vraag heb. Meerdere van mijn teamgenoten maken er ook gebruik van.”

Waar heeft de accountant je mee geholpen?“Mijn vragen komen vooral voort uit mijn verschillende inkomsten-bronnen. Allereerst krijg ik loon van mijn club. Vorig jaar was dat Rotterdam, vanaf dit seizoen speel ik bij Oranje-Rood, een nieuwe fusieclub. Stel je overigens geen gouden bergen voor bij dat loon; hockey is geen voetbal. De beste hockeyers houden ongeveer een modaal loon over. Voor mijn wed-strijden met Oranje verdien ik bonussen. Daarnaast speel ik een maand per jaar in India, in een NBA- achtige competitie. Topspelers kunnen zich hiervoor aanmelden,

waarna clubs op hen kunnen bie-den. Je speelt dan een maand voor het team dat het meeste biedt. Het is een flinke klus om een paar weken door India te trekken, maar je verdient er in een maand een klein jaarloon. Tot slot krijg ik nog inkomsten uit mijn eigen bedrijf, GoalieWorks. Deze verschillende inkomstenbronnen zijn soms lastig. Hoe moet je dat aangeven? De accountant vroeg me om alle stukken en kwam daarna met een advies. Mijn boekhouder heeft dit opgevolgd.”

Tot slot, is het niet enorm frustrerend om tweede keeper van Oranje te zijn?“Helemaal niet. Mijn tijd komt nog wel. Jaap Stockmann, de eerste keeper, was ook vijf jaar reserve. Ik vind het al fantastisch dat ik erbij mag zijn. Toen ik jong was, had ik twee dromen: bij het eerste van Rotterdam spelen en met Oranje naar de Olympische Spelen. Die dromen zijn allebei uitgekomen.”

1514

Op haar 23e ontvangt Kirsten Bakker de accountantstitel.

Daarmee is ze de jongste accountant sinds de invoering

van de Praktijkopleiding. Ruud Dekkers, haar collega bij PwC,

is begin jaren ’80 de jongste persoon die de titel krijgt.

Accountants in de familieKirsten Bakker is zestien jaar oud als ze bij PwC solliciteert. “Ik moest een studiekeuze maken. Nu ben ik iemand die zich snel verveelt, dus alleen maar in de collegebanken zitten leek me niets. Ik wilde iets met veel afwisseling. Daarom koos ik voor een duale opleiding Accountancy aan Nyenrode.” Haar interesse in het beroep komt van haar oom en haar opa. Zij zijn ook accountant en vertellen de jonge Kirsten veel over het vak. Over de afwisselende werkzaam-heden, de verschillende klanten en de vele kanten waarmee je met de titel op kunt. Ook Ruud Dekkers heeft voorbeelden in zijn directe omgeving: “Mijn vader was accountant. Hij vertelde veel over zijn verschillende cliënten. Dat leek mij heel leuk.”

Leren én werkenOmdat ze zo vroeg begint met leren en werken, kan Kirsten zich niet in het studentenleven storten. “Doordeweeks uitgaan met mijn vriendinnen zat er echt niet in. Ik moest de volgende morgen tenslotte weer vroeg op de zaak zijn. Maar in de weekenden ging ik gewoon mee.” Ze woont ook niet in een studentenhuis. “Het eerste jaar woonde ik nog bij mijn ouders. En op mijn achttiende ben ik gaan samenwonen. Dat gaf veel vrijheid. Ik kon het natuurlijk ook betalen. In tegenstelling tot mijn vriendinnen verdiende ik al een aardig salaris.” Ruud woont wel een paar jaar in een studenten-huis maar is allesbehalve een wil-de student: “Mijn vader betaalde mijn studie en vond dat ik moest opschieten. Dat deed ik. Ik zat elke

morgen om 8 uur aan het ontbijt, terwijl mijn huisgenoten vaak tot twaalf uur in hun bed lagen.”

In de spotlightsAls Ruud in 1982 als jongste ac-countant ooit de titel krijgt, is dat geen grote gebeurtenis: “Er was weinig feestelijks aan. Ik denk dat we op een vrijdagmiddag met een man of vijf bijeenkwamen op de kamer van onze professor. En dat was dat. Voor mijn werkgever, de voorloper van PwC, was het lastig. Mijn carrière volgde niet het stan-daardpad en ze wisten niet goed wat ze ermee moesten. Konden ze mij wel zo jong manager maken? Toch is dat destijds goed opgelost.” Als Kirsten de titel krijgt, gaat het er heel anders aan toe. Zo is dit interview niet bepaald het eerste dat ze geeft. “Zowel van PwC als

DE TWEE JONGSTE ACCOUNTANTS VAN NEDERLAND

16 17

LIFE

RAde NBA kreeg ik veel aandacht. Zeker omdat ik, enkele maanden voordat ik de titel kreeg, ook nog eens PwC Young Professional of the Year werd. Interviews, foto’s … Ik werd zelfs gevraagd om een lezing te geven! Ik vond het erg leuk om die dingen te doen, maar op een gegeven moment is het mooi geweest. Dan heb ik het gevoel dat ik mezelf herhaal en dat de mensen mijn hoofd wel genoeg hebben gezien.”

Cultuurverandering“35 jaar geleden kende PwC een ‘work-hard-play-hard-cultuur’,” vertelt Ruud Dekkers. Er werken dan vooral blanke mannen en het is een beetje macho. Dat wordt nu wel anders: ”We werken hard aan de diversiteit binnen het bedrijf. Daarbij is het niet zo moeilijk om mensen binnen te krijgen, maar wel om ze vast te houden. Vrouwen willen nu eenmaal iets anders dan mannen. En dat geldt vaak ook voor mensen met een andere cul-turele achtergrond. Dus zijn alle partners op diversiteitscursus geweest en hebben we verande-

ringen doorgevoerd in de cultuur en in de arbeidsvoorwaarden. Ik denk dat het begint te werken maar we zijn er nog niet.” Kirsten knikt. “Ik heb zeven jaar terug juist voor PwC gekozen van-wege de open sfeer en de vele ontwikkelingsmogelijkheden. Als jonge vrouw krijg ik alle steun van het bedrijf, onder meer met leiderschapscursussen. Ik heb zeker niet het gevoel dat ik hier ondersneeuw.”

Doorpakken en uitpuffenKirsten staat aan het begin van een bloeiende carrière, voor Ruud is dat anders. Hij is nu 57 jaar en zal over drie jaar afscheid nemen van PwC. Wat gaat hij dan doen? “Geen idee. Ik werk hier nu zo’n 35 jaar en ben tot de conclusie gekomen dat je niet teveel voor-uit moet kijken. Ik heb nooit een route uitgestippeld, en toch heb ik enorm veel verschillende dingen gedaan, gezien en geleerd. Dat is het mooie aan dit beroep. Het is enorm afwisselend en je komt steeds weer nieuwe intellectuele uitdagingen tegen. Ik ga echt niet

Wat zou je hebben gestudeerd als je niet voor Accountancy had gekozen? “Met alles wat ik nu weet, waarschijnlijk Rechten. Maar als je me die vraag op de havo had gesteld, dan weet ik niet wat ik geant-woord had. Ik was toen goed in M&O en Economie. Op een gegeven moment bood een docent een cursus Elementair Boekhouden aan. Dat vond ik zo leuk dat ik me ben gaan oriënteren op de studie Accountancy. Iets anders heb ik eigenlijk nooit echt overwogen.”

Wat is het leukst aan het accountantsberoep? “De diversiteit aan klanten en het sociale aspect. Je mag bij veel verschillende bedrijven in de keuken kijken. En je hebt zowel met collega’s als met klanten contact. Het is erg leuk om in teamverband te werken. Wat ik minder leuk vind, is dat zaken een lange looptijd kunnen hebben. Het liefst start je met een opdracht om hem dan in één keer af te ronden. Vaak ben je echter al aan een nieuwe opdracht begonnen en dan komt de afhandeling van de vorige ertussen.” Wanneer moest je voor het laatst je rug rechthouden richting een klant? “Als assistent- accountant heb je weleens een discussie met een klant. Vaak gaat het over opgevraagde stukken: “Hebben jullie die factu-ren echt nodig, is dit niet dubbelop?” Het is dan be-

langrijk dat je duidelijk aangeeft waarom je iets nodig hebt. Zulke discussies zijn soms lastig, maar ik heb eigenlijk alleen maar leuke contacten met klanten.”

Wanneer heb je het gevoel dat jouw werk van belang is, dat het ertoe doet? “Tijdens de interim- en einde-jaarscontrole hebben we vaak een aantal bevindingen. Het is leuk om te zien als de klant die gebruikt om aanpassingen te doen in de jaarrekening. Dan heb ik het gevoel dat ik echt een bijdrage heb geleverd. ”

Bestaat de accountant over 10 jaar nog? “Daar ben ik van overtuigd. Natuurlijk heeft automatisering grote gevolgen voor het beroep. Steeds meer pro-cessen gaan automatisch, data-analyse wordt steeds belangrijker. Maar uiteindelijk moet er iemand een oordeel vellen over de gegevens. Ik denk dat je daar altijd accountants voor nodig zal hebben.”

Hoe zie jij jezelf over 10 jaar? “Dan werk ik nog steeds bij hetzelfde kantoor. Ik heb hele leuke collega’s en heb het hier enorm naar mijn zin. Tegen die tijd mag ik mezelf RA noemen en op mijn visitekaartje staat senior manager.”

“Ik vind het erg leuk om in teamverband te werken”

Marnix Pouw RAkantoor junior staff controle

bij deloitte utrechtleeftijd 21 jaar

woonplaats ijsselsteinhobby’s fitness, wielrennen

lievelingseten pastaboek de vastgoedfraude

STARTER

MIDCAREER

TOPCAREER

OP DE LADDER

stil zitten op mijn zestigste. Maar misschien is het ook wel lekker om even uit te puffen.” Kirsten denkt niet aan uitpuffen. ”In september ga ik aan de slag in een nieuwe functie, als manager op de afdeling financial services. Daarnaast geef ik één dag in de week les aan Nyenrode. En ik start binnenkort met een promotie-traject, een PhD op het gebied van corporate governance. Zulke activiteiten buiten het bedrijf worden hier gestimuleerd. Je ontwikkelt jezelf en je helpt het beroep verder.”

Ruimte voor ontspanningMet al die verschillende werkzaam-heden is de agenda van Kirsten goed gevuld. Toch zit ze niet elke dag tot ’s avonds laat te werken en studeren: “Ik ben een hele goede planner en ik kan goed prioriteiten stellen. Natuurlijk moet je af en toe een avondje doorhalen, maar dat is in bijna elk vak zo. Ik heb heus genoeg vrije tijd.” Ruud valt haar bij: “Het is een vooroordeel dat accountants alleen maar aan het werk zijn. De boog is echt niet altijd gespannen. We doen vaak leuke dingen met het team, er is elke week een borrel. En wat vaak wordt vergeten, is dat we heel flexibel zijn. We zijn een bedrijf met hoogop-geleide mensen. Daardoor kunnen we focussen op resultaten, niet op aanwezigheid. Dat betekent dat je veel thuis kunt werken. En dat accountants hun kinderen best ’s morgens naar school kunnen brengen. Als het nodig is, werk je ’s avonds gewoon wat langer door.”

Ruud Dekkers: Voor mijn werkgever, de voorloper van PwC, was het lastig. Mijn carrière volgde niet het standaardpad en ze wisten niet goed wat ze ermee moesten. Konden ze mij wel zo jong manager maken?

18 19

“IK BEN JUIST GEVRAAGD OM MIJN KRITISCHE HOUDING”

Marie-Pauline Lauret is 37 jaar en Corporate Director Internal Audit bij AkzoNobel, een van de grootste vaderlandse multinationals. Ze geeft leiding aan een afdeling van 47 mensen. Hoe komt iemand zo jong op zo’n invloedrijke positie terecht? En wat is eigenlijk het verschil tussen een interne accountant en een openbare accountant?

Wat doet de afdeling Internal Audit?“We voeren jaarlijks zo’n honderd audits uit. Elk denkbaar onderdeel van het concern nemen we daarbij onder de loep. We bezoeken fabrieken, bekijken de processen en de risico’s. Het doel is ervoor te zorgen dat AkzoNobel op elk gebied ‘in control’ is, zowel financieel als operationeel. Het is ook niet verrassend dat ik veel contact heb met de externe accountant. We delen onze bevindingen met elkaar.”

Wat is het grote verschil met de gewone accountancy?“Onze blik is een stuk breder dan die van een controlerend accountant. We kijken niet alleen naar financiën, maar ook bijvoorbeeld naar CO2- uitstoot. Daarnaast kunnen we met veel sugges-ties komen. Hier wordt zeker naar geluisterd. Ik rapporteer rechtstreeks aan de ceo van Akzo-

Nobel en aan de Audit Committee van de Raad van Commissarissen. Ik heb echt het gevoel dat ik bijdraag aan het beter maken van AkzoNobel.”

Wat maakt je werk zo leuk?“Ik geniet enorm van het internationale karakter. AkzoNobel is een multinational met vestigingen in 80 landen. Wereldwijd hebben we bijna 45.000 medewerkers. Je ontmoet hier mensen uit allerhande culturen. Dat is leuk en leerzaam. Chinezen werken toch weer anders dan Brazi-lianen. Mijn teamleden zitten gemiddeld zo’n twee weken per maand in het buitenland. De meesten werken vanuit Nederland, maar ik heb ook collega’s in Chicago, Singapore en Sjanghai. Daarnaast vind ik het heel speciaal dat AkzoNobel zoveel nadruk legt op sustaina-bility. Duurzaamheid staat in alles voorop. Van de productieprocessen tot de samenstelling van

producten. Het bedrijf probeert echt bij te dragen aan een betere wereld.”

Als interne accountant ben je geen buiten-staander meer. Is het dan niet moeilijk om objectief te blijven?“Ik vind van niet. Als accountant zit die onafhan-kelijkheid in je genen. Als je met een vervelende boodschap naar een ondernemer gaat, kun je tegengas verwachten. Dat is voor een interne accountant niet anders dan voor een openbaar accountant. Ik heb er nooit moeite mee gehad om lastige vragen te stellen. Nog sterker, mijn kritische houding is juist een reden dat AkzoNobel mij vroeg voor deze functie. Door kritisch te zijn en je rug recht te houden, kom je als accountant het verst.”

Je komt oorspronkelijk uit Frankrijk. Hoe ben je in Nederland terechtgekomen?“Na mijn studie Internationale Bedrijfskunde koos ik heel bewust voor Nederland. De accoun-tancystudie was hier breder van opzet. Ik vond het fijn dat ik een studie op Nyenrode kon com-bineren met werken. Dat was toen in Frankrijk niet mogelijk.”

Je bent pas 37 jaar. Toch bouwde je al een indrukwekkend CV op. Je richtte een accountantskantoor op, gaf les op Nyenrode, werkte bij KPMG, was partner bij Mazars. En nu deze functie. Hoe doe je dat?“Ik was in alles wat ik deed vrij jong. Ik heb ook twee kinderen, van 9 en 12 jaar, dus ook daar was ik vroeg bij. Dat is inderdaad best uitzonderlijk. Maar ik doe gewoon wat ik leuk vind. Als je de dingen doet waar je gepassioneerd over bent,

krijg je alleen maar energie van hard werken. Ik heb ook niet het gevoel dat het ten koste gaat van mijn vrije tijd. Werk en privé zijn voor mij een geheel. Ik doe ook veel dingen naast mijn werk. Omdat ik de culturele sector boeiend vind, zet ik me in voor verschillende doelen. Zo zit ik in de raad van toezicht van de CJP en de NAPK.”

Je was voorzitter van de werkgroep die in opdracht van de NBA 53 aanbevelingen deed om het vertrouwen in het beroep te herstellen. Hoe zie je de toekomst nu?“Heel positief! Ik geloof heilig in de toegevoegde waarde van de accountant. We hebben een pe-riode achter de rug waarin er in de maatschappij wantrouwen ontstond richting accountants. Daar hebben we goed op gereageerd. De sector sloeg de handen ineen en kwam tot zelfregu-lering. Natuurlijk hebben de maatregelen veel impact voor kantoren, maar ik weet zeker dat we hier alleen maar sterker uitkomen. Het voor-deel van de crisis en de schandalen uit het ver-leden is dat we als beroepsgroep nu alerter zijn. We staan vaker stil bij onze toegevoegde waarde en kijken beter naar wat er speelt in de samen-leving. Ontwikkelingen in IT maken ons werk alleen maar relevanter. Ik blijf jongeren aan-raden om voor dit beroep te kiezen. Het is een prachtige basis om je eigen droomcarrière op te bouwen.”

AkzoNobel is een wereldwijd toonaangevende producent van verf, coatings en specialistische chemicaliën. Bekende merken in Nederland zijn onder andere Sikkens, Flexa en Jozo. Het concern heeft een jaaromzet van ongeveer € 15 miljard.

20 21

WORDT DE BITCOIN DÉ NIEUWE, WERELDWIJDE MUNT?

“Nee. Ik zie Bitcoin als een prachtig experiment. Het is de eerste poging om te komen tot een veilige manier om transacties te doen zonder tussen-persoon, zoals een bank. Maar de achterliggende blockchain-technologie zal de financiële wereld voor-goed veranderen. Deze techniek vormt een serieus alternatief voor ons huidige betalingssysteem. Dat is namelijk niet meer van deze tijd. De internet-portals van banken zijn state-of-the-art, maar de software voor overboekingen stamt vaak uit de jaren ’70 en ’80 van de vorige eeuw. Geld overmaken naar het buitenland kost enkele dagen. Maar met Bitcoin niet langer dan het versturen van een e-mailtje. Daarnaast is de blockchain een volstrekt veilig systeem. En het is ook nog eens bijna gratis. Ter vergelijking: het overmaken van geld kost de wereld nu zo’n 1.000 miljard dollar per jaar.”

WAT IS ER ZO BIJZONDER AAN DIE BLOCKCHAIN-TECHNOLOGIE?

“Het is een volstrekt nieuwe manier om naar data-bases te kijken. In de huidige situatie heeft elke bank een eigen database, waarin rekeningtotalen en transacties worden bijgehouden. Bitcoin maakt gebruik van één digitaal grootboek waarin alle transacties van alle deelnemers staan. Dit grootboek, of liever gezegd het logboek met alle transacties, is de blockchain. De deelnemers aan het netwerk hebben een kopie op hun computers staan. Iedereen

NIET TE NEGEREN kan dus ook elkaars overboekingen zien. De software zorgt ervoor dat alle overboekingen in de juiste volgorde plaatsvinden en dat er alleen geld wordt overgeschreven als iemand voldoende bitcoins op zijn rekening heeft. Bij elke overboeking worden alle grootboeken op alle deelnemende computers geactualiseerd en voor iedereen zichtbaar. Dit heeft als voordeel dat fraude niet meer mogelijk is. Nu vertrouwen mensen hun geld en de overboekingen toe aan banken omdat ze erop vertrouwen dat die zorgen dat er ook echt wordt betaald. Bitcoin is zo ontworpen dat er geen vertrouwen nodig is. Sinds de lancering van Bitcoin in 2009 is er nog geen trans-actie gemanipuleerd. Geen hacker is erin geslaagd het systeem te kraken. In die zelfde tijd zijn banken miljoenen verloren aan fraude en softwarefouten.”

WAAROM IS DEZE TECHNOLOGIE ZO INTERESSANT VOOR ACCOUNTANTS?

“Negeren is geen optie. De blockchain-technologie zal binnen vijf tot tien jaar de financiële sector in-grijpend veranderen. Als je als accountant de boot niet wil missen, moet je hier snel bij zijn. Daarbij is nog onduidelijk welke blockchain het gaat redden, de Bitcoin of een andere. De Engelse centrale bank stelt dat ze een eigen cryptocurrency zouden kunnen laten ontwikkelen. Er moeten ook nog heel wat aanpassingen gedaan worden voordat de tech-nologie kan slagen, bijvoorbeeld in wetgeving en in systemen. IT’ers zijn leidend in deze ontwikkeling, maar accountants kunnen hier ook een belangrijke rol in hebben.”

Waarschijnlijk heb je weleens van de Bitcoin gehoord, de munt-

eenheid die je kunt gebruiken voor online betalingen. Dennis de

Vries RA, senior manager bij KPMG, doet al sinds 2014 onderzoek

naar deze cryptocurrency. Hij vertelt waarom iedere accountant

zich zou moeten verdiepen in deze digitale munt.

www.innovators.kpmg.nl/nl/author/dennis-de-vries

22 23

AA

LIFE

Lenny Severins AADeelt een dag als accountant bij Revap Accountants en Fiscalisten

100%

Wilfried Geurts AADeelt zijn week als docent op de HAS, controller en ambassadeur voor het accountantsberoep

Voorlichting gevenMaandag 19.53 •

Samen met een derdejaars student vertel ik scholieren en hun ouders alles over mijn studie richting.

Even mijn studenten helpenMaandag 10.35 •

Studenten houden proefsessies. Ik ben niet zo dol op chocopasta maar vind enkele varianten wel geslaagd.

Een training adviserenDinsdag 09.15 •

Voor een les over het belang van een goede eerste indruk, zorg ik zelf voor een onvergetelijk slechte eerste indruk.

Gastlessen verzorgenDinsdag 11.15 •

Tweedejaars van een havo krijgen vanochtend gastlessen. Ik vertel ze wat de bedoeling is in ‘t Tref (de aula).

OnderwegDonderdag 11.50 •

Ik ben een groot muziekliefhebber. Onderweg heb ik meestal Sublime FM opstaan of stream ik mijn eigen playlists.

Aan de slag als ambassadeurDonderdag 13.05 •

NBA- Ambassadeur is mijn vierde functie. Vanmiddag ben ik op een havo/vwo in Helmond om met hen een van de Accountancy Files te behandelen.

In de cijfers duiken Woensdag 9.10 •

Eén dag in de week werk ik als controller bij een medisch specialistisch bedrijf (MSB). Als ik niet in overleg zit, stort ik me op de cijfers.

Op de accountantsopleidingDonderdag 10.20 •

Naast mijn werk als docent en controller, begeleid ik ook scripties van accountancy-studenten aan de Hogeschool Zuyd in Heerlen. Vandaag ben ik bij de verdediging van een afstudeerscriptie.

100%

Wat zou je doen als je geen accountant was gewor-den? “Dat is een lastige vraag. Nu ik bijna veertig ben, stel ik mezelf die vraag ook weleens. Maar ik heb nog niets gevonden. Ik vind eigenlijk alles leuk aan dit beroep: de verschillende vraagstukken waar-mee je klanten kunt helpen, de diversiteit aan op-drachtgevers, het uitzoekwerk, de leuke contacten, klanten binnenhalen … Als ik iets anders zou doen, dan was het in ieder geval iets met relatiebeheer. ”

Wat is het vervelendst aan het accountantsberoep? “De urenverantwoording. Een vervelend klusje dat weinig met de inhoud van je werk te maken heeft, maar dat er nu eenmaal bij hoort. Gelukkig werken we steeds vaker met vaste prijsafspraken en heb ik er minder last van.”

Wanneer moest je voor het laatst nee zeggen tegen een klant? “Onlangs nog. Een klant zat me te pushen omdat hij snel iets naar de bank wilde sturen. Maar de cijfers waren niet in orde en ik kan nu eenmaal niet met slechte cijfers naar de bank. Voor hem was dat vervelend want hij stond onder grote druk. Toen ik het hem uitlegde, snapte hij het gelukkig wel. Zulke situaties komen regelmatig voor. Als accountant moet je kritisch zijn. Je moet klanten een spiegel

voorhouden. Vaak wordt dat gewaardeerd, maar soms hebben klanten alleen oog voor hun eigen waarheid. Het is niet anders.”

Hoe leg je op feestjes uit wat voor werk je doet? “Ik geef voorbeelden. Bijvoorbeeld dat ik me bezighoud met een jaarrekening, met financieringsaanvragen, managementinformatie, enzovoorts. Dan is het meest-al wel duidelijk. Voorbeelden geven is voor een mkb- accountant zoals ik misschien wel makkelijker dan voor een controlerende accountant.”

Bestaat de accountant over 10 jaar nog? “Ja, maar wel een andere accountant dan die van nu. Steeds meer gaat automatisch. Veel administratieve werk-zaamheden komen te vervallen. De nadruk komt daardoor meer op advisering te liggen. De accoun-tant van de toekomst is vooral een sparringpartner van de ondernemer. Iemand die diep in de materie duikt, die verder kijkt dan de cijfers. Ik vind dit een spannende ontwikkeling. Er zullen vast reorganisa-ties komen, maar het biedt ook veel kansen.”

Hoe zie jij jezelf over 10 jaar? “Ik hoop dat ik dit werk dan nog steeds mag doen. Waarschijnlijk ben ik dan gespecialiseerd in de medische branche.”

“Als accountant moet je klanten een spiegel voorhouden”

Judith Engbers AAkantoor eshuis accountants

en belastingadviseursleeftijd 39 jaar

woonplaats oldenzaalhobby’s volleybal, hardlopen,

wintersportlaatst gelezen noorderlicht, door

suzanne vermeerfilm the shawshank redemption

STARTER

MIDCAREER

TOPCAREER

OP DE LADDER

24 25

“Wat begon als een eenmalig

maatschappelijk verantwoord

project, werd al snel een

vriendenteam dat elke week

speelt. Wij leren er net zoveel

van als zij. We leren om anders

te communiceren en onze

vooroordelen achter ons laten.”

Assistent-Accountant John

Joosen en zijn collega’s

van BDO werden gekoppeld

aan jonge voetballers met

een moeilijke achtergrond

MET EEN SPORTTAS NAAR JE WERKVeel accountantskantoren hebben een eigen sportteam. Dat is niet alleen leuk, het is ook goed voor de conditie en voor de teamspirit

“We spelen 7 tegen 7 op een half veld. Door het grote aantal

collega’s dat mee wil doen, spelen we steeds in een andere

samenstelling. Formele omgangsvormen verdwijnen op het veld.

Een stagiair die staat te schreeuwen tegen een partner:

tijdens een wedstrijd kan dat.”

Zlatan Hot speelt in het

voetbalteam van EY

“We spelen voor het plezier. Het niveau is niet belangrijk, het gaat om het meedoen. Het mooie is dat je elkaar op een andere manier leert kennen. Dat is ook goed voor de sfeer op het werk.”

Esmee van Diepenbrugge speelt in het hockeyteam van PwC

“Als accountant maak je soms lange dagen. Je moet geconcentreerd blijven en scherp zijn. Dat gaat een stuk beter als je fit bent.”

Edwin van den Broek en zijn collega’s van Stolwijk Kelderman doen mee aan obstacle runs

26 27

Lenny Severins AADeelt een dag als accountant bij Revap Accountants en Fiscalisten

100%

Tsjerk Postma RADeelt zijn week als financieel rechercheur bij de FIOD

Periodiek onderhoud Maandag 15.12 •

Er gebeurt veel op het gebied van strafrecht en strafvordering. Ik moet op de hoogte blijven van de vaktechnische ontwikkelingen.

In de treinWoensdag 13.30 •

Naar Utrecht voor een bijeenkomst van FIOD-next. Er zijn presentaties van officieren van justitie, een oud-FIOD ambtenaar, en van een advocaat. De advocaat waarschuwt zijn cliënten altijd: “Medewerkers van de FIOD hebben als secundaire arbeidsvoorwaarde het vangen van boeven”.

Proces-verbaal schrijven Maandag 16.06 •

Vanochtend is een verdachte aangehouden in verband met een onderzoek naar een belasting-fraude. Ik zet alles op papier.

Terug naar huisDonderdag 17.00 •

Benieuwd of ik de files nog een beetje kan vermijden.

OnderwegDinsdag 15.30 •

Terug naar kantoor om het onderzoek verder vorm te geven, de eigenaar op te sporen en voorbereidingen te treffen voor de verhoren.

HuiszoekingDinsdag 14.00 •

Na een tip heeft de FIOD in een opslagruimte een complete winkel aangetroffen die vervalste kleding verkocht. Even bekijken wat er allemaal in beslag is genomen.

Bij een softwareontwikkelaar Donderdag 13.30 •

Ik ben betrokken bij de ontwikkeling van een app binnen de Belastingdienst/FIOD. Vandaag gaan we een eerste werkende versie testen.

Op naar een besprekingMaandag 11.30 •

Op weg naar Utrecht voor een overleg met twee belastingambtenaren in lopende onder-zoeken naar belastingfraude.

100%

5 DINGEN DIE DE DIRECTEUR NIET ZIET

EN DE ACCOUNTANT WEL

Of hij nu de jaarrekeningen samenstelt of controleert, er zijn zaken die een accountant beter ziet dan een directeur.

Kleine fraudesEen caissière die bedragen afrondt in haar voordeel, kantoorartikelen die verdwijnen, of een chauffeur die de bedrijfsauto privé gebruikt. Meestal ontdek je zulke kleine frau-des alleen als je diep in de cijfers duikt en weet waar je naar moet kijken.

2 SluippaadjesOp papier kan de administratieve organisatie perfect zijn, maar de werkelijkheid is vaak weerbarstiger. Mensen proberen lastige regels te omzeilen. Ze vragen bijvoorbeeld pas achteraf toestemming voor een inkoop in plaats van vooraf. Of zetten een paraaf zonder te con-troleren. Dat is lekker makkelijk, maar het kan ook fraude mogelijk maken. Door de administratie goed te bestuderen, kan de accountant zulke sluippaadjes ontdekken.

4 Eigen foutenOok de beste ondernemers maken fouten. Misschien communiceren ze slecht, letten te weinig op de kosten, of nemen onverantwoor-de risico’s. Als adviseur van de ondernemer is het de taak van de accountant om de ondernemer hierop te wijzen.

5 Wat anderen doenOmdat een accountant bij veel ver-schillende bedrijven over de vloer komt, ziet hij als geen ander wat er speelt in de branche van een on-dernemer. Hij kan hem vertellen wat concurrenten beter doen, wat wel en wat niet werkt, en welke nieuwe ontwikkelingen er spelen.

3 De laatste regelsWetten en regels veranderen door-lopend. De administratieve syste-men in een bedrijf liggen meestal vast voor langere tijd. De accoun-tant ziet het als er zaken zijn die niet meer aansluiten bij de laatste regels. Dat kan hij omdat hij zich continu moet bijscholen.

1

28 29

THE EDGE, DELOITTE IN AMSTERDAM Hoe kan een accountantskantoor laten zien dat het innovatie en duurzaamheid hoog in het vaandel heeft? Door het meest duurzame en intelligente kantoorgebouw ter wereld te betrekken! The Edge, het futuristische hoofdkantoor van Deloitte in Amsterdam, zit vol slimme innovaties. Zo maken 5.900 m2 zonnecellen en allerhande besparende maatregelen het gebouw energieneutraal, en wordt regenwater gebruikt om de toiletten door te spoelen en de daktuin te besproeien. Daarnaast denkt het gebouw mee met de gebruikers: printers geven bijvoorbeeld aan wanneer het papier op is, de lampen in een kamer gaan pas branden als er iemand binnen is, en de hoeveelheid eten in het bedrijfsrestaurant wordt automatisch aangepast aan het aantal medewerkers dat aanwezig is, zodat er minder eten wordt verspild.

DE JONG ACCOUNTANTS EN ADVISEURS UIT VUGHT Hoe kan een accountantskantoor klanten blijven helpen, als die steeds vaker vragen stellen over andere zaken dan de financiële administratie? De Jong Accountants en Adviseurs uit Vught vond een creatieve oplossing. Zij gebruiken hun kantoorpand om een netwerk van professionals op te bouwen. Onder de naam De Zaak Vught verhuren ze een deel van hun pand aan zzp’ers. Voor enkele euro’s per uur krijgen die een werkplek, wifi, goede koffie, vergaderruimte, een parkeerplaats, en bij voldoende afname gratis administratieve ondersteuning. Maar belangrijker is dat zzp’ers opdrachten kunnen krijgen vanuit het klantenbestand van De Jong Accountants. Zo kan het accountantskantoor meer diensten aanbieden, bijvoorbeeld op het gebied van recht, communicatie of personeelsbeleid. Vernieuwend omgaan met het bedrijfspand, leidt tot vernieuwende samenwerkingen.

DE MOOISTE ACCOUNTANTSKANTOREN Vernieuwingen in de accountancy zie je niet alleen in de inhoud van het beroep. Ook de kantoorgebouwen van accountants organisaties zijn steeds vaker innovatief.

30 31

GESLAAGDTwee keer per maand stroomt het kantoor van de Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants vol met

opgewonden jonge mensen. Zij krijgen de AA- of RA-titel. Een beloning voor jaren hard studeren. We waren bij

een zeer bijzondere bijeenkomst. Het was de eerste diplomauitreiking waar de accountantseed werd afgelegd.

Dennis Hemmelder

“Het was best zwaar om de studie

te combineren met werk en

privéleven. Zeker nu we een half

jaar geleden een kind hebben

gekregen. Ik besteedde toch wel

zo’n 10 uur per week aan de studie.

Ik ben heel blij dat ik nu wat

meer tijd heb voor mijn gezin.”

Alma-Melissa van der Werf“Ik vind het heel bijzonder om bij de eerste lichting te horen die de eed aflegt. Dit laat je toch even stilstaan bij het maatschappelijk belang dat je als accountant hebt, bij waar het in dit beroep om draait.”

Theresa Leung

“Het schrijven van de scriptie

was een flinke klus. Voor mij

als intern accountant was het

moeilijk om dilemma’s te vinden.

En het is zo goed als onmogelijk

om ze anoniem te maken.

Daar oplossingen voor vinden,

kost tijd.”

Jogita Rameswar

“Ik heb een afstudeerstage

gelopen bij een accountants-

kantoor maar werk nu als

intern accountant bij een bank.

Het mooie aan intern accountant

zijn, is dat je samenwerkt met

en brede groep. Je bent echt

onderdeel van een bedrijf.”

Bram Kruiswijk “Toen ik een studie koos, ging ik niet voor de makkelijkste weg

maar voor Accountancy. Omdat het de beste financiële opleiding

is. Als accountant heb je toegang tot bergen informatie en je komt

op plekken waar veel anderen niet komen. Ik ben dan ook erg

blij dat ik nu de titel heb.”

Robin Arts

“Je hebt al die tijd gestudeerd

en dan is het ineens zover:

je hebt de titel. Heel speciaal.

Voor mij is het echt de

kroon op zeven jaar hard

werken. Ik heb mijn klanten

al ingeseind.”

Harm Lodewijks“De volgende keer dat ik op kantoor ben zal ik misschien wel trakteren, maar voor mijn werk bij EY verandert er niet direct iets.”

Marjolein Holtman

“Ik ben heel blij dat ik

nu titel heb. Ik heb

10 jaar gestudeerd, dat

is lang genoeg. Nu eerst

lekker uit eten met mijn

familie.”

3332

Post HBO AAalleen deeltijd duur 1 – 3 jaar (afhankelijk van vooropleiding)

Praktijkopleiding AAduur 3 jaar

Accountancyvoltijd - 4 jaar deeltijd - afhankelijk van indelingduaal - 4 jaar

HBO Bachelor

Bedrijfseconomie (SPD)duur afhankelijk van keuze voltijd, deeltijd of duaal

MBO

Schakel- programmaduur 0,5 - 1 jaar

HAVOVWO

Universiteit Bachelor of Science

Accountancydeeltijd - 4,5 jaar

Aan accountancy verwante opleidingbijv. bedrijfseconomie

duur afhankelijk van keuze voltijd, deeltijd of duaal

Pre Masterduur 0,5 - 1 jaar

Master of Science Accountancyvoltijd - 1 jaar | deeltijd - 2 jaar

Postmaster RAalleen deeltijd gem. 2 jaar

Praktijkopleiding RAduur 3 jaar

De meest voorkomende routes naar je titel A

CC

OU

NTA

NT

WORDEN

Register-accountant

AccountantAdministratie-Consulent

Let op: er worden verschillende opleidingsvarianten aangeboden. Check accountantworden.nl welke opleidingsvariant jouw hogeschool of universiteit aanbiedt.34 35

1 2 3 4 5 6

7 8 9 10

11 12 13 14 15 16 17

18 19 20

21 22 23 24

25 26 27 28 29

30 31 32

33 34 35 36

ACTIVA PASSIVA

gebouw € eigen vermogen €

bedrijfsbusje € voorzieningen €

€ lening €

voorraad € belastingschuld €

debiteuren € crediteuren €

totaal € totaal €

• De snoepjesfabriek heeft geld gereserveerd voor onderhoud aan de fabriek. Dit bedrag is 3,2 keer de waarde van het bedrijfsbusje.

• Het bedrijfsbusje is gekocht voor 65.000 euro. Mevrouw Oompaloompa schrijft het lineair af, in 10 jaar. Er zijn 8 afschrijvingen geweest en de restwaarde is 15.000 euro.

• Het bedrag aan debiteuren dat nog openstaat is de helft óf het dubbele van de waarde van het bedrijfsbusje.

• Het eigen vermogen van het bedrijf bedraagt in ieder geval minder dan 270.000 euro.

• De lening bij de bank is 105 euro.

• Het bedrag dat de snoepfabriek nog moet betalen aan leveranciers is tweehonderd keer zo groot als het bedrag dat het bedrijf in kas heeft.

• De belastingschuld van de snoepjesfabriek is precies een tiende van de waarde van het bedrijfspand.

• Het bedrijfspand was vorig jaar nog 400.000 euro waard, maar is ondertussen 12,5% in waarde gestegen.

• In de kas zitten twee briefjes van twintig, drie muntjes van twee en acht muntjes van 50 cent.

• De voorraad bestaat uit 38 zakken suiker van 25 euro, en 16 zakken nootjes van 125 euro.

Mevrouw Oompaloompa is plotseling ernstig ziek geworden. En nu ligt haar snoepfabriek

stil. Gelukkig wil haar dochter inspringen. Eén probleem: er staat niets op papier. Alle gege-

vens zitten in het hoofd van mevrouw Oompaloompa. De dochter heeft geen idee hoe de

fabriek er financieel voorstaat. Mevrouw Oompaloompa vertelt haar dochter alles wat ze

weet. Kun jij met die informatie een balans opstellen?

Win 2

kaartjes voor

Dierenpark

Amersfoort

Mail het totaalbedrag of

het eigen vermogen naar

j.lieverse@nba.nl

ACC PZZL

1x p

er k

war

taal

wor

den

de k

aart

jes

onde

r de

juis

te in

zend

inge

n ve

rloot

.