Ouderen met moeilijk hanteerbaar - SEL Waasland...2014/11/28 · • Schelden (Je lijkt wel Dr...
Transcript of Ouderen met moeilijk hanteerbaar - SEL Waasland...2014/11/28 · • Schelden (Je lijkt wel Dr...
1 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Ouderen met
moeilijk hanteerbaar
gedrag
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
2 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Inhoud:
Moeilijk hanteerbaar gedrag
Grenzen
Gevoel
Communicatie
IK-boodschappen
Crisisontwikkelingsmodel
3 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Wat is moeilijk hanteerbaar gedrag?
- Niet willen meewerken
- Weglopen
- Agressie
- Dreigen
- Regels niet volgen
-…
Toename??? ---- > andere maatschappij???
4 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Moeilijk hanteerbaar gedrag?
Is voor iedereen anders (interpretatie – persoonlijk)
Roept een eigen gevoel op.
Botsen op eigen grenzen als professioneel (en als mens)
--- > Belangrijke insteek voor verder gesprek
5 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Moeilijk hanteerbaar gedrag?
Heeft steeds iets constructief !!!
Kracht in de ontwikkeling
Kracht in de actie
Heeft een betekenis - Vertelt een verhaal
Is communicatie !!!
6 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Er was eens een ijsberg…
7 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Het topje…
Is zichtbaar: te beschrijven in gedrag, … (cfr Casussen)
Verbaal - Non-verbaal - Fysiek
“Klinisch beeld”
Is te verklaren: vanuit vele theorieën …
Leertheoretisch (aangeleerd gedrag)
Analytisch (libidos vs thanatos)
Ontwikkelingstheorie (recht van de sterktste)
…
8 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Maar blijft maar een zeer klein stukje van het verhaal…
(De rest is veel moeilijker te zien)
Levensloop – eigen ervaringen
Eigen emotie – eigen context
Levensfase – verlies en rouw
En… de bril van de hulpverlener is gekleurd
‘Mijn’ realiteit ≠ ‘de’ realiteit ! (whodunnit)
Er is steeds een verhaal naast dat van ons
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
9 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Empatie em- (in) en pathos (gevoel, emotie, lijden): in-voelen
De vaardigheid van empatisch luisteren maakt dat ik echt vol-ledig bij de ander
kan zijn, zonder iets te hoeven oplossen. ‘Vol’ bij de ander en zelf 'leeg'.
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Hulpverlener Hulpvrager
10 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Grenzen:
Het doet ons zelf wel botsen op onze grenzen,
of gaat onze grens over…
Moeilijk gedrag is GRENSOVERSCHRIJDEND …
11 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Ik
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
12 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Ik
Ik Ik
Ik
Ik
persoonlijke grens professionele grens teamgrens
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
13 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Gevoel: Overschrijden van onze grens, doet iets met ons gevoel.
Je wordt geraakt.
Normale reacties : Lichamelijk - Psychisch
Zicht krijgen op de eigen ijsberg
Voeling met ons gevoel – vanuit ons eigen verhaal
Ook zicht krijgen op de eigen ‘blinde vlek’
Verdedigingsmechanismen
Professionele stijl
14 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Johari-Window (Joseph Luft en Harry Ingham 1955)
Wat van mijn
gevoelens en
motieven
bekend is aan
mezelf
niet bekend is
aan mezelf
bekend is
aan anderen
1
ARENA
2
BLINDE
VLEK
niet bekend is
aan anderen
3
FACADE
4
ONBEWUSTE
ONBEKENDE
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
15 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Schema 5 G’s (Rationeel-Emotieve therapie – Ellis)
Ons gevoel bepaalt onze reactie.
Gedachte
Gebeurtenis Gedrag Gevolg
Gevoel
Het zijn niet de problemen zelf die het ons zo moeilijk maken, maar de manier
waarop we tegen deze problemen aankijken (Griekse wijsgeer Epictetus)
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
16 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
17 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
Communicatie:
2 niveau’s: Inhoud en Betrekking (Rita Steens)
Betrekkingsniveau is 10x belangrijker dan de inhoud
(Relationele Veiligheid)
HOE je iets overbrengt is belangrijker dan WAT je zegt.
18 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
IK
OVERKANT
Buitenkant Handelen met woorden en lichaamstaal
Binnenkant Gevoelens – Betekenissen – Gewaarwordingen – Gedachten - Bedoelingen
Binnenkant Gevoelens – Betekenissen – Gewaarwordingen – Gedachten - Bedoelingen
Buitenkant Handelen met woorden en lichaamstaal
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
19 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Communicatie
Kind-houding
Ouder-houding
Volwassen-houding
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
20 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Verandering:
Niet vanuit ‘onze’ norm
Niet door ‘dwingen’ (kracht tegen kracht)
Wel door ‘ver-leiden’ (leiden van tegenkracht)
Win-win situatie
Socratisch motiveren "Ik weet maar één ding, en dat is dat ik niet weet.“ -Socrates
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
21 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Communicatie (Windcaller)
Eerst zorgen voor veiligheid Veiligheid van jezelf, de ander en de omgeving.
Erkennen van probleem (van de ander)
Praten met patiënt – tijd maken –
Aux serieus nemen
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
22 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Communicatie
Ik-booschappen
Bieden van persoonlijke ruimte
Houding en lichaamstaal
Tijdsinvestering
Omgeving
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
23 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Versus JIJ-boodschappen
• Bevelen, aanwijzingen geven (Praat niet zoveel,…)
• Waarschuwen, dreigen (Als je… worden anderen zeker kwaad…)
• Moraliseren, preken (We laten de ander eerst uitspreken voor we iets zeggen…)
• De les lezen, berispen (Het is niet gepast om…)
• Adviseren, oplossingen aandragen (Ik zou nu toch maar stoppen met zeuren…)
• Bekritiseren, beoordelen (Je ben onbeleefd…)
• Prijzen, vlijen (Ik weet wel dat je erg slim bent, maar…)
• Schelden (Je lijkt wel Dr Weetal, betweter…)
• Geruststellen, minimaliseren (Je kunt je agressie best wel de baas…)
• Psycho-analyseren (Je doet dit omdat je je ongelukkig voelt…)
• Ondervragen (Waarom reageer je altijd zo agressief…)
• Sarcasme, humor (Misschien moet je luider roepen om gehoord te worden…)
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
IK-boodschappen
24 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
IK-boodschappen 4 basisbestanddelen:
• Korte beschrijving van on-acceptabel gedrag (Gedrag)
• Oprechte gevoelens (Gevoel)
• Effect van het gedrag op u (Gevolg)
• Gewenste gedrag (Gewenst)
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
25 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Het Crisisontwikkelingsmodel Algemeen toepasbaar
Beschrijvend model
Parallel gedrag hulpvrager / aanpak hulpverlener
Handvaten voor hulpverleners
Evaluatie-instrument achteraf
Vertrekkend vanuit ‘normaal’ gedrag
Ken de hulpvrager en jezelf
Ken de belevingswereld van de hulpvrager, zijn realiteit kan anders
zijn.
Kennis van de problematiek
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
26 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Fase 0:
Normaal gedrag
Hulpvrager
Fase 0:
Normaal gedrag Fase 1:
Gevaar voor controleverlies Fase 2:
Verlies van controle Fase 3:
Acting-out of chaos
Fase 4:
Ontspanning
Hulpverlener
Directief zijn
Ondersteunen
Basishouding
Actief ingrijpen
Onderhoud contact - evalueer
Preventie
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
27 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
28 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Namiddag:
Het Crisisontwikkelingsmodel (Fluttert)
Schema 5 G’s (Ellis)
Werkrelaties (Martin Appelo & M. van der Gaag)
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
29 www.preventiefomgaanmetagressie.be 28 november 2014
Preventief omgaan met Agressie Training, Coaching en Consult
www.preventiefomgaanmetagressie.be
Info & Contact:
Bedankt voor uw aandacht !