Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum...

34
Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 13560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601 www.sintferdinand.be[email protected] Het O.C. behoort tot de vzw Provincialaat Broeders van Liefde Stropstraat 119 9000 Gent

Transcript of Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum...

Page 1: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

Jaarverslag 2014

Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand

Sint-Ferdinandstraat 13560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

[email protected]

Het O.C. behoort tot de vzw Provincialaat Broeders van Liefde Stropstraat 119 9000 Gent

Page 2: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 2

J A A R V E R S L A G 2 0 1 4

1 INHOUDSTAFEL

1 __ INHOUDSTAFEL ____________________________________________________________________ 2

2 __ AFKORTINGEN _____________________________________________________________________ 3

3 __ BASISGEGEVENS ___________________________________________________________________ 4

3.1 INLEIDING __________________________________________________________________________ 4

Multifunctioneel Centrum MFC (minderjarigenwerking)___________________________ 4

Flexibel Aanbod Meerderjarigen FAM (volwassenenwerking) ______________________ 5

3.2 HISTORIEK _________________________________________________________________________ 6

4 __ BELEIDSDOMEINEN ________________________________________________________________ 9

4.1 PEDAGOGISCH BELEID _______________________________________________________________ 9

4.1.1 Minderjarigenwerking _____________________________________________________ 9 4.1.1.1 Nieuws uit de minderjarigenwerking _____________________________________________ 11 4.1.1.2 Inspiratiedag Nieuwe Autoriteit – 9 mei 2014 ______________________________________ 15 4.1.1.3 Semi-internaat ‟t Hoeveke _____________________________________________________ 16

4.1.2 Volwassenenwerking _____________________________________________________ 17 4.1.2.1 Dagcentrum ‟t Hoeveke en ‟t Brugske ____________________________________________ 17 4.1.2.2 Het arbeidszorgcentrum De Oogst _______________________________________________ 21 4.1.2.3 Het tehuis voor werkenden De Schalm ___________________________________________ 22 4.1.2.4 Tehuizen voor niet-werkenden _________________________________________________ 24 4.1.2.5 Dienst Ambulante Ondersteuning West-Limburg ___________________________________ 28

4.2 ADMINISTRATIEF, FINANCIEEL EN LOGISTIEK BELEID ___________________________________ 29

4.2.1 Financieel: evoluties, opvallende tendensen en conclusies: ______________________ 29

4.2.2 Voornaamste investeringen van 2014 _______________________________________ 29

4.3 VORMINGSBELEID __________________________________________________________________ 30

4.3.1 Visie __________________________________________________________________ 30

4.3.2 VTO in 2014 ___________________________________________________________ 30

4.3.3 Beschouwingen _________________________________________________________ 31

4.4 PASTORALE WERKING EN IDENTITEIT _________________________________________________ 32

4.5 VEILIGHEIDSBELEID ____________________________________________________________ 34

Page 3: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 3

2 AFKORTINGEN ACV Algemeen Christelijk Vakverbond

ADL Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen

ASS Autisme-spectrumstoornissen

BuLO Buitengewoon Lager Onderwijs

BuSO Buitengewoon Secundair Onderwijs

CAD Centrum voor alcohol- en andere drugsverslavingen

CBJ Comité voor Bijzondere Jeugdzorg

CGG Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg

COC COördinatieComité

DIO Diensten Inclusieve Ondersteuning

EDPBW Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk

GES Gedrags- &Emotionele Stoornissen

GTB Gespecialiseerde Trajectbepaling- en Begeleiding

HACCP Hazard Analysis Critical Control Points (gevarenanalyse van de kritische controlepunten, met als doel deze te beheersen)

IST In Service Training

K-Dienst Dienst voor Kinder- en Jeugdpsychiatrie

KHLim Katholieke Hogeschool Limburg

KOC Koninklijk Orthopedagogisch Centrum

NAH Niet Aangeboren Hersenletsel

OAC Ortho-Agogisch Centrum

OBC Observatie- en BehandelingsCentrum

OC Orthopedagogisch Centrum

OCD Obsessieve Compulsieve Stoornis

OCMW Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn

OPZC Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum

OV OpleidingsVorm

PBM Persoonlijke beschermingsmiddelen

PC Tienen Psychiatrisch Centrum Tienen

PC Ziekeren Psychiatrisch Centrum Ziekeren

POP Persoonlijk Ontwikkelingsplan

ROG Regionaal Overleg Gehandicapten

VAPH Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap

VIBO Vrij Instituut voor Buitengewoon secundair Onderwijs

VIPA Vlaams Infrastructuurfonds voor PersoonsgebondenAangelegenheden

VMG Vorming voor mensen met een verstandelijke beperking

VTE Voltijds Equivalent

VTO Vormings-, Trainings- en Opleidingsbeleid

Page 4: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 4

3 BASISGEGEVENS

3.1 INLEIDING O.C. Sint-Ferdinand biedt ondersteuning en zorg op maat voor:

kinderen en jongeren met een licht, matig tot ernstig mentale beperking en/of gedrags- en emotionele problemen

volwassen personen met een beperking In het kader van de zorg op maat omvat O.C. Sint-Ferdinand twee werkingen:

Multifunctioneel Centrum MFC (minderjarigenwerking)

Het MFC biedt zowel RTH als NRTH aan:

Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) RTH is beperkte, handicapspecifieke ondersteuning waarvoor de cliënt geen goedkeuring van het VAPH nodig heeft.

Niet-Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (NRTH) In het MFC bieden wij vooral NRTH aan. Deze dienstverlening vraagt een indicatiestelling en toewijzing van de Intersectorale Toegangspoort Jeugdhulp (ITJ).

De verschillende mogelijkheden of functies, waar een cliënt kan van gebruik maken, zijn:

Ambulante en mobiele begeleiding: bij een ambulante begeleiding verplaatsen de cliënt en/of zijn netwerk zich naar de voorziening. Bij een mobiele begeleiding verplaatst de hulpverlener zich naar de thuissituatie, de school, de vrijetijdsclub…

Dagopvang o Schoolaanvullende dagopvang: aanbod van specifieke opvang buiten de

schooluren. o Schoolvervangende dagopvang of dagbesteding: aanbod van een alternatief

programma tijdens de schooluren.

Verblijf: opvang en ondersteuning door een begeleider gedurende de avond, de nacht en de volgende ochtend, ontbijt inbegrepen.

De functies worden via verschillende campussen aangeboden in Lummen en Leopoldsburg.

Page 5: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 5

Flexibel Aanbod Meerderjarigen FAM (volwassenenwerking)

Het FAM overkoepelt de verschillende ondersteuningsvormen voor volwassen personen met een beperking.

Woonondersteuning: nachtopvang met inbegrip van ondersteuning tijdens de ochtend- en avonduren

Dagondersteuning: ondersteuning die gedurende de dag wordt aangeboden Individuele ondersteuning: individuele psychosociale begeleiding en/of individuele

praktische hulp (hieronder ressorteert de ambulante en mobiele ondersteuning) Groepsbegeleiding: psychosociale ondersteuning waar meer dan één persoon aan

deelneemt Voor de begeleiding van de volwassen personen met een beperking werd een netwerk van voorzieningen en diensten uitgebouwd in West-Limburg en aanpalende regio‟s.

De tehuizen voor residentieel verblijf De Schalm (Lummen & Leopoldsburg), Den Heuvel Lummen & Hasselt), De Kamper (Leopoldsburg) en Limes (Sint-Truiden)

De dagcentra ‟t Hoeveke (Lummen) en ‟t Brugske (Leopoldsburg) Het Arbeidszorgcentrum De Oogst (Leopoldsburg) De Dienst voor Ambulante Ondersteuning DAO (Beringen) De Dienst Inclusieve Ondersteuning DIO (Hasselt)

Deze verschillende ondersteuningsvormen bieden ook RTH hulp aan.

Page 6: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 6

3.2 HISTORIEK Het Koninklijk Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand werd opgericht door de Congregatie van de Broeders van Liefde in de geest van hun stichter P.J. Triest. Nadat de eerste broeders in Lummen op 11 november 1895 toekwamen, openden zij al op 24 oktober 1896 een tehuis voor moeilijk opvoedbare jongens. Ingaand op de noden van die tijd ving het toenmalige Sint-Ferdinandsgesticht zogenaamde „abnormale jongeren‟ op.

Vanaf 1902 werden er steeds meer gerechtskinderen opgenomen. In 1924 richtte het Sint-Ferdinandsinstituut zich op een andere doelgroep en doorheen de jaren verwierf het een goede faam als instelling voor jongens met een licht mentale beperking. Een goede samenwerking met de scholen voor buitengewoon lager en buitengewoon secundair onderwijs zorgde voor een geïntegreerde aanpak. Vanaf 1986 richtte het Koninklijk Orthopedagogisch Centrum zich ook naar de volwassen personen met een beperking: vooreerst ging het Centrum voor Beroepsopleiding De Winning van start. De Schalm, die in 1987 werd opgestart, groeide uit tot de tehuizen voor werkenden in Lummen (een duo-woning voor 2 x 6 bewoners + 2 studioappartementen) en Leopoldsburg (2 appartementen van 5 bewoners en 8 individuele studio's). Het tehuis voor niet-werkenden Den Heuvel te Lummen-Genebos (10) ging van start. Momenteel is er ook een „Den Heuvel‟ in Hasselt (11) en in Runkst (11). In 1989 ging eveneens de Dienst Begeleid Wonen West-Limburg van start. Momenteel heeft de dienst een erkenning voor 60 begeleidingen. In 1992 werd gestart met Dagcentrum 't Hoeveke: momenteel heeft het dagcentrum een erkenning voor 30 begeleidingen. In 1992 werd eveneens gestart met de Oogst te Leopoldsburg, een arbeidscentrum voor training van laaggeschoolden en langdurig werklozen en personen met een beperking. Later evolueerde dit naar het huidige arbeidszorgcentrum en sociaal restaurant. In 1986 werd gestart met het Centrum voor Beroepsopleiding De Winning. Momenteel helpt de gespecialiseerde dienst Opleiding en Begeleiding jaarlijks meer dan 150 personen in hun zoektocht naar aangepast werk en geven coaches aan geïnteresseerde werkgevers ondersteuning en advies over premiemogelijkheden en aanpassingen van de werkvloeren. Sinds 1996 organiseert De Winning ook zelf tewerkstellingsinitiatieven. Eind 2015 werken er meer dan 250 medewerkers voor De Winning en dit vanuit 4 vestigingen in de provincies Limburg en Vlaams Brabant (Lummen, Genk, Hechtel-Eksel en Kortenaken).

Doorheen de jaren is De Winning uitgegroeid tot een zeer diverse werking met verschillende activiteiten: - Opleiding en begeleiding - Biologische Land- en tuinbouw - Voeding en distributie - Horeca - Natuur en groen

Page 7: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 7

In 1997 ging de Dienst Beschermd Wonen van start. Deze heeft nu een erkenning voor 20 begeleidingen. Ook de minderjarigenwerking evolueert mee: op 1 september 1998 werd de gemengde internaatswerking (181 plaatsen) een feit en werd er gestart met een kleinschalig semi-internaat met 14 plaatsen dat het jaar nadien werd uitgebreid tot 20 plaatsen. In 2001 werd gestart met de Ambulante Begeleidingsdienst. In 2003 werd het onthaalcentrum ' t Hoeveke erkend als deeltijds semi-internaat (in totaal nu 31 plaatsen semi-internaat) en mocht op 1 september 2002 de dienst kortverblijf van start gaan. Op 1 januari2006 werd het bestuur van dagcentrum ‟t Brugske in Leopoldsburg (19 plaatsen) overgedragen aan KOC Sint-Ferdinand. Op 1 maart2007 werd alweer een nieuw initiatief opgestart: de opvang en begeleiding van 10 geïnterneerde personen met een mentale beperking op de campus van PC Ziekeren in Sint-Truiden. Het project kreeg de naam Limes mee. Inspelend op de huidige trend naar meer ambulante ondersteuning zetten wij in 2008 en 2009 in de minderjarigenwerking nog een aantal plaatsen van onze (semi-)residentiële werking om naar ambulante begeleidingsvormen. In 2010 startten wij ons project DIO (dienst Inclusieve Ondersteuning) op: 2 bewoners van ons tehuis niet-werkenden Den Heuvel in Hasselt gaan op enkele honderden meter van Den Heuvel op appartement wonen, worden in hun woonsituatie ondersteund door eigen personeel, maar sluiten voor de dagbestedingsfunctie nog aan bij hun vroeger tehuis! Tevens in 2010 kregen we de toelating om de opstart te realiseren van een bijkomend tehuis niet-werkenden voor volwassen personen met mentale beperking en gedragsstoornissen. Deze nieuwbouw zal in Sint-Truiden, samen met deze van Limes, gerealiseerd worden. En in december 2010 is er de opstart van de bouw van een nieuw tehuis voor niet-werkenden „De Kamper‟, gekoppeld aan de werking van dagcentrum ‟t Brugske in Leopoldsburg. 2011 is vooral gekenmerkt door de optie om een gedeelte van onze minderjarigenwerking om te buigen naar de GES+ werking (opvang en ondersteuning van jongeren die uit een gemeenschapsvoorziening komen: Mol of Ruislede). Hiervoor werd een leefgroep in de Wijngaardstraat omgebouwd, en werd op 1 september de affectieve start gegeven. Het project kenmerkt zich vooral door een zeer sterke geïndividualiseerde benadering van elke jongere. In 2011 werd tevens de aanvang genomen om onze accommodatie „De Schare‟: het vroeger klooster van de broeders in Leopoldsburg, te vernieuwen en aan te passen aan onze huidige werking voor 20 jongeren. In 2012 werden ook de laatste leefgroepen omgebouwd op de campus in Lummen. Wanneer deze verbouwing beëindigd is zal elke jongere een eigen kamer hebben.

Page 8: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 8

2013:

Aanwerving agressiebeheersingscoach. De evolutie van de doelgroep stelt ons voor

de uitdaging om te gaan met jongeren en volwassenen met ernstige

gedragsproblemen. Om ons als organisatie hierin te versterken werven we een

agressiebeheersingscoach aan om vorming te geven, een beleid te ontwikkelen en

aanbevelingen te formuleren naar het beleid toe.

Start beschermd wonen Molemstraat; 4 huizen in een rij bieden een woonplaats voor

13 cliënten. NV Renohome bouwde vier woningen in de Molemstraat te Lummen

waar sinds mei 2013 13 personen met een beperking zelfstandig wonen in een

studio, appartement of in een kleine groep van maximum 3 personen. De cliënten

huren steeds zelf hun studio of appartement en staan zelf in voor de woon- en

leefkosten. De begeleiding wordt voorzien door de Dienst Ambulante Ondersteuning

West-Limburg.

2014:

MFO (mobiele forensische outreach) project in samenwerking met Limes. Binnen dit

project willen we voorzieningen in de VAPH sector ondersteunen in het begeleiden

van geïnterneerde personen met een beperking.

MFC: Integratie van het semi internaat in de bestaande leefgroepwerking. Met deze

integratie willen we vanuit de leefgroepen de volgende functies kunnen aanbieden:

verblijf, dagopvang en mobiele/ambulante begeleiding.

In het kader van de integrale toegangspoort hebben we de werking van het MFC in

modules beschreven. Hierdoor kunnen jongeren door de toegangspoort naar de juiste

hulpverleningsvorm worden doorverwezen.

Page 9: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 9

4 BELEIDSDOMEINEN

4.1 PEDAGOGISCH BELEID

4.1.1 Minderjarigenwerking

2014, het jaar van de doorstart van wat de grootste hervorming in het jeugdlandschap is. Het hoeft geen betoog dat het ook in Sint Ferdinand een jaar van intense veranderingen was. Twee data markeren het jaar 2014: 1 januari en 1 maart Op 1 januari 2014 werd onze minderjarigenwerking een „multifunctioneel centrum‟ (MFC). Dit kadert in het Vlaamse zorgvernieuwingsbeleid voor personen met een beperking, zoals in „perspectiefplan 2020‟ door de minister van Welzijn werd geformuleerd. Met de oprichting van de MFC‟s willen het VAPH en de Vlaamse overheid bijdragen aan het realiseren van zowel zorggarantie voor degenen met de grootste ondersteuningsnood en willen ze vraaggestuurde zorg mogelijk maken. Zorg op maat bieden aan de cliënt vereist immers dat we als organisatie in staat zijn om flexibele trajecten aan te gaan waarbij er vlot wordt geschakeld tussen verschillende functies (verblijf, dagopvang, begeleiding) waar en wanneer nodig. Binnen onze minderjarigenwerking betekende dat we de interne verkokering van werkvormen zoals internaat, semi-internaat, ambulante dienst ophieven opdat de jongere meer mogelijkheid heeft om één dynamisch traject te gaan, eender vanuit welk vertrekpunt hij/zij is ingestroomd in de minderjarigenwerking. Op 1 maart 2014 was de toegangspoort van integrale jeugdhulp een feit in alle Vlaamse provincies. De Integrale toegangspoort verving de toegang tot niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp die in onze sector tot dan toe geregeld werd via de zorgregie voor personen met een handicap.Dit betekende in onze werking tal van nieuwigheden: - Zo herformuleerden we ons dienstverleningsaanbod in de taal van modules. We spreken vandaag niet langer in termen van werkvormen zoals dagcentra, (semi) internaten, ... maar in typemodules en daarvan afgeleide modules „verblijf, schoolaanvullende en schoolvervangende dagopvang, ambulante en mobiele begeleiding. Dit alles kan in verschillende intensiteiten, frequenties gebeuren afhankelijk van de onderhandelde dienstverlening met de kandidaat-cliënt. - We stelden onze instroomlijsten op in de gemeenschappelijke taal van jeugdhulp want deze lijsten vormen voortaan de basis van het wachtbeheer door de toegangspoort. - Tevens wijzigde met de opstart van de intersectorale toegangspoort het indicatiestellings- en toewijzingsbeleid voor minderjarigen grondig. De ondersteuningsvragen naar niet rechtstreekse toegankelijke hulp werden voortaan via het A-document door de contactpersoon-aanmelder elektronisch bezorgd aan de intersectorale toegangspoort van de regio waar de minderjarige gedomicilieerd is. Het team indicatiestelling gaat na of de aanmelding ontvankelijk is. Het proces van indicatiestelling resulteert in het afleveren van een indicatiestellingsverslag waarin de typemodules worden opgenomen die een antwoord bieden op de ondersteuningsnood van de cliënt. Binnen jeugdhulpregie wordt de match gemaakt tussen de vraag „geïndiceerde typemodules‟ en het aanbod „de voorzieningen die een hulpaanbod aanbieden‟.

Page 10: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 10

Er wordt een voorstel opgemaakt van twee keuzevoorzieningen die een antwoord bieden op de ondersteuningsnood van de cliënt. Indien de cliënt hiermee akkoord gaat, wordt hij op de wachtlijst van de desbetreffende voorziening geplaatst. Het is dan aan de voorziening om de cliënt aan de juiste instroommogelijkheid te koppelen. - Alle medewerkers in onze organisatie hebben zich dan ook op korte tijd het nieuwe systeem, de nieuwe terminologie en de nieuwe wijze van rapporteren eigen gemaakt en gingen op pad naar wat dit verder in de werking inhoudelijk en organisatorisch als uitdaging heeft. Het proces van prioritering van wachtenden kandidaten op onze instroomlijsten, zorgde in datzelfde jaar op zeer korte tijd voor een toename van de instroom van kandidaten met zorgintensieve complexe vragen. Als organisatie ervaarden we duidelijk de Limburgse context daarin: Limburg kent in vergelijking met andere provincies (te)veel priors. De boodschap dat een kandidaat zonder prior statuut weinig tot geen kans maakt om in te stromen, spoort echter niet met de visie op jeugdhulp. Behalve het niet rechtstreeks toegankelijk dienstverleningsaanbod, kwam ook ons relatief kleine aanbod dat we met rechtstreeks toegankelijke hulp kunnen bieden aan een kandidaat, sterker in beeld. Bedoeld om preventief te werken, bleek dit in de praktijk meestal te gaan om vragen in afwachting van een goedkeuring tot hulp „achter de poort‟. Beleidsmatig werd er in het MFC sint Ferdinand nog uitdrukkelijker dan in het verleden gekozen om aandacht te geven aan de interne zorgregie. Het opvolgen, monitoren van instroom, doorstroom en uitstroom in alle modules is noodzakelijk om een kwantitatief en kwalitatief beeld te krijgen over hoe we ons als organisatie bewegen in deze vernieuwingen. Het verhaal van integrale jeugdhulp vertrekt vanuit de overtuiging dat we tot gedeelde zorg dienen te komen, waarbij er door de verschillende sectoren één taal en format is gecreëerd. Dergelijke basishouding over hoe we met jongeren, kinderen omgaan die om zeer diverse redenen in de problemen geraken, gezinnen die tijdelijk of soms chronisch geconfronteerd worden met vaak zeer complexe zorgen, is niet te herleiden tot één sector, tot één oplossing. Evenmin houdt het steek dat een jongere telkens opnieuw hetzelfde verhaal dient te vertellen omdat het jeugdlandschap zo versnipperd is en dat de jongere van het kastje naar de muur na talrijke omzwervingen te laattijdig het gepaste antwoord krijgt op zijn hulpvraag. In MFC Sint Ferdinand werd er zowel op caseniveau als op structureel niveau verder gebouwd aan samenwerking met gemeenschapsinstellingen, psychiatrische centra, GGZ. Zo ondertekenden we mee de engagementsverklaring van de intersectorale samenwerking in Limburg.

Page 11: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 11

4.1.1.1 Nieuws uit de minderjarigenwerking

Samen schrijven aan het MFC verhaal. Het gebeurt in hele

kleine stapjes, bijna onopvallend en als iets

vanzelfsprekend. Omdat zorg voor de jongere en zijn

context nu éénmaal al altijd centraal stond en staat.

A c t i v i t e i t e n a a n b o d i n e e n h e i d 2

In eenheid 2 merkte men op dat er jongeren veel met voetbal bezig waren en hier graag

meer mee wilden doen. Didier, een van de opvoeders, zag het zitten om na zijn middagpost

wat langer te blijven en met de jongeren die hier interesse voor hadden, te gaan voetballen

op de terreinen van Sint-Ferdinand. Hij bood een voetbalmoment aan van 20u tot 21u. De

zin is groot, want wekelijks zijn er een tiental jongeren aanwezig! Er wordt getraind, er

worden matchen gespeeld en ondertussen is er nog een tweede opvoeder, Bert, gebeten

door het enthousiasme van de jongeren en sluit hij zoveel als mogelijk aan!

Wanneer een kans zich voordoet, gaan ze hier graag op in: zo hebben ze de kans gehad om

te gaan kijken naar een training van de Rode Duivels in het stadion van Genk en zijn ze,

dankzij vrijkaarten kunnen gaan supporteren voor Genk wanneer ze een thuismatch hadden!

Page 12: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 12

En zo is dit jaar ook een handwerkclubje ontstaan. Na haar bevallingsverlof merkte Xandra,

opvoedster, dat een aantal jongeren zich moeilijk konden bezig houden en stelde hen voor

om samen met hen een handwerk te maken. Nadat ze al met 3 jongeren individueel was

opgestart, groeide het idee om na een avonddienst wat langer te blijven en dit in groep aan

te bieden. Xandra hoopte op een 5-tal jongeren. Na 2 weken waren er 14 jongeren

aangesloten in het handwerkclubje!Om voldoende aandacht en opvolging te kunnen bieden,

is de groep opgesplitst in 2 groepen en komt elke groep om de 14 dagen op donderdag

samen van 20u tot 21u30! Xandra haar mama, die een handwerkwinkeltje heeft, stelde

spontaan voor om mee te helpen en moeder en dochter slaan nu samen de handen in elkaar

om deze jongeren te begeleiden in het maken van een eigen kussen (met kruisjessteek).

Het mooie aan het verhaal binnen eenheid 2 is dat vraag en aanbod op elkaar worden

afgestemd. Vanuit de creativiteit van de opvoeders wordt de jongeren iets aangeboden wat

ze (nog) niet kennen en waarin deze zich interesseren.

P e d a g o g i s c h w e r k e n m e t d e j o n g e r e n

O r t h o p e d a g o g i s c h p a a r d r i j d e n e n R o t s & W a t e r :

In 2007 startte Kurt, begeleider binnen Sint-Ferdinand,met het aanbieden van

orthopedagogisch paardrijden op Sint-Ferdinand binnen een halftijdse betrekking. Daar de

vraag steeds groter werd dan het aanbod, is er besloten om hier meer uren voor vrij te

maken. Kurt is in september 2014 uit de leefgroepswerking gestapt om zich uitsluitend te

kunnen richten op het recreatief en orthopedagogisch paardrijden alsook om een nieuw

project binnen SF te kunnen opstarten: nl. Rots en Water.

De methodiek in het werken met paarden en mensen bestaat er in om beide partijen met elkaar in contact te brengen. Daarbij wordt er als mens rekening gehouden met de specifieke kenmerken van het wezen paard. Net als paarden, voelen ook wij, mensen, ons beter in ons vel wanneer er gehandeld wordt vanuit respect, rust en vertrouwen. Iedereen heeft baat bij een consequente en duidelijke omgang met ruimte voor ieders eigenheid.

In het werken met paarden, zowel van op de grond als op een paardenrug, komt er op elke actie een reactie.

Page 13: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 13

Al doende leren onze jongeren meer bewust te zijn van hun eigen handelen en het effect daarvan op anderen. Ze kunnen ervaren hoe belangrijk het is om in het hier en nu, duidelijke boodschappen te geven via congruente lichaamstaal. Hiervoor is het nodig dat de jongeren beschikken over de nodige portie zelfvertrouwen, zelfreflectie en zelfcontrole. En laat net deze drie begrippen ook het positieve effect zijn binnen deze werkvorm. Instant paardenkracht!

Daar de methodieken orthopedagogisch paardrijden en Rots & Water nauw bij elkaar aansluiten, is het een enorme meerwaarde om deze met elkaar te verweven. Het effect op het groeiproces wordt daarmee nog versneld en dieper verankerd. De jongeren krijgen duidelijke en bruikbare tips en handvaten om opgedane ervaringen in te zetten in andere situaties. De kans op transfer naar het dagelijkse leven wordt hierdoor groter en makkelijker.

“Rots en Water” is een methodiek die start vanuit de psychofysieke driehoek*. Via allerhande fysieke oefeningen leren de jongeren zich meer bewust te zijn van hun lichaam. Dit zorgt voor meer emotioneel bewustzijn, wat op zijn beurt weer leidt tot meer zelfbewustzijn. Om Rots & Water te introduceren binnen de voorziening werd ervoor geopteerd een kennismakingssessie te organiseren voor het begeleidend personeel van eenheid 3 (jongeren van plus 12 jaar). Vervolgens werden er voor tien jongeren van deze eenheid tien sessies van een uur opgestart, waarbij er na de oefeningen werd stilgestaan bij hun ervaringen en hun leerproces. Hun ervaring en leerproces werden meegenomen naar de dagdagelijkse werking van de leefgroep, via huiswerk en via communicatie met de leefgroepsbegeleiders.

Alle betrokkenen (jongeren, lesgevers en leefgroepsbegeleiders) voelden en zagen dat ze stappen hadden gezet in hun ontwikkelingsproces naar meer zelfreflectie, zelfbeheersing en zelfvertrouwen. Met de ervaring en de evaluatie van deze eerste sessie willen we deze methodiek verder toepassen binnen de hele voorziening.

Page 14: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 14

* psychofysieke driehoek

Meer info hier rond vind je terug opwww.rotsenwater.nl

D a g b e s t e d i n g i n E e n h e i d 1

In de eenheid met kinderen van 6 tot 12 jaar is in september dagbesteding gestart.

Er zijn verschillende redenen om vanuit de leefgroep als begeleider jongeren even apart te

nemen zowel na als tijdens de momenten dat het schooluren zijn. Een belangrijk gegeven is

dat een aantal jongeren nood hebben aan 1 of meerdere momenten gedurende de week dat

iemand er is voor hen, hen individuele aandacht schenkt en tegelijkertijd de ruimte biedt om

tot rust te komen. Dit maakt het voor hen draaglijker om een – toch wel prikkelrijke- week

door te komen.

Eén van de opvoeders, Ludo, kreeg de vraag van zijn groepschef. Er waren toch wat

bedenkingen van Ludo uit. Welke invulling geef je aan jongeren die niet goed in hun vel

zitten of die geen volledige dag op school kunnen volhouden? Welke meerwaarde biedt dit?

Hoe zien collega‟s dit? Anderzijds zag hij het wel als een uitdaging en stond hij open voor

iets nieuws!

Hoe dit is ingevuld? Tussen 12 en 15u neemt Ludo een aantal jongeren individueel bij hem

zodat ze even tot rust kunnen komen. Hoe, hangt af van de jongere. Hij laat de jongere

zoveel als mogelijk zelf kiezen. De activiteit kan zowel binnen als buiten doorgaan. Soms

duurt de activiteit drie kwartier, soms een uur. Sjoelbak, hockey, in het park gaan wandelen,

pijlen maken van takken, kampen bouwen zijn een aantal activiteiten die Ludo op dit

moment aanbiedt. En als jongeren met hun verhaal komen, geeft hij hen hier tijd en ruimte

voor. Hij luistert naar hun verhaal, laat hen hun gevoel verwoorden en probeert met de

jongeren rond hun gevoel, gedrag, te reflecteren.

Tussen 15u en 18u neemt hij jongeren bij hem die na de schooluren even nood hebben aan

rust. Ook tijd maken voor oefeningen die door de kinesist zijn doorgegeven of jongeren naar

de judo brengen, zijn een enorme meerwaarde voor de jongere en de groep.

Page 15: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 15

Tot nu toe waren dit individuele momenten, maar spontaan is de vraag gegroeid om met 2

of 3 jongeren iets te doen.

Deze vraag komt meestal van de jongeren zelf. Ludo ziet

hier een meerwaarde in: Er wordt ingegaan op de noden

van de jongeren, maar ook op de nood van de

leefgroepen: doordat een aantal jongeren even uit de

groep zijn, kan iedereen tot rust komen. Daarnaast kan

hij dan bv. anderhalf uur weg met 2 of 3 jongeren en kan

hij een fietstocht gaan doen. Naast tot rust komen,

komen dan ook op vrij organische wijze sociale contacten

en verkeerseducatie aan bod, zonder dat de jongeren dit

ervaren als een opgelegd iets.

Niets dan voordelen, dus!

4.1.1.2 Inspiratiedag Nieuwe Autoriteit – 9 mei 2014

Op 9 mei 2014 werd in OC Sint Ferdinand te Lummen de allereerste inspiratiedag in

Vlaanderen met betrekking tot „Nieuwe Autoriteit en Geweldloos Verzet‟ gehouden. Dit

gedachtengoed, ontwikkeld door de aan de universiteit van Tel Aviv verbonden hoogleraar

Haim Omer, werd de laatste jaren in heel wat voorzieningen van BJZ en VAPH

geïmplementeerd. De visie en de basishouding met de vier ankerfuncties; zelfcontrole,

aanwezigheid, routine en netwerk, zorgen in menige voorziening voor een ommekeer in de

gehele werkingshouding van de organisatie en de begeleiders. Zoals het met veel

implementatieprocessen gaat, merkten vele voorzieningen op, dat dit ook een proces van

vallen en opstaan was. De nood aan een inspiratiedag om dit te delen was groot.

De nood en de interesse uitte zich in het zeer groot aantal deelnemers.Meer dan 170

deelnemers vanuit verschillende actoren uit de jeugdhulpverlening, wisselden doorheen de

dag in verschillende workshops hun ervaringen en expertise uit. Een greep uit de in totaal

dertien aangeboden workshops; „Aan de slag met NA in ouderbegeleidingen‟, „Geweldloos

opvoeden/ hulp verlenen als basisattitude‟, „ Toepassing bij jongeren met een mentale

beperking‟, „Geweldloos VERZET bij druggebruik‟. Deze workshops werden door verschillende

voorzieningen gegeven en onderling afgestemd, zodat er een uitgebreid en inhoudelijk sterk

programma kon worden aangeboden.

De vele deelnemers evalueerden deze dag als inhoudelijke (en organisatorisch) meer dan

geslaagd en stelden meteen de vraag naar verdere opvolging rond dit thema. Kortom als OC

Sint Ferdinand zullen we mee door ons engagement tot deelname aan de raad van bestuur

van het Belgisch instituut voor Geweldloos Verzet, een rol als kartrekker voor „Nieuwe

Autoriteit en Geweldloos Verzet‟ In Vlaanderen blijven opnemen. Dit engagement steunt ook

ons kerndoel; de juiste ondersteuning en begeleiding te bieden aan al onze cliënten en hun

netwerk door begeleiders en organisaties een gedachtegoed, visie…, handvatten te geven dit

te realiseren.

Page 16: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 16

4.1.1.3 Semi-internaat ’t Hoeveke

Semi-internaat 't Hoeveke biedt begeleiding aan schoolgaande jongeren van 6 tot 21 jaar met een matig tot ernstig verstandelijke beperking. De begeleiding is semi-residentieel (deeltijds) en wordt aangeboden op - woensdagnamiddag tijdens schoolweken - maandag, dinsdag, woensdag en donderdag tijdens schoolvakanties De activiteiten worden aangeboden in twee leefgroepen, leefgroep De Bloesem en leefgroep Klim-op, op twee afzonderlijke locaties.

Themaweek rond het lichaam- van klein naar groot op de foto

Doelgroep In 2014 namen we afscheid van 2 jongeren en werden twee nieuwe jongeren opgenomen. Eén jongere stroomde door naar een dagcentrum. De andere jongere verhuisde met zijn gezin naar een andere provincie waardoor het praktisch niet meer mogelijk was om naar onze werking te komen. Eind december 2014 bood semi-internaat ‟t Hoeveke begeleiding aan 21 jongeren, waarvan 7 meisjes en 14 jongens. De grote meerderheid van deze jongeren (16 van de 21) volgt onderwijs in BuLO of BUSO De Bremberg in Molenstede. De andere vijf jongeren gaan naar school in BuLO Opaal, BSBO Heideland in Viversel en VIBO Sint-Barbara. Inhoudelijke accenten Omwille van de verscheidenheid in niveau en ondersteuningsvragen van jongeren blijven we werken met keuzeactiviteiten en subgroepen. Begeleiding stelde ook de vraag naar bijkomende vorming rond het omgaan met agressie en moeilijk hanteerbaar gedrag. In 2015 plannen we een vormingsreeks voor het ganse team waarbij we beroep zullen doen op de agressiecoach van Sint-Ferdinand. We werden geconfronteerd met verschillende personeelswissels in het team omwille van een aantal ziektes en een begeleidster die een opleiding startte. Naast het bespreken van pedagogische thema‟s ging in 2014 daarom veel aandacht naar de organisatie van het team en het inwerken van nieuwe medewerkers.

Page 17: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 17

Met de overgang naar MFC maakte onze organisatie een aantal keuzes om de verschillende zorgmodules zo optimaal mogelijk te organiseren. Zo werd beslist om de ambulante en mobiele begeleidingen niet meer te organiseren vanuit een aparte dienst, maar te linken aan de verschillende werkingen. Concreet betekent dit dat vanaf september 2014 de mobiele begeleidingen voor jongeren met een matig tot ernstig verstandelijke beperking worden opgenomen door het team van semi-internaat ‟t Hoeveke.

4.1.2 Volwassenenwerking

4.1.2.1 Dagcentrum ’t Hoeveke en ’t Brugske

Dagcentrum ‘t Hoeveke

Dagcentrum ‟t Hoeveke richt zich tot volwassen personen met een beperking, die niet in het gewone arbeidscircuit of een beschutte werkplaats terecht kunnen. De hoofddoelstelling is het aanbieden van een zinvolle dagbesteding om zo de kwaliteit van bestaan te optimaliseren. Atelierwerking Dagcentrum ‟t Hoeveke biedt een ruim aantal ateliers aan. Hierbij staan de werkgerichte activiteiten centraal: kookatelier, semi-industrieel werk, tuinonderhoud, dierenverzorging en klusjes. Daarnaast hechten we veel belang aan sport & beweging, vormende en creatieve activiteiten. Eind december 2014 maakten 52 personen gebruik van onze atelierwerking. In september organiseerden we voor de eerste keer themavakanties in plaats van leefgroepsvakanties. De vijf themavakanties werden zowel door de betrokken gasten als door begeleiding heel positief geëvalueerd. Genieten van buitenwerk en samen supporteren voor de Rode Duivels

Begeleid werken Eind december 2014 begeleidden we 46 cliënten op 62 verschillende werkposten. We blijven begeleid werk evalueren als een zeer waardevolle methodiek. Onze jobcoaches en coördinator waren heel actief in verschillende overlegorganen rond begeleid werken, zowel binnen Limburg als op Vlaams niveau.

Page 18: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 18

Rechtstreeks toegankelijke hulp In 2014 gingen we van start met rechtstreeks toegankelijke hulp. Rechtstreeks toegankelijke hulp is een vorm van beperkte hulpverlening voor personen die af en toe nood hebben aan extra ondersteuning. Voor deze hulpverlening is er geen goedkeuring van het VAPH nodig. Een vermoeden van een handicap is voldoende. RTH bestaat uit 3 vormen: begeleiding, dagopvang en verblijf. Er kan gekozen worden voor één van deze vormen of een combinatie ervan. Om rechtstreeks toegankelijke hulp te kunnen organiseren, kozen we ervoor om een extra halftijdse functie toe te voegen aan ons personeelskader. Deze halftijdse wordt ingevuld door Ilse Groenen, maatschappelijk werkster. Zij coördineert de RTH-begeleidingen en neemt heel wat mobiele begeleidingen voor haar rekening. Eind december 2014 ondersteunden we 13 cliënten via RTH: *2 personen doen beroep op ambulante en mobiele begeleiding *7 personen doen aan begeleid werk via RTH *4 personen doen beroep op dagopvang. Elf van deze cliënten zijn nieuwe cliënten. Twee cliënten maakten voordien gebruik van meer intense (niet-rechtstreeks toegankelijke) hulpverlening en hebben nu voldoende ondersteuning via RTH omdat hun ondersteuningsvraag wijzigde. In de RTH-ondersteuning zetten we in op samenwerking met familie, netwerk en andere reguliere diensten (scholen, OCMW, vrijetijdsverenigingen…) en het creatief zoeken naar een zinvolle daginvulling op maat van de persoon met een beperking. Voor de meeste cliënten is de huidige RTH-ondersteuning positief, toch hebben heel wat cliënten nood aan een meer intensieve ondersteuning op termijn. In 2015 willen we RTH verder uitbreiden binnen Sint-Ferdinand en ‟t Hoeveke. Inhoudelijke accenten Tijdens teamoverleg en vergaderingen besteedden we veel aandacht aan aspecten rond de zorg voor gebruikers. Daarnaast maakten we tijd voor uitleg en reflectie rond de veranderingen in de zorgsector en onze organisatie waaronder de overschakeling naar FAM en de start van RTH. In maart 2014 ging onze jaarlijkse denkdag met het team van het dagcentrum door. Deze stond volledig in het teken van het teamontwikkelingsmodel(TOM-model), met aandacht voor de verschillende aspecten van teamontwikkeling en het analyseren van het eigen sub-team vanuit dit model.

OAC ’t Brugske (Dagcentrum en Tehuis niet-werkenden De Kamper)

Opening Doors zet Buitenbeenpop in vuur en vlam De bijzondere theatergroep, met deelnemers van zowel het dagcentrum als de Kamper, schitterde op vrijdag 29 augustus 2014 op het podium van Buitenbeenpop. Met ruim veertig andere artiesten met een beperking uit Malta, Spanje, Polen, Engeland, IJsland, Finland en Turkije, mochten onze acteurs de vijftiende editie van dit festival openen.Met klappen, vingerknippen en percussie-instrumenten bootsten ze een storm na. De hele wei deed uitbundig mee.

Page 19: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 19

Opening Doors en CC Leopoldsburg ontvingen de buitenlandse groepen in het kader van het project ART-IS.(project rond kunst en volwassenen met een verstandelijke beperking. Daarnaast waren er dit jaar ook meetings in Londen en Kälviä (Finland) waaraan acteurs uit onze voorziening deelnamen.

De kerstmarkt Zoals elk jaar kende ook dit jaar onze kerstmarkt een groot succes. Onze gebruikers hadden (met ondersteuning van de begeleiding) mooie stukjes gemaakt. Als hoogtepunt op deze kerstmarkt hadden ze een optreden ingeoefend.

Page 20: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 20

Begeleid werken In 2014 is voor 2 gebruikers hun droom om te gaan werken, in vervulling gegaan. Liesl werkt een halve dag per week in ‟t Kasteeltje te Beverlo. Daar helpt ze de dieren verzorgen, werkt ze mee in de bakkerij (cake, appeltaart, cup cakes bakken). In de kaasmakerij helpt ze mee aan de afwerking van de bollen kaas.

Hendrika, de allereerste bewoonster van de Kamper, heeft in het rusthuis in Leopoldsburg haar taakje gevonden. Daar doet ze het voorbereidende werk om groenten klaar te maken en snijdt ze, samen met bewoners, de groenten fijn. Ook zorgt ze daarna voor de afwas, afdroog en het zuiver maken van het werkblad. De tafel dekken, servetten vouwen… kan er soms ook nog wel bij.

Manuel werkt al 2 jaren elke donderdagvoormiddag op 4 RCI. Als bekroning van de uitstekende begeleiding werd hen in december het Diversity award 2013 in het kader van de “ Federale dag van de diversiteit met een focus op personen met een handicap” overhandigd.

Vrijetijdsbesteding, culturele activiteiten… Naast de dagdagelijkse bezigheden wordt er ook tijd gemaakt voor ontspanning. De bewoners van de Kamper trekken dan ook zeer regelmatig erop uit: ze gaan bowlen, zwemmen, op uitstap…Een echte “gezinsuitstap”!

Page 21: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 21

Erkenningsaudit zorginspectie Op 26 november 2014 kwam Dhr. Lebon op inspectiebezoek betreffende de algemene erkenningsvoorwaarden. Dit bezoek verliep vlot en behalve 3 aandachtspunten was het resultaat positief.

4.1.2.2 Het arbeidszorgcentrum De Oogst

In 2014 mochten wij opnieuw een grote bedrijvigheid vaststellen in het arbeidszorgcentrum De Oogst en dit op verschillende terreinen: overleg momenten, opdrachten, vorming, enz... Nieuwe uitdagingen werden niet uit de weg gegaan zoals: ontbijtdagen voor de brandweer, bouw van een prieeltje, metselen van een garage... Steeds op zoek naar nieuwe uitdagingen en mogelijkheden om zoveel mogelijk te kunnen inspelen op de interessewereld en mogelijkheden van onze arbeidszorgmedewerkers. Bij dit alles trachten wij de aandacht van ieder individu niet te verliezen en is de uitbouw van onze vrijwilligers een zeer belangrijk onderdeel. Naast deze drukke bezigheden willen wij als team alert blijven voor de dagelijkse problemen van onze medewerkers. Steeds opnieuw stellen wij vast dat het luisteren naar onze medewerkers een heel belangrijk onderdeel is in onze begeleidingstaak. Door de individuele benadering, binnen een sfeervolle en rustig groepsgebeuren, willen wij als team blijven werken aan de kwaliteit van onze dienstverlening en ons niet laten verleiden door de kwantiteit. Zo mochten wij in 2014 gemiddeld 40 personen tewerkstellen en begeleiden. Daarnaast hebben we 5 stagiairs uit verschillende opleidingen (graduaat orthopedagogiek, bijzondere jeugdzorg en personenzorg) de kans geboden om kennis te maken met onze doelgroep en werking. Het team heeft samen met deze stagiairs en verschillende vrijwilligers, naast de

Page 22: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 22

dagelijkse opdrachten, volgende activiteiten georganiseerd: nieuwjaarsreceptie met quiz, midweek aan zee, moederdagontbijt met boeken- posterbeurs, deelname aan G-sportdag van de gemeente, lente- herfstpoets bij krijgsmacht, ontbijtdagen voor de brandweer, kerstmaaltijd voor de kansarmen van de gemeente, bouw van prieeltje en garage, deelname welzijnsbeurs van de gemeente, uitstap naar blote voetenpad te Zutendaal... Binnen deze drukke bezigheden werd er voor het team ook nog aan vorming gedacht, zoals: weekend teambuilding aan zee, bezoek aan een tehuis voor werkenden, deelname trefdag kinderarmoede in de gemeente, voorstelling boek "Bouwstenen tot welzijn" in samenwerking met de spirituele werkgroep.

4.1.2.3 Het tehuis voor werkenden De Schalm

Net zoals elk mens verdient een persoon met een beperking een kwaliteitsvol bestaan,

waarin het welbevinden van de cliënt beschouwd wordt als prioriteit. In de Schalm kunnen

mensen daarvoor een beroep doen op professionele hulpverleners.

Omdat we steeds meer individueel gaan werken met cliënten botsen we echter op

beperkingen, onder meer in het beschikbare personeel. Het welbevinden van de cliënten

wordt ook in sterke mate beïnvloed door een positief ondersteunende steunstructuur.

In de eerste plaats gaat het dan over de familie en het netwerk van de cliënt waarvan we de

krachten zoveel mogelijk willen naar boven halen.

Daarnaast steken we ook heel wat energie in het uitbouwen van een vrijwilligerswerking.

De voorbije jaren mogen we dan ook steeds meer vrijwilligers verwelkomen in de Schalm.

De meerwaarde voor de cliënt is groot:

- het kan bijdragen tot het realiseren van een grotere vorm van zorg op maat (door met

meer mensen te zijn kan men in kleinere groepen of meer individueel aandacht besteden

aan de cliënt) bv. een zus die wekelijks langskomt om te koken, iemand die maandelijks

komt bloemschikken met geïnteresseerden, een tuinvrijwilliger, een klusjesvrijwilliger…

Page 23: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 23

- voor de cliënt houdt het extra mogelijkheden in tot het in relatie treden met anderen,

alsook de opbouw van een ongedwongen relatie; bv. een wandelvrijwilliger die de cliënt

wekelijks meeneemt naar de wandelclub, een vrijwilliger die maandelijks mee gaat

paardrijden…

- een grotere deelname van de cliënt aan de samenleving kan hieruit groeien; bv. cliënten

die zelf vrijwilligerswerk doen op een restaurantdag

Ook voor de vrijwilliger kan dit naar onze mening o.a. de volgende pluspunten bieden:

- het zich kunnen inzetten voor anderen kan voor sommigen een verhoging geven van hun

eigenwaardegevoel en een zinvolle betekenis geven aan de invulling van hun vrije tijd

- voor sommigen onder hen kan dit leiden tot het opbouwen van een nieuwe vriendenkring

(o.a. voor gepensioneerden)

- voor anderen (de jongere vrijwilligers) kan dit een kans inhouden om het werkveld te

leren kennen en voor zichzelf uit te maken of ze in deze sector een beroepscarrière willen

uitbreiden

Bakken met Martine Koken met Godelieve

Bloemschikken met Vivke Tuinwerken met Paul

Page 24: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 24

4.1.2.4 Tehuizen voor niet-werkenden

Tehuis voor niet-werkenden Den Heuvel

Heb je al een vermoeden? Inderdaad, Den Heuvel bestond 25 jaar! Op 6 november 1989 mochten we de eerste vijf bewoners welkom heten in de Boskesstraat te Lummen, waar tot op heden Den Heuvel Genenbos nog steeds gevestigd is. En zoals we zijn, gingen we dit niet op een dag of een moment vieren. Neen, we hebben dit gedurende een gans jaar gedaan! We zijn op 08 januari van wal gestoken met een Nieuwjaarsfeest voor alle bewoners en medewerkers van Den Heuvel. Met ongeveer 90 mensen hebben we genoten van een mooie receptie, een heerlijke maaltijd en zelf van een dansje op de dansvloer.Stef, onze algemene directeur, mocht zelfs het logo voor dit feestjaar onthullen. We hadden de bewoners en medewerkers uitgenodigd om “iets moois” te ontwerpen. Hier werd gretig op ingegaan en na rijp beraad werd de tekening van Ellen, bewoonster van Den Heuvel Runkst, gekozen als basis voor het logo. Je vindt het bovenaan deze tekst terug. Mooi toch? Terug naar ons feestjaar. Al enkele jaren geleden zijn we gestart met het organiseren van de verschillende themavakanties over de drie Heuvels uit. Dit wouden we ook opnemen in ons feestjaar. Daarom zijn we van 28 tot 30 april op drie daagse naar De Linde in Retie geweest. 55 bewoners en begeleiders hebben kunnen kier-zen uit een waaier van activiteiten, voor elk wat wils: 30 km fietsen voor de actievelingen, een bezoek aan de abdij van Postel (met nadien natuurlijk de mogelijkheid om van het Postels bier te proeven) of een wervelende watershow bij de Hydrodoe, Bobbejaanland, de Olmense Zoo, een sessie in het koperatelier zijn maar een greep uit het aanbod. Iedereen heeft er van genoten.

Page 25: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 25

En dan kwam de zomer. Op zaterdag 28 juni verwelkomden we op de terreinen van O.C. Sint-Ferdinand familieleden en belangrijke derden in de namiddag voor een aantal leuke activiteiten, een free podium en om af te sluiten een heuse barbecue. De bewoners én begeleiding openden met

het uit volle borst zingen van het Heuvellied.

Gelukkig gingen er geen familieleden of

belangrijke derden lopen! Het zal dan toch

niet zo slecht geklonken hebben.

Daarna gingen de activiteiten van start. Je kon mooie portretten laten maken, rondkijken op

ons kleine marktje, op huifkartocht gaan, gaan wandelen met de Lummense Dalmatiërs

(en nee er waren geen

honden bij). Maar ook

waren er volksspelen,

was er een goochelaar

en kon je je laten

grimeren.Tot ineens…

Alle bewoners en

begeleiding een dansje

deden…

Een echte flashmob

ontstond op onze

familiedag…

Page 26: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 26

Samen met het dansje werd het free-podium ingeleid. De bewoners hebben zich werkelijk

overtroffen en familieleden waren enorm trots.

Page 27: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 27

Na zoveel activiteit brak een welverdiende BBQ aan waar iedereen van genoot!

Op zaterdag 22 november hebben we ons feestjaar afgesloten met ons “klassiek

Heuvelfeest” in een feestelijk jasje.

Tehuis voor niet-werkenden Limes

In 2014 werd in Limes verder ingezet op de implementatie van de visie „Kwaliteit van

bestaan‟. Op basis van een interne evaluatie bleek dat er nog meer aandacht diende te gaan

naar het domein „eigen regie‟ en „interpersoonlijke relaties‟. Enkele concrete aanpassingen

vonden plaats, nl. waar voorheen de bewoners op een relatief vast uur aan tafel werden

verwacht voor het nuttigen van de maaltijd werd hier meer ruimte gecreëerd. Zo hebben de

bewoners nu meer keuze over het tijdstip dat ze komen eten, weliswaar nog steeds

afgebakend in tijd, maar ook hebben ze de keuze over de plaats waar ze willen eten (in de

eetkamer of op hun eigen kamer). Deze aanpassing werd vlot geïmplementeerd door de

bewoners en vanuit het team werd opgemerkt hoe elk voor zich de keuze maakt waar en

hoe laat hij komt eten afhankelijk van zijn functioneren van het moment. Algemeen

genomen kunnen we stellen dat het meer rust teweeg gebracht heeft voor de individuen,

maar ook voor de groep in zijn geheel. Verdere stappen in dit proces rond „eigen regie‟

dienen nog uitgewerkt en geïmplementeerd te worden.

Wat betreft het actiepunt over „interpersoonlijke relaties‟ zien we minder concrete

veranderingen, ondanks de vele inspanningen die hieromtrent geleverd zijn het voorbije jaar.

Elke aandachtsbegeleider ging aan de slag met zijn aandachtsbewoner(s) op zoek naar een

antwoord op de individuele hulpvraag; zo werd er contact gelegd met de buddy-organisatie

en werd er een buddy gevonden. Ook maakten enkele bewoners een account aan op de

website van Dottie, met wisselend succes. Daar waar het actieplan over „eigen regie‟ een

meer omlijnde maatregel was, kunnen we dit moeilijk op gelijkaardige wijze hanteren voor

het domein „interpersoonlijke relaties‟. Dit betekent echter niet dat er geen succeservaringen

geweest zijn, maar we kunnen wel stellen dat dit een punt is waar blijvend aandacht voor

nodig zal zijn.

Page 28: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 28

Een grote verandering die plaats vond in 2014 was de wisseling van de

aandachtsbegeleiders. Hier werd voor gekozen om nieuwe zuurstof te geven aan zowel de

bewoners als de begeleiders. Net zoals elke verandering bracht deze gevoelens van

onzekerheid met zich mee, maar een positieve ommekeer bleef niet uit.

In april werden we geconfronteerd met een ernstig ziekte van onze meest recent

opgenomen bewoner. De resultaten van de medische onderzoeken brachten steeds

negatiever nieuws met als gevolg dat we op 7 mei 2014 definitief afscheid moesten nemen

van deze bewoner. Het werd een zeer intense periode voor de bewoner zelf, zijn netwerk,

het team en de andere bewoners. Betrokkenheid en zorg voor elkaar stonden centraal in

deze periode. Na een periode van bezinning en rouw stonden we dan weer voor de opdracht

om een nieuwe bewoner een kans te geven. Deze werd gerealiseerd in augustus.

Het teamproces waarrond in 2013 een start werd genomen werd verder gezet. Ditmaal werd

ook een externe van de leertafel TOM betrokken bij dit proces. Haar vragen, bedenkingen en

confrontaties zetten heel wat in beweging met als gevolg dat er weer nieuwe energie vrij

kwam om enkele nieuwe wendingen te geven aan het reilen en zeilen binnen Limes.

Gezien het doelpubliek dat in Limes verblijft, is er al vanaf de start een samenwerking met

het justitiehuis van Hasselt. Echter, de aard van deze samenwerking werd in 2014 onder de

loep genomen. Daar waar het juridische „controlerende‟ stuk grotendeels mee opgenomen

werd door het team van Limes werd er nu bewust voor gekozen om dit thema bij de justitie-

assistent te leggen, zoals het ethisch en beroepsmatig hoort. Deze verandering heeft als

effect dat wij vanuit Limes meer de ondersteunende rol kunnen opnemen wat bevorderend is

voor de open communicatie en het vertrouwen van de bewoner naar het team. Concreet

houdt deze verandering ook in dat de bewoners zelf elke gewenste wijziging in hun

voorwaarden aanvragen aan de justitie-assistent (al of niet met ondersteuning vanuit het

team) en dat de filter van het team hier wegvalt. Uiteraard zullen wij – indien de justitie-

assistent hier naar vraagt – nog ons advies uitbrengen.

4.1.2.5 Dienst Ambulante Ondersteuning West-Limburg

De dienst ambulante ondersteuning west-Limburg (kortweg DAO) heeft in 2014 een hele verandering gekend. Allereerst is er een structurele verandering op de dienst; we werken nu met 3 teams. Elk team wordt geleid door een hoofdbegeleider. Het coördinatieteam geeft ondersteuning aan elk team. Daarbij is ook de dienst Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (ofwel RTH) uitgebreid. Vanuit RTH worden cliënten begeleid die recht hebben op een beperkt aantal begeleidingsmomenten. Voor cliënten Begeleid wonen of Beschermd wonen wordt het aantal begeleidingsmomenten afgestemd op de hulpvraag. In 2014 had DAO 96 cliënten in begeleiding. De dienst begeleidt mensen die zelfstandig wonen of zelfstandig gaan willen wonen. Je kunt volledig zelfstandig wonen (misschien met je partner en/of kinderen) in een

huis of appartement dat je zelf huurt of in eigendom hebt

Je kunt samen met andere cliënten in een kleine groep wonen binnen een

groepswoning van de dienst (max. 3 personen) in het project Molem te Lummen.

Page 29: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 29

Je huurt (misschien met je partner) een studio of appartement van Sint-Ferdinand

(project Molem).

Als cliënt ben je steeds verantwoordelijk voor de eigen woon- en leefkosten. Dit wil zeggen

dat je zelf huur betaalt maar ook alle andere kosten zoals water, elektriciteit, voeding enz.

De begeleiding is ambulant, dit wil zeggen dat de begeleider op huisbezoek komt. Daarnaast

begeleiden we ook mobiel, dit wil zeggen dat je zelf naar de dienst komt voor de

ondersteuning. We bekijken dan samen waar je hulp bij nodig hebt. Dit leggen we dan vast

in een individuele dienstverleningsovereenkomst (IDO). De begeleiding door de dienst

Ambulante Ondersteuning is vrijwillig en gratis. Hoe vaak jouw begeleider komt, hangt af

van wat je nodig hebt. Dit kan 1 keer per 14 dagen zijn, 1 keer per week of 2 keer per week.

Als je in een groepswoning woont, komt begeleiding minstens 2 keer per week voor jou

alleen maar elke dag is er (beperkt) begeleiding beschikbaar (niet ‟s morgens wanneer je

opstaat en niet ‟s nachts!).

In het systeem van Rechtstreeks Toegankelijke Hulp waren er in 2014 11 mensen ingeschreven. Dit is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2013. Personen die begeleid worden volgens het principe van RTH krijgen maximum 24 contacten per jaar in de eerste 2 jaar en nadien wordt dit afgebouwd naar 12 contacten per jaar.

4.2 ADMINISTRATIEF, FINANCIEEL EN LOGISTIEK BELEID

4.2.1 Financieel: evoluties, opvallende tendensen en conclusies:

In 2014 werd de minderjarigenwerking van O.C. Sint-Ferdinand MFC. De overgang naar FAM in de volwassenenwerking is voorzien voor 2015. Het boekjaar 2014 werd afgesloten met een positief resultaat dat in de lijn ligt met de voorgaande jaren. We zien dat het aandeel van de personeelskosten verder toeneemt tot 84,41 % en de ruimte voor werking meer en meer wordt ingeperkt. De kosten voor textiel, toiletbenodigdheden, farmaceutische producten, onderhoudsproducten en externe diensten stegen. Een daling van de kosten zien we bij voeding (daling van de prijzen) en energie.Door verder te investeren in energiebesparende maatregelen zien we ons energieverbruik dalen met 24 % t.o.v. 2013. 20% van deze daling is te verklaren door de daling van het aantal graaddagen in 2014, 4 % werd gerealiseerd door oude installaties te vervangen door nieuwe installaties die correct gedimensioneerd werden. Aangezien er de laatste jaren heel wat werd geïnvesteerd steeg de ouderdomsindicator (gebouwen). Blijven investeren is noodzakelijk om de continuïteit en de kwaliteit van de dienstverlening te kunnen verzekeren.Het financieel resultaat steeg lichtjes. De dagprijs 2012 werd afgerekend, wat een positief uitzonderlijk resultaat opleverde.

4.2.2 Voornaamste investeringen van 2014

Er werd aan heel wat projecten gewerkt in 2014: In samenwerking met onze BuSO-school en onze eigen technische dienst werd er verder gebouwd aan de schrijnwerkerij, de ruwbouw van vergaderzaal en fietsenkelder.

Page 30: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 30

Er werd geïnvesteerd in led-verlichting voor speelplaatsen, gangen, leefgroepen en burelen, waardoor het elektriciteitsverbruik aanzienlijk daalde. Brandcentrales werden vervangen in Den Heuvel Genebos en Hasselt en de administratieve diensten namen hun intrek in geherconditioneerde burelen. In de vakantieperiode werd de toegangsweg naar Campus De Schare afgewerkt en kreeg de voedingsdienst een nieuw vervoersmiddel. Campus De Wijngaard werd uitgerust met een nieuw oproepsysteem. De kamers van de ges-unit kregen vast meubilair. Het computernetwerk Sint-Ferdinand werd verder vernieuwd, pc‟s en randapparatuur werden vervangen.

4.3 VORMINGSBELEID

4.3.1 Visie

De visietekst m.b.t. competentieontwikkeling via VTO is in 2014 geactualiseerd. We lezen in de nieuwe tekst o.a. : „We streven ernaar om de kennis en competenties van de individuele medewerker te bevorderen met het oog op een meer kwaliteitsvol functioneren in het vervullen van de opdracht binnen de organisatie. De competentieontwikkeling van de medewerker versterkt het team-functioneren en de medewerkers dragen bij tot de kennis- en deskundigheidsontwikkeling binnen de organisatie. Naast het ontwikkelen van competenties is ook het kennismanagement belangrijk. De verworven competenties dienen goed beheerd te worden. Met het kennismanagement willen we deskundigheid en ervaringen uitwisselen en effectief en efficiënt benutten in de voorziening. …. De VTO activiteiten zijn divers: individueel leren in het kader van coaching, interne vormingen met interne en/of externe deskundigen, externe vormingen in de vorm van studiedagen, kortdurende of lange cursussen, werkplekleren, ruimte creëren voor informeel leren … …. Om goed onderbouwde vormingsprocessen te ontwikkelen, inspireren we ons op het achtveldeninstrument van Kessels & Smit.‟ …. Vanuit het strategisch beleidsplan worden VTO-doelen afgeleid en in een strategisch VTO-plan geformuleerd. Deze doelstellingen worden op hert niveau van het directieteam en de coördinatieteams vertaald in respectievelijk een algemeen VTO-plan en operationele VTO-plannen. Op basis van deze plannen worden vormingsinitiatieven ontwikkeld. Het gaat om individuele en collectieve vormingsmomenten. Naast de deelname aan externe vormingsmomenten wordt steeds meer aandacht besteed aan interne vorming en dit via verschillende werkvormen.

4.3.2 VTO in 2014

In ons streven om de competenties van alle medewerkers binnen onze organisatie te bevorderen, is aan de leidinggevenden een oproep gedaan om de behoeften op het vlak van VTO zo goed mogelijk te detecteren. Deze behoeften werden vertaald in een VTO-plan.

Page 31: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 31

Enkele belangrijke accenten in 2014: - Om de transitie van het MPI naar een multifunctioneel centrum en van de

volwassenenwerking naar FAM zo goed mogelijk te realiseren zijn ook op het vlak van vorming inspanningen geleverd. Zowel directieleden, stafmedewerkers en opvoeders/begeleiders hebben studiedagen en vormingsmomenten m.b.t. de zorgvernieuwing gevolgd.

- Het bevorderen van inzichten m.b.t. methodieken in functie van de kwaliteit van zorg

blijft een belangrijke doelstelling in ons VTO-beleid. In 2014 is o.a. aandacht besteed aan: o De verdere implementatie van het denkkader Nieuwe autoriteit & Geweldloos verzet

(Haim Omer) o Vorming en training m.b.t. het „Rots en Water – programma‟, een sociale competentie

training. o Vorming m.b.t. de verdere implementatie van het psychodynamisch model „sociaal-

emotionele ontwikkeling‟ o Vorming m.b.t. hechtingsproblematiek o Vorming m.b.t. SGOG en vrijheidsbeperkende maatregelen o Vorming m.b.t. hert concept “Kwaliteit van bestaan” o Vorming m.b.t. netwerkvorming en samenwerken met netwerken o Vorming m.b.t. oplossingsgericht werken

- Op het vlak van personeelsondersteuning en coaching is aandacht besteed aan:

o Zelfzorg o Van collega tot leidinggevende voor nieuwe hoofdopvoeders en -begeleiders o Verdieping in het team-ontwikkelingsmodel o Vorming voor vrijwilligers

Aan de vrijwilligers (volwassenenwerking) werden twee externe vormingsmomenten aangeboden. De vormingsinitiatieven van Present, Caritas vrijwilligerswerk worden door verschillende vrijwilligers bezocht.

Gedurende het werkjaar 2014 - 2015 werd het VTO programma voor nieuwe medewerkers aangepast. Het VTO aanbod werd inhoudelijk vernieuwd en op een meer systematische wijze aangeboden. De verwachting is dat nieuwe medewerkers op het aanbod ingaan. Het programma bestaat uit een introductiemoment, vorming met betrekking de visie en methodieken, vorming m.b.t. agressiebeheersing, EHBO-cursussen, vorming m.b.t. omgaan met medicatie, vorming m.b.t. preventie en welzijn ( o.a. brandblusoefeningen) … Deze vorming wordt door interne medewerkers verzorgd en dragen bij tot een vlotte integratie van nieuwe medewerkers binnen de voorziening.

4.3.3 Beschouwingen

Met ons huidig VTO beleid realiseren we ongetwijfeld competentieontwikkeling bij dec medewerkers en de implementatie van nieuwe modellen en methodieken binnen onze voorziening. Deze inspanningen hebben een positieve invloed op de kwaliteit van onze dienstverlening en de ondersteuning van de medewerkers. Toch blijft het „zoeken‟ om het VTO-gebeuren op verschillende vlakken ( inhoudelijk aanbod, transfer, administratief) verder te verbeteren. Ook gedurende de volgende werkjaren blijft dit een belangrijk actiepunt opdat het competentie- en talentmanagement zich als een belangrijke pijler binnen onze organisatie zou verder ontwikkelen.

Page 32: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 32

4.4 PASTORALE WERKING EN IDENTITEIT Werking rond zingeving en pastoraat In de minderjarigenwerking: De pastorale werkgroep van de minderjarigenwerking kreeg een nieuwe naam. De werkgroep heet nu „werkgroep ZeS (Zingeving en spiritualiteit) Zo wordt respectvol omgegaan met de persoonlijke overtuigingen van jongeren en personeelsleden. Werkgroep ZeS vergadert maandelijks. In deze werkgroep wordt de werking van het hele jaar voorbereid.

Na de nieuwjaarswensen richtte de pastorale werking zich al direct op de Zuidactie. Dit is de vastenactie die vanuit Fracarita-Belgium, de NGO voor ontwikkelingssamenwerking van de Broeders van Liefde, opgezet wordt. Op de startdag van Fracarita-Belgium wordt aan alle Vlaamse voorzieningen materiaal aangeboden waarmee eenieder in zijn of haar eigen werking aan de slag kan. Van dit materiaal maken wij elk jaar een leefgroepboekje voor de leefgroepen.

In een algemene personeelsvergadering wordt het project voorgesteld aan de personeelsleden. Elke leefgroep kiest of en op welke manier zij trachten een centje te verdienen om bij te dragen aan het project van de Zuidactie. De financiële middelen, die we door onze acties in 2014 verzamelden, gingen naar het project “Ik blijf niet doof voor Rumonge”. Dit project steunt het „Rumonge Deaf Cooperative‟ in Tanzania. Hier krijgen dove mensen onderwijs en begeleiding. Zij vinden er respect en groeien in zelfrespect en zelfstandigheid. Naast het inzamelen van geld werd in onze werking de nadruk gelegd op bewustwording van de moeilijkheden die dove mensen ervaren, zowel hier bij ons als in ontwikkelingslanden waar zij ook nog in armoede leven.

In de Paastijd wordt jaarlijks een personeelsbezinning aangeboden aan de medewerkers. Met Pasen wordt ook aandacht geschonken aan de langdurig zieke personeelsleden. Zij krijgen een kaartje ter bemoediging.

In de maand mei gingen de jongeren traditiegetrouw op voettocht naar Scherpenheuvel. Er werd wederom een leefgroepboekje gemaakt. De voettocht werd in de leefgroepen al voorbereid. In Scherpenheuvel aangekomen, namen de jongeren deel aan een korte bezinning rond het jaarthema “Liever positiever”. Met bussen werden de jongeren veilig weer thuis gebracht.

Op het einde van het schooljaar willen de pastorale werkgroepen alle medewerkers bedanken voor hun inzet en betrokkenheid. Iedere medewerker kreeg ook dit jaar een klein cadeautje, dat aansluit bij het jaarthema. In 2014 was dat een doosje met verfrissingsdoekjes met daarop de tekst “Om onze ideeën op te frissen”.

Bij het begin van een nieuw schooljaar kiest de pastorale werking een jaarthema. Van januari tot juni 2014 werkten we met het jaarthema “Liever positiever”. Vanaf september 2014 was het jaarthema “Jij en ik & ik en jij maakt samen wij”. Dit thema werd aan de medewerkers bekend gemaakt op de startactiviteit, die eind augustus plaats had. De startactiviteit bestaat uit een bezinning, een actief gedeelte en een receptie. Het thema zindert het hele schooljaar in de werking door. In het personeelsblaadje wordt wekelijks voor een inspirerende tekst gezorgd.

Page 33: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 33

Samen met het BuSO verzorgden wij in de week vóór Allerheiligen een herdenkingsviering voor personeel, jongeren en cliënten die een overleden vriend of familielid wilden herdenken. Aan iedereen die in de loop van het jaar iemand verliest, wordt een deelnemings- en bemoedigingskaartje gestuurd.

In de advent werd een derde leefgroepboekje gemaakt met materiaal dat de opvoeders kunnen gebruiken voor activiteiten in de leefgroep rond advent en kerstmis.

Er was in 2014 ook weer een kerstbezinning voor personeel.

De hal wordt in de loop van het jaar maandelijks stemmig versierd. In deze versiering komt het jaarthema en de activiteiten van de pastorale werking naar voren.

In de volwassenenwerking: De pastorale werkgroep van de volwassenenwerking, werkgroep De Bron, vergadert vijf maal per jaar. In deze vergaderingen wordt eerst een inhoudelijk thema besproken. De thema‟s die in 2014 aan bod kwamen waren: Een positieve kijk op diversiteit

Ons opsluiten of naar buiten treden? Letterlijkheid doodt alle verbeelding. Het spreken van Bisschop Bonny. Het denken van moslims over IS.

In een tweede deel van de vergadering maken we concrete afspraken in verband met de werking. Concrete activiteiten in 2014 waren:

Acties en activiteiten in het kader van de Zuidactie van Fracarita-Belgium.

Met de bewoners van de Heuvels, de tehuizen voor niet-werkenden, werd een bezinningsdag gehouden op Witte Donderdag.

Op Goede Vrijdag organiseerden de Schalmen, de tehuizen voor werkenden, weer hun voetbal- en netbaltornooi ten voordele van de Zuidactie van Fracarita Belgium. De dienst zingeving en pastoraat zorgde voor een Zuidactie-standje.

In de maand mei werden er voor deze huizen ook bezinningstochten georganiseerd naar Scherpenheuvel.

Bij het begin van het schooljaar werd een startbezinning gehouden voor al het personeel van de volwassenenwerking. Hierop werd het jaarthema voorgesteld.

In de maand november hielden we een mooie herdenkingsbezinning voor mensen uit de Heuvels, de Schalmen en het nieuwe huis „de Kamper‟.

Met kerstmis werd voor deze mensen ook een kerstbezinning georganiseerd.

Page 34: Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand · 2016-05-31 · Jaarverslag 2014 Orthopedagogisch Centrum Sint-Ferdinand Sint-Ferdinandstraat 1 3560 Lummen Tel 013 530 600 Fax 013 530 601

O.C. Sint-Ferdinand – jaarverslag 2014 34

Bij al deze activiteiten wordt natuurlijk rekening gehouden met de persoonlijke geloofsovertuiging van de bewoners en de personeelsleden! Daarom kiezen we voor een open aanbod van zingeving en pastoraat. Identiteitswerking

In 2014 werd in het kader van de identiteitswerking een nieuwe gespreksronde gestart. In het BuSO, het BuLO, en in elk team van de volwassenenwerking en de minderjarigenwerking had een nabespreking plaats over de waarden waarvoor wij in 2013 als voorziening hadden gekozen. We bespraken welke waarden door de medewerkers al goed waargemaakt werden, en de waarden waarin ieder voor zich nog kon of moest groeien. We bekeken ook welke waarden de teams of de scholen al goed waarmaakten en welke waarden voor de teams en de scholen nog een uitdaging vormden. Ten slotte werd gekeken naar O.C. Sint-Ferdinand als geheel en bespraken we de waarden waar de gehele voorziening al goed in is en de waarden die nog werkpunten zijn voor de toekomst. In 2015 zal hierover een verslag gemaakt worden dat op de werkgroep Identiteit zal besproken worden.

4.5 VEILIGHEIDSBELEID Zowel binnen de volwassenen- als de minderjarigenwerking werden er meerdere evacuatieoefeningen georganiseerd. De doelstelling is nog steeds om alle betrokkenen vertrouwd te maken met het brand- en evacuatiealarm en met de richtlijnen van de evacuatieprocedure. Verouderde brandcentrales werden vernieuwd, om zo terug conform te zijn aan de huidige nieuwe wetgeving. Er zijn structurele overlegmomenten vastgelegd met de directie en met de logistieke diensten zodat info over werken, melding van risico‟s, keuzes en veranderingen van het beleid, wijzigingen van middelen enz. vlotter alle betrokken diensten bereikt. Het VTO-aanbod rond preventie en welzijn op het werk werd verder uitgewerkt: Brandpreventie en –bestrijding: praktische opleiding „gebruik van kleine blusmiddelen‟(alle medewerkers) Tijdens de trimestriële opleidingsmomenten van zowel de voedingsdienst, de technische dienst en de onderhoudsdienst werden de meest relevante thema‟s rond veiligheid op de werkvloer toegelicht en besproken.