Orden van dienst voor de Paascyclus 2020

Thema: Sta op! Een teken van

leven!

Witte Donderdag

Goede Vrijdag

Paaswake/Stille Zaterdag

Paasmorgen

2

VOORAF Iedereen is welkom om deze diensten via www.kerkdienstgemist.nl mee te vieren. Misschien zijn er onderdelen in de vieringen die u niet kent of waar u niet vertrouwd mee bent. Er zit meestal een bepaalde symboliek achter, een verhaal. Voelt u zich vrij om al dan niet mee te doen. De vieringen willen een aanbod zijn om ons geloof en onze hoop te vieren, zeker in deze verwarrende en vreemde tijden. Dit boekje bevat de orden van dienst voor de vieringen op Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Paaswake/Stille Zaterdag en Paasmorgen. We lezen tijdens de paascyclus uit de Bijbel in Gewone Taal of de Groeibijbel. De vieringen op Witte Donderdag en Goede Vrijdag beginnen om 19.30 uur. Op Stille Zaterdag is er om 19.30 uur een Paaswake speciaal gericht op de kinderen. Om 21.00 uur is er een viering waarin de nieuwe Paaskaars in de kerk wordt gebracht. U kunt thuis dan ook een lichtje aansteken en deze voor het raam plaatsen als teken van leven en hoop in deze verwarde dagen. Op Paasmorgen vieren we het Paasfeest om 9.30 uur. Het thema van de Paascyclus is evenals in de veertigdagentijd: ‘Sta op! Een teken van leven!’ Er zijn geen collectes maar u kunt een bijdrage over maken op rekeningnummer NL76RABO 0327 1404 02 ten name van Protestantse gemeente Wijhe. Als dit de bijdrage betreft uit de spaardoosjes dan graag met vermelding: spaardoosje.

3

WITTE DONDERDAG Witte Donderdag is het begin van de Paascyclus. ‘Wit’ heet deze donderdag naar zijn liturgische kleur. Wij lezen uit het Bijbelboek Exodus, waarmee duidelijk wordt dat de viering van het Avondmaal samenhangt met het vieren van het Joodse Paasfeest. Verder lezen we uit het evangelie van Matteüs. Hoe Jezus op de avond van het Joodse Paasmaal samen met zijn leerlingen het Pascha vierde. Op deze avond, waarop Gods bevrijdend handelen aan Israël wordt herdacht en gevierd, gaf Jezus brood en beker nieuwe betekenis. Met brood en wijn vieren wij nog altijd Gods bevrijdend handelen in sterven en opstaan van Jezus Christus. Maar deze keer doen we dat in een moment van stilte. In de symbolische bloemschikking is het thema: Sta op! Om in beweging te komen hebben we een doel nodig, een stip op de horizon. De stip is gekozen als uitgangspunt voor de schikking en zien we terug in een lijst. In de schikking zien we terugkomen dat Jezus er voor kiest om anderen te dienen. De droogdoek staat voor het wassen en drogen van de voeten, de viooltjes geven de teerheid van dit gebeuren aan. Aan het eind van de viering zal er een lichtje bij het bloemstuk worden aangestoken als teken van hoop.

4

VOORBEREIDING Orgelspel Welkom door voorganger Zingen: aanvangslied 1003: 1 en 2 Bemoediging V: Onze hulp is in de Naam van de Heer A: Die hemel en aarde gemaakt heeft V: God, geef ons een teken van leven A: Zodat wij mogen opstaan V: Geef ons geloof in U en in het leven A: Breng ons terecht God V: Breng ons thuis en doe ons wonen in uw zegen A: Amen

Zingen: vervolg aanvangslied lied 1003: 5 Kyriegebed, na de woorden ‘zo bidden wij’ zingend’ zingen: lied 367e RONDOM HET WOORD Zingen: als inleiding op de lezingen: Zing in ’s Hemelsnaam lied 7: 2 (op melodie lied 345: Gij hebt uw woord gegeven tekst: R. Kleyer) Vannacht voltrekt zich ’t wonder, God opent perspectief; onwrikbaar en hartgrondig heeft Hij ons mensen lief. En steeds – door alle tijden – ervaren wij Zijn kracht die sterker is dan ’t lijden zo ook weer deze nacht. OT-lezing: Exodus 12 uit de Groeibijbel

5

Zingen: Zing in ’s Hemelsnaam lied 7: 3 Vannacht voltrekt zich ’t wonder, de farao laat ons gaan, wij zijn niet meer gebonden, geen slaafse onderdaan. De tijd van onderdrukking is nu voorgoed voorbij. Met Gods hulp zal het lukken: Sta op! –want wij zijn vrij! NT-lezing: Matteüs 26: 17-25 Tekst bij de symbolische schikking Zingen: geloofsbelijdenis lied 342 (staande) NT-lezing Matteüs 26: 26-29 Stilte Als gebed zingen Het was een nacht door merg en been, Carien en Louise couplet 1 tot en met 7, allen 8 en 9 (tekst: Huub Oosterhuis, muziek Tom Löwenthal) Het was een nacht door merg en been, het werd een nacht van lichten van waterwel uit woeste steen van vuur en vergezichten. Een klank de doodse stilte brak een woord verwachting zaaide een stem uit hoge vlammen sprak een storm de zee verwaaide Het einde komt, vlucht weg van hier, zo schreeuwden van hun tronen de dochters van het goudvertier en hun vergulde zonen.

6

Maar die in scherven, stof en as verbruikt ter nederlagen, die wisten dat het niet zo was, dat nieuw begin zou dagen. Het werd een dag zoals daarvoor miljoenen kwamen: dagen kwamen: het rad voor ogen draaide door, het duister spande samen. Het vuur versteende tot woestijn, de zee ook kwam met wrake en roofde alle woorden weg die ons nog moed in spraken. Een langzaam einde spint ons in, een web van doemgedachten, geen vergezicht, geen nieuw begin, geen god staat ons te wachten. Het is de nacht van voor de tijd, geen klank van stem te horen, uit doodse stilte uitgeleid, zijn wij maar pas geboren. Die op hun tronen tieren voort, die in hun graven zwijgen. Op onze lippen ligt een woord dat klank en stem zal krijgen OVERGANG NAAR GOEDE VRIJDAG Tafel leegruimen Brood, wijn en de collectezakken worden weggeruimd om aan te geven hoe Jezus steeds meer werd verlaten Lichtje ontsteken bij het symbolisch bloemstuk

7

NT-lezing: Matteüs 26: 30-36a Zingen: lied 895 allen 1x, Carien 1x, klarinet 1x Daarna verlaten we in stilte de kerk

8

GOEDE VRIJDAG Op Goede Vrijdag heeft de dienst het karakter van een wake bij het kruis. Stil en ingetogen luisteren we naar de geschiedenis van het lijden en sterven van Jezus. Het confronteert ons met de consequentie van de weg die Jezus ging. Dat was de weg van liefde en verbondenheid met de mens die gevangen is in nood, ziekte en schuld. De weg ook van volgehouden solidariteit met hen die uit de solidariteit van hun medemens gevallen waren. Het plaatste Jezus uiteindelijk naast de gangbare patronen van de samenleving. Het kruis waaraan Jezus stierf staat als een mijlpaal. Wij kunnen er niet langs lopen zonder stil te blijven staan in het besef: hier begon iets nieuws, iets anders. We herkennen de Gekruisigde, die tot het einde liefhad, maar evenzeer herkennen we nu ook daarin de tijd waarin wij nu leven en de gekwelde, eenzame, verlaten en geschonden mensen om ons heen. Opnieuw slaan we vanavond het evangelie van Matteüs open om het verhaal van het lijden en sterven van Jezus te lezen. Dat gebeurt met verschillende stemmen. Daarnaast hebben we afbeeldingen van de kruiswegstatie die zijn gemaakt door de leden van de jongvolwassengroep 2G@ther. De kleur in de kerk is paars: de kleur van inkeer en bezinning. Symbolische schikking: In de stip zijn drie kruizen zichtbaar, een verwijzing naar de kruisiging op Golgotha. De dobbelstenen herinneren aan het dobbelen daar. Na het doven van de Paaskaars, tijdens het zingen van het lied ‘Het was een nacht’ worden er drie rode bloemen gestoken, onder het middelste kruis. Aan het eind van de viering wordt de schikking afgedekt. De Paaskaars (het symbool van de opstanding) wordt gedoofd tijdens deze dienst. Maar het kleine lichtje bij het bloemstuk blijft branden. Al lijkt het nog zo donker, het bloemstuk afgedekt, Gods Licht gaat niet uit! God trekt met ons mee ook in deze zorgelijke dagen.

9

Het is stil in de kerk Als de kerkenraad binnenkomt gaan we staan Zingen: lied 895 klarinet 1x, Carien 1x, allen 1x Woorden aan het begin V: Wie woont in de hoede van de Allerhoogste A: Overnacht in de schaduw van de almachtige V: Bij nacht en ontij hoef je niet te vrezen A: God is een schild, een muur om je heen V: Hij gaat met je op weg, trekt met ons mee A: Hij blijft tot in eeuwigheid Zingen: lied 25a: 1 Gebed, na de woorden ‘zo bidden wij zingend’ zingen: lied 367e RONDOM HET WOORD Schriftlezing: Matteüs 26: inleiding, daarna 46-62 Zingen: lied 558: 1 Schriftlezing: Matteüs 26: 63-75 Zingen: lied 558: 6 Schriftlezing: Matteüs 27: 1, 2, 11-26. Zingen: lied 558: 7 Schriftlezing: Matteüs 27: 27-31a Zingen: lied 558: 8 Schriftlezing: Matteüs 27: 31-38

10

Zingen: lied 558: 9 Schriftlezing: Matteüs 27: 39-50 Paaskaars wordt gedoofd Stilte Zingen: Het was een nacht door merg en been, Carien en Louise couplet 1 t/m 7, allen 8 en 9 (tekst: Huub Oosterhuis, muziek Tom Löwenthal) Het was een nacht door merg en been, het werd een nacht van lichten van waterwel uit woeste steen van vuur en vergezichten. Een klank de doodse stilte brak een woord verwachting zaaide een stem uit hoge vlammen sprak een storm de zee verwaaide Het einde komt, vlucht weg van hier, zo schreeuwden van hun tronen de dochters van het goudvertier en hun vergulde zonen. Maar die in scherven, stof en as verbruikt ter nederlagen, die wisten dat het niet zo was, dat nieuw begin zou dagen. Het werd een dag zoals daarvoor miljoenen kwamen: dagen kwamen: het rad voor ogen draaide door, het duister spande samen.

11

Het vuur versteende tot woestijn, de zee ook kwam met wrake en roofde alle woorden weg die ons nog moed in spraken. Een langzaam einde spint ons in, een web van doemgedachten, geen vergezicht, geen nieuw begin, geen god staat ons te wachten. Het is de nacht van voor de tijd, geen klank van stem te horen, uit doodse stilte uitgeleid, zijn wij maar pas geboren. Die op hun tronen tieren voort, die in hun graven zwijgen. Op onze lippen ligt een woord dat klank en stem zal krijgen Tijdens zingen worden drie rode bloemen in de symbolische schikking geschoven OVERGANG NAAR STILLE ZATERDAG Gebed: Luthers Avondgebed Schriftlezing: Matteüs 27: 57-60 Zingen: lied 590: 1 en 2 Tijdens het 2e couplet wordt het symbolisch bloemstuk afgedekt We verlaten de kerk in stilte

12

PAASWAKE/STILLE ZATERDAG OM 19.30 uur Deze Paaswake is gericht op de kinderen, ouders en andere belangstellenden Welkom, de Paaskaars brandt 1e kaars en tekst bij afbeelding: De roeping van Mozes Gebed 2e kaars en tekst bij afbeelding: Op weg naar Egypte Luisteren naar: Zomaar te gaan met een stok in je hand 3e kaars en tekst bij afbeelding: Hoor je me? Via KoZ lied: De paaskaars brandt, zo weten wij: God maakt het licht voor jou en mij. Hij maakt een eind aan je verdriet, want Hij vergeet de mensen niet. Dit is het woord dat Hij ons geeft: Ik ben de Heer, een God die leeft. En waar je gaat ben Ik erbij voor altijd ga Ik aan je zij. 4e kaars en tekst bij afbeelding: Laat mijn volk gaan? Gebed 5e kaars en tekst bij afbeelding: Kracht van boven Luisteren naar: Je hoeft niet bang te zijn 6e kaars en tekst bij afbeelding: Wordt het nu anders?

13

Lied uit Taize: Als alles duister is Enkele woorden en doven van de Paaskaars

14

STILLE ZATERDAG om 21.00 uur Verzoek: zet een kaars klaar en op het moment dat de enkele aanwezigen in de kerk naar voren lopen om hun kaars aan te steken aan de Paaskaars kunt u thuis de kaars ook aansteken. Aan het begin van de viering spelen de duisternis van Goede Vrijdag, toen het licht doofde, en de stilte van het graf op Stille Zaterdag, ons nog parten. Wij lezen uit de Bijbel verhalen over hoe God keer op keer licht bracht in de duisternis en een nieuw begin mogelijk maakte. Zo groeien we toe naar het verhaal van God met dat ene kind van Israël, Jezus. In de doopgedachtenis worden we aan onze doop herinnerd en beamen die in de geloofsbelijdenis. En in deze nacht, anders dan andere nachten, geven wij uiting aan ons geloof in het ‘Licht’ dat terug komt. Wij maken mee hoe het licht van Christus, gesymboliseerd in de Paaskaars, door het donker breekt en door de kerk gaat. Daarmee bevestigt deze nacht ons in de verwachting dat er een nieuwe dag aan zal breken, die niet meer zal eindigen in duisternis. Thuis kunt u ook een kaars aansteken en deze voor het raam zetten, als teken van hoop en verbondenheid. Het Avondmaalsstel wordt weer in de kerk gebracht. We willen hiermee uitdrukken dat een nieuwe dag zal aanbreken. Dat we verbonden zijn met Christus en zijn ‘Licht’ en dat aan elkaar willen doorgeven. De symbolische schikking is aan het begin van de viering nog afgedekt met een doek. Na het weghalen van het doek zien we in de stip, het oog, de pupil van het zien. Rond het oog een schikking met kleine witte Gerbera’s als kleinere ogen. De bloesemtakken bloeien.

15

PAASWAKE/STILLE ZATERDAG Het is Goede Vrijdag geweest en wij waken. Wachten op het Licht dat terugkomt. De leden van de kerkenraad komen in stilte in de kerk Zingen: lied 895 klarinet 1x, Carien 1x, allen 1x RONDOM HET WOORD Tekst voorganger J: Waarom zijn we hier? Wat zoeken we hier in deze nacht? V: Antwoord OT-lezing: Genesis 1: 1-5 Zingen: lied 513: 1 en 2 J: Waarom is deze nacht anders dan andere nachten? V: Antwoord OT-lezing: Exodus 14: 19-22 Zingen: als inleiding op de lezingen Zing in ’s Hemelsnaam lied 7: 1 (op melodie lied 345: Gij hebt uw woord gegeven tekst: R. Kleyer) Vannacht voltrekt zich ’t wonder waar lang op is gewacht. Geen macht houdt ons eronder, het lam is al geslacht. De Heer zal ons bevrijden, Hij baant voor ons de weg door zeeën en woestijnen naar ’t land ons toegezegd.

16

J: Waarom is deze nacht anders dan andere nachten? V: Antwoord OT-lezing: Ezechiël 37: 13-14 Zingen: lied 126a: Jos voorzang, allen refrein DOOPGEDACHTENIS J: Waarom staan wij deze nacht stil bij het doopvont? V: Antwoord Water wordt in doopvont gegoten door jongere Zingen: geloofsbelijdenis lied 342 (staande) DE INTOCHT VAN HET LICHT J: Hoe lang duurt het nu nog? Hoe ver is nog de nacht? V: antwoord Zingen: Het was een nacht door merg en been, Carien en Louise: couplet 1 tot en met 7, allen 8 en 9: (tekst: Huub Oosterhuis, muziek Tom Löwenthal) Het was een nacht door merg en been, het werd een nacht van lichten van waterwel uit woeste steen van vuur en vergezichten. Een klank de doodse stilte brak een woord verwachting zaaide een stem uit hoge vlammen sprak een storm de zee verwaaide Het einde komt, vlucht weg van hier, zo schreeuwden van hun tronen de dochters van het goudvertier en hun vergulde zonen.

17

Maar die in scherven, stof en as verbruikt ter nederlagen, die wisten dat het niet zo was, dat nieuw begin zou dagen. Het werd een dag zoals daarvoor miljoenen kwamen: dagen kwamen: het rad voor ogen draaide door, het duister spande samen. Het vuur versteende tot woestijn, de zee ook kwam met wrake en roofde alle woorden weg die ons nog moed in spraken. Een langzaam einde spint ons in, een web van doemgedachten, geen vergezicht, geen nieuw begin, geen god staat ons te wachten. Het is de nacht van voor de tijd, geen klank van stem te horen, uit doodse stilte uitgeleid, zijn wij maar pas geboren. Die op hun tronen tieren voort, die in hun graven zwijgen. Op onze lippen ligt een woord dat klank en stem zal krijgen Aan het eind van het lied wordt het witte kleed en het Avondmaalsstel als teken van het begin van Pasen teruggehaald door voorganger en dienstdoende ouderling. Ook wordt het jute kleed van het symbolisch bloemstuk gehaald. J: Waar blijft nu het licht? V: Kijk, daar komt het licht! Gods licht is teruggekomen.

18

Zingen: Carien 1x, daarna allen Licht dat terugkomt Hoop die niet sterven wil Vrede die bij ons blijft. Ondertussen komt de diaken met het Licht en we blijven zingen tot de kaars op de staander is geplaats LOF VAN HET LICHT (allen gaan staan) D: Licht van Christus V: Licht voor de wereld A: Hoop voor alle mensen Zingen: lied 598 Als alles duister is, ontsteekt dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft, vuur dat nooit meer dooft. Als alles duister is, ontsteekt dan een lichtend vuur dat nooit meer dooft, vuur dat nooit meer dooft. Met gepaste afstand kan men de kaars ontsteken aan de Paaskaars. Thuis kunt u ook de kaars aansteken en voor het raam zetten als teken van hoop en verbondenheid met God en elkaar. We zingen door tot iedereen licht heeft. HET PAASEVANGELIE Het licht voor Paasmorgen V: En zo ontsteken wij een licht waarover deze nacht wordt

gewaakt en waarmee morgenvroeg de nieuwe Paaskaars weer wordt ontstoken. (kaars aansteken)

V: En in de nacht klonk de stem van de Eeuwige en het donker brak

open. (Hier gaan de lichten in de kerk aan en de klok luidt als het Paasverhaal wordt gehoord)

19

NT-lezing: Matteüs 28: 1-7a Zingen: lied 608: Jos 1e couplet, 2 en 3 allen

20

PAASMORGEN Op deze morgen ronden we het project ‘Sta op! Een teken van leven!’ af. De opbrengst van de spaardoosjes van Kerk in Actie kan worden overgemaakt op rekeningnummer NL76RABO 0327 1404 02 ten name van Protestantse gemeente Wijhe onder vermelding van: spaardoosje. Bij het symbolisch bloemstuk brandt een lichtje als teken van hoop. Tijdens orgelspel komt de kerkenraad binnen Welkom Zingen: Aanvangslied lied 625: 1, 2 en 3 De Paaskaars wordt aangestoken Bemoediging en groet V: Pasen: Licht van de opgestane Heer! Ovd: Licht voor alle mensen A: HET LICHT VAN CHRISTUS V: Pasen: leven, sterker dan de dood! Ovd: Licht, groter dan de duisternis A: IN DAT LICHT ZIEN WIJ ONS LEVEN V: In dat Licht groet God ons met; liefde en goedheid A: AMEN Zingen: lied 637: 1 en 4 Symbolisch bloemstuk Kyriegebed, na de woorden ‘zo bidden wijzingend’ zingen: lied 367e Glorialied: lied 634: 1 en 2 RONDOM HET WOORD

21

Project en projectlied op melodie lied 637 De paaskaars brandt, zo weten wij: God maakt het licht voor jou en mij. Hij maakt een eind aan je verdriet, want Hij vergeet de mensen niet. Dit is het woord dat Hij ons geeft: Ik ben de Heer, een God die leeft. En waar je gaat ben Ik erbij, voor altijd ga Ik aan je zij. OT-lezing: Exodus 14: 9-14 uit de Groeibijbel Zingen: Het was een nacht door merg en been, Carien en Louise couplet 1 en 3, allen 2 en 4 tot en met 9: (tekst: Huub Oosterhuis, muziek Tom Löwenthal) Het was een nacht door merg en been, het werd een nacht van lichten van waterwel uit woeste steen van vuur en vergezichten. Een klank de doodse stilte brak een woord verwachting zaaide een stem uit hoge vlammen sprak een storm de zee verwaaide Het einde komt, vlucht weg van hier, zo schreeuwden van hun tronen de dochters van het goudvertier en hun vergulde zonen. Maar die in scherven, stof en as verbruikt ter nederlagen, die wisten dat het niet zo was, dat nieuw begin zou dagen.

22

Het werd een dag zoals daarvoor miljoenen kwamen: dagen kwamen: het rad voor ogen draaide door, het duister spande samen. Het vuur versteende tot woestijn, de zee ook kwam met wrake en roofde alle woorden weg die ons nog moed in spraken. Een langzaam einde spint ons in, een web van doemgedachten, geen vergezicht, geen nieuw begin, geen god staat ons te wachten. Het is de nacht van voor de tijd, geen klank van stem te horen, uit doodse stilte uitgeleid, zijn wij maar pas geboren. Die op hun tronen tieren voort, die in hun graven zwijgen. Op onze lippen ligt een woord dat klank en stem zal krijgen NT-lezing: Johannes 20: 1-18 Korte overweging Zingen lied: 647: 1, 2, 3 en 4 RONDOM GEBEDEN EN GAVEN Pastorale mededelingen

23

Dankgebed, voorbeden, stil gebed, Onze Vader ONZE VADER IN DE HEMEL, LAAT UW NAAM GEHEILIGD WORDEN LAAT UW KONINKRIJK KOMEN EN UW WIL GEDAAN WORDEN OP AARDE ZOALS IN DEHEMEL GEEF ONS VANDAAG HET BROOD DAT WIJ NODIG HEBBEN. VERGEEF ONS ONZE SCHULDEN ZOALS OOK WIJ HEBBEN VERGEVEN WIE ONS IETS SCHULDIG WAS EN BRENG ONS NIET IN BEPROEVING MAAR RED ONS UIT DE GREEP VAN HET KWAAD WANT AAN U BEHOORT HET KONINGSCHAP DE MACHT EN DE MAJESTEIT TOT IN EEUWIGHEID, AMEN. Zingen slotlied, lied 416: 1, 2, 3 en 4 Zegen