Onroerenderfgoeddecreet

12 april 2023

Onroerenderfgoeddecreet

2

Inhoudstafel

12 april 2023 — Toelichting Onroerend Erfgoeddecreet — © Onroerend Erfgoed

1 Historiek2 Algemene aspecten van het decreet3 De inhoud van het Onroerenderfgoeddecreet4 Verdere stappen

Historiek

4

Relevante beleidsdocumenten


• Vorige regeerperiode

• Regeerakkoord 2009-2014

• Beleidsnota Onroerend Erfgoed 2009-2014

• Beleidsbrieven Onroerend Erfgoed 2010 t.e.m. 2013

5

Ondernomen stappen


1. Conceptnota Onroerenderfgoeddecreet:goedkeuring Vlaamse Regering: 23 juli 2010Resolutie Vlaams Parlement: 25 mei 2011

2. Eerste principiële goedkeuring: 15 juli 2011

3. Tweede principiële goedkeuring: 10 februari 2012

4. Definitieve goedkeuring: 25 januari 2013

Algemene aspecten van het Onroerenderfgoed-decreet

7

Beleidsdocumenten Interne Staatshervorming


• Regeerakkoord 2009-2014

• Beleidsnota Binnenlands Bestuur 2009-2014

• Groenboek Interne Staatshervorming

• Witboek Interne Staatshervorming


• Doorbraak 26: twee bestuursniveaus, nl. Vlaamse overheid en gemeenten + gemeenten krijgen meer bevoegdheden

• Doorbraak 27: afschaffen koppelsubsidies

• Doorbraak 64: Regionale Landschappen onder bevoegdheid van provincies

Vertaling naar Onroerenderfgoeddecreet

9

Wat verandert er? Belang?


• 1 decreet voor onroerend erfgoed met afgestemde procedures en termijnen i.f.v. rechtszekerheid•Grotere rol voor gemeenten via erkenning• 1 technische adviescommissie: VCOE•Duidelijke bepalingen voor de preventieve archeologie

10

Wat verandert er? Belang?


•Openbaar onderzoek bij vaststelling inventarissen

•Meer afstemming met andere beleidsvelden bij bescherming en beheer

• Ruimer handhavingsinstrumentarium: meer administratief, minder gerechterlijk

De inhoud van het Onroerenderfgoeddecreet

12

Hoofdstukken


1. Inleidende bepalingen2. Definities3. Instanties en actoren van het onroerenderfgoedbeleid4. Inventarissen5. Archeologie6. Beschermingen en erfgoedlandschappen7. Onroerenderfgoedrichtplannen8. Beheer van onroerend erfgoed9. Prijzen10. Financiering11. Handhaving12. Overgangsbepalingen


• Aangepaste definitie ‘agentschap’• Nieuwe definities:o Archeologie, archeologisch artefact, archeologisch

ensemble, archeologisch onderzoek, archeologisch vooronderzoek, archeologische site, archeoloog, code van goede praktijk, metaaldetectorist

o Cultuurhistorisch landschap, kleine landschapselementeno Erfgoedelementen en erfgoedkenmerken, erfgoedwaardeo Intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst,

onroerenderfgoeddepot, onroerenderfgoedgemeente, onroerenderfgoedondernemer

o Inventaris, landschapsatlaso Onroerend erfgoedo Overgangszone

Hoofdstuk 2 Definities


• Vlaamse Commissie Onroerend Erfgoed• Erkenning als onroerenderfgoedgemeente• Erkenning als intergemeentelijke onroerenderfgoeddienst• Erkenning als onroerenderfgoeddepot• Aanduiding als erkend archeoloog• Aanduiding als erkende metaaldetectorist• Kwaliteitslabel onroerenderfgoedondernemers

Hoofdstuk 3 Instanties en actoren van het onroerenderfgoedbeleid

• Uitbreiding vaststelling naar alle inventarissen• Criteria voor opnemen en schrappen• Openbaar onderzoek• Toegang • Gegevens vastgestelde inventaris• Zorgplicht administratieve overheden• Advies van Onroerend Erfgoed of onroerenderfgoedgemeente

voor verwijderen uit vastgestelde inventaris bouwkundig erfgoed of houtige beplantingen met erfgoedwaarde• Informatieplicht in akten van overdracht zakelijke rechten

15

Hoofdstuk 4 Inventarissen


• Algemene beginseleno Passief behoudsbeginselo Metaaldetectieo Archeologisch onderzoeko Toevalsvondsten

• Verplichtingen zakelijk rechthouders en gebruikers archeologische artefacten en ensembleso Als geheel bewaren, in goede staat behouden, beschikbaar

stellen wetenschappelijk onderzoeko Wijziging bewaarplaats meldeno Voornemen buiten Vlaams Gewest brengen melden

Hoofdstuk 5 Archeologie


• Archeologisch vooronderzoek bij vergunningsplichtige ingrepen in de bodemo Verplichtingen vergunningaanvrager– Bekrachtigde archeologienota toevoegen – Erkende archeoloog aanstellen– Tenzij hiervoor vrijgesteld (art. 5.4.1. en art. 5.4.2.)

o Verplichtingen vergunningverlener– Naleving bekrachtigde archeologienota opnemen als

voorwaarde in vergunning

• Code van goede praktijko Vaststellingo Voor uitvoering van en rapportering over

– Archeologisch vooronderzoek– Archeologische opgravingen– Gebruik van metaaldetectoren


o Verplichtingen erkend archeoloog– Verplichte melding vooronderzoek bij agentschap of

onroerenderfgoedgemeente– Archeologienota indienen– Bekrachtiging archeologienota– Bekrachtigde archeologienota uitvoeren

Procedure bij de onmogelijkheid of onwenselijkheid om voorafgaand aan de vergunningsaanvraag een archeologisch vooronderzoek met ingreep in de bodem uit te voeren

– Archeologierapport indienen– Eindverslag opmaken


• Archeologisch onderzoek met het oog op wetenschappelijke vraagstellingeno Door erkend archeoloogo Overeenkomst erkend archeoloog-zakelijk rechthoudero Toelating agentschapo Administratief beroep mogelijko Facultatief advies VCOEo Aanvang vooronderzoek en archeologische opgraving

meldeno Archeologierapport o Archeologieverslag

• Evaluatieo Jaarlijkse evaluatie door Vlaamse Regeringo Evaluatierapporto Facultatief advies VCOE

20

Hoofdstuk 6 Beschermingen en erfgoedlandschappen

• Beschermingsprocedureo Voorlopige bescherming

– Archeologische site, monument, cultuurhistorisch landschap, stadsgezicht, dorpsgezicht, eventueel met overgangszone

– Toegang – Voorafgaande adviezen – Besluit voorlopige bescherming (art. 6.1.4.)– Bekendmaking: individuele betekening en Belgisch Staatsblad – Openbaar onderzoek– Verplicht advies VCOE indien niet eerder– Termijn: max. 9 maand, eenmalige verlenging 3 maand

mogelijk– Rechtsgevolgen vanaf bekendmaking



o Definitieve bescherming – Facultatief advies VCOE– Besluit definitieve bescherming (art. 6.1.14.)– Bekendmaking: individuele betekening en Belgisch

Staatsblad– Rechtsgevolgen vanaf bekendmaking


• Wijzigen en opheffen van een besluit tot definitieve beschermingo Vier mogelijke gevallen:

1. De erfgoedwaarden zijn onherstelbaar aangetast of verloren gegaan

2. De verplaatsing is noodzakelijk voor behoud3. De gehele of gedeeltelijke wijziging of opheffing is

vereist omwille van het algemeen belang4. Goed beheer vereist de toevoeging van gegevens

o Procedure– 1. t.e.m. 3 ≈ bescherming– 4 : verkorte procedure– Besluit voorlopige en definitieve wijziging/opheffing (art.

6.2.5. en art. 6.2.6.)– Rechtsgevolgen vanaf bekendmaking


• Informatie over beschermde goedereno Databank van beschermde goedereno Herkenningsteken

• Rechtsgevolgeno Actief behoudsbeginselo Passief behoudsbeginselo Handelingen aan of in beschermde goedereno Informatieplicht bij publiciteit en overdracht zakelijke

rechteno Onteigening

• Erfgoedlandschappeno Onroerenderfgoedrichtplannen of vastgestelde inventariso Zorgplicht voor iedereeno Zorgplicht en motiveringsplicht administratieve overheden


Hoofdstuk 7 Onroerenderfgoedrichtplannen

• Per thema of gebied• Visie op toekomstige ontwikkelingen, verduidelijking

aandachtspunten, formulering beheers- en ontwikkelingsdoelstellingen• Herzienbaar• Sectoraal voorstel voor plannen van andere beleidsdomeinen

en –velden• Mogelijke koppeling actieprogramma

25

Hoofdstuk 8 Beheer onroerend erfgoed

• Beheersplan

• Beheerscommissie

• Integratie beheersdoelstellingen in één plan


26

Hoofdstuk 10 Financiering • Subsidies: 3 typeso samenwerkingsovereenkomsteno beheersovereenkomsteno projectsubsidies

• Premies: 7 typeso werkzaamhedeno meerjarige premieovereenkomsteno opmaak beheersplano beheer van beschermde goederen en erfgoedlandschappeno beheer van onroerend erfgoed waarvoor beheersplan is goedgekeurdo algemene landschapszorg (actieprogramma)o buitensporige directe kost

• Archeologieo vooronderzoek en opgravingo toevalsvondsto archeologische solidariteitsfondsen


27

Hoofdstuk 11 Handhaving


Verdere stappen

29

Verdere stappen Decreet

• Streefdoel is inwerkingtreding op 1/1/2015

• Parlementaire behandeling(afgerond op 3/7/2013)

• Bekrachtiging Vlaamse Regering

• Publicatie Belgisch Staatsblad


30

Verdere stappen Implementatie2013• uitwerking uitvoeringsbepalingen (BVR)• principiële goedkeuring BVR2014• bekrachtiging decreet• definitieve goedkeuring BVR2015• 1/1/15: inwerkingtreding decreet en BVR • voorjaar: erkenning archeologen en vaststelling

archeologische zones• midden 2015: inwerkingtreding H 5 – archeologie• uitwerking bijkomende uitvoeringsbepalingen


Onroerenderfgoeddecreet

Documents

Transcript of Onroerenderfgoeddecreet