ONDERWIJSVISIE MBO 2016-2020

GPS naar wendbaar vakmanschap Gepersonaliseerd Praktijkgericht Succesvol

GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

INLEIDING

3

4

INLEIDING

Het strategisch plan 2016 - 2020 “op naar 2020! Het beste uit Groningen halen” beschrijft onze speerpunten en doelstellingen richting 2020.

Bij Noorderpoort staat mijn succes als student voorop in toetreden op de arbeidsmarkt, doorstromen naar een vervolgopleiding en als burger waardig deelnemen aan de maatschappij.

De Noorderpoort onderwijsvisie mbo 2016 - 2020: “GPS naar wendbaar vakmanschap” is onze gemeenschappelijke onderwijsvisie op basis van dit strategisch plan. Het is de opvolger van ‘Onderwijs als begeleidingsmodel 2.0’, Noorderpoort 2012 - 2015.

We bieden beroepsonderwijs dat bijdraagt aan goed en wendbaar vakmanschap van iedere student. Onze beroepsopleidingen zijn actueel en anticiperen op ontwikkelingen in beroepen, de arbeidsmarkt en de maatschappij. Ons onderwijs sluit aan bij verschillen tussen studenten en wordt ingevuld en uitgevoerd in nauwe samenwerking met het werkveld.

SamenhangDeze gemeenschappelijke onderwijsvisie is het uitgangspunt voor onderwijsteams. Zij kunnen dit vertalen naar een meer specifieke onderwijsvisie. Teams geven invulling aan hun opleidingen en voeren dit uit passend bij de studentenpopulatie en in samenwerking met het werkveld. Ze zijn verantwoordelijk voor het realiseren van onderwijs- en examenkwaliteit en resultaten. Op opleidingsniveau is er samenhang en samenwerking tussen teams.

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

Onderlegger: Het Succes van de Student voorop

Samenhang met Noorderpoort-beleid op andere terreinenDit visiedocument heeft relatie met Noorderpoort-beleid op deelterreinen van onderwijs, begeleiding en examinering, zoals: beleid generieke vakken taal, rekenen, moderne vreemde talen, kwaliteitsplan 2015 - 2018, het excellentieplan, beleidsplan internationalisering, mbo-hbo beleid en onze visie op examinering. Voor de nadere inhoud wordt steeds verwezen naar de relevante beleidsdocumenten zelf.

ProfessionaliseringGoed onderwijs wordt ontwikkeld en uitgevoerd door professionele onderwijsgevenden vanuit teams. In ons Noorderpoort HRM beleid zijn professionaliteit en het werken aan permanente professionalisering uitgewerkt. Werken aan wendbaar vakmanschap biedt ook een basis voor iedere medewerker.De visie op onderwijs is direct gerelateerd aan onze visie op begeleiding, “Noorderpoort versterkt de student 2016 - 2020”. Hierin zijn visie en kaders voor begeleiding uitgewerkt.

OpbouwIn hoofdstuk 1 wordt de visie op onderwijs in vier speerpunten omschreven. Hoofdstuk 2 gaat nader in op de vertaling naar burgerschap en generieke vakken. Hoofdstuk 3 beschrijft de consequentie voor actieve loopbaanbegeleiding en hoofdstuk 5 beschrijft tenslotte de visie op beoordelen en examinering.

5

Loopbaan oriëntatie en begeleidingL gBurgerschap

Talen en rekenen

Ontwikkelingsgericht beoordelen

Examineren

Studieloopbaanbegeleiding en BPV-begeleiding

Prak

tijkgeric

ht Pedagogische

ontwikkelingsg

eric

ht le

ren

lere

n relatie

Gepersonalisee

rd e

n

interactief leren

Actief en

WENDBAARVAKMANSCHAP

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

Noorderpoort staat voor uitdagend, actueel praktijk- en loopbaan-gericht beroepsonderwijs gericht op succesvol leren en presteren, wendbaar vakmanschap in het werken en leven van iedere student.

6

INHOUDSOPGAVE

Hoofdstuk 1: Wendbaar vakmanschap 8 Wendbaar vakmanschap? 8 Veranderende beroepen 8 Wendbaar vakmanschap: vier dimensies in succesvol beroepsonderwijs 101. De pedagogische relatie 102. Praktijkgericht leren 113. Ontwikkelingsgericht onderwijs, gepersonaliseerd leren 134. Actief en interactief leren door uitdagende didactiek 14

Hoofdstuk 2: Burgerschap en algemene vakken 162.1 Actief burgerschap 162.2 Nederlands, rekenen, moderne vreemde talen 18

Hoofdstuk 3: Begeleiding 213.1 Loopbaanoriëntatie en -begeleiding 21 Leven lang leren en co-creatie op maat 223.2 Studieloopbaanbegeleiding 23

Hoofdstuk 4: Beoordeling en examinering 254.1 Ontwikkelingsgericht beoordelen 25 4.2 Examinering 26

Nabeschouwing 27

Bijlagen 28Bronnen 28Wendbaar vakmanschap in schema 30

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

De Inhoudsopgave en het

symbool linksonder op

de pagina’s zijn aanklikbaar.

WENDBAAR VAKMANSCHAP1

7

8

HOOFDSTUK 1. WENDBAAR VAKMANSCHAP

Het doel van Noorderpoort? Opleiden tot wendbaar vakmanschap zodat iedere student succesvol kan zijn.

Wendbaar vakmanschap?

De arbeidsmarkt verandert. Onder andere de ontwikkelingen in techniek en automatisering maken dat het banenlandschap een omwenteling meemaakt. En die beweging blijft de komende jaren voortduren.

Het is onze verantwoordelijkheid om studenten voor te bereiden op de arbeidsmarkt van nu en straks. Dit vraagt om eigentijds beroepsonderwijs gericht op wendbaar vakmanschap.

Veranderende beroepen

De flexibilisering van de arbeidsmarkt neemt toe, het aantal banen tijdens de levensloop stijgt en beroepen veranderen inhoudelijk. Er vormen zich nieuwe banen, er is branchevervaging, andere banen veranderen juist door bijvoorbeeld automatisering. Dit vraagt flexibiliteit en aanpassingsvermogen in inzetbaarheid van arbeidskrachten.

In ons opleidingsaanbod en in de invulling van onderwijs sluiten we daarom aan op de toenemende behoefte aan verbreding in bekwaamheden van beroepsbeoefenaren. Dit is voornamelijk in het middensegment. Tegelijkertijd bieden we specialistische opleidingen voor die beroepen waar die behoefte is. Ons jaarlijks aanbod van beroepsopleidingen met keuzedelen is flexibel en actueel.

Ons onderwijs is transparant en geeft richting en ruimteDe behoefte aan zowel verbreding als specialisatie leidt er toe dat Noorderpoort opleidingstrajecten biedt die aansluiten bij loopbaan van de student, het werkveld en vervolgonderwijs. Routes met een brede basis en verschillende profielen en keuzedelen die samen met het werkveld worden ingevuld. Ook zijn er opleidingstrajecten die zich richten op de inhoudelijke aansluiting met het hoger beroepsonderwijs. Daarin werken we samen met de noordelijke hbo-instellingen.

Ons instroombeleid1 heeft tot doel studenten na een goede intake een opleidingstraject te bieden op het hoogst mogelijke mbo niveau, passend bij de vooropleiding. Studenten maken tijdens de opleiding keuzes in hun leerroute, aansluitend bij hun resultaten in ontwikkeling, kwaliteiten en toekomstperspectieven.

1) Instroombeleid

Wendbaar vakmanschap: aanpassingsvermogen in inzetbaarheid.Noorderpoort daagt studenten uit zich vanuit hun persoonlijk talent te ontwikkelen tot goede, beginnende beroepsbeoefenaren in vakmanschap en wendbaarheid.

Voorbeelden van onze opleidingsroutes met verbreding:• Dienstverlener breed mbo2• Combinatieroute bol/bbl• Cross overs, opleiding twee domeinen

Kwalificaties en keuzedelen Kwalificatiedossiers vormen de basis om studenten verschillende profielen en keuzedelen aan te bieden die aansluiten bij de behoeften van het werkveld, de regio en het vervolgonderwijs.

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

De student kan, passend bij zijn loopbaanperspectief, kiezen voor keuzedelen gericht op verbreding of verdieping in het beroep of juist op doorstroom vervolgopleiding.

We bieden studenten mogelijkheden en kansen om het beste uit zichzelf te halen en te komen tot goede of excellente prestaties. Studenten die in hun reguliere opleiding bijvoorbeeld meer in hun mars blijken te hebben, kunnen in aanmerking komen voor verzwaarde excellentieprogramma’s2 in school of tijdens een (internationale) stage. Ook worden ze uitgedaagd om, waar mogelijk, mee te doen aan vakwedstrijden.

Noorderpoort wil studenten toekomstgericht opleiden en zet in op studenten die hun vakmanschap ontwikkelen voor een beroep en tegelijkertijd in staat zijn mee te bewegen met veranderingen: Wendbaar vakmanschap. Dit vraagt om een curriculum gebaseerd op kwalificatiedossiers met actuele beroepsgerichte kennis en vaardigheden, gecombineerd met overstijgende persoonlijke vaardigheden. De zogenaamde 21e eeuwse vaardigheden.

2) Excellentieplan 2015 2018

Er is voor studenten integraal aandacht voor:• Het ontwikkelen van kritisch denken in een wereld van informatie en meningsvorming.• Het stimuleren van probleemoplossend vermogen en

ondernemend gedrag.• Toenemende zelfregulering in loopbaan.• Samenwerkingsvaardigheden.

9NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

In het onderwijs van Noorderpoort is beroepsontwikkeling van studenten onlosmakelijk verbonden met burgerschaps- en persoonlijke vorming.

Wendbaar vakmanschap: vier dimensies in succesvol beroepsonderwijs

Het ontwikkelen van wendbaar vakmanschap wordt beïnvloed door vier dimensies:

1. De pedagogische relatie2. Praktijkgericht leren3. Ontwikkelingsgericht gepersonaliseerd leren4. Actief en interactief leren

In de volgende paragrafen worden deze dimensies toegelicht.

Elke student weet zich gekend bij Noorderpoort.

1. De pedagogische relatie

Onderwijsgevenden hebben altijd een pedagogische rol. Die gaat hand in hand met de vakinhoudelijke en didactische rol in zowel het onderwijs als in de begeleiding van opgroeiende, jongvolwassen studenten. Deze professionele pedagogische relatie wordt ingezet als voorwaarde voor leren. Zowel binnen school als in de praktijk en in een digitale leeromgeving.

Positieve pedagogische benaderingHet mensbeeld van Noorderpoort is dat elke student mogelijkheden heeft om zich te ontwikkelen. Wij bieden studenten daartoe vanuit de school een veilige leeromgeving en vragen studenten daar zelf aan bij te dragen.

Pedagogische rol van docenten in onze opleidingenUit meerjarig onderzoek3 blijkt dat bovenstaande overtuiging en betrokkenheid van docenten de belangrijkste factoren vormen in het bevorderen van leerresultaten van studenten. Docenten werken vanuit deze pedagogische benadering van adaptief beroepsonderwijs4 en:

• Bieden studenten vertrouwen en stimuleren zelfvertrouwen.• Geven constructieve, ontwikkelingsgerichte feedback in beroepsontwikkeling en persoons- en

burgerschapsvorming.• Stimuleren tot ontwikkeling, dagen uit, prikkelen om te presteren en daar trots op te zijn.

3) John Hattie, Visible learning, 20124) Onze pedagogische uitgangspunten sluiten aan bij “de pedagogiek van adaptief beroepsonderwijs” (2015 Ellie de Bruin),

“pedagogiek als tweede natuur” (Boekhoud 2011)

10

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

5555 5555

Onderwijsgevenden werken vanuit een positieve pedagogische benadering gericht op de kracht, talenten en kwaliteiten van elk individu.

“Studenten worden in een inspirerende arbeidsnabije leeromgeving gestimuleerd om actief kennis en ervaring op te doen, toe te passen, te ontwikkelen en te verdiepen. Leren als beginnend beroepsbeoefenaar in een zo echt mogelijke leeromgeving. Het leren voor een beroep brengt de toekomst dichterbij. Het ontwikkelen van arbeidsidentiteit is voertuig voor de gehele persoonsontwikkeling van jong volwassenen.”P. Boekhoud, lectoraat pedagogiek beroepsonderwijs

Transfer:Het vermogen van studenten om het geleerde in samenhang te kunnen aanwenden in nieuwe siuaties.

2. Praktijkgericht leren

Noorderpoort ziet leren als groei. Als een duurzame verandering op cognitief, sociaal affectief en/of psychomotorisch gebied. Wij gaan uit van betekenisvol leren door studenten; leren van en in de beroepscontext.

Leren is actief kennis, vaardigheid en inzicht verwerven waarbij transfer essentieel is. Het is een intern verwerkingsproces van de student.

Studenten hebben zelf de grootste en belangrijkste rol in leren, waarbij motivatie een belangrijke voorwaarde vormt. Docenten en andere begeleiders hebben op hun beurt een rol in het stimuleren tot leren, transfer en prestaties.

Praktijkgericht onderwijs, praktijkgericht lerenHet beroep, de praktijk, is voor de student steeds het verbindende element in het curriculum. Praktijkgericht leren wordt binnen en buiten de school vormgegeven in verschillende praktijkgerichte leerarrangementen in samenwerking met bedrijven en instellingen in de regio en internationaal. Er is een goede samenhang tussen praktijk en theorie. De Noorderpoort “kaders begeleide onderwijstijd”5 geven ruimte voor verschillende vormen van praktijkgericht leren buiten de school, waarbij teams ervoor zorgen dat de kwaliteit van onderwijs en examinering goed is.

De student leert vanuit het geheel en de samenhang.

Integratieve benadering: het beroep staat centraalOnderwijsconcepten van teams van opleidingen gaan altijd uit van een integratieve benadering in het curriculum, vanuit het geheel. Het beroep staat centraal.

Generieke onderdelen van het curriculum zoals Nederlandse taal, Engels, rekenen en burgerschap worden zoveel mogelijk gerelateerd aan de beroepsgerichte leerlijn of voor doorstroomgerichte mbo 4 studenten, de hbo-gerichte leerlijn.

Noorderpoort geeft in diverse duurzame samenwerkingsverbanden met bedrijven en instellingen vorm aan actueel praktijkgericht beroepsonderwijs.

Voorbeelden van praktijkgerichte leerarrangementen:• Gildes• Leerafdelingen• Bedrijf in de school• Levensechte opdrachten uit de praktijk in de school• Virtuele praktijk met simulaties, serious games

11

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

De fasering in beroepsgerichte ontwikkeling van studenten gaat uit van toenemende complexiteit en beheersingsniveau.

Complexiteit heeft betrekking op de context waarin werkzaamheden plaatsvinden en op de vereiste kennis en vaardigheden. Het beheersingsniveau loopt van nadoen (reproductief) via doen (producttief) tot reflectie en transfer in nieuwe situaties.

BeroepspraktijkvormingDe beroepspraktijkvorming (BPV) is een essentieel onderdeel in de opleiding en vormt een substantieel onderdeel van de beroepsontwikkeling van de student. De leer- en werksituatie komen samen in inhoud, begeleiding en beoordeling. Beroepsgerichte keuzedelen worden dan ook zoveel mogelijk in de beroepspraktijk uitgevoerd. Kwaliteitsbevordering van de BPV is een speerpunt in ons kwaliteitsplan6 en strategisch beleid.

Noorderpoort streeft hierin de volgende doelen na:• Het aanbieden van kwalitatief goede BPV, waaronder internationale BPV.• Goede informatievoorziening over de opleiding, BPV en de student.• Goede en regelmatige communicatie tussen de student, de BPV-begeleider en de praktijk-

begeleider over de voortgang in de ontwikkeling, zowel in direct contact op de werkplek als via online media als skype, video en digitale volgsystemen.

• Een hoge tevredenheid over de inhoud en de begeleiding in de BPV van zowel de student als het bedrijf.

Beroepsbegeleide leerweg (BBL)Studenten in de BBL leerweg leren hoofdzakelijk in en vanuit de praktijk. Onderwijsactiviteiten gericht op het ontwikkelen van theoretische vakkennis en vakvaardigheden, generieke vakken en burgerschapsvorming worden vormgegeven op een manier die aansluit bij de student en praktijk. Reflectie en leren van elkaar als studenten in beroeps- en loopbaanontwikkeling is van belang. Er is in de onderwijsactiviteiten differentiatie: studenten kunnen in eigen tempo zelfstandig leren. Daarnaast worden de mogelijkheden van afstandsonderwijs benut. Bijvoorbeeld door in de avonduren deel te nemen aan online lessen taal of rekenen. Keuzedelen in de BBL worden in samenwerking met leerbedrijven als opdrachten in de praktijk ingevuld.

5) Begeleide onderwijstijd Noorderpoort6) Kwaliteitsplan Noorderpoort 2015-2018

12

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

Het curriculum van een opleidingstraject kent een opbouw van basis naar meer specifiek in een profiel. Parallel daaraan zijn keuzedelen gericht op verbreding, verdieping of doorstroom.

Studenten maken tijdens de opleiding keuzes uit het aanbod van keuzedelen dat bij hun ontwikkeling en loopbaanperspectief past.

3. Ontwikkelingsgericht onderwijs, gepersonaliseerd leren

Zowel in het curriculum als in de pedagogisch-didactische benadering houden we in de bol en bbl leerweg rekening met individuele verschillen in ontwikkeling van studenten. In onderwijsactiviteiten sluiten we aan bij wat de student al kan en weet. Vervolgens dagen we uit tot actieve ontwikkeling van kennis, kunde, inzicht, transfer en daarmee tot prestaties. Er is fasering in ontwikkeling van studenten.

Naarmate de opleiding vordert, neemt de sturing vanuit de docenten af en neemt de zelfsturing door de student toe.

Toenemende zelfsturing van de studentIn de opleidingen hebben onderwijsgevenden en praktijkbegeleiders aanvankelijk een sturende en structurerende rol in het begeleiden van leren. Gaandeweg kunnen studenten meer en beter bepalen wat ze gaan leren en hoe ze het gaan aanpakken. Dat proces tot effectief leren begeleiden en stimuleren we.

Studenten hebben in hun opleidingstraject een aantal mogelijkheden waartussen ze keuzes maken, zoals een uitstroomprofiel en keuzedelen. Keuzes die passen bij de individuele studievoortgang en - loopbaanperspectieven. We zijn transparant over de verschillende mogelijkheden en wat dit van de student vraagt. Met elke student worden periodiek afspraken gemaakt over zijn opleidingstraject. Ons doel is dat iedere student persoonlijk vakbekwaam en loopbaanvaardig binnen de afgesproken termijn met een diploma uitstroomt om succesvol te zijn en blijven in werk, vervolgopleiding en samenleving.

Extra ondersteuning en begeleidingStudenten die extra ondersteuning nodig hebben in talen en/of rekenen kunnen gebruik maken van remediërende voorzieningen. Voor studenten met structurele persoonlijke, psychische en/of chronisch lichamelijke problematiek is er in het kader van passend onderwijs specialistische begeleiding7.

ExcellentieprogrammaStudenten die in hun reguliere opleiding meer in hun mars blijken te hebben worden gestimuleerd om zich

extra in te spannen om tot prestaties te komen in het kader van excellentie. Ieder talent telt, goede studenten

die meer kunnen, komen in aanmerking voor deelname aan onderdelen van excellentie. Bij Noorderpoort

bestaat het excellentieaanbod uit vakwedstrijden, een aantal verzwaarde onderwijsprogramma’s en

verzwaarde (internationale) stages. In 2018 neemt minimaal 5% van onze studenten deel aan een van de

excellentie-onderdelen.

7) Zie beleidsplan “Passend onderwijs 2014-2015”

13

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Noorderpoort houdt rekening met individuele ontwikkeling en biedt persoonsgericht onderwijs in flexibele trajecten.

Een cultuur waarin er ruimte is om te excelleren, is waardevol voor elke student.

4. Actief en interactief leren door uitdagende didactiek

Wij stimuleren een actieve rol van de student in het verwerven van kennis, inzicht, vaardigheden en in werkhouding.

Wij stimuleren het werken met een activerende didactische aanpak in de verschillende onderwijs-activiteiten van het curriculum van de opleiding, met een variatie in werk- en leervormen8. De leervormen bestaan uit verschillende soorten interactie; individueel en groepsgewijs. Studenten werken en leren met en van elkaar. Bij Noorderpoort bieden we leerstof op verschillende manieren aan. Leeractiviteiten kunnen zowel binnen als buiten de schoolomgeving worden uitgevoerd. Buiten de school bijvoorbeeld op de werkplek, in vormen van afstandsonderwijs met direct contact online en e-learning.

Blended learningDe intensivering van de onderwijstijd, met een verschuiving naar het accent op kwaliteit, biedt teams ruimte om invulling te geven aan andere vormen van praktijkgericht leren buiten de school en daarbij vormen van “blended learning”9 leerdoelgericht in te zetten.

8) Omdat uit hersenonderzoek blijkt dat zintuiglijke afwisseling bijdraagt aan een positief leereffect.9) Noorderpoort definieert dat als een mix van face-to-face onderwijs, binnenin school (al dan niet met behulp van digitale middelen) en digitaal ondersteund afstandsonderwijs inclusief begeleiding, al dan niet synchroon.

De digitale wereld is voor jongeren vanzelfsprekend. Dat uit zich ook in ons onderwijs. Veel digitale toepassingen in leermiddelen zijn adaptief: zij sluiten aan op de ontwikkeling van de student waardoor differentiatie mogelijk is.

Voorbeelden:• afstandsonderwijs met behulp van de virtuele klas• flipping the classroom met behulp van video• online (samenwerkings)platformen• digitale toetsen met directe feedback• online vragenuur met de docent

14

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

In het onderwijs bij Noorderpoort worden digitale mogelijkheden als middel leerdoelgericht ingezet en benut.

BURGERSCHAPEN ALGEMENE VAKKEN2

15

16

Het nastreven van wendbaar vakmanschap vraagt ook expliciete aandacht voor algemene vorming. Studenten begeleiden naar een beroep hangt samen met het begeleiden van studenten in hun algemene vorming en burgerschap.

2.1 Actief burgerschap

Het opleiden van studenten tot wendbaar vakmanschap betekent ook aandacht hebben voor persoonlijke ontwikkeling tot actief burgerschap. Burgerschapsvorming is in ons onderwijs gericht op het zelfbewust, actief en verantwoordelijk participeren van studenten als burger in een dynamische samenleving. Burgerschapsvorming heeft invloed op de ontwikkeling tot vakman/-vrouw. De ontwikkeling tot werknemer heeft invloed op de groei in burgerschap. Burgerschapsvorming kent formeel vier dimensies: de politiek-juridische, de economische, de sociaal-maatschappelijke en vitaal burgerschap. Binnen Noorderpoort hebben we een aantal specifieke accenten die samenhang hebben met de 21ste eeuwse vaardigheden.

Onze specifieke accenten in burgerschap:• Ondernemend gedrag• Vitaal burgerschap (o.a. sport, voeding)• Maatschappelijke actualiteit in school en opleiding• Duurzaam in samenwerking• Kritisch denken, omgaan met wereld van informatie en meningsvorming

Het stimuleren van ondernemend gedragBinnen hun burgerschapsprogramma ontdekken studenten of ze ondernemende kwaliteiten hebben en welke dat dan zijn. Er kan daarbij gebruik worden gemaakt van de Toolkit met verschillende uitdagende leeractiviteiten. Voor studenten is er een doorlopende leerlijn mogelijk in ondernemer-schap. De student kan kiezen voor een aantal keuzedelen gericht op ondernemend gedrag, ondernemerschap of in aanmerking komen voor een verzwaard programma ondernemerschap als onderdeel van excellentie.

10) Strategisch Plan 2016-2020 van Noorderpoort

Burgerschap draagt ertoe bij dat studenten zich bewust worden van diversiteit in de samenleving en hiermee leren omgaan, actief kunnen participeren en zich verbonden voelen met de samenleving.

HOOFDSTUK 2. BURGERSCHAP EN ALGEMENE VAKKEN5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

Noorderpoort ziet beroepsvorming en burgerschapsvorming als onlosmakelijk met elkaar verbonden.10

Foto Jan Bucking

17

Vitaal burgerschapWij streven er naar dat studenten een actieve levensstijl ontwikkelen. Ten aanzien van Vitaal Burgerschap heeft Noorderpoort daarom de ambitie om 5% van het onderwijsprogramma binnen BOL-opleidingen in te richten met bewegen en sport.

Het vitaliteitsprogramma voor studenten loopt de hele BOL-opleiding door en verschuift van georganiseerde activiteiten naar een sportportfolio. Onderwijsteams kunnen hun eigen keuze maken in wat ze tijdens de BOL-opleiding aan activiteiten organiseren, hoe ze dit programmeren en hoe en waar ze dit uitvoeren. Ook voor de BBL-studenten wordt een aantrekkelijk vitaliteitsprogramma geboden. De vormgeving van Vitaal Burgerschap is apart uitgewerkt11.

Kritische denkvaardigheidDe ontwikkeling van kritische denkvaardigheden is essentieel voor burgerschapsparticipatie. We stimuleren meningsvorming van studenten over actuele maatschappelijke vraagstukken om bij te dragen aan bewustwording van studenten worden van eigen gedrag en opvattingen en het zich kunnen verplaatsen in perspectieven van anderen.Studenten zijn behoorlijk ICT-vaardig. De veelheid aan beschikbare informatie doet een beroep op zoek- en selectievaardigheden, bronnen op relevantie kunnen beoordelen en feiten en meningen kunnen onderscheiden. Het is belangrijk om daar kritisch, verantwoord en creatief mee om te kunnen gaan.

Gezamenlijke verantwoordelijkheidBinnen elk onderwijsteam streven we ernaar dat minimaal één docent bevoegd is voor burgerschap of hiervoor een professionaliseringstraject heeft gevolgd. Burgerschapsontwikkeling is een verantwoordelijkheid van het hele onderwijsteam. Ook andere medewerkers binnen de school en in het leerbedrijf hebben hierin een rol.

Teams binnen scholen bepalen hoe burgerschapsvorming wordt ingevuld en vormgegeven op de vier dimensies met de Noorderpoort-accenten en leggen dit vast. Ze bieden stimulerende onderwijsactiviteiten burgerschap die zowel inhoudelijk als in aanpak en leeromgeving passen bij studentenpopulatie, leerweg en niveau en de identiteit van de school.

Blijvende ontwikkeling & reflectieElke student blijft zich gedurende zijn beroepsopleiding ontwikkelen in burgerschap. Het stimuleren van inspanning en ontwikkeling in burgerschap is deel van het gehele opleidingstraject van de student, ook bij doorstroom naar een vervolgopleiding. Studenten reflecteren op hun ontwikkeling en worden hierin begeleid.

Burgerschapsontwikkeling is een leven lang leren.

11) Beleidsdocument Vitaal Burgerschap

In het onderwijs is er aandacht voor het ontwikkelen van informatie vaardigheden en mediawijsheid.

Tijdens de opleiding kunnen studenten op verschillende manieren met aspecten van burgerschap bezig zijn.

Voorbeelden• Themaweken en projecten• Groepslessen en schooldebatten• Opdrachten in de wijk en de praktijk• Buitenlandse studiereizen• Online activiteiten

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Burgerschapsontwikkeling is belangrijk voor de vorming van de individuele student en draagt bij aan een positief leerklimaat in de school. Burgerschap zit als het ware in het DNA van de school.

18

2.2 Nederlands, rekenen, moderne vreemde talen

Voor de algemene onderwijsonderdelen Nederlands, rekenen en moderne vreemde talen is ons uitgangspunt altijd de zogenaamde drieslag12.

De drieslag in de algemene vakkenTaal en rekenen kunnen altijd een betekenisvolle context voor de student hebben, dit is het eerste element van de drieslag. In het beroepsonderwijs is de context in eerste plaats die van het beroep, daarna de algemeen maatschappelijke omgeving. Het toepassen van deze vaardigheden in een realistische en functionele context vergroot de motivatie en daardoor ook het effect van het onderwijs. Als tweede element is er onderwijs in Nederlands, rekenen en Engels als aparte generieke vakken in het onderwijsprogramma. Deze programma’s zijn gericht op het bereiken van goede leerresultaten door studenten. Studenten voor wie de reguliere lessen niet volstaan om het gewenste niveau te behalen, worden verwezen naar remediërende taal- en rekenondersteuning. Dit is het derde element van de drieslag.

Wij zien een goede beheersing van de Nederlandse taal als een voorwaarde om te kunnen studeren, werken en functioneren als burger.

Wij leggen daarbij extra nadruk op leesvaardigheid. Door aandacht te besteden aan leesstrategieën in zowel de lessen Nederlands als in de beroepsgerichte delen, verbeteren we de leesvaardigheid van onze studenten. Leesvaardigheden en leesstrategieën blijken sleutelvaardigheden te zijn die bijdragen aan succes in andere beroepsgerichte vakken. Het gaat hier dus eigenlijk om studievaardigheden die op een voor de student zo natuurlijk mogelijke wijze worden verbonden met beroepsgerichte content.

Engels en andere moderne vreemde talenHet beheersen van Engels en andere moderne, vreemde talen vormt voor sommige beroeps-uitoefeningen een belangrijke competentie. Daarom is dit in een aantal kwalificatiedossiers benoemd als een beroepsspecifiek onderdeel. De betreffende taal maakt dan onderdeel uit van het beroepsgerichte onderwijsprogramma en is daaraan betekenisvol gerelateerd. Engels is een wereldtaal. Daarom is hier een accent op komen te liggen als het gaat om de generieke vaardigheden voor mbo niveau 4. Een goede spreek- en schrijfvaardigheid in Engels zorgt daarnaast ook voor een betere aansluiting op het hbo. Engels wordt verder aangeboden als keuzedeel voor studenten in mbo opleidingen niveau 2 en 3. Dit is een aantrekkelijke keuze voor studenten die een doorstroom binnen het mbo ambiëren.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

Goed onderwijs bieden in talen en rekenen zien wij als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel de vakdocenten als de docenten in de beroepsgerichte vakken.

19

Duitsland is niet alleen onze buurstaat, het is ook onze grootste handelspartner. Daarom wordt binnen Noorderpoort meer aandacht besteed aan de Duitse taal in opleidingen. Duits is bijvoorbeeld een keuzedeel en geïntegreerd in relevante opleidingen. We stimuleren studenten om een stage te volgen in Duitsland en bieden goede voorbereiding en begeleiding waarin ook aandacht is voor arbeidsculturele aspecten.

12) Verwoord in onze beleidsplannen taal, rekenen en moderne vreemde talen 2015 -2018.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

We werken samen met Duitse bedrijven en instellingen in het noorden aan een groeiend aanbod aan stages met loopbaanperspectief.

BEGELEIDING3

20

21

HOOFDSTUK 3. BEGELEIDING

3.1 Loopbaanoriëntatie en -begeleiding

Iedere onderwijsgevende in het onderwijsteam heeft een belangrijke rol in de begeleiding van de student tijdens de opleiding.

Loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) gaat over begeleiding in het ontwikkelen van vakmatige kwaliteiten en capaciteiten. Waarbij er tevens steeds aandacht is voor persoonlijke- en burgerschapsvorming in vaardigheden als ondernemend gedrag, kritisch denken, meningsvorming en samenwerken13.

Begeleiding in bewustwording en reflectieLOB is essentieel in de begeleiding tot wendbaar vakmanschap en is er primair op gericht studenten bewust te laten reflecteren en om feedback te geven die zich richt op keuzes voor talentontwikkeling en de toekomstige loopbaan. Studenten zelfsturend te laten worden in hun leren en hun loopbaan is een wezenlijk doel in ons ontwikkelgericht beroepsonderwijs en vormt de kern van het komen tot wendbaar vakmanschap.

In ons onderwijs werken we in de begeleiding van iedere student volgens de methodiek van loopbaancompetentie-ontwikkeling van Meijers en Kuipers (2006). Deze methodiek gaat uit van begeleiding in vijf loopbaancompetenties:

• Kwaliteiten/capaciteitenreflectie• Motievenreflectie• Werkexploratieonderzoek• Loopbaansturing• Netwerken

De indeling van loopbaancompetenties van Meijers en Kuipers heeft de functie van gemeenschap-pelijke taal, waardoor de herkenbaarheid voor studenten in de doorlopende leerlijn VO-MBO-HBO gehandhaafd blijft. De toeleverende VO-scholen gebruiken dit begrippenkader ook in de begeleiding. De invulling en vertaling van de vijf loopbaancompetenties is context-gerelateerd en kan binnen teams gekoppeld worden aan opleiding, niveau en individuele ontwikkeling van de student.

13) Ook wel bekend als 21e eeuwse vaardigheden.

We vinden het belangrijk dat de student vermogen tot loopbaansturing ontwikkelt om met zelfvertrouwen invulling te kunnen geven aan zijn studie en daarna aan het werk of de vervolgopleiding.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Noorderpoort gaat in de begeleiding van loopbaanleren uit van de kracht, de kwaliteiten en de talenten van iedere student.

22

Een belangrijk speerpunt is goede begeleiding van de ontwikkeling van de student in de beroepspraktijkvorming.

De begeleiding van de student begint bij instroom. Tijdens de opleiding is het onderwijsteam samen verantwoordelijk voor de (loopbaan)begeleiding in ontwikkeling en voortgang van de student. Begeleiding in de bpv maakt onderdeel uit van de voortgangsbegeleiding van de student. Hierbij zorgen we voor goede samenwerking en regelmatige communicatie met de praktijkbegeleider van het leerbedrijf over de opleiding, de afstemming tussen onderwijs en praktijk en de voortgang van studenten van de BOL en de BBL leerweg. Er is loopbaangerichte uitstroombegeleiding in keuzes voor vervolgonderwijs binnen het mbo of naar werk14.

Mbo-hboStudenten van mbo 4 opleidingen die een hbo opleiding ambiëren, helpen we actief tijdens mbo in een inhoudelijke aansluiting in beroepsgerichte en generieke vakken op het hbo. Er zijn clustergerichte keuzedelen mbo hbo en we begeleiden studenten in het ontwikkelen van generieke studievaardigheden voor het hbo. We werken hierin samen met noordelijke hbo-instellingen. We willen uitval van mbo studenten in het hbo voorkomen.

Leven lang leren en co-creatie op maat

Een Leven Lang Leren: afgestudeerde studenten zijn na hun afstuderen welkom voor vervolg- en aanvullende scholing.

Een Leven Lang Leren betekent voor onze studenten dat ze in elke fase van hun loopbaan welkom zijn. Ook na hun afstuderen faciliteren we in hun verdere loopbaan door het aanbieden van vervolg- of aanvullende scholing met bijvoorbeeld keuzedelen.We bieden opleidingen zoveel mogelijk ook in de BBL-leerweg aan om werknemers te kwalificeren voor hun werkplek of, in samenwerking met hun werkgever, hun kans op doorstroom te vergroten.

14) De begeleidingsstructuur is nader uitgewerkt in “Noorderpoort versterkt de student”

Ons streven: praktijkgerichte scholingstrajecten op maat. Dit betekent dat we vanuit onze samenwerking met het bedrijfsleven bijscholingstrajecten op maat aanbieden in de vorm van contractonderwijs. Voor werknemers bieden we maatwerk op basis van EVC. In deze maatwerktrajecten wordt een praktijkgericht onderwijsconcept inhoudelijk en in didactische vormgeving afgestemd op de doelgroep en samen met het werkveld vormgegeven.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

23

3.2 Studieloopbaanbegeleiding

Bij Noorderpoort wordt elke student vanaf de intake gedurende de gehele studie in zijn of haar beroeps-, studie-, loopbaan- en persoonlijke ontwikkeling begeleid door een studieloopbaanbegeleider.

BegeleidingsgesprekkenStudieloopbaanbegeleiding betreft zowel de ontwikkeling in het beroep, het vakmanschap, de studievoortgang, de ontwikkeling in effectief leren, de keuzes voor keuzedelen, de (studie)loopbaanontwikkeling en de persoonlijke talentontwikkeling. De student wordt gestimuleerd te reflecteren op de voortgang en ontwikkeling en nieuwe leerdoelen te stellen. Naarmate de student meer grip krijgt op het eigen leerproces verschuift de rol van de SLB’er van sturend naar coachend. De student blijft altijd zelf verantwoordelijk voor zijn studievoortgang.

Het onderwijsteam en begeleidingsrollenDe voortgang in de ontwikkeling van de student in zijn opleidingstraject wordt in het onderwijsteam besproken. Bij stagnatie in de ontwikkeling, studievoortgang of het functioneren van de student schakelt de SLB’er zo nodig gespecialiseerde vormen van begeleiding binnen of buiten Noorderpoort in. De eindverantwoordelijkheid voor de begeleiding blijft altijd bij het opleidingsteam liggen. Afspraken over specifieke begeleiding, extra begeleiding, specialistische begeleiding of speciale arrangementen worden vastgelegd in een begeleidings- en ondersteuningsplan (BOP). De procedure en uitwerking van extra begeleiding en ondersteuning is vastgelegd in het Beleid Passend Onderwijs MBO Noorderpoort. In het Noorderpoort beleidsdocument “Noorderpoort versterkt de student” is de visie en samenhang tussen de diverse studentbegeleidingsrollen nader uitgewerkt.

Elke student heeft periodiek individuele begeleidingsgesprekken met de studieloopbaanbegeleider. In deze begeleidingsgesprekken staat het cylische proces van leren, voortgang en succes in de opleiding en loopbaan centraal.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

Klik voor de film ‘Noorderpoort, Student en Begeleiding’ 2016

BEOORDELING EN EXAMINERING4

24

25

HOOFDSTUK 4. BEOORDELING EN EXAMINERING

4.1 Ontwikkelingsgericht beoordelen

Ontwikkelingsgerichte beoordeling is onderdeel van het opleidingsprogramma van de student. Het levert noodzakelijke voortgangsinformatie voor de student en voor de begeleiding en sturing van het onderwijsleerproces van de student door docenten en praktijkbegeleiders.

De wijze waarop de ontwikkelingsgerichte beoordeling gedurende de opleiding plaatsvindt, is vastgelegd in de studiewijzer. Zo weet de student welke beoordelingseenheden er zijn, welke vorm de beoordeling heeft, wanneer, waar en door wie beoordeeld wordt en wat de frequentie is waarmee beoordeeld wordt. Ook is aangegeven welke beslissingen gekoppeld kunnen zijn aan de beoordeling.

Bij het ontwikkelingsgericht beoordelen wordt zowel gekeken naar het leerresultaat als naar de manier (het leerproces) waarop dit resultaat is bereikt.

Het toekennen van een score (cijfer) aan de beoordeling is daarbij ondergeschikt aan het geven van gedetailleerde feedback op het werk en de prestaties van de student. De feedback moet leiden tot het benoemen van concrete verbeterpunten voor de student, in het perspectief van de vooraf gestelde kwalificatie-eisen. Dit geldt ook voor de voortgang in de beroepspraktijkvorming. Ontwikkelingsgerichte beoordeling levert ook feedback op voor de onderwijsgevende, over mogelijke verbeterpunten in aanpak of begeleiding, en kan leiden tot aanpassingen. Dit is een vorm van leren en werken aan de eigen professionaliteit.

Ontwikkelingsgerichte beoordelingsinstrumentenEr is een verscheidenheid aan beoordelingsvormen en -instrumenten mogelijk. Het opleidingsteam kiest een adequaat beoordelingsinstrumentarium. Voorwaarde daarbij is dat de gekozen vorm past bij de te beoordelen kennis, vaardigheid of beroepsprestatie.

BegeleidingsinstrumentenIn het digitale studentenbegeleidingssysteem worden de resultaten van de ontwikkelingsgerichte beoordeling vastgelegd. Studenten kunnen zelf hun voortgangsresultaten zien. De studieloopbaan-begeleider en student bespreken deze regelmatig.

Gedurende de opleiding wordt de student beoordeeld door de docenten, coach, trajectbegeleider en praktijkbegeleider. Beoordelingen door de student zelf en – onder begeleiding – door medestudenten zijn aanvullend hierop.

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

We maken een duidelijk onderscheid tussen ontwikkelingsgericht beoordelen en examineren als kwalificerend beoordelen. Noorderpoort betrekt het werkveld bij het ontwikkelen van beide vormen van beoordelen.

26

4.2 Examinering

We kiezen bij Noorderpoort voor de beste examenproducten.

Onder het motto ‘De Kroon op je Studie, de Kroon op ons Werk’ hanteert Noorderpoort een visie op examinering en diplomering waarin het succes van de student bovenaan staat. Daarom moet onze examinering aan hoge kwaliteitseisen voldoen. Het diploma waarmee de afgestudeerde de arbeidsmarkt betreedt of een vervolgstudie oppakt, bewijst immers de waarde van de opleiding.

Het behaalde examen is ook voor de docenten van Noorderpoort de kroon op hun werk: het laat het resultaat zien van het onderwijs waaraan zij hebben bijgedragen.

Arbeidsmarkt, vervolgstudie, maatschappijHet diploma heeft waarde op de arbeidsmarkt en voor de maatschappij. Werkgevers weten dat een Noorderpoortdiploma wordt uitgereikt aan een hoogwaardig opgeleide, beginnende beroepsbeoefenaar, op elk niveau. Het hbo kan erop rekenen dat een bij Noorderpoort gediplomeerde student startbekwaam is.

Transparantie en standaardisatieHet succes van onze studenten begint bij goed onderwijs en eindigt met goede examens. Deze twee elementen kunnen niet los van elkaar worden gezien. Bij het maken van onderwijs is de examinering leidend. Examenprocessen in het mbo dienen transparant te zijn voor alle betrokkenen en van voldoende kwaliteit. Om dit te borgen zijn de examenprocessen bij Noorderpoort gestandaardiseerd en beschreven in het handboek15. Er is per opleiding (kwalificatie) voor het basis- en profieldeel per cohort eenzelfde examenplan voor alle locaties die deze opleiding uitvoeren. Voor ieder keuzedeel is er per cohort een examenplan dat voor alle opleidingen en locaties geldt die dit keuzedeel aanbieden. Er is een Noorderpoort breed examenplan generiek per niveau.

De opleidingsteams zijn verantwoordelijk voor de kwalitatieve invulling en uitvoering van de examinering.

Examens en examenfunctionarissenWaar mogelijk kopen we examens in bij erkende examenleveranciers. Als die er niet zijn, construeren we examens in samenwerking met andere roc’s of zelf. Verder schakelen we, indien mogelijk, de beroepspraktijk in bij het inrichten en beoordelen van de examens. Ook streven we er naar de examens (deels) af te nemen in het leerbedrijf.

15) Handboek Examinering

Onze examenfunctionarissen handelen naar eer en geweten en gaan zorgvuldig om met examens en persoonlijke gegevens van kandidaten. Er is permanente aandacht voor het actueel houden van de deskundigheid van leden van de examenorganisatie door middel van voortgangsgesprekken en scholingsaanbod.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Een Noorderpoortdiploma garandeert dat de student na objectieve en betrouwbare examinering heeft laten zien over het vereiste niveau te beschikken.

27

NABESCHOUWING

We verwachten van studenten een lerende, actieve, ondernemende, nieuwsgierige houding. Leren, talentontwikkeling, zelfvertrouwen en presteren zien we als een cyclisch proces.

Dit cyclische proces van leren gaat ook op voor ons als professionals. Onderwijsteams en docenten staan open voor feedback van studenten op hun lesgeven en kunnen dit op verschillende manieren vragen aan studenten en collega’s. Er is een open mind om naar de effectiviteit te kijken van het eigen handelen, de aanpak in leren, de ontwikkeling en de prestaties van studenten. Ieders ambitie is om daarin blijvend te ontwikkelen.

Wendbaar vakmanschap geldt ook voor ons als medewerkers. Alle professionals binnen Noorderpoort krijgen de mogelijkheid te werken aan onderhoud en groei in deskundigheid. Onderwijsteams en scholen hebben doelstellingen, ambities, een gedragen onderwijsvisie en werken resultaatgericht. Ze krijgen ruimte om onderzoek te doen en analyseren de tevredenheid van studenten, het werkveld en het vervolgonderwijs. Bovendien reflecteren de onderwijsteams en scholen via de zelfevaluatie op resultaten, verbeteren zij, en verhogen zij hun kwaliteit.

We leren en ontwikkelen ons als onderwijsorganisatie door interne reflectie en verbetering en externe oriëntatie. We experimenteren met innovaties en doen onderzoek naar effecten.Noorderpoort is aangesloten bij het lectoraat voor pedagogie van het beroepsonderwijs en het lectoraat excellentie. We volgen nieuwe inzichten en onderzoek en dragen bij aan kennisdeling ten behoeve van een hoge onderwijskwaliteit.

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

28

BIJLAGE: BRONNEN

Noorderpoort documenten

Algemeen1. Strategisch beleidsplan 2016-20202. Kwaliteitsplan 2015-20183. Excellentieplan 2015-20184. ICT beleidsplan 2016-20205. Visie “Internationalisering Noorderpoort” 2016-20206. Met trots passie en vakmanschap, HRM beleid

Instroom7. Instroombeleid

Beroepsgericht onderwijs8. Kaders Focus op vakmanschap 20159. Begeleide onderwijstijd10. Kaders keuzedelen11. Beleidsplan mbo hbo 2015

Talen en rekenen12. Beleidsplan Nederlandse taal (2015-2018)13. Beleidsplan rekenen (2015-2018)14. Beleid moderne vreemde talen (2015-2018)

Begeleiden15. Beleidsnotitie “Noorderpoort versterkt de student” (2016-2020)16. Passend onderwijs

Examineren en diplomeren17. Handboek examinering mbo (jaarlijks)18. Examenreglement mbo (jaarlijks)19. Handboek waardedocumenten mbo met diplomavoorschriften (jaarlijks)

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

29

Externe bronnen

1. Bruin, E. d. (2009) Adaptief beroepsonderwijs en Het glas is halfvol2. Veen, T. vd. & Wal, J. vd. (2008) Van leertheorie naar onderwijspraktijk3. Boekhoud, P. (2011) Pedagogiek als tweede natuur4. Hattie, J. Visible learning5. Biesta, G. (2015) Het prachtig risico van onderwijs, Transforming Learning in Schools and

communities 2012, Beyond learning 20066. Evers, J. (2013) Het Alternatief, weg met de afrekencultuur in het onderwijs7. Illeris, K. (2013) Workplace learning, Transformative leraning and identity8. Winter, M. d. (2011) Wereldwijd opvoeden9. BPV protocol SBB-MBO Raad-OCW10. OCW WEB, wet op herziening kwalificatiestructuur11. OCW toezichtkader onderwijs en examinering

Relevante websites (niet uitputtend)herzieningmbo.nlihks.nl s-bb.nl steunpunttaalenrekenenmbo.nl steunpuntexaminering.nl bpvtoolbox.nlwerkplek-leren.nl sambo-ict.nl kennisnet.nl leraren24.nl wikiwijs.nl

NOORDERPOORT - GPS NAAR WENDBAAR VAKMANSCHAP

5555 5555 5555 5555 5555 5555 55555555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Pedagogische relatie

• Elke student weet zich gekend en wordt vanuit een positieve pedagogische benadering begeleid in zijn ontwikkeling.

• Onderwijsgevenden hebben een pedagogische, vak inhoudelijke en didactische rol.

• Onderwijsgevenden stimuleren studenten tot ontwikkeling, dagen uit, prikkelen om te presteren.

• We bieden studenten vanuit de school een veilige leeromgeving en vragen van studenten daar zelf aan bij te dragen.

Gepersonaliseerd en ontwikkelingsgericht leren

• In de opleiding heeft de student een aantal keuze-mogelijk heden, in profielen, in keuzedelen (15% van de opleiding). Er zijn individuele verschillen tussen studenten in onderwijs trajecten.

• Er is in opleidingen een opbouw van (brede) basis naar specifiek.

• Binnen een opleiding is fasering in opbouw naar toenemende complexiteit en beheersingsniveau, in het onderwijs en in de bpv.

• Er is differentiatie binnen onderwijsactiviteiten. Er wordt adaptief gewerkt, aansluiten individuele voorgang en uitdagen tot nabije zone van ontwikkeling, tot prestaties.

• Voor die studenten die meer in hun mars hebben zijn er verzwaarde excellentieprogramma’s en stages. Deze programma’s voldoen aan onze kwaliteitscriteria.

Praktijkgericht leren

• Het beroep, de actuele praktijk is het verbindende element in het curriculum. Onderwijsconcepten van teams gaan uit van de integratieve benadering.

• Beroepsontwikkeling en persoons-en burger-schapsont wikkeling zijn met elkaar verbonden in curriculum, bpv, begeleiding.

• Er zijn praktijkgerichte leerarrangementen in samenwerking met bedrijven/instellingen. Buiten en binnen de school. Studenten leren in een inspirerende arbeidsnabije leeromgeving.

• In beroepspraktijkvorming in bol en bbl wordt de student in relevante werkzaamheden uitgedaagd om zich vakmatig en persoonlijk te ontwikkelen. Onderwijs sluit aan op bpv en wordt zoveel mogelijk in de praktijk uitgevoerd.

• Er is duurzame samenwerking tussen opleidingsteams en regionale en internationale praktijkbedrijven / instellingen over inhoud van BPV, begeleiding in voortgang en resultaten van de student. Er is heldere informatievoorziening en regelmatige communicatie tussen de bpv-begeleider, het bpv-bedrijf en de student over de voortgang in ontwikkeling van de student.

• De tevredenheid van studenten en praktijkbegeleider over BPV begeleiding stijgt naar minimaal 3,8 op een 5-puntsschaal.

Actief en interactief leren

• Studenten hebben een actieve rol in hun ontwikkeling en studieloopbaan.

• In het curriculum, bpv en didactische aanpak is sprake van toenemende zelfsturing door de student.

• In onderwijsactiviteiten in de opleiding is een variatie aan activerende werkvormen en uitdagende leeractiviteiten, leeromgeving en leermiddelen.

• Digitale mogelijkheden worden als middel leerdoel gericht ingezet en benut.

• Teams geven invulling aan vormen van blended learning (combi contactonderwijs en online leren) op een manier die past bij de doelgroep en leerdoelen.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

5555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Beoordelen en examineren

• Ontwikkelingsgerichte beoordeling leidt tot voortgangsresultaten, dit geeft de student inzicht om van te leren en voor het vervolg.

• Examineren leidt tot kwalificerende resultaten en voldoet aan externe kwaliteitseisen en interne processen volgens ons handboek examinering.

• Per opleiding (kwalificatie) is er eenzelfde examenplan.

• Examenfunctionarissen werken aan onderhoud van hun deskundigheid..

Actief burgerschap

• Burgerschapsvorming is leven lang leren, onderdeel van de gehele opleiding van de student, ook bij doorstroom.

• Het gehele team en alle medewerkers in de school hebben hierin een rol.

• Specifieke accenten bij burgerschap in opleidingen zijn:

- ondernemend gedrag (toolkit beschikbaar) - vitaal burgerschap, 5% voor sport en bewegen - maatschappelijke actualiteit, kritische denkvaardigheden, informatievaardigheden.

• Invulling inhoud en aanpak is passend bij studenten -populatie, leerweg, niveau en schoolidentiteit.

Algemene vakken talen en rekenen

• De drieslag is uitgangspunt in onderwijs; beroeps- gerelateerd, als vak apart en remediërend.

• Duits is in veel opleidingen een vak in het profiel- of keuzedeel.

Begeleiding

zie “Noorderpoort versterkt de student 2016-2020”

• Iedere onderwijsgevende heeft een begeleidingsrol.

• Loopbaan oriëntatie en begeleiding (lob) is onderdeel van de opleiding.

• De lob-begeleiding is gebaseerd op de vijf loopbaan competenties (M. Kuipers).

• Iedere student heeft in zijn opleiding een studie-loopbaan begeleider met wie hij regelmatig begeleidingsgesprekken heeft.

• Na verwijzing is er voor studenten specifieke en specialistische begeleiding.

•We bieden een wendbaar opleidingsaanbod dat aansluit bij ontwikkelingen

beroepen, branches, (inter)nationale arbeidsmarkt, regio en studenten.•

We leiden studenten op in vakmanschap en aanpassingsvermogen, wendbaarheid.

•Er is verbreding in opleidingen door combinaties tussen en binnen kwalificaties

zoals mbo 2 dienstverlener breed, cross overs, bol-bbl combinaties. Er is specialisatie in een aantal specialistenopleidingen

op basis van behoefte en perspectief.

•We bieden studenten bij instroom een onderwijstraject op het hoogst

mogelijke niveau passend bij vooropleiding.

5555 5555 5555 5555 5555 5555 55555555 5555 5555 5555 5555 5555 5555

Loopbaan oriëntatie en begeleidingL gBurgerschap

Talen en rekenen

Ontwikkelingsgericht beoordelen

Examineren

Studieloopbaanbegeleiding en BPV-begeleidingPr

aktij

kgericht Pedagogische

ontwikkelingsg

eric

ht le

ren

lere

n relatie

Gepersonalisee

rd e

ninteractief leren

Actief en

WENDBAARVAKMANSCHAP

Wendbaar vakmanschap

30

2016-2020

Vastgesteld door het College van BestuurContactpersoon Henny Wiltjer, stafdirecteur dienst OKI

Vormgeving en productie Canon Business Services / Klaas de Vries Grafisch ontwerper BNO