Onderwerp : Lezing over staar Datum :1 oktober 2013-10-03 Sprekers :dr. Remco Stoutenbeek en dr. Steven Koopmans PUBLIEKSVRAGEN Hoe kunt u zien wat u doet tijdens de operatie? Er wordt gebruik gemaakt van een microscoop, die flink vergroot en waardoor we ook goed diepte kunnen zien. Hoe lang duurt het effect van een staaroperatie? De huidige kunstlens gaat levenslang mee. Bestaat er kwaliteitsverschil in lenzen? Nauwelijks. De lenzen zijn in de loop der jaren kwalitatief steeds beter geworden en de ontwikkelingen staan niet stil. Is het bij een staaroperatie een probleem als je ve rschillende pupilgroottes hebt? Waarschijnlijk niet, ook niet in het resultaat. Wat zie je als patiënt tijdens de operatie? Dat is afhankelijk van de verdoving. Bij prikverdoving is ook de zenuw verdoofd en is het beeld zwart. Bij druppelverdoving zie je in principe alles maar je wordt verblind door de operatielamp en je kunt niet focussen omdat alles te dichtbij is. Je ziet dus niet veel. Om de kunstlens te kunnen plaatsen wordt een openin g gemaakt in het lenszakje. Groeit dat weer dicht? Nee, dat blijft open maar dat is geen probleem want de kunstlens kan daar tegen. Veroorzaakt Prednisolon of hormoonmedicatie staar? Van Prednisolon is dat wel aangetoond. Hormoonmedicatie heeft, voor zover bekend, geen invloed op de ontwikkeling van staar. Als je geopereerd bent aan ver- of bijziendheid, ku n je dan nog wel aan staar geopereerd worden? Ja, alhoewel het berekenen van de kunstlenssterkte iets lastiger is. Is de ziekte van Graves (met als symptoom onder and ere uitpuilende ogen) een complicerende factor bij een staaroperatie? Nee. Is een vergrote pupil als gevolg van CVA een compli cerende factor? En moet daarvoor een grotere opening gemaakt worden om de lens in te schuiven? Nee. Kun je met een hoornvliesbeschadiging toch een staa roperatie krijgen? Als het hoornvlies helder genoeg is om de lens te kunnen zien dan kan er een staaroperatie plaatsvinden. Maar bij sommige hoornvliesbeschadigingen kan het hoornvlies na de staaroperatie vertroebeld raken. Dan is het soms nodig om een staaroperatie te verrichten gevolgd door een transplantatie van een deel van het hoornvlies.

Zijn mouches volantes (het zien van zwarte vlekjes, draadjes als gevolg van glasvochttroebeling) een symptoom van staar? Nee, dat is geen staar en het is onschadelijk. Het kan wel extra lastig worden als je na een staaroperatie die mouches extra helder ziet. Kun je met een verhoogde oogdruk wel aan staar geop ereerd worden? Ja, in principe wel, alhoewel de oogdruk wel onder controle gebracht moet worden. Een staaroperatie met laser is de nieuwste techniek . Nederland heeft twee laserapparaten. Waar staan die? In Maastricht en Utrecht. Ze zijn van de firma EyeScan (Utrecht) en van het MUMC (Maastricht) en kosten ongeveer € 1 miljoen per stuk, plus dat er per behandeling betaald moet worden. Vooralsnog zijn de voordelen van deze operatietechniek beperkt en kijkt het UMCG de kat nog even uit de boom. Als je je ogen niet kunt accommoderen, hou je dan n a de staaroperatie een bril? Ja, dan heb je een leesbril nodig. In overleg met de patiënt kan er eventueel ook gekozen worden voor een zekere mate van verziendheid, dan wel bijziendheid. Als je vóór een staaroperatie geen leesbril nodig h ebt, hoe is dat dan ná een staaroperatie? De sterkte van het kunstlensje kan in overleg met de patiënt zo gekozen worden dat dat na de staaroperatie weer het geval is. Waarschijnlijk heeft men dan wel voor zien in de verte een bril nodig. Ontwikkelt staar zich altijd beiderzijds? Doorgaans wel, alhoewel het tempo waarin het zich ontwikkelt voor beide ogen verschillend kan zijn. Kun je na een staaroperatie nog een cilindercorrige rende lens krijgen? Dat kan. Er wordt dan een extra lens over de eerste kunstlens heen gezet. Wat is het verschil tussen witte en gele kunstlenze n? Gele lenzen zouden maculadegeneratie kunnen voorkomen volgens de fabrikant. Dat is echter niet bewezen. Leidt een staaroperatie tot toename van maculadegen eratie? Dat is onbekend maar zeer waarschijnlijk niet. Wat wil het zeggen als je lichtflitsen ziet? Als er rek komt te staan op het netvlies, geeft dat een lichtflits en bestaat de kans op een scheurtje en daardoor op netvliesloslating. Met lichtflitsen is het dus verstandig naar de oogarts te gaan zodat het scheurtje vroegtijdig gelaserd kan worden. Lichtflitsen zien komt voor in dezelfde leeftijdscategorie als staar. De combinatie van een staaroperatie en lichtflitsen geeft een grotere kans op netvliesloslating. Wat is de beste tijd om je aan staar te laten opere ren? Patiënt en arts wegen samen de risico’s en de voordelen af en beslissen gezamenlijk over het tijdstip waarop een staaroperatie plaatsvindt. Is een ‘waas voor je ogen’ beginnende staar? Voor iemand van in de zeventig waarschijnlijk wel. Wat zijn de do’s en don’t’s na een staaroperatie? Vlak na de operatie niet hard in je oog wrijven en een beschermkapje of gewone bril ter bescherming dragen gedurende de eerste week na de operatie. Is het dragen van een zonnebril aan te raden? In het algemeen is het dragen van een zonnebril in sterke lichtomstandigheden aan te raden. Wat is nastaar en kun je daar onbeperkt aan behande ld worden? Nastaar is een uitgroei van enkele lenscellen die in het lenszakje achtergebleven zijn. Ze groeien uit tot een troebel vlies op het lenszakje, vlak achter de kunstlens. Hierdoor gaat de patiënt weer slechter zien. Door met een laser een gaatje in het lenszakje te maken, kan de patiënt weer helder zien. Meestal is één laserbehandeling voldoende maar als het gat toch weer dichtgroeit, kan de behandeling zo nodig herhaald worden.