- 1 -

NOTEER ALVAST IN JE AGENDA

Wandeling en barbecue: zondag 5 juli 2015

Naar oude gewoonte wandelen wij de eerste zondag van juli doorheen Nieuwerkerken. Voor de wandeling van dit jaar laten we ons inspireren door de waterlopen, zeg maar beken, van Nieuwerkerken. Het volledige programma kan u lezen in het volgend nummer van Liniaal dat verschijnt in de eerste week van juni. Heel wat deelnemers aan de wandeling betreurden het dat er de laatste jaren na de wandeling geen bbq meer georganiseerd werd. Daarom dit jaar opnieuw een bbq, die zal plaatsvinden in ’t Nieuw Kapelleken op Nieuwerkerken-Dorp. De uitbater voorziet twee stukken vlees (brochette en worst) met patatjes, pasta, brood, groenten en sausjes, voor de prijs van 15 euro. Het aantal deelnemers moet meegedeeld worden vóór zondag 28 juni. Wie wenst mee te doen moet dus tijdig inschrijven. U bevestigt uw deelname door overschrijving op rekening van Liniaal. Wij wensen er nog eens de aandacht op te vestigen dat de bbq niet georganiseerd wordt om onze vereniging (financieel) te steunen. Enkel deelnemen dus omdat je er graag bij bent, voor de gezelligheid en de aangename babbel.

Daguitstap naar Bergen: zondag 30 augustus 2015 Het volledige programma verneemt u in het volgend nummer van onze mededelingen. Gids: Rob Briké. Organisatie: Thierry Meert.

MEDEDELINGEN SECRETARIAAT Lidmaatschapsbijdrage Leden die hun contributie voor 2015 reeds betaalden, vinden bij dit nummer hun lidkaart. Wie nog niet betaalde krijgt nogmaals een overschrijvingsformulier. Gewone leden betalen 10€, steunende leden meer dan 10€. Dank voor uw steun en vertrouwen. e-mail adressenbestand We proberen een e-mail adressenbestand aan te leggen, wat dienstig kan zijn i.v.m. berichten van het laatste moment die we niet in onze mededelingen konden opnemen. Daarom verzoeken we de leden die over een e-mailadres beschikken dit op het

- 2 -

overschrijvingsformulier te vermelden (je mag het @-teken vervangen door enkele spaties) of mee te delen via LiNiAal@live.be. Wie geen e-mailadres heeft, mag ook dat van een familielid of goede kennis meedelen.

Nieuwerkerks Nieuws Parochiaal Nieuws

- Op onze parochie werden in 2014 22 kindjes gedoopt; 11 kindjes van onze parochie werden op een andere parochie gedoopt. Er waren 3 huwelijken. 31 overledenen werden kerkelijk begraven en 32 kregen een uitvaart in Lochristi, Sint-Niklaas of een andere gemeente.

- Op zaterdag 2 mei is er plechtige communie en vormselviering, en op zondag 10 mei doen de zevenjarigen hun eerste communie.

- In februari-maart 2015 werd de verlichting in de O.L.V.-Hemelvaartkerk vernieuwd door de firma Elek Depo. Kostprijs: 14.716 € + BTW.

- Ook de verwarmingsketel van de kerk moet worden vervangen. De schilderijen van de zijaltaren en de kruisweg zijn aan een opfrisbeurt toe. Het schilderen van de kerk krijgt van de overheid de laagste prioriteit. Het zou dus nog wel enige tijd kunnen duren vooraleer dit werk wordt uitgevoerd.

- Paul De Schutter, koster-organist, stopt ermee. Hij neemt nog wel een aantal taken voor zijn rekening (luiden, klaarzetten cultusvoorwerpen, …). Voor het bespelen van het orgel wordt hij door diverse organisten vervangen.

- Doopheer diaken Etienne Van den Berge werd vanaf 1 januari 2015 vervangen door diaken Herman De Pelsmaeker.

- Floris De Winter ontving tijdens de laatste viering in de kerk van Edixvelde het gouden ereteken van Sint-Bavo voor zijn jarenlange toewijding en zorg voor deze annexekerk.

Gouden huwelijksjubileum Onze leden Frans De Saedeleer (°Mere 1942) en Arlette Schollaert (°NK 1945), uit de Broekveldstraat, huwden te NK op 24.10.1964. Onze hartelijke gelukwensen aan de jubilarissen!

- 3 -

Las Vegas afgebroken Begin februari 2015 werd de feestzaal Las Vegas afgebroken. Op de plaats komt een wooncomplex van 24 appartementen, verdeeld over een woonblok aan de Vlaamsegaaistraat en een op Nieuwerkerken-Dorp. Stap voor stap palmen de appartementen ‘t derp volledig in en wordt de oude plesj onherkenbaar. Meganck en niet Barrez In het laatste nummer van Liniaal (de foto op p. 15) vermeldden we de namen van Hubert Barrez en Paul Barrez, twee broers die voetbalden in de ploeg van Eendracht Nieuwerkerken. De juiste familienaam van Hubert en Paul is echter Meganck en niet Barrez. Barrez is de bijnaam van de familie Meganck. “Sjalen Barrez”, de vader van Martha, Hubert en Paul was beenhouwer op het dorp. Vanwaar de bijnaam afkomstig is weet ook Paul niet. Lachend ver-telde hij ons dat er nog geregeld post toekomt op naam van Barrez. “Den Grooten Oorlog” ‘De Vrienden van Nieuwerkerken’ en het ereconsulaat Republiek Bulgarije O.-Vl. organiseren op zondag 26 april 2015 om 15 u. in de O.-L.-Vrouw-Hemelvaartkerk van Nieuwerkerken, m.m.v. de Culturele Vereniging LiNiAal en ‘Nieuwerkerken leeft!’ een eerbetoon aan de gesneuvelde Nieuwerkerkenaren 1914-1918, onder de titel “Den Grooten Oorlog”. Treden op: het vocaal ensemble INCENSUM, jong talent op viool en Frieda Daelman en Willy Van Impe met voordracht. De opbrengst is bestemd voor het project in Bulgarije “Jongvolwassenen met beperkingen”. Toegang: 10 €. Reservatie via tel. 053 83 83 73 of 0473 94 33 28 of door storting op rekening BE26 1030 3724 4129. Dossier Siesegemkouter In de pers verschenen berichten dat aan de Intercommunale Westlede een bouw- en milieuvergunning voor het crematorium werd toegekend, dat bouwhandel Schelfout zich op haar aangekochte terreinen op de Siesegemkouter mag vestigen en dat het onteigeningsplan voor het bedrijventerrein aldaar rond is. De vzw Red de Erpe- en Siesegemkouter en vzw Rldes protesteren en maken zich sterk dat de dossiers juridisch niet in orde zijn. Ze onderzoeken welke juridische mogelijkheden er nog zijn om de bouw- en milieuvergunning voor het crematorium ongeldig te laten

- 4 -

verklaren. We merkten op dat er de laatste tijd wel beweging op het terrein is gekomen: metingen, omheiningen die worden verwijderd... We zijn benieuwd wat komen gaat! In Memoriam Angèle De Clercq Op 12 maart 2015 overleed in het RVT Sinte-Anna te Haaltert mevrouw Angèle De Clercq. Ze werd geboren te Nieuwerkerken op 15 februari 1929 en woonde er heel haar leven in de Kraaiwinkelstraat. Angèle was trouw lid van Liniaal. Ze had één dochter, Nicole Goubert, twee kleinkinderen en drie achterkleinkinderen. Aan haar familie bieden we langs deze weg nogmaals onze oprechte deelneming aan.

Eddy De Nijs

Parenteel van Judocus Van Landuyt1

1 Judocus Van Landuyt is geboren op 04-07-1665 in Nieuwerkerken, als zesde kind en vierde zoon van Michael (Michiel) Van Landuyt en Catharina Moock. Bij de doop van Judocus waren de volgende getuigen aanwezig: Joannes Moyck en Catharina (Cathelyne) Van der Meulen (Van Meulen) [grootmoeder vaderszijde]. Judocus is overleden op 08-04-1740 in Nieuwerkerken, 74 jaar oud. Hij is begraven op 08-04-1740 in Nieuwerkerken.

Overlijdensakte Judocus Van Landuyt (+1740)

1 Zie ook: Freddy Caudron, Robert De Smet en Prosper De Sutter, Memorieboek van de Van Landuyten Joannes en Franciscus, Liniaal XXI, nr. 2, pp. 15-32, met op pp. 16-32 Beperkte uitwerking van de stamboom Van Landuyt.

- 5 -

Notitie bij overlijden van Judocus: De grafsteen2 vermeldt als overlijdensdatum 06/06/1740 wat niet overeenstemt met de datum (08/04/1740) vermeld in het kerkregister. De eerste datum staat vermeld in de Staten van Goed, opgemaakt op 22 november 1740.

Huwelijksakte Judocus Van Landuyt x Barbara Hendrickx (x 1719)

Judocus was landbouwer van beroep. Hij trouwde, 54 jaar oud, op 08-11-1719 in Nieuwerkerken met Barbara Henderickx (Hendrickx), 23 jaar oud. Bij het kerkelijk huwelijk van Judocus en Barbara waren de volgende getuigen aanwezig: Egidius Raes en Barthelomeus De Schrijver (1668-1748) [zwager bruidegom].

Barbara, dochter van Joannes Hendrickx (Henderickx) en Livina Beerens, is geboren op 10-08-1696 in Nieuwerkerken. Bij de doop van Barbara waren de volgende getuigen aanwezig: Joannes De Notere en Barbara Hendericx. Barbara is overleden op 06-06-1743 in Nieuwerkerken, 46 jaar oud. Kinderen van Judocus en Barbara: 1 Catharina Van Landuyt, geboren op 05-09-1720 in Nieuwerkerken. Bij de doop van Catharina waren de volgende getuigen aanwezig: Anna De Geyter, Egidius Raes en Catharina Moock (1630-1720) [grootmoeder vaderszijde]. Catharina is overleden op 02-04-1721 in Nieuwerkerken, 6 maanden oud. 2 Joannes Van Landuyt3, geboren op 07-11-1722 in Nieuwerkerken. Bij de doop van Joannes waren de volgende getuigen aanwezig: Catharina Henderi(ck)x en Joannes Van

2 Grafsteen op de westmuur der sacristie van de Nieuwerkerkse parochiekerk. Zie Liniaal I, nr. 1, p. 11. 3 Joannes Van Landuyt was de eerste auteur van het “Memorial”.

- 6 -

Landuyt. Hij overleed op 12-08-1808 in Nieuwerkerken (Paepestraat), 85 jaar oud. Bij de overlijdensaangifte van Joannes waren de volgende getuigen aanwezig: Joannes Van Landuyt en Franciscus Van Landuyt. Joannes bleef ongehuwd. 3 Barthelomeus Van Landuyt, geboren op 18-03-1725 in Nieuwerkerken. Bij de doop van Barthelomeus waren de volgende getuigen aanwezig: Judoca Henderi(ck)x en Barthelomeus De Schrijver (1668-1748) [aangetrouwde oom vaderszijde]. Barthelomeus is overleden op 18-?-1793 in Nieuwerkerken, 66 of 67 jaar oud. 4 Judoca Van Landuyt, geboren op 10-09-1727 in Nieuwerkerken. Volgt 2. 5 Petrus Albertus (Peeter) Van Landuyt, geboren op 29-03-1730 in Nieuwerkerken. Volgt 3. 6 Joannes Franciscus (Frans) Van Landuyt, geboren op 25-12-1732 in Nieuwerkerken. Volgt 12. 7 Judocus Van Landuyt, geboren op 21-08-1735 in Nieuwerkerken. Bij de doop van Judocus waren de volgende getuigen aanwezig: Livinus Hunninck en Judoca Maria Van Cauter. Judocus is overleden op 24-02-1807 in Nieuwerkerken, 71 jaar oud. 2 Judoca Van Landuyt is geboren op 10-09-1727 in Nieuwerkerken, dochter van Judocus Van Landuyt (zie 1) en Barbara Henderickx (Hendrickx). Bij de doop van Judoca waren de volgende getuigen aanwezig: Judoca Hunckx en Michael Van Landuyt (vóór 1580-1636). Judoca is overleden op 17-01-1810 in Haaltert (Plaets), 82 jaar oud. Beroep: landbouwster Judoca trouwde, 32 jaar oud, op 12-09-1759 in Nieuwerkerken met Gaspar Franciscus Van Sinay, 26 jaar oud. Gaspar is geboren op 16-04-1733 in Haaltert, zoon van Jacobus Van Sinay en Adriana Van den Steene. Gaspar is overleden op 08-05-1808 in Haaltert (Plaets), 75 jaar oud. Gaspar was koster en schoolmeester. 3 Petrus Albertus (Peeter) Van Landuyt is geboren op 29-03-1730 in Nieuwerkerken, zoon van Judocus Van Landuyt (zie 1) en Barbara Henderickx (Hendrickx). Bij de doop van Peeter waren de volgende getuigen aanwezig: Joanna Henderi(ck)x en Petrus Simon Van Landuyt. Peeter is overleden op 14-06-1800 in Nieuwerkerken (Molenwijk), 70 jaar oud.

- 7 -

Notitie bij Peeter: gestorven 25 prair VIII Peeter trouwde, 31 jaar oud, op 22-07-1761 in Erembodegem met Anna Maria De F(e)yter (Geyter, Fijter), 22 jaar oud. Bij het burgerlijk huwelijk van Peeter en Anna waren de volgende getuigen aanwezig: Judocus Henderi(ck)x en Dominicus Van Landuyt. Anna is geboren op 29-03-1739 in Erembodegem, dochter van Cornelius De F(e)yter (geyter) en Joanna De Corte. Anna is overleden op 15-01-1810, 70 jaar oud. Kinderen van Peeter en Anna: 1 Cornelia Van Landuyt, geboren op 01-05-1762. 2 Joannes Van Landuyt, geboren op 07-03-1764. 3 Bernardus Van Landuyt, geboren op 23-12-1765. Bij de doop van Bernardus waren de volgende getuigen aanwezig: Joanna Petronella Van Landuyt en Barthelomeus Van Landuyt (1725-1793) [zie 1,3] [oom vaderszijde]. Bernardus is overleden op 12-12-1770, 4 jaar oud. 4 Judocus Van Landuyt, geboren op 04-12-1767 in Nieuwerkerken. 5 Franciscus Van Landuyt4, geboren op 15-12-1769 in Nieuwerkerken. 6 Catharina Van Landuyt, geboren op 03-02-1772. 7 Joanna Van Landuyt, geboren op 16-03-1774. Bij de geboorteaangifte van Joanna waren de volgende getuigen aanwezig: Judocus Henderi(ck)x en Cornelia Van Landuyt. Joanna is overleden op 19-03-1794, 20 jaar oud. 8 Bernardus Van Landuyt, geboren op 05-03-1776 in Nieuwerkerken.. 9 Ludovicus Van Landuyt, geboren op 23-03-1778. Bij de doop van Ludovicus waren de volgende getuigen aanwezig: Joannes Van Landuyt en Theresia Van Sinai. Ludovicus is overleden op 30-04-1778, 1 maand oud. 10 Theresia Van Landuyt, geboren op 10-07-1779. 12 Joannes Franciscus (Frans) Van Landuyt is geboren op 25-12-1732 in Nieuwerkerken, zoon van Judocus Van Landuyt (zie 1) en Barbara Henderickx (Hendrickx). Van de geboorte is aangifte gedaan. Hij is gedoopt op 25-12-1732 in Nieuwerkerken. Bij de

4 Tweede auteur van het “Memorial”, neef van Joannes. Zie o.a. Liniaal XXXVII, nr. 2, pp.50-56.

- 8 -

doop van Frans waren de volgende getuigen aanwezig: Joannes De Loos en Theresia Van Landuyt.

Doopakte Joannes Franciscus Van Landuyt (°1732)

Frans is overleden op 30-04-1808 om 04:00 in L’Hôpital de Douai (Fr), 75 jaar oud. Bij de overlijdensaangifte van Frans waren de volgende getuigen aanwezig: Pierre Joseph Guilmot en Antoine Paix. Hij is begraven in Nieuwerkerken? Hij was handelaar, volgens Franse akten: dagloner van beroep. Frans trouwde, 31 jaar oud, op 17-01-1764 in Douai (Depart.du Nord - Fr) in de parochie Saint Pierre met Marie Elisabeth

Overlijdensakte François Van Landuyt (+1808)

Bachelet, 22 jaar oud. Bij het kerkelijk huwelijk van Frans en Marie waren de volgende getuigen aanwezig: Laurent Coiffeteau, De Waegeneer, Nicolas Savary en Antoine François Bachelet (±1688-1743) [grootvader vaderszijde bruid]. Marie is geboren op 25-01-1741 in Saudemont (Fr), dochter van Philippe Antoine Bachelet en Jeanne Thérèse Midy. Marie is overleden op 24-10-1808 in

- 9 -

L’Hôpital de Douai (Fr), 67 jaar oud. Bij de overlijdensaangifte van Marie waren de volgende getuigen aanwezig: Pierre Joseph Guilmat en Antoine Paix.

Overlijdensakte Marie Elisabeth Bachelet (+1808)

Kinderen van Frans en Marie: 1 Marie Hippolyte Joseph Van Landuyt, geboren op 19-02-1765 in Douai (Depart.du Nord - Fr). Zij is gedoopt op 19-02-1765 in Douai (Depart.du Nord - Fr). Bij de doop van Marie waren de volgende getuigen aanwezig: Marie Michelle Boquet (Brocquet, Bauquet) (±1685-1743) [overgrootmoeder moederszijde] en Philippe Antoine Bachelet (1716-1772) [grootvader moederszijde]. Marie is overleden. 2 François Louis Joseph Van Landuyt, geboren op 29-07-1766 in Douai (Depart. du Nord - Fr). Hij is gedoopt op 29-07-1766 in Douai (Depart. du Nord - Fr). Bij de doop van François waren de volgende getuigen aanwezig: Jeanne Thérèse Delattre en Louis Joseph Delevacq. François is overleden op 26-11-1768, 2 jaar oud. 3 Louis François Van Landuyt, geboren op 01-02-1769 in Douai (Depart. du Nord - Fr). Hij is gedoopt op 01-02-1769 in Douai (Depart. du Nord - Fr). Bij de doop van Louis waren de volgende getuigen aanwezig: Gilles De Wageneer en Scholastique Saudemont. Louis is overleden.

- 10 -

Huwelijksakte François Van Landuyt x Marie Elisabeth Bachelet.(x1764)

4 Angélique Eléonore Van Landuyt, geboren op 31-03-1773 in Douai (Depart. du Nord - Fr). Zij is gedoopt op 31-03-1773 in Douai (Depart.du Nord - Fr). Bij de doop van Angélique waren de volgende getuigen aanwezig: Angelique Bachelet en Adrien Laurent Coiffeteau. Angélique is overleden. 5 Louis Parfait Joseph (Franciscus Josephus, Frans Jozef) Van Landuyt, geboren op 02-10-1777 in Douai (Depart.du Nord - Fr) in de parochie Saint Albin. Volgt 13

- 11 -

Noot: Let op naar de schrijfwijze van de achternaam op een tweede overlijdensakte staat Vanlandhuyts, op de doopakte van zijn zoon Franciscus staat Vanlenduytz, en op het overlijdensbericht van Marie Elisabeth, zijn vrouw, staat Valenduyt. . 13 Franciscus Josephus (Louis Parfait Joseph, Frans Jozef)5 Van Landuyt is geboren op 02-10-1777 in Douai (Depart.du Nord - Fr) in de parochie Saint Albin, zoon van Joannes Franciscus (Frans) Van Landuyt (zie 12) en Marie Elisabeth Bachelet. Hij is gedoopt op 03-10-1777 in Douai (Depart.du Nord - Fr) in de parochie Saint Albin. Bij de doop van Franciscus waren de volgende getuigen aanwezig: Pierre Joseph Louis en Hippolitte Valenduijt. Franciscus is overleden op 20-04-1868 om 18:00 in Haaltert (Dorp), 90 jaar oud. Van het overlijden is aangifte gedaan op 21-04-1868. Bij de overlijdensaangifte van Franciscus waren de volgende getuigen aanwezig: Frans Reynaert (gemeentegeheimschrijver) (geb. 1835) en Alphonsius Franciscus Van Landuyt (1843-1898) [zie 16] [kleinzoon]. Zijn beroep was landbouwer.

Doopakte François Joseph Van Landuyt (°1777)

Franciscus trouwde, 29 jaar oud, op 21-08-1807 in Haaltert met Isabella Van den Bruel(l)e, 24 jaar oud. Bij het burgerlijk huwelijk van Franciscus en Isabella waren de volgende getuigen aanwezig: Joannes Baptist Van den Bruel(l)e (1739-1829) [vader bruid], Louis Ruyssinck (geb. 1764), Bernard De Sadeleer (geb. 1777) en Jean Baptiste Provost (geb. 1778). Isabella is geboren op 14-02-1783 in

5 In zijn doopakte (in Frankrijk) wordt hij Louis Parfait Joseph genoemd; in zijn trouwakte (in Haaltert) luidt het Franciscus Josephus. Een vergissing? Of aanpassing wegens onbekendheid met de Franse naam Parfait?

- 12 -

Haaltert, dochter van Joannes Baptist Van den Bruel(l)e en Maria Louisa (Ludovica?) t’ Kint. Bij de doop van Isabella waren de volgende getuigen aanwezig: Elisabeth Herreman en Ludovicus Van den Bruel(l)e. Isabella is overleden op 05-06-1849 in Haaltert (Plaats), 66 jaar oud. Bij de overlijdensaangifte van Isabella waren de volgende getuigen aanwezig: Dominicus Cochez en Carolus Ludovicus (Karel Lodewijk, Charles Louis) Van Landuyt (1814-1884) [zie 15] [zoon]. Isabella trouwde voorheen op 17-10-1804 in Haaltert met Leonardus Van Londersele. Beroep: landbouwster Kinderen van Franciscus en Isabella: 1 Theresia Van Landuyt, geboren op 30-01-1809 in Haaltert. 2 Anna Catherina Van Landuyt, geboren op 02-04-1811 in Haaltert. Anna is overleden. 3 Carolus Ludovicus (Karel Lodewijk, Charles Louis) Van Landuyt, geboren op 20-03-1814 in Haaltert (Rue de la place). Volgt 15. 4 Angelique Van Landuyt, geboren op 21-08-1817 in Haaltert (Plaets). Angelique is overleden. 5 Dorothea Van Landuyt, geboren op 10-11-1819 in Haaltert. Dorothea is overleden op 05-04-1823 in Haaltert (Plaats), 3 jaar oud. 6 Dorothea Van Landuyt, geboren op 01-06-1823 in Haaltert (Plaetse). Dorothea is overleden op 20-03-1828 in Haaltert (Plaatse), 4 jaar oud.

Siegfried Van Landuyt

De bewoners in de wijk Kleinderbeek volgens de kaart van P.C. Popp (± 1860) Deze wijk omvat volgens Popp de huidige volgende straten: Papestraat, Pastoriestraat, een gedeelte van de Bredeweg, Tolstraat, (vroegere Molenstraat), Maaldreef en de vroegere Kerkstraat, Kleinderbeek en Marktweg (thans ’t Vestjen).

- 13 -

1. De pastorie1 De pastorie is eigendom van de gemeente Nieuwerkerken. Ze staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 373 met in sectie B de nrs. 79 (plaets en gebouw 4,10a), 80 (pastory 1,60a), 81 (tuin 5,60a), 82 (tuin 16,30a), 87 (tuin 12,60a), 88 (tuin 8,70a), 89 (tuin 3,30a),. Totaal: 52,20a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Petrus Joannes Teerlinck (°Gent 1821), onderpastoor van 1845 tot 1850

- Joannes Bapt. Van Der Eeckt (°Liefferingen 1792, +NK1864), pastoor van 1839 tot 1864

- Joannes Joseph Van Assche (°Buggenhout 1814), onderpastoor van 1850 tot 1860

- Lodewijk Callebaut (°Aalst 1824), onderpastoor van 1869 tot 1872

- Maria Rottiers (°Puurs, 43 jaar), ongehuwd, dienstmeid - Isabella Rottiers (°Puur, 33 jaar), ongehuwd, dienstmeid

1 Zie: Fredy De Schryver, De pastorie van Nieuwerkerken, Liniaal XXIX, nr. 2, pp. 13-31

- 14 -

De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1881-1900

- Charles Louis De Vos (°Sint-Kornelis-Horebeke 1806), pastoor vanaf 1864. Overleden te NK in 1881.

- Nathalie Rottiers (°Puurs 1818) - Nathalie Uttendale (°Wichelen 1836), dienstmeid. Vorige

verblijfplaats Schoonaarde. - Dominique De Ryck (°Mere 1847), dienstknecht, ongehuwd - Eduardus Leonardus Matthijs (°Wichelen 1835), pastoor,

dagtekening van inschrijving 07.03.1882. Vorige verblijfplaats Zele. Pastoor tot 1890.

- Franciscus Antonius Van Landeghem (°Temse 1840), pastoor, +1909. Vorige verblijfplaats Maldegem. Dagtekening van inschrijving 23.10.1890.

- Maria Van Landeghem (°Temse 1849). Vorige verblijfplaats Maldegem. Datum inschrijving 23.10.1890.

De bewoners na 1900

- Edmond Van Den Berghe (°Okegem 1860). Pastoor van 1910 tot 1913.

- Florimond Van der Poorten (°Denderleeuw 1866). Pastoor van 1913 tot 1921.

- Richard Strobbe (°Gent 1866). Pastoor van 1921 tot 1937. - Oscar De Bisschop (°Melden 1881). Pastoor van 1937 tot zijn

overlijden te NK in 1938. - Hector Jan De Cock (°Ooike 1882). Pastoor van 1838 tot zijn

overlijden te NK in 1950. - Robert Van Impe (°Lede 1899). Pastoor van 1950 tot 1974. - Marie-Madeleine Van Impe (°Lede) - Michel Van Goethem (°Sint-Lievens-Esse 1928. Pastoor

vanaf 1976 tot zijn overlijden te NK in 1993. - Romanie Germana Van Snick (°Sint-Lievens-Esse 1901, +NK

1991) - Jacques Lievens (°Aalst 1937). Pastoor van 1993. Overleden

te Aalst 2011. Hij was de laatste bewoner Willy Van Daele (°Temse 1923), pastoor te NK van 1974 tot 1976, was ook pastoor te Okegem. Hij woonde niet in de Nieuwerkerkse pastorie.

- 15 -

Situering in het landboek van ±1750 Artikelnummer 702 van het landboek van ±1750 luidt: “Den heere joannes vande velde pastoor in Nieuwerkercken in het gebruyck het Cuerenhuys met het lant boegart ende haeveniers hof daer mede gaende oost het Meenvelt zuyt het cautergat west het voorschrevene noort jud(ocu)s van vaerenberg

groodt tot 142 Roeden” 142 roeden = ± 43,66 are. De pastorie omvat bij Popp de volgende nummers van sectie A: 79, 80, 81, 82, 87, 88 en 89. In totaal bedraagt dit 52,20 are of 8,54 are meer dan de oppervlakte die in het landboek wordt opgegeven. De nummers94 (bosch 12,40a) en 95 (water als bosch 3,40a), samen 15,80a, komen overeen met arlo 700: “Den heere joannes vande velde pastoor in Nieuwerkercken in het gebruyck een partycken cieregoet noort het cautergat oost het meenvelt zuyt west het voors(chreve)n groodt tot 42,5 R” 42,5 roeden = 13,06 are. 2. Joannes De Gendt Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 1223 met in sectie B de nummers 90 (land 5,70a), 91 (huis 0,90a), 92 (plaats en gebouw 2,80a) en 93 (boomgaard 5a); totaal 14,40a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Joannes Bapt. De Gendt (°1829, +Pijpenbeek 1864), gehuwd met

- Maria-Theresia Van Landuyt (°1819, +Plaats 1853). Hun kinderen:

- Coleta De Gendt (°1852) - Leontius De Gendt (°1853) Joannes Bapt. De Gendt huwde een tweede maal met - Maria Joanna Baetens (°Heldergem 1822, +1888). Hun

kinderen: - Leo De Gendt (°1855) - Maria-Theresia De Gendt (°Haaltert 1856, +NK 1863) - Sylveria De Gendt (°1862)

- 16 -

- Maria Leonia De Gendt (°1864) Na de dood van Joannes De Gendt huwde Maria joanna Baetens met - Vital Coppens (°Lede 1828, +1886) Nog een andere bewoner was: - Josephus Tas, dienstbode, NK, 19 jaar

De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1881-1900

- Vitalis Coppens (°Lede 1828, +1886) - Maria Joanna Baetens (°1822, +1888) - Sylveria Xaveria De Gendt (°1862), gehuwd met - Frans Xaverius De Pauw (°Haaltert 1852)

Op 20 juni 1939 verkoopt de familie Hector en Maria Trif (Detroit USA) de hoeve aan de familie Charles Meganck – Celestina Steenhout. (notaris De Vuyst)

Gerestaureerde hoeve William Herremans (foto: F. De Schryver)

- 17 -

De bewoners na 1900 - Petrus Molin (°1861), gehuwd met - Emerentia Benedicta De Saedeleer (°Aalst 1866). Hun

kinderen: - Julianna Delphina Molin (°1897) - Josephus Alexis Molin (°1899, +1904) - Maria Clementina Molin (°1902) - Joseph Alexander Molin (°1904) - Ludovicus Molin (°1907)

In 1981 werd de vervallen hoeve verkocht aan de familie Herremans-Goossens, die ze volledig renoveerden. Situering in het landboek van ±1750 Met welk arlo het eigendom van Joannes De Gendt overeen komt weten we niet zeker. De percelen rond de pastorie zijn blijkbaar tussen 1750 (landboek) en 1850 (Popp) enigszins herverdeeld. Zo is in arlo 288 sprake van “d’hofstede van jan Loose”, maar die wordt in geen van de volgende artikels beschreven: Arlo 288: “Den selven pastoor op het meenveldt in het gebruyck een partycken cueregoet noort d’hofstede van jan Loose west dieversche partijen zuyt de merschen hoost (sic) het kercke goedt van Nieuwerkercken groodt tot 33+8=41 Roeden” Het arlo 287 is 45,5 roeden groot of ± 14 are. Dit komt overeen met de 14,40 are van het eigendom van Joannes De Gendt. Arlo 287: “Den heere joannes vande Velde pastoor in Nieuwerkercken op het meenveldt in het gebruyck een partycken cieregoedt noort [doorstreept: den mercies oft] jacobus de Loose zuyt den mersch [doorstreept: coster vander Kelen] west het cieregoet oost judocus vander Kelen groodt tot 45 ½ roeden” . Judocus Van der Kelen was koster te Nieuwerkerken van 1713 tot 1740. Voor de herverdeling van de hier besproken percelen is het interessant om te vernemen dat de weduwe van koster Van der Kelen de helft van twee stukken land op het Meenvelt openbaar verkoopt. Dit land was verpacht aan Cornelis Muylaert van Nieuwerkerken2. Dit vinden we terug in arlo 289:

2 Zie Liniaal XIX, nr. 1, pp. 16-17

- 18 -

“Cornelis Muylart op het meenveldt [doorstreept: ofte Cleynderbeek] een partye lants in pacht van jud(ocu)s vander Celen oost het cueregoet noort jacobus De Loose west het curegoedt zuyt de merschen groot tot 30 roeden”. 30 roeden = ± 9,23a. Uit dit artikel blijkt de onzekere afbakening tussen Meenveldt en Cleynderbeek. 3. Martinus Rasschaert Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 663 met in sectie B de nummers 699 (tuin 32a), 700 (boomgaard 7,80a), 701 (huis 0,90a), 702 (plaets en gebouw 4,70a) en 703 (boomgaerd (30,40a). Totaal: 75,80 are. Dit hof bevindt zich in de huidige Bredeweg en werd in de volksmond “het ezelshof” genoemd. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Martinus Rasschaert (°Erpe 1799, +1874), gehuwd met - Coleta De Ras (°Erondegem

1801, +1894). Hun kinderen: - Melanie Rasschaert (°Ottergem

1827) - Bernardus Rasschaert (°NK

1836) - Maria-Theresia Rasschaert

(°NK 1838) - Camilius Rasschaert (°NK

Kleynderbeek 1842, +1917) - Catharina Rasschaert (°NK

Kleynderbeek 1843) De andere bewoners waren: - Alexander Hoebeeck, 31 jaar,

dienstbode - Virgenie Hoebeeck, °1850,

dienstbode De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881-1900

- Coleta De Ras (°1801) - Maria-Theresia Rasschaert (°1838, +1909), gehuwd met

- 19 -

- Franciscus De Backer (°NK 1830, +1914) - Camilius Rasschaert (°1842, +1917)

De bewoners na 1900

- Franciscus De Backer - Maria-Theresia Rasschaert. Ze hadden geen kinderen.

De hoeve werd verkocht aan de familie - Romain Pauwels (°Mere 1871, +1919), gehuwd met - Charlotte Adelaïde Huylebroeck (°Denderhoutem 1873,

+1938). De notariële akte werd verleden bij notaris Scheerlinck te Haaltert. De latere bewoners waren:

- Elza Maria Pauwels (°1914), gehuwd met - Albertus De Maeyer (°Zwijndrecht 1940) - Leopold Henri De Smedt (°Sint-Jans-Molenbeek 1902, +NK

1964), gehuwd met - Zenobie De Smet (°Ruddervoorde 1903, +Aalst 1889) - Petrus De Graeve (°Aalst 1892, +Aalst 1973), kleermaker,

gehuwd met - Virgenia Sterck (°1887, +NK 1954) - Hortense De Graeve (°NK 1922, +Aalst 1986).

Situering in het landboek van ±1750 Het eigendom van Martinus Rasschaert komt overeen met arlo 520 van het landboek van ±1750: “D’hoors jud(ocu)s van Landuyt op het D’werhaege (sic) in erf ende gebruyck eene behuysde hofstede west jud(ocu)s Buyl met syne hofstede zuyt het cappelleveldt noort met het cautergat oost het volgende groodt tot 250½ Roeden” 250 1/5 roeden = ± 77 are. Dit komt ongeveer overeen met de nrs. B699 t/m 7035, samen 75,80a. Judocus Van Landuyt, echtgenoot van Barbara Hendrickx, overleed in 1740, vóór het tot stand komen van het landboek. Zijn eigendom blijft onverdeeld onder zijn erfgenamen (“hoors”). De hofstede is “behuysd” (bewoond), maar door wie vernemen we niet. Judocus Van Landuyt liet zijn erfgenamen een tweede hoeve na, nl. op de Restert: arlo 695 “De selve (=D’hoors jud(ocu)s van Landuyt) op de restert in erf ende gebruyck eene hunne behuysde hofstede

- 20 -

oost het voorschreven zuyt west de straete noort p(iete)r siemmoen van Landuyt”. Deze hoeve stond op de hoek van de huidige Restertstraat en Hoezestraat (zie bij Popp onder nr. B612)3. We vermoeden dat de familie Judocus Van Landuyt hier woonde. Judocus was de vader van Joannes Van Landuyt, auteur van het memoriaal. De grafsteen van de familie Judocus Van Landuyt hangt aan de westmuur van de sacristie van onze parochiekerk. 4. Laurentius Helskens Staat bij Popp vermeld onder artikelnummer 1267, met in sectie B de nummers 704 (boomgaard 3,50a), 705 (huis 0,60), 706 (boomgaard 3,60), 707 (huis 0,60a), 709a (schuur 3,80a); totaal 12,10a. In de twee huizen woonden twee verschillende families. Eerste familie: De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Leander Helskens (°Laarne 1827, +NK 1875), veldwachter, gehuwd met

- Coleta De Vuyst (°NK 1827, +NK 1893). Hun kinderen - Joanna Helskens (°1854) - Odelon Helskens (°1856) - Maria Helskens (°Kleynderbeek 1857) - Remigius Helskens (°Kleynderbeek 1860) - Rosalia Helskens (°Kleynderbeek 1862, +Machelen 1930),

zuster Maria Judith - De tweeling (°Kleynderbeek 1866) Joannes en Renatus

Helskens Andere bewoners: - Charles Verhofstat, dienstbode, 20 jaar - Francisca Beerens, 19 jaar - Francisca De Troch

De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881-1900

- Coleta De Vuyst (°1827, +1893)

3 Zie Liniaal XXXII, nr. 3, p. 20, het zogenaamde “Spaans Hof”.

- 21 -

- Josephine Helskens (°1862) - Odilon Helskens (°1864), vorige verblijfplaats Brussel,

dagtekening 1889 - Remigius Helskens (°1860) - Aloysius Helskens (°1862) - Renatus Helskens (°1876)

Tweede familie: De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Sixtus De Winter (°NK 2 Prairial V = 21.05.1797, +Restert 1866), gehuwd met

- Albertina De Pauw (°Denderhoutem 1806, +Restert 1871). Hun kinderen:

- Donatus De Winter, 22 jaar - Alfons De Winter (°1837, +Kleynderbeek 1849) - Coleta De Winter (°Kleynderbeek 1839) - Amelia De Winter (°1842) Woonden hier ook: - Alfons De Winter (°1863), zoon van Coleta De Winter - Maria Sonck, spinster, °NK, 72 jaren, weduwe

Situering in het landboek van ±1750 Het eigendom van Laurentius Helskens komt overeen met een deel van arlo 697 van het landboek van ±1750: “Jud(ocu)s Buyl te Cleynderbeek in synse van(de) paeters jusiwieten tot Aelst eene syne behuysde hofstede wesende deel van eene meerdere partye lants eertijs een veldeken geweest wannof de reste vande selve partye noch in het gebruyck blijft byde voornoemde paeters jusiewieten oost d’hoors jud(ocu)s van Landuyt zuyt het cappellevelt west den dreve noort het cautergat ofte het volgende groodt tot 173 Roeden Jud(ocu)s Buyl 46 Roeden paeters jusiewieten 127 Roeden” 46 roeden = ± 14,14 are. Dit komt ongeveer overeen met de nrs. B 704 t/m 707 en 709a , samen 12,10a.

- 22 -

6. Weduwe Joannes Baptiste Baeten Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 19 met in sectie C de nummers 157 (boomgaerd 23,60), 158a (plaats en gebouw 12a), 159 (stal 1a), 160a (huis 1,70a), 161 (tuin 13,40), 162 (hooiland 9,70a), 163 (water als boomgaard 13a), 164 (land 16,50a), 290 (land 28,60a), 291a (land 32,90a), 140a (land 15,10a), 141a (land 21,60a) en 137a (land 13a). Totaal: 202,10a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881 / 1881-1900 – na 1900

- Petrus Alfons Baeten (°1820, +Kleynderbeek 1884), brouwer, schepen, gehuwd met

- Heloisa Prudentia Van Landuyt (°NK 1829, +Kleynderbeek1880). Hun kinderen:

- Valerius Bernardus Baeten (°Kleynderbeek 1859, +1942) - Maria Alice Baeten (°Kleynderbeek 1861) - Carolus Philemon Eugenius Baeten (°Kleynderbeek1866,

+1870) De opvolgers waren: - Valerius Bernardus Baeten (°1859, +1942), gehuwd met - Eulalie Van De Putte (°Essene-Lombeek 1856, +NK 1938).

Hun kinderen: - Maria Prudentia Baeten (°Kleynderbeek 1890) - Louisa Emilia Baeten (°1891) - Eugenius Emille Alphons Baeten (°1893, +1972), brouwer - Anna Josephina Baeten (°1896, 1961) De andere bewoners: - Philomena De Rouck (°Aspelare 1841), dienstmeid - Leon Piron (°NK 1851), dienstbode De laatste bewoners waren Eugenius en Anna Baeten

- 23 -

De brouwerij was vroeger het jezuïetenkasteel, “une maison de plaisance”, een herengoed op de wijk Kleinderbeek, 3 bunder 1 dagwand en 81 roeden groot (424,60a). Het was door water omgeven. Het goed werd nadien met diverse percelen uitgebreid. Het goed werd in 1626 door Cornelis De Smedt en zijn echtgenote Barbara Van der Cammen aan het jezuïetencollege geschonken “ten behoeve ende profijte” van hun twee zonen-Jezuïeten. Na de opheffing van de orde in 1773 gingen alle eigendommen naar de staat. Op 3 mei 1775 werd alles verkocht aan de weduwe Pieter Simon Van Landuyt voor 11.277 gulden. Zij kocht ook de windmolen met afhankelijkheden (1 bunder, 3 dagwand, 5¾ roeden) op 4 januari 1780 voor 9835 gulden4.

De brouwerij wordt na 1858 opgericht. Op de kaart van Popp wordt er niets over vermeld. De brouwerij heette “Den Anker” (niet “Het” Anker). Bij gebrek aan opvolgers werd ze in 1954 stilgelegd. De handelsronde werd overgenomen door brouwerij Bosteels uit Buggenhout. Op 23 mei 1900 vroeg Valery Baeten aan de gemeente Nieuwerkerken een vergunning aan voor het oprichten van twee steenovens op zijn hofstede op de wijk Kleynderbeek, wat hem “aangezien er ons tegen voormelde oprichtingen geen

4 Bron: Liniaal III, nr. 4, p. 61

- 24 -

aanmerkingen zijn gedaan geweest” (archief gemeente NK nr. 80, informatie de commodo & incommodo) wellicht werd toegestaan. Op 12 maart 1962 werd de brouwerij en aanpalende gronden verkocht in café Jordaan (uitgebaat door Irma Laureys) voor de verkoopprijs van 1.605.000 frank, plus de kosten (= 1.910.688 frank) aan de C.O.O. van Nieuwerkerken5. Wat gebeurde er nadien met de brouwerij? Klein overzicht. De gebouwen (woonhuis, brouwerij en stallen) werden afgebroken. Oorspronkelijk was het de bedoeling om deze gronden te gebruiken voor sociale woningbouw of voor een bejaardentehuis, maar grondonderzoek wees uit dat de terreinen allerminst aangewezen bleken te zijn voor het bouwen van huizen. Een alternatief was speel- en sportterreinen. Later werd er een park voorzien. Vervolgens kwam er een speelplein en was het de plaats voor de vakantiespeelpleinwerking en voor een jeugdkampeerplaats. In 1993 kwam er een jeugdhuis “Het Anker” en er werd een chalet gebouwd. In 1996 kwam er een nieuw bestuur en kreeg het jeugdhuis een nieuwe naam: “De Route”. Op 05.09.1998 organiseerde de stedelijk jeugddienst van de stad Aalst er een “wadesda” festival. Op 29.10.1999 kreeg het jeugdhuis nog maar eens een nieuwe naam, “Castillon”. In 2007 besloot de stad de chalet af te breken. Op 16.05.2014 krijgt de vereniging van frisbeehonden “The incredible disccatchers” een vaste stek op de terreinen voor de duur van drie jaar. Een paar jaar vond het vuurwerk van kermis donderdag plaats op de brouwerijweide. Situering in het landboek van ±1750 De brouwerij van de familie Baeten ligt in het arlo 1415 van het landboek van ±1750. Dit artikel omschrijft het zogenoemde Jezuïetenkasteel, het buitengoed van de Aalsterse jezuïeten: “De paeters jusiwieten van Aelst inde spechte merschen in erf ende gebruyck hun casteelken met het lant mersch bos ende veyvers [geschrapt: rontdom] daer aen gelegen noort het steendere veldt oost de straete zuyt het Cappelleveldt wesende het selve goet west het voors(chrevene) groodt tot 1181 ½ Roeden”

5 Zie Liniaal XXII, nr. 1, pp. 4-23, Eddy De Nijs, Brouwerij-Mouterij het Anker Baeten te NK.

- 25 -

1181 ½ roeden = ± 363,31 are. De brouwerij van Baeten met gronden eromheen omvat volgens Popp 202,10 are, een verschil van 161,21 are met de opgegeven oppervlakte van het landboek. In 1775 kocht de weduwe Pieter Simon Van Landuyt dit goed, toen 1381 roeden of 424,60 are groot of 61,29 are meer dan de oppervlakte van het landboek. Hieruit blijkt dat de oppervlakte van het “jezuïetenkasteel” nu eens vergroot werd (in 1775) of verkleind (in 1850). 7. Bernardus De Saedeleer Staat bij Popp vermeld onder artikelnummer 178 met in sectie C de nummers 295 (tuin 29,40), 296 (land 5a), 297 (plaats en gebouw 5,60a) en 298 (huis 1,20a). Totaal 41,20a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Bernardus De Saedeleer (°1795, +Kleynderbeek 1853, gehuwd met

- Christina Van Landuyt (°NK 1790, +Kleynderbeek 1863. Hun kinderen:

- Isidorus De Saedeleer (°1828) - Henricus (°1830)

De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881-1900 - Isidorus De Saedeleer (°1828, +1912), gehuwd met - Celina Van Der Poorten (°Denderleeuw 1824, +1885). Hun

kind: - Maria Emma De Saedeleer (°1866) De andere bewoner: - Henri De Saedeleer (°1830, +1886)

De bewoners na 1900 De hoeve werd verkocht aan de familie

- Romain Pauwels (°Mere 1871, +1919), gehuwd met - Charlotte Adelaïde Huylebroeck (°Denderhoutem 1873,

+1938). Hun kinderen: - Maria Paula Pauwels (°1910) - Julianus Pauwels (°1912) - Elza Maria Pauwels (°1914) - Amata Pauwels (°1916)

- 26 -

- Stephanus Pauwels (°1918, +1918) De opvolgers:

- Gerardus De Moerlooze (°Vlekkem 1908, +Aalst 1994), gehuwd met

- Maria Paula Pauwels (°1910, +1952). Hun kinderen: - Etienne De Moerlooze - Wilfried De Moerlooze

Situering in het landboek van ±1750 Deze hoeve stond er in 1750 nog niet. Waarschijnlijk was de eerste bewoner Bernardus De Saedeleer. In het landboek van ± 1750 was deze plaats onderdeel van de gronden rond het Jezuïetenkasteel, van het arlo 1415 (zie hierboven, nr. 6) 8. Emmanuel Callebaut Staat bij Popp vermeld onder artikelnummer 61 met in sectie C het nummer 300a (huis, 1,60a). De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Emmanuel Callebaut (°Haaltert 1785, +1856), gehuwd met - Josine Callebaut (°1789, +1871). Hun kinderen: - Dominique Callebaut (°1814), barbier - Rosalie Callebaut (°1816) - Natalie Callebaut (°1819) - Coleta Callebaut (°1821) - Maria Eugenia Callebaut (°1824) - Maria Theresia Callebaut (°1826) - Judocus Callebaut (°1829), barbier De andere bewoners waren: - Charles Louis Meert (°NK 1864) - Fidelia De Waegeneer, 6 jaar - Maria Theresia Meert, dienstbode - Dominicus Callebaut, landbouwer, 73 jaar, ongehuwd - Angelus Callebaut, ongehuwd

Situering in het landboek van ±1750 Dit huis (nr. C 300a) ligt in het arlo 1180 van het landboek van ±1750:

- 27 -

“Jud(ocu)s Callebaut f(iliu)s ad(riaan) op Steendereveldt in erf ende gebruyck een stick lant noort het voor(schreve)n oost de straete zuyt de paeters jusiwieten met hunnen bos west het volgende groodt tot 202 Roeden” 202 roeden = ± 62,11 are. Dit komt ongeveer overeen met de volgende nummers uit sectie A:c

- 300a = 1,60a = huis van Emmanuel Callebaut (nr. 8; bij Popp onder art. 61)

- 2,99a en 301a = samen 7,50a = tuin en huis van Dominicus Judocus, Coleta-Maria en Maria-Theresia Callebaut (nr. 9; bij Popp onder art. 1334)

- 303, 304, 305 en 306 = samen 38,50a = tuin, boomgaard, plaats en gebouw, en huis van Judocus Callebaut (nr. 11; bij Popp onder art. 67).

- 302 = 16,20a = boomgaard van Dominicus Callebaut (bij Popp onder art. 58)

Totaal: 63,80a. Al de hier vermelde huizen werden na 1750 gebouwd; arlo 1180 is rond 1750 nog “een stick lant”. Judocus Callebaut (°25.11.1712, +23 prairial VII = 11.06.1799), zoon van Adrianus en Joanna Raes was gehuwd met Maria Van den Eynde (°1715, +16.10.1772), dochter van Judocus en Adriana Roels. De hier genoemde Callebauten zijn wellicht nakomelingen, familieleden van Judocus, maar de precieze verwantschap is ons niet duidelijk. 9. Dominicus Judocus Callebaut, Coleta-Maria en Maria-

Theresia Staat bij Popp vermeld onder artikelnummer 1334 met in sectie C de nummers 301a (huis 0,90a) en 299a (tuin 6,60a). Totaal: 7,50a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Josephus Lievens (°NK 1838), wever, gehuwd met - Prudentia Van Den Abeele (°NK1840). Hun kinderen: - Benjamin Lievens - Frans Lievens

Deze familie verhuist naar Edixvelde rond 1860.

- 28 -

De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881-1900 De bewoners van huis (301a), van huis (300a) en van een huisje dat vóór 1886 bijgebouwd werd, worden op eenzelfde blad vermeld.

- Dominicus Callebaut (°1814, +1896), zoon van Emmanuel Callebaut en Josine Callebaut (nr. 8 hiervoren)

- Amandus Meert (°1819, +1900), gehuwd met - Maria Theresia Callebaut (°1826, +Kleynderbeek 1895). Hun

kinderen: - Carolus Meert (°1864) - Emerentia Meert (°1866) - Coleta Callebaut (°NK 1845) - Alfons De Waegeneer (°Herdersem 1858, +1931), gehuwd

met - Maria Dympa De Goed (°1864, +1934). Hun kind: - Maria Elodia De Waegeneer (°1898) - Maria Emerentia Meert (°1898), dochter van Carolus

Ludovicus Meert - Rosalia Peerlinck - Fidelia De Waegeneer (°1849), dochter van Alexander en

Natalie Callebaut - Adelina De Waegeneer (°1877), dochter van Fidelia De

Waegeneer.

De bewoners na 1900 1e huis

- Franciscus De Waegeneer (°Herdersem 1854, +1924) werkman – barbier, weduwnaar van Charlotte Bavay. Zij hadden één kind:

- Delphine De Waegeneer (°1881) Franciscus huwt een tweede maal, met: - Maria Adelina Heyman (°Erpe 1859, +NK 1920), weduwe van

Joannes Bapt. De Smet. Hun kinderen: - Josephus De Waegeneer (°1899) - Charlotte De Waegeneer (°1901)

2e huis

- Alexis Soetinck (°1875, +1908), brouwersgast, gehuwd met - Adelina De Waegeneer (°1877, +1946). Hun kinderen: - Theophildus Soetinck (°1898)

- 29 -

- Carolus Soetinck (°1901) - Alfons Soetinck (°1904, +1908) - Maria Octavia Julia (°1906) - Philemon Soetinck (°1908) Adelina huwde een tweede maal, met: - Alfons Van Den Steen (°Burst 1872, +NK 1942) Adelina huwde een derde maal, met: - Jozef De Schryver (°NK 1871, +NK 1945) Woonde hier ook: - Alfons Soetinck (°NK 1928), zoon van Carolus Soetinck en

Rachel Groebens In 1947 werd dit huisje verkocht aan de familie Van Lierde – De Waegeneer.

De drie huisjes met achteraan Karel Van Lierde. Clementine De Smet en Charlotte De Waegeneer zijn lacetwerk aan het maken. (foto verzameling Omer Van Lierde)

- 30 -

Engelse klanten op bezoek bij Karel De Saedeleer. Charlotte De Waegeneer en Clementine De Smet tonen hun werk. Merk het voetbankje op van Clementine De

Smet (foto verzameling Omer Van Lierde) 3e huis Was van de familie Meert. In 1925 verkopen de kinderen van Carolus Meert (°1864, +Aalst 1908) – Rosalie Peerlinck (°1866, +1907) hun huis aan de familie Karel Lodewyck Van Lierde (°Haaltert 1896, +Aalst 1966) – Charlotte De Waegeneer (°NK 1901, +1973). Dit huis stond aan de Papestraat, het 2e en het 1e huis stonden erachter. De bewoners van dit derde huis waren:

- Karel-Lodewyck Van Lierde - Charlotte De Waegeneer en hun kinderen: - Lucienne Leonie Van Lierde (°1931, +18931) - Marcel Van Lierde - Omer Van Lierde

- 31 -

10. Judocus Callebaut, eigenaar Staat bij Popp vermeld onder artikelnummer 67 met in sectie B de nummers 83 (huis 1,20a), 84 (boomgaard 6,20a), 85 (land 6,80a) en 86 (land 5,90a). Totaal: 20,10a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Louis De Haek (°Aalst 1831), gehuwd met

- Benedicta Roelandt (°NK 1836). Ze woonden hier van 1877 tot 1890.

De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881-1900 Woonden hier van 1890 tot 1893:

- Leonia Callebaut (°Kleynderbeek 1843, +1893) en

- Veneranda Callebaut (°Kleynderbeek 1845, +1896), dochters van Judocus Callebaut en Anna-Catharina Standaert.

Foto vererzameling Bernard Van Landuyt; zijnouderlijk huis in de Papestraat, thans vervangen door de nieuwbouw van zijn zuster Verone

Woonde hier van 1893 tot 1909: Philomena Callebaut (°NK 1840, +1908), weduwe van Philemon Van Landuyt (°1827, +1877)

- 32 -

De bewoners na 1900 Woonden hier van 1909 tot 1948:

- Elisa Van Landuyt (°1861, +1948) - Adeline Van Landuyt (°1874, +1942)

Woonden hier van 1948 tot 1988: - Polydoor Van Landuyt (°1907, +Aalst 1974), gehuwd met - Helena Alma Cannoot (°Oudergem 1915, +Aalst 2001). Hun

kinderen: - Verone Van Landuyt - Bernard Van Landuyt - Leon Van Landuyt

Situering in het landboek van ±1750 Dit eigendom komt overeen met het arlo 701 van het landboek van ±1750: “peeter uyt den hoven in Cleynderbeeck in pacht ende erve eene syne behuysde hofstede oost ende noort het volgende west de straete zuyt het cautergat groodt tot [hier in de paeters jusiwieten tot 6 ½ peeter uyttenhove 83 ½ ] 83½ Roeden” In de marge staat nog doorstreept: “nota staet noch ses roeden en ½ op de paeters jusiwieten” Bedoeld wordt dat in de 83½ roeden 6½ roeden eigendom van de paters Jezuïeten liggen, die Peeter Uyttenhove van hen pacht. De overige 77 roeden heeft hij in eigendom. 83½ roeden = ± 25,67 are; 77 roeden = ±23,67 are. Dit komt ongeveer overeen met de 20,10 are van Judocus Callebaut. 11. Judocus Callebaut Staat bij Popp vermeld onder artikelnummer 67 met in sectie C de nummers 303 (tuin 16a), 304 (boomgaard 11,60a), 305 (plaats en gebouw 9,60a) en 306 (huis 1,30a). Totaal: 38,50a. De bewoners volgens het bevolkingsregister 1847-1881

- Judocus Callebaut (°NK 1798, +1870), burgemeester van NK van 1852 tot 1861, gehuwd met

- 33 -

- Anna Catharina Standaert (°Aaigem 1808, +1867. Hun kinderen:

- Gustaphus Callebaut (°Kleynderbeek 1837, +1889) - Philomena Callebaut (°Kleynderbeek 1840, +1909) - Maria Leonie Callebaut (°Kleynderbeek 1843, +1896) - Maria Veneranda Callebaut (°Kleynderbeek 1850, +1893)

De andere bewoners waren: - Amandus Meert, dienstbode, °NK 1819 - Louis Vanderstraeten, dienstbode, °NK 1833 - Camillus Pyck, dienstbode, °NK 1852 - Charles Scheerlinck, dienstbode, °Erembodegem, 29 jaar - Ludovicus Pyck, dienstbode, °NK, 23 jaar

De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881 - 1900

- Philomena Callebaut (°NK 1840, +1909), huishoudster, weduwe van Philemon Van Landuyt (°1827, +1877), schepen te NK van 1876 tot 1877. Hun kinderen:

- Cyrillus Bernardus Van Landuyt (°1860, +1925) - Maria Elisa Van Landuyt (°1861, +1948) - Achilles Maria Gustave Van Landuyt (°1865) - Raymond Maria Alfons Van Landuyt (°1866) - Adelaide Maria Eugenia Van Landuyt (°1874, +1942) De opvolgers: - Coleta Maria Van Den Brulle (°1863, +1945), gehuwd met

Cyrillus Bernardus Van Landuyt (°1860, +1925), en hun kinderen:

- Irma Philomena Van Landuyt (°Kleynderbeek 1890) - Anscarius Maria Philemon Van Landuyt (°1893) - Raymondus Maria Gustavus Van Landuyt (°1894) - Valerius Maria Bernardus Van Landuyt (°1898) Woonden hier ook: - Rosalie Roelandt, °1842, dienstmeid - Joseph Desidre Philemon Van Landuyt (°NK 1898, +1902),

zoon van Raymondus Adolphus Van Landuyt en Maria Elodia De Hondt.

De bewoners na 1900

- Raymondus Adolphus Van Landuyt (°1866, +1946), schepen geweest te NK en secretaris, gehuwd met

- 34 -

- Maria Elodia De Hondt (°Haaltert 1871, +1937). Hun kinderen: - Joseph Desidre Van Landuyt (°1898, +1902) - Maria Coleta Virgenie Van Landuyt (°1899) - Elisa Philomena Maria Van Landuyt (°1901) - Elisa Odila Achillus Van Landuyt (°1903) - Hubert Carol Arsenus Van Landuyt (°1905) - Judith Maria Louisa Van Landuyt (°1908, +1908) De opvolgers: - Carel Robertus De Saedeleer (°15.10.1891, +Zele 1990),

gehuwd met - Maria Coleta Virgenie Van Landuyt (°1899, +Aalst 1975). Ze

hadden 1 kind, Miriam. Zij is de huidige bewoner van het huis, samen met haar echtgenoot Odilon De Groote.

Het kantatelier De Saedeleer

Miriam De Saedeleer voor een van haar ontwerpen (Foto verzameling M.D.S.) Vier generaties De Saedeleer wisten gedurende bijna 150 jaar een ijzersterke ervaring i.v.m. kant op te bouwen.

- Carolus De Saedeleer (°NK 1837, +1884) - Zijn zoon Camillius (°1865, +1935) volgt hem op.

- 35 -

- Carolus De Saedeleer (°1891, +1990) volgt zijn vader op. Hij huwde met Maria Celestina Van Landuyt.

- In 1958 nam Miriam de zaak van haar vader over. Onder haar impuls, en dankzij vele buitenlandse tentoonstellingen, verwierf haar kantatelier internationale faam. Het kende beroemde klanten van over heel de wereld: Amerikanen, Japanners, oliesjeiks uit Saoedi-Arabië en Dubai. Ook Ronald Reagan, gouverneur van Californië, later president van de V.S. liet door Miriam werkjes ontwerpen. Zo zouden alle Amerikaanse ambassades in Europa tafellinnen hebben uit Nieuwerkerken!

In 2000 kreeg ze van de stad Aalst de opdracht een kantwerkje te ontwerpen voor prinses Mathilde. Ze ontwierp een mooi bewerkte zakdoek die ze zelf aan de prinses mocht overhandigen.

Jammer genoeg zal het kantatelier ophouden te bestaan. Er zijn immers geen opvolgers, Miriam heeft geen broers of zussen en ook geen kinderen. 12. Weduwe Joannes Baptiste Baeten Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 19 met in sectie C de nummers 311a (huis 7,40a), 310a (tuin 9,80a), 309a (boomgaard 9,10a) en 314b (tuin 13,50a); totaal 39,80a. Situering: vroegere Molenstraat, thans Tolstraat.6 De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1847-1881

- Joannes Bapt. Baeten (°Aaigem 1783, +Kleynderbeek 1848), stoker, schepen te NK, gehuwd met

- Joanna De Vuyst (°Borsbeke 1792, +1870). Hun kinderen: - Petrus Alfons Baeten (°1820)

6 Zie ook F. De Schryver, Op bezoek bij Roger De Vos in de Tolstraat in Liniaal XXXIII, nr. 3, pp. 12-21

- 36 -

- Carolus Josephus Baeten (°1826, +1911) - Leontius Maria Baeten (°1835, +Haaltert 1876) De andere bewoners waren: - Franciscus Baeten, °Aaigem, 66 jaren - Nathalia Mertens, °Smetlede, dienstmeid, 51 jaren - Rochus Van Den Brempt, °NK, dienstbode, 30 jaren - Carolus Alboom, °NK, dienstbode, 1839 - Maria Maldrie (Malderie), °Welle, dienstmeid, 21 jaren - Maria Joanna Lievens, °Kerksken, dienstmeid, 1830 - Francisca Bayens, °Oordegem, dienstmeid, 24 jaren

De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1881-1900

- Carolus Josephus Baeten (°NK 1826, +1911), dokter, burgemeester, gehuwd met

- Eugenia Josepha Arendts (°Haaltert 1834, +NK 1914). Hun kinderen:

- Carolus Ernest Maria Baeten (°1862, +Herzele 1939), vrederechter

- Maria Christina Baeten (°1863, +1885)

Nog een andere bewoner was: - Clara Volckaert,

dienstmeid, NK 1842

René Schelfhout (Foto verzameling E. De Nijs)

De bewoners na 1900 - Carolus Josephus Baeten (+1911)

- 37 -

- Eugenia Josepha Arendts (+1914) De volgende eigenaar werd Ernest Baeten. Hij verkoopt het goed in 1919 aan

- Constant Bael (°Denderhoutem 1872, +NK 1945) en - Victorine Wijnant (°Aaigem 1883, +Lede 1980). Hun kinderen: - Paula Bael, °Aaigem - Estelle Bael, °Aaigem

Woonden hier achter-eenvolgens ook nog:

- Dokter Albert Robyns en Anna De Troyer - Cyrille Van Der Gucht, fietsenwinkel - van 1967 tot 1973: René Schelfhout, beroepsrenner,

herbergier, gehuwd met Arlette De Brucker. René was beroepsrenner van 1967 tot 1971.

- Eddy D’Herde, herbergier, wielrenner. Was Belgisch kampioen op de piste

- Schoenmakerij Vera Quintijn Situering in het landboek van ±1750 Dit eigendom komt overeen met het arlo 1179 van het landboek van ±1750: “p(iete)r siemoen van landuyt op het Steenderevelt in erf ende gebruyck eene behuysde ofsteede noort hoost (sic) de straete zuyt het volgende west jan Lage groodt tot 198½ Roeden” 198½ roeden = ± 61,03 are. Dit komt ongeveer overeen met de volgende nummers in sectie C bij Popp:

- 307 (van Jacobus Vandevelde), 32,40 are (noord en oost aan de straat)

- 308 (van Petrus Schinckaert), 9,90 are - 310a en 311a (van de weduwe J.B. Baeten), resp. 9,80a en

7,40a. In totaal 59,50a, wat overeenkomt met de 198½ roeden of ± 61,03 are van arlo 1179 van het landboek. Perceelnummers C 309a en 314b (van de weduwe J.B. Baeten, resp. boomgaard en tuin, 9,10a en 13,50a groot) sluiten bij dit eigendom aan en zullen er misschien ook toe behoord hebben. Het totaal van dit geheel is dan 82,10a of 21,07a meer dan de oppervlakte van arlo 1179 van het landboek.

- 38 -

13. Carolus Muylaert Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 845 met in sectie C de nummers 316 (boomgaard 5a) en 317 (huis 0,50a); totaal 5,50a. Situering: vroegere Molenstraat, thans Tolstraat De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1847-1881

- Carolus Muylaert (°1809, +1888), landbouwer, gehuwd met - Victoria Cobbaert (°NK 1811, +1868). Hun kinderen: - Leopoldus Joseph Muylaert (°Kleynderbeek 1848, +Brempt

1941) - Florentina Muylaert (°Kleynderbeek 1852, +1858)

De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1881-1900

- Petrus De Goet (Goed) (°Vlierzele 1824, +NK 1904), gehuwd met

- Amelia Tas (°1823, +Kleynderbeek 1889) - Maria Dymphina De Goed (°1864) - Clemence De Goed (°1867)

De bewoners na 1900

- Alphons De Waegeneer (°Herdersem 1858, +1931), gehuwd met

- Maria-Dymphina De Goed (°1864, +1934). Hun kinderen: - Clement De Waegeneer (°1888) - Prosper Joannes De Waegeneer (°1889) - Maria Rosalia De Waegeneer (°1891) - Franciscus De Waegeneer (°1895) - Maria Elodia De Waegeneer (°1898) - Oscarus Stephanus De Waegeneer (°1901) - Valerius Prosper De Waegeneer (°1905)

Situering in het landboek van ±1750 Dit eigendom is een deel van het arlo 1181 van het landboek van ±1750: “jan lage op het Steenderevelt in erf [geschrapt: ende gebruyck] eene behuysde hofstede oost het voors(chrevene) zuyt de paeters jusiwieten noort de straete west het volgende groodt tot 191 Roeden”

- 39 -

191 roeden = ± 58,72 are. Dit komt ongeveer overeen met de volgende nummers in sectie C bij Popp:

- 292, 293 en 294 (van Judocus Callebaut ), land, samen 29,20 are (zuyt de paeters jusiwieten)

- 314b (van de weduwe J.B. Baeten), land, 13,50a - 315 (van gezusters Perreboom), land, 6,50 are - 316 en 317 (van Carolus Muylaert), boomgaard en huis,

samen 5,40a. Totaal: 54,60a.

14. Joannes De Schaepdryver Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 1310 met in sectie C de nummers 318 (huis 0,30a) en 319 (tuin 2,30a); totaal 2,60a. Popp schrijft: Deschaepdryver, notaris. Situering: vroegere Molenstraat, thans Tolstraat De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1847-1881

- Joannes De Schaepdryver (°Aalst 1809, +NK 1875), notaris, gemeenteontvanger, gehuwd met

- Catharina De Bièvre (°Aalst 1807, +NK 1889).

- Leontine De

Schaepdryver (°Kleynderbeek

1845), zonder beroep. - Leontina Carolina Maria De

Schaepdryver (°Kleynderbeek 02.07.1845, +02.02.1904), dochter van Joannes, huwde met Prosper Verhulst. Notaris De Schaepdryver bezat verscheidene huizen op

- 40 -

Nieuwerkerken, o.a. op de Dorpsstraat. Hier werd Sylvère Verhulst geboren. Hij werd in Rijsel door de Duitsers geëxecuteerd.

De andere bewoners waren:

- Celestinus De Wint, schryver, °Vlierzele, 25 jaar - Catharina Van Impe, dienstmeid, °NK, 28 jaar - Joanna Rasschaert, dienstmeid, °Erondegem - Charles Jean De Meester, °Aalst, 21 jaar, bijzondere

Situering in het landboek van ±1750 Dit eigendom is een deel van het arlo 1182 van het landboek van ±1750: “Jud(ocu)s Callebaut f(iliu)s ad(rianus) op het Steendereveldt in pacht van jud(ocu)s Cobbaut in Lede caus exorus een stick lant oost het voors(chrevene) zuyt de paeters jusiwieten noort de straete west het volgende groodt tot 175 Roeden” 175 roeden = ± 53,80 are. Dit komt ongeveer overeen met de volgende nummers in sectie C bij Popp:

- 318 en 319 (van Joannes De Schaepdryver), huis en tuin, samen 2,60

- 320a (van Is. Desaedeleer), land, 12,60a - 320b (van Bern. Desaedeleer), land, 37,60 are (zuyt de

paeters jusiwieten) Totaal: 52,80 a. 15. Bernardus Van Landuyt Staat bij Popp genoteerd onder artikelnummer 574 met in sectie C de nummers 327 (tuin 11,60a), 327bis (land 84,60a), 328 (molen 0,40a), 329 (weide 11,50a), 330a (stoomkoornmolen 5,70a), 331 (huis, plaets en gebouw 5,80a) en 332 (boomgaard 25a); totaal 144,60a. Situering: vroegere Molenstraat, thans Tolstraat De bewoners volgens het bevolkingsregister van 1847-1881

- 41 -

- Bernardus Van Landuyt (°NK 1792, +1864), weduwnaar van Anna Maria De Grave (°Aspelare 1804, +Kleynder-beek 1831). Hun kinderen:

- Philemon Van Landuyt (°1827) - Heloise Van Landuyt (°1829) - Adellina Christina Van Landuyt

(°1830, +1848) De andere bewoners waren:

- Cyrillus Bernard Van Landuyt (°1860), ongehuwd (in 1850 Popp !)

- Elmira Maria Van Landuyt (°1862), ongehuwd

- Maria Elisa Van Landuyt (°1861), ongehuwd

- Adelaida Maria Van Landuyt (°1874), ongehuwd

(vier kinderen van Philemon Van Landuyt en Philomena Callebaut)

- 42 -

- Maria-Theresia Godyns (Goedyns), dienstmeid, °St.-Maria-Lierde, 62 jaar

- Paulina Godyns (Goedyns), kantwerkster, °St.-Maria-Lierde, 14 jaar

- Casimirus Hoogstoel, muldersgast, °Haaltert 1820

- Dominicus De Poorter, muldersgast, °Borsbeke, 29 jaar

- Donatus Tas, muldersgast, °NK, 25 jaar

- Rosalie Van Der Stockt, dienstmeid, °Denderhoutem, 22 jaar

- Jean Huylebroeck, dienstbode, °Erondegem, 22 jaar

- Felix Baetens, dienstbode, °Erondegem, 40 jaar - Rosalia Bouwens, dienstbode, °Steenhuize, 30 jaar - Joannes Van Hove, dienstbode, ° ?, 24 jaar - Rosalia De Paepe, dienstbode, °Letterhoutem, 31 jaar - Joanna Slagmulder, dienstbode, °NK, 31 jaar - Joannes Mertens, dienstknecht, °NK, 44 jaar - Victorine De Smet, dienstmeid, °NK, 22 jaar

De bewoners volgens het bevolkingsregister 1881-1900 en na 1900

- Cyrillus Van Landuyt (°1860, +1925), mulder, schepen, gehuwd met

- Coleta Maria Van Den Brulle (°1863, +1945). Hun kinderen: - Irma Philomena Van Landuyt (°Kleynderbeek 1890) - Irena Emma Van Landuyt (°Kleynderbeek1891, +NK 1955) - Arsène Maria Philemon Van Landuyt (°1893, +Aalst 1972) - Raymondus Maria Gustaaf Van Landuyt (°Kleynderbeek1894) - Oscar Maria Ferdinand Van Landuyt (°Kleynderbeek 1896) - Valerius Maria Bernardus Van Landuyt (°1898) - Zoë Maria Magdalene Van Landuyt (°1899) - Julia Elodie Eugenia Van Landuyt (°1901) - Maria Josephina Van Landuyt (°1903/1904)

- 43 -

De windmolen vóór 1922. Op de achtergrond hoeve en schoorsteen van de korenstoommolen (Prentkaart verzameling E. De Nijs)

- 44 -

Rond 1930 werd de hoeve verbouwd. Het gebouw rechts werd in de jaren 1950 vernieuwd. De maalderij was veroudeerd en er werd een verdieping opgebouwd (door Nederlanders!). Op de weide links van het woonhuis vond rond 1960 een

‘Vlaamse kermis’ plaats. (Foto F. De Schryver)

De laatste bewoner van de familie Van Landuyt was Arsène Van Landuyt (°NK 1893, +Aalst 1972). Hij was burgemeester van Nieuwerkerken van 1959 tot 1964. Het eigendom werd verkocht aan de familie Jozef Lievens, die er thans woont. Kort overzicht molen Van Landuyt Nieuwerkerken7 1387: eerste ons bekende vermelding van de molen 1 okt. 1671: de Jezuïeten kopen de molen van Antonius van Liedekerke

7 Zie: Fredy De Schryver, De molen van Nieuwerkerken, in Liniaal XVII, nr. 3, pp. 53-64.

- 45 -

- 46 -

4 jan 1780: de weduwe Pieter Simon Van Landuyt koopt de molen voor de prijs van 9.835 gulden. De molen is 103 jaren eigendom geweest van de paters Jezuïeten van Aalst. 1794: Bernardus Van Landuyt wordt de nieuwe eigenaar. 1855: Bernardus Van Landuyt krijgt toestemming om op zijn erf een

korenstoommolen te bouwen. 1865: Philemon Van Landuyt volgt zijn vader op. 1878: Philomena Callebaut wordt eigenares van de molen na het

overlijden van Philemon (+04.04.1877) 1892: Cyriel Van Landuyt wordt samen met zijn broer de nieuwe

eigenaar. 1910: Cyriel Van Landuyt wordt de enige eigenaar. 1921: Cyriel Van Landuyt verkoopt de molen aan Jozef Van der

Haegen voor 40.000 frank. 1922: De molen wordt afgebroken en vervoerd naar Mere. Situering in het landboek van ±1750 Dit eigendom is een deel van de artikels 1186 en 1187 van het landboek van ±1750: arlo 1186: “Joannes De Backer [geschrapt: Cappityn] in Nieuwerkercken f(iliu)s pieters op het Steenderevelt ende Cleyn moeleveldt in pacht van de paeters jusiwieten van Aelst eene syne behuysde hofstede met het lant int oost zuyt ende west daer mede gaende daer jan verbestel ende jud(ocu)s buyl oock noch een deel van hun het gebruyck syn hebbende oost het voors(chrevene) noort de straete zuyt de selve paeters west het volgende groodt tot 893 Roeden” 893 roeden = 274,59 are. De nummers C327, 327bis, 328, 329, 330a, 331 en 332, van Bernardus Van Landuyt (art. 574) bedragen samen 144,60 are. Dit is 130 are minder dan de 893 roeden of 274,59 are van artikel 1186 van het landboek. Die 130 are zullen vervat liggen in “het lant int oost zuyt ende west daer mede gaende”. arlo 1187: “den selven joannes De Backer over den moelenbergh in het leste van den boeck te quotegeren op de groote van 1600 roeden gelyck voor desen altijt gestaen heeft”

- 47 -

Op het einde van het landboek hebben we niets meer aangetroffen i.v.m. de 1600 roeden van de molenberg. Liggen in de 1600 roeden van de molenberg de 893 roeden van arlo 1186 vervat? Of worden met “den moelenbergh” de percelen gelegen ten westen van de molen bedoeld? 1600 roeden = 492 are. Bij Popp bedragen de nrs. C333 t/m 351 477,90 are of 14,10 are minder dan de 1600 roeden of 492 are van de molenberg. Geraadpleegde werken:

- S.A.A., Bevolkingsregisters van NK van 1847-1881 (film 69), van 1881-1900 (film 71)

- S.A.A, Nieuwerkerken, nr. 35, landboek van ± 1750 - Kadastrale leggers van de kaart van Popp, Nieuwerkerken - Freddy Caudron, Families te Nieuwerkerken, deel I en II - Info: Bernard Van Landuyt, Paul Meganck, Omer Van Lierde,

William Herremans, Maria De Coninck en Miriam De Saedeleer

- Doodsprentjes: Eddy De Nijs Eddy De Nijs

Uit de “afroepboeken” van de O.-L.-V.-Hemelvaart- kerk van Nieuwerkerken De liturgische diensten in 1887

4e aflevering

(vorige aflevering in LiNiAal, jg. XXXVII, nr. 3, sept. 2014, pp. 45-48) De diensten in de 5e week van het jaar 1887 30 Januarii 1887 Dominica 4ta Post Epiphaniam (De ea) 31 “ V Morgen ten half 7 ur. mis voor Bernardina De

Nauw. ten 8 ur. de begrav. met uitv. voor Constance De Backer 3de kl.

(Geschrapt: Daarna voor Petrus Van Den Bremt, overledene huisvr. en kinderen.)

1a Februarii V.(p.kl.) Dijnsdag ten half 7 ur. mis voor Amandus Boelaert en overl. huisvr.

- 48 -

2a “ Woensdag is het de feestdag van O.L.V. Lichtemis. De diensten volgens gewoonte.

V De vroegmis ter eere van O.L.Vrouw. De hoogmis voor de parochianen. Voor de hoogmis zullen de keersen gewijd worden.

3a “ V Donderdag ten half 7 de Venerabelmis (4de). Daarna het solemn. jaargetijde voor Francisca ’t Kint en overledene ouders

4a “ Vrijdag is het de eerste vrijdag der maand. Ten V half 7 ur. eene solemnele mis ter eere van het

h. Hert. Daarna mis voor Constantia Goens. 5a “ Zaterdag ten half 7 ur. mis voor Seraphien

Caudron (7ste). Daarna voor Donatus Hoebeeck

Donderdag ten half 6 ur. lof ter eere van het H. Hert voor de bekeering der zondaren. Wij zullen ons van ten half 5 ur. aanbieden om bicht te hooren tegen den 1sten vrijdag. Zondag toekomende is het de eerste zondag der maand. Volle aflaat voor aldegene die deel maken van de confrerie van den h. Rozenkrans, van het h. Hert of van ’t genootschap der gedurige aanbidding op de gewoone voorwaarden. De kinderen die hunne 1ste communie gedaan hebben worden verzocht te bichten te komen. Vandaag na de congregatie loting voor de deelgenoten van ’t H. Hert. Van Zondag aanstaande zal de vroegmis beginnen ten half 7 ur. en de hoogmis ten 9 ur. Er wordt verzocht een gebed voor Philomena De Rouck, Petrus De Kegel liggende enz., en voor Constantia De Backer alhier overleden, Joseph Roelandt overleden te Erembodegem en voor Rosalie Van Nieuwenborgh overleden te Aalst en Bernard Caudron overl. Moorsel. Vandaag zullen wij zegenen met de reliquiën van den H. Blasius waarvan het Donderdag de feestdag is en bijzondere patroon tegen de keelpijn.

- 49 -

Op zon- en feestdagen was er blijkbaar een vroegmis (om 7 uur) en een hoogmis (om 9u.30)1. Vanaf volgende zondag zou dat resp. 6u.30 en 9 uur worden. Voor de zondag noteerde de pastoor geen intenties, wel welke zondag van het liturgisch jaar het was, hier “Dominica 4ta Post Epihaniam” of “de 4e zondag na Driekoningen”. Hij voegde er tussen haakjes aan toe “De ea”: het is de mis van deze zondag (“De ea dominica”), met de teksten die daarvoor in het missaal voorzien zijn.2 Eigenaardig is dat “De ea” slechts sporadisch wordt toegevoegd. Wordt de tekst van het missaal dan niet gevolgd, waar “De ea” niet wordt vermeld? De hoogmis werd gewoonlijk opgedragen “voor het welzijn van de parochianen”. Constance De Backer krijgt een begrafenis “3e klas”, een “begrafenis met uitvaart”. In deze klasse werden drie missen opgedragen, “eene op de begraeffenis, eene op de uytvaert, eene op de dertigste3”. De begrafenismis was om 8 uur en de uitvaartmis om half negen4. Op vele plaatsen volgde daarna een eetmaal. De mis (jaargetijde?) op dinsdag voor Amandus Boelaert en zijn overleden echtgenote wordt opgedragen door de onderpastoor (V). Tussen haakjes staat ook nog “p.kl.”. Verder in het boek treffen we ook aan “past kl.”, “vic kl”, “vic in Conv.” en “P in sec”. “Past” of “P” staan voor pastoor, “vic” voor vicaris of onderpastoor, “kl” voor klooster, “Conv” voor convent of klooster en “sec” voor secreta (stille gebeden in de mis vóór de prefatie? Of privémis, mis in beslotenheid?) Met Lichtmis, op 2 februari, worden de kaarsen (het licht) gewijd. “Vandaag na de congregatie loting voor de deelgenoten van ’t H. Hert.” Wat met de loting bedoeld wordt is mij niet duidelijk. Het gaat hier wellicht over de congregatie ter ere van O.L.Vrouw Onbevlekt Ontvangen. (Er was nog een tweede congregatie, die

1 Zie 1e week in Liniaal XXXVI, nr. 4, p 45 (feestdag van Driekoningen) 2 Met dank aan Louis Van der Paal voor de verklaring. 3 De dertigsten zijn thans een reeks van 30 Gregoriaanse missen na de begrafenis. Hier is het een van de drie missen die bij een voorname begrafenis worden opgedragen. Het was een gewoonte van de Romeinen om o.a. op de dertigste dag na het overlijden hun doden te herdenken. 4 Zie Liniaal X, nr.3, Begrafenistarieven te Nieuwerkerken in de 19e eeuw, pp. 49-60.

- 50 -

van O.L.Vrouw van Carmelusberg.) In Haaltert werd deze “congregatie” in 1874 opgericht voor jonge meisjes, die van de pastoor tweemaal per maand een onderrichting kregen5. Dat zal in Nieuwerkerken ook wel zo geweest zijn. Na de bijeenkomst van die congregatie, op zondag, was het “loting” voor de “deelgenoten” (leden?) van de confrerie van het H. Hart. Waarvoor werd er geloot? Om te bepalen wie zou mogen deelnemen (flambeeuwen dragen?) aan de plechtigheid van volgende zondag, de eerste zondag van de maand? De diensten in de 6e week van het jaar 1887 6 Februarii 1887 Dominica Septuagesimae 7 “ Morgen ten 9 ur. de uitvaart voor Constance

Goens (2de kl) 8 “ V Dijnsdag ten half 7 ur. mis voor Francisca ’t

Kint (38). Ten 8 ur. de dertigste voor Constance Goens.

9 “ V Woensdag ten half 7 ur. mis voor Marie Joanna De Vuyst (32). (Geschrapt: Daarna voor Alphonse Baeten) uitg. voor de begrav. met uitv. van Victor De Schryver 5 kl.

10 “ V Donderdag ten half 7 ur. de Venerabelmis (5de). Daarna 5 kl zonder uitv. Jean Dhaen 11 “ V Vrijdag ten half 7 ur. mis ter eere van ‘t h. Hert

voor Maria Baeten (4). Daarna (geschrapt: mis ter eere van het h. Hert voor Constance De Backer van wegens het genootschap van ’t h. Hert) begrav. en uitv. 5 kl van Benedictus Smet.

12 “ Zaterdag ten half 7 ur. mis voor Marie Theresia Pins (5de). Daarna voor Amelie De Smals (1ste)

Morgen ten 8 ur. leering voor de eerste communikanten en in ’t vervolg alle dagen na de eerste mis. Er wordt verzocht een gebed voor Petrus De Kegel en Joannes Daen, liggende en voor Constance De Backer de verledene week alhier begraven.

5 J. De Brouwer, Bijdrage tot de parochiale geschiedenis van Haaltert, p.93

- 51 -

Vandaag zullen wij zegenen met de reliq. van de h. Apollonia waarvan het woensdag de feestdag is. Zondag 6 februari 1887, Septuagesima, is de 7e zondag vóór Pasen. Constance Goens krijgt een begrafenis 2e klasse. Daarvoor werden, zoals voor de 3e klasse, drie missen opgedragen “eene op de begraeffenis, eene op de uytvaert eene op de dertigste waer bij eenen dag voor de twee assistenten de tafel”6. De “dertigste” werd blijkbaar ’s anderendaags reeds opgedragen. Het was telkens een mis “met drie heren”, de voorganger en twee concelebranten (assistenten). Mochten de assistenten één keer mee aanzitten aan de rouwmaaltijd? Werd er voor (rijke) overledenen meer dan eens een rouwmaaltijd aangeboden? Of wordt met “tafel” iets anders bedoeld? Victor De Schryver en Benedictus Smet krijgen een begrafenis 5e klasse, met uitvaart. Normaal is de uitvaart in de 5e klasse niet voorzien. Jean Dhaen krijgt ook een uitvaart 5e klasse, maar zonder uitvaart. De keuze van de klasse voor een begrafenis heeft ongetwijfeld te maken met de kostprijs. De diensten in de 7e week van het jaar 1887 13 Februarii 1887 Dominica Sexagesimae 14 “ Morgen ten half 7 ur. eene solemn. mis voor

Leontine Ottoy. Daarna mis ter eere van V het h. Hert voor Constance De Backer, van

wegens het genootschap van ’t h. Hert. 15 “ V (P.kl.) Dijnsdag ten half 7 ur. mis voor Francisca ’t

Kint (39) 16 “ V Woensdag ten half 7 ur. mis voor Alphonse

Baeten. 17 “ V Donderdag ten half 7 ur. de Venerabelmis (6de)

Begrav. Petrus Hinninck (armb) 18 “ V Vrijdag ten half 7 ur. mis ter eere van ‘t h. Hert

voor Maria Baeten. Daarna (geschrapt: voor

6 Id. voetnoot 8, pp.55-56.

- 52 -

Ursula Michiels uitg.) ten 8 ur. begrav. van Franciscus V.D.Hende (3 kl Bremt)

19 “ Zaterdag ten half 7 ur. mis ter eere van Onze Lieve Vrouw van VII Ween. Daarna voor Amelie De Smals (2de)

Er wordt verzocht een gebed voor Petrus De Kegel en Franciscus Van Den Hende liggende onder de rechten enz. en voor Victor De Schryver, Joannes Dhaen en Benedictus Smet, allen de verledene week alhier begraven. H. Barbara Dominica Sexagesimae is de zesde zondag vóór Pasen. Soms wordt een voorziene mis uitgesteld (geschrapt in de tekst) omdat er een begrafenis in de plaats komt. Zo wordt op zondag een gebed gevraagd voor Franciscus Van Den Hende (uit de Bremtstraat), die het H. Oliesel al heeft ontvangen, en die de vrijdag daarop al begraven is. Daarom wordt de voorziene dienst voor Ursula Michiels uitgesteld. Petrus Hinninck wordt begraven op kosten van het armbestuur. Na de mis wordt er gezegend met de relikwie van de H. Barbara. De diensten in de 8e week van het jaar 1887 20 Februarii 1887 Dominica Quinquagesimae 21 “ P(Vic Haelt) Morgen ten half 7 ur. mis voor Ursula Michiels.

(Geschrapt: Daarna den dienst voor Victor De Schryver van wegens het aertsbroed. van Franciscus Xav.)

22 “ V Dijnsdag ten half 8 ur. (geschrapt: mis voor Francisca ’t Kint (40). Daarna voor Constance Guns (1 ex 3)uitg.) de begrav. van Petrus De Kegel 3 kl., ten half 9 de begrav. voor Joannes Van Den Hende (3 kl)

23 “ Woensdag is het Asschen woensdag. De asschen zullen gewijd worden ten 6 uren. Ten half 7 ur. mis voor Prudentia Van Landuyt.

V Daarna mis voor Seraphien Caudron. 24 “ Donderdag is het de feestdag van den apostel

Mathias. Ten half 7 ur. de Venerabelmis voor

- 53 -

V de parochianen. Daarna voor Theresia Pins (6de)

25 “ Vrijdag ten half 7 ur. mis voor Petrus Soetinck V en Theresia Eeckhout. Daarna voor Celine

Van Der Poorten (2e ex 10) 26 “ Zaterdag ten half 7 ur. mis ter eere van Onze

Lieve Vrouw. Daarna voor Florentina Ruyssinck (39ste)

Er wordt verzocht een gebed voor Petrus De Kegel, Benjamin De Schutter, liggende onder de rechten enz. en voor Petrus Hinninck en Franciscus Van Den Hende, beide de verledene week alhier begraven

H. Rochus Dominica Quinquagesimae is de vijfde zondag vóór Pasen. Op maandag assisteert de onderpastoor van Haaltert. Woensdag 23 februari 1887 is het aswoensdag. De as wordt gewijd vóór de eerste mis, om 6 uur! Aswoensdag is het begin van de vastentijd. De diensten in de 9e week van het jaar 1887 27 Februarii 1887 Dominica 1a Quadragesimae 28 “ P (Vic.abs.) Morgen ten half 7 ur. het jaarg: voor Felicitas

Berlange. 1a Martii Dijnsdag is het de eerste der maand Maart

toegewijd aan den H. Joseph. Ten half 7 ur. eene solemn. mis ter eere van den h. Joseph,

V van wegens de congreganisten. Daarna het solem. Jaargetijde voor Sophie De Saedeleer

2a “ Woensdag ten half 7 ur. mis voor Franciscus Van (geschrapt: Laethem en overledene huisvrouw) Den Hende (1 ex 7). Daarna voor

V (geschrapt: Marie Therese Pevernage) Jean Van Den Hende (1/7)

3a “ Donderdag ten half 9 ur. de uitvaart voor Petrus De Kegel (geschrapt: Venerabelmis (7de) Daarna voor Franciscus Van Den Hende (1a ex 7))

- 54 -

4a “ Vrijdag is het de eerste vrijdag der maand. Ten half 7 ur. eene solemn. mis ter eere van

V het h. Hert. Daarna (geschrapt: mis voor Jean Van Den Hende.) de dertigste voor Petrus De Kegel 1/7

5a “ Vic (Part.kl) Zaterdag ten half 7 ur. mis ter eere van Onze Lieve Vrouw van Bijstand. Daarna voor Amelie De Smals (2de)

Woensdag, vrijdag en zaterdag zijn het de quatertemperdagen, op die dagen is het verboden eijeren te eten. Donderdag ten 6 ur. lof ter eere van het h. Hert tot bekeering der zondaren. Wij zullen ons van ten 5 ur. aanbieden om bicht te hooren. Zondag toekomende is het de eerste zondag der maand, volle aflaat voor al degene die deel maken van de confrerie van den h. Rozenkrans van het h. Hert of van de gedurige aanbidding op de gewoone voorwaarden. De kinderen die hunne 1ste communie gedaan hebben worden verzocht te bichten te komen. Vandaag tusschen vespers en lof eerste meditatie. Na de congregatie loting voor de deelgenoten van het h. Hert. Er wordt verzocht een gebed voor Benjamin De Schutter, liggende enz. en voor Jean Van Den Hende en Petrus De Kegel de verledene week alhier begraven.

H. Kruis 27 februari 1887 is de 1e zondag van de veertigdagentijd (de vasten). Quadragesima betekent eigenlijk de 40e dag of de zesde zondag voor Pasen. “Quatertemper” is afgeleid uit het Latijn “quatuor tempora”, de vier jaargetijden. De quatertemperdagen zijn vasten- en onthoudingsdagen in het begin van elk jaargetijde, nl. op woensdag, vrijdag en zaterdag na de derde zondag van de advent (winter), na de eerste zondag van de vasten (wat hier het geval is, lente), na Pinksteren (zomer) en na het feest van kruisverheffing7 (14 september, herfst). Pastoor Matthijs verkondigt op de preekstoel dat het verboden is om op die dagen eieren te eten!

7 Herinnering aan het feit dat keizer Heraclius het in de handen der Perzen geraakte kruis in 628 bij vredesvoorwaarde terugkreeg. (van Dale)

- 55 -

Op zondagnamiddag zijn er achtereenvolgens vespers en lof. Tussendoor is er een “eerste meditatie”, wellicht een soort onderricht voor de congreganisten8 (wordt vervolgd) Fredy De Schryver

Alveringem 1917

Waar bomen hoog, in vrijen zwier,

Hun kruinen boven ’t meersenvlak

Van Veurne Ambacht zo dartel deinen,

Ligt Alvringem, oaze kwartier,

Op ’t laatste stuksken van ons land

Waar elk soldaat, van taal en stand,

Vermoeid,

Terug uit d’hel van ’t IJzerfront,

Om zorg en rust en vrienden komt.

De linderanken rond de kerk,

Gesnoeid tot erekrans van groen,

Vol vaardigheid en vrome vormen,

Verspreiden rust op graf en zerk,

Langs pad en weg met mos bedekt,

Hun kruisen d’armen uitgestrekt

Naar HEM,

Gekluisterd aan de kerkhof wand,

Getuige van de wereldbrand.

8 Zie voetnoot 5

- 56 -

Daar spelen kindren vrolijk rond

Onder ’t gewelf der lindelaan

En storen met hun scherpe kreten

De vree die opwelt uit de grond.

Maar als dan d’avond langzaam daalt,

Waarin de heimwee fluisterend dwaalt,

Vol ziel,

Een merel fluit een lied van wee

En biddend zingt de dreve mee.

En ieder kruis, op ’t hoopken grond

Waarin een brave krijgsman ligt,

Pas neergelegd door makkers handen,

Staart droevig over ’t kerkhof rond,

Als zocht het in fluwelen schouw,

Het beeld van moeder of van vrouw

Die steeds,

Ginds ver, vol hoop, naar ’t keren tracht

Van hem, waarover ’t kruisken wacht.

Front 1917. Charles De Saedeleer (1891-1990), Beelden uit mijn lange levensloop, pp. 14-15

Vlag van de Civiele Bescherming Nieuwerkerken Correctie: Jan Vermassen is de oom van André Vermassen; Victor was zijn vader. (Liniaal XXXVII, nr. 4, p. 6)

F.D.S.