MAANDBLAD ORGAAN VAN DE VERENIGING

EEN EN TACHTIGSTE JAARGANG

No. 9, SEPTEMBER 1966

TEGEN DE KWAKZALVERIJ REDACTIE-ADRES: J. Th. Balk, Keverberg 54, Amsterdam-Z. Opgericht 1 januari 1881

Slechts halve bezinning etiketten in 't oog

D E „COMMISSIE V Ö Ö R onderzoek naar paranormale begaafdheid" — een gezelschap» dat beoordeelt wie alzo in aanmerking mag komen het, door de N*W»P* uit te reiken, „diploma" te verwerven — is na 14 lange jaren van dwaling tot — gedeeltelijke — bezin­ning gekomen»

N a het mensdom tot nu toe steeds te hebben voorgehouden, dat z.g.n. „genezingen" — door „gediplomeer­de" onbevoegden verricht — te dan­ken zouden zijn aan „paranormale be­gaafdheid" van deze lieden, kwam de commissie eindelijk zelf ook tot de ont" dekking, dat een oorzakelijk verband tussen de „paranormale begaafdheid" en door niet-medici verrichte „gene" zingen" niet bewezen mag worden ge" acht»

Het strekt de leden dezer commissie tot eer dit daarna openlijk te hebben toegegeven, daarmede erkennende, dat de grondslag, waarop tot dusverre hun beslissingen inzake „diplomering" wa­ren gebaseerd, denkbeeldig is geweest*

Moge deze erkenning de eerste stap betekenen op een volledige bezinning van hun ongelijk, dat hierdoor in feite nog slechts halverwege is gevorderd» Immers, inplaats van haar werkzaam" heden te beëindigen nu haar duidelijk was geworden, dat er elke grond aan ontbrak, besloot de commissie alsnog de enguêtering en registrering van „therapeutische resultaten", door N.W*P*-„genezers" behaald VOOR­LOPIG voort te zetten. Uit dit besluit moge volgen, dat de leden nog steeds niet beseffen hoezeer hun — papieren — „controle" van gegevens, alleen maar door direct-belanghebbenden verstrekt, niet slechts van nul en gener waarde kan zijn, maar bovendien in vele gevallen om frauduleus invul"

len smeekt» Dit gebrek aan reëel in­zicht kan op z'n best worden verklaard door een ziende-blind idealisme»

Voorlopig — hoe lang nog? — zal de commissie wetenschappelijk niet-verantwoorde gezondheidsbemoeienis (dus kwakzalverij) blijven bedrijven en door haar werk blijven aanzetten tot Wetsovertredingen*

Z o goed als de „N(ederlandse) W(erkgroep) van P(raktizerende) genezers" overtreedt de commissie zelve tevens — onder haar nieuwe ti­tel van „Commissie voor onderzoek naar de bekwaamheid van praktizeren-de genezers" — artikel 3 van de W e t op de uitoefening der geneeskunst, lui" dende: Alleen de geneeskundige mag binnen de grenzen zijner bevoegdheid in het openbaar aankondigen, dat hij de geneeskunst uitoefent of een titel voeren, die hem aan het publiek als geneeskundige aanwijst»

* De vraag blijft over wanneer de

Overheid er — in het welbegrepen be­lang van de volksgezondheid — toe zal komen op doeltreffende wijze dit soort wetsovertredingen een halt toe te roe­pen.

A» P» N» D E G R O O T

DE NEDERLANDSE AMBASSA­DEUR in Lagos (Nigeria) zal nu en in de naaste toekomst nauwlettend in het oog houden hoe de etikettering zal zijn van de in Nigeria verkochte Neder­landse jenever. De Nederlandse arts E. Wennen had er over geklaagd — zie het augustusnummer van het Maandblad tegen de Kwakzalverij — dat er in Nigeria nog altijd jenever werd verkocht met etiketten als zou het een geneeskrachtig produkt zijn: „Met uit­zonderlijke genezende invloed bij nier-gruis, jicht, chronische reuma, water­zucht" etc.

Het Tweede Kamerlid Slotemaker de Bruine (psp) had hierover vragen ge­steld. Minister Bot antwoordde hierop:

De regering verwerpt de verkoop in Nigeria van uit Nederland afkomstige jenever met aanbevelingen op de eti­ketten als zou het hierbij gaan om me­dicijn en met z.g. medische aanbevelin­gen. Zowel in 1964 als dit jaar zijn deze praktijken geconstateerd.

Nu echter de desbetreffende firma's hebben verzekerd dat hunnerzijds het mogelijke wordt gedaan om de ge­wraakte etiketten niet langer te doen gebruiken door de Nigeriaanse ver­koopfirma's, behoeven volgens de mi­nister geen stappen te worden overwo­gen. De Nederlandse ambassadeur in Lagos is gevraagd de ontwikkelingen op dit gebied nauwlettend in het oog te houden.

CONTRIBUTIE 1966 Beleefd doch dringend verzoek aan leden en abonnees de ver­

schuldigde contributie over 1966 op onze postgirorekening 32237 of gemeentegiro Amsterdam K 1672 te willen storten*

U voorkomt hiermede voor U dispositiekosten en voor ons veel extra werk*

Bij voorbaat dank* DE PENNINGMEESTER»

. ^ ^ ^ » » » ^ ^ M ^ ^ ^ ^ V S A ^ ^ i «

Wetenschappelijk niet - verantwoorde gezondheidsbemoeienis is KWAKZALVERIJ

TENHAEFF contra GOSKER IN EEN AANTAL bladen, zoals de Haagsche Courant, Leidsch Dagblad en de Arnhemse Courant verscheen een groot artikel geschreven door Sig. W . Wolf over het optreden van de Arnhemse inspecteur van politie, de heer Gosker* Daaruit o.a. het volgende: Inspecteur Gosker haalt vijf plak" boeken te voorschijn waarin hij nauwkeurig alle gevallen van vermissing waarbij paragnosten te hulp zijn geroepen, heeft verzameld« „In vijfennegen­tig procent van de consulten is gebleken, dat de „ziener" of de grootste onzin uitkraamde of in andere woorden reeds bekende feiten naar voren haalde. Je leest vaak in de kranten dat mijnheer Zus of zo is geraadpleegd. Maar nooit staat er bij dat hij succes heeft gehad".

Een andere uitwas van de paragnos­ten, aldus de heer Gosker, is het feit, dat vele zieners zich begeven op de rand van de geneeskunst. ,,Het is al­lemaal suggestie of bedrog. Ik ken een paragnost die een villa heeft ge­kregen met het voorspellen van het ge­slacht van een baby. De truc is zo doortrapt, dat iedere derderangsgoo-chelaar er zich diep voor zou schamen. Hij plaatst namelijk achter de naam in zijn agenda altijd het tegenovergestelde van wat hij bij het consult heeft ge­zegd. Heeft hij goed gegokt, dan is het o.k., is hij fout geweest en komt men later klagen dan toont hij zijn agenda om zijn gelijk te bewijzen: hij heeft het alleen maar niet gezegd, omdat het on­verantwoord was, zegt hij, mevrouw in haar toestand iets mede te delen, dat zij niet graag wilde. Hij is namelijk bij het gesprek de hartewens van de dame in kwestie te weten gekomen en heeft voorspeld, dat die wens in vervulling zou gaan . . . Voor vijftig gulden . . .

DE HAAGSE C O U R A N T heeft ge­vraagd, wat prof. Tenhaeff nu wel dacht van de heer Gosker. De hoog­leraar vindt de bestrijding van het char­latanisme door de heer Gosker „niet deskundig maar uitermate dilletanttis-tisch". Volgens prof. Tenhaeff heeft hij — namelijk Tenhaeff — reeds tien" tallen jaren geleden de bedriegelijke practijken van zekere, zich (ten on­rechte) paragnosten noemende perso­nen aan de kaak gesteld. „Gosker schenkt slechts aandacht aan allerlei ongure figuren en doet het daarbij voorkomen als zouden de woorden pa­ragnost en zwendelaar synoniem zijn".

Tegenover wat Gosker toevalstref" fers noemt — van geslaagde consulten — stelt de heer Tenhaeff het feit, dat de moderne statistiek ons mogelijkhe" den biedt nauwkeurig toevalskansen te berekenen en dat deze berekeningen bij het hedendaags parapsychologisch onderzoek een zeer belangrijke rol spe" len".

ZOALS DAT WEL meer gaat — en we zullen de vele onvriendelijke woor­den die prof. Tenhaeff over het op-treden van de heer Gosker („opzette­lijke misleiding"', „dilletantistisch ', etc.) nu maar laten voor wat ze zijn — ra-Aren de betogen elkaar nauwelijks. Bij

Gosker is de politieman aan het woord, die een voortreffelijke vorm heeft ge­vonden om het publiek te waarschu­wen voor de vele vormen van bedrog door zich noemende paragnosten.

Maar daardoor bezwaddert gij de bonafide paragnosten, roept de Utrechtse hoogleraar uit, die dan ook bezwaar maakt tegen de titel van de

voordracht van de heer Gosker „Para­psychologie in de practijk". Ja, maar zo doet die parapsychologie zich in de practijk voor: allerlei slimme mannetjes, die met hun voorgegeven „gaven" het publiek bezwendelen. Dat is helaas de practijk. Het is de sociale bewogenheid van de heer Gosker, die hem er toe leidt dit alles aan de kaak te stellen. En ook prof. Tenhaeff vertelt niet hoe het publiek dan maar het onderscheid moet zien te maken tussen die „enkele goeie" en de bedriegers. De „enkele goeie", mochten ze er zijn, gunnen we graag hun connecties met universitaire para­psychologische centra — wij hopen van harte, dat inspecteur Gosker er mee door gaat de staf te breken oyer aller­hande nare practijken, die ook prof. Tenhaeff zo verafschuwt. Getuige zijn woorden: „Een deskundige bestrijding van het charlatanisme op het gebied der z.g. helderziendheid juich ik ten zeerste toe".

Actie voor middel vasolastine H E T A F W I J Z E N V A N het kwak­zalversmiddel vasolastine door het col­lege ter beoordeling van verpakte ge-neesmiddelen heeft een actie tengevol­ge gehad van de Deventer huisarts M. Brouwer. In een open brief aan vrien­den en patiënten heeft de heer Brou-wer zieh verzet tegen deze beslissing. De actie tot behoud van het genees­middel is begonnen door een van zijn patiënten, die zegt dat hij al jarenlang baat vindt bij gebruik van vasolastine, dat doorgaat voor een middel tegen hart- en vaatziekten.

Zoals bekend wordt er, op grond van de wet op de verpakte geneesmid­delen (1963) een register aangelegd van de in Nederland verkrijgbare ge­neesmiddelen. Door het hiertoe belaste „college ter beoordeling" zijn al vele twijfelachtige middelen geweerd. Het college is ten aanzien van vasolastine van oordeel, dat het niet voldoet aan de eis, dat het heilzaam moet zijn voor de kwaal, waarvoor het bestemd is.

In de open brief schrijft de heer Brouwer, dat hij al achttien jaar lang vasolastine voorschrijft. Op uitnodiging van de vervaardiger van het genees­middel, de heer Van Leeuwen van En" zypharm, heeft hij „vele erkende klinici in geheel Europa bezocht." Daardoor is hij „op de hoogte van hun enthousias­me over de volkomen nieuwe perspec­tieven op therapeutisch gebied", die zich hebben geopend dank zij de activi­teiten van de heer Van Leeuwen. Het onderzoek acht hij „ondeskundig", om­dat de leden van het college onvoldoen-de op de hoogte zijn met de enzymen­therapie.

De heer Brouwer vervolgt: ..Ik ben in staat degenen, die ten slotte toch tot een verbod van vasolastine overgaan, aan te klagen wegens het opzettelijk toebrengen van zwaar lichamelijk letsel dan wel moord met voorbedachte ra­de." Hij denkt daarbij aan de mensen, die ,,ledematen zouden moeten missen, omdat zonder deze medicijnen de bloeddoorstroming in hun ledematen onmogelijk wordt" en aan „al degenen, die hartaanvallen hebben gehad en die eerst invalide zijn geworden, maar nu door vasolastine hun werk kunnen doen." Inderdaad schijnen vele patiën­ten ervan overtuigd te zijn, dat zij baat vinden bij het gebruik van vasolastine.

DE MEDISCHE MEDEWERKER van het Algemeen Handelsblad teken­de bij het bericht oyer deze actie het volgende aan: In officiële medische kringen staat vasolastine algemeen als een kwakzalversmiddel te boek. Men vermoedt dat de heilzame werking toe­geschreven moet worden aan autosug­gestie. De grote medische pers wijst het middel unaniem af. Wel zijn in de vakpers artikelen van medici versche­nen, die het opnamen voor vasolastine, maar dit betrof steeds tijdschriften van het tweede plan.

Het Nederlands Tijdschrift voor Ge­neeskunde heeft al vele jaren geleden in een artikelenreeks het middel vaso' lastine als ondeugdelijk aan de kaak gesteld. De redactie heeft sinds die tijd het contact met de heer Van Leeuwen van Enzypharm verbroken, omdat zij de firma niet van voldoende farmaceu­tische standing acht.

Aan slankheidskoorts worden miljoenen verdiend JAARLIJKS W O R D T IN de Ver-

enigde Staten voor rond 500 miljoen dollar uitgegeven aan twijfelachtige slankheidsmiddelen en dergelijke kwak" zalversartikelen* E r worden voortref­felijke zaken gedaan met postorder-middelen om slank te worden. W i e wil kan zijn extra gewicht wegspoelen met speciale badzouten, wegdrinken met een bijzondere slankheidscocktail of wegroken met een apart soort siga­ret! Al dergelijke middelen worden on­dersteund door de afbeeldingen van aantrekkelijke fotomodellen bij televi­sie-uitzendingen (leve de commercie in de televisie!) of in reclames in kran­ten en tijdschriften.

Ook boekenschrijvers weten te ver­dienen aan de slankheidsrazernij. Dr. Herman Tallers „Caloriën komen er niet op aan", dat door vaklieden als complete nonsens wordt betiteld geldt in de Verenigde Staten al enige tijd als het beste dieëetboek „aller tijden". De heer Talier heeft er tot nu toe in elk geval 600.000 dollar aan verdiend, aldus lezen we in een artikel in het Duitse weekblad „Der Stern", dat zijn wijsheid weer putte uit een Ameri­kaans boek „The Overweight Soci­ety" door Peter Wyden, uitgever van Ladies Home Journal. Wyden heeft in dit boek ruim dertig Amerikaanse dieëetmethoden geanaliseerd

T E G E N H E T EINDE van de ja­ren vijftig wierp heel Amerika zich op „Metrecal", dat in een slag een einde zou maken aan het overgewicht. Me­trecal is een zeer zoetsmakend poeder dat met water kan worden aange­maakt tot een voedingsmiddel met een zeer laag gehalte aan calorieën. Vier maaltijden per dag van Metrecal be­tekenden niet meer dan 900 calorieën. Maar na enige tijd werden de gebrui­kers ,,Metrecal"-moede. Niet veel be­ter verging het dr. O.A. Battista met zijn wondermiddel Avicel, een gelei-produkt dat uit cellulose en water be­staat. De moeilijkheid was om aan Avicel een smaak te geven zoals echte voedingsmiddelen.

In 1948 stichtte een Amerikaanse, mevrouw Esther Mann, een club van dames, die dieet wilden houden om slank te worden. Zwarte koffie is de lievelingsdrank van deze club, de da­mes animeren elkaar om het dieet vol te houden, en op het ogenblik telt deze club, die de naam draagt van de „ T O P S " (Take Off Pounds Sensibly — oftewel vermager verstandig) 60.000 leden. Mevrouw Ethel Mann is er de presidente van. De belang­rijkste ogenblikken voor het T O P S -

lid zijn de momenten waarop zij op de weegschaal staan. W i e niet voldoende is afgenomen wordt berispt, wie er in slaagt het snelst zijn gewicht te doen dalen wordt TOPS-koningin. En om­dat er ook al mannen lid van zijn kan de republikeinse Amerikaan, als hij maar voldoende in gewicht is afgeno­men, „TOPS-koning" worden.

A C H T MILJOEN AMERIKAANSE dames doen elke dag een halfuurtje aan slankheidsgymnastiek. „Voorgan­ger" is de televisie-man Jack Lalaxne, die zich de „Billy Graham van de spie­ren" noemt en wiens jaarinkomen rondom de vier miljoen dollar ligt.

Maar een predikant heeft een boek geschreven „Bid je slank". Daarin raadt ds. Charlie W . Shedd de lezer aan ,,God te vragen waarom ik zoveel eet, God te bidden elke hap eten te controleren die ik eet en God aan te sporen mij vreugde aan de gymna­stiek deelachtig te doen worden".

Voor rijkaards is er in Californie een luxueus ingericht vermageringsin-stituut „The Golden Door". De dames worden daar gewikkeld in warme doe­ken doordrenkt met allerlei stoffen als rosmarijn, eucalyptus en andere krui­den. De stichter van de „Golden Door" noemt zich professor en hij heeft een indrukwekkende naam: Ed­mond Bordeaux Szekely. Hy houdt ook filosofische bespiegelingen voor zijn klanten, want „filosofie kalmeert de zenuwen van de maag". Zijn be­schouwingen gaan vooral over Boed­dha en de Stoïcijnen. Elke nieuweling

Consult zonder apartheid Zuidafrikaanse toverdokters — vooral vrouwelijke — beginnen een steeds groter wordende po­pulariteit onder welgestelde blan­ke huisvrouwen te krijgen. De vrouwelijke „asangoma's" —- die vroeger hun arbeidsterrein onder de gekleurde bevoking vonden — sluipen 's nachts de blanke wijken van Johannesburg in en geven daar hun rijke clientèle raad over liefdesaffaires en za­kelijke transacties. Voor elk „con­sult" rekenen zij één tot 10 pond sterling. Een succesvolle „asan-goma" heeft verklaard honder­den blanke cliënten te hebben, terwijl haar klantenkring zich da­gelijks uitbreidt.

krijgt een met goud bedrukte map ,,Duizend bespiegelingen". Daarin ko­men ook aanwijzingen voor ten behoe­ve van het „Rituëele Bad in de Gan­ges" en de „Balinese waterdans", za­ken, die men in het zwembad van de „Golden Door" opvoert.

Gebedsgenezer koopt bioscoop

ER Z I T IN de gebedsgenezerij een goede boterham. Noch Ben Hoeken-dijk, noch Johan Maasbach verliezen de zakelijke kant van de gebedsgene­zing uit het oog. Hoekendijk doet bij­voorbeeld goede zaken in de verkoop van grammofoonplaten met bekeringen — en „genezingen" . . . De gebedsge­nezer Johan of John Maasbach oftewel de „Stichting Volle Evangelie Zen­ding" heeft nu een Haagse bioscoop, het Capitol Theater gekocht. Voor 800.000 gulden. Overigens moet Maasbach er geld voor lenen en hij heeft „Christusvrienden" opgeroepen om hem aan een vijfjarige lening te hel­pen.

Volgens Rolf Boost (Algemeen Dag­blad) wordt er verwacht, dat de Chris­tusvrienden voor Maasbach zeven ton op tafel zullen leggen. Er gaat, vertelt hij, nogal wat geld door bij de Stichting Volle Evangelie Zending. Elke zon­dagochtend houdt Maasbach een praat­je van een half uur voor Radio Luxem­burg. Die 26 zenduren per jaar kosten hem de lieve som van 75.000 gulden.

De heer Boost had een gesprek met de „chef de bureau" van de stichting van Maasbach, de veertigjarige G. D. Grootveld, die zegt dat hij door het geloof dat Maasbach uitdraagt rustig is geworden en dat daardoor zijn maagkwaal is verdwenen. De heer Grootveld zei nog over het optreden van Maasbach: „Wij brengen het ge­nezen sterk naar voren; het is een punt, dat door de kerken wordt verwaar­loosd".

Het evangelieblaadje van Maasbach „Nieuw Leven", heeft een oplage van 25.000 exemplaren. Johan Maasbach heeft rondom zich een staf van twintig personen verzameld voor zijn bedrijf: prediking en handoplegging. Van de Haagse bioscoop gaat Maas-bach een „centrum voor gebedsge­nezing" maken. „Er zullen er nog meer komen", heeft de heer Maasbach aan journalisten voorspeld, die nogal wat aandacht hebben besteed aan zijn spectaculaire aankoop.

En Anna Wold prevelde i e t s . . . „BLIKVANGER" V A N H E T Nieuws blad van het Noorden is onlangs eens in het Drentse Ide gaan kijken. Hij vertelde er zijn lezers dit van:

De breukenbomen van Ide helen tegenwoordig geen breuken meer, maar ze vormen — vooral 's zomers — nog wèl een bezienswaardigheid. Het gemeentebestuur van Vries, tot welke gemeente Ide behoort, heeft daar overigens een steentje toe bijge­dragen, want de „heilige bomen" — zoals een vroegere burgemeester van Vries ze eens heeft genoemd — zijn officieel beschermd en mogen niet ge­kapt worden. Bovendien heeft het ge­meentebestuur de (zand)weg langs het huis waarvoor de beide lindebomen staan de naam Breukenweg gegeven waardoor de herinnering aan deze niet alledaagse vorm van bijgeloof leven­dig blijft.

Maar ook zonder die Breukenweg blijken vakantiegangers, groepen schoolkinderen en mensen die bewe­ren vroeger baat gevonden te heb­ben in Ide de breukenbomen te kun­nen vinden. ,,Ze komen hier 's zomers van heinde en verre. Er zijn vooral veel buitenlanders bij", vertelde mij de heer F. Drijfholt, die in „Huize De Breukeboom" woont. Hij liet echter duidelijk merken dat die hele geschie­denis van de breukenbomen hem maar matig interesseert. „Als u er iets over wilt weten gaat u dan maar even bij mijn moeder kijken. Die woont in dat kleine huisje ginds. Zij kan u er heel wat over vertellen."

Drie spijkertjes „DAT KAN IK inderdaad", zegt even later mevrouw Grietje Drijfholt-Bartels nadat ik bij haar in de kleine keuken­kamer ben neergestreken en ze mij een kop koffie heeft ingeschonken. „Vroeger woonde daar een zekere Anna Wold. Zij was gebrekkig. Ik

kwam geregeld bij haar en heb er ook wel bijgestaan wanneer de mensen naar haar toekwamen om van een breuk afgeholpen te worden. Zij gaf hen dan drie spijkertjes met een kruis­je er op en een hamer. De mensen moesten die zelf in de boom slaan en ondertussen stond zij bij de venster­bank iets te prevelen. Ik weet nog steeds niet wat ze dan zei. Ik heb het haar wel eens gevraagd, maar ze zei: Och, niks eigenlijk, maar ik hoop dat God zijn zegen geeft en dat de mensen beter mogen worden."

Mevrouw Drijfholt heeft er geen idee van, hoe lang de breukenbomen al in Ide staan. Het schijnt, dat in de vorige eeuw een zekere Willem Jans Nijenhuis van de lindebomen breuken­bomen heeft gemaakt en mevrouw Drijf houdt vertelt dat een professor uit Groningen haar eens heeft gezegd, dat dit bijgeloof uit Italië naar ons land is overgewaaid. „Van oorsprong is het rooms", zegt ze met grote stel­ligheid.

tNog vele gaatjes ANNA W O L D KREEG in eerste in­stantie niets voor haar werk. „Zelfs nog geen bedankje," zegt mevrouw Drijfholt. Wanneer de mensen echter genezen waren, kwamen zij terug met geld of een cadeau. „En er zijn heel wat mensen naderhand bij haar ge­weest',, zegt de al bejaarde ex-be­woonster van Huize „De Breuke­boom". Vroeger hebben er vier van deze bomen gestaan. Twee zijn echter verdwenen. In de hele omtrek komen ze verder niet voor. Nu komt er nie­mand meer om kopspijkertjes in de bomen te slaan, maar een heleboel mensen weten ze nog best te vinden. „Meestal komen ze hier om foto's te maken", zegt de heer Drijfholt, die in het huis achter de breukenbomen een loonbedrijf heeft gevestigd.

Wie de breukenbomen van dichtbij bekijkt» ontdekt nog tientallen spijker­gaatjes. Meestal zitten er drie van die gaatjes bij elkaar. Maar er zijn ook mensen geweest« die ze in de vorm van een kruis in de bomen geslagen hebben.

Grove geldmakerij

MEN KAN DE Consumentengids niet dankbaar genoeg zijn voor de wij" ze, waarop het blad allerlei bedenke" lijke kwakzalversaanbiedingen in ad­vertenties aan de kaak stelt. In een recent nummer heeft men een opsom* ming gegeven van een aantal aanbie­dingen, die alle afkomstig blijken te zijn van een „instituut" te Antwerpen of een bepaald postbusnummer in Ne­derland. De ondernemers achter dit adres bestrijken een „dankbaar ter­rein voor grove geldmakerij", zegt het blad.

Wat wordt er nu voor goedgelovige lieden zo al aangeboden? Een „verma­gering smethode" — hóé, dat kan men lezen in een boek, dat bijna 20 gulden kost en dat het advies geeft om... minder te eten. Dan is er de „Vissers­balsem", die wij in het Maandblad te­gen de Kwakzalverij ook at eens signa­leerden en die in, de handel wordt ge-bracht als middel tegen „spataderen, zwellingen, spierpijn" etc. door de La­boratoria Unilab te Antwerpen, (zie Maandblad van februari, bladz. 4) Deze vissersbalsem is inmiddels gede­termineerd als een middeltje, dat geen enkele werkzame stof bevat.

Verder brengt men een dure pil te­gen het roken in de handel (70 gul­den per kuur), een pil tegen de alcohol, die uit zeldzame planten en oliën zou zijn samengesteld en elke behoefte aan alcohol zonder meer zou doen verdwij­nen. Op een ander terrein ligt de „tan-denlak". Voor twintig gulden krijgt men een middeltje, waarmee men zijn tanden op de manier van nagels kan lakken, „stralend-wit". Men kan dan, nadat men het roken en alcohol drinken heeft afgeleerd en zijn tanden stralend-wit heeft gelakt aan het hypnotiseren gaan. De cursus daarin is zo ongeveer te geef: 25 lessen van 35 gulden „om anderen te beïnvloeden en veel geld te verdienen"!

Ga er niet op in, waarschuwt de Consumentengids — hopen wij ten overvloede!

Bestuur van de Vereniging tegen Kwakzalverij: A. P. N. de Groot, Arts te Hilversum, Voorzitter; E. Mijnarends, Tandarts te Amsterdam; Mevr. J. W. J. Vermeulen te Haarlem, Secretaresse; L. Brest te Amsterdam, Penningmeester; Mr. J. E. Goudsmit, Kantonrechter te Haarlem; J. J. Aukema, Dierenarts te Steenwijk; Mr. J. D .van den Berg, Rechter te Arnhem; J. E. Buiter, Apotheker, Farmaceutisch Inspecteur van de Volksgezondheid te Zwolle; P. L. Stal, Arts te 's-Gravenhage; J. van Baak, Dermatoloog te Utrecht; J. M. de Haas, Tandarts te Heemstede; mej. drs. P. H. van Marie, Apotheker te 's-Gravenhage; J. Noord te Amsterdam en M. Paulissen te Voorburg.

Lidmaatschap van de Vereniging incl. Maandblad min. ƒ 7,50, voor studenten, verpleegatera, arti-, tandarU- en apothekers' assistenten en kraamverzorgsters / 2,50. Adres voor het op« geven van leden en abonnés: Oranjelaan 6, Hilversum. Penningmeester: L. Brest, Argonantenstiaat 19a, A'dam-Z. Postgiro van de Ver. 32237 te Amsterdam. Gem. Giro K 1672.

DRUKKERIJ SYSTEMA N.V. Amsterdam

Abonnement per jaar franco per post bij vooruitbetaling ƒ 7,50 voor studenten, verpleegsters, arts- tandarts« en apothekers-assistenden en kraamverzorgsters ƒ 2.50

Correspondentie Oranjelaan 6. Hilversum.