NIEUWSBRIEF

Stand van Zaken voorbereiding Noordring

Stand van Zaken

De Noordring is de 380 kV-hoogspanningsverbinding die tussen Bleiswijk

en Beverwijk wordt aangelegd. De Raad van State heeft onlangs de beroe-

pen behandeld die zijn ingediend op het definitieve Inpassingsplan. Isidoor

Hermans licht toe wat er de komende tijd zal gebeuren.

zie pagina 2

Caroline van Dalen van het Ministerie van Economische Zaken legt uit hoe de procedure bij de Raad van State werkt en wat er verwacht kan worden van de uitspraak. zie pagina 4

Grondeigenaren en gebruikers van percelen van het beoogde tracé van de hoogspanningsverbinding krijgen bezoek van een rentmeester die informatie geeft en toestemming komt vragen om het perceel te betreden. zie pagina 7

De voorbereidingen op het gebied van archeologie, landschaps-inrichting en opstijgpunten zijn in gang gezet.zie pagina 16

EN VERDER: Transformatorstation Vijfhuizen en foto’s van een bovengrondse aanleg

april 2013

2 3Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 |

RANDSTAD 380 kV

StaNd vaN ZakeNTenneT bouwt de komende jaren in heel Nederland nieuwe 380 kV-hoogspannings-verbindingen om de leveringszekerheid van stroom te kunnen blijven waarborgen en om aan de toenemende vraag naar energie te voldoen. De eerste nieuwe ver-binding is de 380 kV-hoogspanningsver-binding door de Randstad, bestaand uit de Zuidring en Noordring. De Zuidring loopt van Wateringen naar Bleiswijk en wordt binnenkort in gebruik genomen. Onder-staand de stand van zaken bij de Noord-ring; de nieuwe verbinding die tussen Bleis-wijk en Beverwijk wordt gerealiseerd.

Het definitief Inpassingsplan van de Noord-ring heeft tot 9 november 2012 ter inza-ge gelegen en daar zijn 40 beroepen op ingediend. Op 26 en 27 maart zijn deze beroepen, samen met het verweerschrift van de Ministeries van Economische Za-ken en Infrastructuur en Milieu behandeld door de Raad van State. TenneT heeft de beide ministeries hierbij ondersteund en geadviseerd.

Beverwijk-VijfhuizenDoor TenneT zijn vorig jaar voor de realisa-tie van dit tracégedeelte van de Noordring alle vergunningsaanvragen ingediend bij de bevoegde instanties. De ontwerp-vergun-ningen die op grond van deze aanvragen door deze instanties zijn opgesteld liggen sinds 12 april ter inzage. Er geldt een pe-riode van zes weken voor het indienen van zienswijzen tegen deze ontwerp-vergunnin-gen. Na het doorlopen van de gebruikelijke beroepsprocedure tegen de definitieve vergunningen, kan TenneT begin 2014 starten met de uitvoering van het gedeelte Beverwijk-Vijfhuizen. Op dit moment zijn ook de gesprekken gestart met grondei-genaren en pachters over de af te sluiten

zakelijk recht overeenkomsten. Deze zijn nodig om straks op en onder de grond van iemand anders deze nieuwe hoogspan-ningsverbinding te kunnen bouwen en te beheren. Hierover leest u verderop in deze nieuwsbrief meer. TenneT voert daarnaast voor de verdere uitwerking van de plannen al overleg met diverse instanties zoals ge-meenten en Rijkswaterstaat om, als de uit-voering kan beginnen, goed voorbereid te zijn. Dat is natuurlijk ook zeker afhankelijk van de uitspraak van de Raad van State over het Inpassingsplan.

Vijfhuizen-BleiswijkVoor het traject Vijfhuizen-Bleiswijk is TenneT bezig met de aanbestedingspro-cedure (zie ook p. 14). Deze procedure is erop gericht een aannemer te contracte-ren. Deze aannemer zal de vergunningaan-vragen mee gaan voorbereiden voor het tracégedeelte Vijfhuizen-Bleiswijk. Die ontwerp-vergunningaanvragen wor-den naar verwachting in november inge-diend bij de bevoegde gezagen en weer ter inzage gelegd in het eerste kwartaal 2014.

CommunicatieVanaf eind 2013 zal er een Informatiepunt komen in het projectgebied tussen Bever-wijk en Vijfhuizen. Hier kunnen bewoners terecht met vragen en opmerkingen, maar kunnen zij ook eventuele schades melden. Bij de realisatie van de Zuidring is geble-ken dat zo’n Informatiepunt zeker voorziet in een behoefte. Zo kan TenneT alle betrok-kenen tijdig en uitvoerig informeren.

Isidoor HermansProjectmanager Randstad 380 kV-hoog-spanningsverbinding

Voor de hoogspanningsverbinding Randstad 380 kV geldt in de nabijheid van Schiphol het Luchtvaart Indelingsbesluit (LIB). Dit besluit stelt grenzen aan de hoogte van bouwwerken in de omgeving van de luchthaven. Het LIB is erop gericht te voorkomen dat het gebruik van de grond en de bebouwing op en rond Schiphol een gevaar zou kunnen vormen voor de veiligheid van het luchtverkeer. Bij de Noor-dring zijn er twee gebieden waar de hoog-spanningsmasten hoger zijn dan aangegeven door het LIB: het tracédeel Beverwijk – Vijf-huizen (mast 30-39) in de gemeente Haar-lemmerliede en Spaarnwoude en het tracé-deel Vijfhuizen – Bleiswijk (mast 1- 14) in de gemeente Haarlemmermeer. Deze masten krijgen daarom een aangepast uiterlijk.

MastmarkeringTenneT gaat voor het bovengrondse deel van de hoogspanningsverbinding gebruikmaken van de Wintrackmast. Deze mast bestaat uit twee pylonen. De markering van de mast bestaat uit de volgende onderdelen (zie ook afbeelding).• De oostelijke pyloon (‘Schipholzijde’) wordt

vanaf de onderste geleider (draad) tot aan de top voorzien van 7 rood/witte banden, te beginnen met een rode band vanaf de onderste geleider.

• In de top van de oostelijke pyloon komen rode lichten die ’s nachts branden.

• De bliksemdraden, dit zijn de draden die helemaal bovenin hangen, worden ver-deeld over de twee draden om de 30 m voorzien van rood/witte bollen.

MaStMarkeriNg voor WiNtrack-MaSteN roNdoM Schiphol

Alternatieven onderzochtDeze wijze van mastmarkering is de uitkomst van een proces dat de Ministeries van Econo-mische Zaken, Infrastructuur en Milieu, ILT, TenneT en de gemeenten Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer sa-men hebben doorlopen. Oorspronkelijk werd gevraagd om beide pylonen vanaf het maaiveld tot in de top van rood/witte banden te voorzien. Om-dat dit veel visuele impact heeft voor de omwonenden, heeft ILT op verzoek van TenneT een aantal alternatieven onderzocht. Dit heeft eind 2012 geresulteerd in een mastontwerp met de hierboven beschreven en op de afbeelding weergegeven markering.

De vergunningen voor deze masten zijn op 12 april ter inzage gelegd. Het betreft hier de vergunningen voor de masten 30 tot en met 39. Het vergunningentraject voor de masten 1 tot en met 14 zal pas eind van het jaar star-ten.

Om de nieuwe hoogspanningsmasten te mogen bouwen, is op basis van het Luchtvaart Indelingsbesluit (LIB), een Verklaring van geen bezwaar van de Inspectie voor Leefomgeving en Transport (ILT) nodig. ILT heeft deze verklaring verstrekt en heeft daarin voorwaarden met betrekking tot het markeren van de masten opgenomen. De voorwaarden betreffen onder meer obstakelmarkering en obstakellichten (rode lichten) aan te brengen op de masten en het hangen van bolmarkeringen. Het doel hiervan is het vereiste veiligheidsniveau voor de luchtvaart en de omgeving van Schiphol te garanderen.

4

Waar gaan de beroepen globaal over? “Veel beroepen gaan over de keuze om het tracé op een bepaalde locatie bovengronds of onder-gronds aan te leggen. Eerder was bijvoorbeeld bij Nieuwe Wetering het voornemen om de verbin-ding ondergronds aan te leggen. Maar uiteindelijk heeft de politiek gekozen om daar de verbinding bovengronds te bouwen vanwege het feit dat de verbinding op grotere afstand van de woningen te realiseren is in vergelijking met de nieuwe verbinding bij de wijk Floriande in de gemeente Haarlemmermeer. Ook de magneetvelden van de hoogspanningsverbindingen en de schadevergoe-dingen van TenneT zijn onderwerp van veel beroe-pen. Daarnaast stellen eigenaren van percelen en huizen vragen die specifiek zijn voor hun situatie: waarom het tracé niet iets kan opschuiven, bij-voorbeeld.”

Hoe ziet de procedure eruit?“De Raad van State heeft alle beroepen toege-stuurd aan het Ministerie van Economische Zaken en ons verzocht om samen met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu een verweerschrift op te

procedure raad van State

In afwachting van de uitspraakBij de raad van State zijn ruim 40 beroepen in-

gesteld tegen het inpassingplan voor de Noor-

dring. op 26 en 27 maart vond de zitting bij de

raad van State in den haag plaats. tijdens de

zitting kregen de appellanten, de ministers en

tennet de mogelijkheid om -naar aanleiding

van de ingediende beroepsschriften- vragen

van de raad van State te beantwoorden. de uit-

spraak van de raad van State volgt in principe

binnen zes weken. Maar vanwege de omvang

en complexiteit van het beroep zou het echter

kunnen dat het langer duurt. caroline van da-

len, projectleider randstad 380 kv bij het Mi-

nisterie van economische Zaken, beschrijft de

procedure.

stellen. We reageerden met een algemeen ver-weerschrift, waarin werd ingegaan op de alge-mene beroepsgronden. Ten aanzien van de meer (locatie)specifieke punten uit de beroepschriften, zoals over de mastposities, is een aanvullend ver-weerschrift opgesteld. Op 26 en 27 maart vond de zitting plaats bij de Raad van State. Daar kre-gen alle partijen, ook de (vertegenwoordigers van de) ministers, de mogelijkheid om vragen van de Raad van State te beantwoorden of bepaalde beroepen of verweerschriften toe te lichten. De Raad van State zou medio mei met een uitspraak kunnen komen. Vanwege de omvang en complexi-teit van het project en het aantal beroepen kan het echter zo zijn dat het langer duurt.”

Wat is een verweerschrift?“Ze bevatten een reactie op in de beroepschriften aangevoerde bezwaren en argumenten (gronden). De verweerschriften lichten in meer algemene zin onder meer de keuze voor de beperkte toepas-sing van ondergrondse 380 kV kabels (maximaal 20 km), en het voorzorgsbeleid met betrekking tot

caroline van dalen, projectleider randstad 380 kv

RANDSTAD 380 kV

magneetvelden toe. In het aanvullende verweer-schrift worden met name de (locatiespecifieke) tracékeuzes van de ministers toegelicht waar-bij aandacht wordt besteed aan de afwegingen die daarbij een rol hebben gespeeld. Een aantal grondeigenaren vraagt zich ook af waarom er in het bestemmingsplan geen mastposities staan. Dat is gebruikelijk. Het geeft TenneT de mogelijk-heid om na gesprekken met grondeigenaren bin-nen de lengte van het tracé de mastposities nog iets te optimaliseren. Dat wordt ook uitgelegd in het aanvullend verweerschrift. Verder staat er een toelichting in op de berekeningen die door DNV KEMA zijn uitgevoerd met betrekking tot de gevoelige bestemmingen. Ook wordt aandacht be-steed aan schadevergoeding.”

Wat verwacht het Ministerie van Economische Zaken van de uitspraak? “De Raad van State zal kijken of de ministers vol-doende gemotiveerd een besluit hebben geno-men. De ministers vinden het een weloverwogen besluit. Daarin is zo goed als mogelijk rekening

gehouden met alle belangen. De Raad van State zal nu haar oordeel geven. Dat is natuurlijk voor iedereen spannend.”

Wat gebeurt er als de Raad van State anders oordeelt en het Inpassingsplan vernietigt?“Afhankelijk van op welke grond een inpassings-plan wordt vernietigd, zullen we samen met TenneT bekijken wat er moet gebeuren om een nieuw besluit te nemen. Het is moeilijk om daar nu algemene uitspraken over te doen.”

Heeft de procedure ook betrekking op het trans-formatorstation Vijfhuizen? “In de rijkscoördinatieregeling van de Noordring van Randstad 380 kV is transformatorstation Vijf-huizen niet meegenomen. Toen werd besloten om de Randstad 380 kV-hoogspanningsverbinding via de rijkscoördinatieregeling aan te leggen, was in eerste instantie niet de verwachting dat er een extra transformatorstation nodig zou zijn. Toen bleek dat een behoorlijk aantal kilometers onder-gronds zou worden aangelegd en de 380 kV-hoog-

Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 | 5

“Eigenaren stellen vragen die specifiek zijn voor hun situatie: waarom het tracé niet een stukje kan opschuiven, bijvoorbeeld.”

6 7Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 | 6

Tijdens de Raad van State is de eerste dag vooral gesproken over een aantal bovenlig-gende algemene thema’s die terugkomen in de ingediende beroepen.Op 27 maart, de tweede zittingsdag, is vooral meer specifiek ingegaan op de locatie speci-fieke beroepen en gesproken over de ligging van het tracé.

Onderwerpen waarover onder meer werd ge-sproken:20 kilometer ondergrondsHet thema ‘maximaal 20 kilometer onder-gronds’ komt terug in een aantal ingediendeberoepen. Er zijn vragen over de onderbou-wing dat 20 kilometer ondergronds daadwer-kelijk het maximum aantal kilometers is.

MagneetveldenRondom het thema ‘hoogspanningsverbindin-gen en gezondheid’ komen met name de‘magneetvelden’ meerdere malen aan de

orde. Er is uitvoerig gesproken over onder-zoek naar de effecten van magneetvelden op zowel mens als dier.

SchadeEr is lang gesproken over zowel vermogens-schade als inkomensschade en eventuele bij-komende en overige schade. Ook is er gespro-ken over de mogelijkheden voor bewoners die met hun woning in de specifiek berekende magneetveldzone komen te liggen. Daarbij is door TenneT toegelicht dat aan bewoners wiens woningen op basis van het inpassings-plan binnen deze zone (0,4 Microtesla) van de nieuwe verbinding staan, een voorstel tot uit-koop wordt gedaan. Indien betrokkenen liever in hun woning blijven wonen, kan een beroep gedaan worden op vergoeding van schade op basis van waardevermindering. Het uit-gangspunt hierbij is dat de vermogens- en inkomenspositie voor en na de aanleg van de hoogspanningsverbinding voor hen gelijk blijft.

Raad van State: wat is er zoal besproken?

spanningsverbinding de 150 kV-verbinding in het noordelijke gedeelte gaat vervangen, was er toch een extra 380 kV-station nodig. Dat is transfor-matorstation Vijfhuizen. Daarvoor is een aparte procedure opgestart, ook via de rijkscoördinatie-regeling. Ze zijn in zoverre met elkaar verbonden, dat zonder het transformatorstation Vijfhuizen de nieuwe verbinding vanuit Beverwijk niet in gebruik kan worden genomen. De Raad van State heeft beide beroepszaken tegelijk behandeld.”

Kan er al werk worden verricht?“In principe wel, maar voor de Noordring moet de procedure voor de uitvoeringsvergunningen nog

“vanwege de omvang en de complexiteit van het project kan de uitspraak langer duren dan de verwachte zes weken.”

worden doorlopen. Tegelijk met het Inpassings-plan is een aantal vergunningen verstrekt, maar met name bouwvergunningen, moet nog worden verleend. Daarom kan TenneT nog niet zoveel doen (alleen zal bij station Vijfhuizen de grond worden voorbelast). Voor het noordelijke gedeelte van de Noord ring, van Beverwijk naar Vijfhuizen, liggen sinds 12 april de vergunningen ter inzage. Voor het zuidelijke deel zullen de vergunningaan-vragen ongeveer in november worden verstuurd. Het noordelijke gedeelte is het meest urgent, ook omdat Randstad 380 kV de 150 kV-hoogspan-ningsverbinding daar vervangt.”

7

ZROOp de locaties waar de verbinding is ingepland, wil TenneT graag een zakelijk rechtovereenkomst (ZRO) afsluiten met de grondeigenaren en grond-gebruikers. Dat is een overeenkomst waarin de afspraken worden opgenomen over gebruik van de grond voor de aanleg en instandhouding van de hoogspanningsverbinding. Momenteel vinden voor het tracé van Beverwijk naar Vijfhuizen de eerste gesprekken over ZRO’s plaats. TenneT probeert in de eerste helft van 2013 hierover op een minnelijke wijze overeenstemming te bereiken met de grondeigenaren en -gebruikers. Voor het tracé van Vijfhuizen naar Bleiswijk volgen de ge-sprekken in de tweede helft van dit jaar. “We zitten in een fase waarin de rentmeesters vooral veel vragen beantwoorden,” zegt Ronald van Meer Dijksman, projectleider Zakelijk Recht Randstad 380 kV. “Agrariërs willen ook graag de stand van zaken weten met betrekking tot de onderhandelingen tussen LTO en TenneT over de

vergoedingen. Ook spreken ze hun wensen en ver-wachtingen uit over de uitvoeringsfase.” De rent-meesters informeren hen onder meer over waar de bouwwegen komen en welke materialen we bij de aanleg daarvan gebruiken. “Ook de planning van de uitvoeringsfase is onderwerp van gesprek,” vertelt Van Meer Dijksman.

Streven naar minnelijke overeenstemming

rentmeesters bezoeken alle grondei-

genaren en -gebruikers op het beoogde

traject van de Noordring. Ze geven infor-

matie en proberen afspraken te maken

over het gebruik van de percelen door

tennet. er zijn eigenlijk twee moge-

lijke redenen voor hun bezoek: ZRO en

betredingstoestemming.

BetredingstoestemmingDe tweede taak van de rentmeesters is om - voorafgaand aan de uitvoeringsfase - betredings-toestemming aan de eigenaren en gebruikers van de percelen te vragen. De aannemer heeft bodemgegevens nodig om bijvoorbeeld het mast-fundament te kunnen uitwerken. Aan de hand van

hoe vergaat het de rentmeesters?

RANDSTAD 380 kV

“tennet wil graag een zakelijk rechtovereenkomst afsluiten met de grondeigenaar of -gebruiker.”

8

“Een aantal grondeigenaren geeft geen betre-dingstoestemming,” vertelt Ronald van Meer Dijksman. “Dat hangt veelal samen met het feit dat er nog geen onherroepelijk Inpassingsplan is. Sommige grondeigenaren zeggen: waarom zou ik jullie al toelaten op mijn terrein, als nog niet 100 procent vaststaat dat de verbinding daadwerkelijk hier komt?”

GedoogplichtOngeveer 25 procent van de grondeigenaren heeft geen betredingstoestemming gegeven. TenneT stapt in zo’n geval naar de gemeente om gedoogplicht aan te vragen. Als de burgemees-ter de gedoogplicht oplegt, betekent het dat de grondeigenaren door de gemeente worden ver-plicht om TenneT op hun percelen te gedogen. In de gemeenten Haarlemmermeer, Rijnwoude en Lansingerland zijn onlangs ongeveer 25 gedoog-plichten opgelegd.

Eén van de grondgebruikers bij wie de gedoog-plicht is opgelegd, heeft de stap naar de rechter gezet. Hij wilde onder andere weten of de onder-zoeken al mogen worden uitgevoerd, terwijl er nog geen onherroepelijk Inpassingsplan is. Daarnaast maakte hij zich zorgen over eventuele schade die kan ontstaan bij de uitvoering van de onderzoeken. Volgens de voorzieningenrechter van de recht-bank in Haarlem is het besluit tot de oplegging van de gedoogplicht voor voorbereidende onder-zoeken terecht genomen. TenneT mag de onder-zoeken uitvoeren, ondanks dat er nog geen onher-roepelijk Inpassingsplan is.

Van Meer Dijksman: “Maar ook na eventuele op-legging van de gedoogplicht wil TenneT in overleg blijven met belanghebbenden en met hen duide-lijk communiceren over de uitvoering van de on-derzoeken. TenneT zal bij de uitvoering van de onderzoeken proberen zo min mogelijk schade te veroorzaken. Gebeurt dat wel dan hoop ik dat de getroffene direct contact opneemt met de rentmeester of, als hij vindt dat de afhandeling niet goed verloopt, met de afdeling Grondzaken van TenneT. Zeker met het slechte weer van de afgelopen maanden, kan het best zo zijn dat een grondeigenaar schade ondervindt. Het is aan TenneT om dit zo goed mogelijk af te handelen.”

Randstad 380 kV | april 2013 |

Zakelijk rechtovereenkomstEen zakelijk rechtovereenkomst is een privaat-rechtelijke overeenkomst waarin partijen afspre-ken dat TenneT de in de overeenkomst aange-geven grond mag gebruiken voor de aanleg en instandhouding van de hoogspanningsverbinding.

BetredingstoestemmingEen betredingstoestemming is een toestemming van de eigenaar - en eventueel grondgebruiker - aan TenneT om op zijn/haar gronden onderzoe-ken te verrichten die nodig zijn voor het verder kunnen uitwerken van het project . TenneT betaalt daarvoor een medewerkingsvergoeding aan de betreffende eigenaar en grondgebruiker, en ze vergoedt eventuele schade ten gevolge van de onderzoeken.

Rentmeester Een rentmeester was vroeger vaak een beheer-der van goederen, meestal van onroerend goed, in opdracht van een eigenaar. Tegenwoordig ad-viseert een rentmeester op het gebied van onder andere grondzaken, grondbeleid, onteigeningen, schadevergoedingen en gebiedsontwikkeling.

Rent meesters bezoeken alle grondeigenaren en - gebruikers op het beoogde traject van Randstad 380 kV. TenneT vraagt rentmeesters om betre-dingstoestemming te verkrijgen, zakelijk recht overeenkomsten af te sluiten en om informatie te geven aan de rechthebbenden.

LTO Land- en Tuinbouw Organisatie Nederland (LTO) is belangenbehartiger van agrarische onderne-mers, onder andere bij onderhandelingen over vergoedingen voor het betreden en gebruiken van landbouwpercelen.

Gedoogplicht betredingstoestemmingGedoogplicht is de door de Burgemeester aan de rechthebbende opgelegde plicht (op basis van de Belemmeringenwet Privaatrecht) om TenneT op zijn terrein toe te laten en voorbereidende werk-zaamheden in het kader van de uitwerking van het project te gedogen.

Verklarende woordenlijst

RANDSTAD 380 kV

Randstad 380 kV | april 2013 | 9

“de rentmeesters informeren over waar en hoe de bouwwegen zullen komen. ook planning en uitvoering komen aan de orde.”

de gegevens beslist hij ook hoe hij de kabel legt, en hoe grondwater moet worden afgevoerd dat eventueel naar boven komt bij een open ontgra-ving. Het is ook belangrijk om te weten of de bo-dem verontreinigd is. Er vindt - daar waar nodig op basis van het MER - ook nader archeologisch onderzoek plaats. Dat kan natuurlijk niet zomaar. De rentmeesters vragen hiervoor betredingstoe-stemming.

10 11Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 |

2. Voordat de bouwwerkzaamheden starten, wordt er een toegangsweg naar de mastlocatie aangelegd. De uitvoeringswijze van de toe-gangsweg is afhankelijk van de ondergrond.

1. Als eerste worden er veldonderzoeken uitgevoerd naar o.a. cultuurtechniek, milieu, grondwater, archeologie, flora & fauna en geotechniek.

3. Slaan van heipalen

9. De geleiders worden met lier en remmachines door de tijdelijke wielen in de masten getrokken

4. Aanbrengen van wapening

7. Wintrackmasten worden in delen aangeleverd

8. Montage Wintrackmast

10. Doorverbinden van de geleiders in hoekmasten

11. Na afronding van de werkzaamheden: opruimen en herstellen in oorspronkelijke staat van de bouwplaats en toegangsweg

5. Storten van beton

6. Fundering gereed

10

RANDSTAD 380 kV

De aanleg van een hoogspanningsverbinding

Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 | 11

12 Randstad 380 kV | april 2013 |

Eerst de procedure rondom de Noordring. Hoe zit die in elkaar?“Een uitbreiding van het hoogspanningsnet van 220 kV en hoger valt onder de rijkscoördinatie-regeling. Dat betekent dat alle bestuurlijke en juridische zaken in één procedure worden ge-coördineerd. Er is een Inpassingsplan, dat is het bestemmingsplan op rijksniveau. Daarnaast zijn er uitvoeringsmodules voor de vergunningen. In sommige gevallen loopt dat helemaal samen. Dan wordt het Inpassingsplan gelijktijdig met alle ver-gunningen ter inzage gelegd. Voor de Noordring geldt dat er meerdere uitvoeringsmodules zijn.”

Waaruit bestond de eerste fase?“In de eerste fase heeft het Ministerie van Econo-mische Zaken het Inpassingsplan ter inzage ge-legd. Daarbij zaten de belangrijkste natuurvergun-ningen voor het hele traject, van Beverwijk naar Bleiswijk. Iedereen kon een zienswijze indienen. Daarna gingen het Inpassingsplan en de vergun-

ningen ter inzage in vastgestelde vorm. Wie eer-der een zienswijze had ingediend, kon een beroep instellen. Op 9 november 2012 was hiervoor de termijn verstreken. Tegen de vergunningen die al

Drie fasen voor inzage vergunningen

ter inzage hebben gelegen, is geen beroep inge-diend. Wel zijn er 40 beroepen tegen het Inpas-singsplan ingediend. Deze beroepsschriften zijn op 26 en 27 maart behandeld door de Raad van State en de uitspraak wordt voor de zomer ver-wacht.”

En de tweede fase?“Die heeft betrekking op de vergunningen van het noordelijke gedeelte van de Noordring, van Beverwijk tot Vijfhuizen. Vanaf 12 april liggen de ontwerpvergunningen ter inzage. Het gaat on-der meer om omgevingsvergunningen voor de masten, de watervergunningen, en een aantal vergunningen van ProRail, Rijkswaterstaat, het Recreatieschap en de Provincie. In totaal zijn er 15 vergunningen, nodig op het gebied van bouw, milieu, tijdelijke werkwegen en water. De definitie-ve vergunningen zullen rond de zomer ter inzage worden gelegd.”

Wanneer gaat de derde fase van start?“De derde fase, waarin alle vergunningen worden aangevraagd voor de tijdelijke werkzaamheden en definitieve situatie van de nieuwe verbindingen

Fasering en vergunningen

“Er zijn 15 vergunningen nodig voor de masten: waterver-gunningen en vergunningen van prorail, rijkswaterstaat, het recreatieschap en de provincie.”

“de urgentie om het noordelijke deel van de Noordring aan te leggen is groter dan het zuidelijke deel, daarom zijn die vergunningen eerder aangevraagd.”

RANDSTAD 380 kV

de vergunningen voor de Noordring van

de hoogspanningsverbinding randstad

380 kv worden in drie fasen ter inzage

gelegd. Wenda van dijk is vergunningen-

coördinator bij tennet. Ze licht het gefa-

seerde vergunningentraject toe.

tussen Vijfhuizen en Bleiswijk, staat voor halver-wege november 2013 op de agenda. Begin 2014 zullen de ontwerpvergunningen ter inzage liggen. Voor dit gedeelte zijn het ongeveer twintig vergun-ningen.”

Is het niet gek om de vergunningen zo lang na het Inpassingsplan aan te vragen?“In een normale situatie regel je ook eerst een be-stemmingsplan. De rijkscoördinatieregeling voor - ziet erin dat je het allemaal tegelijk kan regelen, zodat de procedure beter en sneller kan worden gestroomlijnd. De gegevens voor het zuidelijke deel van de Noordring waren echter nog niet be-schikbaar. De urgentie om het noordelijke deel aan te leggen, is hoger dan voor het zuidelijke deel. De bouw van het noordelijke deel moet echt in 2014 starten, om in de leveringszekerheid van de stroomvoorziening te kunnen blijven voorzien. Daarom zijn die vergunningen eerder aange-vraagd.”

Hoe veel zin heeft het om een zienswijze op een vergunning in te dienen? “Naar verwachting zal de Raad van State voor de zomer van dit jaar een uitspraak doen over de

beroepen die zijn ingediend tegen het Inpassings-plan. Daarna is het Inpassingsplan hopelijk onher-roepelijk. Daarmee ligt het tracé vast, maar stel dat er een werkweg voor je deur komt te liggen, met veel vrachtverkeer, en je denkt dat hij net zo goed verderop kan liggen, dan is het natuurlijk wel belangrijk om daarop een zienswijze in te dienen. Aan de hand van je zienswijze kunnen we de werk-weg mogelijk nog aanpassen.”

Waar kun je de conceptvergunningen vinden? Vanaf 12 april liggen de ontwerpvergunningen ter inzage voor het noordelijke deel van de Noordring. Dat is de tweede fase van het vergunningentraject. In de lokale kranten staat wanneer je kunt inspre-ken. Op de website van Bureau Energieprojecten www.bureau-energieprojecten.nl wordt dit aange-kondigde Ze liggen verder ook op de gemeente-huizen van Beverwijk en Haarlemmermeer en bij het Ministerie van Economische Zaken ter inzage.

Hoe moet je zienswijze indienen?Dat kan door een brief te sturen naar het adres op de website van Bureau Energie-projecten. Met een zienswijze kun je aange-ven waarom je wel of niet eens bent met de ontwerpvergunning. Dat kan gedurende een periode van zes weken. Een zienswijze indie-nen over het tracé kan niet meer; de Raad van State doet immers naar aanleiding van de ingediende beroepen hierover - naar ver-wachting - voor de zomer een uitspraak. Het gaat in dit geval dan ook om wat er in de ver-gunning staat, bijvoorbeeld de plaats van de masten of de werkweg. Het Ministerie van EZ coördineert de beantwoording op de ziens-wijzen. In de definitieve vergunningen is terug te zien wat er met de zienswijzen is gebeurd. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een werkweg ergens anders komt naar aanleiding van een zienswijze. Tegen de definitieve vergunningen kan beroep worden aangetekend, maar al-leen als je eerder een zienswijze hebt inge-diend. Rond de zomer zullen de definitieve vergunningen ter inzage worden gelegd.”

Randstad 380 kV | april 2013 | 13

14 15Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 | 14

De Noordring bestaat uit twee delen, waarvoor de bouwwerk-zaamheden, en dus ook de voor-bereiding, niet geheel gelijktijdig zal verlopen. De start van de uitvoering van het traject van Beverwijk naar Vijfhuizen staat gepland in 2014. Voordat er werkzaamheden kunnen plaats-vinden, moeten er nu eerst werkplannen worden gemaakt. TenneT start samen met de aannemer met het opstellen van deze plannen, en het over-leg daarover met bijvoorbeeld gemeenten en grondeigenaren. Het uitvoeringstraject van het tracégedeelte tussen Vijfhuizen en Bleiswijk start later. Het con-tracteren van een civiele aan-nemer, een belangrijke keuze, staat op het programma voor het tweede kwartaal van dit

Voorbereidende werkzaamheden voor de aanleg

guido volman, projectmanager realisatie randstad 380 kv

hoe benut tennet de komende periode? guido volman, projectmanager realisatie randstad 380 kv bij tennet, beschrijft de voorbereidingen voor de aanleg van de Noordring.

jaar. TenneT gebruikt de periode daarna om de vergunningsaan-vragen voor dit gedeelte gereed te maken. Over de benodigde werkterreinen en werkwegen zal ook overleg plaatsvinden met de grondeigenaren en –gebruikers. In november 2013 moeten de aanvragen worden ingediend bij de bevoegde ge-zagen, waarna ze in het eerste kwartaal van 2014 ter inzage worden gelegd.

Beverwijk - Vijfhuizen: werkplannen makenOp 12 april zijn de vergun-ningen voor het traject van Beverwijk naar Vijfhuizen ter in-zage gelegd. Naar verwachting zijn ze in het eerste kwartaal van 2014 onherroepelijk. In de tus-sentijd moeten er werkplannen

komen, die precies omschrijven welke werkzaamheden er gaan plaatsvinden, wanneer, en hoe lang deze duren. “Het bevoegd gezag stelt be-paalde eisen bij het verlenen van een vergunning,” vertelt pro-jectmanager Guido Volman. “De aankomende tijd gaan we zaken nog eens specifieker uitwerken. Bij een aanvraag die twee jaar van te voren plaatsvindt, weten we nog niet alles. Een vergun-ning voor het bouwen van een juk voor het trekken van de ge-leiders over de snelweg, geldt bijvoorbeeld voor twee jaar. Het bevoegd gezag kan als eis stel-len dat we een actueel werkplan opstellen en nader aangeven op welke data we precies van plan zijn om aan de slag te gaan.”

Vijfhuizen - Bleiswijk: aan-bestedingenAlle civiele werkzaamheden en het amoveren (slopen) van de bestaande masten worden ver-zorgd door één contractpartij. Deze aannemer, of dit samen-werkingsverband van aanne-mers, is zowel verantwoordelijk voor de aanleg van de onder-grondse kabels, de horizontaal gestuurde boringen, het amove-ren van de bestaande masten, de nieuwe mastfundamenten,

de werk-, en toegangswegen en de opstijgpunten.Volman: “Het gaat om een de-sign- én constructiecontract. De aannemer moet niet alleen kun-nen uitvoeren; hij moet ook het ontwerp maken van alle uitvoe-ringswerkzaamheden. We zoe-ken een combinatie van partijen die groot genoeg is om zowel ontwerp als realisatie goed ten uitvoer te brengen.”De aanbestedingen gaan dus niet over één nacht ijs. Voor de opdracht komen alleen erkende partijen in aanmerking. Per on-derdeel zijn er meerdere aanne-mers door TenneT erkend. Een aantal van hen kan onderling een consortium vormen, een tij-delijke combinatie om een tijde-lijke samenwerking aan te gaan. Volman: “We letten bij de aan-besteding op een groot aantal factoren. Hoe schat de con-tractpartij de risico’s in en hoe elimineert hij ze? Welke prijs vraagt hij? Kan hij nog een opti-malisatie in de planning realise-ren? Is de contractpartij groot genoeg om deze opdracht aan te kunnen? Hoe regelt hij de lo-gistiek van de werkzaamheden? Je hebt natuurlijk te maken met een keten van werkzaamheden. Daar komt veel coördinatie en flexibiliteit bij kijken.”

RANDSTAD 380 kV

15

Informatie en tijdelijke overlastPas als in het begin van 2014 wordt gestart met de aanleg van de toegangswegen en bouw-plaatsen tussen Beverwijk en Vijfhuizen zullen omwonenden iets merken van de voorberei-dende werkzaamheden. Bouw-verkeer rijdt langs met bouw-materiaal. Op de mastlocaties zullen gebieden ter grootte van 40 x 60 vierkante meter, tot soms zelfs 80 x 100 vierkante

meter, als bouwterrein worden ingericht. Vanaf de openbare wegen zullen afritten naar de werkwegen komen. Sommige onderdelen, zoals het heien van de fundering van de mas-ten, zal mogelijk voor geluids-overlast zorgen. Via de digitale en gedrukte nieuwsbrief en de website www.randstad380kv-noordring.nl wordt iedereen van de werkzaamheden en eventu-ele lokale overlast op de hoogte gehouden. Via de contactpagina op de website kan men met alle vragen over de uitvoering bij TenneT terecht. Daarnaast komt er een informatiepunt, zoals dat

ook in Delft voor de Zuidring is ingericht. Guido Volman: “We doen ons best om overlast zo veel mogelijk te beperken. Van tevoren voeren we overleg met betrokkenen over de beste rou-tes en het gebruik van materiaal voor de werkwegen. We werken zoveel mogelijk tijdens kantoor-uren. Maar soms moet daarvan worden afgeweken, bijvoorbeeld bij een horizontaal gestuurde boring. Als je met een horizon-taal gestuurde boring begint,

kun je hem niet halverwege stil-leggen omdat het avond wordt. Het vervoer van bouwmateriaal en de Wintrackmasten, die uit België komen, vindt zo mogelijk ook tussen zeven en vijf overdag plaats.”Groen dat tijdelijk moet wijken voor de bouw van de Noordring, wordt vervangen en/of con-form het Landschapsplan in de nieuwe situatie ingepast. In overleg met het bevoegd gezag en de landschapsarchitect kiest TenneT een beplanting die het best bij de nieuwe situatie past.

“We zoeken een partij die groot genoeg is om zowel ontwerp als realisatie goed ten uitvoer te brengen.”

16 17Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 |

ArcheologieSinds de vorige nieuwsbrief is er één nieuw ar-cheologisch onderzoek uitgevoerd. Voor het tracé van de 150 kV-hoogspanningsverbinding bij Hazerswoude-Rijnwijk was de archeologische verwachtingswaarde op basis van het MER hoog. Het gebied ligt direct ten zuiden van de oude Ro-meinse rijksgrens. De kans was dus groot dat de onderzoekers op sporen uit de Romeinse tijd zou-den stuiten.In de loop van het 150 kV-tracé en bij een mast-locatie zijn acht boringen uitgevoerd. Lauren Bruning van archeologisch adviesbureau Hazen-berg Archeologie vertelt: “We hebben niets ge-vonden. Waarschijnlijk zijn archeologische sporen in het verleden verdwenen. In ieder geval hoeft er geen vervolgonderzoek plaats te vinden.”Er zal nog archeologisch onderzoek plaatsvinden in de gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude. Op de mastlocaties van de 380 kV-hoogspan-ningsverbinding is de archeologische verwachting daar gemiddeld tot hoog. Per mastlocatie worden er drie boringen uitgevoerd, om te kijken of de bo-demopbouw intact is en om te onderzoeken of er archeologische vondsten zouden kunnen worden aangetroffen. Is dat het geval, dan zal er mogelijk vervolgonderzoek plaatsvinden. Bruning kan nog

“landschapsinpassing gaat niet alleen om aanplanten. Soms moet je met een andere oplossing komen.”

Inpassing en opstijgpuntenMomenteel maakt TenneT afspraken met de be-trokken partijen over de te nemen maatregelen in het kader van de landschappelijke inpassing bij realisatie van de Noordring. Er is een landschaps-plan opgesteld (opgenomen in het door de mi-nisters vastgestelde Inpassingsplan) met daarin voor tien locaties landschappelijke inrichtings-maatregelen. Samen met onder andere gemeen-ten, particulieren, beheerders en bedrijven werkt landschapsarchitect Jhon van Veelen in opdracht van TenneT deze maatregelen uit tot uitvoerbare plannen. Voor een aantal locaties is creativiteit vereist. Zo heeft Van Veelen uitvoerig overlegd met de eige-naar en de architect van de golfbaan in Recrea-tiegebied Spaarnwoude. De architect ontwierp de baan dertig jaar geleden zodanig dat de afslagen

RANDSTAD 380 kV

16 17Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 |

Voorbereidingen op het gebied van archeologie,

landschapsinrichting en opstijgpunten

de stand van zaken...

niet veel zeggen over wat ze verwacht te vinden. “Misschien vinden we sporen uit de Romeinse pe-riode, maar de aanwezigheid van Middeleeuwse sporen is ook mogelijk.”Het contact tussen de archeologen en de grondei-genaren is goed, zegt ze. De onderzoeken veroor-zaken weinig overlast. De archeologen komen niet met voertuigen op de percelen en de boringen worden met handboren uitgevoerd. Ze zijn maxi-maal vier meter diep. Als het onderzoek is afge-rond, wordt de grond weer dichtgemaakt.

precies onder de bestaande hoogspanningslijn la-gen. De nieuwe lijn ligt ongeveer vijftig meter ver-derop. Van Veelen: “Onder golfers zou de angst kunnen ontstaan dat ze met de golfbal de nieuwe 380 kV-verbinding raken. Door één mast iets ho-ger te maken, kan het golfspel echter ongehin-derd doorgaan. Je ziet, het gaat niet alleen om het aanplanten. Soms moet je met andere oplos-singen komen.” In het Prins Bernardbos, onderdeel van Park Groene Weelde, komt een opstijgpunt te staan. Bij de opening van het bospark is door prins Ber-nard een ‘Prins Bernardboom’ geplant. De land-schapsarchitect onderzoekt met de betrokkenen hoe de boom behouden kan blijven.

Bij het bedrijventerrein BleiZo, bij Bleiswijk, gaat de verbinding het station in. Hier wordt een

natuurlijke parkzone ingericht, waardoor het zicht vanaf de A12 in relatie tot de nieuwe hoogspan-ningsverbinding wordt geoptimaliseerd.

De Noordring telt in totaal 11 opstijgpunten. Een opstijgpunt is een plek waar een ondergrondse hoogspanningskabel overgaat in een bovengrond-se hoogspanningslijn, of andersom natuurlijk. Ook bij een aantal van deze opstijgpunten zijn land-schappelijke inrichtingsmaatregelen voorzien.

Inrichting (gezien vanuit ‘t westen) Park Groene Weelde bij Combi-Opstijgpunt 380/150 kV.Nader uit te werken op basis van Landschapsplan..

18

Op 26 en 27 maart vond de zitting bij de Raad van State in Den Haag plaats. Tijdens de zit-ting kregen alle appellanten de mogelijkheid om vragen van de Raad van State te beantwoor-den –naar aanleiding van door hen ingediende beroepen. De vragen hadden betrekking op zo-wel het voorgestelde tracé van de Noord ring als op het nieuwe hoogspanningsstation Vijfhuizen. De Raad van State vroeg het ministerie een verweerschrift in te dienen waarin op de gronden van beroepen wordt ingegaan. Twee ervan zijn volgens het Ministerie van Economische Zaken (EZ) niet ontvankelijk, om-dat de belanghebbenden geen zienswijze hebben ingediend. “Op de overige beroepen heeft het ministerie een inhoudelijke reactie gegeven,” vertelt Marijke

Meerdere vliegen in één klap door hechte samenwerking

transformatorstation vijfhuizen

Binnenkort spreekt de raad van State zich uit over transformatorstation vijfhuizen. in afwachting van de uitspraak kan al een aantal voorbereidin-gen wor den getroffen.

Reuver van EZ. “De verwachting is dat er rond de zomer een uit-spraak komt van de Raad van State. Daarna hoopt TenneT te kunnen beginnen met de uit-voering. Reuver: “Nu al kunnen omkeerbare voorbereidingen worden getroffen, omdat het Inpassingsplan in werking is ge-treden, en er niet om een voorlo-pige voorziening is verzocht.”

Geplande werkzaamhedenIn april 2013 wordt de grond voor het toekomstige transfor-matorstation anderhalve meter opgehoogd. De grond zakt van-zelf terug naar een meter boven maaiveldniveau. Daarnaast wor-den nu de bestekken (uitgewerk-te bouwplannen) geschreven voor het transformatorstation. De transformatoren, spoelen en schakelinstallaties kunnen dan

worden besteld. In oktober start men dan –na contractering van de aannemer(s)- met de bouw van het station. Natuurlijk onder voorbehoud van een positieve uitspraak van de Raad van State. Eind 2015 moet het klaar zijn. Het transformatorstation moet af zijn voordat de Noordring van de Randstad 380 kV-hoogspan-ningsverbinding in gebruik kan worden genomen.

Definitieve wegstructuurDe gemeente Haarlemmer-meer bereidt zelf ook een be-stemmingsplan voor. Rondom het transformatorstation moet een tweede Bedrijventerrein komen, De Liede geheten. Deze samenloop van plannen biedt mogelijkheden om de overlast voor omwonenden te beperken. Theo Molier is binnen TenneT

projectleider voor de bouw van het transformatorstation. Hij stelde de gemeente voor om de wegenstructuur voor het sta-tion zo aan te leggen dat hij ook past in de opzet voor het bedrij-venterrein De Liede. Molier: “Het zou zonde zijn om een tijdelijke weg te slopen en dan weer een nieuwe aan te leg-gen. Wij hebben de wegenstruc-tuur zo aangepast dat hij direct dienst kan doen voor de bouw van het station, in de eindsitua-tie het station ontsluit en past in de inrichting van het uiteindelijke bedrijventerrein. Dat betekent dat de wegen zwaarder moeten zijn. Erg veel scheelt het overi-gens niet: wij moeten er natuur-lijk ook al met transformatoren van vierhonderd ton overheen.” Het meest effectief zou zijn als TenneT direct de definitieve weg

RANDSTAD 380 kV

19

kon aanleggen. Daarvoor moet echter ook het riool worden aan-gelegd. Dat is lastig in de winter-periode. Molier: “Maar als het lukt, doen we het.”

Hechte samenwerkingZowel Molier als Reuver zijn te spreken over de samenwerking tussen de belanghebbende par-tijen. Marijke Reuver: “Als rijk moet je alle belangen afwegen, omdat je bevoegd gezag bent. De gemeente, de provincie en het ministerie hebben soms verschillende ideeën over wat er moet gebeuren, maar we zijn wel altijd open in gesprek geble-ven. We hebben goed gekeken naar de lokale omstandigheden, onder andere door het station zo te verplaatsen dat het wat verder van de huizen komt te staan, en het ook goed inpas-

baar is in de gemeentelijke plan-nen voor de bedrijventerrein de Liede. Daarmee hebben we een stap naar de bewoners kunnen maken.”

Meedenken met bewonersOok Theo Molier probeert zo veel mogelijk mee te denken met de omwonenden. “Wat wij kunnen doen, is zorgen dat het aangezicht op de polder vanaf de Ringvaart zo prettig mogelijk is. Daarom planten we langs de weg bomen rondom het trans-formatorstation. We proberen het nu al zo groen mogelijk aan te kleden, ongeacht wat er ver-der gaat gebeuren.”

Randstad 380 kV | april 2013 | Randstad 380 kV | april 2013 |

“We proberen het zicht op de polder zo groen mogelijk te maken.”

Theo Molier, projectleider

026-373.32.39www.randstad380kv.nlinfo@randstad380kv.nl

contact

plannIngMIjlpAlEn VooR DE nIEuwE RAnDStAD 380 kV-HooGSpAn-nInGSVERBInDInG nooRDRInG tuSSEn BEVERwIjk En BlEISwIjk

EERSTE KWARTAAL 2013 – TWEEDE KWARTAAL 2013• procedure raad van State

TWEEDE KWARTAAL 2013 - EERSTE KWARTAAL 2014• procedure vergunningen Beverwijk-

vijfhuizen

EERSTE KWARTAAL 2014 - EERSTE KWARTAAL 2015• procedure vergunningen vijfhuizen-

Bleiswijk

EIND 2015• ingebruikname verbinding Beverwijk-

vijfhuizen (inclusief station Beverwijk)

EIND 2017• ingebruikname verbinding vijfhuizen-

Bleiswijk

MIjlpAlEn StAtIon VIjfHuIZEn

EERSTE KWARTAAL 2013 – TWEEDE KWARTAAL 2013• procedure raad van State

MEDIO 2013• Start voorbereidingen bouwfase station

vijfhuizen

2015• ingebruikname station vijfhuizen

DDDDDDDDDD

DD

DD

D

DD

DD

DD

DDDDDDDDDDD

DDDDDDDDDDDD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DD

DDD

DD

DDDDDD

DD

DD

DD

Amsterdam

!d

!d

!d

Station Bleiswijk

Station Vijfhuizen

Station Beverwijk

pSchiphol!dStation

Haarlemmermeer

Bodegraven

Lisse

Velsen

Hoogmade

Spaarndam

Benthuizen

Leiderdorp

Vijfhuizen

Moerkapelle

Rijpwetering

Nieuw - Vennep

Nieuwe Wetering

Roelofarendsveen

Hazerswoude - Dorp

Hazerswoude - Rijndijk

Leiden

Zaandam

Haarlem

Voorburg

IJmuiden

Hoofddorp

Beverwijk

Zoetermeer

Leidschendam

Alphen a/d Rijn

Uithoorn

Hillegom

Wassenaar

Heemstede

Waddinxveen

Voorschoten

Katwijk aan Zee

Katwijk a/d Rijn

Randstad 380 kV Noordring380kV bovengronds (solo)

380kV bovengronds (combi)

380kV boring

380kV open ontgraving

150kV boring

150kV open ontgraving

Opstijgpunt

PKB corridor

Bestaande verbindingen

380kV bovengronds

150kV bovengronds

150kV ondergronds

D D D 150kV te amoveren

´0 1 2 3 4

km

Aan deze tekening kunnen geen rechten worden ontleend. © TenneT TSO B.V.

j

f

M

A

M

j

j

A

S

o

n

D