Nieuwsblad van het Zuiden : dagblad met ochtend- en avond ...offer van zijn leven bracht voor zijn...

4
No. 8092 23e JAARGANG PRIJS DER ADVERTENTIÊN; Van I—s regels ’1.75 Elke regel meer ’0.35 Reclames tusschen tekst ’0.65 Bewijsnumer ’O.lO 1 HET NIEUWSBLAD DINSDAG 21 MEI 1940 VAN HET ZUIDEN - TILBURG ABONNEMENTSPRIJS: Per week f 0.15 (met Zondagblad) f 0.20 Per kwartaal ’1.95 (m Zondagblad) ’2.60 Franco p. post ’2.60 m. Zondagsblad ’3.25 TEL. No. 4221 - Postbus 23 - GIRO 25982 REDACTIE- EN ADMINISTRATIE-BUREAUX: WILLEM H-STRAAT 56, TILBURG. - Telegram-adres: NIEUWSBLAD-TILBURG Laten wij onze soldaten eeren Het is wel duidelijk gebleken, dat ons Nederlandsch verdedigingsstelsel nief in staat bleek de Duitsche legerscharen tegen te houden. Tegen de machtige Duitsche legerscharen was onze verdediging niet bestand. Er zijn groote troependeelen die in onze versterkte linies lagen en die niet of bijna niet gevochten hebben. Maar we stellen dit nadrukkelijk vast, dat was niet wijl de Nederlandsche officie- ren en soldaten niet bereid zouden zijn ge- weest ten volle hun plicht te doen. Het is de militair gesproken uitnemende taktiek en strategie van .de Duitsche leger- leiding, die tengevolge had, dat bijvoor- beeld een deel van de Peellinie in feite geen dienst kon doen. Op enkele punten werden de linies door- gestooten, waardoor de overige deelen we- gens gevaar van omsingeling ontruimd moesten worden, de linies werden immers zoo opgerold. De Duitsche weermacht is niet gewoon den tegenstander, die zich dapper verweer- de, te kleineeren en van Duitsche zijde wordt dan ook volkomen erkend, dat daar waar onze soldaten in gevecht kwamen deze zich met groote dapperheid en ware doodsverachting hebben geweerd. Aan beide zijden werd dapper gestreden en in de Duitsche pers wordt dit ook er- kend. Een schoone getuigenis daarvan komt voor in de beschouwing van de „Berliner Lokal Anzeiger". Dit blad heeft met veel waardeering over den moed en de dapperheid onzer soldaten geschreven. De Nederlandsche soldaten, zoo schreef het blad, hebben zich met groo- te dapperheid verdedigd in hun bunkers, welke de Hollanders kasematten noemen. De witte vlag van overgave verscheen eerst door de vuuropening wanneer de laatste man der bezetting gewond was. Daarvan, van de dapperheid 'der Neder- landsche soldaten getuigen ook de bijzon- derheden, die bekend worden bijv. van den strijd aan het Maas-Waal-Kanaal en bij Mill en op nog verschillende plaatsen meer. Zoo heeft, om nog een voorbeeld te noe- men, de bezetting van het vliegveld Kat- wijk bij de verdediging hiervan een ontzaglijk dappere strijd gestreden, het overgroote deel van de officieren en solda- ten is daar gesneuveld. Tot degenen, die hier met eere gevallen zijn behoort de re-' serve-luitenant mr. L. Moller, de zoon van onzen geëerden stadgenoot, het lid der Tweede Kamer dr. H. W. Moller. De zekerheid, dat hun zoon zijn vollen plicht deed voor het vaderland moge de ouders en familie van dezen nobelen jonge man, die geliefd was door ieder die hem kende, tot troost strekken. Zooals naar allen, die hun man, zoon of brcreder verloren, 'ons medeleven en onze hartelijke deelneming uitgaat. Ons leger is verslagen, laten wij het zon- der bitterheid erkennen, maar laten wij eer en hulde brengen aan de dappere Neder- landsche mannen, die in de ure van het gevaar hun plicht deden. Gode zij dank de verliezen aan dooden en gewonden vallen door de omstandighe- den boven genoemd zeer veel mee, men had het erger mogen verwachten. k Er zijn echter vele jonge levens, die voor de toekomst van ons volk en ons land zoo- veel beloofden, gesneuveld. Maar wie het offer van zijn leven bracht voor zijn va- derland, heeft niet vergeefs geleefd. Van betrekkelijk een klein getal is dit offer ge- vraagd, van ons allen is het plicht hen te eeren en voor hen te bidden, van ons allen ook om het leed, dat de korte strijd bracht, te lenigen en mede te werken aan opbouw en herstel. Laten wij onze dooden eeren, die op het land, ter zee en in de lucht gestreden heb- ben, tot zij dood of gewond waren, of tot hen' bevel gegeven werd de wapenen te strekken. Ook onze luchtmacht. Zondagavond is vanwege het Duitsche opperbevel een mededeeling gedaan, waar- bij hetgeen eerder over de Nederlandsche bom-vliegtuigen was gezegd, werd herroe- pen. Medegedeeld was, dat deze zich in En- geland in veiligheid gebracht hadden, even- wel is gebleken, dat zij inderdaad tot het laatste in het gevecht met de Duitsche troeren ten onder zijn gegaan. Dit bericht, dat het Duitsche opperbevel eert, wijl hier een onjuiste voorstelling, die tot verkeerde gevolgtrekkingen aanleiding kon geven dadelijk hersteld is, eert onze dapperen in de lucht, die streden tot zij ten ondei gingen. Zijn er misschien geweest die hun plicht niet ten volle deden. Dat wordt beweerd, het is mogelijk, "naai laten wij toch onze jongens, omdat zij in dm strijd verslagen werden, niet be- schuldigen daarmee eert men ook den dap- peren vijand met. Duitsch Legerbericht van Maandag 20 Mei Het Oppercommando der Duitsche Weer- macht maakt bekend: In België wordt de achtervolging met gevechten tegen vijandelijke achterhoeden voortgezet. De Dender werd overschreden en vervolgens werd de boven-Schelde be- reikt. Engelsche troepen trekken in snelle mar- senen naar Kanaalhavens, terwijl bij Mau- beuge en ten Zuiden van Valenciennes aan- vallen van een naar het Zuiden een uitweg zoekend Fransch-Belgisch leger werd af- geslagen. De vijand heeft daarbij zware ver- liezen geleden in het bijzonder aan pan- serwagens en trok, na deze mislukte door- braakpoging sterk geschokt naar het Wes- ten terug. Ten Zuidwesten van Laon bereikten onze pantser- en gemotoriseerde afdeelingen het slagveld van de Sommeslag van 1916 aan den straatweg Cambray—Peronne. Bommenwerpers, gevechts- en pantser- afdeelingen versloegen een van Laon naar het Noorden oprukkende pantsercolonne en dwongen haar terug te keeren. De geheele binnenste fortengordel van Luik, alsmede alle forten van Namen op één na zijn in onze handen. Bij de gevechten tusschen pantserafdee- lingen in België heeft de Oberleutnant Ba- ron Nolde zich door bijzondere koelbloe- digheid onderscheiden. Gisteren deed de Duitsche Luchtmacht weer aanvallen op de achter- waartse verbindingen en terugtochtwegen van den vijand in Noord-Frankrijk en Bel- gië. De aanvallen op vijandelijke vliegvelden werden met succes voortgezet. Bij de gewapende verkenningsvluchten in het zeegebied voor de Fransch-Belgische kust, werden twee vijandelijke torpedoja- gers vernield, een torpedojager en de Fran- sche torpedo-boot „Imcomprise" en drie handelsschepen met een gezamelijke ton- nage van 15000 ton zwaar beschadigd. De vijand verloor gisteren 143 vliegtui- gen, 95 werden in luchtgevechten neerge- schoten 15 door luchtafweergeschut neer- gehaald en de rest op de grond vernield. 31 Duitsche vliegtuigen worden vermist. Gisteren hebben Britsche vliegtuigen in West Duitschland weer zonder overleg bommen gestrooid waarbij eenige burgers werden gedood en gewond. Het eenige mi- litaire object, dat werd getroffen was een krijgsgevangenenkamp. Eenige krijgsge- vangenen werden gedood. Laon bezet Het Duitsche oppercommando deelde gisterenmorgen mede: Duitsche troepen hebben Laon be- stormd. Op de citadel van Laon waait de Duitsche oorlogsvlag. Ten Zuiden van Laon is het kanaal van de Oise naar de Aisne bereikt. Een militair bevelhebber voor België en Nederland benoemd GENERAAL VON FALKENHAUSEN Het D.N.B, meldt uit Berlijn: Kolonel-generaal von Brauchitsch, de op- perbevelhebber van het Duitsche leger, heeft, krachtens de hem door den Führer en hoogsten bevelhebber der weermacht verleende bevoegdheden in de in het Wes- tn bezette gebieden, de instelling van een militair bestuur gelast en generaal der in- fanterie von Falkenhausen tot militair be- velhebber in België en Nederland benoemd. Tot de ambtsaanvaarding van rijksmi- nister dr. Seys Inquart, den door den Führer' benoemden Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied en tot de benoeming van een militairen bevelheb- ber in Nederland zal het militaire bestuur in Nederland aan generaal der infanterie von Falkenhausen worden toevertrouwd. Radio-rede van den Voorzitter der Tweede Kamer OPROEP TOT WEDEROPBOUW. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal, mr. J. R. H. van Schaik, heeft gisterenavond voor de Nederland- sche radio een toespraak gehouden. Spreker sprak ongeveer als volgt: Heden is het juist tien dagen geleden, dat ons volk, na een lange reeks van iaren onder het wijze en zegenrijke bestuur van het Huis van Oranje in vrede te hebben ge- leefd, tot verdediging van het land werd geroepen. Die dagen zijn als een vreeselijke orkaan over ons heengegaan. Nu in het bezette gebied de uitwendige rust weer geleidelijk aan is hersteld, voel ik mij gedrongen een enkel woord tot u, mijn landgenooten te zeggen. In de eerste plaats hoe kan het an- ders gaan onze gedachten uit naar hen, die met ontembaren moed, met groote dap- perheid en weergalooze zelfopoffering den strijd streden. Velen betaalden hun moed met hun leven. Talrijk zijn de moeders, de echtgenooten en de kinderen, die hun zonen, hun mannen, hun vaders nimmer zullen zien terugkeeren. Het slagveld heeft hen voor goed uit ons midden weggerukt. Eén groofe troost blijft ons: Zij, die voor het vaderland vielen, hebben den krans der eeuwige belooning met zich in het graf meegenomen. Heel ons volk deelt in het smartelijk ver- lies, dat zoovele gezinnen trof. Met grooten eerbied en dankbaarheid zullen wij onze dierbare zonen blijven gedenken. Niet weinigen, heiaas, zijn ook de slacht- offers onder d* bv gerbevolking. Ook voor deze zwaarbepro>f,;en onder de burgerbe- volking gevoelen wij grootee deernis. De tranen, die in soovele Nederlandsche gezinnen in drgen worden geschreid, mogen voor ons zijji als een levende bron, waaruit wij nieuwe kracht en sterkte put- ten. Onze gedacht m gaan natuurlijk 1 ook uit naar onze rvomngin, Die met voortdu- rende zorg omringde en die in overleg met den opperbevelhebber een beslissing heeft genomen, die Haar geweldig zwaar moet zijn gevallen. Zoo gaarne hadden wij Haar in ons midden gehouden. Het is voorbarig thans een oordeel te vellen. De geschiedenis zal uitmaken of voor de handhaving van de souvereine Staat de juiste wee is bewan- deld. De uitwendige rust is, zooals gezegd, vrijwel hersteld, de inwendige rust heeft ons volk nog niet geheel hervonden. Daar- voor zijn de gebeurtenissen te diep ingrij- pend geweest. Daarom gevoel ik behoefte in deze moei- lijke omstandigheden mijn landgenooten aan te sporen hun best te doen zoo spoe- dig mogelijk weer in ons land het even- wicht en de kalmte te doen terugkeeren. leder onzer vervulle zijn dagelijksche plichten met ijver en nauwgezetheid, ieder bevordere zoo.veel in zijn vermogen ligt or- de en regelmaat en betrachte een stipte ge- hoorzaamheid aan de overheden. De opperbevelhebber is ons volledig ver- trouwen waardig en ik ben overtuigd, dat ook de maatregelen der Duitsche bezetting strekken tot behoud van de eer van ons volk. In de vervulling van de taak van den wederopbouw betrachten wij de éénheid, die ons allen bindt en vergeten wij wat ons verdeelt. Als er één oogenblik Is, waarop wij wat ons verdeelt moeten vergeten, dan is dit wel thans. Laten wij de handen ineen slaan, met en voor elkaar werken. De hoofden omhoog. De toekomst lijkt duister, maar God's hand bestuurt ons en al is de Voorzienig- ' heid vaak ondoorgrondelijk in Zijn raads- besluiten, wij vertrouwen op Haar en gaan vastberaden en vol geestkracht onzen weg voorwaarts. ZWARE BRITSCHE KRUISER GEKAPSEISD Het D.N.B, meldt uit Berlijn: Duitsche verkenningsvliegtuigen hadden, zooals reeds gemeld, aan de Noorsche kust schen kruiser op een klip waargenomen, in de buurt van Bodoe een zwaren Engel- Het schip maakte slagzij. De Duitsche ver- kenners hebben thans kunnen waarnemen, dat deze zware kruiser gekapseisd is. De Belgische Koninklijke Familie te Le Havre De Belgische Koninklijke Familie is giste- ren te L-.» havre aangtKjmtn en heeft daar haar intrek genomen. Hoe de Duitsche troepen over de Maas trokken In een nader frontbericht werd Zaterdag een beschrijving gegeven hoe de overtocht over de Maas werd afgedwongen. Hierin wordt gezegd: Aan de overzijde van de Maas hebben zich de Fransche en Belgische troepen ge- concentreerd. In reeds lang voorbereidt stellingen hebben zich hier de terugstrob- mende Belgen en Fransche vastgezet. Aan de lichte eenheden van onze troepen ge- lukte het direct achter den vluchtenden vijand in rubberbooten over te steken. Hei waren soldaten van de gemotoriseerde in- fantie, die met onvergelijkende kranigheid den vijand op de hielen bleef zitten. Het gelukte den manschappen bij den eersten stormloop de voorste bunkerlinie te nemen. De plaatsen waar de vijand over de Maas trok en de bruggen achter zich liet sprin- gen, waren uitstekend voor de verdediging. Aan onzen kant loopt het terrein zacht naar de Maas af, terwijl het op den oever aan den overkant steil omhoog rijst. Hier hadden de Belgen met steun der Franschen hun batterijen in van beton opgetrokken stellingen ingebouwd. De geheele voorste helling zit vol bunkers. Het overtrekken van de Maas werd in- geleid door een artillerie-duel tusschen de snel naar voren gebrachte Duitsche batte- rijen en de goed ingerichte stellingen van den vijand. De tegenstander weerde zich taai en verbeten. Pas na een urenlang vuur- gevecht werd geschut na geschut tot zwij- gen gebracht. Ondertusschen worden in den er achter liggenden sector reeds voorberei- dingen getroffen, snelle eenheden zoo spoe- dig over de Maas te werpen. Achter staan, goed gecamoufleerd tegen waarnemingen door vliegtuigen, de pantsers, die samen met soldaten van de gemotoriseerde infan- terie als eerste overgezet zullen worden. Het artillerieduel is ten einde. Onze kanon- nen hebben overwonnen. In een handom- draai zijn de vaartuigen naar de weide aan de Maas afgezakt en hebben pioniers hun rubberbooten opgepompt. De peddels dom- peren in de Maas. Een paar honderd sla- gen. De eerste rubberboot legt aan den overkant aan den oever aan. Intusschen zijn ook de pontons afgeladen. Van den vijandelijkhen oever hoort men den strijd der infanterie. Machinegeweren ratelen, handgranaten spatten uit elkaar. Plotseling slaan vijandelijken granaten in. De kanon- nen welke wij nog niet het zwijgen hebben opgelegd, trachten het overtrekken te ver- hinderen. Nu begint ook de Duitsche ar- tillerie weer en beschiet den vijand. Van gene zijde brengen de vlotten en veerboo- ten gewonden mede. Het zijn soldaten der gemotoriseerde infanterie, die zich ondanks de zeer groote overmacht van den tegen- stander dapper geweerd hebben. De am- bulance-auto's zijn reeds den oever op- gereden. Verbazend groot is het aantal Fransche gevangenen, die eveneens met de terugkeerende veerbooten en vlotten naar den linkeroever worden gebracht. Zij ma- ken allen een uiterst moegestreden indruk. De bedrijvigheid op de Maas wordt steeds grooter. Thans komen ook de eerste intan- teristen. De mannen hebben de laatste da- gen tweehonderd kilometer gemarcheerd, doch zijn niettemin nog verwonderlijk frisch. De bezetting van Leuven Het D.N.B, meldde Zaterdag uit België: De inneming van Leuven door Duitsche troepen wordt op aanschouwelijke wijze geschilderd in een ooggetuigeverslag dat het D.N.B, ontvangen heeft. Hierin wordt gezegd: Op den avond van 16 Mei waren de Duitsche troepen reeds reeds tot in de voor- steden van Leuven naar voren gedrongen. Van hooger gelegen punten uit konden de voorposten in de eigenlijke stad zien. Een heftig duel tusschen de Duitsche artillerie en die van den tegenstander was in vollen gang. In een eindelooze reeks suisden kort na elkander de granaten over en weer. Urenlang kruiste een Duitsche Fieseler- Storch over de stad en liet zich in zijn ver- kenningsactie niet > stoten door het vuur van den tegenstander. Rechts en links van den weg, die naar Leuven voert, hadden de Duitsche infanteristen zich ingegraven en wachtten rustig op een eventueelen tegen- aanval van de Engelschen of Belgen. Maar er volgde geen aanval van den vijand. In den morgen van 17 Mei begonnen de aanvallen van de Duitsche duikbommen- werpers (de Stuka's). In onophoudelijke golven vielen zij aan en bestookten de vij- andelijke stellingen met bommen. Toen was het met het verdere verzet gauw gedaan. De Engelschen ruimden als het ware vluch- tend het terrein en de stad Leuven was niemandsland geworden. Precies om elf uur kwam voor de Duitsche infanteristen het lang verwachte bevel voor den opmarsen. Stipt en nauwkeurig, als gold het een exercitie, drong men de stad binnen. Alle vereischte voorzorgsmaatregelen werden gebruikt. Men wist immers niet, welke verrassing de vijand in de stad voor de Duitsche troepen zou hebben kunnen achterlaten. Voorop ging een troep, die den weg van den opmarsch onderzocht naar eventueele landmijnen. Zij werden door ex- plosies onschadelijk gemaakt. De eene soldaat na den anderen tastte voorwaarts en drong vooruit tot aan het hoofdstation, waar nieuwe veiligheidsmaatregelen geno- men werden. Een zwaar machinegeweer richtte zijn loop op de straat, die van het station naar het raadhuis voert. Andere posten sloten de andere straten af, die naar het station voeren. Met den verre- kijker werden elk huis en elke hoek be- spied, maar niets bewoog zich. Op de trot- toirs langs de huizen gingen de Duitschers in rijen voorwaarts. Maar alles lag verlaten en als het ware uitgestorven. Aan het raadhuis, dat be- roemde bouwwerk uit de middeleeuwen, waren met uitzondering van eenige zeer geringe beschadigingen geen sporen van vernieling te ontdekken. In het algemeen bleek, dat de stad niet in die mate vernield was als men na de felle gevechten om het bezit daarvan verwachten moest. De bezet- ting van de stad voltrok zich volgens het vastgestelde plan. Op de spaarzame rijen van de voorhoede volgden de overige een- heden en weldra trok een breede stroom van troepen door de straten. De stad, die te voren als het ware was uitgestorven, was in zeer korten tijd in een legerkamp veranderd. Oproep aan de bevolking van Nederland Op 14 Mei heeft de vroegere Nederlano- sche regeering zich naar Engeland bege- ven en het Nederlandsche volk aan zijn eigen lot overgelaten. Onder den invloed der Duitsche wapens en beseffend dat een verdere tegenstand volkomen hopeloos zou zijn, heeft de op- perbevelhebber der Nederlandsche troepen te land en ter zee nog denzelfden dag be- sloten, aan de geheele Nederlandsche weer- macht het bevel te geven, den strijd te sta- ken en de wapens neer te leggen. Met dit voor een soldaat zwaar besluit heeft de opperbevelhebber der Nederland- troepen een hooge maat van inzicht in de werkelijke militaire toestand bewe- zen. Hij heeft ten volle beseft dat ieder uur der voortzetting van dezen onzinnigen strijd voor zijne troepen en zijn bevolking slechts ontzettende bloedoffers zou bren- gen en in dit geval steden en dorpen aan een totale vernieling prijs gegeven waren. Toch zou dit aan het feit van een Duit- sche overwinning niets hebben veranderd. Toen de vroegere Nederlandsche regee- ring door haar konspiraties met Engeland en Frankrijk den strijd tegen Duitschland te weeg gebracht heeft en zoodoende tegen 'n weermacht, wier kracht door de vooraf- gaande gebeurtenissen bewezen was, heeft zij van begin af onverantwoordelijk gehan- deld. Had de vroegere regeering niet ge- luisterd naar Engelsche raadgevingen, maar een werkelijke neutraliteit bewaard, dan zouden alle nu gebrachte offers van goed en bloed onnoodig geweest zijn. Nu de wapens neergelegd zijn, is de Ne- derlandsche bevolking in staat, haar vreed- zame arbeid te hervatten. leder wordt ver- zocht, na deze verschrikkelijke dagen tot zijn gewoon werk terug te keeren. Maar eenieder trede ook op, tegen zulke gewetenlooze elementen, die voortdurend door passieve weerstand of door actieve daden, onrust stichten en daardoor den voortgang van het burgerlijk leven, de openbare rust en orde willen storen. Volgens het bevel van den Führer zal de Duitsche Weermacht haar best doen, om aan ieder het lot der bezetting te verge- makkelijken. Zij zal leven en eigendom der bevolking tegen alle vijandelijke aan- vallen beschermen en de vredelievende ele- menten zoo ver mogelijk steunen. Daartegenover zal de Duitsche Weer- macht ieder vernietigen, die rust en vrede stoort. DE MILITAIRE BEVELHEBBER IN DE NEDERLANDEN. 17-5-1940. Het gebruik van pantserwagens Naar de Svenska Dagbladet bericht, schrijft een militair medewerker van de Ti- mes, dat de Fransche legerleiding door de kracht van den Duitschen aanval door de Ardennen volkomen overrompeld is De ver- dediging was door de slechte wegen moei- lijker dan elders. Een andere verrassing was, dat de Duitschers er in waren ge- slaagd in dit moeilijke terrein gebruik te maken van pantserwagens. Deze pantser- wagens hebben te zamen met de duikbom- menwerpers de doorbraak tot stand ge- bracht. De medewerker van de Times voegt hietraan toe, dat de Fransche infanterie in zekere sectoren van streek was gebracht door de massale Duitsche bomaanvallen.

Transcript of Nieuwsblad van het Zuiden : dagblad met ochtend- en avond ...offer van zijn leven bracht voor zijn...

Page 1: Nieuwsblad van het Zuiden : dagblad met ochtend- en avond ...offer van zijn leven bracht voor zijn va-derland, heeft niet vergeefs geleefd. Van betrekkelijk een klein getal is ditoffer

No. 8092 23e JAARGANG

PRIJS DER ADVERTENTIÊN;Van I—s regels ’1.75Elke regel meer ’0.35Reclames tusschen tekst ’0.65Bewijsnumer ’O.lO 1

HET NIEUWSBLADDINSDAG 21 MEI 1940

VAN HET ZUIDEN - TILBURGABONNEMENTSPRIJS:Per week f0.15 (met Zondagblad) f0.20Per kwartaal ’1.95 (m Zondagblad) ’2.60Franco p. post ’2.60 m. Zondagsblad ’3.25TEL. No. 4221 - Postbus 23 - GIRO 25982 REDACTIE- EN ADMINISTRATIE-BUREAUX: WILLEM H-STRAAT 56, TILBURG. - Telegram-adres: NIEUWSBLAD-TILBURG

Laten wij onze soldateneeren

Het is wel duidelijk gebleken, dat onsNederlandsch verdedigingsstelsel nief instaat bleek de Duitsche legerscharen tegente houden. Tegen de machtige Duitschelegerscharen was onze verdediging nietbestand.

Er zijn groote troependeelen die in onzeversterkte linies lagen en die niet of bijnaniet gevochten hebben.

Maar we stellen dit nadrukkelijk vast,dat was niet wijl de Nederlandsche officie-ren en soldaten niet bereid zouden zijn ge-weest ten volle hun plicht te doen.

Het is de militair gesproken uitnemendetaktiek en strategie van .de Duitsche leger-leiding, die tengevolge had, dat bijvoor-beeld een deel van de Peellinie in feite geendienst kon doen.

Op enkele punten werden de linies door-gestooten, waardoor de overige deelen we-gens gevaar van omsingeling ontruimdmoesten worden, de linies werden immerszoo opgerold.

De Duitsche weermacht is niet gewoonden tegenstander, die zich dapper verweer-de, te kleineeren en van Duitsche zijdewordt dan ook volkomen erkend, dat daarwaar onze soldaten in gevecht kwamendeze zich met groote dapperheid en waredoodsverachting hebben geweerd.

Aan beide zijden werd dapper gestredenen in de Duitsche pers wordt dit ook er-kend.

Een schoone getuigenis daarvan komtvoor in de beschouwing van de „BerlinerLokal Anzeiger".

Dit blad heeft met veel waardeering overden moed en de dapperheid onzer soldatengeschreven. De Nederlandsche soldaten,zoo schreef het blad, hebben zich met groo-te dapperheid verdedigd in hun bunkers,welke de Hollanders kasematten noemen.De witte vlag van overgave verscheen eerstdoor de vuuropening wanneer de laatsteman der bezetting gewond was.

Daarvan, van de dapperheid 'der Neder-landsche soldaten getuigen ook de bijzon-derheden, die bekend worden bijv. van denstrijd aan het Maas-Waal-Kanaal en bijMill en op nog verschillende plaatsen meer.

Zoo heeft, om nog een voorbeeld te noe-men, de bezetting van het vliegveld Kat-wijk bij de verdediging hiervan eenontzaglijk dappere strijd gestreden, hetovergroote deel van de officieren en solda-ten is daar gesneuveld. Tot degenen, diehier met eere gevallen zijn behoort de re-'serve-luitenant mr. L. Moller, de zoon vanonzen geëerden stadgenoot, het lid derTweede Kamer dr. H. W. Moller.

De zekerheid, dat hun zoon zijn vollenplicht deed voor het vaderland moge deouders en familie van dezen nobelen jongeman, die geliefd was door ieder die hemkende, tot troost strekken.

Zooals naar allen, die hun man, zoon ofbrcreder verloren, 'ons medeleven en onzehartelijke deelneming uitgaat.

Ons leger is verslagen, laten wij het zon-der bitterheid erkennen, maar laten wij eeren hulde brengen aan de dappere Neder-landsche mannen, die in de ure van hetgevaar hun plicht deden.

Gode zij dank de verliezen aan doodenen gewonden vallen door de omstandighe-den boven genoemd zeer veel mee, menhad het erger mogen verwachten. k

Er zijn echter vele jonge levens, die voorde toekomst van ons volk en ons land zoo-veel beloofden, gesneuveld. Maar wie hetoffer van zijn leven bracht voor zijn va-derland, heeft niet vergeefs geleefd. Vanbetrekkelijk een klein getal is dit offer ge-vraagd, van ons allen is het plicht hen teeeren en voor hen te bidden, van ons allenook om het leed, dat de korte strijd bracht,te lenigen en mede te werken aan opbouwen herstel.

Laten wij onze dooden eeren, die op hetland, ter zee en in de lucht gestreden heb-ben, tot zij dood of gewond waren, of tothen' bevel gegeven werd de wapenen testrekken.

Ook onze luchtmacht.Zondagavond is vanwege het Duitsche

opperbevel een mededeeling gedaan, waar-bij hetgeen eerder over de Nederlandschebom-vliegtuigen was gezegd, werd herroe-pen.

Medegedeeld was, dat deze zich in En-geland in veiligheid gebracht hadden, even-wel is gebleken, dat zij inderdaad tot hetlaatste in het gevecht met de Duitschetroeren ten onder zijn gegaan.

Dit bericht, dat het Duitsche opperbeveleert, wijl hier een onjuiste voorstelling, dietot verkeerde gevolgtrekkingen aanleidingkon geven dadelijk hersteld is, eert onzedapperen in de lucht, die streden tot zij tenondei gingen.

Zijn er misschien geweest die hun plichtniet ten volle deden.

Dat wordt beweerd, het is mogelijk,"naai laten wij toch onze jongens, omdat zijin dm strijd verslagen werden, niet be-schuldigen daarmee eert men ook den dap-peren vijand met.

Duitsch Legerbericht vanMaandag 20 Mei

Het Oppercommando der Duitsche Weer-macht maakt bekend:

In België wordt de achtervolging metgevechten tegen vijandelijke achterhoedenvoortgezet. De Dender werd overschredenen vervolgens werd de boven-Schelde be-reikt.

Engelsche troepen trekken in snelle mar-senen naar Kanaalhavens, terwijl bij Mau-beuge en ten Zuiden van Valenciennes aan-vallen van een naar het Zuiden een uitwegzoekend Fransch-Belgisch leger werd af-geslagen. De vijand heeft daarbij zware ver-liezen geleden in het bijzonder aan pan-serwagens en trok, na deze mislukte door-braakpoging sterk geschokt naar het Wes-ten terug.

Ten Zuidwesten van Laon bereikten onzepantser- en gemotoriseerde afdeelingen hetslagveld van de Sommeslag van 1916 aanden straatweg Cambray—Peronne.

Bommenwerpers, gevechts- en pantser-afdeelingen versloegen een van Laon naarhet Noorden oprukkende pantsercolonne endwongen haar terug te keeren.

De geheele binnenste fortengordel vanLuik, alsmede alle forten van Namen opéén na zijn in onze handen.

Bij de gevechten tusschen pantserafdee-lingen in België heeft de Oberleutnant Ba-ron Nolde zich door bijzondere koelbloe-digheid onderscheiden.

Gisteren deed de Duitsche Luchtmachtweer aanvallen op de achter-waartse verbindingen en terugtochtwegenvan den vijand in Noord-Frankrijk en Bel-gië. De aanvallen op vijandelijke vliegveldenwerden met succes voortgezet.

Bij de gewapende verkenningsvluchtenin het zeegebied voor de Fransch-Belgischekust, werden twee vijandelijke torpedoja-gers vernield, een torpedojager en de Fran-sche torpedo-boot „Imcomprise" en driehandelsschepen met een gezamelijke ton-nage van 15000 ton zwaar beschadigd.

De vijand verloor gisteren 143 vliegtui-gen, 95 werden in luchtgevechten neerge-schoten 15 door luchtafweergeschut neer-gehaald en de rest op de grond vernield.

31 Duitsche vliegtuigen worden vermist.Gisteren hebben Britsche vliegtuigen in

West Duitschland weer zonder overlegbommen gestrooid waarbij eenige burgerswerden gedood en gewond. Het eenige mi-litaire object, dat werd getroffen was eenkrijgsgevangenenkamp. Eenige krijgsge-vangenen werden gedood.

Laon bezetHet Duitsche oppercommando deelde

gisterenmorgen mede:Duitsche troepen hebben Laon be-

stormd. Op de citadel van Laon waait deDuitsche oorlogsvlag. Ten Zuiden van Laonis het kanaal van de Oise naar de Aisnebereikt.

Een militair bevelhebbervoor België en Nederland

benoemdGENERAAL VON FALKENHAUSEN

Het D.N.B, meldt uit Berlijn:Kolonel-generaal von Brauchitsch, de op-perbevelhebber van het Duitsche leger,heeft, krachtens de hem door den Führer

en hoogsten bevelhebber der weermachtverleende bevoegdheden in de in het Wes-tn bezette gebieden, de instelling van eenmilitair bestuur gelast en generaal der in-fanterie von Falkenhausen tot militair be-velhebber in België en Nederland benoemd.

Tot de ambtsaanvaarding van rijksmi-nister dr. Seys Inquart, den door denFührer' benoemden Rijkscommissaris voorhet bezette Nederlandsche gebied en totde benoeming van een militairen bevelheb-ber in Nederland zal het militaire bestuurin Nederland aan generaal der infanterievon Falkenhausen worden toevertrouwd.

Radio-rede van den Voorzitterder Tweede Kamer

OPROEP TOT WEDEROPBOUW.De Voorzitter van de Tweede Kamer der

Staten-Generaal, mr. J. R. H. van Schaik,heeft gisterenavond voor de Nederland-sche radio een toespraak gehouden.

Spreker sprak ongeveer als volgt:

Heden is het juist tien dagen geleden,dat ons volk, na een lange reeks van iarenonder het wijze en zegenrijke bestuur vanhet Huis van Oranje in vrede te hebben ge-leefd, tot verdediging van het land werdgeroepen.

Die dagen zijn als een vreeselijke orkaanover ons heengegaan.

Nu in het bezette gebied de uitwendigerust weer geleidelijk aan is hersteld, voelik mij gedrongen een enkel woord tot u,mijn landgenooten te zeggen.

In de eerste plaats — hoe kan het an-ders — gaan onze gedachten uit naar hen,die met ontembaren moed, met groote dap-perheid en weergalooze zelfopoffering denstrijd streden.

Velen betaalden hun moed met hun leven.Talrijk zijn de moeders, de echtgenooten ende kinderen, die hun zonen, hun mannen,hun vaders nimmer zullen zien terugkeeren.Het slagveld heeft hen voor goed uit onsmidden weggerukt.

Eén groofe troost blijft ons: Zij, die voorhet vaderland vielen, hebben den krans dereeuwige belooning met zich in het grafmeegenomen.

Heel ons volk deelt in het smartelijk ver-lies, dat zoovele gezinnen trof. Met grooteneerbied en dankbaarheid zullen wij onzedierbare zonen blijven gedenken.

Niet weinigen, heiaas, zijn ook de slacht-offers onder d* bv gerbevolking. Ook voordeze zwaarbepro>f,;en onder de burgerbe-volking gevoelen wij grootee deernis.

De tranen, die in soovele Nederlandschegezinnen in drgen worden geschreid,mogen voor ons zijji als een levende bron,waaruit wij nieuwe kracht en sterkte put-ten.

Onze gedacht m gaan natuurlijk1ook uitnaar onze rvomngin, Die met voortdu-rende zorg omringde en die in overleg metden opperbevelhebber een beslissing heeftgenomen, die Haar geweldig zwaar moetzijn gevallen. Zoo gaarne hadden wij Haarin ons midden gehouden. Het is voorbarigthans een oordeel te vellen. De geschiedeniszal uitmaken of voor de handhaving van desouvereine Staat de juiste wee is bewan-deld.

De uitwendige rust is, zooals gezegd,vrijwel hersteld, de inwendige rust heeftons volk nog niet geheel hervonden. Daar-voor zijn de gebeurtenissen te diep ingrij-pend geweest.

Daarom gevoel ik behoefte in deze moei-lijke omstandigheden mijn landgenootenaan te sporen hun best te doen zoo spoe-dig mogelijk weer in ons land het even-wicht en de kalmte te doen terugkeeren.

leder onzer vervulle zijn dagelijkscheplichten met ijver en nauwgezetheid, iederbevordere zoo.veel in zijn vermogen ligt or-de en regelmaat en betrachte een stipte ge-hoorzaamheid aan de overheden.

De opperbevelhebber is ons volledig ver-trouwen waardig en ik ben overtuigd, datook de maatregelen der Duitsche bezettingstrekken tot behoud van de eer van onsvolk.

In de vervulling van de taak van denwederopbouw betrachten wij de éénheid,die ons allen bindt en vergeten wij wat onsverdeelt. Als er één oogenblik Is, waaropwij wat ons verdeelt moeten vergeten, danis dit wel thans.

Laten wij de handen ineen slaan, met envoor elkaar werken.

De hoofden omhoog.De toekomst lijkt duister, maar God's

hand bestuurt ons en al is de Voorzienig-

' heid vaak ondoorgrondelijk in Zijn raads-besluiten, wij vertrouwen op Haar en gaanvastberaden en vol geestkracht onzen wegvoorwaarts.

ZWARE BRITSCHE KRUISERGEKAPSEISD

Het D.N.B, meldt uit Berlijn:Duitsche verkenningsvliegtuigen hadden,

zooals reeds gemeld, aan de Noorsche kustschen kruiser op een klip waargenomen,in de buurt van Bodoe een zwaren Engel-Het schip maakte slagzij. De Duitsche ver-kenners hebben thans kunnen waarnemen,dat deze zware kruiser gekapseisd is.

De Belgische Koninklijke Familiete Le Havre

De Belgische Koninklijke Familie is giste-ren te L-.» havre aangtKjmtn en heeft daarhaar intrek genomen.

Hoe de Duitsche troepenover de Maas trokkenIn een nader frontbericht werd Zaterdag

een beschrijving gegeven hoe de overtochtover de Maas werd afgedwongen. Hierinwordt gezegd:

Aan de overzijde van de Maas hebbenzich de Fransche en Belgische troepen ge-concentreerd. In reeds lang voorbereidtstellingen hebben zich hier de terugstrob-mende Belgen en Fransche vastgezet. Aande lichte eenheden van onze troepen ge-lukte het direct achter den vluchtendenvijand in rubberbooten over te steken. Heiwaren soldaten van de gemotoriseerde in-fantie, die met onvergelijkende kranigheidden vijand op de hielen bleef zitten. Hetgelukte den manschappen bij den eerstenstormloop de voorste bunkerlinie te nemen.De plaatsen waar de vijand over de Maastrok en de bruggen achter zich liet sprin-gen, waren uitstekend voor de verdediging.

Aan onzen kant loopt het terrein zachtnaar de Maas af, terwijl het op den oeveraan den overkant steil omhoog rijst. Hierhadden de Belgen met steun der Franschenhun batterijen in van beton opgetrokkenstellingen ingebouwd. De geheele voorstehelling zit vol bunkers.

Het overtrekken van de Maas werd in-geleid door een artillerie-duel tusschen desnel naar voren gebrachte Duitsche batte-rijen en de goed ingerichte stellingen vanden vijand. De tegenstander weerde zichtaai en verbeten. Pas na een urenlang vuur-gevecht werd geschut na geschut tot zwij-gen gebracht. Ondertusschen worden in dener achter liggenden sector reeds voorberei-dingen getroffen, snelle eenheden zoo spoe-dig over de Maas te werpen. Achter staan,goed gecamoufleerd tegen waarnemingendoor vliegtuigen, de pantsers, die samenmet soldaten van de gemotoriseerde infan-terie als eerste overgezet zullen worden.Het artillerieduel is ten einde. Onze kanon-nen hebben overwonnen. In een handom-draai zijn de vaartuigen naar de weide aande Maas afgezakt en hebben pioniers hunrubberbooten opgepompt. De peddels dom-peren in de Maas. Een paar honderd sla-gen. De eerste rubberboot legt aan denoverkant aan den oever aan. Intusschenzijn ook de pontons afgeladen. Van denvijandelijkhen oever hoort men den strijdder infanterie. Machinegeweren ratelen,handgranaten spatten uit elkaar. Plotselingslaan vijandelijken granaten in. De kanon-nen welke wij nog niet het zwijgen hebbenopgelegd, trachten het overtrekken te ver-hinderen. Nu begint ook de Duitsche ar-tillerie weer en beschiet den vijand. Vangene zijde brengen de vlotten en veerboo-ten gewonden mede. Het zijn soldaten dergemotoriseerde infanterie, die zich ondanksde zeer groote overmacht van den tegen-stander dapper geweerd hebben. De am-bulance-auto's zijn reeds den oever op-gereden. Verbazend groot is het aantalFransche gevangenen, die eveneens met deterugkeerende veerbooten en vlotten naarden linkeroever worden gebracht. Zij ma-ken allen een uiterst moegestreden indruk.De bedrijvigheid op de Maas wordt steedsgrooter. Thans komen ook de eerste intan-teristen. De mannen hebben de laatste da-gen tweehonderd kilometer gemarcheerd,doch zijn niettemin nog verwonderlijkfrisch.

De bezetting van LeuvenHet D.N.B, meldde Zaterdag uit België:De inneming van Leuven door Duitsche

troepen wordt op aanschouwelijke wijzegeschilderd in een ooggetuigeverslag dathet D.N.B, ontvangen heeft. Hierin wordtgezegd:

Op den avond van 16 Mei waren deDuitsche troepen reeds reeds tot in de voor-steden van Leuven naar voren gedrongen.Van hooger gelegen punten uit konden devoorposten in de eigenlijke stad zien. Eenheftig duel tusschen de Duitsche artillerieen die van den tegenstander was in vollengang. In een eindelooze reeks suisden kortna elkander de granaten over en weer.Urenlang kruiste een Duitsche Fieseler-Storch over de stad en liet zich in zijn ver-kenningsactie niet > stoten door het vuurvan den tegenstander. Rechts en links vanden weg, die naar Leuven voert, hadden deDuitsche infanteristen zich ingegraven enwachtten rustig op een eventueelen tegen-aanval van de Engelschen of Belgen. Maarer volgde geen aanval van den vijand.

In den morgen van 17 Mei begonnen deaanvallen van de Duitsche duikbommen-werpers (de Stuka's). In onophoudelijkegolven vielen zij aan en bestookten de vij-andelijke stellingen met bommen. Toen washet met het verdere verzet gauw gedaan.De Engelschen ruimden als het ware vluch-tend het terrein en de stad Leuven wasniemandsland geworden. Precies om elf uurkwam voor de Duitsche infanteristen hetlang verwachte bevel voor den opmarsen.Stipt en nauwkeurig, als gold het eenexercitie, drong men de stad binnen.

Alle vereischte voorzorgsmaatregelenwerden gebruikt. Men wist immers niet,welke verrassing de vijand in de stad voorde Duitsche troepen zou hebben kunnen

achterlaten. Voorop ging een troep, die denweg van den opmarsch onderzocht naareventueele landmijnen. Zij werden door ex-plosies onschadelijk gemaakt. De eenesoldaat na den anderen tastte voorwaartsen drong vooruit tot aan het hoofdstation,waar nieuwe veiligheidsmaatregelen geno-men werden. Een zwaar machinegeweerrichtte zijn loop op de straat, die van hetstation naar het raadhuis voert. Andereposten sloten de andere straten af, dienaar het station voeren. Met den verre-kijker werden elk huis en elke hoek be-spied, maar niets bewoog zich. Op de trot-toirs langs de huizen gingen de Duitschersin rijen voorwaarts.

Maar alles lag verlaten en als het wareuitgestorven. Aan het raadhuis, dat be-roemde bouwwerk uit de middeleeuwen,waren met uitzondering van eenige zeergeringe beschadigingen geen sporen vanvernieling te ontdekken. In het algemeenbleek, dat de stad niet in die mate vernieldwas als men na de felle gevechten om hetbezit daarvan verwachten moest. De bezet-ting van de stad voltrok zich volgens hetvastgestelde plan. Op de spaarzame rijenvan de voorhoede volgden de overige een-heden en weldra trok een breede stroomvan troepen door de straten. De stad, diete voren als het ware was uitgestorven,was in zeer korten tijd in een legerkampveranderd.

Oproep aan de bevolkingvan Nederland

Op 14 Mei heeft de vroegere Nederlano-sche regeering zich naar Engeland bege-ven en het Nederlandsche volk aan zijneigen lot overgelaten.

Onder den invloed der Duitsche wapensen beseffend dat een verdere tegenstandvolkomen hopeloos zou zijn, heeft de op-perbevelhebber der Nederlandsche troepente land en ter zee nog denzelfden dag be-sloten, aan de geheele Nederlandsche weer-macht het bevel te geven, den strijd te sta-ken en de wapens neer te leggen.

Met dit voor een soldaat zwaar besluitheeft de opperbevelhebber der Nederland-troepen een hooge maat van inzicht

in de werkelijke militaire toestand bewe-zen. Hij heeft ten volle beseft dat ieder uurder voortzetting van dezen onzinnigenstrijd voor zijne troepen en zijn bevolkingslechts ontzettende bloedoffers zou bren-gen en in dit geval steden en dorpen aaneen totale vernieling prijs gegeven waren.Toch zou dit aan het feit van een Duit-sche overwinning niets hebben veranderd.

Toen de vroegere Nederlandsche regee-ring door haar konspiraties met Engelanden Frankrijk den strijd tegen Duitschland teweeg gebracht heeft en zoodoende tegen 'nweermacht, wier kracht door de vooraf-gaande gebeurtenissen bewezen was, heeftzij van begin af onverantwoordelijk gehan-deld. Had de vroegere regeering niet ge-luisterd naar Engelsche raadgevingen, maareen werkelijke neutraliteit bewaard, danzouden alle nu gebrachte offers van goed enbloed onnoodig geweest zijn.

Nu de wapens neergelegd zijn, is de Ne-derlandsche bevolking in staat, haar vreed-zame arbeid te hervatten. leder wordt ver-zocht, na deze verschrikkelijke dagen totzijn gewoon werk terug te keeren.

Maar eenieder trede ook op, tegen zulkegewetenlooze elementen, die voortdurenddoor passieve weerstand of door actievedaden, onrust stichten en daardoor denvoortgang van het burgerlijk leven, deopenbare rust en orde willen storen.

Volgens het bevel van den Führer zal deDuitsche Weermacht haar best doen, omaan ieder het lot der bezetting te verge-makkelijken. Zij zal leven en eigendomder bevolking tegen alle vijandelijke aan-vallen beschermen en de vredelievende ele-menten zoo ver mogelijk steunen.

Daartegenover zal de Duitsche Weer-macht ieder vernietigen, die rust en vredestoort.

DE MILITAIRE BEVELHEBBERIN DE NEDERLANDEN.

17-5-1940.

Het gebruik vanpantserwagens

Naar de Svenska Dagbladet bericht,schrijft een militair medewerker van de Ti-mes, dat de Fransche legerleiding door dekracht van den Duitschen aanval door deArdennen volkomen overrompeld is De ver-dediging was door de slechte wegen moei-lijker dan elders. Een andere verrassingwas, dat de Duitschers er in waren ge-slaagd in dit moeilijke terrein gebruik temaken van pantserwagens. Deze pantser-wagens hebben te zamen met de duikbom-menwerpers de doorbraak tot stand ge-bracht.

De medewerker van de Times voegthietraan toe, dat de Fransche infanterie inzekere sectoren van streek was gebrachtdoor de massale Duitsche bomaanvallen.

Page 2: Nieuwsblad van het Zuiden : dagblad met ochtend- en avond ...offer van zijn leven bracht voor zijn va-derland, heeft niet vergeefs geleefd. Van betrekkelijk een klein getal is ditoffer

Hierdoor is het geheele colonnes pant-serwagens gelukt door de Fransche stellin-gen heen te breken. Ten Zuidwesten en tenWesten van Mézières zijn de Duitsche troe-pen met groote snelheid doorgebroken. Zijhebben hier een gunstig terrein voor detanks gevonden. L>t Franschen hebben metde grootste inspanning getracht om de diepeinsnijdingen, welke de Duitsche troepen inhun front hebben gemaakt, aan de zijden tedekken. (D.N.8.)

Pantserwagens reddenvliegers

Het D.N.B, meldt uit Berlijn:Bij luchtgevechten ten Zuiden van Sedan

werd op 15 Mei een Duitsch gevechtsvlieg-tuig door treffers in de motoren zoo be-schadigd, dat het tuschen de Fransche linieseen noodlanding moest maken. Twee ledenvan de bemanniag waren gewond. De bei-de andere inzittenden, die niet gewondwaren, hebben toen hun gewonden in eenbosch in de omstreken verborgen. Huneerste poging om het vliegtuig in brand testeken, gelukte niet. De vOmmandant lieptoen nogmaals terug en kjn met een luciferde 'jcnzint aansteken e- zoohet vliegtuig volkomen vernielen. De boe-renbevolking, di.j met jachtgeweren en metknuppels kwam aanrennen, werd door debeid a niet gew moe Duitsche vliegers metvliegerpistoicn in toom gehouden. Zij trok-ken toen di:,)ei hel oosch in. De L uitschepantserwagens hadden dé noodlanding vanhet vliegtuig gezien en stietten door deFransche linie Drie pantserwagens kwa-men in de nabijheid van ce plek waar devliegers ge.and waren. De van alle kantenaanstormende Fransche troepen kondendoor hen word°ji tcgengeiiouden, zoodat deberging van de geneele otmanning van hetvliegtuig s'aagde. De pantserwagens metde vliegers braker, teen een tweede maaldoor de Fransche heen en brachtenzoo de vier mannen van het vliegtuig be-houden bij de Duitsche \n tpen terug.

Het Fransche Kabinetgereorganiseerd

MAARSCHALK PETAIN PLAATSVERVANGENDMINISTER-PRESIDENT.

Het D.N.B, meldt:De Fransche premier Paul Reynaud heeft

zijn kabinet gereorganiseerd. Tot ministervan staat en plaatsvervangend minister-president is maarschalk Pétain benoemd.Daladier heeft het ministerie van oorlogafgestaan aan Reynaud, die dus nu premieren minister van oorlog is. Daladier heeftde portefeuille van buitenlandsche zaken,Mandel die van binnenlandsche zaken, Rol-lin die van koloniën en Barety die van han-del op zich genomen.

ITALIAANSCH—DUITSCHEVERBROEDERING.

Het D.N.B, meldt uit Milaan:Boven den ingang van het huis, waarin

Mussolini in de dagen van strijd van zijnZwarthemden de bescheiden redactie vande Popoio d'ltalia gehuisvest had en datlater door de studenten onder den naamvan Covo, als leerstoel voor de fascistischegrondbeginselen is ingericht, is naast deItaliaansche driekleur de hakenkruisvlaggeplant. Graaf Ciano zal n.l. bij zijn opont-houd te Milaan een officieel bezoek aandeze Covo brengen. In de voornaamste stra-ten van Milaan prijken Italiaansche enDuitsche vlaggen naast elkaar met de op-schriften „Leve de Duce" en „Heil Hitler".

AMERIKA ZAL BUITEN DEN OORLOGBLIJVEN, ZEGT LANDON.

Het D.N.B, meldt uit Washington:Oud-gouverneur Landon, de voormalige

republikeinsche candidaat voor het presi-dentschap en een van de leiders der repu-blikeinsche partij, heeft Vrijdagavond ge-sproken over de buitenlandsche politiek. De

Vereenigde Staten, verklaarde hij, moeienonmiddellijk voor een moderne onkwets-bare landsverdediging zorgen, doch, zooging hij voort, „wij zullen buiten den Euro-peeschen oorlog blijven". Dè VereenigdeStaten hebben geen oelang bij het trekkenvan nieuwe grenzen in Europa, doch alleenbij de omstandigheden, dat de vrede eenstabiele wereldeconomie brengt. De Ver-een.gde Staten moeten zich wapenen, dochtegelijk hun huis op orde stellen. Zij kun-nen zich niet permitteeren dieper en dieperin de schuld te raken of met een inflatiete flirten.

ADMIRAAL RaDER IN NOORWEGENHet D.N.B, meldt uit Berlijn:De opperbevelhebber van de Duitsche

marine, groot-admiraal Rader, heeft van 1tot 17 Mei met den chef van den stai vande marineleiding, vice-admiraal Sehnievuiidin Noorwegen vertoefd. Hij voerde bespre-kingen met den bevelvoerenden admiraalin Noorwegen, admiraal Boehm, den De-velhebber in Noorwegen generaal von Fai-kenhorst en bracht een bezoek aan rijks-commissaris Terboven. De groot-admiraalbezichtigde de versterkingen van de land-en zeeverdediging van de kust van Noor-wegen in het bijzonder de aan den gangzijnde verdere en versterkte uitbreiding vanhet steunpunt Drontheim. De haven- enkuststellingen in Noorwegen zijn in eenbewapenings- en verdedigingspositie ge-bracht, welke in overeenstemming is metde eischen van iedere operatie tegen denvijand.

77.000 PERSONEN IN ENGELANDGEÏNTERNEERD.

Het D.N.B, verneemt uit Rome:Stefani verneemt uit Londen, dat de Brit-

sche militaire autoriteiten de laatste dagende maatregelen ter verdediging van Londenhebben bespoedigd. Vrijwilligerscorpsenzijn opgericht, maatregelen tot evacuatiezijn genomen en bij de bruggen en regee-ringsgebouwen wordt 's nachts de wachtgehouden.

De autobussen, welke naar Londen rij-den, worden sedert enkele dagen gecontro-leerd en met ingang van heden houden inde stad zelf politie-patrouilles de bussenaan en moeten de inzittenden zich legiti-meeren. Rondon de gebouwen, welke plot-seling aangevallen zouden kunnen worden,zijn prikkeldraadversperringen aangelegden op strategische punten zijn mitrailleursopgesteld. Verder worden auto-colonnesgevormd ter ondersteuning van de vrij-willigerscorpsen. Ten slotte worden de wij-ken, welke vooral door vreemdelingen wor-den bezocht, zooals Soho, Maiden Vale,Golders Green en Whitechapel, 's nachtszeer streng door de politie bewaakt.

Naar het Zweedsche blad „Dagens Ny-heter" uit Londen meldt is het Engelschepubliek bevangen door den angst voor pa-rachutetroepen.

Sinds eenige dagen zijn op alle verkeers-knooppunten strenge bewakingsmaatrege-len genomen. De persoonlijke bewegings-vrijheid wordt steeds meer beperkt. Langsde Engelsche Oost- en Zuidoostkust mogende bewoners hun huizen na des avondsacht uur niet meer verlaten. Kenteékenendis het feit, dat als eerste vreemdeling eenFranschman bestraft is, die, vertrouwendop de hartelijke verhouding tusschen deWestelijke mogendheden, een danslokaalin een der kuststeden bezocht. In totaal zijnthans 77.000 personen, grootendeels emi-granten uit Duitschland en Oostenrijk ge-ïnterneerd.

GROOTE DUITSCHE TRANSFORMATORVOOR FINLAND.

Te Abo is een reusachtige transformatorvoor de Zuid-Finsche electrische centraleaangekomen, welke een gewicht heeft van76.000 kilogram. De transformator is doorDuitschland geleverd en is de grootste inzijn soort, welke tot nu toe in een Finschehaven is aangekomen.

PERCY KING

ZAKEN ZIJN ZAKEN3)

„Zend ze weg, sir, en neem zélf ande-ren aan. Dan weet u wat u krijgt."

„Dat zal 'k stellig doen. Maar 't zou metegenvallen als bleek, dat Londensche agi-tators zoo makkelijk vat op mijn mannenhadden. Ze weten, hoe lang 'k geaarzeld hebom verslechteringen in te voeren, 't Konten slotte niet anders, 'k Maak er geen ge-heim van, Sir Lionel — de laatste jarenben 'k er ruim twintig duizend pond bij in-geschoten, 'k Hield mijn arbeiders aan dengang ook als er nog voor geen derde deelwerk was. 'k Zou 't vreeselijk vinden wan-neer ze mij nu in den steek lieten!"

„Ze denken wellicht u de duimschroevenaan te kunnen zetten omdat u door 't Duit-sche contract gebonden bent."

„Indien dat zoo is, wilde ik, dat 'k eenjaar geleden den boel had dicht gegooid,'k Heb ze altijd meer als kameraden dan alswerknemers behandeld. Zou 't nu eenhandvol onruststokers gelukken, ze tot eenbende hartelooze egoïsten te maken?" Gre-gory schudde energiek 't hoofd. „Neen!Neen! Zoo zwarte ondank is onbestaan-baar, Sir Lionel! Welke gebreken Cladhani-mers ook hebben — nooit zullen ze iemandin den rug aanvallen!"

V't Ongenoemde comité, dat de vergade-

ring had uitgeschreven, kon over de op-Komst tevreden zijn: reeds een kwartier/oor den aanvang was de zaal van 't Ver-enigingsgebouw dicht bezet. Bijna uitslui-end mannen; slechts enkele vrouwen nad-ien aan den oproep gehoor gegeven. Er

heerschte een stemming van afwachten.Velen wilden de kat eerst eens uit denboom kijken; anderen zaten er ernstig,vastberaden, grimmig bij, overtuigd dat 'top strijd aan ging.

Carroll Groves, de bedrijfsleider, liep tus-schen de rijen door. Hij was een populairefiguur en degenen, die zijn jovialen groetnegeerden, behoorden tot de uitzonderingen.Bij een clubje van vier bleef hij staan.

„Wat is 't eieren eten, jongens?"„Ze zeuren ons blaren aan den kop,"

grinnikte er één, „dat we ons zullen organi-seeren. Dan wordt het pr.3 Luilekkerland inCladham!"

„'t Is altijd ergens goed voor." Grovestrok een grimas. „Jullie mogen contributiebetalen en sommige bonzen verstaan dekunst, er een heerenleventje van te leiden."

„De arbeider heeft recht, voor zijn belan-gen op te komen," antwoordde een anderstug.

„Natuurlijk, Christopher. De vraag is, ofjullie van organisatie beter worden."

„U hebt een dik salaris, Mr. Groves. Hoezou u weten, dat in een arbeidersgezinSchraalhals allang keukenmeester is? Vóórer gekort werd en we 't winstaandeel noghadden, ging het. Van de uitkeering kon jekleeren, een stuk huisraad, een kleed op denvloer koopen. Die tijd is voorbij."

„Vergeet niet, dat in Londen of waar ookgeen hoogere loonen worden betaald. En delevensstandaard is hier betrekkelijk laag."

„Voor Gregory ook. Maar 't zal hem eenzorg wezen, of een arbeider er komt. Je magtoch waarachtig wel zooveel verdienen, datje tenminste voor gebrek gevrijwaard bent?Waarom bezit Gregory millioenen en word

ik met twee pond In de week afgescheept?"Groves legde een hand op Christopher's

arm. „Je praat naar je verstand, man! Ofneen, je hebt je door politieke avonturierslaten opwarmen. Als waar is wat jij zegt,waarom kwam je dan niet eerder met jegrieven voor den dag? Denk over die vraageens kalm na."

Peinzend vervolgde hij zijn weg. Chris-topher had een lastig karakter: opvliegend,eigenwijs, zich altijd verongelijkt achtend.Maar een uitstekend werker. Wist bovendienwat zorgen waren — negen kinderen en eenvrouw, die de laatste jaren erg aan densukkel was. Over Christopher's uitval ver-baasde Groves zich dan ook niet. Wat hembedenkelijk voorkwam: de anderen haddengeen woord van protest doen hooren enzelfs instemmend geknikt. Hij ging betwijfe-len of Gregory den toestand wel juist inzag:dat 't met een sisser zou afloopen.

De bedrijfsleider liep tot vooraan. Hij hadgeen plan tot 't eind te blijven; daarom namhij genoegen met een plaats tegen den muur,dicht bij 't podium waarop een tafel en tweestoelen stonden. Een kellner wrong zichdoor de menigte heen, zette er een karafwater en een glas neer. In de nu geheel ge-vulde zaal was 't één en al roezemoes; detabaksrook kon gesneden worden. Zoodraechter een man naar 't podium stapte, werd't stil. Groves had hem nooit eerder gezien:een kleine, schrale figuur, met een pienterenglans in de oogen. Hij haalde eenige be-schreven vellen uit een actentasch, keek zeeven in en schraapte zijn keel.

„Vergadering I" begon hij met hooge,doordringende stem. ~'k Wil een inleidendwoord spreken over de rechten van denmensch. Jullie zijn toch menschen, hé? Geenkuddedieren?"

Er werd gelachen en geklapt. Met eenhandwuiven wees de spreker den bijval af.„We zijn niet bijeen om grappen te ver-koopen; 't is ernst. Geef jullie rekenschap

wat 't beteekent: mensch wezen. Leg julliede vraag voor: bén ik mensch? Word ik al-thans als mensch behandeld? Duizenden is't lachen vergaan bij 't antwoord dat zijmoesten geven, 'k Wil trachten jullie wak-ker te schudden, opdat jullie jezelf leertkennen.

Er waart een geest van onrecht door dewereld, door ons land, óók door Cladham.Mij is verteld, dat jullie het onrecht beuworden. Jullie willen, dat recht wordt ge-daan. Alleen reeds deze zuiver mensche-lijke eisch plaatst jullie voor de noodza-kelijkheid van strijd, 't Kan niet anders, 'tKapitalisme geeft van zijn machtspositievrijwillig niets prijs. Indien jullie den strijdaandurven, ligt daarin 't bewijs, dat julliewerkelijk menschen en geen kuddedierenzijn.

Gregory is, naar ik hoor, de kwaadsteniet, al heeft hij jullie toch maar gekort omzelf aan zijn vollen trek te blijven. Hetspreekt; 't kapitalisme zorgt altijd er nietbij in te schieten. Als de eerste levensbe-hoeften voortdurend in prijs stijgen,merkt een patroon dat ook. Nu moeten jul-lie eens opletten, wat dan gebeurt. Zegt hij;omdat ik zooveel meer heb, zal 'k iets opde loonen leggen om de arbeiders voor ge-brek te vrijwaren? Of zegt hij: ik zal zenog wat minder geven om toch vooral zelfvan de prijsstijging geen last te hebben?Aan jullie t 'antwoord, 'k Hoop, dat 't voorGregory niet te ongunstig moet uitvallen.Ze beweren, dat hij één van de weinige pa-troons is, die de arbeiders niet als hondenbehandelen. Geef hem de eer die hem toe-komt."Hier en daar klonk applaus. Groves staar-

de den spreker met donkeren blik aan. Devent wist hoe hij Cladhammers moest aan-pakken; dat maakte hem gevaarlijk. Onderde honing zat een dikke laag venijn.

,Hoe dan ook — jullie moeten de werke-lijkheid onder 't oog zien, mannen. Als Gre-gory 't in zijn bol krijgt, er 't bijltje bij

neer te leggen — wie belet het hem? Of,om zelf niets te kort te komen, de loonenopnieuw verlaagt? Willen jullie in onzeker-heid, in een toestand van rechteloosheid le-vein? Natuurlijk niet! Grijp dan naar jullierecht, grijp welbewust! Weet, dat jullie, als't strijd móét worden, niet alleen staan,maar een machtigen bondgenoot hebben!Dit zal mijn vriend Rixner uiteenzetten."

De aangekondigde spreker verscheendoor een zijdeur. Een breedgeschouderdekerel met 't voorkomen van een buldog eneen stem als een misthoorn. Méér nog dande inleider vo'gde hij de taktiek: van dikhout zaag je planken. Rixner beschikte overeen verbluffende, zij het vrij ordinaire wel-sprekendheid. Hij was nauwelijks tien mi-nuten aan 't woord, of bij 't grootste deelvan zijn gehoor had hij 't pleit gewonnen.

„Ik ben evenmin hier om julliepatroon afte kammen; 't gaat niet om personen, wélom beginselen. Dat 'k hem toch in mijntoespraak betrek, komt omdat in Gregory't systeem belichaamd is van 't starre, zich-zelf zoekend, altijd zichzelf vindend kapi-talisme, dat tot stelregel heeft: eerst ik,dan weer ik, voor de derde maal ik en vanwat er over is, pik ik nog gauw driekwart;de rest mogen jullie deelen. Dat 't een be-droefd schimmetje is, hoef ik niet te zeg-gen, 't Kapitalisme predikt, dat de arbeidergeen rechten heeft, alleen plichten. Als hij,zijn vrouw en kinderen zich de maag kun-nen vullen met aardappelen en lawaaisaus,is 't allang goed en heeft hij niet te kikken.

Geen rechten, zeg ik. Wil iemand 't be-strijden? Eén voorbeeld: jullie mogen jeniet organiseeren. Waarom zouden ze ook?vraagt Gregory naïef. Hebben mijn arbei-ders niet wat hun hart kan begeeren? Ver-zekering tegen de geldelijke gevolgen vanziekte, ongevallen, invaliditeit; pensioen opzestigjarigen leeftijd. Daar schermt hij mee.

Het fransche opperbevelgewijzigd

GENERAAL WEYGAND VOLGTGAMELIN OP

De Fransche Staatscourant publiceerttwee verorderingen van het ministerie vanOorlog en Landsverdediging, n.1.:

Ten eerste: het opperoevel van de strijd-krachten te land wordt opgeheven.

Ten tdeede: generaai Weygand wordtbenoemd tot chef van den generaltri stafvan de landsverdediging, in de piaais vangeneraal Camelin, e.; bovendien Aordt hijbenoemd tot voor alledeeien ven het

GRAAN EN MEEL IN FINLAND INBESLAG GENOMEN.

In geheel Finland zijn alle voorradenmeel en graan in beslag genomen. Met in-gang van 27 Mei zullen broodkaarten wor-den uitgereikt, waarop men 300 gram perpersoon per dag zal kunnen ontvangen.

o- —ZWITSERSCH VLIEGTUIG GEVALLEN.Z ur ie h 21 Mei.Gisteren is in den mist een Zwitsersch

militair vliegtuig in het meer van Zug ge-vallen. De twee inzittenden zijn daarbij omhet leven gekomen.

DE AARDBEVING IN CALIFORNIËDe aardbeving in Zuid-Oost Californië is

van ernstiger aard geweest dan aanvanke-lijk werd gedacht. Er zijn tien personengedood, velen gewond. De materieele scha-de wordt geschat op 214 millioen dollar.

BINNENLANDDE NEDERLANDSCHEKRIJGSGEVANGENEN

Ten aanzien van hetgeen er met de Ne-derlandsche krijgsgevangenen zal geschie-den kan nog niets worden meegedeeld. Dedesbetreffende maatregelen zullen te zijnertijd door Hitler worden vastgesteld.

Personen, die verzoeken om verlof voorbizondere omstandigheden wenschen in tedienen, moeten zich wenden tot de Neder-landsche militaire autoriteiten, aan wiehieromtrent voorloopig de beslissing isovergelaten. *

De Nederlandscheverliescijfers

ER ZIJN ZEER OVERDREVEN CIJFERSGENOEMD.

Een hooge officier van den geneeskun-digen dienst van het Duitsche leger heeftZondagavond eenige nadere bizonderhedenmeegedeeld over de verliezen van het Ne-derlandsche leger bij de krijgsverrichtingen.Hij stelde op den voorgrond, dat er noggeen volkomen nauwkeurige getallen tekrijgen geweest waren.

Volgens de opnemingen, gedaan in hetgebied ten Noorden van de lijn Arnhem—Rotterdam, dus boven de groote rivieren,zijn er in de Duitsche lazaretten te Arnhemen Harskamp en de reserve-lazaretten Em-merik, Boeholt, Gronau en Nordhorn nietmeer dan 300 Nederlandsche gewonden op-genomen. Hierbij is de vesting Holland bui-ten beschouwing gelaten. Binnen de ves-ting Holland zijn er volgens de mededee-lingen, ontvangen van generaal-majooi N.A. A. van de Roemer, inspecteur van dengeneeskundigen dienst der NederlandscheLandmacht, niet meer dan 1000 gewonden.

Te Amsterdam liggen in de hospitalen

luuu soiaaten, van oezen Destaat de helftuit niet-chirurgische patiënten (interneziekten). Het overblijvende gedeelte wordtdoor chirurgische patiënten gevormd, even-wel is de helft daarvan niet gewond, maarom een andere reden geopereerd. Te Am-sterdam zijn er volgens deze opgave dus1000 gewonden.

Deze getallen zijn aanzienlijk lager danwerd aangenomen, dat zij zouden zijn. Hoehet in de overige gebieden staat kan nogniet gezegd worden, er is echter ook voordeze geen reden de verliezen hoog aan teslaan.

Gezien de bovengenoemde cijfers voor degewonden, mag men aannemen, dat er ookgeen sprake is van groote aantallen doo-den, daar de ervaring leert, dat bij gevech-ten het aantal dooden gewoonlijk ca. '/iis van het aantal gewonden.

CORRESPONDENTIE VOORMILITAIREN.

Veldpostadres niet meer noodig.Het A. N. P. meldt:Wij vernemen het volgende: Correspon-

dentie voor militairen, van wie de legerings-plaats bekend is, behoeft geen veldpost-adres meer te dragen, doch kan voortaanworden voorzien van leger-onderdeel enplaats- c.g. straatnaam.

Den commandanten wordt aanbevolen,geregeld op de naastbijgelegen postinrich-tingen te doen informeeren of er post voorhun onderdeel aanwezig is. Het afhalen opde veldpostkantoren blijft daarnaast ge-handhaafd.

MILITAIREN, DIE NAAR HUIS ZIJNTERUGGEKEERD, MOETEN ZICH

MELDEN.De opperbevelhebber van land- en zee-

macht verzoekt in overeenstemming metden Duitschen opperbevelhebber in Neder-land mede langs dezen weg aan burge-meesters om in hun gemeente te doen be-kend maken, dat Nederlandsche militairen,die op of na 15 Mei j.l. op last van eenigencommandant dan wel op geruchten datzulks bevolen is, naar hun haarsteden zijnteruggekeerd, zich weder onverwijld bij hunonderdeden of indien dit niet mogelijk isbij het eerst nabijzijnde Nederlandsche on-derdeel, moten aanmelden.

NEDERLANDSCHE EN INDISCHEPENSIOENEN WORDEN UITBETAALD.

De Girodienst stelt het volle bedragter beschikking.

Er bestaat in kringen van Nederlandscheen Indische pensioengerechtigden onge-rustheid over de vraag, of de pensioenenonder de huidige omstandigheden al danniet zullen worden uitbetaald. Wij hebbenter zake inlichtingen ingewonnen en daar-uit is ons gebleken, dat er aoor deze on-gerustheid geen enkele grond is aan tevoeren. De Nederlandsche Pensioenraadheeft juist deze dagen de cheques voor dedriemaandelijksche pensioenbetalingen ver-zonden en naar wij van den directeur vanden postcheque- en girodienst vernamen,zullen deze cheques tot het volle bedragworden uitbetaald. Ook ten aanzien van deIndische pensioenen behoeft geen enkeleongerustheid te bestaan, daar ook hier deuitbetaling gewoon doorgang zal vinden.

De belastingenHet departement van financiën vestigt de

aandacht er op, dat de verplichtingen inge-volge alle belastingwetten onverkort moetenworden nagekomen. In het bijzonder wordter op gewezen dat alle belastingen welkedoor middel van zegelbeplakking moetenworden voldaan — zooals omzetbelasting enzegelbelasting — op den bestaanden voetmoeten worden betaald.

Bij betalingsmoeilijkheden inzake belas-tingen kunnen belanghebbenden zich wen-den tot de desbetreffende rijksontvangers.

Betaling en invoruering van de Belasting-aanslagen behooren op de gewone wijze teworden voortgezet.

Ten aanzien van de belastingen naar in-komen en vermogen wordt onder de aan-dacht gebracht dat in de uitgereikte biljettenop de gewone wijze aangifte moet wordengedaan naar den toestand per 1 Mei 1940.Eventueele wijzigingen in den toestand nadien datum kunnen in een begeleidendschrijven ter kennis van den inspecteur wor-den gebracht. Voor 15 Juni 1940 zullen deinspecteurs geen waarschuwingen doen toe-komen ter zake van het niet tijdig inleverenvan aangiftebiljetten.

In gevallen waarin in eenige gemeente niettijdig omzetbelastingzegels kunnen wordenverkregen, zoomede in gevallen waarin be-paalde fabrikanten zich tengevolge van debuitengewone omstandigheden in de vol-strekte onmogelijkheid bevinden deze con-tant te betalen kunnen de inspecteurs zoonoodig aan de desbetreffende fabrikantenvoorloopig voor den duur van een maandeen vergunning ingevolge artikel 11, derdelid, der omzetbelastingwet verleenen. Indienzulks onvermijdelijk is, kan zekerheidstellingachterwege blijven.

GEEN CONTROLE OP HET RIJWIELPLAATJE TOT 15 JUNI

Door het Departement van Financiënwordt meegedeeld, dat tot 15 Juni a.s. geencontrole op de rijwielbelasting zal wordengehouden.

-o

WAARSCHUWING TEGEN ROOF OFPLUNDERING

De opperbevelhebber van Land- en Zee-macht, in overleg met den Duitschen mili-litairen bevelhebber in Nederland, waar-schuwt zoowel de Nederlandsche bevolkingals waar noodig de Nederlandsche militai-ren, dat roof of plundering onder welkeomstandigheden ook, met de wapens ge-keerd zal worden en ten strengste zal wor-den gestraft.

NEDERLANDSCHE GEZANT BIJJAPANSCHE MINISTER ARITA

Tokio, 20 Mei.De Nederlandsche gezant had een onder-

houd van een half uur met den Japanschenminister van Buitenlandsche Zaken Arita.Het onderhoud liep over den Europeeschentoestand.

HET TUINDERSBEDRIJF.Binnenkort export naar Duitschland.

In tuinderskringen begint men thans detoekomst wat hoopvoller in te zien, ver-neemt de Tel. uit Naaldwijk. Men verwachtbinnenkort een vergrooting van den ex-port van Nederlandsche tuinbouwproduc-ten naar Duitschland.

Hierdoor zullen de kwantums groentenen fruit, die anders vernietigd moeten wor-den, tegen een bevredigenden prijs ver-handeld kunnen worden. Nu Engeland alsklant is uitgeschakeld, zal de tuinbouwnagenoeg geheel voor zijn afzet op Neder-land en de Duitsche gebieden zijn aange-wezen.

De tuinbouworganisaties verwachtenechter wel een algeheele wijziging in hetverkoopsysteem dat waarschijnlijk in min-dere of meerdere mate gecentraliseerd zalworden.

Ook in vroegere jaren was Duitschlandaltijd de grootste klant van den Nederland-schen tuinbouw. Zoo werd in het jaar1929 394.759.000 K.G. naar Duitschlandaan tuinbouwproducten uitgevoerd, tegeneen waarde van ruim 49 millioen gulden.

Hieruit blijkt wel overduidelijk, welk eenbelangrijke afnemer het Duitsche Rijk ookvroeger beteekende voor onze agrarischebedrijfstakken.

LANDBOUWBEMOEIINGENDe Directeur-Generaal van den Landbouw

deelt de onder hem ressorteerende diensten

Page 3: Nieuwsblad van het Zuiden : dagblad met ochtend- en avond ...offer van zijn leven bracht voor zijn va-derland, heeft niet vergeefs geleefd. Van betrekkelijk een klein getal is ditoffer

mede, dat deze weer normaal moeten func-tionneeren. Het Landbouwonderwijs moetworden hervat en ook de Landbouwvoor-lichtingsdienst hei*atte zijn taak, die ervooral op gericht dient te zijn de bodem-productie te stimuleeren.

Een algemeen informatiebureauingesteld

De generaal, opperbevelhebber van land-en zeemacht, deelt, in overeenstemming methet Duitsche opperbevel in Nederland, aande Nederlandsche bevolking het volgendemede:

Talloozen in den lande wachten thans in

groote spanning op berichten betreffendehet lot van familieleden, die tot de weer-macht behooren, en velen verdringen zichvoor het informatiebureau van het Neder-landsche Roode Kruis.

Om aan de behoefte betreffende berichttegemoet te komen is met ingang van 20Mei een algemeen informatie-bureau opge-richt. ,

Tot dit bureau kan men zich eiken dagvan 8 u.—22 u. uitsluitend telefonisch wen-den, en wel: interlocaal letter k.p. en vooringezetenen van 's-Gravenhage en Wasse-naar nr. 301111.

Teneinde de meest belanghebbenden zoospoedig mogelijk te kunnen inlichten, wordteen ieder verzocht alleen navraag te doennaar direct nabestaanden.

De officieele bekendmaking aan de fa-milie door de zorg van het NederlandscheRoode Kruis blijft ongewijzigd.

Rotterdamsche vluchtelingen inDen Haag

In een gesprek, dat het Vaderland heeftgehad met luitenant-generaal jhr. W. Röell,voorzitter van het te 's Gravenhage geves-tigde comité, dat zich belast met de zorgvoor de vluchtelingen uitRotterdam en om-sreken (een plaatselijk Haagsch comité, datwel onderscheiden moet worden van decommissie-de Wilde) heeft jhr. Röell mee-gedeeld, dat men Dinsdagavond na de ge-beurtenissen te Rotterdam ingevolge on-juiste berichten, een grooten stroom vanvluchtelingen te 's Gravenhage had ver-wacht, dat er dien avond en 's nachts ech-ter nog niemand is gekomen. Daarentegenis den volgenden dag, 's ochtens om negenuur een schier onafgebroken intocht vanvrachtwagens en autobussen met vluchte-lingen uit Rotterdam in Den Haag begon-nen. Deze is ook de volgende dagen blijvenaanhouden en begon eerst Zaterdag eemgs-zins te luwen. Al de binnenkomende wa-ren dederigeerd naar het hoofdkwartirvan het comité-Röell in het gebouw van deHaagsche Burgerwacht, Laan Copes vanCattenburch 57.

Wonder boven wonder is het gelukt, aldeze menschen onder dak te brengen insuccessievelijk ingerichte verblijven, 18 intotaal en in opnemingscapaciteit varieerendvan 30 tot 1000 man. Het grootste dezerverblijven is de Filmstart op Oosterbeek,verder is ook het werkloozentehuis aan deGaslaan ingeschakeld.

Vrijwilligers hebben bij de ontvangst vande vluchtelingen en hun installatie in detijdelijke verblijven een geweldigen arbeidverzet.

Onder leiding van dr. Putto, den directeurvan den Gemeentelijken Geneeskundigen enGezondheidsdienst zijn uitgebreide maatre-eeren genomen voor de geneeskundige ver-zorging van de vluchtelingen, tot voorko-ming van besmettelijke ziekte en zoo noo-dig tot reiniging.

Een voorloopige alfabetische registratievan de vluchtelingen is met medewerkingvan de bestuurders der onderkomens doorde Haagsche V.V.V. ter hand genmen.

De afdeeling Bevolking van de gemeen-te-secretarie is thans gezig met een offi-cieele registratie ten einde hiermee ookRotterdam te kunnen helpen.

Buiten de in „onderkomens" gehuisvestevluchtelingen, heeft er ook nog een (on-bekend) aantal onderdak gevonden bij deburgerij. Ook deze moeten geneeskundiggecontroleerd en voort geregistreerd wor-den. Zij moeten zich hiertoe op het bureauBevolking aan de Goudenregenstraat aan-melden. Tevens worden hun gastheeren op-g.roepen zich te melden bij het comité-Röell, opdat men de opgaven bij het Bevol-k'r.gsbureau kan controleeren.

DE ROTTERDAMSCHE VERLIESCIJFERSEen nadere controle heeft uitgewezen, al-

dus deelt de „N. Rott. Crt." mede, dat deeerder genoemde cijfers omtrent het aantalciviele personen, dat te Rotterdam letselheeft opgeloopen, vrijwel juist waren.

In ziekenhuizen te Rotterdam zijn 341zwaargewonden opgenomen.

Als gunstige factor, die er toe bijgedra-gen heeft het aantal dooden en gewondente Rotterdam te beperken, moet in aanmer-king genomen worden, dat een zeer grootgedeelte van de schade niet door ontplof-fingen teweeg gebracht is (waarbij min ofmeer aanzienlijke aantallen personen onderpuin e.d. bedolven zouden kunnen zijn)maar door branden, welke door den krach-tigen wind ten zeerste aangewakkerd zijn.De bewoners van de hierbij verwoeste hui-zen hadden tijd gehad zich elders in veilig-heid te brengen.

Herlevend 'sGravenhageGROOTE DRUKTE IN DE WINKELSDe terugkeer tot den normalen gang van

zaken doet zich in Den Haag o.a. in dewinkels gevoelen.

Dinsdag was er op een aantal winkelseen run geweest, daarna is er een pauze in-getreden, thans is de kooplust van het pu-bliek opnieuw toegenomen en Zaterdag-middag was het in de- Haagsche winkelsdan ook zeer druk. De vraag ging voorna-melijk uit naar schoenen en kousen.

De schoenwinkels in de binnenstad had-de zooveel toeloop, dat zij het bedienenvan de klanten niet afkonden, vele schoen-

winkeliers sloten 'm het vroege middaguurhun deuren, om eerst degenen, die binnenwaren af te helpen. De anderen moestenbuiten hun beurt afwachten.

Voor de dameskousen was het desge-lijks. Ook naar overhemden en ondergoedwas levendige vraag. Van schoenen werder aan personen slechts één paar verstrekt,van zijden kousen twee paar, van over-hemden en ondergoed kon men slechts éénstuk, resp. stel krijgen.

Verder concentreerde zich de kooplust opverduisteringsmateriaal. Ook binnenshuiswil men zijn leven zooveel mogelijk nor-maal inrichten, hetgeen voor vélen verdergaande maatregelen vereischt dan zij totdusver hadden getroffen.

Men was er door inkoop van zwart pa-pier e.d. op uit hierin te voorzien, zaklan-taarns waren eveneens druk gevraagd. Vandeze was overigens reeds eerder een grootemassa omgezet.

In de sigarenwinkels was het debiet nietboven het normale.

Ook vele Duitsche militairen zag men in-koopen doen.

In het tekort aan wisselgeld dat zich tij-dens de vijandelijkheden begon te manifes-teeren is door de uitgifte van zilverbonsvoorzien.

Het koopen op rekening is in de meestegevallen afgeschaft, er wordt contante be-taling verlangd.

Gisteren was er op Scheveningen buiten-gewone drukte van Hagenaars, maar vooralook van Duitsche soldaten, van wie er zichvelen zichtbaar in den aanblik van de zeevermeiden.

Anderzijds was het ook zeer levendigaan de stations. Er kwamen veel menschennaar Den Haag om haar militaire zoons,mannen en andere verwanten te bezoekenen vele Hagenaars reisden ook naar eldersbijv. in de richting van Leiden, Haarlem,Amsterdam enz. met hetzelfde doel.

Menig gelukkig wederzien tusschen eensoldaat en zijn familie hebben wij gadege-slagen.Uit de beperking van het autorijden vloeit

als vanzelf een sterke toeneming van hetrijwielverkeer voort.

Ook de tram profiteert ervan.

NEDERLANDERS IN EEN DUITSCHGEVANGENKAMP.

Het D. N. B. meldt uit Kopenhagen:Het blad Politiken publiceert een artikel

over een bezoek aan het gevangenkampBuchholt aan de Duitsch-Nederlandschegrens. Steeds ontmoet men onder de 5000Nederlanders, eenige honderden Belgen,Franschen en Polen de grootste verbazing.De Nederlandsche gevangenen waren uiter-mate onder den indruk van de Duitschewapenen en van de Duitsche snelheid. Doorde Duitsche valschermsoldaten waren zijzoo verrast geworden, dat zij soms vanverbazing in het geheel geen verzet kon-den bieden. De Belgische gevangenen ver-klaarden eveneens, dat zij door de Duit-schers volkomen verrast waren. Zij hechttener aan te constateeren, dat de Duitschershun gevangenen volkomen correct behan-delen.

RADIO-MEDEDEELINGEN VAN DEOVERHEID.

Van 10—10.30 uur 's ochtends en van18.30 uur tot 19 uur 's avonds.

In het vérvolg zullen de officieele mede-deelingen van de Nederlandsche overheid,die tot dusver op ongeregelde tijden gedu-rende den dag $n den avond door denradio-omroep worden gedaan op twee tijd-vakken geconcentreerd worden t.w. 10 uur—10.30 uur 's ochtends en 18 u. 30 tot 19 uur's avonds.

ROTTERDAMSCHE VEEMARKTDe burgemeester van Rotterdam deelt

mede, dat de Veemarkten op normale wijzeworden gehouden. De aanvoer van vee vindtplaats uit de richting Kralingen.

Provincie NieuwsAan de bevolking van

Noord-BrabantVERORDENING!

Betreft: LevensmiddelenverzorgingDe Duitsche Weermacht heeft strikte aan-

wijzing, die in het Land voorhanden le-vensmiddelen, benoodigdheden enz., afge-zien van de uiterste geval van nood, terbeschikking van de inheemsche bevolkingte laten.

De Duitsche Weermacht wordt uitslui-tend door den nieuwen aanvoer uit Duitsch-land verzorgd.

Het is algemeen bekend, dat het Ko-ninkrijk der Nederlanden slechts 66 pet.aan benoodigde voorraden levensmiddelenuit eigen land kan dekken. De tegenwoor-dige toestand van het Koninkrijk zal het metzich brengen dat die, ook al zijn de momen-teele voorraden nog overvloedig voorhan-den, op een gegeven tijdstip verbruikt zijnen een noemenswaardige invoer uit de na-burige landen nog niet mogelijk is.Ik bestem dus van onmiddellijke inkracht-treding het volgende:

1 De spijskaarten (Menu's) van 'alle Hotelsen Restaurants hebben in het vervolg huntot nu toe gebruikelijke gerechten op dehelft te beperken. De porties aan vleesch,melk, room, boter, vet, suiker enz. zijntegelijkertijd met de toepassing van deprijzen overeenkomend te verlagen.2 De inkoop van levensmiddelen die in om-vang een driedaagsche benoodigde voor-raad te boven gaat, is verboden.Overtredingen van dit verbod, worden

met strenge straffen wegens hamsteren, te-vens in beslagname van deze gehamsterdevoorraden bedreigd. Ik verzoek de bevol-king in haar eigen interesse zich in de tegen

woordige, beslist niet gemakkelijke tijd, opeen eenvoudige levensstandaard om te stel-len en medehelpen, dat een voldoende ver-zorging voor ieder burger op den duur ge-garandeerd wordt.

Der Feldcommandant:HAEFNERMAJOR

Een ieder is verplicht deze verordeningvan den Feldcommandant, bevoegd voor hetgebied der Provincie Noord-Brabant nauw-gezet na te leven.

De Commissaris der Koninginin de Provincie. Noord-Brabant

A. VAN RIJCKEVORSEL.■ o

AUTOBUSDIENSTEN IN ONZEPROVINCIE.

Het departement van Handel, Nijverheiden Scheepvaart maakt bekend, dat voor eenaantal autobusdiensten, welker instandhou-ding voor 't oogenblik van vitaal oelangwordt geacht, ontheffing wordt verleendvan het verbod tot het voor deze dienstenverbruiken van motorbrandstof en wel:voor wat Noord-Brabant betreft:

D. de Bruyn te Willemstad: Willemstad—Breda. N.V. Brabantsche Buurtspoorwe-gen en Autodiensten 8.8.A. te Breda:Breda—Oud-Gastel—Bergen op Zoom,Roosendaal—Breda, Roosendaal —Stam-persgat, Breda—Zundert, Breda—Ooster-hout—Geertruidenberg, Oosterhout—Til-burg, Tilburg—Waalwijk—'s-Hertogen-bosch, Tilburg—Goirle, Den Bosch—veg-hel—Gemert—Helmond, Den Bosch—St.Oedenrode—Eindhoven, Den Bosch—Vught—Boxtel, N.V. Algemeene Transport On-derneming te Utrecht: Breda—Tilburg,Breda—Gorinchem, Withuis—Lage Zwa-luwe, N.V. Vitesse te Tilburg: Tilburg—Eindhoven, Boxtel—Best, Firma v. d. Rijdtte Gjave: Nijmegen—Den Bosch, Nijmegen—Eindhoven, Venray—Grave, L. van Haa-ren (Halciad), te Vught: Tilburg—DenBosch, N.V. Eerste Meierijsche Autobus-dienstonderneming te Valkenswaard: Val-kenswaard-Eindhoven.

SPOORWEGVERBINDINGEN VANUITDEN BOSCH.

Zooals reeds eerder vermeld, is het debedoeling van de Duitsche autoriteiten debaanvakken der Spoorwegen zoo spoedigmogelijk te herstellen en wederom open testellen voor het publiek. Vandaar dat menmet den uitersten spoed de opgeblazenbruggen, welke het Zuidelijk spoorwegnethebben verbroken, te repareeren.

Wenscht men Amsterdam te bereiken,dan moet men eerst per fiets naar Gelder-malsen. Vandaaruit vindt men reeds eenuurdienst naar Amsterdam, Woerden, DenHaag, en Leiden. Gisteren is het baanvakDen Bosch—Geertruidenberg voor dendienst gereed gekomen, evenals 't baanvakDen Bosch—Boxtel.

De richting Den Bosch—Tilburg—Breda—Roosendaal, alsmede de lijn Den Bosch—Boxtel—Eindhoven—Helmond hoopt menspoedig weer in roulatie te kunnen brengen.Hiervoor moeten echter eerst de bruggenaan het Wilhelminakanaal te weten nabijTilburg en in Best hersteld zijn.Het herstellingswerk is momenteel reedsin zoon vergevorderd stadium, dat menvandaag, anders morgen, daarmede klaarhoopt te zijn. - .Overeenkomstig den wensch der auto-riteiten wordt momenteel alles in het werkgesteld genoemde baanvakken in te scha-kelen voor 't personenvervoer. Een regelingdaaromtrent zal het publiek spoedig tege-moet kunnen zien.

De verbindingen naar 't Noorden zullenmeer tijd inbeslag nemen. Wel tracht mendoor groote omlegging hiervoor een oplos-sing te vinden.

Het personeel der spoorwegen blijft indienst.

BredaDe terugkeer van de

geëvacueerdenReeds gisteren zouden, naar het „Dag-

blad van Noord-Brabant" meldt, velen in destad en omgeving, die in de richting Hoog-straten waren geëvacueerd en van daaruitverder zijn gegaan naar Antwerpen, inBreda terugkeeren. In den loop van den dagzouden velen al wel in hun woning aanko-men.'t Grootste deel van deze groep geevacu-eerden is naar Antwerpen gebracht en heeftdaar in 'n 25 tal scholen onderdak gevondenZij hebben daar de week voor zoover wekonden vernemen, in betrekkelijk goedentoestand doorgebracht. Nadat de leiders derAfvoer Burgerbevolking reeds eenige ma-len tevergeefs hadden getracht contact tekrijgen met de Bredasche bevolking, wel-ke naar Hoogstraaten was uitgeweken, zijnde heeren M. de Zwart, Dr. van Campen-straat 10 en L. Verschuren, Markt 13 teGinneken, er in geslaagd burgemeester vanSlobbe te Antwerpen te bereiken. Zoodra desfad Antwerpen door de Duitsche troepenbezet was konden maatregelen worden ge-nomen voor hun terugkeer. Een deel vanhen komt op eigen gelegenheid en zal reedsgauw te Breda, zijn. De terugtocht is gis-terenmorgen in groepen van 100 a 150 manaanvaard en zeer waarschijnlijk zal menhedenavond nog in Breda arriveeren.

Een ander gedeelte der bevolking bevindtzich nog in Zeeuwsch-Vlaanderen en keertzoo spoedig mogelijk huiswaarts.

Er is ook geen reden om zich ongerustte maken over het lot van sommige Bre-danaars, die met eigen vervoergelegenheidnaar Antwerpen zijn vertrokken en moge-lijk van daaruit verder België in zijn ver-trokken. Hun terugkeer zal vermoedelijkslechts met de noodige vertraging kunnengaan, daar de Belgische defensie.de we-gen heeft opgeblazen en men dus langsallerlei binnen- en omwegen zal rijden omde Nederlandsche grens weer te bereiken.

DongenDONGEN VRIJWEL GESPAARD

Dongen is vrijwel gespaard gebleven vande vernielingen van den wereldkrijg. EerstePinksterdag zijn de Duitschers onze ge-meente binnengedrongen en hebben na eenzeer hevige doch ook zeer korte strijd deFranschen bij de draaibrug over het Wilhel-minakanaal teruggeslagen. Hier zijn eenigehuizen in brand geschoten. De Hollandschesoldaten, die opdracht hadden de brug telaten springen zijn gesneuveld, terwijl ookeen Dongensche burger hier het leven heeftgelaten. Er zijn geen bommen gevallen, nochgevechten geleverd. Eerste Pinksterdag ar-riveerde de staf welke het raadhuis bezette.Gedurende een drietal dagen is hier hetknooppunt geweest van eindelooze troepen-transporten en dag en nacht trokken gemo-toriseerde afdeelingen door ons dorp, ter-wijl op het raadhuis de telefoonverbindingensamen kwamen van de voorste linies en deachterwaarts oprukkende troepen. Thans,19 Mei, is behoudens een kleine bezetting,geen vreemdeling meer in Dongen te zien.De fabrieken werken weer, het normale levengaat zijn gang.

GoirleAAN DE GRENS.

Sommigen meenen, dat men aan de grensthans maar alles kan in- en uitvoeren, alsolHolland en België één waren. Van die ver-keerde meening zijn gisteren reeds verschil-lende de dupe geworden. De Hollandscheambtenaren doen gewoon hun dienst envisiteeren binnenkomende reizigers en par-ticuliere auto's evenals vroeger.

GESNEUVELD.Bij den ZeerEerw. Heer Pastoor kwam

het bericht binnen, dat de militair A. Ver-steden uit de Groenstraat bij Delft in eengevecht tegen een troep parachutisten ge-sneuveld is.

Dit is het eerste officieele bericht berichtover gevallen Goirlesche militairen.

StadsnieuwsDE POSTDIENSTHet postkantoor wordt morgen om 9

uur geopend voor het publiek.

Vanmiddag om een uur gaat de eerste

postbestelling uit

De gesneuveldenDE EERSTE OFFICIEELE BERICHTEN.

Thans zijn de eerste officieele berichtenomtrent gesneuvelde Tiltmrgers binnenge-komen.

Zooals reeds elders gemeld, is Mr. L. Mol-ler gesneuveld.

Bij de pastorie Korvel is officieel berichtontvangen, dat de 20-jarige Jos. van AstenBerkdijkschestraat, gesneuveld is.

Bij de pastorie van de H. Familie werdbericht, dat de 25-jarige J. H. Leyten,Broekhovenscheweg 210, gesneuveld is.

Parochie Hoefstraat:Piet Cools, Molenstraat, ongehuwd, 33

jaar.

Parochie Koningshoeven:Jan J. Doevendans, 28 jaar, Hoogven-

schestraat, ongehuwd. Gesneuveld te Wil-lemsdorp (Z.H.), 10 Mei.

Parochie Noordhoek:Jan van de Korput, Industriestraat, 21

jaar, ongehuwd

Bij ds. P. v. d. Wal, predikant der Ned.Hervormde Gemeente is bericht binnenge-komen, dat de heer J. Molhoek, oudongeveer 24 jaar, wonende Loudonstraat,bij de gevechten op den Oirschotsch-Moergestelscheweg is gesneuveld.

Voorts werd door het Roode Kruis be-kend gemaakt, dat gesneuveld zijn uit dezeomgeving:

Anton Damen, Tilburgscheweg 68 teOosterhout.

Joh. P. Vermetten, Gaanschebaan H 53,Alphen, begraven lm Asten.

Souvenirs zijn aanwezig bij den rector inAsten.

Petrus C. van den Brand, Boschhoven A343 te Baarle-Nassau.

Corn. A. Struys, geboren te Bavel.Antonius N. van Dongen, Dorpstraat 188,

Terheijden, begraven in Someren.

DE BEWEGINGSVRIJHEID DER BURGERSMen kan op eigen risico de stad verlaten.

Van verschillende zijden vraagt men "lis

hoe 't gesteld is met de bewegingsvrijheidder burgers.

Wij kunnen mededeelen, dat de veror-dening, welke verbiedt, dat men zich zon-der vergunning buiten de kom der gemeen-te begeeft, nog altijd van kracht is.

Er wordt echter niet streng meer de handaan gehouden.

In dit verband deelde men ons ter ge-meente-secretarie mede, dat daar geen ver-gunningen als bovenbedoeld meer wordenafgegeven en dat de burgers dus op eigenrisico de stad kunnen verlaten.

Intusschen zijn er teekenen, die er opwijzen, dat binnen enkele dagen de bewe-gingsvrijheid der burgers weer geheel zalworden hersteld en dat men zich dus ookweer na tien uur des avonds op straat zalmogen bevinden.

GOUDEN BRUILOFT

Heden herdachten de echtelieden W.Klemans-v. d. Heuvel, Lanciersstraat 34 hungouden huwelijksfeest.

Het feest werd op bescheiden wijze in denhuiselijken kring gevierd.

RIJWIELDIEF GEVAT.Wegens diefstal van een rijwiel werd

door de politie aangehouden zekere H. L.Hij is naar Breda overgebracht.

BOSCHBRANDIn de boschen in de buurt van de Wa-

rande aan den Bredascheweg woedt al se-dert enkele dagen een brand. Brandweeren politie zijn reeds meermalen doende ge-weest het vuur te blusschen, maar nog he-denmorgen smeulde het. Echter is het vuurop dit oogenblik zoo goed als geheel be-dwongen.

CORRESPONDENTIE„Hulp in Nood": Wij hebben geen stukals door u bedoeld ontvangen. Wanneer uhet alsnog inzendt zullen we het gaarne

plaatsen. Redactie N. v. h. Z.

Economische BerichtenOPENBAARMAKING INZAKE HET

HANDELSREGISTERB.P. (achtei den familienaam) geeft aan,

dat bepalingen zijn gemaakt die de han-delsbevoegdheid der betrokken personenbeperken.

O. K. (achter den familienaam) duidtaan, dat de betrokkene eene openbarekoopvrouw is in den zin van art. 168 vanhet Burgerlijk Wetboek.

H.V. (achter den familienaam) beteekent,dat de betrokken persoon gehuwd is onderhuwelijksche voorwaarden, waarbij geheelof gedeeltelijk van de wettelijke gemeen-schap van goederei; ~-ordt afgeweken.

Comm.: Commissaris.Venn.: VennootF.: Filiaal.V.: Vereffenaar.E.: EigenaarD.: Directeur.

Nieuwe inschrijvingen:Leder Import Export, Marsé Dumoulin,

Tilburg, Plataanstraat 48, leder import enexport. Venn.: J. C. F. C. Marsé en M. J.A. Dumoulin, beiden te Tilburg.

N.V. Bouw- en Handelmaatschappij Til-burgsche Woningbouw, Tilburg, Hagel-kruisplein 11, verkrijging, exploitatie, ver-vreemding, administratie bouw en afbouwvan in Nederland gelegen onroerende za-ken. D.: J. Wellink, Tilburg. Maatschappe-lijk kapitaal ’30.000.—, geplaatst en ge-stort ’ 6000.—. 8

H. C. Krijgsman, Tilburg, Goirlescheweg80, agentuur en commissiehandel in anilinekleurstoffen en chemische producten. E.: H.C. Krijgsman, Tilburg.

Wijzigingen:P. Kennis & Zoon, Tilburg, houtwaren-

fabriek, Enschotsche straat 75. Uittr. venn.:J. J. Kennis, wegens over'ijden.J. B. Brouwers, Gilze Rijen, Raadhuisstr.,leerlooierij en lederwaren. Zaak omgezet invennootschap onder firma onder denzelfdenhandelsnaam. Venn.: H. A. Brouwers en C.P. Brouwers, beiden te Gilze.

Opheffingen:H. van Cuyk, Tilburg, Koestraat 206,

banketbakkerij.Van Rijk & Co., Textielagenturen, Oor-

schot, Markt 420.

VERGEETVOOR MORGEN

UW KLEINTJENIET.

ALTIJD SUCCES

lMriH KOOPTa^amammmaaTmaVJaWawaamwWma\mmwammawmw

de courant dl? men lezenwil. L eetuur die men in debus stopt interesseert ons niet.Een Dagblad wordt gelezenOok de advertenties. —DAGBLAD - RECLAMEis NIET te vervangen —

Page 4: Nieuwsblad van het Zuiden : dagblad met ochtend- en avond ...offer van zijn leven bracht voor zijn va-derland, heeft niet vergeefs geleefd. Van betrekkelijk een klein getal is ditoffer

De Oorlogsschade in West-BrabantIn Breda

Over de schade door oorlogsbedrijven inBreda meldt het „Dagblad van Noord-Bra-bant", dat er op wijst hoe deze voor DenBosch en Eindhoven van geen beteekenis zijnen ook in Tilburg zeer zijn meegevallen:

De vernielingen in Breda zijn, zooals demeeste onzer lezers intusschen uiteraard zelfal hebben geconstateerd, van ernstiger aard,maar op zichzelf beschouwd valt het geheeltoch ook weer mee. Het staat in elk gevalin geen verhouding tot de sombere verwach-tingen, die wij op den Eersten Pinksterdagkoesterden, toen wij de stad ontvluchtten enhave en goed daar moesten achterlaten, tenprooi aan de machten der vernieling. Bredal?ek slagveld te zullen worden, maar geluk-kig is het zoover niet gekomen en hebbenslechts betrekkelijk weinigen van de terugge-keerde stadgenooten hun huis in wanordeteruggevonden. De grootste verwoesting iste Breda aangericht in de Ceresstraat en de'ierheijdenstraat, waar brand is ontsaan ineen groot complex woningen, waardoor vanalle woningen vanaf de bierbrouwerij totaan den spoorweg slechts enkele in bewoon-baren staat zijn overgebleven. ' Uiteraardheeft ook de overzijde van de Terheijden-straat ernstig geleden. Reeds Vrijdagmid-dag, dus voor den grooten uittocht, vaagdehet geweld langs de Spoorstraat, waar vrij-wel geen huis onbeschadigd bleef, zij hetdat de schade grootendeels beperkt bleef totgebroken ruiten en ontzette vensters. Verderbiedt ook de Teteringschedijk de noodigeoorlogstafereeltjes; verschillende huizen zijnhier totaal vernield.

In Ginneken zijn in het centrum vernielin-gen aangericht, voornamelijk aan de pas-torie, en aan het hoekpand van Albert Heijn,terwijl bovendien de woningen aan deBoschlaan ernstig zijn toegetakeld. OokPrincenhage heeft op de Markt ernstigesporen van den oorlog, een hoekpand is fi-naal ingestort.

De gevechten hebben in de stad en haaromgeving verschillende slachtoffers ge-eischt, in het bijzonder tijdens den droevenuittocht van Eersten Pinksterdag. Wij kon-den tot dusverre echter nog geen betrouw-bare inlichtingen over het aantal gedoodenen gewonden krijgen.

Droeve aanblik te EttenVeel ernstiger dan Breda is het dorp Etten

getroffen. Deze plaats biedt een droevenaanblik. Van de huizen langs den Rijkswegis er vrijwel geen enkel dat niet in ernstigemate getroffen is en vele zijn totaal ver-nield. Vrijdagmiddag om drie uur versche-nen 20 tot 25 machines boven de plaatsen iedereen liep uit om het schouwspel aante zien. Zoo is het te verklaren, dat deeerste bom, die vlak voor het huis van No-taris Peters terecht kwam, 17 menschendoodde, waaronder de notaris zelf. ToenZaterdag de Franschen in de plaats waren,is de verschrikking pas goed losgekomen. Inseries floten de bommen neer op het dorpen de omgeving en men kon de bewonersin panischen schrik de velden in zien vluch-ten, waar het evenmin veilig was, want tien-tallen bomtrechters van respectabelen om-vang zijn in de weilanden geslagen. Er ont-stond brand in een woning op de Markt envan hieruit verspreidde zich het vuur, dat ineen oogwenk helsch oplaaide boven hetvriendelijke groen van het dorpscentrum.Een rij woningen aan de Oostzijde van deMarkt is totaal uitgebrand en deels inge-stort en ook aan de overzijde zijn een aantalperceelen zwart geblakerd door het vuur.Daartusschen, onder de beschutting van hetgroene loover liggen de povere resten vanwat daags tevoren nog de machtsmiddelenvan de Fransche bezetting waren: verwron-gen resten van tanks en zware automobielen.Ook de R. K. Jongensschool aan den wegnaar Leur is geheel uitgebrand. Op verschil-lende plaatsen zijn langs den weg machtigetrechters geslagen; waarbij er zijn die eendiameter van 12 en een diepte van zes me-ter hebben. Er zijn in Etten meer dan 70burgers bij de bomaanvallen gedood.

Vuurzee te ZevenbergenIndrukwekkender nog is het beeld der ver-

woesting te Zevenbergen, waarover op denrustigen Zaterdagmiddag de hel is losge-broken. Slechts twee bommen moeten vol-gens ooggetuigen in de kom van het stadjezijn gevallen, maar de uitwerking daarvanwas verschrikkelijk. Terwijl de bewoners inwilde paniek de vlucht namen, zagen zij ach-ter zich de vlammen slaan uit woningen aanbeide zijden van de haven. Het vuur wasniet te stuiten en de vlammen likten verderen steeds maar verder langs daken en ge-vels en weldra leek het uit de omgeving als-of het geheele stadje één vuurzee was. Erwas geen redding mogelijk en voor den ver-stikkenden rook, die uit de hel opsteeg namde eene machtelooze brandweerman na deandere de wijk. Een der inwoners verteldeons met diep ontzag, hoe temidden van dezeverwoesting, de burgemeester, de pastoor ende kapelaan tot het laatst toe op hun postbleven, terwijl de kapelaan alleen de plaat-selijke brandspuit bediende en een hopeloo-zen strijd voerde tegen het alles verzengendevuur.

De verschrikking is te grootsch om ze tekunnen beschrijven, de bewoners kunnen erslechts verwarde en onsamenhangende ver-halen van geven, want dit alles heeft zichafgespeeld in enkele uren tijds, waarin vrij-wel alle bewoners hun zinnen kwijt warenen zich in radeloozen angst verborgen inboerenschuren in de omgeving.

Toen in den avond de menschen weerdruppelsgewijs terugkwamen, vonden zij eendeel van de plaats terug als een rookendepuinhoop. Het bleek dat vijf straten geheelin de asch waren gelegd: de Zuidhavenzijde,de Kerkstraat, waar alleen de oude Ned.Herv. Kerk is blijven staan, de Noordhaven-zijde vanaf de brug bij de Markt tot aan deCoöp. Beetwortelsuikerfabriek, de LangeNoordstraat en de Achterstraat. Van de

door het vuur geteisterde woningen zijn er107 totaal vernield, terwijl er 15 ernstig be-schadigd zijn. Enkele honderden menschenzijn er dakloos door geworden en hebbenhun have en goed verloren.

In den loop van de week heeft men 34slachtoffers onder de puinhoopen vandaangehaald.

Ook het vredige dorp ZevenbergschenHoek heeft zeer geleden. Er is vrijwel geenhuis onbeschadigd gebleven en meer dantwintig woningen zijn er geheel vernield.Het Zusterklooster is afgebrand. Slachtof-fers zijn er in dit dorp niet te betreuren, daarde bewoners waren geëvacueerd. Het dorpLangeweg, dat ok temidden van het oor-logsgeweld gelegen heeft is merkwaardiger-wijs geheel ongeschonden gebleven.

Rijsbergen en ZundertVoor de meeste Bredanaars behoeven wij

de verwoestingen, die zijn aangericht in dedorpen Rijsbergen en Zundert en langs dengrooten Rijksweg naar de Belgische grensniet meer te reppen. Ook daar hetzelfdebeeld van de vernieling, die ook hier helaasgepaard is gegaan met onbeschrijfelijkemenschelijke angst en ellende op den zon-nigen en zwarten Pinksterdag, die niemandonzer ooit zal kunnen vergeten.

Roosendaal en omgevingMerkwaardig is steeds geweest hoe snel

de mensch droefenis vergeet. Gedeeltelijk isdit thans ook te bespeuren en het valt aan tenemen, dat zonder verdere obstakels dit pro-ces rustig voortgang zai vinden. Dat zougelukkig zijn.

Eer geheel Roosendaal zijn normaal ka-rakter zal terughebben, zal het echter nogwel even duren. Met het opruimen wordtstevig doorgewerkt, maar het zal een heelekarwei zijn om de ruim 90 geraakte of ver-nielde woningen en de ruim 30 veroorzaakteinstortingen een toonbaar karakter te gevenof weer op te bouwen. Ons werd medege-deeld, dat 12 burgers onder de slachtoffersgeteld worden.

Wat de Roosendaalsche omgeving aan-gaat, geeft bijvoorbeeld de Bredascheweg enook de Nispenscheweg tot en met Esscheneen triest beeld van het gebeurde, met deverschillende granaattr.chters en de ver-nielde huizen.

In Esschen heeft de Molenstraat vooralzware klappen gekregen, waarbij tevenseenige slachtoffers te betreuren vielen. Hetdorpje Nispen, dat er vlak voor ligt, telteveneens eenige kapotte woningen.

Zegge kwam er nogal gunstig af met eenvernield huis. St. Willebrord evenwel ernsti-ger. Zoo ook Zevenberjjjchen Hoek en Ze-v.rbergen, waar menig won.ng niet meerbestaat en waar ook menschenlevens te be-treuren vallen. Oudenbosch, dat van flinkestraatgevechten getuige moet geweest zijn,heeft daarentegen slechts eenige kapotte rui-ten. In Gastel had de melkfabriek verliezen,terwijl in Hoeven het op den Bosschendijkniet heel pluis is geweest.

Doordat de brug in Stampersgat opgebla-zen werd, zijn er nogal verkeersmoeilijkhe-den in deze omgeving ontstaan. Het bootjebewijst* echter voorloopig hier goede dien-sten.

Dat is zoo in het kort een schets van dentoestand in eenige West-Brabantsche plaat-sen.

HET IS NIET NIEUWAls wij in de lift stappen, onze nagels

lakken of op de onbreekbare ruit van onzetwo-seater kloppen, dan moeten wij onsvooral niet verbeelden, dat wij metnieuwe uitvindingen te doen hebben. Wil-fred J. Funk, een Amerikaansche historicustrekt zijn wenkbrauwen op en zegt: „Soyou think, it is new", waarop hij door zijnpapyrus-rollen en steenen tafeltjes bladerten onze aardigheid van de twintigste eeuwverstoort door te zeggen dat Nero al eenlift had en dat een glasblazer in de tijdvan Tiberius een proces had bedacht, waar-door hij glas op tegel kon aanbrengen methet onschuldig resultaat van een builtje hieren een kuiltje daar, dat hij dan weer met eenhamertje recht sloeg. Tiberius liet den manechter onthoofden en het proces verdweenmet zijn leven.

Nero had, behalve zijn lift een champag-nekoeler met sneeuw en een orgel, dat metsamengeperste lucht te bespelen was. Ende schoone Poppea, zijn favorite, onduleer-de haar haar met dezelfde tangen, die dekappers nu gebruiken. Ze had kammen,borstels en spiegels en was de schoon-heidsspecialisten van Fifth Avenue jarenvooruit die nu melkbaden propageeren alsschoonheidsmiddel. Poppea trok langs dewegen van het keizerrijk met een kuddeezelinnen, in welker melk zij het reisstofvan zich wischte. Zoo is alles betrekkelijk.En Koning Salomo was er met zijn: „Er isniets nieuws onder de zon" niet zoo vernaast.

Ons „Hup Ajax" dateert van een kleinehonderd jaar voor Christus. Toen JuliüsCaesar Brittannië kwam veroveren brachthij ook een slordig dozijn voetballen mee,waar de boys zich mee konden vermaken,als het vechten hun de keel uithing.

In Ur, de hoofdstad van Babylonië, dam-de koningin Sud-ab dam; haar dambord isin haar graf gevonden en ligt in het mu-seum van de Universiteit van PennsylvaniëSchaken is bijna zoo oud als de mensch enook dobbelen is niets modems, de aanbid-ders van Penelope, die innig trouwe gade,die haar aanbidders met haar uitgerafeldebruidssluier aan het lijntje hield, brachtenal dobbelende en wachtende hun avondendoor in haar sombere paleis.

Tweeduizend en driehonderd jaar ge-leden vond de eerste inflatie plaats; vijf-duizend voor Christus had het eiland Theramarmeren waschtafels en stroomend water.In Abusir, dat 2500 jaar geleden zijn bloei-tijd beleefde, had men steenen gootsteenende toiletten in het paleis van Koning Midas

naa men naar Kitz in Parijs kunnen over-brengen. In de eerste en tweede eeuw washet nut van stroom al bekend en er was danook niet alleen centrale verwarming. Herovan Alexandrië vond de eerste stoom tur-bine uit, vijftien honderd jaar voordat Ja-mes Watt de stoom uit zijn moeders ketelzag opborrelen. Vilthoeden zijn ongeloof-lijk oud; Nero droeg een monocle, JuliusCeasar werd gekid-napt op zijn vijf entwintigste jaar; in Griekenland was eenfilm op zijn primitiefst; er werden voor-stellingen in volgorde op pilaren geschil-derd en de toeschouwers moesten daar ophun paarden langs rennen, waardoor zijhet idee van een „movie" kregen. Maarweldra ontdekte een knappe Griek een be-tere methode. Hij schilderde een serie plaat-jes in spiraalvorm op een pilaar, die aaneen touw werd rondgetrokken. Zoo ont-stond de eerste bioscoop.

De goed gestitueerde burger uit de twee-de eeuw, de bewoner van Hadriaans rijk,zou het bij ons, vertelt Mr. Funk, waar-schijnlijk dood-saai en vervelend vinden.Het verkeer op de Via Lata (breede weg:Broadway) was zoo ongelooflijk, dat devrachtwagens alleen 's nachts mochten pas-seeren en de Romeinsche lichter Juvenalisklaagde, dat hij 's nachts niet slapen konvan het lawaai der .vuilniskarren.

De wolkenkrabbers zijn geen New York-sche vinding. Op de Via Lata had je ze van10 en 12 verdiepingen en in de winkels la-gen imitatie-edelsteenen, toiletartikelen, vei-ligheidsspelden, regenjassen, haarnetjes enavondschoenen. Er waren kleine dictionair-tjes zooals „de Griek in Rome" en ~De Ro-mein in Carthago" en de Aeneis Van Virgi-ilus was opo een bepaald oogenblik jèboek. De Romein had centrale Verwarmingtandpasta en zeep. Hij las de nieuwsberich-ten van een zuil op het forum, hij had eenzwembad en zijn balzaal, hij had zelfs zijnporoxyde blondine. Wat zou de goede manbij ons in Parijs of New Vork moeten doen?En wat wij bij hem? Ook bij de Romeinenwaren politieke schandalen, echtbreuken,oorlogen, economische misstanden. Ook inde oudheid had men stakingen en files voorde winkels. Er waren verontwaardigdepamfletten van oudere en jongere genera-ties van lichtzinnigheid en immorialiteit be-schuldigingen, er waren nudisten en beautyparlours, er waren geleerden, die scham-perden over de sportprestaties van hersen-looze jongelingen, er waren vrouwen diejong wilden blijven en mannen, die machtwilden bezitten. Goed beschouwd zag heter, óp den Diesel en de tomaten na, precieszoo uit als nu.

Als mijnheer Funk gelijk heeft, (en delijst van geraadpleegde bronnen doet datwel vermoeden) wisten wij, behalve onspakje sigaretten, ons foto-toestel en onzegebakken aardappelen, weinig originaliteitaan den dag te leggen en zag de goedeoude tijd er niet zoo ruig uit, als wij graagdroomen.

Op grappige anecdoten van „So you thinkit's New" drukt zwaar de benauwende cir-kelgang.

I. VAN DEN BEUGEL

MENSCHEN, DIE HONDERD JAAR ENOUDER WERDEN.

Er zijn te allen tijde menschen geweest,die een eeuw en vaak nog meer dan hon-derd jaar hebben geleefd, en omdat zij totde uitzonderingen behoorden, raakten zijniet in het vergeetboek, doch bleven hunnamen en vaak ook hun geschiedenis voorhet nageslacht bewaard.

Zoo werd indertijd vastgelegd, dat eenbisschop in Glasgow, die in de zestiende enzeventiende eeuw leefde, 185 jaar is ge-worden.

In lerland overleed in 1670 een boer,Jenkins geheeten. De man, in 1051 geboren,bereikte den respectabelen leeftijd van 169jaar.

Een Engelsche landbouwer, Thomas Parr.viel het voorrecht ten deel zijn 162 ever-jaardag te mogen vieren. Hij was iemandmet geweldige lichaamskracht en zoon ge-duchte vechtersbaas, dat hij een jaar nadatzijn eeuwfeest was herdacht, nog tot ge-vangenisstraf werd veroordeeld wegensmishandeling.

Een Silezische linnenweefster werd 155jaar; zij verrichtte haar arbeid tot denlaatsten dag van haar leven. Toen menhaar vroeg, waaraan zij volgens haar mee-ning dien hoogen leeftijd te danken had,beweerde zij dat de drie glaasjes brande-wijn, die zij meer dan honderd jaar eikenmorgen voor het ontbijt had gedronken,haar in staat hadden gesteld zoowel licha-melijk als geestelijk den levensmoeilijkhe-den het hoofd te bieden.

Een majr, die niet alleen honderd jaaroud werd maar ook min of meer weten-schappelijk had vastgesteld wat men moetdoen om dezen respectabelen leeftijd te be-reiken — hij schreef over dit onderwerpnamelijk een boek — was de Fransche me-dicus dr. Gueniot.

De Egyptenaar Saad Afin' was reeds pverde honderd, toen hij nog zonder moeite inden top van de hoogste palmboomen klom.

Typisch is het, te constateeren dat degewoonten van lieden die een uitzonderlijkhoogen leeftijd bereikten, sterk uiteen loo-pen. Sommigen van hen hebben altijd eenvegetarische leefwijze gevolgd, anderenrookten nooit of gebruikten nimmer eendruppel alcohol. Daarnaast is het bekend,dat lieden die een eeuw en langer op ditondermaansche toefden, tot de sterke roo-kers gerekend konden worden. Men vondonder hen zoowel geheelonthouders alsdrinkebroers, en evengoed vegetariërs alsvleescheters. Zoowel onontwikkelde boe-ren als groote geleerden, kooplieden, ar-beiders en huisvrouwen komen onder decategorie der hoogstbejaarden voor. Hetbewijst, dat het bereiken van een hoogenouderdom niet aan bepaalde regels is ge-bonden. Een sterk gestel kan veel verdra-gen, een zwakke gezondheid daarentegeneischt voortdurende zorgen. Zoo was hetvroeger, zoo is het thans, zoo zal het zekerook in de toekomst blijven.

11. Klop, klop, klop, Ja, jaik kom, hoort Puntmuts aande andere kant. Een vanZwartvoet's vrienden kijktom een hoekje. Wie is daar,zegt hij met een grafstem.Ik ben 't Puntmuts. Ik kommet een boodschap vanjullie vriend Zwartvoet. Komdan maar, kleine springert,zegt de portier en hij wijstPuntmuts de weg.

12. Puntmuts hoeft nietzoo ver te loopen, want bijeen trapje ontmoet hij al eenpaar van Zwartvoet's vrien-den. Ik heb goed nieuws voorjullie, Zwartvoet heeft eenplannetje. Hij wil, Myra uit't bosch doen verdwijnen. Ennu wil hij, dat jullie uitden-ken hoe hij dat moet doen.Zoo, zoo, dat is een ge-vaarlijk plannetje Puntmuts,roepen ze allen tegelijk.

De Heer en Mevrouw

W. van der Lande-Mutsaerls

geven kennis van de ge-boorte van hun dochter

EVELINETilburg, den 20 Mei 1940

Stationsstraat 5.8388

Bekendmaking,De Burgemeester van

TILBURG maakt bekend,dat in zeer ernstige gevallen en in zeer beperktemate voor zieken tarwe-bloem voor het bereidenvan wittebrood wordt be-schikbaar gesteld.

Zij, die daarvoor inaanmerking wensen tekomen kunnen zich wen-den tot de Gem. Geneeskundige Dienst aan deSchoo straat, welke dienstvooi dergelijke aanvragenis opengesteld op DINSDAG en VRIIÜAG tel-kens des namiddags van2 tot 4 uur.

De Burgemeestervan Tilburg,

J VAN DE MORTEL8396

I. A. VAN GOORNieuwe Bosscheweg 108

heeft de

praktijk hervat8395

De curator in het fail-lissement van C. Schlappiie lilburg maakt bekend,dat dit faillissement isgeëindigd door het vankracht worden der uit-deelingslijst.

Tilburg, 20 Mei 1940.De curator,Mr. TH TAMINIAUadvocaat en procureur.

8389

Wij werken weer gewoonGoedkoop Keurig - Vlug

Stoomen - VervenPlisseeren — Ajouieeien

Stofknopen„DE STRALENDE ZON"üroeseindstr 43 Tel, 5256Depot: Wed. Hermans,

Korvelscheweg 59.8392

ALhlNh AUVKRIKNTIEShebber het grootste

succes in„HEI MtUWSBLAÜ'

Sroomen VervenDitvoovst sMes

NOOROSTRAAT 97bij Nieuwiandstraat

FILIAAL BUDDEMEIJER■iir~~,-*~~' " ' ' '—~*———■———'

KleineAdvertentiesjltsluitend bij vooruitbeta-ling van 1 tot 20 woordet*>0 et.; elk woord meer 3 clBij 3 maal plaatsing wordt

2 maal berekend.

WASSCHERII .ASTRA"et beste adres voor een

goed verzorj. dewasch, over-hemden en boorden. Goir-kestraat 181. ). Hagenaars,Tel. 6768. 8393

Wij hebben weer primalonge Hanen en Poulardesvan eigen opfokbedrijf aanredelijke prijzen, verscheeieren aan marktprijs.A. J. HEERDINK, Poelier,Hekdijksestr. 70 Tel. 88978394

DOE WEER GEWOONen laat uw overhemd enboord op perfecte wijzewasschen en strijken doorZwambach, Bred.-weg 229Depots: Paduastraat 13,Broekhovenscheweg 239.8397

Wilt gij Uw zakendoen fioreeren I

Dan moet ge 'm

HET NIEUWSBLAD- Adverteeren -Dat weten de best*tikenmenschei— en daarom —ADVERTEEREN— zij in —Het Nieuwsblad

Het blad dat hetgrootste aantallezers beeft

IH- en OM TILBURG

I C. T. M. |I Prima gepasteuriseerde flessehen melk [ziektekiemvrij] 12 et II „ slagroom 120 et I„ „ „ kofüeroom ~ 80 et1 karnemelk Bet 1

Het is overbodig de C. T. M. flesschenmelk te koken.Door het dikwijls koken der melk ver-minderd de voedingswaarde aanzienlijk.C. T. M. FLESSCHENMELK is welzoo GEPASTEURISEERD dat melk,flesch en kroonkurk beslist ziekte-kiemvrij is en dus de 100 % veiligheidbiedt*C. T. M. melkproducten worden regel-matig d a g e 1 ij k s onderzocht.

■ Coöp. Tilburgsche Melkinrichting en Zuivelfabriek I