Naakt én zwart

2
De galerij van de mens, een affiche om in te kaderen ► Uitsnede van de gewraakte affiche. 'Ja, er staan borsten op, bloot. Borsten bestaan, alle vrouwen hebben ze, ook zij die honderdduizenden jaren geleden leefden', zegt Nelissen. © RV Mark Nelissen doceert Evolutie van de Mens aan Universiteit Antwerpen. MARK NELISSEN Deze week opende het Brussels Museum voor Natuurwetenschappen een nieuwe tentoonstelling De Galerij van de Mens. Op een bijzonder didactische en wetenschappelijk verantwoorde manier wordt onze evolutie uit de doeken gedaan. Dit is een must see! Het is de knapste tentoonstelling over 'Wie zijn wij?' die ik zag, los van het feit dat ik wetenschappelijk advies mocht geven. Ga, en oordeel zelf. Alleen de affiche al is een kunstwerk, met een collage van enkele van onze voorouders. De menselijke soort staat er bescheiden tussen. Steunend op wetenschappelijke kennis is een reconstructie gemaakt van de soorten die ons in de evolutie voorafgingen. Ik ga de prent inkaderen, Brussels Airlines niet. Deze maatschappij heeft besloten de affiche niet op te nemen in hun inflight magazine: er is te veel naakt en een Afrikaanse passagier zou zich kunnen storen aan de zwarte voorouders, en een moslim wellicht aan de evolutie . Vooreerst het naakt. Ja, er staan acht borsten op, bloot. Borsten bestaan, alle vrouwen hebben ze, ook zij die honderdduizenden jaren geleden leefden. Welke passagier stoort zich daaraan? Heeft hij of zij nog nooit een film gezien, reclame, een strand onder de zon? Het magazine is wel gevuld met reclame voor rookwaren en alcohol. Daaraan kun je sterven, borsten hielden je in leven. De uier van een koe of de borsten van een chimpanseevrouwtje geven geen aanstoot. Op de affiche staan die van Homo heidelbergensis. Als deze dame hier en nu zou rondlopen, zou ze dan bij de beschermde diersoorten horen, of onder de mensenrechten vallen? Brussels Airlines heeft een interessante discussie geopend. Er is meer. Het siert het museum dat ze vrouwen op de affiche heeft gezet. In elk boek, elke illustratie, ja ook in mijn syllabus, wordt de evolutie van de mens afgebeeld via het mannenlichaam: evolutie van de mens is evolutie van de man. Vergeten we niet dat de helft van onze voorouders vrouwen waren, en dat zij wellicht de belangrijkste actoren waren in de samenleving? Vandaag staan voor het eerst vrouwen op een illustratie van onze voorgeschiedenis, proficiat! Maar ze mogen niet met het vliegtuig mee. Dan is er het punt van de zwarte kleur die zwarte reizigers zou kunnen choqueren, wellicht omdat het hen vereenzelvigt met onze voorouders. Ja, onze voorouders zijn zwart weergegeven omdat ze dat waren! Miljoenen jaren lang heeft de ontwikkeling van mensapen naar mensen zich afgespeeld in Afrika. Binnen onze soort is pas in de laatste fase van de evolutie buiten Afrika een blanke kleur ontstaan - onderzoekers debatteren nog over de precieze oorzaak. Dus het blanke ras is een aberratie. Onze standaardwaarde is zwart, dé mens is zwart! De meesten onder u en onder de piloten van Brussels Airlines zijn een evolutionaire eigenaardigheid, met verlies van de melanine in de huid. De allochtoon die de prachtige affiche ziet, moet geen aanstoot nemen, hij moet waarderen dat geïllustreerd wordt dat het 'superieure blanke ras' niet de essentie van de mens uitmaakt. Een gegeven dat weinig grond laat voor racisme. Ik maak geen woorden vuil aan het probleem dat wie dan ook heeft met de evolutietheorie. En tot slot nog dit. Als allochtonen of vertegenwoordigers van een andere cultuur of godsdienst toch aanstoot nemen aan een blote borst of aan de wetenschappelijke inhoud van een tentoonstelling, blijven we hen welkom heten in onze samenleving, maar dat geeft hen niet het recht te dicteren hoe wij wetenschappelijke kennis verspreiden, laat staan hoe wij wetenschappen bedrijven. Het Museum voor Natuurwetenschappen heeft een meesterwerk neergezet. Ik stuur in elk geval mijn studenten. Maar laat Brussels Airlines nog even goed nadenken vooraleer hun volgend © De Morgen vrijdag 08 mei 2015 Pagina 2 (1)

description

2

Transcript of Naakt én zwart

  • De galerij van de mens, een affiche om in te kaderen

    Uitsnede van de gewraakte affiche.'Ja, er staan borsten op, bloot. Borstenbestaan, alle vrouwen hebben ze, ookzij die honderdduizenden jaren geledenleefden', zegt Nelissen. RV

    Mark Nelissen doceert Evolutie vande Mens aan UniversiteitAntwerpen.

    MARK NELISSEN

    Deze week opende het BrusselsMuseum voorNatuurwetenschappen een nieuwetentoonstelling De Galerij van deMens. Op een bijzonderdidactische en wetenschappelijkverantwoorde manier wordt onzeevolutie uit de doeken gedaan. Ditis een must see! Het is de knapstetentoonstelling over 'Wie zijn wij?'die ik zag, los van het feit dat ik

    wetenschappelijk advies mochtgeven. Ga, en oordeel zelf.

    Alleen de affiche al is eenkunstwerk, met een collage vanenkele van onze voorouders. Demenselijke soort staat erbescheiden tussen. Steunend opwetenschappelijke kennis is eenreconstructie gemaakt van desoorten die ons in de evolutievoorafgingen. Ik ga de prentinkaderen, Brussels Airlines niet.

    Deze maatschappij heeft beslotende affiche niet op te nemen in huninflight magazine: er is te veelnaakt en een Afrikaanse passagierzou zich kunnen storen aan dezwarte voorouders, en een moslimwellicht aan de evolutie .

    Vooreerst het naakt. Ja, er staanacht borsten op, bloot. Borstenbestaan, alle vrouwen hebben ze,ook zij die honderdduizenden jarengeleden leefden. Welke passagierstoort zich daaraan? Heeft hij of zijnog nooit een film gezien, reclame,een strand onder de zon? Hetmagazine is wel gevuld metreclame voor rookwaren en alcohol.Daaraan kun je sterven, borstenhielden je in leven.

    De uier van een koe of de borstenvan een chimpanseevrouwtjegeven geen aanstoot. Op de affichestaan die van Homoheidelbergensis. Als deze damehier en nu zou rondlopen, zou zedan bij de beschermde diersoortenhoren, of onder de mensenrechtenvallen? Brussels Airlines heeft eeninteressante discussie geopend.

    Er is meer. Het siert het museumdat ze vrouwen op de affiche heeftgezet. In elk boek, elke illustratie, jaook in mijn syllabus, wordt deevolutie van de mens afgebeeld viahet mannenlichaam: evolutie vande mens is evolutie van de man.Vergeten we niet dat de helft vanonze voorouders vrouwen waren,en dat zij wellicht de belangrijksteactoren waren in de samenleving?Vandaag staan voor het eerstvrouwen op een illustratie van onze

    voorgeschiedenis, proficiat! Maarze mogen niet met het vliegtuigmee.

    Dan is er het punt van de zwartekleur die zwarte reizigers zoukunnen choqueren, wellicht omdathet hen vereenzelvigt met onzevoorouders. Ja, onze voorouderszijn zwart weergegeven omdat zedat waren! Miljoenen jaren langheeft de ontwikkeling vanmensapen naar mensen zichafgespeeld in Afrika. Binnen onzesoort is pas in de laatste fase vande evolutie buiten Afrika een blankekleur ontstaan - onderzoekersdebatteren nog over de preciezeoorzaak. Dus het blanke ras is eenaberratie. Onze standaardwaardeis zwart, d mens is zwart! Demeesten onder u en onder depiloten van Brussels Airlines zijneen evolutionaire eigenaardigheid,met verlies van de melanine in dehuid.

    De allochtoon die de prachtigeaffiche ziet, moet geen aanstootnemen, hij moet waarderen datgellustreerd wordt dat het'superieure blanke ras' niet deessentie van de mens uitmaakt.Een gegeven dat weinig grond laatvoor racisme.

    Ik maak geen woorden vuil aan hetprobleem dat wie dan ook heeftmet de evolutietheorie.

    En tot slot nog dit. Als allochtonenof vertegenwoordigers van eenandere cultuur of godsdienst tochaanstoot nemen aan een bloteborst of aan de wetenschappelijkeinhoud van een tentoonstelling,blijven we hen welkom heten inonze samenleving, maar dat geefthen niet het recht te dicteren hoewij wetenschappelijke kennisverspreiden, laat staan hoe wijwetenschappen bedrijven.

    Het Museum voorNatuurwetenschappen heeft eenmeesterwerk neergezet. Ik stuur inelk geval mijn studenten. Maar laatBrussels Airlines nog even goednadenken vooraleer hun volgend

    De Morgen vrijdag 08 mei 2015 Pagina 2 (1)

  • magazine naar de drukker gaat.

    De Morgen vrijdag 08 mei 2015 Pagina 2 (2)