cultuur<17Vrijdag 20 mei 2011 > Den Haag Centraal

De twintigste episode van Dag in de Branding is geheel gewijd aan de rijke kruisbestuiving tussen film en muziek. Het festival wil daarmee laten horen dat oude, legendarische filmmuziekcomponisten nog altijd een grote inspiratiebron zijn voor musici van deze tijd. Lilian Hak sluit met een proeve van haar muzikale knip-en-plakwerk in poppodium ’t Paard ‘de Dag’ op filmische wijze af.

Door Theodore Pronk

Lilian Hak presenteert zich op het podi-um als een femme fatale die samen met haar mini-orkest laat horen dat film-muziek zonder beeld ook bijzonder tot de verbeelding kan spreken. De Utrechtse zangeres bracht in 2010 het album Old Powder, New Guns uit, een eigenzinnige collage van bombastische filmmuziek, gestoken in een flamboy-ant jasje. Hak: “Filmmuziek heeft me altijd geboeid en de liefde voor nostal-gische orkestmuziek begon pas echt toen ik met de Parade een nummer van Vera Lynn deed. Ik had het helemaal verknipt en tot iets nieuws gemaakt”.Hak kreeg de smaak te pakken en be-sloot dat ze zich verder zou gaan verdie-pen in klassieke soundtracks om met samples daarvan nieuwe composities te maken. “Je merkt dat er met grotere budgetten werd gewerkt om filmmu-ziek te maken. Er waren complete or-kesten in dienst om films van muziek te voorzien”. Als muzikante die vooral elektronisch produceerde, luidde het

Old Powder, New Guns-project een nieuwe fase in. “Ik houd heel erg van goochelen, knippen en plakken, maar ik houd ook heel erg van de rijkheid van echte instrumenten. De combinatie van beide is heel mooi”. Om tot een op-timale mix te komen van oude sound-tracks en nieuwerwetse elektronica koos de muzikante voor een cineasti-sche aanpak van haar album. Ze maak-te ‘moodboards’ die bepalend werden voor de sferische sound. Geïnspireerd door films uit de jaren 30, 40, 50 en 60 zocht Hak naar een manier om de ‘ro-mantische spanning’ van de film noir te vertalen in muziek.

AfstotenHet resultaat van deze conceptuele be-nadering heeft inmiddels al flink wat lovende kritieken opgeleverd. “Je weet natuurlijk nooit hoe het wordt ontvan-gen, maar tijdens het maken van het al-bum had ik er al wel een goed gevoel over. Ik liet het mensen ook al horen, daar was ik heel eager in. Dat heb ik nor-maal gesproken niet zo snel”. In totaal haalden twaalf liedjes het album van Hak, maar een eenduidig verhaal heeft ze niet gemaakt. Als korte filmpjes la-ten ze stuk voor stuk iets anders horen, maar het thema ‘de onmogelijke liefde’ is toch vaak terug te horen. Hak: “Het is de spanning van het aantrekken van el-kaar en dan weer afstoten. Je hoort de kant van de liefde die een twist heeft. Voor het volgende album wil ik nog conceptueler werken en proberen iets meer één sound, één genre te krijgen”.

Een man en een vrouw bewegen door dezelfde ruimte, en proberen contact met elkaar te krijgen. In een vrijwel woordloze voorstelling toont regisseur Kenneth Homstad de onmacht die de moderne mens kenmerkt.

Door Olivier van Nooten

In tijden van toenemende controle-dwang lijkt het lastig om de regie over je eigen leven even los te laten. Verder be-weren pessimisten wel eens dat mensen steeds meer langs elkaar heen leven, ze-ker in de grote stad. Deze thematiek is te-rug te vinden in ‘Is there anybody out there?’ van Kenneth Homstad. De jonge Noor maakte een voorstelling over een man en een vrouw die elkaar wel zien zitten, maar zich verliezen in plannetjes om de ander mee te versieren. De kansen die er constant ontstaan, gaan dan ook langs de personages heen.“Hard je best doen is iets positiefs”, ver-telt Homstad, “maar het kan destructief worden. Als je iets te lang blijft proberen, zie je de mogelijkheden die ontstaan niet meer en verdwijnt het moment waarop je wachtte ongezien”. Die des-tructieve keerzijde van de mens fasci-neert de Noorse regisseur, niet in de laat-ste plaats omdat het bijzonder grappig en

vermakelijk kan zijn. Hij is gekozen voor ‘Blind Date – nieuwe theatermakers on tour ’ (een initiatief van het Theater In-stituut Nederland). Deze serie program-meert voorstellingen van jonge talen-ten, die nog redelijk onbekend zijn, maar de potentie hebben om uit te groeien tot de theatermakers van de toekomst. Een commissie van theaterdeskundigen kiest jaarlijks ongeveer acht stukken, die vervolgens te zien zijn in 24 theaters door heel Nederland. “Communicatie is nooit perfect”, meent Homstad, die het stuk maakte vanuit een gevoel van vervreemding in de om-gang met anderen. De titel had ‘behalve een lied van Pink Floyd ook de kop van een contactadvertentie kunnen zijn’ en past dus mooi bij de mimevoorstelling. De naam van het stuk verwijst tot slot naar de vraag of er leven in de ruimte be-staat. “Op een aantal manieren zijn de karakters net twee buitenaardse wezens die proberen mens te zijn”, legt de Noor uit. Jaren geleden was hij op schoolreis in Nederland, waar hij gegrepen werd door toneel van Loes van der Pligt. Dat deed hem besluiten de Mime Opleiding te vol-gen in Amsterdam, waar zij artistiek lei-der is. De naam ‘mime’ (niet te verwar-ren met ‘pantomime’) gebruikt Hom-stad overigens niet snel om zijn stukken te benoemen: “Ik zet mijn fascinaties op

het podium, in welke vorm dan ook”. Hij probeert alle elementen heel precies te kiezen, van de beweging tot de kleuren van kleren. De belangrijkste geluiden in ‘Is there anybody out there?’ zijn overi-gens van vogels, die reageren op de ont-wikkelingen in het stuk. Het feit dat er nauwelijks tekst aan te pas komt (vier woorden), versterkt aan de ene kant de onmacht tot contact en relativeert aan de andere kant het belang van taal. Zon-der woorden zijn de onhandige hande-lingen en emoties nog steeds herkenbaar en daarbij overstijgt een echte connectie de beperkingen van taal. Dat Homstad toch prima overweg kan met het gespro-ken woord, blijkt uit zijn acteerwerk in het klassieke Deense drama uit 1930 ‘The Word’ (van Kaj Munk), dat momen-teel door het Noorse nationale toneel wordt opgevoerd. De combinatie van maken en spelen noemt de Noor een ma-nier om zijn vakmanschap te versterken. “Als theatermaker wil ik het publiek op een bepaalde manier laten kijken”, zegt hij, “zodat de kijker daarna het stuk kan scheppen. Theater gaat over zien en door te kijken creëer je een wereld”.

‘Is there anybody out there?’ van Kenneth Homstad, 27 mei, 20:30 in theater Zeebelt. Voor meer informatie: www.zeebelt.nl; www.theaterblinddate.nl

‘Je hoort de kant van de liefde die een twist heeft’. > Foto: Pablo Delfos

Muzikaal gegoochel van Lilian Hak

Naast het optreden van lilian Hak in ’t Paard zijn er tijdens De Dag in de Branding ook drie andere voorstellingen te zien. Zo brengt het ‘electro-akoestische gezelschap’ Field of Ears in theater De regentes een aantal eigentijdse composities ten gehore en geeft Ensemble Klang in het Korzo-the-ater een draai aan filmmuziek van Ennio Morricone, Bernard Herrmann en John Barry. Het derde festivalonderdeel wordt ingevuld door de Veenfabriek, Muziekthea-ter transparant en het Antwerpse Hermes Ensemble. Deze coöperatie brengt een op

de Griekse tragedie Medea gebaseerde voorstelling op de planken waarin de Ant-werpse componist Wim Henderickx verant-woordelijk is voor het muzikale aspect.

Dag in de Branding (editie 20)Zaterdag 28 mei, diverse locaties van 15:00 tot 24:00 uur. lilian Hak, Old Powder, New Guns: 22:30 uur, in ’t Paard.toegang: € 35,– (passe-partout). Verkoop via www.dagindebranding.nl

Andere voorstellingen

Onhandig op zoek naar contact

Scene uit Is there anybody out there?>Foto: Mark Weemen