MKB Innovatie Top 100

D o n d e rd a g 12 juni 2 0 14

MKB Innovatie Top 100

EN VERDER

ILLUSTRATIE THE GARLIC M

YTH

Geld voorgo e d ideeMkb-bedrijven boren

onverwachte geldbronnen

aan om hun ideeën uit te

kunnen voeren. Pagina 2-4

Je verdient meer dan je denkt.

Ontdek de CLA Lease Edition op mercedes-benz.nl.

Gecombineerd verbruik CLA Lease Edition: 3,9 - 5,0 l/100 km, 25,6 - 20,0 km/l, CO2-uitstoot 102 - 117 g/km.

U rijdt al een CLA Lease Edition vanaf € 33.295,- incl. BPM en BTW en excl. recyclingbijdrage en kosten rijklaar maken. Voor kosten

en leveringsvoorwaarden zie mercedes-benz.nl. Leasetarief € 609,- per maand excl. BTW o.b.v. Operationele Service Lease, looptijd

48 maanden, 20.000 km per jaar. Acceptatie onder voorbehoud door Mercedes-Benz Financial te Utrecht.

* Bijtelling op basis van 42% belasting. Het genoemde bedrag is een rekenvoorbeeld. Kijk voor meer informatie op mercedes-benz.nl.

Mercedes-Benz is officieel partner van de MKB Innovatie Top 100.

vanaf

€233,-netto bijtelling

p.m.*

AD

aim

ler

Bra

nd

A d ve r t e n t i e

Wat zijn de bestei n n ova t i e s ?Interviews met bedrijvenuit de toptien 5 -11

2 Spec ial MKB Innovatie Top 100

Kredietbronnen. Banken zijn niet meer scheutig met

leningen aan mkb-bedrijven. Inmiddels zijn er veel andere

potentiële geldbronnen bijgekomen. Een ondernemer moet

dan wel accepteren dat iemand van buiten zich met de zaak

bemoeit .

Tekst Jorg Leijten Illustraties The Garlic Myth

Verder kijkendan de bank

De NPEX-beurs, een onlinebeleggingsplatform voorhet midden- en kleinbe-drijf, vierde onlangs haarvijfde verjaardag. MinisterHenk Kamp (Economische

Zaken, VVD) zei bij die gelegenheid dat hetmkb „de motor van onze economie” is. Decijfers geven hem gelijk: de helft van hetbruto binnenlands product komt binnenvia het mkb. Maar de laatste jaren hapertde motor behoorlijk.

Banken zijn minder scheutig met lenin-gen aan mkb-bedrijven en de bedrijvenzelf vragen veel minder vaak krediet aan.De afgelopen vier jaar kreeg nog maar 12procent van de bedrijven het volledige be-drag geleend op het moment dat een le-ning werd aangevraagd, blijkt uit een en-quête van de Europese Centrale Bank(ECB) – het Europese gemiddelde is 25 pro-cent. Bijna de helft van alle aanvragenwerd geheel afgewezen.

Onderzoek door De NederlandscheBank naar de redenen van deze terughou-dendheid toont dat de oorzaken aan tweekanten liggen: banken zijn veel strengergeworden, terwijl het mkb zelf relatiefweinig eigen vermogen en veel betalings-achterstanden heeft. Vooral langlopendeleningen met hoge risico’s worden daar-door minder vaak verstrekt.

Het grootste probleem is de s o lva b i l i te i tvan de bedrijven. Mkb-ondernemers fi-nancieren traditioneel minder met eigengeld en meer met vreemd vermogen. Nuhet moeilijker is geworden om geld van debank te krijgen, stokt de geldstroom. Bijgrote bedrijven is de verhouding op de ba-lans tussen eigen en vreemd vermogen on-geveer 50-50, in het mkb is dat 35-65,blijkt uit onderzoek van bureau Panteia.Daardoor is de laatste groep sterker afhan-kelijk van bancaire kredieten dan grote be-dr ijven.

Maar een ‘nee’ van de bank hoeft nietper definitie te leiden tot financiële pro-blemen voor een bedrijf. Want er zijn delaatste jaren in hoog tempo alternatievefinancieringsbronnen bijgekomen. Alleenworden die nog onvoldoende benut, blijktuit het vorige maand gepubliceerde rap-port MKB in beeld dat is opgesteld op ver-zoek van onder meer overheid, belangen-organisaties en banken.

Alternatieven zijn onder meer par-ticipatiemaatschappijen, beurzen alsNPEX en Euronext, business angels,kredietunies, crowdfunding en mkb-fond-

sen. Net als bank verstrekken ze geld,maar ze verwachten daarvoor wel een be-paald rendement.

Private-equitybedrijven, zoals partici-patiemaatschappijen, investeren risicoka-pitaal in bedrijven en krijgen daarvooraandelen terug. „Investeerders zijn vaak(oud-)ondernemers met een achtergrondin het mkb die hun bedrijf verkocht heb-ben en dat kapitaal opnieuw willen beleg-ge n”, zegt Rolf Metz, directeur van partici-patiemaatschappij Ecart Invest. „Bij onsgaat het om een inleg van minimaal100.000 euro per investeerder.” Ec artkiest bewust voor het mkb. „Investeren ingrote bedrijven brengt minder risico metzich mee, maar voor hun aandelen betaalje wel een hogere prijs”, zegt Metz. „In hetmkb stap je voor een wat lagere prijs in enis het de kunst het bedrijf meer waard telaten worden. Dat vergt een andere aan-pak. Je hebt meer te maken met onderne-mers en minder met managers.”

Het karakter van de ondernemer

Jaarlijks krijgt Metz zo’n 250 participatie-aanvragen van mkb-bedrijven, waarvan erveertig door de eerste selectie komen.„Vaak is de match niet goed. Een jonge on-dernemer op zoek naar een klein bedragheeft niets aan een investering die tussende 1 en 6 miljoen ligt. Besluiten over deel-name nemen we daarom op basis van fi-nanciële informatie en met name op basisvan het karakter van de ondernemer zelf.Wat is zijn ontwikkeling? Heeft hij al eeneigen bedrijf gehad?”

Het fondsvermogen van Ecart Invest be-draagt 30 miljoen euro. Daarmee wordtvoornamelijk geïnvesteerd in groeibedrij-ven. Ook ondersteunt het bedrijf mana-gers in wie het vertrouwen heeft en diezich in een bedrijf willen inkopen om deleiding op zich te nemen – zogeheten ma-nager buy-ins. Het is niet de bedoeling vanEcart Invest om zich in bedrijven in te ko-pen en ze vervolgens leeg te eten, bena-drukt Metz. „Natuurlijk wordt een onder-nemer op ons verzoek weleens vervangenals het bedrijf echt niet functioneert. Vaakkun je echter al voordat je investeert aan-voelen of de ondernemer wel bij het be-drijf past. Als het niet klikt, dan gaan weniet met hem in zee.”

Ondernemers die buiten de bank geldvinden, moeten dus wel accepteren dat erinvloed van buitenaf komt. Waar de banktevreden is als een ondernemer aan zijnbetalingsverplichtingen voldoet, krijgt hij

D O N D E R DAG 12 JUNI 2 0 14 3N RC HANDEL SBLAD

er bij alternatieve financieringsvormenvaak een coach bij die adviezen geeft.

Dat is bijvoorbeeld het geval bij een in-vestering door business angels – ex- onder-nemers die als individu hun spaargeld inéén of meerdere bedrijven beleggen – enbij een kredietunie. Bij een kredietunie ishet credo ‘één voor allen, allen voor één’.Ondernemers stoppen spaargeld in eenkas en aangesloten collega’s kunnen eenberoep doen op een lening uit deze pot.Als een kredietcommissie en het bestuurde aanvraag goedkeuren, krijgt het mkb-bedrijf behalve geld een coach die hem ofhaar gedurende de looptijd van de leningbe geleidt .

„Slagers kunnen het beste beoordelenof een nieuwe slagerij genoeg potentieheeft om te overleven”, zegt Roland Lam-pe, bestuurslid van de Vereniging van Kre-

dietunies in Nederland. „Een adviseur kaneen ondernemer gericht bijstaan. De soci-ale controle is binnen een unie groter danbij een bank. Als de coach merkt dat hetniet goed gaat, roept hij er de andere ledenbij en kan worden besproken hoe ze de in-vestering veilig kunnen stellen.”

Gemiddeld worden kredieten van eenton toegekend, maar een lening kan oplo-pen tot 250.000 euro, zegt Lampe. „Wewillen kortlopende leningen met een loop-tijd van drie tot vijf jaar voor werkkapitaalverstrekken. Binnen vijf jaar moet de on-dernemer terugbetalen, waarna het geldterugvloeit naar de sparende leden.”

Kredietunies kunnen georganiseerd zijnper sector, regio of per stad. Er zijn viervan dit soort corporaties, en volgens Lam-pe liggen er 113 aanvragen. „Binnen vijfjaar willen we minimaal honderd Kre-dietunies hebben die kredieten tot250.000 euro aan ondernemers verstrek-ken, want daar is de meeste behoefte aan.”

I n n ovat i e fo n d s

Ook de overheid kreeg een paar jaar gele-den in de gaten dat de banken structureelminder uitlenen aan het mkb. Het ministe-

NPEXEen beurs voor aandelen en obligaties van het mkb

Business angelDe individuele geldschieter die op gevoel investeert

Het familiefondsRijke families die via een fonds geld steken in het mkb

rie van Economische Zaken heeft voor deperiode tussen 2012 en 2015 500 miljoeneuro beschikbaar gesteld om te investerenvia innovatiefonds MKB+. Dat verstrekt bij-voorbeeld financiering aan investerings-fondsen voor snelgroeiende en vernieu-wende bedrijven. Voorwaarde is dat er dehelft van de lening aan privaat kapitaal te-genover staat.

Daarnaast bestaan er al jaren enkeleborgstellingsregelingen. Bedrijven kun-nen een staatsgarantie krijgen wanneer zebij een bank of investeerder aankloppendie niet in zijn eentje het risico wil lopendat de lening niet volledig wordt terugbe-taald. Met de teruggang in kredietverle-ning door de banken loopt ook het beroepop deze garanties terug. Van de 705 mil-joen euro bijvoorbeeld voor de zogehetenregeling Borgstelling MKB werd vorig jaar344 miljoen gebruikt. In 2012 was dat nog486 miljoen.

K r u i m e lwe rk

Gezien de diverse mogelijkheden voor hetmkb om aan geld te komen, zou het duswel goed moeten komen met die bedrij-ven. Toch geven recente cijfers een heelander beeld. De rol van bancair krediet isnog altijd groot.

Wie naar de bedragen kijkt die bij alter-natieve bronnen worden opgehaald, moetconcluderen dat het vooralsnog om krui-melwerk gaat. Banken hebben op dit mo-ment enkele tientallen miljarden aan mkb-leningen uitstaan, schreef Rabobank-eco-noom Leontine Treur onlangs in het rap-port Financiering in het MKB. Zo’n 90 pro-cent van de mkb-financiering is afkomstigvan de bank, zei voorzitter Michael vanStraalen van MKB-Nederland onlangs indeze krant.

Via participatiemaatschappijen werdvorig jaar 20 miljard opgehaald, maar datcijfer gaat over het totale bedrijfsleven.Nieuwe financieringsvormen als de mkb-beurs NPEX, mkb-fondsen en crowdfun-ding brachten in totaal enkele honderdenmiljoenen euro’s op.

Maar alle alternatieve geldbronnen zijnsamen maar een fractie van het kapitaaldat het mkb nodig heeft. De vraag is waarhet geld dan vandaan moet komen als debanken niet thuis geven. De pensioen-fondsen zitten op een berg geld en zoudendaarmee bijvoorbeeld leningen aan hetmkb kunnen financieren.

Lees verder op pagina 4

Banken zijn minder scheutigmet leningen aan het mkb ende bedrijven zelf vragen veelminder vaak krediet aan

Wie: NPEX

Wa t : Een onlinebeurs waarop

aandelen en obligaties van mkb-

bedrijven worden verhandeld

Belegd vermogen: 230 miljoen

e u ro

Via de NPEX kunnen middelgro-

te en kleine bedrijven effecten

uitgeven: zowel aandelen als

obligaties. Beleggers tekenen

daarop in. Directeur Adriaan

Hendrikse van NPEX: „Die be-

leggers kunnen ex-onderne-

mers zijn, maar vaak zeggen we

ook tegen zo’n bedrijf: ga eens

in eigen kring kijken of er geïnte-

resseerde partijen zijn. Dat is

eng en confronterend, maar

vaak zie je dat zo 1 tot 15 miljoen

wordt opgehaald.”

NPEX heeft nu 33 noteringen,

waarvan dertien bedrijven en

twintig beleggingsfondsen.

Hendrikse: „We mikken op 20 tot

25 bedrijven erbij dit jaar. Een

onderneming die wil toetreden,

moet minimaal voor 500.000

euro effecten uitgeven. Uiter-

aard scannen we de onderne-

ming alvorens die wordt opge-

nomen op de beurs. We laten

een externe partij het financiële

doopceel van de organisatie

lichten en het bedrijf stelt een

prospectus op waarin het een

vaste prijs opneemt voor de ef-

fecten die het gaat verhandelen.

Als de inschrijving vol is, is het

minimumbedrag behaald en

kunnen de aandelen of obliga-

ties worden bijgeschreven op

de rekening van de belegger. Als

de aandelen zijn uitgegeven,

kan de belegger deze op de

beurs verder verhandelen.”

„Banken roepen: we gaan niet

meer alles financieren. Wij gelo-

ven in stapelfinanciering, een

deel daarvan kun je via NPEX

ophalen. De bank zal er altijd

zijn, maar bij het ophalen van

geld hier op de beurs zijn ze niet

b e t ro k ke n . ”

Wie: Jeroen Prins

Wa t : Business angel

Belegd vermogen: 400.000

e u ro

„Na het overlijden van mijn moe-

der ben ik in het bezit gekomen

van redelijk wat vermogen. Dat

geld investeer ik in interessante

start-ups. Via lunches voor in-

vesteerders maakte ik kennis

met een aantal interessante be-

drijven, waaruit vijf investerin-

gen van elk 100.000 euro zijn

vo o r t g e ko m e n . ”

„Ze noemen me een business

angel, maar ik gebruik liever de

term informal investor. Je steekt

geld in bedrijven waar je iets

mee hebt en staat ze waar nodig

ook bij met advies.”

„Ik heb besloten absoluut geen

geld in farmaceutica en biome-

dische ondernemingen te ste-

ken, omdat ik daar te weinig van

af weet. Mijn geld gaat nu bij-

voorbeeld naar een restaurant in

Amsterdam met een revolutio-

nair concept.”

„Ik investeer maximaal een ton

per bedrijf. Als er dan één bedrijf

omvalt, heb ik er nog genoeg

over. Aan vier bedrijven heb ik

een achtergestelde lening ver-

strekt, waarover ik maandelijks

ongeveer 10 procent rente krijg.

Voor minder doe ik het niet. Je

voelt je betrokken bij de gang

van zaken, maar ik controleer

toch elke maand of het geld

weer is bijgeschreven.”

„Ik kies bewust bedrijven waar

het risico niet al te groot is en

waaraan ik niet al te veel hoef te

doen. Ik ben dan ook geen busi-

ness devil, hoef geen aanmerke-

lijk belang in een onderneming,

dat brengt veel te veel admini-

stratieve verplichtingen met zich

mee.”

Het kabinet stelde onlangs 25

miljoen euro beschikbaar voor

een co-financieringsfonds voor

business angels.

Wie: BB Capital

Wa t : Private Equity familiefonds

Belegd vermogen: Daar wil het

fonds geen uitspraak over doen

Bestuursvoorzitter Susan van

Koeveringe (dochter van de op-

richter van vakantieparkenketen

Roompot): „We richten ons met

name op meerderheidsbelan-

gen en gecontroleerde minder-

heidsdeelnemingen in kansrijke

mkb-bedrijven. We verstrekken

kapitaal aan vijf ondernemingen

met wat grotere groeiambities.

BB Capital participeert actief

door bedrijven te bezoeken,

maar investeerders gaan niet op

de stoel van de directie zitten.”

„We investeren onder meer in

het Instituut voor Hyperbare Ge-

neeskunde (zuurstoftherapie,

red.). Naast het feit dat je belegt

met het doel rendement te be-

halen, dien je ook een maat-

schappelijk belang. Een ander

bedrijf is drogisterij.net, een

webbedrijf dat in zijn sector lei-

dend is op de digitale markt.”

„Als we met een interessante

partij in gesprek gaan, controle-

ren we altijd eerst of ze op zoek

zijn naar eigen of naar vreemd

vermogen. Vaak blijkt dan dat ze

eigenlijk financiering zoeken

waarvoor ze bij de bank moeten

zijn. Voor bank spelen doen we

niet, daarvoor heb je een ver-

gunning nodig. Wij denken daar

wel over na. Zo zou je een alter-

natief kunnen bieden aan bedrij-

ven met een tijdelijk financie-

r i n g s p ro b l e e m . ”

„Onze beleggers zijn vermogen-

de zakenfamilies. Zij hebben ge-

meen dat ze dat zakelijke DNA

delen. Ze zien ondernemer-

schap als de motor van de eco-

nomie, vandaar ook de interesse

in het mkb. Daar staat de onder-

nemer centraal. De families heb-

ben bovendien een groot net-

werk waarvan de bedrijven kun-

nen profiteren.”


Vervolg van pagina 3

Het ABP kocht onlangs voor 50 miljoen eu-ro aan mkb-obligaties. Eenzelfde bedragstelde het ambtenarenfonds beschikbaaraan investeerder INKEF, dat het geld inkansrijke start-ups steekt.

Maar vooralsnog hebben kleine bedrij-ven moeite om internationale investeer-ders als pensioenfondsen en verzekeraarsaan te trekken, zegt econoom Treur. „D atkomt doordat de investeringsbedragenkleiner zijn (en daarmee het rendement,red.) dan bij grote bedrijven. Ook weten zijminder over mkb-ondernemingen. Eenaantal nieuwe initiatieven zoals de NII ende mkb-fondsen is erop gericht leningen tebundelen, waardoor de kredietbedragentoenemen en ze ook voor grotere interna-tionale beleggers interessant zijn.”

Onlangs presenteerden dertien deelne-

mers (waaronder het ABP, Achmea, Natio-nale Nederlanden en Delta Lloyd) boven-dien hun plannen voor de Nederlandse In-vesteringsinstelling (NII). Deze instellingmoet ervoor zorgen dat het voor pensi-oenfondsen en verzekeraars aantrekkelij-ker wordt in eigen land te investeren. Zehebben gezamenlijk 1.400 miljard euro terbeschikking. Het mkb is een van de secto-ren waar geld naartoe gaat.

Blijft de vraag of de financieringsalter-natieven het bankkrediet op termijn kun-nen vervangen. Treur: „Misschien voor in-dividuele bedrijven wel, maar niet voorhet hele mkb. Alternatieve vormen zulleneen structurele plaats krijgen, maar hetverschil met de bancaire kredietverleningis nu nog zo groot dat je niet van vervan-ging kunt spreken.”

P izz afinanc iering

De rol van banken is zeker nog niet uit-gespeeld, stelt bestuursvoorzitter CeesVermaas van de Amsterdamse beurs vanEuronext. Het midden- en kleinbedrijfhaalde via die weg vorig jaar ruim 500 mil-joen aan kapitaal op via emissies. Eu-ronext Amsterdam is initiator van het ditjaar opgerichte NL Ondernemingsfonds,

dat leningen aan het mkb medefinanciertmet banken. Vermaas: „Het is volgens onsniet verstandig om een alternatief buitende banken op te zetten. De financiële in-stelling heeft een regiofunctie: niemandkent de lokale markt zo goed als de ban-ken. Dat loket willen we behouden.”

Op het moment dat banken een aan-vraag binnenkrijgen van een ondernemer,maar de bank niet volledig garant wilstaan, springt het NL Ondernemingsfondsin met bijvoorbeeld pensioengeld. „Vi j f t i gprocent van de lening komt van de bank,terwijl het fonds in de andere helft voor-ziet”, zegt Vermaas. „Je versterkt eigenlijkhet eigen vermogen van een onderne-ming en daarmee verbeter je haar solvabi-liteit en positie ten opzichte van debank .”

Via het NL Ondernemingsfonds moetkomende jaren 1 miljard euro opgehaaldworden. Het doel is leningen van mini-maal 10 miljoen euro te verstrekken aanbedrijven die jaarlijks minstens 25 miljoeneuro aan omzet draaien. Het bedrag ligt bijaanvang zo hoog omdat het alleen danvoor pensioenfondsen aantrekkelijk is ommee te doen. Grotere bedragen levereneen hoger rendement op. Vermaas: „Zewillen relatief veel zekerheid, maar weleen goede rente.”

De termen co-financiering, pizzafinan-ciering en stapelfinanciering klinken va-ker wanneer het gaat over de toekomstigeinvesteringen van het mkb. Bij stapelfinan-ciering combineert een ondernemer ver-schillende vormen van geldverstrekkingom zo niet volledig afhankelijk te zijn vande bank.

„De mkb-ondernemer van de toekomstheeft verschillende keuzes”, zegt RolandLampe. „Hij combineert: een rekening-courantkrediet van de bank, een lening bijbijvoorbeeld een Kredietunie, gaat naareen pensioenfonds voor een langlopendelening op zijn bedrijfspand en als hij nogeen leuk product wil financieren, doet hijeen beroep op crowdfunding.”

De ondernemer moet „accepteren datdaar een andere prijs bij hoort”, zegtMetz. „Hij was altijd gewend tegen een la-ge rente te lenen. Die tijd is voorbij. Alter-natieven als participatiemaatschappijenen business angels zijn er, maar die kostenge l d . ” Want de rente op een banklening isdoorgaans een stuk lager dan de rende-mentseis van een investeerder. „De vraagis of de ondernemer bereid is om die te be-t alen.”

De mkb-ondernemer van detoekomst combineertfinanc ieringsvormen

C O LO FO N

De MKB Innovatiespecial

is een initiatief van NRC Media,

Mercedes-Benz en de Kamer van

Ko o p h a n d e l

Co ö r d i n a t i e Jochen van Barschot

E i n d re d a c t i e Simone van Driel,

Friederike de Raat

Vo r m g ev i n g Tom Wientjes

Fotografie: Rien Zilvold

Illustraties: The Garlic Myth


Weg met kokkels en a l ge nInter view

Rik Breur en Eric Pieters

De MKB Innovatieprijs gaat dit jaarnaar een bedrijf dat algen opscheepswanden tegengaat.

Wi n n a a rMKB Innovatieprijs 2014: Micanti

Gifvrij algen van schepen weren

A d ve r t e n t i e

Teksten Friederike de Raat

Fo t o’sRien Zilvold

Simpel gezegd is het een kwestievan spuiten of plakken”, zegtEric Pieters. „Je kunt scheeps-wanden voorzien van een laaggiftige verf om de aanwas vanalgen, kokkels en zeepokken te-

gen te gaan, maar je kunt er ook een mili-euvriendelijk folie op plakken.”

Pieters is samen met Rik Breur direc-teur-eigenaar van het in Amsterdam geves-tigde bedrijf Micanti, uitvinder van Thorn-D, een zelfklevende folielaag voorzien vanvezels die aangroei tegengaan. Voordeelvan het folie boven verf is volgens Breur enPieters dat het folie gifvrij is. „Thorn-D iseen kunststof product dat geen stoffen af-geeft aan het milieu”, zegt Breur, die hetproduct ontwikkelde. „Dat probleem is erbij verf wel. Al bij het opbrengen van verfverdampt er oplosmiddel. Ook lost de verfop een scheepswand langzaam op, waar-door er giftige stoffen in het milieu komen.Wij gebruiken voor ons folie watergedra-gen lijm en oplosmiddelen worden tijdenshet productieproces afgevangen. Boven-dien is de folie recyclebaar.”

Het product is ook economisch aantrek-kelijk: als er geen algen, pokken en kok-kels aan het schip plakken, heeft het min-der weerstand en kan het sneller varen.Pieters rekent voor: „Een olietanker ver-bruikt circa 26 ton brandstof per dag. Datis 26 maal 650 dollar (480 euro), dus bijna17.000 dollar per dag. Ons product be-spaart 10 tot 20 procent brandstof.”

S te ke l hu i d j e

Micanti bestaat zes jaar. Het bedrijf begonin de viskweeksector in Noorwegen, Chili,Canada, Schotland, Turkije en Grieken-land. Het verkocht visnetten die waren in-gespoten met vezels, waardoor een soort‘s te ke l hu i d j e ’ ontstond dat aangroei op denetten tegengaat. De netten hoefden daar-door niet meer te worden schoongemaakt.Breur: „Zonder die vezels groeien de ma-zen langzaam dicht door algen en schel-pen. Daardoor krijgen de vissen minderzuurstof en gaan ze voortijdig dood.”

De sector leek lucratief: 50 procent vanalle geconsumeerde vis ter wereld is ge-kweekt. Maar het is ook een onvoorspel-bare markt door de fluctuerende prijzenvan vis. „Als de prijzen daalden, daaldenook de investeringen”, vertelt Pieters.„Onze netten waren gewoon te duur voorveel bedrijven.”

Ze lieten de viskweeksector voor wat zijwas. „Dat was niet de makkelijkste perio-de in onze geschiedenis”, vertelt Breur.

„Qua omzet hebben we toen wel twee jaarverloren. We konden wel geld van de bankkrijgen om door te gaan in de viskweek,maar we zijn toch gestopt. Die fluctueren-de prijzen waren lastig, maar ook het feitdat elk net anders is, omdat het moet wor-den afgestemd op de maat van de vis dieerin wordt gekweekt. Het was tijdrovendmaat werk.” Twee jaar geleden, toen Mi-canti technisch gezien failliet was, beslo-

ten Breur en Pieters het roer om te gooienen ontwikkelden ze hun met vezels bespo-ten folie voor scheepswanden.

Wi n d m o l e n s

Sinds ze twee jaar geleden begonnen metde verkoop van hun folie hebben Breur enPieters geen enkele twijfel meer over detoekomst van hun bedrijf. „Dit keer gaathet slagen”, aldus Breur. „We hebben een

regelmatige orderflow.” Het bedrijf heeftnu vooral klanten in de olie- en gassector.Pieters: „In de offshore heeft een gemid-delde reder dertig tot veertig schepen. Alshij folie op al zijn schepen bestelt, heb jemeteen een flinke order.” Jachtwerven zijnook geïnteresseerd in het folie, maar dat iseen kleine markt. „Een jachtwerf bouwtgemiddeld één schip per twee jaar.”

Ook interessant voor Micanti zijn olie-platforms, windmolens op zee en sluis-deuren. Pieters maakt een tekeningetjeom het probleem uit te leggen: „Als errond de waterlijn algen en kokkels aan eenolieplatform of windmolen groeien, ko m ter op die plek meer waterkracht te staan.Dat kan de stabiliteit van zo’n bouwwerkin gevaar brengen.”

Business angels

De heropbouw van het bedrijf gebeurdemede dankzij subsidie voor productont-wikkeling en marktonderzoek. Vervolgenskreeg Micanti een borgstellingskredietvoor innovatieve bedrijven. De overheidstaat dan voor 60 procent garant, het be-drijf voor 40 procent.

Micanti draait inmiddels quitte. Het be-drijf heeft geen bankleningen meer, alleeneen betaalrekening met kredietfaciliteit.Ook zijn twee business angels aangetrok-ken. Pieters: „Het zijn investeerders diehet waarderen dat we de concurrentieaangaan met grote verfproducenten dieop dezelfde markt opereren.”

Het komende jaar wil Micanti, dat nuvolledig draait op beide eigenaren, meermensen aantrekken en meer voorraadaanleggen. „Onze beperkte omvang remtnu de groei”, aldus Pieters. Hij en Breurzitten „om de week” in het buitenland. „Jekunt dit product niet via internet verko-pen, je moet naar de klant toe om het uit teleggen aangezien het een volledig nieuwetechniek is.” Voorraden zijn belangrijk omte kunnen inspringen op de grillige plan-ning van scheepswerven. „Het gebeurt re-gelmatig dat een schip eerder dan geplandwordt drooggelegd voor onderhoud om-dat de reder weet dat er een maand latereen opdracht komt. Als dan in onze plan-ning staat dat ons folie pas drie maandenlater ter plekke hoeft te zijn, gaat het mis.”Productie, logistiek en administratie zijninmiddels uitbesteed.

Ook moeten er plakmachines wordenontwikkeld om het anti-aangroeifolie aante brengen op grote olietankers. Dat is eenvan de redenen waarom Breur wel eenseen dagje meehelpt met folie plakken.„Dan krijg je letterlijk feeling met je pro-duct. Hoe ga je om met hoekjes? Hoe langduurt het om het folie aan te brengen?Voor de ontwikkeling van een plakmachi-ne moet je gewoon weten hoe het plakkenin zijn werk gaat. Bovendien vinden op-drachtgevers het prettig om te zien dat dedirecteur zelf meewerkt. Dat geeft extravertrouwen in het product.”

[+] Juryrapport pagina 8

Zondera a n g ro e ivan algenverbruikthet schipminderb ra n d s to f

Rik Breur (links) en Eric Pietersmet hun folie.

Financieren van innovatiesHet is lastig voor ondernemers om financiering te vinden voor

innovaties. Dat heeft een eenvoudige reden: onbekend maakt

onbemind. Nieuwe producten en diensten moeten zich in de

praktijk nog bewijzen. Bovendien zijn de banken door de crisis

voorzichtiger geworden. Alternatieven voor het bankkrediet zijn

nog relatief onbekend, blijkt uit honderden vragen aan de

financieringsdesk van de Kamer van Koophandel (KvK).

Op ondernemersplein.nl biedt de KvK een overzicht van de mogelijkheden. Iedere ondernemer moet

drie aspecten onderzoeken. Zit er nog geld in het eigen bedrijf? Een kritische beoordeling levert vaak

ruimte op. Daarna kan een ondernemer kijken naar overheidsregelingen zoals subsidies en fiscale

voordelen. Als er vervolgens nog behoefte is aan meer geld, kan de ondernemer de

brede mogelijkheden van private financiers onderzoeken. De website laat mogelijkheden

zien van banken tot business angels en van crowdfunding tot microkrediet. De onderne-

mers kunnen ook telefonisch contact opnemen met de KvK, telefoon 088-58 51 111.

Advertentie

De A-Klasse Lease Edition.

Je verdient meer dDe Mercedes-Benz Lease Edit

Ontdek nu de bijzonder voordelige A-Klasse Lease Edition. Een au

nieuwe generatie met een zeer rijke standaarduitrusting, 20% bijte

Kortom, je verdient meer dan je denkt. Het beste, nu bereikbaar

Gecombineerd verbruik A-Klasse Lease Edition: 3,6 - 4,0 l/100 km, 27,8 - 25,0 km/l, CO

U rijdt al een A-Klasse Lease Edition vanaf € 28.295,- incl. BPM en BTW en excl. recyclin

Voor kosten en leveringsvoorwaarden zie mercedes-benz.nl. Leasetarief € 569,- per maan

Lease, looptijd 48 maanden, 30.000 km per jaar. Acceptatie onder voorbehoud door Mer

* Bijtelling op basis van 42% belasting. Het genoemde bedrag is een rekenvoorbeeld. Kijk v

Mercedes-Benz is

officieel partner van

AD

aim

ler

Bra

nd

. vanaf

€198,-netto bijtelling

p.m.*

dan je denkt.ditions.

auto voor een nieuw tijdperk en een

ijtelling en is buitengewoon scherp geprijsd.

r op mercedes-benz.nl.

CO2-uitstoot 92 - 103 g/km.

lingbijdrage en kosten rijklaar maken.

nd excl. BTW o.b.v. Operationele Service

ercedes-Benz Financial te Utrecht.

voor meer informatie op mercedes-benz.nl.


MKB innovatiet o p -1 0 0Naam bedrijf

Naam innovatie

Positie MKB top-100

Minder

b ra n d s t o f ,minder gifJur yrapport

De jury van de MKB Innovatieprijs koos dit

jaar voor een product dat interessant is

voor de wereldwijde scheepvaart.

Nr. 2GPC Kant, LeensGarnalenpelmachine

Niet spuiten, maar plakken!Micanti bv mag zich dit jaarde meest innovatieve on-derneming van het Neder-landse midden- en kleinbe-drijf noemen. Het Amster-

damse bedrijf heeft de eerste plaats in deMKB Innovatie Top 100 veroverd metT h o r n - D.Thorn-D is een gepatenteerde, milieu-vriendelijke oplossing die de aangroei vanorganismen als zeepokken en mossels aanbijvoorbeeld scheepswanden tegengaat.Het is een zelfklevend en gifvrij folie datop de scheepshuid wordt geplakt en er-voor zorgt dat organismen zich niet kun-nen hechten. Er komen geen giftige stoffenmeer in het water, de scheepswand is een-voudiger schoon te maken en er wordenflinke brandstofbesparingen gerealiseerd.Wat de doorslag gaf voor de jury, diemaandag 2 juni bijeenkwam om een selec-tie te maken uit een eerder opgesteldeshortlist, was dat Thorn-D bij uitstek eenproduct is dat past bij een sterke Neder-landse industrie én dat het de potentieheeft om over de hele wereld gebruikt teworden. Scheepswerven en scheepvaart-bedrijven kunnen verleid worden met la-gere brandstofkosten en betere werkom-standigheden voor het personeel, terwijlhet voordeel voor havens is dat het klimaatvan het water sterk verbetert doordat ergeen giftige verfresten meer in terechtko-men. En daar profiteren zeker de recrea-tieve gebruikers in de vaarsector weer van.Het is de negende keer dat de Kamer vanKoophandel, Mercedes-Benz en NRC Me-dia de MKB Innovatie Top 100 presente-ren. Deze ranglijst met honderd concrete

#1 2 Re t u r n

12Return ( 84 )

AActive4Care B.V. / Indes B.V.

Esense tilliften (38 )

Admesy B.V.

Cronus Spectrocolorimeter ( 21)

Allocacoc B.V.

PowerExtension (5)

Andela Techniek & Innovatie

Solar Weeder (8)

BBabyBloom Healthcare B.V.

BabyBloom Healthcare B.V. ( 28 )

Being Served B.V.

sCoolTool (70 )

BioBTX B.V.

Productie groene aromaten

uit biomassa ( 52)

De Buurtboer

De Buurtboer (33 )

CCasala Meubelen Nederland B.V.

Zifra, nummeringsysteem zonder

batterij voor zaalstoelen (58)

Ca t aw i k i

Catawiki (3 2 )

CB Flevoland B.V.

CB Greenbox (34 )

Chargepoint B.V.

Chargepoint Light (50)

Coblue Cybersecurity B.V.

Coable (4 8 )

Colsen, Adviesburo voor Milieutech-

niek B.V.

BIDOX (biological desulphurization by

ox i g e n ) (4 4 )

Composite Mobility B.V.

Composite mobility Mission 150 E,

elektrische bus ( 67)

ConstruSteel B.V.

ConstruSteel ERP MRP software (25)

Cool-Spot B.V.

Cool-Spot Fresh Technology

‘Vers bereid, Vers bediend’(83)

CyBe Additive Industries

Modulaire 3D beton printer ( 87)

Cyrtina Dental Group B.V.

Primero kronen en bruggen (1 0 )

DDa g m a a t

ReparatieApp® (55)

De Rooy Transport B.V.

Vrachtwagens die rijden op groengas

(85)

innovaties wordt gezien als de grootste enbelangrijkste innovatieprijs voor bedrij-ven in het mkb.Een selectie van de innovaties vindt u te-rug in deze bijlage van NRC Handelsblad.Inspirerende verhalen, over de garnalen-pelmachine van familiebedrijf GPC Kanten de RotorSwing, een stabilisator voorjachten die een revolutie ontketent in slin-gerdemping. Maar ook over een nieuw ty-pe schakelaar: door eenvoudigweg aan destekker zélf te draaien kan de stroom in- ofuitgeschakeld worden. En wat dacht u vanduurzame bouwpakketten voor de jacht-bouw en van een wiedmachine op zonne-energie? De jury sprak tijdens het beraadeen aantal keren groot respect uit voor debedrijven die, soms zelfs na verschillendefaillissementen, zo blijven geloven in hunproduct dat zij er steeds weer tijd en geldin zijn blijven investeren.Ik wens u veel leesplezier en inspiratie toe.En ik verheug me nu al op volgend jaar. Opnaar de tiende editie!

Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink,

Juryvoorzitter MKB Innovatie Top 100

en voorzitter FME

Overige juryleden:

Ruud Koornstra (Tendris)

Marcella Breedeveld (NRC)

Joris Craandijk (Innovatie Partners)

Hans Bottema (NLO)

Huub Dubbelman (Mercedes Benz)

Claudia Zuiderwijk (Kamer van Koophandel)

Bart Stomphorst (investeerder)

w w w. m k b i n n ova t i e t o p 1 0 0 . n l

Wat is het voor bedrijf?GPC Kant is een familiebedrijfdat al vijftig jaar actief is in degarnalenbranche: vader Kantwas garnalenvisser en inkopervoor Heiploeg, de grootste gar-nalenverwerker van Nederland.Hij was een van de eersten die(duizenden) huisvrouwen in-schakelde om garnalen te pel-len. Twintig jaar geleden werdGPC Kant een bedrijf dat vooralgarnalenpelmachines ontwik-kelde. Met „veel vallen en op-st aan”, zoals Alfred Kant hetnoemt, is daaruit in 2012 eenrendabele pelmachine ont-staan. Alfred is met zijn broersRichard en Klaas directeur en ei-genaar van het bedrijf. „Het pro-bleem is dat garnalen één vooréén moeten worden gepeld ineen machine, maar dat ze alle-maal een ander formaat en eenandere vorm hebben”, legt hijuit. Daardoor is garnalen pellennog steeds voor 97 procenthandwerk, dat vooral in Marok-ko wordt gedaan. GPC Kantheeft zeven werknemers en eenomzet van 4 miljoen per jaar.

Wat kan deze machine watthuispellers niet kunnen?Veel sneller pellen. Een machi-ne verwerkt pakweg 1.000 kilogarnalen per dag, een thuispel-ler ongeveer 15 kilo. De nieuwepelmachine in de fabriek vanGPC Kant in Leens, bij Lauwers-oog, is ook veel sneller dan deoudere modellen. Kant: „Met deoude machine pellen we 10 tonper week, met de nieuwe 50to n . ” GPC Kant verkoopt de ma-chines niet, maar gebruikt ze inde eigen fabriek. Hoe verdienthet bedrijf dan aan zijn innova-tie? „Als we op deze manierwerk kunnen terughalen uit Ma-rokko, dan is dat lonend. Perjaar kunnen we de productieve rd u b b e l e n . ”Behalve méér garnalen pellen,kan GPC Kant door de nieuwemachines ook versere garnalenleveren aan klanten als Hanosen Heiploeg. „Nu zijn de garna-len pakweg vijftien dagen on-derweg, heen en weer naar Ma-rokko, voordat ze op de Neder-landse markt komen. Nu wehier kunnen pellen, worden de

garnalen de ene dag gevangenen de andere dag verkocht. Nietalleen zijn ze dan lekkerder, hetscheelt ook brandstof. De ener-gie die de nieuwe pelmachineverbruikt, bedraagt maar 10procent van de energie die nunodig is voor het vervoer van ennaar Marokko. Bovendien is erminder conserveringsmiddelnodig .”Volgend jaar wil GPC Kant ver-huizen naar de haven van Lau-wersoog, waar het meer ruimteheeft om de machines neer tezetten. Het aantal personeelsle-den zal dan vermoedelijk stijgentot 35.

Hoe is de financieringge re gel d ?De hoofdmoot van de ontwikke-ling van de pelmachine is gefi-nancierd uit eigen middelen, al-dus Kant. „De rest is geleendvan de bank.” De machine is ineigen beheer gebouwd. „O m d athet low budget moest, maar ookomdat we de werking van demachine geheim willen hou-de n . ”


Nr. 3e-Traction Europe, ApeldoornElektrisch aandrijfsysteem voor stadsbussen

Nr. 4RotorSwing Marine, RaamsdonksveerStabilisator voor jachten

DivitelInteractieve televisieplatformen (4 2)

Drainvast B.V.Drainbrick ( 5 1)

DuoinlogHandleiding standaard toerekening

CO 2wegtransport (20)

DURABILIT B.V.Greener Network Methodology (4 0 )

Dutch Microwave AbsorberSolutionsPolystyreen RF microwave absorber

(16 )

Dutch Sustainable Development B.V.

Betaprocess; optimalisatie van

organisch materiaal (93 )

EEc o X p oEcoXpo (7 5 )

e-Loop B.V. h.o.d.n. TranssmartTranssmart (1 1)

eMagiz B.V.eMagiz –

Integrates your business (9 0 )

Embraceled Interactions B.V.Embraceled (88)

E-ONE B.V.

E-ONE (9 7)

e-Traction Europe B.V.TheWheel SM 500/3 (3 )

Evalan B.V.SensiStep (80)

FFacility Apps B.V.FacilityApps ( 76)

FDN Engineering B.V.Duurzame Modulaire UHSB

Bruggen (17 )

FishFlow Innovations B.V.Visveilige hoogrendement kunststof

vijzels, pompen en turbines ( 22)

FlowerWatch B.V.FlowerWatch / Watch-itT (9 9 )

GG e l d vo o re l k a a r. n lGeldvoorelkaar.nl (7 1)

GENALICE B.V.GENALICE MAP (4 1 )

Genome Diagnostics B.V.Next Generation Sequencing for

Tissue Typing ( 8 6)

GPC Kant B.V.Garnalenpelmachine ( 2)

Wat is het voor bedrijf?RotorSwing Marine ontwikkelt,produceert en levert stabilisato-ren voor jachten met een maxi-male lengte van dertig meter.Een stabilisator zorgt ervoor datje comfortabel op een schipkunt verblijven, legt mede-eige-naar Rudolf Geurink uit. „Eenschip rolt door golfslag van linksnaar rechts, wat kan leiden totzeeziekte en omvallen. De stabi-lisator zorgt ervoor dat hetschip stabiel in het water ligt.”Het bedrijf telt twee werkne-mers. Het werkt nauw samenmet onder andere machinebe-drijven en een verkooporgani-s at i e .Het bedrijf levert aan jachtbou-wers in Nederland, Duitsland enBelgië en heeft plannen om we-reldwijd te gaan exporteren. Ervaren nu zo’n vijfentwintigschepen rond met de stabilisa-tor van het Brabantse bedrijf ener zijn er vijftien in aanbouw.De omzet wordt niet bekendge-maakt. Geurink: „Ik verwachtdat we dit jaar in de buurt vanbreak-even uitkomen.”

Wat is er zo vernieuwend aandeze stabilisator?Er zijn al zo’n twintig jaar stabili-satoren voor schepen op demarkt. Die maken gebruik vanhydraulische olie, wat schade-lijk voor het milieu kan zijn. Destabilisator van RotorSwing Ma-rine, waar vijf jaar aan is ge-werkt, werkt op elektriciteit diewordt opgewekt door de motorvan het schip. Geurink: „Diestroom moet ook opgewektworden, maar het is wel veel ef-ficiënter dan een hydraulischs ys te e m . ”Bovendien is de stabilisator in-klapbaar, want in ondiepe bin-nenwateren heb je het onder-deel niet nodig. Daarmee looptje minder kans op aanvaringenonder water.Een ander voordeel, volgensGeurink: „Onze stabilisatorwerkt ook goed bij lagere snel-heden. Bij andere stabilisatorenmoet je minimaal 15 km per uurvaren, die van ons doet het algoed bij 10 km/u. Dat is handigin een druk bevaren land als Ne-de rl a n d . ”

Nog meer plannen voor ver-nieuwende producten?RotorSwing Marine werkt aande ontwikkeling van de stabili-zer zero speed: een stabilisatordie zorgt dat het schip min ofmeer stilligt als het in een baaivoor anker ligt. Geurink: „Eenboot ligt niet stil in een baai, erkomen altijd golven vanuit dezee binnen.”

Hoe is de financieringge re gel d ?Het geld wordt ingebracht doorGeurinks zakelijk partner TheoKoop, die eerder bedrijven indezelfde sector heeft gehad.Geurink: „Het is een principiëlekeuze geweest om geen geld telenen van banken en alles zelf tefinancieren. We willen onze ei-gen beslissingen kunnen ne-men. Ik ben voor een zusterbe-drijf wel eens gaan praten bijeen bank, maar hun voorwaar-den – zoals drie jaar omzetcij-fers laten zien als je product nogin de ontwikkelingsfase ver-keert – waren voor mij niet haal-b a a r. ”

Wat is het voor bedrijf?e-Traction is een onderzoeks- enontwikkelingsbedrijf dat elektri-sche aandrijfsystemen maaktvoor onder meer heftrucks envaartuigen. Het bestaat dertigjaar, sinds vijf jaar is het vollediggericht op een, inmiddels we-reldwijd gepatenteerd, elek-trisch aandrijfsysteem voor deauto-industrie. Het systeemwordt toegepast in stadsbussen,het is de bedoeling dat de aan-drijftechniek ook wordt inge-bouwd in vrachtwagens en per-s o n e n au to’s.e-Traction heeft nu zo’n vijftienaandrijfsystemen in bussen in-gebouwd. Het bedrijf wil produ-ceren in China, dat volgens di-recteur Peter de Neef de groot-ste busmarkt ter wereld vormt.„Ik heb gesproken met een Chi-nese busbouwer die ruim50.000 bussen per jaar produ-ceert. Dat is meer dan er perjaar in heel Europa worden ver-kocht .” Wegens de enormeluchtvervuiling stimuleert deChinese overheid het elektrischrijden. „Toen ik er enkele weken

geleden was, was de luchtver-vuiling dertig keer hoger dan dedoor de Wereldgezondheidsor-ganisatie toegestane limiet.”e-Traction wil volgend jaar inChina beginnen; het hoopt daarin 2017 „enkele duizenden” aan-drijfsystemen te produceren.e-Traction heeft 35 werkne-mers, voor een groot deel pro-ductontwikkelaars en technischpersoneel dat bussen ombouwt.De omzet bedroeg vorig jaar800.000 euro en komt dit jaaruit op 3 miljoen. Die stijging is tedanken aan twee flinke Europe-se orders en de levering vanelektrische aandrijfsystemenaan China.

Wat is er nieuw aan ditaandrijfs ysteem?Elektromotor en wiel zijn in ditsysteem volledig geïntegreerd.Dat is handig: je hebt geen ver-snellingsbak nodig, geen aan-drijfas en geen differentieel (detandwielen in de as tussen dewielen). Daardoor zijn er vrijwelgeen bewegende delen. Datheeft als voordeel, volgens De

Neef, dat er geen energieverliesoptreedt door wrijving en ereen kleiner batterijpakket nodigis om de bus te laten rijden. „D atmaakt de bus goedkoper.” An-der voordeel is dat de bus nau-welijks onderhoud behoeft doorhet ontbreken van bewegendedelen. Bovendien is er door dekleinere batterij meer ruimtevoor passagiers. In Nederlandrijden nu zes bussen rond methet nieuwe systeem, waarondertwee van de RET.

Hoe is de financieringge re gel d ?Het geld komt van grootaan-deelhouder De Hoge Dennen,de beleggings- en investerings-maatschappij van de familie DeRijcke, die ooit eigenaar was vanonder meer Kruidvat, parfume-rieketen ICI Paris en super-marktconcern Groenwoudt.Ook de grondlegger van e-Trac-tion, Arjan Heinen, is mede-ei-genaar. De Neef: „We zijn nog opzoek naar een derde grote inves-teerder voor wereldwijde invoe-ring van ons aandrijfsysteem.”

HHakvoort Daglicht B.V.Day light extender ( 62)

Hillblock B.V.Hillblock, dijkstenen (39 )

Holland Reefer Service B.V.RRA Refrigerant Risk Assessment (3 0 )

Horus View and Explore B.V.Horus Inspectation and survey suite

( 54 )

Hydrographic and Marine Consul-tants B.V.HMC EcoTrim (3 5 )


Nr. 5Allocacoc, DelftVerlengsnoer met aan-uitknop

Nr. 6Snijtechniek BrabantDroog frezen

Nr. 7Kamplan, BoxtelBiologische mestverwerking

Wat is het voor bedrijf?Allocacoc is een ontwerp-bureau, in 2010 opgerichtdoor studenten industrieelontwerpen van de TU Delft.Producten die decennialangniet zijn veranderd, krijgeneen nieuwe vormgeving. Zieook de naam van het bedrijf:een omkering van Coca-Cola.Het bureau heeft tien werkne-mers in Nederland en circa 45in China, het productieland.Het eerste en bekendste pro-duct van het bureau was dePowerCube, een variant op dealoude langwerpige stekker-doos. „Lelijk, vaak onbereik-baar in een hoekje of onhan-dig door de snoeren die op degrond liggen en al heel langniet van vorm veranderd”,zegt manager Khoi Ho Si overde ouderwetse stekkerdoos.Daarom ontwikkelde Alloca-coc de PowerCube, een vier-kante stekkerdoos waar in elkvlak een stekker of usb-stickkan worden gestoken.Dankzij een montagevoetjekan de Powercube op of on-der het bureau worden vast-gemaakt. De Powercube be-staat inmiddels in 38 versiesvoor allerlei landen en in eenrei sversie.Onlangs kwam er een vervolg:de PowerExtension. „We kre-gen vaak de vraag of er een

aan-uitknop aan de PowerCu-be kon worden gemaakt,maar dat kan niet”, aldus HoSi. „Een andere vraag was ofwe het snoer langer kondenmaken. Maar dan wordt dePowerCube te duur, omdatdat meer koper vergt. En wemoeten toch concurreren metstekkerdozen van 3 euro.”Allocacoc maakt zo’n 40.000Powercubes per maand. Deomzet wordt niet bekendge-maakt .

Wat is er innovatief aan deP o we r E x te n s i o n?Het is een verlengsnoer meteen aan-uitknop, zodat hetapparaat niet meer altijdstandby staat. Het knopjegeeft geen licht, dat scheeltook energie. Verder heeft hetverlengsnoer meer sexappealdan de standaardkabel én ishet gebruiksvriendelijker, al-dus Ho Si.

Hoe is de financieringge re gel d ?In eerste instantie financierdehet bedrijf de ontwikkeling enproductie zelf, geholpen dooreen lening van de bank en vanbekenden. Door de vele voor-investeringen liep het bedrijfvast. Toen is een investeerder,de eigenaar van een compu-terbedrijf, ingestapt.

Wat voor bedrijf is het?Snijtechniek Brabant inRaamsdonksveer levertbouwpakketten voor jacht- enandere scheepsbouw: vooronder meer politieboten,jachten en werkvaartuigen,zoals pontjes. Maar het bedrijfis gespecialiseerd in mega-jachten. „We zijn de Ikea vande jachtbouw”, zegt EdwinPols, een van de twee direc-teur-eigenaren. „We leverende onderdelen voor een bootgenummerd aan bij descheepswerf en de klant zethet schip in elkaar.” Het be-drijf, dat 23 jaar bestaat, heeft26 werknemers en exporteertover de hele wereld.

Wat is er nieuw aan dezetech n i ek?Voorheen werden de onder-delen voor een boot met plas-matechniek uitgesneden. Datkostte veel energie wegens debenodigde hitte en liet boven-dien vuil achter. Nu freest hetbedrijf de onderdelen drooguit, wat veel minder energiekost. Het afval wordt nu voor100 procent gerecycled. Hetvoordeel voor de scheepsbou-wer is volgens Pols dat hij effi-ciënter kan bouwen: hij hoeftniet eerst het vuil weg te schu-ren voordat hij kan lassen. Ennog een voordeel: kromp de

boot voorheen met 2 procentper 100 meter doordat de de-len waren verhit door het fre-zen, nu is dat 1 procent. Pols:„Het was toch vreemd dat jemaar 98 meter kreeg als je eenboot van 100 meter had be-s te l d . ” Nadeel is wel dat denieuwe methode 40 procentduurder is dan de conventio-nele techniek. „Maar datweegt niet op tegen de voor-de l e n”, vindt Pols.

Nog meer plannen?Het bedrijf wil volgend jaarnog een innovatie op demarkt brengen: lijnen en tek-sten ten behoeve van de bou-wer worden nu nog met eenprintkop op de onderdelenaangebracht, straks gebeurtdat met een veel snellere plot-ter. „Die techniek verkeertnog in de testfase, maar strakskunnen we elke tekst en af-beelding op een schip zettendie de klant maar wil”, aldusPo l s .

Hoe is de innovatie gefinan-c i e rd ?„We financieren een deel z e l f,lenen wat bij de bank en krij-gen subsidie van Agent-schap.nl voor innovatie”, zegtPols. De omzet is door de in-novatie verdubbeld en komtdit jaar uit op 6 miljoen euro.

Wat is het voor bedrijf?Kamplan maakt geautomati-seerde voedersystemen voorde intensieve veehouderij.Het bedrijf bestaat sinds 1978en werd in 2007 overgeno-men door Eric van Rijbroeken Jos van den Langenberg.Samen runnen zij Kamplan,dat zeventien werknemerstelt en een omzet boekt vancirca 3 miljoen euro.Vanwege het mestoverschotin Nederland ontwikkelde hetbedrijf vijftien jaar geledeneen kleine mestverwerkings-installatie, die 10.000 kuubmest per jaar aankon. Die issindsdien verder ontwikkeldtot de eerste commerciëlemest verwerkingsinstallatie.Daarin kan 35.000 kuub mestper jaar worden verwerkt.

Wat is er zo innovatief aande biologische mestverwer-ke r?In plaats van dat de mest intankwagens door het heleland wordt vervoerd om heren der op het land te wordenuitgereden, kan de mest nu lo-kaal worden verwerkt, watbrandstof scheelt. Driekwartvan de mest kan via de ver-werkingsinstallatie wordenafgevoerd naar het riool. Deaanwezige stikstof wordt opeen biologische manier ver-

werkt en de aanwezig fosfatenworden teruggewonnen enverwerkt tot mestkorrels, diegeëxporteerd worden. Neder-land zou op deze manier fos-faatneutraal kunnen boeren,aldus Eric van Rijbroek.Tot nu toe komt de ontwikke-ling van de biologische mest-verwerker echter slecht vande grond, zegt Van Rijbroek.„Dit komt met name door deterughoudendheid van ban-ken en van overheidsinstan-ties als gemeenten en water-schappen die onbekend zijnmet de materie. Zelfs hetmestinvesteringsfonds wildegeen lening verstrekken, hoe-wel dit fonds bedoeld is voorhet opzetten van nieuwekansrijke projecten.” Tot nutoe is één verwerkingsinstal-latie gerealiseerd.

Hoe is de financieringge re gel d ?De ontwikkelingskosten wor-den grotendeels betaald uiteigen middelen van het be-drijf. „Maar Kamplan is teklein om nog meermest verwerkingsinst allatiesmede te financieren”, aldusVan Rijbroek. „Gelukkig heb-ben we contacten met eenaantal boeren die zelf eenmest verwerkingsinstallatiewillen financieren. ”

IIdeeon B.V.FireFabric onbrandbaar doek ( 57)

IJsfontein groepSpelend leren (74 )

Innovative Fire Fighting SolutionsB .V.FlexSIE (3 1)

Intelligent Environmental SystemsB .V.Open putdeksel tegen rioolstank en

CO 2-emissie (68)

JJet VerzendtJet Verzendt (9 1

JORDAHL H-BAU B.V.Innogain (1 5 )

KKamplan B.V.Kamplan Biologische mest-

verwerking (7 )

KC NederlandGlyder (7 3 )

Kleefklimmmen (Eyecatchers)Kleefklimmen (4 6)

Knowdis B.V.Nieuwophetwerk.nl (94 )

LLast Mile Logistics V.O.F.Parcel4me ( 27)

MMachinefabriek Elcon B.V.Elcon platenzaag (1 2)

Machines4green B.V.Baggingmachine voor opslag van Bio-

massa ( 6 1)

Maiken Systems B.V.

CO 2, most friendly lighting (37 )

Maredo B.V.GT230 Core Dethatcher (3 6)

Maru Energy Saving Systems B.V.Maru Elx daglichtregeling ( 26)

Micanti B.V.Gifvrije aangroeiwering (1 )

Minddistrict B.V.Ehealthplatform (19 )

Mobeye B.V.Mobeye Argos (9 8 )

NNatural Plastics

Biobased boomverankeringssysteem

( 24 )

Nemo Healthcare B.V.PUREtrace (4 5 )

NETICS B.V. - The InnovationEngineers -Gratis dijken van modder! (23)

NewNext B.V.NextCollections.com (18 )

OORGA architectO RG A’s Groene Bouwketen (9 )


Nr. 8Andela Techniek & Innovatie, NageleOnkruidwieder op zonne-energie

Wat voor bedrijf is het?Andela Techniek & Innova-tie in Nagele ontwikkelt ma-chines voor agrariërs, metname onkruidwieders voorbiologische boeren. Direc-teur-eigenaar Paul Andela:„Onkruid is het grootsteprobleem voor biologischeboeren. Ze moeten het metde hand of machinaal ver-wijderen, want spuiten magniet .” Verder bouwt Andelaonder meer rooimachinesvoor kwekerijen die heelkleine hoeveelheden vannieuwe rassen telen. Ande-

la: „Ik bouw machines dienog niet bestaan.” Het iseen eenmansbedrijf, datcirca 25 machines per jaarbouwt, vooral voor de Ne-derlandse markt.

Wat is er nieuw aan deSolar Weeder?Deze onkruidwieder werktop zonne-energie. Andela:„De eerdere versie die ikhad ontwikkeld, had eenbenzinemotor, maar datmaakt toch aardig wat la-waai. Daarna heb ik eenwieder samengesteld uit

onderdelen van een oudescootmobiel, maar die accumoest je voortdurend opla-den. De versie met zonne-cellen werkt prima. Je gaater op je buik op liggen enhebt je handen vrij om on-kruid te trekken.” De wie-der blijft gewoon op hetveld staan, zodat de zonne-cellen worden opgeladen.

Hoe is de innovatiege financierd?Andela heeft de Solar Wee-der gefinancierd uit eigenmiddelen en krijgt via de

WBSO (Wet bevorderingspeur- en ontwikkelings-werk) enig fiscaal voordeel.„Mijn bedrijf groeit elk jaarz o’n 15 procent en ik hebnooit banken nodig gehad”,vertelt Andela. „Ik ben be-gonnen in mijn schuur, heblater een loods gebouwd enheb een magazijn met ge-bruikte onderdelen. Pas alseen machine echt op demarkt komt, laat ik onder-delen in serie produceren.Ik heb geen zin om maan-dag, dinsdag en woensdagvoor de bank te werken.”

Nr. 9ORGA architect, NijmegenGroene Bouwketen

Wat is het voor bedrijf?Een ecologisch architecten-bureau in Nijmegen, gespe-cialiseerd in zogehetenbio-based bouwen. In te-genstelling tot de op olie ge-baseerde economie gaat debio-based economie uit vannatuurlijke materialen.„Wij vinden dat bouwen ge-zond moet zijn voor ieder-een en dat alle materialennatuurlijk moeten zijn”,zegt marketeer Renée Petit,samen met architect DaanBruggink directeur-eige-naar van het bureau. „Als

architectenbureau loop jeaan tegen traditionelebouwbedrijven. Die inno-veren wel op technisch ge-bied, maar de kosten blij-ven altijd het belangrijkst.Dat remt veel innovatie af.”ORGA architect heeft vijfwerknemers en een omzetvan 3 ton.

Wat is er zo innovatief aande Groene Bouwketen?Om niet altijd het gevechtmet traditionele bouwers tehoeven aangaan, heeftORGA een keten opgezet

van innovatieve partijen inde bouw, de Groene Bouw-keten. „We hebben eenbouwer gevonden die pro-jecten uitvoert volgens on-ze ideeën. De duurzamebank Triodos financiert demeeste van onze projecten.We zijn in gesprek met eenmakelaar die aan- en ver-koop wil regelen. Waarommoet je daar twee partijenvoor hebben? Dat kost al-leen maar geld. De keten iseen one-stop-shop voor deopdrachtgever. Dat scheelttijd, want die hoeft niet

meer te onderhandelenmet allerlei partijen. DeGroene Bouwketen is eennieuwe organisatievormdie leidt tot een nieuw eind-product. We willen de ke-ten graag uitbreiden, onderandere met een binnen-huisarchitect en een hove-n i e r. ORGA moet een keur-merk worden.”

Hoe is het gefinancierd?Voor een nieuwe organisa-tievorm heb je eigenlijkgeen geld nodig, volgensPetit. „Wel veel tijd.”

Nr. 10Cyrtina Dental Group, ZwaagPrimero kronen en bruggen

Wat is het voor bedrijf?Cyrtina levert kronen enbruggen aan tandartsen.Het bedrijf is al ruim tienjaar actief in de tandtech-niek: het produceerde zir-koonoxide, een van decomponenten van kronenen bruggen. Sinds een jaarmaakt het bedrijf in Zwaagde hele kroon. Er werkentwaalf mensen. De omzetwordt niet bekendgemaakt.

Wat is er zo nieuw aan hetp ro d u c t ?Cyrtina is naar eigen zeg-

gen het enige bedrijf ter we-reld dat gelaagde kronen enbruggen met computers,scanners en freesmachinesmaakt. Elders is dat nog al-lemaal handwerk van tand-technici. „We scannen eenafdruk van een kroonpre-paratie in, ontwerpen op decomputer een kroon ofbrug en maken die vervol-gens met behulp van frees-machine s”, legt technischdirecteur Siebe van der Zeluit. Voordeel is dat de pro-ductie sneller gaat: duurthet gewoonlijk drie weken

voordat een bestelde kroonof brug wordt geleverd, nuis dat een week. Andervoordeel, volgens Van derZel: „De kwaliteit is con-stant, omdat het geen hand-werk meer is.” Ook de prijsligt lager: een handgemaak-te kroon kost circa 300 eu-ro, de kroon van Cyrtinakomt op zo’n 175 euro.Komt nu 30 tot 40 procentvan alle kronen en bruggenuit China, over tien jaarmoeten het grotendeels Ne-derlandse fabricaten zijn,aldus Van der Zel: „Er zal al-

tijd een beetje import blij-ven bestaan.”

Hoe is de financiering ge-re gel d ?Aandeelhouders van Cyrti-na zijn Van der Zel sr, de uit-vinder van de techniek engrondlegger van Cyrtina,en enkele werknemers. On-langs is een participatie-maatschappij aangetrok-ken, vooral om te helpen bijde opbouw van verkoop enmarketing. Cyrtina krijgteen innovatiesubsidie vancirca 60.000 euro per jaar.

PPartTracker-Industrial B.V.PartTracker voor circulaire industrie ( 6 6)

Phortman Medical B.V.Phortman Medical (47 )

PLT ProductsFITS custom made sandalen & slippers

(7 9 )

Power Research Electronics B.V.Modulair snellaadconcept voor elektri-

sche voertuigen (1 3 )

Prisma Information Filtering B.V.Sociale media integratie online uitge-

vers ( 59 )

RRegionale Stadsbode B.V.Regionale Stadsbode (7 2)

Remedy Distribution ltdActiv8 (9 6)

RotorSwing Marine B.V.RotorSwing Marine stabilizer (4 )

RSW-IP B.V.MXRP (14 )

SSecure In Air B.V.G e o Ca m Pro ( 29 )

Secure Logistics B.V.

Digital Safety Passport (9 5 )

SilverFit B.V.SilverFit ( 5 6)

Snijtechniek Brabant B.V.Faam ( 6)

Sphere furniture design &p ro j e c t sCastle Stones (92 )

Spirotech B.V.Spirotrap MB3 (65)

Springtime industrial design B.V.Solar Ice Cream Cart (7 7)

Stabi Alert B.V.StabiAlert (78 )

Steady Sail (Eyecatchers)Steady Sail ( 82)

Studio SnowpuppeOrigami lamp (1 0 0 )

TTechcomlight B.V.SmartLED ( 53 )

Telesignal EuropeTelesignal TSEC-core (60)

The Minimono CompanyMinimono (89)

TrainTool B.V.TrainTool (63)

VVerburg Audio B.V.MaestroKitchen 100 by Harman

Kardon ( 64 )

Vo i c e b o o k i n g .c o mVoicebooking.com (4 3 )

WWE CANTEENWE CANTEEN ( 8 1)

We Want Cinema Holding B.V.We Want Cinema (49 )

We b S p e a k i n gAvatars voor de Zorg(69)

Je verdient meer dan je denkt.De Mercedes-Benz Lease Editions.

De A-, B-, C- en E-Klasse, de CLA en de GLA zijn nu leverbaar als Lease Edition.

Alle modellen kenmerken zich door een zeer rijke standaarduitrusting en 20% bijtelling

en zijn buitengewoon scherp geprijsd. Kortom, je verdient meer dan je denkt.

Het beste, nu bereikbaar op mercedes-benz.nl.

Gecombineerd verbruik Lease Editions: 3,6 - 5,0 l/100 km, 27,8 - 20,0 km/l, CO2-uitstoot 92 - 117 g/km.

U rijdt al een C-Klasse Lease Edition (C 180) vanaf € 38.995,- incl. BPM en BTW en excl. recyclingbijdrage en kosten rijklaar maken. Voor kosten en

leveringsvoorwaarden zie mercedes-benz.nl. Leasetarief vanaf € 625,- per maand excl. BTW o.b.v. Operationele Service Lease, looptijd 48 maanden,

20.000 km per jaar. Acceptatie onder voorbehoud door Mercedes-Benz Financial te Utrecht. Bel voor meer informatie: 00800 – 97 77 77 77 (gratis).

De C-Klasse Lease Edition. vanaf

€ 273,-netto bijtelling

p.m.*

* Netto bijtelling op basis van 42% belasting. Het genoemde bedrag is een rekenvoorbeeld. Kijk voor meer informatie op mercedes-benz.nl.

Mercedes-Benz is

officieel partner van

AD

aim

ler

Bra

nd

MKB Innovatie Top 100

Documents

Transcript of MKB Innovatie Top 100