MillenniuMverklaring De MillenniuMDoelen · • Tussentijdse balans • interviews •...

1 september-oktober 2010 dimensie

De MillenniuMDoelen10 jaar na De MillenniuMverklaring • Tussentijdse balans

• interviews

• Succesverhalen

TheMaTische Fiche• De Doelen in kaart

huManiTaire hulp• De lessen van de tsunami voor Haïti

tweemaandelijks magazine september-oktober 2010 nr.4

p308613 afgiftekantoor brussel X

het magazine van de belgischeontwikkelingssamenwerking

2 dimensie september-oktober 2010

05

Dossier: De millenniumdoelen 10 jaar, een gelukkige verjaardag?

Dossier: De millenniumdoelen Succesverhalen

en ook...

"Alleen jullie, de volkeren, waar ook ter wereld, kunnen inhoud geven aan de Millenniumverklaring. Alleen jullie, de volkeren, kunnen de vastgelegde verbintenissen doen nakomen om van deze nieuwe eeuw een beter tijdperk te maken."

Kofi Annan

20

Dossier: De millenniumdoelen Vragen bij de Millenniumdoelen

15

Thematische fiche Hoever staan we?

10 jaar, een gelukkige verjaardag? 05

Het belangrijkste van allemaal 07

Succesverhalen 08

Het aftellen is begonnen 11

Schuldverlichting wordt fonds tegen armoede 12

De vergeten dimensie 13

Thematische fiche: Hoever staan we? 15

Belgische Vn-vrijwilliger lanceert alternatief WK-lied 19

Vragen bij de Millenniumdoelen 20

Money money money. naar een wereldsolidariteitsfonds 24

lissabon stelt eu-ontwikkelingsagenda bij 25

Tsunami-Haïti: positieve lessen uit de humanitaire hulp 26

onderscheiding voor Belgische ontwikkelingssamenwerking 28

Het is altijd weer aanpassen 29

Puntkomma 30

Wordt vervolgd… 32

Naar school gaan blijft een droom voor vele kinderen in de wereld.

08

26

humanitaire hulpTsunami-Haïti: positieve lessen

1 - 2010 dimensie

De MillenniuMDoelen10 jaar na De MillenniuMverklaring: • Tussentijdse balans

• interviews

• Successverhalen

TheMaTische Fiche• De Doelen in kaart gebracht

huManiTaire hulp• De lessen van de tsunami voor Haïti

tweemaandelijks magazine september-oktober 2010 .4

p308613 a b X

het magazine van de belgischeontwikkelingssamenwerking

Het blad van de Belgische ontwikkelingssamenwerking

Tweemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de

Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD)

Redactie: DGD Directie Sensibiliseringsprogramma’s

Karmelietenstraat, 15 | B-1000 Brussel

Tel: 0032 (0)2 501.48.81 – Fax: 0032 (0)2 501.45.44

E-mail: [email protected]

www.diplomatie.be | www.dg-d.be

Redactiesecretariaat: Elise Pirsoul, Jean-Michel Corhay, Chris Simoens

Lay-out en productie: www.propaganda.be

De artikels geven niet noodzakelijk het officiële standpunt weer

van DGD of van de Belgische regering.

Overname van de artikels is toegestaan mits bronvermelding

en een kopie voor de redactie.

Dimensie 3 verschijnt 5 maal per jaar om de 2 maanden, behalve in de zomer.

Abonnement: gratis in België en in het buitenland.

Gedrukt op chloorvrij papier.

Gratis abonnement op www.dg-d.be of per mail aan [email protected]


is voorzien in basisbehoeften ‘hoog gegrepen’?

“Hoog gegrepen”, antwoorden heel wat mensen wanneer hen gevraagd wordt naar de millenniumdoelen. deze zijn nochtans het voorwerp van een wereldwijde consensus, ingegeven door eenvoudige beginselen die inspelen op de fundamentele noden van de mens. daaraan moet men zonder al te veel problemen tegemoet kunnen komen: eten, drinken, zich verzorgen, leren lezen en schrijven… is het dan hoog gegrepen de honger in de wereld met slechts de helft terug te dringen terwijl we over voldoende middelen beschikken om de hele planeet eten te kunnen geven? is het dan hoog gegrepen, het aantal kinderen dat onder de leeftijd van 5 jaar sterft met tweederde (tweederde!) te willen verminderen terwijl we de middelen hebben om hen de nodige zorg te kunnen verstrekken? het is het voorwaardelijke – de bereidheid om actie te ondernemen – dat verhindert dat het "mogelijke" ook werkelijkheid wordt. nochtans, wie van ons kan zich voorstellen wat het is om elke dag met honger te moeten leven, of om zijn kinderen aan de gevolgen van een goedaardige ziekte te zien sterven? hebben we dan niet allemaal gelijke noden?

het is inderdaad zo dat zelfs een zo gedetailleerd kader voor armoedebestrijding zoals de millenniumdoelen in wezen een aantal zwakke punten bevat. Je kunt je vragen stellen bij de lokale relevantie van “universele” definities of bij doelen en indicatoren waaraan cijfers gekoppeld zijn die wereldwijd van toepassing zijn. het eerste millenniumdoel – de armoede en de honger in de wereld met de helft terugdringen – zal worden gehaald maar dat is grotendeels te danken aan de aanhoudende ontwikkeling van de opkomende landen met een grote bevolking zoals india, china en brazilië. daar ondervindt het afrikaanse continent nog steeds geen voordeel van…

de cijfergegevens houden er ook geen rekening mee dat in eenzelfde samenleving sommigen zich verrijken terwijl de kloof met de armen alsmaar groter wordt. gelijkheid is wel degelijk de "vergeten dimensie" (zie pg. 13). de wedren om de cijferdoelen te halen geeft bijwijlen aanleiding tot specifieke acties met uiteindelijk weinig positieve gevolgen, zoals basisonderwijs voor allen met overbevolkte klassen en slecht opgeleide leerkrachten. het is ook geen toeval dat de moeder- en kindersterfte hoog blijft (zie pg. 20): gender is een inhoudelijk probleem dat zich niet leent voor gerichte oplossingen. voor een vergelijkende stand van zaken per millenniumdoel verwijzen we naar de thematische fiche in het midden van dit nummer.

maar wat het meest van tel is, de drijvende kracht achter de millenniumdoelen, is de politieke wil… en daar ontbreekt het nu juist aan, als je bedenkt dat pas jaren na de millenniumverklaring begonnen werd met het opzetten van specifieke programma’s. nog steeds is voor de ontwikkelingslanden en voor de landen die de ontwikkelingslanden kunnen helpen de menselijke ontwikkeling geen absolute prioriteit, zoals moge blijken uit de geografische en sectorale spreiding van de hulp, en ook niet voor de internationale organisaties die de markt in goede banen moeten leiden.

Uiteindelijk is het zo dat het meest ‘hoog gegrepen‘ doel is iedereen te overtuigen de solidariteit op gang te brengen (doel 8, zie pg. 7). daarom worden er aan de vooravond van de vn-top ter gelegenheid van de tiende verjaardag van de millenniumverklaring tal van sensibiliseringsacties georganiseerd, zoals bijvoorbeeld de Wachtnacht van 11 september (zie pg. 11). deze vn-top in new York (zie pg. 5) is een uitgelezen gelegenheid om de millenniumdoelen volop in de kijker te plaatsen opdat de burgers zich aangesproken voelen en rekenschap vragen aan hun regeringen. belgië, dat momenteel voor het voetlicht staat als voorzitter van de eU, is vastbesloten om ook daar de millenniumdoelen een plaats te geven op de internationale scene.

De redactie© C

TB-B

TC /

Die

ter

Tele

man

s


DoSSier

«mamadou nam opnieuw de benen, werd aangehouden en naar marokko uitgewezen. daar vond hij een manier om de oversteek te maken naar de canarische eilanden. het werd een helse 7-daagse tocht op een woe-lige zee. drie passagiers lieten het leven. bij hun aankomst werden ze opgevangen door vertegenwoordigers van het rode kruis: mamadou kwam terecht in een vluchtelingen-kamp voor niet-begeleide minderjarigen. (…) volgens de geldende overeenkomsten kunnen minderjarigen immers niet worden uitgewezen. het enige knelpunt was dat de jongen niet kon bewijzen dat hij maar 15 jaar oud was of ongeveer die leeftijd had.

tijdens de ondervragingen vertelde mamadou zijn belevenis-sen en vroeg om naar school te mogen, in afwachting dat over zijn lot beslist werd. telkens kreeg hij te horen dat de wens om naar school te gaan onvoldoende reden was om in aanmerking te komen voor een verblijfsvergunning. het zou nogal wat zijn als iedereen die in europa naar school wil, zomaar vrije toegang zou krijgen!

Björn larrson – "Ecole fermée pour génocide"

hij maakte bij zichzelf evenwel de bedenking dat niet iedereen naar europa kwam met de hoop er school te kunnen lopen. bij zijn weten was hij een van de weinigen of zelfs de enige die dit verlangen koesterde. de anderen was het er helemaal niet om te doen de kans te krijgen om te leren. zij wilden alleen maar werk vinden om een gezin te kunnen stichten, een auto te kopen en een leven te leiden zoals de doorsnee europeaan. waarom kon europa voor hem dan geen uitzondering maken? (…)

dat hij een ethnische slachtpartij had overleefd, was ook geen wettige reden om op grond van humanitaire redenen asiel te krijgen of in aanmerking te komen voor een verblijfs-kaart. hij had het immers toch overleefd, niet? en daarbij, deze gebeurtenissen behoorden nu immers tot het verleden. (…) in rwanda waren toch ook scholen, of niet soms?

mamadou zei dat hij geen school meer had. alle leerlingen waren dood. hij was de enige die had overleefd.»

© C

TB-B

TC /

Die

ter

Tele

man

s

De literaire stukjes op pagina 4 en 23 komen uit het boek 'Huit nouvelles' dat werd gerealiseerd met steun van het Franse ministerie van Buitenlanse en Europese Zaken en het Frans Ontwikkelingsagentschap. Het boek bundelt het werk van 8 schrijvers uit de hele wereld. Elke bijdrage werpt licht op 1 van de 8 Millenniumdoelen.

"Huit nouvelles" , van Zoé Valdès, Björn Larsson, Taslima Nasreen, Moussa Konaté, Vénus Khoury-Ghata, Philippe Besson, Simonetta Greggio, Alain Mabanckou, onder leiding van Delphine Mozin, Ed. Calman-Lévy, 2008


De tijd loopt voor de Millenniumdoelen. Hopelijk brengt de Millenniumtop een vernieuwd engagement van de internationale gemeenschap.

Al wie begaan is met ontwikkeling zal van 20 tot 22 september de blik op new York richten. Het is dan immers tien jaar geleden dat de wereldgemeenschap de Millenniumverklaring goedkeurde. een bijeenkomst op topniveau van de Verenigde naties moet nagaan hoever het staat met de realisatie van de Millennium Ontwikkelingsdoelen (MDG’s) en wat er gedaan kan worden om de voortgang te versnellen.

DoSSier

Vn-Top

groots alles wijst erop dat het een topbijeen-komst wordt waar de meeste landen ver-tegenwoordigd zullen zijn door hun staats- of regeringsleider. ieder van hen zal een korte boodschap uitspreken in de voltallige algemene vergadering, terwijl een aantal "Ronde Tafels" meer technische debatten zullen houden. tezelfdertijd zullen officiële en niet-officiële instellingen, in groep en individueel, een overvloed aan side events (parallelle evenementen) organiseren over de meest diverse onderwerpen rond de ontwikkelingsproblematiek. een grootse gebeurtenis, met duizenden deelnemers.

Zoeken naar consensuszal het resultaat even indrukwekkend zijn? het formele resultaat van de top is een out-come document dat, in principe, bij consen-sus door alle vn-lidstaten zal worden goed-gekeurd. de onderhandelingen over die tekst, in de vn in new York, duren al enkele maanden en zullen doorgaan tot in septem-ber, misschien zelfs tot de vooravond van de top zelf. dat komt omdat de visies op de mdg’s en de optimale weg om die te realise-ren sterk uiteenlopen. op punten zoals men-senrechten, gelijkheid tussen man en vrouw,

10 jaar, een gelukkige verjaarDag?een vooruitblik naar de Vn-Top over de Millenniumdoelen, new York, 20-22 september 2010

>

© C

TB-B

TC /

Die

ter

Tele

man

s


Vn-Top

bijkomende ontwikkelingshulp, beleidsruimte voor de ontwikkelingslanden en toezicht op de globale economie liggen de standpunten van het noorden en het zuiden ver uit elkaar. het is bijzonder moeilijk om een evenwicht te vinden dat iedereen kan aanvaarden. het ziet er dan ook naar uit dat de slottekst heel lang zal zijn, wellicht tientallen bladzijden. waarschijnlijk wordt het een brede verzame-ling van behoedzaam geformuleerde stand-punten en ideeën die de hele ontwikkelings-problematiek bestrijken en dus het veld van de mdg’s ver te buiten gaan.

dat is niet echt wat belgië, en tal van andere europese landen, op het oog hadden. belgië vond van bij het begin dat de slotverklaring een korte tekst moet zijn met een krachtig politiek engagement voor armoedebestrij-ding en menselijke ontwikkeling, een enga-gement dat zowel geldt voor het beleid op landenniveau als voor de steun die de wereld-gemeenschap daaraan moet geven. Jammer. gevreesd moet worden dat het outcome document een politiek minder krachtige ver-klaring zal zijn dan de millenniumverklaring van 2000.

een kei in water gooienmoeten we de top dan nu al een halve mis-lukking noemen? nee, helemaal niet!

in de eerste plaats kan het feit dat 192 lid-staten, op het hoogste niveau, hun uitdruk-kelijke steun komen uitspreken voor ele-mentaire targets van armoedebestrijding en menselijke ontwikkeling moeilijk worden overschat. even terzijde: het volstaat een paar decennia terug te kijken in de geschie-denis om te beseffen dat deze groeiende consensus over ontwikkeling een recente verworvenheid is. dit betekent dat er, ten-minste in woorden, een politiek engage-ment is, ook al is dat niet stevig geformu-leerd in de slotverklaring.

bovendien zou het fout zijn de impact van zo’n top alleen te bepalen op grond van de

bijeenkomst zelf en zijn outcome document. een top als deze is als een kei in water gooien: het effect is veel breder en langdu-riger dan de inslag. wat vóór en na de top gebeurt, is in zekere zin belangrijker dan de top zelf.

de mdg’s worden nu algemeen gezien als het kerndoel van de ontwikkelingsinspan-ningen. en het voorbereidingsproces heeft die consensus versterkt. in de aanloop naar de topbijeenkomst zijn in alle landen rappor-ten gemaakt, debatten gevoerd en beleids-documenten geschreven die de positie van die elementaire targets hebben versterkt. de kennis van "wat werkt en wat niet" is toegenomen. we weten nu beter waarom er weliswaar vooruitgang is, maar waarom die te traag is. er zijn tal van nieuwe initiatie-ven genomen en landen hebben kennis en ervaring uitgewisseld. dat alles heeft ook een politiek mobiliserend effect gehad. en we kunnen er zeker van zijn dat dit proces ook na de top nog een hele tijd zal blijven doorwerken.

kortom, dankzij deze top zullen de inspan-ningen om de mdg’s te bereiken op bredere politieke steun kunnen rekenen en krachti-ger en efficiënter worden.

strijd nog niet gewonnenzitten we daarmee veilig op koers om de mdg’s tegen 2015 te halen? zeker niet, en bovendien, met het bereiken van de mdg’s is de strijd nog lang niet gewonnen. als follow-up van de mdg top lijken drie punten daarom van het hoogste belang voor de komende jaren.

in de eerste plaats moet het probleem van de ongelijkheid worden aangepakt. er zijn sterke aanwijzingen dat de vooruitgang naar de mdg’s toe is samengegaan met groei-ende ongelijkheid. concreet betekent dit dat de kansen op onderwijs, gezondheidszorg en behoorlijk werk, om maar die te noemen, nu ongelijker verdeeld zijn dan tien jaar gele-

den. en het zijn vaak dezelfde groepen die het slechtst bedeeld zijn: vrouwen, etnische minderheden en plattelandsbevolking. de strijd tegen de ongelijkheid is niet alleen een zaak van elementaire rechtvaardigheid. het is ook goed economisch beleid. cijfers tonen aan dat lage ongelijkheid de sociaaleconomi-sche groei bevordert.

de millenniumverklaring van 2000 noemt de zorg voor menselijke waardigheid, gelijk-heid en billijkheid een collectieve verant-woordelijkheid van alle landen en samenle-vingen. we kunnen dit principe niet genoeg benadrukken. aan de ene kant zal het zaak zijn te blijven hameren op de verantwoor-delijkheid van de ontwikkelingslanden zelf. menselijke ontwikkeling en armoedebe-strijding vergen in de allereerste plaats een effectief beleid van elk land zelf. maar het heeft ook gevolgen voor het ontwikkelings-beleid van de donorlanden. meer dan in het verleden zal ontwikkelingshulp gericht moe-ten zijn op zelfredzaamheid ten bate van menselijke waardigheid, gelijkheid en billijk-heid. momenteel presteert de officiële ont-wikkelingshulp allesbehalve optimaal in dit verband, noch wat betreft de geografische en sectorale toewijzing, noch wat betreft de keuze en efficiënte inzet van hulpinstrumen-ten.

en dan, ten derde, is er de vraag: wat na 2015? de grote meerderheid van de vn-lidstaten vonden dat het beter was de top van september niet te bezwaren met een debat over een nieuw "mdg-achtig" doelstellingenkader. ook belgië stond achter deze keuze. terecht, de top moest immers een "alle hens aan dek" zijn voor de inspan-ningen over de laatste 5 jaar tot 2015. maar na september moet de wereldgemeenschap nadenken over de vraag of zo’n doelstellin-genkader nog nuttig is en, zo ja, hoe het er moet uitzien. in het debat daarover zullen de donoren, anders dan in 2000, de zwaar-ste stem aan de ontwikkelingslanden moe-ten geven. een eventueel nieuw kader mag niet opnieuw een creatie worden van het noorden. naar inhoud zal het nieuwe kader het juiste evenwicht moeten vinden tussen eenvoud en volledigheid zodat het optimaal fungeert als aansporing voor politici, civiele maatschappij en media ten bate van mense-lijke ontwikkeling.

Marcus leroy

DoSSier

© C

TB-B

TC /

Die

ter

Tele

man

s


DoSSier

Millenniumdoelen, een rappel

8a — blijven werken aan een open stelsel van

handel en financiën, dat gebonden is aan regels,

voorspelbaar is, en niet discrimineert. hieraan

gekoppeld zijn beloftes aangaande goed

bestuur, streven naar ontwikkeling en uitbannen

van armoede, zowel op nationaal als internati-

onaal vlak.

8B — aandacht besteden aan de speciale

behoeften van de minst ontwikkelde landen.

met inbegrip van de opheffing van tolmuren en

quota’s voor hun exportgoederen, extra schuld-

verlichting voor landen met de grootste geldzor-

gen, het schrappen van officiële bilaterale schul-

den en meer officiële ontwikkelingssteun voor

landen die ernst maken met het uitbannen van

armoede.

8c — aandacht hebben voor de bijzondere

behoeften van landen zonder zeehavens en

ook van arme, kleine eilandstaten.

8D — aandacht besteden aan de schuldenlast

van ontwikkelingslanden door middel van nati-

onale en internationale maatregelen om, op de

lange termijn, tot een beheersbare schuld te

komen.

8e — in samenwerking met de ontwikkelings-

landen: behoorlijke en productieve werkgele-

genheid voor jongeren creëren.

8F — in samenwerking met de farmaceutische

bedrijven: toegang creëren in ontwikkelings-

landen voor betaalbare basisgeneesmiddelen.

8j — in samenwerking met het bedrijfsleven:

de voordelen van nieuwe technologieën –

vooral de informatie- en communicatietechno-

logie – op brede schaal verspreiden.

online

www.undp.org/mdg/

HEt bElangrijkstE van alleMaal

Tot stand brengen van een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling

uitbannen van de grootste armoede en honger tegen 2015

Waarborgen van basisonderwijs voor iedereen tegen 2015

Bevorderen van gelijkheid tussen vrouwen en mannen, en versterken van de positie van de vrouw tegen 2015

Terugdringen van de kindersterfte tegen 2015

Bestrijden van hiv/aids, malaria en andere ziekten tegen 2015

Verbeteren van de gezondheid van moeders tegen 2015

Waarborgen van een duurzaam milieu

De Millenniumdoelen willen armoede en honger uitbannen, de gezondheid verbeteren, het milieu beschermen… Maar om echt duurzame veranderingen teweeg te brengen is er nood aan een gunstig internationaal kader voor handel, transfer van technologie en zo meer. Dat vereist een inspanning van de rijke landen. Millenniumdoel 8 verwoordt dit engagement. omdat het belangrijkste Millenniumdoel het minst gekend is, spellen we het hier woord voor woord uit.


DoSSier

Belgische ontwikkelingssamenwerking

uitbannen van de grootste armoede en honger tegen 2015

9000 arme boerengezinnen in rwanda hebben meer voedsel en inkomen door verbetering van de volledige productieketen.

• Aandacht voor de volledige productieketen: teelt (betere variëteiten, bemesting, microkrediet…), bewaring, verwerking, verkoop.

• Teeltvariatie: maniok, maïs, sorghum, groenten (tomaten, paprika’s, aubergines…), fruit (ananas, pruimen…), koeien.

• Sterke coöperatieven staan de boeren technisch, commercieel en juridisch bij.

Belgische bijdrage: 4 miljoen euro (2006-2014) via belgisch Fonds voor de voedselzekerheid.uitvoerende organisatie: caritas international.

Waarborgen van basisonderwijs voor iedereen tegen 2015

'Onderwijs voor Allen' brengt miljoenen kinderen naar school.

'Onderwijs voor Allen' ondersteunt lage-inkomenslan-den met degelijke beleidsplannen voor de uitbouw van hun basisonderwijs. het wil kwaliteitsvol basisonder-wijs leveren aan miljoenen kinderen. van 2000 tot 2008 konden in de deelnemende afrikaanse landen 22,8 miljoen meer kinderen naar school, waaronder 60% meisjes.

Belgische bijdrage: 1 miljoen euro per jaar.Voornaamste partner: wereldbank.

succEsvErHalEn

België draagt bij aan de verwezenlijking van alle Millenniumdoelen, zowel via de rechtstreekse gouvernementele samenwerking als via de non-gouvernementele en internationale organisaties. enkele succesverhalen.

© C

arit

as In

tern

atio

nal

© C

urt

Cane

mar

k /

Wor

ld B

ank


Belgische ontwikkelingssamenwerking

Bevorderen van gelijkheid tussen vrouwen en mannen, en versterken van de positie

van de vrouw tegen 2015Honderden jonge meisjes en vrouwen in Senegal krijgen beroepsgerichte vorming met zicht op een baan.

meisjes die hun middelbare school niet hebben afgemaakt en jonge vrouwen die zich willen bijscholen, krijgen een degelijke arbeidsge-richte vorming van 1 tot 3 jaar. na de vorming kunnen de meisjes solliciteren in de bedrijven waar ze stage liepen of zich vestigen als zelfstandige. ze kunnen zich ook in groepen verenigen om het vin-den van een baan te vergemakkelijken.

Belgische bijdrage: 2 miljoen euro (2008-2010).uitvoerende organisatie: belgisch ontwikkelingsagentschap btc.

Terugdringen van de kindersterfte tegen 2015

Kindersterfte in uganda daalt van 8,8 % (2005) naar 7,6 % (2009)

belgië steunt het Ugandese ministerie van gezondheidszorg. bijzondere aandacht gaat naar preventieve zorg voor jonge kinderen en zwangere vrouwen. er is onder meer vooruitgang op vlak van vac-cinaties, familieplanning, geboortes in gezondheidscentra en malari-abehandeling en – preventie. belgië zorgt ook voor opleidingen voor het gezondheidspersoneel en geeft studiebeurzen.

Belgische bijdrage: 34,5 miljoen euro (2005-2012).uitvoerende organisatie: belgisch ontwikkelingsagentschap btc.

Verbeteren van de gezondheid van moeders tegen 2015

integrale gezondheidsverzekering doet moedersterfte met ruim 50% dalen in 3 regio’s van Peru.

belgië ondersteunt de Peruaanse overheid – financieel en tech-nisch – om basisgezondheidsdiensten te verlenen, in het bijzonder voor moeders en kinderen. ruim 1,3 miljoen armen zijn al gedekt door een integrale gezondheidsverzekering. meer bevallingen vin-den plaats in een gezondheidscentrum (vb. voor de regio apurímac: 86% nu, tegenover 54% voordien).

Belgische bijdrage: 29 miljoen euro (2005-2014).uitvoerende organisatie: belgisch ontwikkelingsagentschap btc.

>

© F

OR

PRO

FEM

/ C

TB-B

TC©

CTB

-BTC

Kam

pala

© C

TB-B

TC /

Julio

Ped

roza


Bestrijden van hiv/aids, malaria en andere ziekten tegen 2015

ruim 85% van de opgespoorde tbc-patiënten en melaatsen genezen in 4 provincies van Dr Congo.

dankzij de steun aan de teams van het ministerie voor volksgezondheid in 4 provincies (22 miljoen inwoners) worden de zieken vroegtijdig opgespoord en behandeld. bij lepra gaat bijzondere aandacht naar het voorkomen van handicaps en de zelfverzorging door de zieken. aandachtspunten bij tuberculose zijn de co-infectie met hiv/aids en de resistentie tegen meerdere geneesmiddelen.

Belgische bijdrage: 9,9 miljoen euro (2003-2010).uitvoerende organisatie: damiaanactie.

Waarborgen van een duurzaam milieu

70.000 mensen in Vietnam genieten van een propere omgeving en goedkoop drinkwater.

• Aanleg van 38 km wegen met riolering in arme wijken.• Kanaliseren van open riool en aanleg van groen wandelpad er

bovenop.• Aanleg van waterleiding die 20 keer goedkoper drinkwater biedt

dan via verkopers.• Krediet voor 1800 arme families voor aansluiting op waterleiding

en installatie van toilet en douche.• Sanering van twee illegale vuilnisbelten en realisatie van een

milieuvriendelijkere vuilnisbelt.

Belgische bijdrage: 2,8 miljoen euro (2006-2010).uitvoerende organisatie: belgisch ontwikkelingsagentschap btc.

Tot stand brengen van een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling

België draagt op diverse fronten bij aan het creëren van een gunstige internationale omgeving voor ontwikkeling.

enkele voorbeelden:• Streven naar schuldkwijtschelding van de minst ontwikkelde

landen.• Een kwaliteitcharter voor geneesmiddelen.• Verbeterde toegang tot technologie via

universitaire samenwerking (internet…).• Haalbaarheid onderzoeken van een heffing

op internationale financiële transacties.• Strijd tegen corruptie

Chris Simoens

DoSSier

Deze 8 succesverhalen zijn ook beschikbaar als mobiele tentoonstelling van 8 roller ups. Verenigingen, scholen en gemeenten kunnen deze kosteloos ontlenen (vervoer en opstelling). Mail naar [email protected] of reserveer via www.dg-d.be > sensibilisering. Je vindt daar ook onze andere gratis tentoonstellingen.

© A

ctio

n D

amie

n/D

amia

anac

tie

© C

TB-B

TC V

ietn

am©

DG

D /

Th.

Hie

rgen

s


DoSSier

nGo

op 11 september organiseert de coalitie '2015 DE TIJD LOOPT' de Wachtnacht op het Sint-Pietersplein in Gent. Het groots opgezette evenement moet meer aandacht vragen voor de realisatie van de Millenniumdoelen. Men zal er stevig debatteren, maar er is ook plaats voor muziek en animatie. Dimensie 3 sprak met Soumaya Zaougui, campagnehoofd bij 11.11.11.

Youssou N'Dour Soumaya Zaougui

heT aFTellen is Begonnen

in 2000 schaarden de lidstaten van de verenigde naties zich collectief achter de millenniumdoelen (mdg’s). tien jaar later lijkt de realisatie van de ontwikkelingsdoe-len moeizamer te verlopen dan verwacht. daarom organiseert de coalitie '2015 DE TIJD LOOPT' - 11.11.11 en 26 andere ngo’s - de wachtnacht: meer wereldwijde aandacht moet het behalen van de mdg’s versnellen. het evenement leunt aan bij de belangrijke vn-top over de mdg’s in new York.

hoe is de Wachtnacht precies ontstaan?in 2005 is 11.11.11 gestart met de coali-tie '2015 DE TIJD LOOPT'. samen met de 26 partners van deze coalitie wilden we een stand van zaken maken van de mdg’s en extra druk uitoefenen voor het behalen van de doelen. nu heeft de wachtnacht drie doelstellingen: de politieke wil aanscherpen om zich te engageren voor de mdg’s, het publiek laten kennismaken met de mdg’s en steun zoeken bij het publiek om onze stem luider te laten klinken.

De Wachtnacht vindt plaats in gent. Mikken jullie enkel op een gents publiek?neen. er worden bussen ingelegd vanuit verschillende provincies, en die uit limburg zitten al vol. we hopen op niet minder dan 10.000 toeschouwers. een zeer breed publiek, jong en oud, maar met speciale focus op mensen die we met onze andere acties niet bereiken. en jongeren staan cen-

traal. voorts hebben we de campagne zo laagdrempelig mogelijk gehouden. mensen die niet tot in gent geraken, kunnen deze campagne ondersteunen door via de web-site een filmpje op te nemen terwijl ze een wachtende pose aannemen.

Wat staat er te gebeuren tijdens de Wachtnacht?niemand minder dat Youssou n’dour en vele belgische artiesten treden op. in de vooravond wordt er een filmpje opgenomen waarbij de toeschouwers iets doen rond het concept 'wachten'. bedoeling is om de videoboodschap te verspreiden tijdens de vn-top in new York. zo willen we een sig-naal geven aan beleidsmakers, want de tijd dringt om de mdg’s tot een goed einde te brengen. in sommige landen gaat het voor-uit, in andere dan weer niet. azië heeft een opmerkelijke vooruitgang geboekt, terwijl afrika geen goede prestaties neerzet. de wereld moet dringend een tandje bijsteken als we de doelen nog willen behalen tegen 2015.

Wat kan België doen?belgië zou zijn ontwikkelingbeleid cohe-renter kunnen maken. daartoe moet het beleid van de verschillende ministers beter op elkaar worden afgestemd. belgië zou op internationaal vlak een voortrekkersrol kun-nen spelen voor de tobintaks, een taks op wisselkoerstransacties. Jammer genoeg is belgië op heden het enige land dat deze taks heeft gestemd.

Wat verwacht 11.11.11 van de vn-Top in new York?het herbevestigen van het streven naar de mdg’s en het uittekenen van de krijtlijnen voor de manier waarop we in de volgende vijf jaar de millenniumdoelen kunnen reali-seren. en hopelijk zal men niet de financiële crisis aanwenden om de mdg’s niet meer te hoeven realiseren. we hebben een officiële reactie gekregen van minister michel dat hij zijn best zal doen voor het welslagen van de vn-top en net als wij politiek engagement en concrete stappen wil. we hopen alsnog te kunnen deelnemen aan de officiële delegatie tijdens de top.

Diana GrassoThomas Hiergens

online

www.wachtmee.bewww.detijdloopt.be

© 1

1.11

.11

© 1

1.11

.11

evenementen rond de Millenniumdoelen

belgië is niet het enige land waar een evenement wordt georganiseerd rond de realisatie van de mdg’s. in groot-brittannië organiseert oxfam 'The Big Promise', een evenement met dezelfde doelstelling als de wachtnacht waar-bij je een belofte rond de mdg’s online kan neerschrijven. en ook in ierland, duitsland en denemarken worden soortgelijke initiatieven genomen.


DoSSier

interviews

Zijn de MDg’s een afdoend middel om de armoede in nigeria te bestrijden?voor de ontwikkeling van het land zijn ze een aanknooppunt. de millenniumdoelen leggen de grondslag en liggen in het verlengde van de opdrachten die de staat ten aanzien van zijn bevolking moet vervullen: gezondheid, onderwijs, toegang tot water, voeding, enz. op die manier zetten de mdg’s de doelstel-lingen van het land kracht bij en vervullen ze een hefboomfunctie.

Welke doelstellingen genieten prioriteit in nigeria?dat hangt af van de regio. in het noorden, bijvoorbeeld, is de gezondheid van moeders een belangrijk aandachtspunt, in het zui-den is dat veeleer de strijd tegen hiv/aids en malaria. maar over het hele grondgebied – en wellicht overal in afrika – moet de genderdi-mensie in de doelstellingen verwerkt zijn.

Zijn er nationale strategieën om de MDg’s te verwezenlijken?in 2005 begonnen we daadwerkelijk aan de verwezenlijking van de mdg’s. dat jaar kwam nigeria in aanmerking voor een schuldkwijtschelding van ongeveer 1 mil-jard dollar. dit werd niet beschouwd als een inkomen, maar veeleer als een bezuini-ging. het geld werd gestort in een "Virtual

Amina Az-Zubair is de speciale assistente van de President van nigeria verantwoordelijk voor de Millenniumdoelen. Ze doet er alles aan om de Millenniumdoelen in haar land te verwezenlijken.

Amina Az-Zubair, speciale assistente van de President van Nigeria.

schuldverlichting wordt fonds tegen armoede

Millenniumdorpen

de millenniumdorpen zijn modeldorpen in 'honger hotspots' van subsaharaans afrika die proberen de millenniumdoelen te halen. ze ontvangen hiervoor steun van onder meer het ontwikkelingsprogramma van de vn (UndP). de dorpen krijgen simpele oplossingen aangeboden zoals zaad van hoge opbrengst-variëteiten, meststoffen, geneesmiddelen, waterputten en mate-riaal voor de bouw van scholen en klinieken. dit wordt aangevuld met eenvoudige technologie zoals boomlandbouw, met insecti-ciden geïmpregneerde muggennetten, internet, antiretrovirale medicamenten en satellietfotografie.

de bevolking bepaalt zelf zijn noden en blijft nauw betrokken tij-dens de uitvoering van de projecten. daarenboven kiest UndP spe-cifiek voor goed bestuurde landen in vrede die zich engageren voor de millenniumdoelen. de overheid, dorpelingen en partnerorgani-saties dragen overigens zelf 60 dollar bij per dorpeling per jaar. de donoren betalen jaarlijks 50 dollar per persoon gedurende vijf jaar. veel aandacht gaat naar opleidingen om de aangeboden kennis in de dorpen te verankeren.

momenteel zijn er al 80 millenniumdorpen met samen 500.000 inwoners. Uit een steekproef blijkt dat de aanpak vruchten afwerpt. de landbouwopbrengst is verdubbeld, ondervoeding en malaria komen minder voor, en de toegang tot drinkwater klom van 20% naar 72%. de millenniumdorpen tonen aan dat met een bescheiden investering de millenniumdoelen gehaald kunnen wor-den. zeer arme dorpen die aan overlevingslandbouw doen worden producenten. de bedoeling is dat de aanpak zich naar meer en meer dorpen verspreidt.

Chris Simoens

online

www.millenniumvillages.org

© D

GD

/ D

. Ard

elea

n

© E

urop

ean

Uni

on


interviews

Volstaan economische groei, ontwikkelingshulp en goed bestuur om de Millenniumdoelen te halen? ontwikkelingseconoom Jan Vandemoortele meent van niet.

Ontwikkelingseconoom Jan Vandemoortele werkte bij UNICEF en de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO). Bij het VN-Ontwikkelingsfonds UNDP stond hij mee aan de wieg van de Millenniumdoelen. Momenteel is hij onafhankelijk onderzoeker.

>

De vergeten dimensiepoverty fund", dat werd opgericht om aan de millenniumdoelen te werken. om er op een verantwoorde wijze mee om te gaan, werd besloten het fonds te gebruiken voor de toekenning van beurzen aan de deelstaten. voor alle duidelijkheid, nage-noeg alle lopende uitgaven van de staat houden op enigerlei wijze verband met de mdg’s: betaling van leerkrachten, water-beheersingsystemen, enz.

hoe zal de nigeriaanse regering haar verbintenis inzake de MDg’s nakomen aangezien er geen sancties worden geheven in geval van slecht bestuur? Wat is het aandeel van het maatschappelijk middenveld? de mdg’s zijn de zeven grote agendapun-ten van de nigeriaanse regering, inge-schreven in de grondwet. als de staat er niet in slaagt zijn opdracht tot een goed einde te brengen, zal hij verantwoording moeten afleggen aan de bevolking die de staat daarvoor zal afstraffen. nu we overgestapt zijn van een militair regime

naar een democratisch bestel, wint het internationaal maatschappelijk midden-veld alsmaar aan invloed. het is nauw betrokken bij de mdg’s.

‘Millenniumdorpen‘ zijn pilootdorpen waar men streeft naar de verwezenlijking van de MDg’s op kleine schaal. hoe functioneren ze in nigeria?de twee ‘Millenniumdorpen‘ (zie kader) in mijn land functioneren naar behoren en zijn vooral toegespitst op lokaal bestuur. in een federaal systeem zoals het onze zou dat ook op nationaal niveau kunnen werken, op voorwaarde dat de lokale besturen verantwoording moeten afleg-gen zodat ze alle lonen uitbetalen, enz.

Opgetekend door elise Pirsoul

De MDg’s zijn de zeven grote agendapunten

van de nigeriaanse regering.

Wat hebben 10 jaar Millenniumdoelen teweeggebracht?de precieze impact is onmeetbaar. we kun-nen wel vaststellen dat de millenniumdoelen enthousiasme en energie hebben opge-wekt. er werden veel initiatieven genomen en, naar aanleiding van de top in september, honderden rapporten geschreven over hoe ver we staan.

u noemt ongelijkheid het belangrijkste obstakel om de Millenniumdoelen te halen. Wat is de fundamentele oorzaak van ongelijkheid in een samenleving?het monopolyspel toont aan wat er gebeurt als alles zomaar vrij en vrolijk kan gebeuren. eén persoon wint en krijgt alle bezittingen in handen. en het is niet noodzakelijk de beste speler, wel degene met het meeste geluk.

de laatste 20-30 jaar is de pendel doorge-slagen naar 'de markt regelt alles het best'. er wordt weinig doelbewust voor gelijkheid gekozen. in noord en zuid zien we een gro-tere ongelijkheid tussen rijk en arm. zo ken-nen china en vietnam een enorme ongelijk-heid.

ik verwijs naar een recent boek 'The Spirit Level' (zie kader). het bevat data van 23 rijke landen: levensduur, kindersterfte, zwaarlij-vigheid, tienerzwangerschap, aantal moor-den, aantal gevangenen, enz. de auteurs tonen aan dat volksgezondheid en wel-vaart niet zozeer samenhangen met inko-mens, maar met de ongelijkheid in een land. hoe ongelijker, hoe moeilijker het leven. scandinavië en Japan scoren goed, er is wei-nig ongelijkheid. ook belgië sluit hier vrij goed bij aan, voorlopig toch nog. maar in de vs, groot-brittannië en Portugal is de onge-lijkheid zeer groot.

Zonder gelijkheid halen we de

Millenniumdoelen niet.

© D

GD

/ D

. Ard

elea

n


het gaat beter met ons als we delen 'The Spirit Level' (wilkinson en Pickett, Penguin, 2009) toont met harde feiten aan dat het beter leven is – voor rijk én arm – in een meer gelijke samenleving. hoe groter de kloof tussen rijk en arm binnen eenzelfde samenleving, hoe slechter het algemeen welzijn. rijken uit rijke landen kunnen dus hun levenskwaliteit niet verhogen door nog rijker te worden.

zo hebben de hogere klassen in een ongelijk land als groot-brittannië een hogere kindersterfte, slechter geschoolde kinderen en meer mentale ziektes dan in een vrij gelijk land als zweden. waarom? in ongelijker samenlevingen is er meer angst, stress en onveiligheid. de competitie om meer te hebben is er groter. in meer gelijke samen-levingen is er meer vertouwen, en een rijker verenigingsleven. ook de status van de vrouw is er merkelijk beter.

Gelijkheid

Moeten we dan naar een volkomen egalitaire samenleving?ongelijkheden binnen de perken houden betekent niet dat er volledige gelijkheid moet zijn. de nood aan meer gelijkheid heeft ook niets te maken met communisme. diep menselijke gedragingen zorgen ervoor dat ongelijkheid nefast is. hoe breder de kloof tussen rijk en arm, hoe minder con-tact ze hebben met elkaar, hoe meer ste-reotypen er ontstaan en hoe meer ze elkaar wantrouwen. Uiteindelijk komen die ande-ren steeds minder geloofwaardig over, met als resultaat een polarisatie.

hoe wordt een samenleving meer gelijk?door de mensen gelijke kansen te geven! Je moet mensen toelaten van eenzelfde niveau te beginnen, dus vooral gelijke kan-sen geven aan kinderen: gelijke toegang tot volksgezondheid, onderwijs… men kan echter een beleid nooit veralgemenen, elk land heeft zijn eigen kenmerken. ik geef drie voorbeelden van landen die erin geslaagd zijn de kloof behoorlijk te dichten, elk op hun eigen manier.

1. brazilië is een zeer ongelijk land, maar de laatste 10 jaar is dat verminderd en is er ook veel vooruitgang geboekt voor de millenniumdoelen. de laagsten op de ladder hebben de meeste vooruitgang geboekt. dit is te danken aan de overheid. die heeft geld aan arme families gegeven, maar wel

onder voorwaarden. zo moesten die fami-lies ervoor zorgen dat hun kinderen school liepen en gevaccineerd werden, ze moesten regelmatig bijeenkomen (onder andere voor lessen over borstvoeding), enz.

2. ook bangladesh heeft een goede voor-uitgang geboekt. maar hier waren er geen overheidsprogramma’s, en was er geen mirakeleconomie zoals in india. hier hebben de microkredieten van de Grameenbank en de vrouwengroeperingen goed werk gele-verd. de vrouwen zijn zelfstandig geworden ('empowered') en hebben nu een grotere zeggenschap in de families en de gemeen-schappen.

3. dan is er malawi, een zeer arm land met een slechte voedselzekerheid. vandaag exporteert Malawi tonnen maïs naar Zuid-afrika. de regering heeft hier de arme boe-ren van een starterpakket voorzien: kleine pakjes met onder meer wat meststoffen. het was bewust kleinschalig, de boeren hebben er immers weinig land (een halve hectare). had de overheid een grote zak gegeven, dan hadden de boeren hem waar-schijnlijk gewoon verkocht. het verhoogde huishoudelijk inkomen had er effect op het onderwijs, de gezondheid en zo meer. vandaar dat malawi goed presteert voor de millenniumdoelen.

dit zijn drie voorbeelden waar men zeker geen model kan op bouwen. er bestaat geen alleenzaligmakend europees model.

volgens u zijn 'economische groei', 'ontwikkelingshulp' en 'goed bestuur' onvoldoende om de Millenniumdoelen te halen. Maar zijn deze 3 dan helemaal nutteloos? hoe ziet u hun impact?groei, goed beheer en hulp blijven belang-rijke elementen. maar de lobby’s erachter overdrijven en verheerlijken elk van die ele-menten apart. Figuren zoals daniel kaufman verheerlijken goed beheer, Jeffrey sachs doet dit met ontwikkelingshulp, terwijl de wereldbank groei verdedigt.

maar je kunt de millenniumdoelen ook halen zonder grote vooruitgang op die drie vlak-ken. nemen we bangladesh en brazilië. ze kenden geen supergroei en ze ontvingen relatief weinig ontwikkelingshulp. hulp is enkel belangrijk voor de kleinere afrikaanse landen. de impact van hulp is overroepen. ongelijkheid als factor drukt uit hoe een samenleving er van binnen aan toe is. het geeft een indicatie van het beheer, de cor-ruptie en de mensenrechten.

opgetekend door Chris Simoens

september-oktober 2010 dimensie i

le JoUrnal de la cooPération belge

dimensie

hoever sTaan We?

THeMATiSCHe fiCHe

>

in 2000 onderschreven de Verenigde naties acht 'Millennium Ontwikkelingsdoelstellingen', kortweg Millenniumdoelen of MDG’s. Ze zijn een ambitieus plan om tegen 2015 de levensomstandigheden in ontwikkelingslanden te verbeteren. We schetsen hier kort een stand van zaken. De wereldkaarten geven voor elk Millenniumdoel de situatie van één ontwikkelingsindicator weer, bijvoorbeeld het aantal kinderen dat school loopt of het aantal moeders dat sterft in het kraambed. let wel, dit zijn geen gewone wereldkaarten. De oppervlakte van de landen staat in verhouding tot de grootte van de ontwikkelingsindicator.

Basisonderwijs voor iedereen

omvang van een land = aantal kinderen (6-11 jaar) dat niet naar de basisschool gaat (Totaal: 75 miljoen kinderen)

8,1 miljoen

3,7 miljoen

6,8 miljoen

7,2 miljoen

1,4 miljoen

1,7 miljoen

Nigeria

Ghana

Ivoorkust

Liberia

Sierra Leone

Zuid-Afrika

Angola

Dem. Rep. Congo

Ethiopië

Jemen

Irak Iran

PakistanIndia

Nepal China

Bangladesh

Indonesië

VietnamCambodja

Filipijnen

Afghanistan

Saoedi-Arabië

Kenia

SoedanTsjaad

Eritrea

EgypteMarokko

NigerMaliBurkina Faso

Senegal

Turkije

Rusland

Verenigde Staten van Amerika

HaïtiDominicaanseRepubliek

BraziliëColombia

Guatemala

Venezuela

Mozambique

Burundi

Lesotho

Rwanda

Oeganda

Somalië

Omvang van een land = aantal kinderen dat niet

naar school gaat

Totaal: 75 miljoen kinderen

Hoeveel kinderen gaan niet naar de basisschool?2 IEDEREEN NAAR SCHOOL

1 miljoen

© MAPPING WORLDS, 2009

Gegevens: Education for All Monitoring Report 2008 (gegevens betreffen 2006). Landen zonder gegevens: schatting Mapping Worlds.

Omvang van een land = aantal mensen dat minder dan $1,25 per dag te besteden heeft

480 miljoen

210 miljoen

77 miljoen

93 miljoen

India

China

BangladeshNigeria

Nepal

Pakistan

Ethiopië

TanzaniaIndonesië

Vietnam

Cambodja

Myanmar

D.R.C.

Soedan

Oeganda

Madagaskar

Noord-Korea

Sri Lanka

Rwanda

Burundi

Angola

Zimbabwe

Mozambique

Zuid-Afrika

Zambia

Malawi

Niger Tsjaad

Turkije

Burkina Faso

Guinea

Senegal

Sierra LeoneBrazilië

Haïti

Colombia

Venezuela

LiberiaIvoorkust

Ghana

Mali

Oezbekistan

Jemen

Afghanistan

Filipijnen

Totaal: 1,4 miljard mensen

Leven onder de absolute armoedegrens1 ARMOEDE


De internationale armoedegrens van $1,25 per dag is gebaseerd op een vergelijking van lokale koopkracht. De berekening van de oppervlakten is gebaseerd op het armoedepercentage (Wereldbank, World Development Indicators 2008) en het bevolkingsaantal (UN Population Division). De armoedegegevens hebben betrekking op uiteenlopende jaren, zijn in een aantal gevallen een schatting van Mapping Worlds en betreffen alleen lage- en middeninkomens-landen.

extreme armoede en honger bestrijden

omvang van een land = aantal mensen dat het moet stellen met minder dan 1,25 dollar per dag (Totaal: 1,4 miljard mensen)extreme armoede gaat snel achteruit. ondanks de groei van de bevolking is het aantal mensen in ontwikkelingslanden dat leeft met min-der dan 1,25 dollar per dag gedaald van 1,8 miljard in 1990 naar 1,4 miljard in 2005 (in percentage van de bevolking: van 42% naar 25%). vooral china heeft een grote vooruitgang geboekt: van 60% naar 16%. sub-sahara afrika heeft nog een lange weg af te leggen. de voedselcrisis bemoeilijkt het terugdringen van honger en ondervoeding, nochtans essentiële factoren. ondervoeding leidt namelijk tot meer ziektes (mdg 6) en een hogere kinderen moedersterfte (mdg 4 en 5).

8,1 miljoen

3,7 miljoen

6,8 miljoen

7,2 miljoen

1,4 miljoen

1,7 miljoen

Nigeria

Ghana

Ivoorkust

Liberia

Sierra Leone

Zuid-Afrika

Angola

Dem. Rep. Congo

Ethiopië

Jemen

Irak Iran

PakistanIndia

Nepal China

Bangladesh

Indonesië

VietnamCambodja

Filipijnen

Afghanistan

Saoedi-Arabië

Kenia

SoedanTsjaad

Eritrea

EgypteMarokko

NigerMaliBurkina Faso

Senegal

Turkije

Rusland


HaïtiDominicaanseRepubliek

BraziliëColombia

Guatemala

Venezuela

Mozambique

Burundi

Lesotho

Rwanda

Oeganda

Somalië

Omvang van een land = aantal kinderen dat niet

naar school gaat

Totaal: 75 miljoen kinderen

Hoeveel kinderen gaan niet naar de basisschool?2 IEDEREEN NAAR SCHOOL

1 miljoen


Gegevens: Education for All Monitoring Report 2008 (gegevens betreffen 2006). Landen zonder gegevens: schatting Mapping Worlds.

© D

iete

r Te

lem

ans

basisonderwijs voor iedereen is binnen bereik. toch gaat in sub-sahara afrika meer dan één op vier kinderen niet naar de lagere school, dat is meer dan de helft van het totaal in de wereld (75 miljoen kinderen).

dimensie september-oktober 2010iii

THeMATiSCHe fiCHe


Gegevens: millenniumindicators (gegevens 2006), UN Population Division.

Mexico

Canada

DominicaanseRepubliek

Oekraïne

Nigeria

Zimbabwe

D.R.Congo

Malawi

Madagaskar

Sri Lanka

Kenia

Tanzania

Ethiopië

Oeganda

Soedan

Egypte

Myanmar

Thailand

Cambodja

Vietnam

Nepal

Kazachstan

El SalvadorGuatemala

Chili

Algerije

Spanje

Frankrijk

VerenigdKoninkrijk

Turkije

Rusland

Ecuador

Bolivia

Duitsland

Oezbekistan

Afghanistan

Zuid-Korea

Irak

Syrië

Saoedi-Arabië

JemenMarokko

India

China

Verenigde Staten

Brazilië

Bangladesh

Pakistan

Indonesië

Filipijnen

Japan

Ivoorkust

Ghana

Venezuela

Peru

Argentinië

Colombia

ItaliëIran

Australië

49 miljoen

95 miljoen

10 miljoen

India228 miljoen kinderen naar school,91 meisjes op iedere 100 jongens.

Bangladesh28 miljoen kinderen naar school,103 meisjes op iedere 100 jongens.

China210 miljoen kinderen naar school,100 meisjes op iedere 100 jongens.

Niger1,3 miljoen kinderen naar school,70 meisjes op iedere 100 jongens.

Zuid-Afrika12 miljoen kinderen naar school,100 meisjes op iedere 100 jongens.

Brazilië43 miljoen kinderen naar school,103 meisjes op iedere 100 jongens.

> 100%

95 - 99%

90 - 95%

< 90%

no data

Gender Parity Index (F/M)

Nigeria

India

D.R. Congo Tanzania

Ethiopië

ChinaPakistan

Afghanistan

MozambiqueMadagaskar

KeniaOeganda

Soedan

Ivoorkust

Burkina Faso Niger

Mali

Angola

Myanmar

CambodjaBangladesh

Indonesië

Sierra Leone

Irak

Jemen

Brazilië

Zuid-AfrikaZimbabwe

Zambia

Burundi

Rwanda

MalawiSri Lanka

Tsjaad

GhanaLiberia

EgypteSenegal

Nepal

Filipijnen

Guinee

Turkije

Rusland

Iran

Noord-Korea

Verenigde Staten

Mexico

Colombia

Bolivia

Haïti

C.A.R.

500.000Gegevens: UN Millenniumindicators, UN Population Division. Sterftecijfers 2006.

420.000 (2004)

1,1 miljoen

560.000

2,3 miljoen (2004)370.000

280.000

127.000

420.000


Nigeria

India

D.R. Congo Tanzania

Ethiopië

ChinaPakistan

Afghanistan


KeniaOeganda

Soedan

Ivoorkust

Burkina Faso Niger

Mali

Angola

Myanmar

CambodjaBangladesh

Indonesië

Sierra Leone

Irak

Jemen

Brazilië

Zuid-AfrikaZimbabwe

Zambia

Burundi

Rwanda

MalawiSri Lanka

Tsjaad

GhanaLiberia

EgypteSenegal

Nepal

Filipijnen

Guinee

Turkije

Rusland

Iran

Noord-Korea

Verenigde Staten

Mexico

Colombia

Bolivia

Haïti

C.A.R.


420.000 (2004)

1,1 miljoen

560.000

2,3 miljoen (2004)370.000

280.000

127.000

420.000


gelijke kansen voor de vrouwen

omvang van een land = aantal kinderen dat naar de lagere en middelbare school gaat. gender parity index: hoe donkerder het land, hoe verder het staat van gelijkheid tussen jongens en meisjes (100% = gelijk).de kloof tussen jongens en meisjes in het onderwijs slinkt, vooral op de lagere school. twee derden van de ontwikkelings-landen zal in 2015 de ongelijkheid tussen jongens en meisjes in het lager en middelbaar onderwijs hebben weggewerkt. sub-sahara afrika maakt vooruitgang, maar blijft ver achter. de ongelijkheid in het hoger onderwijs en het beroepsleven blijft overal bestaan.

De kindersterfte terugdringen

omvang van een land = aantal kinderen dat overlijdt voor hun vijfde verjaardag (Totaal per jaar: 1,6 miljoen)kindersterfte blijft dramatisch. in 2007 stierven wereldwijd 74 op 1.000 kinderen vóór hun 5e verjaardag. in sub-sahara afrika waren dit in 2008 144 kinderen per 1000! daar verergeren conflicten en hiv/aids de situatie. ook zuid-azië doet het slecht.


Gegevens: millenniumindicators (gegevens 2006), UN Population Division.

Mexico

Canada

DominicaanseRepubliek

Oekraïne

Nigeria

Zimbabwe

D.R.Congo

Malawi

Madagaskar

Sri Lanka

Kenia

Tanzania

Ethiopië

Oeganda

Soedan

Egypte

Myanmar

Thailand

Cambodja

Vietnam

Nepal

Kazachstan

El SalvadorGuatemala

Chili

Algerije

Spanje

Frankrijk

VerenigdKoninkrijk

Turkije

Rusland

Ecuador

Bolivia

Duitsland

Oezbekistan

Afghanistan

Zuid-Korea

Irak

Syrië

Saoedi-Arabië

JemenMarokko

India

China

Verenigde Staten

Brazilië

Bangladesh

Pakistan

Indonesië

Filipijnen

Japan

Ivoorkust

Ghana

Venezuela

Peru

Argentinië

Colombia

ItaliëIran

Australië

49 miljoen

95 miljoen

10 miljoen

India228 miljoen kinderen naar school,91 meisjes op iedere 100 jongens.

Bangladesh28 miljoen kinderen naar school,103 meisjes op iedere 100 jongens.

China210 miljoen kinderen naar school,100 meisjes op iedere 100 jongens.

Niger1,3 miljoen kinderen naar school,70 meisjes op iedere 100 jongens.

Zuid-Afrika12 miljoen kinderen naar school,100 meisjes op iedere 100 jongens.

Brazilië43 miljoen kinderen naar school,103 meisjes op iedere 100 jongens.

> 100%

95 - 99%

90 - 95%

< 90%

no data

Gender Parity Index (F/M)

september-oktober 2010 dimensie iiii

>

Nigeria

India

D.R. Congo Tanzania

Ethiopië

ChinaPakistan

Afghanistan


KeniaOeganda

Soedan

Ivoorkust

Burkina Faso Niger

Mali

Angola

Myanmar

CambodjaBangladesh

Indonesië

Sierra Leone

Irak

Jemen

Brazilië

Zuid-AfrikaZimbabwe

Zambia

Burundi

Rwanda

MalawiSri Lanka

Tsjaad

GhanaLiberia

EgypteSenegal

Nepal

Filipijnen

Guinee

Turkije

Rusland

Iran

Noord-Korea

Verenigde Staten

Mexico

Colombia

Bolivia

Haïti

C.A.R.


420.000 (2004)

1,1 miljoen

560.000

2,3 miljoen (2004)370.000

280.000

127.000

420.000


5,7 miljoen

1,4 miljoen

1,3 miljoen

1,4 miljoen

1,75 miljoen

2,6 miljoen

2,4 miljoen

Namibië

Angola

Madagaskar

Thailand

ChinaIran

Indonesië

Myanmar

VietnamIvoorkust Ghana

Sudan

Haïti

Kameroen Dem. Rep.Congo

Lesotho

Swaziland

Botswana

Zuid-Afrika

Tanzania

Zimbabwe

Mozambique

Kenia

Ethiopië

Oeganda

Brazilië

Rusland

Oekraïne


ZambiaMalawi

Nigeria

India

1 miljoen

5,7 miljoen

1,4 miljoen

1,3 miljoen

1,4 miljoen

1,75 miljoen

2,6 miljoen

2,4 miljoen

Namibië

Angola

Madagaskar

Thailand

ChinaIran

Indonesië

Myanmar

VietnamIvoorkust Ghana

Sudan

Haïti

Kameroen Dem. Rep.Congo

Lesotho

Swaziland

Botswana

Zuid-Afrika

Tanzania

Zimbabwe

Mozambique

Kenia

Ethiopië

Oeganda

Brazilië

Rusland

Oekraïne


ZambiaMalawi

Nigeria

India

1 miljoen

62.000

123.000

23.000

20.000

Nigeria

India

Bangladesh

Afghanistan

Ethiopië

Pakistan

Jemen

Tanzania

Malawi

Burundi

Rwanda

Zuid-Afrika

Zimbabwe

Zambia

Soedan

Tsjaad

Ghana

IvoorkustSierra Leone

Brazilië

Haïti

Guatemala

Peru

Burkina FasoMali

Senegal

Irak

Myanmar Vietnam

Cambodja

GuineeEgypte

Madagaskar

Angola

Niger

Oeganda

Kenia

Mozambique

Indonesië

China

Filipijnen

Nepal

D.R.C.

10.000

Hoeveel vrouwen overlijden tijdens de zwangerschap of in het kraambed? 5 MOEDERSTERFTE

Totaal: 525.000

Omvang van een land = aantal vrouwen dat

overlijdt in het kraambed


62.000

123.000

23.000

20.000

Nigeria

India

Bangladesh

Afghanistan

Ethiopië

Pakistan

Jemen

Tanzania

Malawi

Burundi

Rwanda

Zuid-Afrika

Zimbabwe

Zambia

Soedan

Tsjaad

Ghana

IvoorkustSierra Leone

Brazilië

Haïti

Guatemala

Peru

Burkina FasoMali

Senegal

Irak

Myanmar Vietnam

Cambodja

GuineeEgypte

Madagaskar

Angola

Niger

Oeganda

Kenia

Mozambique

Indonesië

China

Filipijnen

Nepal

D.R.C.

10.000

Hoeveel vrouwen overlijden tijdens de zwangerschap of in het kraambed? 5 MOEDERSTERFTE

Totaal: 525.000

Omvang van een land = aantal vrouwen dat

overlijdt in het kraambed


De gezondheid van moeders verbeteren

omvang van een land = aantal vrouwen dat overlijdt bij een bevalling (Totaal per jaar: 525.000)de moedersterfte daalt nauwelijks en ook de toegang tot medische begeleiding en verloskundige hulp blijft beperkt. wekelijks ster-ven 10.000 vrouwen in ontwikkelingslanden aan behandelbare complicaties ten gevolge van zwangerschap en bevalling. in sub-sahara afrika sterven 900 moeders per 100.000 geboorten.

hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziekten bestrijden

omvang van een land = aantal mensen (0-49 jaar) dat met hiv is besmet (Totaal: 33 miljoen)er is enige vooruitgang bij het stoppen van de verspreiding van besmettelijke ziekten. in 2008 leefden wereldwijd nog 33,4 miljoen mensen met hiv/aids, waarvan twee derden in sub-sahara afrika. de situatie verbetert langzaam. tuberculose doodde 1,8 miljoen mensen in 2006, maar de ziekte komt geleidelijk aan minder voor, behalve in sub-sahara afrika. malaria zorgde voor 1 miljoen doden, waarvan 80% kinderen in sub-sahara afrika.

dimensie september-oktober 2010iV

THeMATiSCHe fiCHe

Wat doet België?• 0,7% van zijn bruto nationaal inkomen aan ontwikkelingssamenwerking

besteden vanaf 2010.• Schulden kwijtschelden (45 miljoen euro in 2009).• Opkomen voor de verbetering van de kwaliteit van (betaalbare)

geneesmiddelen.• De toegang tot nieuwe technologieën (waaronder internet) verhogen

via universitaire samenwerking.• Strijden tegen corruptie en voor degelijk bestuur.• Zoeken naar nieuwe geldbronnen zoals een belasting op de winsten

bij de verkoop van aandelen en obligaties.

Thematische fiche van het blad van de Belgische ontwikkelingssamenwerkingTweemaandelijks tijdschrift uitgegeven door de

Directie-Generaal Ontwikkelingssamenwerking (DGD)

Redactie: DGD Directie Sensibiliseringsprogramma’s

Karmelietenstraat, 15 | B-1000 Brussel

Tel: 0032 (0)2 501.48.81 – Fax: 0032 (0)2 501.45.44

E-mail: [email protected]

www.diplomatie.be | www.dg-d.be

Zorgen voor een duurzaam milieu

omvang van een land = jaarlijkse uitstoot van koolstofdioxide (co2) (Totaal: 28 miljard ton)er moet meer aandacht gaan naar het milieu. rijke landen moeten minder broeikasgassen uitstoten en ontwikkelingslanden financieel en technisch bijstaan om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen. de helft van de mensen in ontwikkelingslanden heeft nog steeds geen propere toiletten en wasgelegenheid. de toegang tot veilig drinkwater verbetert wel aanzienlijk.

Hoeveel kooldioxide stoten landen uit?7 EEN SCHONER MILIEU

Omvang van een land =jaarlijkse uitstoot van

kooldioxide (CO )

1 miljard ton kooldioxide

2

5,8 miljard

5,5 miljard 1,2 miljard

1,5 miljard

1,4 miljard

Duitsland

Spanje

Frankrijk

Zuid-KoreaItalië

Oekraïne

Zuid-Afrika

Australië

Iran

Thailand

Maleisië

Hong-Kong

SingaporeEgypte

Nigeria

Venezuela

Algerije

Argentinië

Koeweit

V.A.E.

Nederland

Filipijnen

Brazilië

Mexico

Canada

Saoedi-Arabië

Turkije

Verenigd Koninkrijk

Verenigde Staten van AmerikaChina Japan

Rusland

India




kooldioxide (CO )


2

5,8 miljard


1,5 miljard

1,4 miljard

Duitsland

Spanje

Frankrijk

Zuid-KoreaItalië

Oekraïne

Zuid-Afrika

Australië

Iran

Thailand

Maleisië

Hong-Kong

SingaporeEgypte

Nigeria

Venezuela

Algerije

Argentinië

Koeweit

V.A.E.

Nederland

Filipijnen

Brazilië

Mexico

Canada

Saoedi-Arabië

Turkije

Verenigd Koninkrijk


Rusland

India


Chris Simoensbron: global Monitoring report 2010 kaarten: Mapping Worlds

een wereldwijd partnerschap voor ontwikkeling tot stand brengen

omvang van een land = omvang van het budget voor ontwikkelingshulp (Totaal: 119 miljard dollar)

de wereld heeft nog werk aan een echt partnerschap voor ontwikkeling. rijke lan-den moeten hun ontwikke-lingshulp verder opvoeren, ondanks de financiële crisis. de besprekingen over het opruimen van handelsbelem-meringen voor ontwikkelings-landen (doha-ronde) raken niet afgerond. de afwezig-heid van specifieke doelen verhindert de vooruitgang voor de toegang tot techno-logie en goede geneesmid-delen. meer schulden moe-ten worden kwijtgescholden.

0,7% van het nationaal inkomen als norm

8 ONTWIKKELINGSHULP

10 miljard US dollar ($)

Percentage van het Bruto Nationaal Inkomen

0,80%

0,39%

0,38%

0,18% (9,4 miljard)

0,43%

0,80% (7 miljard)

0,47%

0,82%

0,32%

0,42%

0,58%

0,98%

0,34%

0,88%

0,20%

0,30%

0,92%

0,43%

0,41%

0,20%

0,43%

0,18% (26 miljard)

Frankrijk

Duitsland

Japan

Verenigd Koninkrijk

Nederland

Nederland

België

Denemarken

Canada

Oostenrijk

Ierland

Zweden

Australië

Noorwegen

Griekenland

Nieuw-Zeeland

Luxemburg

Finland

Zwitserland

Italië

Spanje


0,7% van het nationaal inkomen als norm

8 ONTWIKKELINGSHULP

10 miljard US dollar ($)

Percentage van het Bruto Nationaal Inkomen

0,80%

0,39%

0,38%

0,18% (9,4 miljard)

0,43%

0,80% (7 miljard)

0,47%

0,82%

0,32%

0,42%

0,58%

0,98%

0,34%

0,88%

0,20%

0,30%

0,92%

0,43%

0,41%

0,20%

0,43%

0,18% (26 miljard)

Frankrijk

Duitsland

Japan

Verenigd Koninkrijk

Nederland

Nederland

België

Denemarken

Canada

Oostenrijk

Ierland

Zweden

Australië

Noorwegen

Griekenland

Nieuw-Zeeland

Luxemburg

Finland

Zwitserland

Italië

Spanje




kooldioxide (CO )


2

5,8 miljard


1,5 miljard

1,4 miljard

Duitsland

Spanje

Frankrijk

Zuid-KoreaItalië

Oekraïne

Zuid-Afrika

Australië

Iran

Thailand

Maleisië

Hong-Kong

SingaporeEgypte

Nigeria

Venezuela

Algerije

Argentinië

Koeweit

V.A.E.

Nederland

Filipijnen

Brazilië

Mexico

Canada

Saoedi-Arabië

Turkije

Verenigd Koninkrijk


Rusland

India



DoSSier

Christophe Verhellen. De Soweto Gospel Band

Belgische ontwikkelingssamenwerking"Ik ben ongelooflijk trots dat ik als Belgisch vrij-williger bij de VN de kans kreeg om bij te dragen aan het behalen van de Millenniumdoelen", aldus christophe verhellen, die sinds 2008 bij het informatiecentrum van de verenigde naties (Unic) in Pretoria heeft gewerkt aan deze campagne. "Toen ik via de Belgische ontwikkelingssamenwerking deze mogelijk-heid kreeg aangeboden, nam ik deze kans dan ook graag met beide handen aan."

Millenniumdoelen bij het publiek brengenmet vele jaren ervaring in productie en regie van televisie- en entertainmentprogram-ma’s, kreeg christophe verhellen bij Unic de verantwoordelijkheid voor het volledige cre-atieve proces van de campagne. vanaf het idee voor het 8 Goals for Africa-lied, het contacteren van de muzikanten tot het ont-werpen van de communicatiestrategie. maar ook nadien. "Want de 8 Goals for Africa-campagne is niet voorbij met het lied en

met de campagne", besluit verhellen. "Het belangrijkste doel is immers om de bood-schap van de Millenniumdoelen te laten overslaan bij het publiek."

alternatief Wk-lied8 Goals for Africa werd met bijhorende videoclip uitgezonden gedurende het wk-voetbal in zuid-afrika. de clip was ook te zien op grote publiekschermen opge-steld voor de voetbalfans. de muzikanten brachten het lied live tijdens verschillende matchen van het voetbaltoernooi, en op 11 juli, dag van de wk-finale, zongen ze het lied tijdens het afsluitend voetbalfeest in Johannesburg.

gratis download8 Goals for Africa is gratis te downloa-den van de website en via itunes. doel is 1.000.000 downloads.

reinout Van Vaerenbergh

online

www.8goalsforafrica.org

Sport

Tijdens het WK voetbal waren het niet enkel de voetbalgoals die tellen. De Belg Christophe Verhellen coördineerde in Pretoria de campagne van de Verenigde naties om tijdens het voetbalfeest ook de Millennium Development Goals en de strijd tegen de armoede onder de aandacht te brengen. Voor die campagne ging hij in zee met 8 Afrikaanse topmuzikanten waaronder Yvonne Chaka Chaka en Baaba Maal. Hun alternatieve WK-lied '8 Goals for Africa' moet het voetbalgekke miljoenenpubliek bewustmaken van de Millenniumdoelen. Het refrein van het lied klinkt alvast bijzonder meeslepend.

8 goals voor aFrica

"Time is tick, tick ticking It’s ticking away

There’s no time to delay The Africa we dream of

Only 8 Goals away"

© A

E /

BZ

© S

owet

ogos

pelf

ans.

com


vragen Bij De MillenniuMDoelen

DoSSier

Stem uit het Zuiden

Tien jaar nadat de secretaris-generaal van de vn deze woorden uitsprak op de Dag van het Millennium, is wereldwijd vooruitgang opgetekend, maar het gaat allemaal te traag. vormen de MDg’s het geschikte kader voor de menselijke ontwikkeling?we schrijven het jaar 2000. de millennium-verklaring is in die zin een krachttoer dat alle landen in de vn zich schaarden rond de 8 belangrijkste punten waarop de mensheid vooruitgang moet boeken. er bestond een wereldwijde consensus over de ongelijkheid tussen noord en zuid en over de onmoge-lijkheid tot snelle veranderingen zonder extra hulp. ontwikkeling is veel meer dan de mdg’s en deze moeten dan nog in een

nationale context worden geplaatst. toch hebben ze hun belang omdat er een plat-form voor wereldwijde solidariteit uit is ontstaan, gericht op de menselijke basisbe-hoeften. Uiteindelijk verwoordt het achtste doel een van de kernboodschappen van de millenniumverklaring.

1,25 dollar wordt beschouwd als het minimumbedrag dat iemand per dag nodig heeft. Wie minder heeft, leeft in extreme armoede. is het mogelijk om een algemene armoedegrens vast te leggen? is dit geen louter Westerse benadering? dit is een richtinggevende norm, het mini-male bedrag dat iemand nodig heeft voor

zijn basisbehoeften. natuurlijk weerspie-gelt dit niet de realiteit. boven de drempel van de armoede leven betekent meer dan genoeg te eten hebben, maar ook toegang tot onderwijs, drinkwater, gezondheids-zorg, sanitair etc. de grenswaarde van 1,25 dollar heeft enkel zin als ook de andere doelen bereikt zijn. het is dus belangrijk de mdg’s in hun geheel te beschouwen.

is de langzame vooruitgang toe te schrijven aan het gebrek aan politieke wil, zowel in het Zuiden als in het noorden?zoals ik eerder aanhaalde werd te zeer voorbijgegaan aan doel 8 dat gericht is op het tot stand brengen van een wereldpart-nerschap voor ontwikkeling. slechts een handvol landen heeft blijk gegeven van een

De laatste top van de Afrikaanse Unie in Kampala had als hoofdthema de gezondheid van moeders en kinderen.

"Alleen jullie, de volkeren, waar ook ter wereld, kunnen inhoud geven aan de Millenniumverklaring. Alleen jullie, de volkeren, kunnen de

vastgelegde verbintenissen doen nakomen om van deze nieuwe eeuw een beter tijdperk te maken." – kofi annan

Met de Millenniumdoelen werden ontwikkelingsvraagstukken herleid tot acht afgelijnde punten die meetbaar en inplanbaar zijn. Het werd een nooit eerder geziene consensus op wereldschaal over het welzijn van de wereldbevolking. Toch doet de vereenvoudigde formulering een aantal vragen rijzen: kunnen de algemene doelstellingen ook op lokaal niveau worden toegesneden? Waarom hinkt Afrika achterop? en vooral: waarom is het zo moeilijk om de moeder- en kindersterfte terug te dringen? Tekst en uitleg van francisco Songane uit Mozambique.

© B

éatr

ice

Peti

t


© D

GD

/ D

. Ard

elea

n

vragen Bij De MillenniuMDoelen Stem uit het Zuiden

blijvende inzet en niet zelden kwam "liefda-digheid" in de plaats van solidariteit.

anderzijds moeten de landen uit het zuiden meer inspanningen leveren voor het berei-ken van de doelen 4 en 5 - de sterfte van kinderen jonger dan vijf jaar met tweederde terugbrengen en de moedersterfte vermin-deren met driekwart. dit bewijst immers het gebrek aan aandacht voor het gezin als hoeksteen van de maatschappij.

een kind maakt iedereen gelukkig en is zowat het mooiste wat er is. een kind moet zorgeloos kunnen opgroeien in een gezin aan wie het vreugde schenkt. een maat-schappij die het normaal vindt dat een onschuldig kind of een jonge moeder het leven laat, een maatschappij die er niet in slaagt hen te beschermen, is een maat-schappij die haar basisplichten verwaar-loost. wie de doelen 4 en 5 verwezenlijkt, wint ook de strijd tegen armoede.

het is een feit dat de terugdringing van de kinderen moedersterfte het minst vooruitgaat. is dit tekenend voor de tanende aandacht voor gendervraagstukken?kinderen moedersterfte staan sym-bool voor armoede en voor het falen van de gezondheidszorg. maar de lage sociale status van vrouwen maakt het allemaal veel erger. bijvoorbeeld: het gaat fout bij een bevalling, de moeder is in gevaar en er is geen ziekenhuis in de buurt. voor ze het huis kan verlaten om hulp te zoeken, moet ze de toestemming van de familie vra-gen. dan moet ze een vervoermiddel zoe-ken en om het vervoer te kunnen betalen moet ze geld aan haar man vragen. toch hebben vrouwen een groot aandeel in de gezinseconomie. hier zijn vrouwen binnen-gekomen die al drie dagen weeën hadden, met alle onomkeerbare gevolgen vandien. natuurlijk is het niet normaal dat een vrouw 10 kilometer moet lopen tot de dichtstbij-zijnde materniteit. dit voorbeeld toont aan dat de gezondheidszorg de basisbehoef-ten van de bevolking niet kan vervullen. het maakt ook duidelijk dat de problemen bij de bevalling vaak te maken hebben met de ongelijkheid tussen man en vrouw. het gaat over mensenrechten.

Zou het kunnen dat de politiek, toch vooral een mannenzaak, onvoldoende wil heeft om zich bezig te houden met de problemen van vrouwen en kinderen?er is zeker een opmerkelijke vooruitgang. de politieke leiders beseffen dat ze gen-dervraagstukken nu echt op de agenda moeten zetten en dat doen ze ook. een van de hoofdthema’s op de laatste top van de afrikaanse Unie in kampala was de gezond-heid van moeders en kinderen. maar op het lagere dorpsniveau blijven hardnek-kige taboes bestaan. bij velen leeft nog het idee dat moedersterfte een gewone zaak is. er is dus nood aan informatie, men moet weten dat dit kan worden voorkomen. het is dan ook goed dat politieke leiders het onderwerp bovenaan de agenda hebben geplaatst. alleen moet het nog doordrin-

gen op lokaal niveau waar vooral een men-taliteitswijziging de dingen in beweging kan brengen. en de instellingen dienen dege-lijke diensten te leveren op een rechtvaar-dige manier.

Waarom gaat de vooruitgang zo traag in afrika?het is het continent met de slechtste soci-aaleconomische context. er is nauwelijks sprake van politieke stabiliteit of een cul-tuur van zelfbestuur. voor de afrikaanse landen komt het erop aan een nationale strategie te kunnen voeren waarop de bui-tenlandse hulp een aanvulling vormt. tot op heden zijn deze landen nog te zeer afhan-kelijk van externe hulp. de doeltreffendheid van deze strategieën kan maar op lange termijn blijken en dit is een kiese zaak in landen met een labiele politieke macht die niet voldoende oor heeft voor de noden van de bevolking. het is cruciaal dat de lei-ders de ontwikkelingsagenda van hun land ernstig nemen en een kader op punt zetten voor geschikte activiteiten – externe hulp inbegrepen – die gericht zijn op de noden

van de bevolking. van hun kant moeten de donoren dringend de bestaande ontwikke-lingsstrategieën ondersteunen.

kunt u, om te besluiten, een aantal success stories met ons delen? Ja, in mozambique zijn er al meerdere voor-beelden. zo hebben we bij de uitbouw van de openbare gezondheidszorg een strate-gie ontwikkeld waarbij een permanente dia-loog wordt aangegaan met de partnerdono-ren. (nvdr : Francisco songane was minister van volksgezondheid). dankzij dit plan kon-den in 2002 antiretrovirale middelen tegen aids ingevoerd worden in de openbare sec-tor, terwijl de ontwikkelingspartners hierte-gen gekant waren. ze opperden dat deze behandeling te complex was voor een land als mozambique. deze voorbeelden worden vaak aangehaald door landen met gelijkaar-dige leefomstandigheden als het onze.

ik denk ook aan andere landen als maleisië, thailand en sri lanka waar de moeder-sterfte met meer dan de helft – tot 60 à 75 % - werd teruggedrongen. de indiase staat kerala, één van de armste, doet het veel beter dan de andere staten. terwijl in de rest van india 254 vrouwen op de 100.000 overlijden bij de bevalling, is dit in kerala slechts 95. dit is te danken aan investeringen in onderwijs voor vrouwen en in eerstelijnsgezondheidszorg. er is ook het verbijsterende voorbeeld van cuba dat, ondanks de economische blokkade, betere sociale indicatoren heeft dan veel ontwik-kelingslanden.

opgetekend door elise Pirsoul

Dr. Francisco Songane, voormalig minister van Volksgezondheid van Mozambique en expert in kinderen moedergezondheid. Hij is ook gynecoloog-verloskundige.

“Men heeft vaak solidariteit

omgevormd tot liefdadigheid.”


© Jo

hn Is

aac/

The

Wor

ld B

ank


«toen ik naar hier kwam, wist ik dat ik te maken zou krijgen met

oorlog, integrisme, hongersnood, maar ik was de ziekte bewust uit het oog verloren.

met een schok kom ik tot de ontdekking dat ze een plaats heeft weten te

veroveren tussen de andere rampen. door mijn tranen bewogen tot een meer

toegeeflijke houding, komt de perplexe vrouw vlug weer bij zinnen. ze vertelt me dat

de ziekte in deze streken onder de bevolking lelijker huishoudt dan een vuurwapen,

ze is een straf die zelfs de bijbel niet had kunnen bedenken, ze doodt sneller dan

honger en dorst.

na enkele blikken te hebben gewisseld, zegt de vrouw tegen me: "Kom, ik breng

je naar het consultatiebureau." werktuiglijk volg ik haar op de voet. maar al snel

keer ik me om naar het dode lichaam van het meisje. nu het lichaam ontdaan is

van emoties, vormt het een schril contrast, alsof de afdaling naar de dood het

lichaam van het kind van alle angst heeft bevrijd: "Als we daar zijn, zal ik vragen

dat ze haar komen halen."

tijdens het stappen vertelt ze hoe het eraan toegaat. "De mannen gebruiken geen

enkele vorm van bescherming, de vrouwen stemmen hiermee in, de kinderen zijn

al wees op jonge leeftijd voor zover ze zelf ook niet besmet zijn. En dan zijn er nog

drugs, prostitutie. Ook malaria draagt bij tot de algemene kwetsbaarheid. Het virus

verspreidt zich als een lopend vuurtje." boos zegt ze: "En u gelooft het of niet, maar

Gods gezanten kijken toe en leven mee, maar ze maken er geen woorden aan vuil.

Ze beperken zich tot het begraven van de doden, met de regelmaat van de klok,

met een voelbare gelatenheid, maar het komt zelfs niet bij hen op dat ze iets zouden

kunnen ondernemen om de genocide tegen te gaan."»philippe Besson – "la gueule du loup"


DoSSier

Elke dag wordt meer dan 4000 miljard dollar aan wisselkoerstransacties versast. Dit is 800.000 miljard dollar op jaarbasis. Zelfs een minimale belasting levert enorme budgetten op.

internationale wisselkoersende belgische professor lieven denys (vUb) helpt als expert mee aan een voorstel voor de totstandkoming van dat fonds, en kent als geen ander de mogelijkheden en uitda-gingen ervan: "Het gaat om het taxeren van financiële transacties, waarvan een belasting op internationale wisselkoerstransacties (CTL of currency transaction levy) de meest prominente is. De dagomzet van de wissel-koerstransacties bedraagt momenteel meer dan 4.000 miljard dollar, of 800.000 miljard dollar op jaarbasis. Een buitengewoon grote belastbare materie. Aan een minimaal tarief - er wordt gesproken van percentages van 0,005% - levert dat hele grote budgetten op. En die zijn hard nodig. Het aantrekkelijke van deze voorstellen is dat de afwikkeling van de financiële transacties sterk gecen-traliseerd en computermatig gebeurt: dat schept natuurlijk technisch aantrekkelijke heffingsmogelijkheden."

potentieel voor ontwikkelingsfinancieringdenys: "Als bron hebben zowel de belas-

ting op wisselkoerstransacties (CTT of Tobintaks) als die op financiële transacties (FTT) een buitengewoon groot potentieel. Conservatieve ramingen schommelen tus-sen 25 en 35 miljard euro - goed voor de helft van alle officiële ontwikkelingshulp uit Europa -, andere gaan tot een veelvoud van honderden miljarden. Daarmee kunnen niet alleen de Millenniumdoelen maar ook de kosten van de klimaatverandering en zelfs de kosten van de recente bankencrisis wor-den gedekt. De bedoeling is dat de midde-len worden besteed aan globale publieke diensten, zoals armoedebestrijding en eco-logische uitdagingen. Een globaal solidari-teitsfonds moet die middelen democratisch en solidair besteden, op basis van de noden, en de betrokken partijen evenwaardig zeg-genschap bieden."

op zoek naar consensusde heffing op wisselkoerstransacties en de oprichting van een wereldsolidariteits-fonds wordt voorgesteld door de interna-tionale werkgroep rond financiële trans-acties voor ontwikkeling. naast belgië

zijn onder meer Frankrijk, duitsland, het verenigd koninkrijk, brazilië en Japan er lid van. de werkgroep onderzocht enerzijds de technische en juridische haalbaarheid, en anderzijds de politieke wenselijkheid van een bijdrage op internationale financiële transacties. ze publiceerde haar rapport in juli 2010*. tijdens zijn voorzitterschap van de europese Unie zal belgië zich inspannen om een europese consensus rond het voor-stel te bewerkstelligen. het rapport van de werkgroep zal aan de basis liggen van een evenement over innovatieve financiering tijdens de millenniumtop op 22 september in new York. het doel: de globalisering mee laten betalen voor ontwikkeling, ten dien-ste van de gehele wereldbevolking.

reinout Van Vaerenbergh

* www.leadinggroup.org/article668.html

Doel 8

De globalisering laat enorme sommen geld de wereld rondgaan, maar die dragen nauwelijks bij aan het wereldwelzijn. Het behalen van de Millenniumdoelen is in belangrijke mate evenzeer een zaak van centen, en vooral dan van het gebrek eraan. in dit kader wordt een internationale consensus gezocht voor de oprichting van een wereldsolidariteitsfonds. Gespijsd via een heffing op de internationale geldstromen moet het de financieringskloof tussen de globale economie en de ontwikkelingsnoden helpen dichten.

MonEy MonEy MonEy. naar een WerelDsoliDariTeiTsFonDs

© E

urop

ean

Uni

on, 2

010


ACTuAliTeiT

Catherine Ashton, Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Beleid van de EU.

België aan het roer donderdag 1 juli 2010 was geen doodge-wone dag. integendeel. die dag gaf spanje de fakkel door aan belgië als voorzitter van de raad van de europese Unie. dat ging gepaard met ronkende verklaringen, spette-rend vuurwerk, een grootschalig dansfeest in 12 belgische steden en zelfs een wereld-recordverbrekende tennismatch in het koning boudewijnstadion. Je moest al op mars wonen - of toch zeker buiten de eU - om het niet te merken.

tot 31 december heeft ons land de eer voorzitter te zijn van de raad, één van de belangrijkste instellingen van de eU. hier komen vertegenwoordigers van de 27 lid-staten samen om het beleid van de eU te coördineren. Als voorzitter zal België de onderhandelingen tussen de lidstaten lei-den en overleggen met andere europese instellingen, bijvoorbeeld de commissie of het Parlement.

lissabon verandert rol van voorzitter voor ontwikkelingssamenwerking heeft het verdrag van lissabon veel veran-derd aan de rol van de ‘roterende voorzit-ter’. de ontwikkelingsagenda wordt voort-aan bepaald door catherine ashton, de hoge vertegenwoordigster van de eU. Je kunt haar vergelijken met een minister van buitenlandse zaken, want zij spreekt in naam van de eU en moet het overzicht bewaren tussen de verschillende onderdelen van het extern beleid. ze zal hierbij geholpen wor-den door het nieuwe europese diplomatieke korps. “het is daarom dat we, toch voor ontwikkelingssamenwerking, niet van een Belgisch voorzitterschap spreken, maar lie-ver van een ‘voorzitterschap van het tweede semester’.” legt karima saqui uit. zij werkt op de Permanente vertegenwoordiging van België bij de EU, de spil in de coördinatie van

het voorzitterschap. “zo willen we duidelijk maken dat het geen business as usual is.”

overgang naar post-lissabontijdperk wat staat er dan de komende maanden op de agenda? onze eerste prioriteit is zonder twijfel het verzorgen van een vlotte over-gang naar het ‘post-lissabontijdperk’. zo zal belgië mevrouw ashton ondersteunen bij de organisatie van twee ‘ministerraden’, waar de europese ministers voor ontwik-kelingssamenwerking elkaar ontmoeten om samen hun beleid uit te zetten. men zal onder andere aandacht geven aan de hulp voor fragiele staten, denk aan afghanistan of de hoorn van afrika, en aan ‘innovatieve financiering’ of de vraag hoe men een hef-fing op internationale financiële transacties, zoals de tobintaks, kan aanwenden voor ontwikkeling.

internationale topontmoetingener vinden de komende maanden ook een reeks internationale topontmoetingen plaats. natuurlijk is er de belangrijke vn-top over de millenniumdoelen in new York waar de eU, als grootste donor, een belangrijke rol zal spelen. maar de eU-afrikatop in libië en de klimaattop in mexico zijn ook belangrijke afspraken op de ontwikkelingsagenda. tot slot organiseert belgië begin december de europese ontwikkelingsdagen, een grootse bijeenkomst waar de voltallige ontwikkelings-

sector samenkomt om na te denken over de toekomst van de internationale hulp. dit alles betekent natuurlijk een grote werklast. “het is een zeer drukke peri-ode, alle lidstaten willen weten wat belgië voor hen in petto heeft. in die zin zet het eU-voorzitterschap onze ontwikkelingssa-menwerking heel mooi in de kijker”, sluit saqui af.

ewout Stoefs

online

www.eutrio.be

www.un.org/en/mdg/summit2010

www.eudevdays.eu

Het Belgisch voorzitterschap van de eu doet een en ander bewegen in Brussel en daarbuiten. Het Verdrag van lissabon verandert veel aan de rol van de voorzitter. Voortaan zet Catherine Ashton de ontwikkelingsagenda op punt.

De belangrijkste internationale afspraken tijdens het Belgisch voorzitterschap:

• 20-22/09: top over de millenniumdoelen

in new York

• 21-22/10: informele eU-ministerraad

in het egmontpaleis in brussel

• 15/11: Formele eU-ministerraad in het

Justus lipsiusgebouw in brussel

• 29-30/11: eU-afrikatop in libië

• 29/11-2/12: gezamenlijke vergadering

europees Parlement en parlementen

uit acP-landen in kinshasa

• 6-7/12: de europese ontwikkelingsdagen

in brussel

• 8-10/12: klimaattop in cancùn

© E

urop

ean

Uni

on © E

urop

ean

Uni

on

Voorzitterschap

lissaBon sTelT eu-onTWikkelingsagenDa Bij

"Het EU voorzitterschap zet onze ontwikkelingssamenwerking mooi in de kijker"


Haïti

HuMAniTAire HulP

tsunaMi-Haïti: posiTieve lessen uiT De huManiTaire hulp

na de krachtige tsunami die in 2004 een spoor van vernieling trok door de landen rond de indische oceaan, maakte de Tsunami Evaluation Coalition (TeC) de balans op van de humanitaire hulp. een jaar na de publicatie van hun rapport, stonden de hulpverleners voor een nieuwe uitdaging: de zware aardbeving op Haïti in januari 2010. Wat hebben de internationale hulpverleners onthouden van hun werk na de tsunami en hoe hebben ze die kennis in Haïti gebruikt?

heT evaluaTierapporT van De Tec na De TsunaMi van 2004de verwoestende tsunami eiste 228.000 mensenlevens. indonesië, sri lanka, india, thailand en de malediven betaalden de zwaarste tol. de internationale hulpverlening haalde een recordbedrag van 13,5 miljard dol-lar. Bij de zware aardbeving in Haïti lieten naar schatting 222.570 mensen het leven. de belangrijkste punten uit het rapport van de hulpverlening na de tsunami zijn:

De donoren informerenvolgens het rapport zouden verschillende humanitaire hulporganisaties niet al het ingezamelde geld hebben besteed, terwijl het toch bestemd was voor de slachtoffers van de tsunami. vandaar de noodzaak om via een transparant communicatiebeleid de bur-gers te informeren over de besteding van de middelen.

hulp voor bestaande lokale hulporganisaties en een betere

coördinatie van de actoren van de humanitaire hulpverleninghet tec-rapport pleit ervoor om in de toe-komst de hulpverlening niet toe te spitsen op het zenden van hulp, maar op het onder-steunen van de bestaande lokale structuren die meer vertrouwd zijn met de situatie in de getroffen regio. wedijver onder hulporgani-saties, gebrekkige coördinatie en verkwisting zijn de meest opmerkelijke vaststellingen. zo waren in een kleine regio van sri lanka niet minder dan 77 hulporganisaties actief.

Meer ervaren vrijwilligersde tsunami bracht heel wat onervaren vrij-willigers op de been waardoor de organisatie van de humanitaire hulp ter plaatse niet altijd even vlot verliep.

De hulp afstemmen op de meest dringende behoeften van de slachtoffersin het verleden was het vaak zo dat de hulp-verlening niet was afgestemd op de behoef-

ten van de getroffen bevolking: er werden geneesmiddelen en voeding gestuurd die vervallen waren of niet in de culturele con-text van het land pasten.

rol van de media in noodsituatieshet rapport wijst er tevens op dat mede door de verslaggeving over natuurrampen, er een recordbedrag aan hulpgelden kon worden ingezameld. anderzijds raken ook heel wat crisissen die geen mediabelangstelling krij-gen bij het publiek in de vergetelheid. hier is een taak weggelegd voor de media.

haÏTi en De huManiTaire hulpde hulporganisaties hebben belangrijke les-sen getrokken uit de tsunami. alles is voor ver-betering vatbaar, maar met de aardbeving in Haïti bleek algauw dat de hulpsector de zaken beter aanpakt. de vn en ngo’s zoals het rode kruis stonden er op het voorplan bij de hulp-verlening en de coördinatie van de hulp.

Haïti na de aardbeving: voor een doeltreffender hulp moeten de humanitaire organisaties hun tussenkomsten beter op elkaar afstemmen.

© E

urop

ean

Uni

on /

ECH

O


Haïti

tsunaMi-Haïti: posiTieve lessen uiT De huManiTaire hulp

De FuncTie van De verenigDe naTies Bij De aarDBeving in haÏTiOCHA (Bureau voor de Coördinatie van humanitaire aangelegenheden) richtte een coördinatiecentrum in om de meest drin-gende behoeften in kaart te brengen en de Haïtiaanse regering te helpen bij de coördi-natie van de logistieke ondersteuning van de zoeken reddingsacties. er werden 376.000 zeildoeken en meer dan 45.000 grote tenten uitgedeeld, evenals kookgerei en materiaal voor elementaire hygiëne, touw, dekens en muggennetten.

Betere logistiek, sneller optredende vernielde infrastructuur bemoeilijkte de aanvoer van humanitaire hulp. de belangrijk-ste haven was gesloten en de grote invals-wegen naar Port-au-Prince waren door puin onberijdbaar. de congestie van het luchtruim en het bepalen van de voorrang voor priori-taire vluchten nam een aantal dagen in beslag, waardoor een grote hoeveelheid hulpgoede-ren over de weg moest worden aangevoerd. dit gebeurde via de dominicaanse republiek; de regering had er gerichte maatregelen getroffen voor een vlotte doorvoer van de goederen. toch kwam de hulpverlening algauw op kruissnelheid nadat de verenigde staten hun medewerking verleenden om de haven te laten functioneren.

instelling van een coördinatiesysteemDe Verenigde Naties hebben een coördina-tiesysteem opgezet om te vermijden dat zich te veel vrijwilligers aandienen die niet over de nodige kennis en vaardigheden inzake

hulpverlening beschikken. hierdoor kon op het terrein beter werk worden geleverd.

voedselhulp voor allen en vooral aandacht voor landbouwde eerste maanden na de aardbeving maakte het Wereldvoedselprogramma (wFP), de nodige middelen vrij voor een snelle levering van de voedselhulp. er werd voedsel bedeeld onder 3,5 miljoen mensen en ondanks de logistieke problemen bleef het wFP zijn werk doen. zo werden met de medewerking van lokale hulporganisaties dagelijks maaltij-den bezorgd in scholen. dit betekende niet alleen dat de kinderen verzekerd waren van een maaltijd per dag, maar dat ze ook school konden blijven lopen. toch is voedselbede-ling geen oplossing op zich. het is zaak de landbouw opnieuw op gang te brengen om de duurzame voedselproductie te waarbor-gen. er werden dan ook zaaigoed en land-bouwgereedschap uitgedeeld aan 68.000 landbouwers.

vn-missie voor de stabilisering in haïti (MinusTah)De eenheid voor de coördinatie van humani-taire hulp en ontwikkeling van minUstah is sinds 1994 aanwezig in Haïti. Haar opdracht is hulp te verlenen op het gebied van logis-tiek en communicatie en een veilige werk-omgeving te creëren voor de regering en de hulpverleners. na de aardbeving bouwde minUstah meer dan 204 onderkomens en werd 6 miljoen dollar uitgetrokken voor de schoonmaak van de afvoerkanalen in Port-au-Prince. samen met de lokale overheid zette minUstah het project "Travail contre rémunération" op, een tewerkstellingspro-ject voor ontheemden.

het internationaal comité van het rode kruisHet ICRC is sinds 1994 aanwezig in Haïti. Het Haïtiaanse Rode Kruis spoorde na de aard-beving kinderen en verwanten op om aldus gezinsbanden te herstellen. tot op heden konden 17 kinderen met hun ouders worden herenigd.

voedselbedelinghet icrc zorgde met de medewerking van het Haïtiaanse Rode Kruis voor de bedeling van 300 ton rijst, bonen, olie, zout en plastic zeildoeken aan meer dan 30.000 ontheem-den en in weeshuizen ondergebrachte kin-deren.

Beheer en bevoorrading met geneesmiddelenhet icrc leverde ondersteuning voor genees-middelenbeheersing en –bevoorrading voor veertien eerstehulpposten die het Haïtiaanse rode kruis inrichtte in Port-au-Prince en Petit-goâve, en leverde ook basisgenees-middelen voor vijftien medische structuren in het rampgebied. de Fédération internati-onale des Sociétés de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge kreeg de hulp van medische teams voor het vaccineren van meer dan 12.000 personen in de wijken martissant en cité soleil.

humanitaire hulpverlening in noodsituaties blijft een complex gegeven, maar de lessen uit het verleden kunnen de aanpak in nieuwe situaties alleen maar ten goede komen.

Özlem erikçi

© E

lise

Pirs

oul

India, vijf jaar na de tsunami: de hulp is terechtgekomen, maar kon efficiënter besteed worden.


TrenDS

Peer review

dat is het resultaat van een peer review, een soort examen waarbij lidstaten van het Comité voor Ontwikkelingshulp (dac) elkaars ontwikkelingsbeleid doorlichten. belgië werd gescreend door canada en zwitserland.

lofde belgische ontwikkelingssamenwerking behaalde in globo een onderscheiding voor haar ontwikkelingsbeleid, en dit in tijden van economische crisis. ons land boekte de voorbije jaren grote vooruitgang. de vorige peer review gaf belgië nog een 'onvol-doende'. het dac was vol lof over minstens vijf punten. speciale aandacht ging uit naar het feit dat belgië - als een van de weinige landen - steun blijft geven aan fragiele sta-ten terwijl andere donoren zich eruit terug-trekken. een goede score volgde tevens voor volgende punten: het stijgende hulp-budget, de overeenkomsten die werden afgesloten met ngo’s en universiteiten, de niet-geoormerkte bijdragen aan multilate-rale instellingen en de hervorming van de humanitaire hulp.

toch dient belgië in de toekomst nieuwe strategieën te ontwikkelen om zijn beleid coherenter te maken. daartoe dient er onder meer een gemeenschappelijke visietekst te komen van alle federale en regionale overhe-

den die officiële ontwikkelingshulp bieden. belgië wordt tevens aangemoedigd de publieke opinie nog beter te sensibiliseren.

stijgende hulpvorig jaar werd 0,55% van het bruto natio-naal inkomen (bni) van belgië gereserveerd voor ontwikkelingssamenwerking. ons land streeft ernaar om tegen het einde van dit jaar 0,7% van zijn bni te besteden aan ont-wikkelingssamenwerking. volgens de peer review kan ons land daar in slagen. belgië zou dan het zesde donorland zijn dat de 0,7%-norm bereikt.

de oeso vindt het ook bemoedigend dat belgië meer dan 50% van zijn bilaterale hulp besteedt aan sub-sahara afrika en de minst ontwikkelde landen (mol’s). een aanzienlijk deel gaat nog steeds naar de ex-kolonies congo, rwanda en burundi. het zwaartepunt van de belgische ontwikke-lingssamenwerking ligt dus nog steeds in centraal-afrika.

hervormingende afgelopen jaren onderging de belgische ontwikkelingssamenwerking een duidelijke gedaanteverandering. zo engageert ze zich meer en meer in internationale akkoorden en wordt er meer ruimte gelaten voor zelf-reflectie. inmiddels werd het ontwikkelings-beleid vernieuwd en zijn nieuwe uitvoerings-besluiten in de maak. de modernisering van het beleid staat centraal en de focus wordt geregeld bijgesteld. op deze manier wist belgië tegemoet te komen aan vele aanbe-velingen van de vorige peer review en is ons land goed geplaatst om nieuwe uitdagingen aan te pakken.

Thomas Hiergens

online

www.oecd.org/cad

onderscheiding voor Belgische ontwikkelingssamenwerking

oeso? Dac? peer review? Een woordje uitleg. de Organisatie voor Economische Samen-werking en Ontwikkeling (OESO) omvat 34 lidstaten waaronder belgië.

• De oeSo verzamelt statistische gege-vens en voert studies en prognoses uit over grote economische en sociale the-ma’s. de organisatie stelt dus haar leden in de mogelijkheid hun ervaringen in de openbare sector te vergelijken, ant-woorden te zoeken op gemeenschap-pelijke problemen, goede praktijken op punt te stellen en hun beleid op elkaar af te stemmen.

• Binnen de OESO vormt het Comité voor Ontwikkelingshulp (DAC) een interna-tionale werkgroep waar de regeringen van de lidstaten en de multilaterale orga-nisaties (zoals de wereldbank en de vn) samen de ontwikkelingsvraagstukken onderzoeken.

• Peer reviews zijn wederzijdse testen van de regeringen die resulteren in aan-bevelingen. ze vormen één van de werk-methoden van de oeso.

eP

Belgisch-Congolees samenwerkingsprogramma PREPICO voor herstel en onderhoud van wegen in DR Congo.

Het Comité voor Ontwikkelingshulp (DAC) van de oeSo gaf België een onderscheiding voor zijn ontwikkelingsbeleid. een grote vooruitgang in vergelijking met een vorige evaluatie.

© D

GD

/ R

. Van

Vae

renb

ergh


op stap met

het is altijd weer aanpassen

PArTner

Wie: noël Soetaert, medewerker Tearfund in ouagadougou, Burkina faso. Wat: een onthaalcentrum, een financieel adoptieprogramma en microkredieten. Waarom: om kinderen van de straat te houden, hen school te laten lopen en hun ouders te verzelfstandigen.

daar stonden we dan, na een lange vlucht, onder een loden zon op de luchthaven van ouagadougou. enkele uren daarvoor zagen we nog de druilerige europese grijze hemel. de kinderen stonden beteuterd te kijken naar de voor hen erg vreemde omgeving tot ze plots een hagedis in de gaten kregen die op enkele meters van hen de muur op kroop. meteen waren ze helemaal in beslag genomen door dit bijna dertig centimeter lange beestje en verdween hun angst. nooit gedacht dat ik een hagedis dankbaar zou zijn!

Dweilen met de kraan openin samenwerking met de belgische ngo Tearfund hebben we in ouagadougou een onthaalcentrum voor straatkinderen opge-richt. maar als je aan zoiets begint, is het alsof je een domino in gang zet. een opvang-centrum is nodig, maar het is dweilen met de kraan open. Je helpt een aantal kinderen van de straat en verhindert dat zij in de mis-daad terecht komen, maar er komen steeds nieuwe straatkinderen bij. waar blijven deze kinderen vandaan komen? waarom worden ze straatkinderen?

velen komen uit straatarme families. ze hebben niet genoeg geld om voedsel te

kopen, laat staan om de scholing van hun kinderen te betalen.

gierst als eerste hulpals aanvulling op het onthaalcentrum zijn we gestart met een financieel adoptiepro-gramma. zo konden we de kinderen van de straat halen en naar school sturen. om de ouders te motiveren en te helpen om hun kinderen school te laten lopen, geven we hen maandelijks gierst als eerste hulp tegen de honger. de nood van deze mensen is namelijk zo groot dat scholing geen priori-teit is. hun kinderen moeten meehelpen of bedelen. de voorwaarde voor onze hulp is dat het kind effectief naar school gaat. zo helpen we enkele honderden families en voorkomen we dat hun kinderen op straat belanden.

Microkrediet ter verzelfstandigingdit programma verandert het leven van heel wat families, maar wat gebeurt er als de financiële adoptie stilvalt? en hoe kunnen we verhinderen dat ze te afhankelijk wor-den van onze hulp? de volgende stap was daarom het starten met microkredieten. we slaagden erin om de families uit het adop-tieprogramma de eerste microkredieten te geven. heel voorzichtig in het begin, want kunnen en willen ze het geleende micro-krediet wel terugbetalen? na terugbetaling maken ze kans op een groter krediet, en zo verder.

we horen hoe deze kleine leningen het leven van vele vrouwen - en dus ook dat van hun families - verbetert. een vrouw vertelde me dat ze modderstenen maakte

om te overleven, een hard en zwaar werk. met het microkrediet is ze een kleine zaak gestart. ze verdient nu een pak meer. haar blijdschap is de beste beloning die ik me kan inbeelden. hun levens werden veranderd.

eigen cultuur in vraag stellenook mijn leven veranderde. in het begin ervaarde ik veel als schokkend. ik was ver-baasd over de lokale gebruiken en het den-ken. maar gaandeweg stel je je eigen cultuur in vraag. Je ontdekt dat sommige dingen hier wel anders gebeuren, maar dat dit niet nood-zakelijk slechter is. integendeel, soms beter.

en op zijn beurt levert terugkeren naar belgië nu een 'cultuurschok' op. elke keer we zaventem verlaten, staan we versteld hoe snel de mensen rijden. we ervaren overal dat mensen gejaagd zijn en geen tijd heb-ben voor elkaar. wat een verschil met afrika, waar mensen stoppen om te helpen als je bij-voorbeeld pech hebt. ook de somberheid en het pessimisme steken schril af tegen de vro-lijkheid en de joie de vivre die we in burkina Faso ervaren. belgen zijn nochtans veel rij-ker, maar ze lijken veel ongelukkiger. het is altijd weer aanpassen.

© T

earf

und

© T

earf

und

© T

earf

und

Noël Soetaert en zijn vrouw in Ouagadougou.


PunTKoMMA

de nieuwe mai meet enkele kritieke fac-toren op huishoudelijk niveau: van scho-ling over gezondheid tot lokale voordelen, goederen en diensten. samen geven deze factoren een breder beeld van armoede en welzijn dan de uitsluitend inkomensgerela-teerde factoren. de index onthult de aard, de breedte en de impact van armoede op verschillende niveau’s: van gezinsniveau tot regionale, nationale en internationale dimensies.

"De MAI is als een breedhoeklens die een levendig spectrum aan uitdagingen voor arme huishoudens in kaart brengt", zegt oPhi-directeur sabina alkire. "De index ver-schaft ons een breder beeld van armoede dan de één dollar per dag-formules. Het is een zeer waardige toevoeging aan de fami-lie van meetinstrumenten om armoede en welzijn te onderzoeken."

ook dit jaar – voor de tweede keer op rij - stelt btc zijn jaarverslag op in de vorm van een duurzaamheidsverslag. op die manier wil het transparant communiceren over de duurzaamheid van zijn activiteiten, over zijn successen en tekortkomingen. zo kan het aantonen dat het lessen wil trekken uit het verleden, om het in de toekomst nog beter te doen.

dé grote uitdaging voor btc is de aanpassing aan de gewijzigde context van het ontwikkelingslandschap sinds zijn oprichting 10 jaar geleden. vooral de verklaring van Parijs in 2005 heeft voor een fundamentele verschuiving gezorgd. het zwaartepunt van de ontwikkelingsrela-ties ligt meer en meer bij de ontwikkelings-landen zélf. er ontstaan nieuwe hulpvormen zoals budgethulp en de budgetten per interventie worden groter. daarom moet btc zichzelf heruitvinden tot een ontwik-kelingsagentschap van de tweede genera-tie, dat ook in de 21ste eeuw zijn relevantie en meerwaarde kan blijven aantonen. in het jaarverslag vindt u de vernieuwde missie en visie van btc terug. het positioneert zich voortaan als belgisch ontwikkelingsagent-schap en stelt waarden als innovatie, integri-teit en verantwoordelijkheidszin voorop.

u kunt een gedrukte versie aanvragen via [email protected].

jaarverslag 2009 van BTc: omvorming tot een ontwikkelingsagentschap van de tweede generatie

Het ontwikkelingsprogramma van de Vn (unDP) en de universiteit van oxford hebben een nieuwe index gelanceerd om armoede te meten, de Multidimensionale Armoede-index. De nieuwe index geeft een multidimensionaal beeld van mensen die in armoede leven en kan helpen om ontwikkelingsmiddelen efficiënter te definiëren. Het nieuwe meetinstrument werd ontwikkeld door het Oxford Poverty and Human Development Initiative (oPHi) met steun van unDP.

Multidimensionale armoede-index onthult nieuwe inzichten over wereldwijde armoede

onderzoekers analyseerden data van 104 landen met een totale bevolking van 5,2 miljard of 78% van de wereldbevolking. in de onderzochte populatie leven 1,7 miljard mensen in multidimensionale armoede, een derde van de bevolking. dit cijfer gaat ver boven de geschatte 1,3 miljard mensen - in diezelfde landen – die het met minder dan 1,25 dollar per dag moeten stellen, de meer algemeen aanvaarde meting van ‘extreme armoede’.

voor een pak landen werpt de nieuwe mai ook een ander licht op de armoedecijfers. in ethiopië is 90% van de bevolking mul-

tidimensionaal arm, tegenover 39% die in extreme armoede leeft volgens de uit-sluitend inkomensgerelateerde factoren. anderzijds is in tanzania 89% extreem inkomensarm, tegenover 65% multidimen-sionaal arm.

india steekt ver boven de rest uit. er wonen meer multidimensionale armen in 8 indiase staten alleen (421 miljoen), dan in de 26 armste afrikaanse landen samen (410 mil-joen). volgens de mai leeft de helft van ’s werelds armen in zuid-azië, en 28% in afrika.

Meten van armoededimensies

nieuwe inzichten


Harubuntu, de wedstrijd voor afrikanen die hoop brengen en rijkdommen creëren, kent dit jaar zijn derde editie (www.harubuntu.com). de prijsuitreiking gaat begin december in brussel door. zes kandidaten zullen zoals elk jaar gelauwerd worden. met de getuigenissen van deze geëngageerde terreinwerkers als uitgangspunt, zal Echos Communication – ngo gespecialiseerd in ontwikkelingsvorming en organisator van de wedstrijd – zichzelf bevragen over de manier waarop zij de ontwikkelingsmechanismen begrijpt en interpreteert. ze stelt zich hierbij meerdere fundamentele vragen. wat zijn de remmen voor verandering? hoe drukken ze zich uit? zijn ze cultureel, individueel, of slaan ze op het hele systeem? ze zoekt te begrijpen hoe de kijk die we hebben over onszelf en de anderen, en de kijk die anderen hebben over ons, de dynamiek van ontwikkeling kunnen beïnvloeden. Op 8 en 9 december eerstkomende biedt Echos Communication u hierover een colloquium aan... een gelegenheid om andere instrumenten uit te testen, andere brillen voor een verandering in uw kijk.

Meer info bij Wivine Hynderick, email : [email protected] of tel. +32 2 / 387 53 55.

nadenken over een verandering in kijk

belgië biedt dan ook 2 miljoen euro via het wereldvoedsel-programma. dit bedrag komt bovenop de 4,1 miljoen euro die eerder dit jaar werd vrijgemaakt. dit geld was bestemd voor voedselhulp voor meer dan 3 miljoen mensen, alsook voor huisvesting en andere basisbehoeften voor meer dan 800.000 ontheemden ten gevolge van Pakistan’s interne conflicten.

de belgische minister van buitenlandse zaken vertegenwoordigt de eU – in het kader van het belgische voorzitterschap – op een bijzondere zitting van de algemene vergadering van de vn over de

noodsituatie in Pakistan. ons land stuurt ook een expert mee op de missie van het 'Monitoring and Information Centre' van de eU. de missie moet duidelijk maken hoe bijkomende inspanningen van belgië zinvol kunnen aansluiten bij de acties van andere landen en organisaties.

ook u kunt bijdragen. De noden zijn immers uitermate hoog. Kijk op de website van het Belgisch Consortium voor noodhulpsituaties: www.1212.be.

België springt pakistan bij

Hevige moessons in Pakistan hebben een gebied groter dan italië blank gezet, 20 miljoen mensen zijn er door waterellende getroffen. Tot op heden – eind augustus – zijn er naar schatting 'slechts' 1.700 doden, maar het dodenaantal kan flink oplopen, onder meer door ziektes zoals cholera. De gevolgen van de ramp zullen zich nog lange tijd laten voelen.

© N

ewst

ates

man


vera

ntw

oo

rdelij

ke U

itgeve

r: d

irk

ach

ten, vo

orz

itte

r va

n h

et

dir

ect

ieco

mit

é, k

arm

elie

tenst

raat

15,

b-1

00

0 b

russ

el

in de strip “Congo 50” nemen de tweelingen lipanda en dipanda die in juni 1960 geboren zijn, ons mee op avontuur doorheen 50 jaar congolese geschiedenis. acht hoofdstukken geven ons een beeld van de levensvreugde, de meevallers en tegenvallers, de oorlog en de hoop van de congolezen vanaf de onafhankelijkheid tot op vandaag, gaande van kinshasa via de brousse tot lubumbashi. de acht geschiedenishoofdstukken bevatten illustraties van acht congolese tekenaars die in het kader van africalia samenwerkten. de strip is leerrijk en biedt veel lees- en kijkplezier voor groot en klein. een chronologisch overzicht van de politieke en culturele feiten vult het verhaal aan. de strip is beschikbaar in het nederlands en het Frans.

Wordt vervolgd…"Congo 50", door asimba bathy, cara bulaya, Jules baisolé, didier kawende, Fati kabuika, djemba djeis, tetshim, Jason kibiswa.

roularta books & africalia belgium, 48 pg, 12,9 euro.

een weeklater ...

Boum yé ! scenario en tekeningen: jules baïsole. inkleuring: jason kibiswa

MillenniuMverklaring De MillenniuMDoelen · • Tussentijdse balans • interviews •...

Documents

Transcript of MillenniuMverklaring De MillenniuMDoelen · • Tussentijdse balans • interviews •...