Milieubeoordeling ten behoeve van opmaak gewestelijk ruimtelijk … › download ›...

IMAGINE THE RESULT

Milieubeoordeling ten behoeve van opmaak gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Historisch gegroeid bedrijf - Drukkerij Verstraete te Knesselare Plan-MER Agentschap Ondernemen Projectnummer – 10705.160 | december-2012

2/210 10705.160

10705-106_MER_december2012_definitief-MER

OPDRACHTGEVER

Agentschap Ondernemen Koning Albert II-laan 35 bus 12 1030 Brussel

Plan-MER Historisch gegroeid bedrijf - Drukkerij Verstraete teKnesselare

OPDRACHTNEMER

ARCADIS Belgium nv Posthofbrug 12 2600 Berchem BTW BE 0426.682.709 RPR ANTWERPEN ING 320-0687053-72 IBAN BE 38 3200 6870 5372 BIC BBRUBEBB

Contactpersoon Telefoon Telefax E-mail Website

Ann Van Wauwe 03 360 83 00 03 360 83 01 [email protected] www.arcadisbelgium.be

3 10705.160

Handtekeningen van de erkende MER-deskundigen

Naam Taak Handtekening

Ann Van Wauwe Coördinator MER Deskundige bodem en oppervlaktewater Deskundige Landschap

Mieke Deconinck Deskundige Fauna en Flora

Adel Lannau Deskundige Mens – socio-organisatorische aspecten

Paul Vanhaecke Deskundige Lucht

Deskundige Mens, toxicologie

Patrick Pans Deskundige Geluid en Trillingen

4 10705.160

5/210 10705.160


Inhoudsopgave

Voorwoord ..................................................................................................................................... 14

1 Inleiding ........................................................................................................................ 16

1.1 Beknopte toelichting van het voorgenomen plan ........................................................... 16

1.2 Mogelijkheid tot inspraak ............................................................................................... 16

1.3 Toetsing van de plan-MER-plicht ................................................................................... 16

1.3.1 Plan-MER-plicht ......................................................................................................................... 16

1.3.2 Toetsing definitie en toepassingsgebied ................................................................................... 16

1.3.3 Bepaling van plan-MER-plicht ‘van rechtswege’ volgens de Vlaamse regelgeving .................. 17

1.4 Doelstelling van het MER .............................................................................................. 19

1.5 Initiatiefnemer van het RUP ........................................................................................... 19

1.6 Opdrachthouder MER .................................................................................................... 19

1.7 Team van deskundigen ................................................................................................. 20

1.7.1 Erkende MER-deskundigen ....................................................................................................... 20

1.7.2 Medewerkers ............................................................................................................................. 20

2 Juridisch-beleidsmatig kader ..................................................................................... 21

2.1 Overzicht bestaande juridische en beleidsmatige toestand ........................................... 21

2.2 Relatie van het voorgenomen plan met het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen ......... 32

2.2.1 De bindende bepalingen ............................................................................................................ 32

2.2.2 Het richtinggevend gedeelte ...................................................................................................... 32

3 Het voorgenomen plan ................................................................................................ 34

3.1 Situering van het voorgenomen plangebied .................................................................. 34

3.2 Ruimtegebruik en historiek bestemming plangebied ..................................................... 34

3.3 Verantwoording van het voorgenomen plan .................................................................. 34

3.4 Doelstelling, reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan ..................... 34

3.4.1 Doelstelling ................................................................................................................................ 34

3.4.2 Reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan .................................................... 35

3.5 Beschrijving van het voorgenomen plan /RUP .............................................................. 35

3.5.1 Visie en gewenste ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven ....................................................... 35

3.5.2 Ontwikkelingsperspectieven ...................................................................................................... 35

3.5.3 Nabestemming ........................................................................................................................... 36

3.6 Beschrijving en kenmerken van het project waarvoor het voorgenomen plan opgemaakt wordt .............................................................................................................................. 36

3.6.1 Historische context .................................................................................................................... 36

3.6.2 Economische kenmerken .......................................................................................................... 37

3.6.3 Mobiliteitsprofiel ......................................................................................................................... 38

3.6.4 Processchema ........................................................................................................................... 39

3.6.5 Waterverbruik en afvalwater ...................................................................................................... 40

3.6.6 Hemelwater ................................................................................................................................ 40

3.6.7 Geproduceerde afvalstoffen ...................................................................................................... 41

6/210 10705.160


3.6.8 Energie ...................................................................................................................................... 41

3.6.9 Verlichting op het terrein ............................................................................................................ 41

3.6.10 Huidige vergunningstoestand van het terrein ............................................................................ 42

3.6.11 Milieuvergunning ....................................................................................................................... 42

3.7 Alternatieven .................................................................................................................. 44

3.7.1 Locatiealternatieven .................................................................................................................. 44

3.7.2 Nulalternatief .............................................................................................................................. 44

4 Actorenoverleg ............................................................................................................ 45

4.1 Administratieve voorgeschiedenis en voorbije overleg en besluitvormingsproces ........ 45

4.2 Verder overleg- en besluitvormingsproces .................................................................... 45

4.3 Benodigde vergunningen ............................................................................................... 46

5 Globale analyse - Scoping .......................................................................................... 47

5.1 Het voorwerp van het MER ............................................................................................ 47

5.2 Globale analyse - scoping ............................................................................................. 47

5.2.1 Ingrepen ..................................................................................................................................... 47

5.2.2 Werkveldafbakening voor de effectbespreking (scoping): hoofdingreep – effectgroeprelatie .. 48

5.2.3 Samenvattende ingreep-effectentabel ...................................................................................... 49

6 Geluid en trillingen ...................................................................................................... 50

6.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................... 50

6.2 Referentiesituatie ........................................................................................................... 50

6.2.1 Beschrijving van de methodiek .................................................................................................. 50

6.2.2 Beschrijving van het huidige omgevingsgeluid met het bedrijf in werking ................................ 51

6.2.3 Beschrijving van de referentiesituatie ........................................................................................ 58

6.3 Effectbespreking en beoordeling van de geplande situatie ........................................... 59

6.3.1 Methodiek .................................................................................................................................. 59

6.3.2 Bepaling van het specifieke geluid van de bedrijvigheid Verstraete ......................................... 62

6.3.3 Effectbespreking en – beoordeling plansituatie t.o.v. referentiesituatie .................................... 71

6.3.4 Milderende maatregelen ............................................................................................................ 73

6.4 Nulalternatief .................................................................................................................. 74

6.4.1 Effectbespreking en -beoordeling .............................................................................................. 74

6.4.2 Milderende maatregelen ............................................................................................................ 77

6.5 Mogelijkheden en wenselijkheden voor de nabestemming............................................ 78

7 Lucht ............................................................................................................................. 79



7.2.1 Actuele luchtkwaliteit in het studiegebied .................................................................................. 79

7.2.2 Referentiesituatie van de emissies ............................................................................................ 81

7.3 Effectbespreking en –beoordeling van de geplande toestand ....................................... 81

7.3.1 Methodiek .................................................................................................................................. 81

7.3.2 Emissiesituatie in de geplande toestand ................................................................................... 82

7.3.3 Immissiebijdrage van bronnen op het terrein in de geplande situatie ....................................... 84

7/210 10705.160


7.3.4 Bespreking en beoordeling van de mogelijke effecten .............................................................. 86

7.3.5 Milderende en compenserende maatregelen ............................................................................ 88

7.4 Nulalternatief .................................................................................................................. 88


8 Bodem ........................................................................................................................... 89



8.2.1 Geografie en topografie ............................................................................................................. 89

8.2.2 Geologie .................................................................................................................................... 90

8.2.3 Pedologie ................................................................................................................................... 90

8.2.4 Resultaten bodemonderzoeken ................................................................................................. 90

8.3 Effectbespreking en –beoordeling van de geplande toestand ....................................... 91

8.4 Nulalternatief .................................................................................................................. 91


9 Waterhuishouding ....................................................................................................... 92



9.2.1 Hydrografie ................................................................................................................................ 92

9.2.2 Waterkwaliteit ............................................................................................................................ 94

9.2.3 Hydrogeologie............................................................................................................................ 94

9.2.4 Grondwaterwinningen ................................................................................................................ 95

9.2.5 Grondwaterhuishouding ............................................................................................................ 95

9.2.6 Grondwaterkwetsbaarheid ......................................................................................................... 95

9.2.7 Watertoetskaarten ..................................................................................................................... 96

9.2.8 Wateroverlast ............................................................................................................................. 96

9.2.9 Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur op de waterhuishouding ................ 97

9.3 Effectbespreking – en beoordeling van de geplande toestand ...................................... 97

9.3.1 Kwantitatieve effecten tgv de lozing van hemelwater................................................................ 98

9.3.2 Effecten op de waterkwaliteit ..................................................................................................... 99

9.3.3 Milderende maatregelen .......................................................................................................... 102

9.4 Nulalternatief ................................................................................................................ 104

9.5 Mogelijkheden en wenselijkheden voor de nabestemming.......................................... 104

10 Fauna en flora ............................................................................................................ 105

10.1 Afbakening van het studiegebied ................................................................................. 105

10.2 Referentiesituatie ......................................................................................................... 105

10.2.1 Situering van het plangebied op de Biologische Waarderingskaart ........................................ 105

10.2.2 Situering ten opzichte van aandachtsgebieden ....................................................................... 106

10.2.3 Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur op de natuurwaarden en

omgevingskwaliteit .................................................................................................................. 114

10.3 Effectbespreking en –beoordeling van de geplande toestand ..................................... 115

10.3.1 Methodiek ................................................................................................................................ 115

8/210 10705.160


10.3.2 Verstoring in de geplande toestand ......................................................................................... 117

10.3.3 Verscherpte natuurtoets .......................................................................................................... 121

10.3.4 Passende beoordeling ............................................................................................................. 122

10.4 Nulalternatief ................................................................................................................ 123


11 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie .................................................. 124



11.2.1 Landschap op macroniveau .................................................................................................... 124

11.2.2 Landschap op mesoniveau ...................................................................................................... 124

11.2.3 Landschap op microniveau ...................................................................................................... 131

11.2.4 Impact van de aanwezigheid van het bedrijventerrein op het landschap ............................... 135


11.4 Nulalternatief ................................................................................................................ 141


12 Mens ............................................................................................................................ 143



12.2.1 Woonfunctie ............................................................................................................................. 143

12.2.2 Bedrijvigheid ............................................................................................................................ 143

12.2.3 Agrarische functie .................................................................................................................... 143

12.2.4 Recreatie ................................................................................................................................. 143

12.2.5 Ontsluiting en mobiliteit ........................................................................................................... 144

12.2.6 Impact van de aanwezigheid van het bedrijventerrein op de receptor mens .......................... 145


12.3.1 Methodiek ................................................................................................................................ 146

12.3.2 Geluidshinder ........................................................................................................................... 146

12.3.3 Effecten op de luchtkwaliteit .................................................................................................... 147

12.3.4 Verkeershinder ........................................................................................................................ 147

12.3.5 Visuele hinder .......................................................................................................................... 148

12.4 Nulalternatief ................................................................................................................ 148


13 Effectsynthese en milderen maatregelen ................................................................ 149

13.1 Samenvatting van de effectbespreking ........................................................................ 149

13.1.1 Geluid en trillingen ................................................................................................................... 149

13.1.2 Lucht ........................................................................................................................................ 150

13.1.3 Waterhuishouding .................................................................................................................... 150

13.1.4 Fauna en flora.......................................................................................................................... 152

13.1.5 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie .................................................................... 153

13.1.6 Mens ........................................................................................................................................ 153

13.2 Milderende maatregelen .............................................................................................. 154

9/210 10705.160


13.2.1 Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het voorgenomen plan ..... 154

13.2.2 Maatregelen die best doorvertaald worden in de milieuvergunning ........................................ 155

13.2.3 Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen ...................................................................... 155

14 Een visie op de nabestemming vanuit milieuoogpunt ........................................... 157

14.1 Beschouwingen vanuit milieu voor een mogelijke toekomstige nabestemming .......... 157

14.1.1 Geluid ...................................................................................................................................... 157

14.1.2 Lucht ........................................................................................................................................ 157

14.1.3 Bodem ..................................................................................................................................... 157


14.1.5 Fauna en flora.......................................................................................................................... 158


14.1.7 Mens ........................................................................................................................................ 161

14.2 Conclusie ..................................................................................................................... 161

15 Leemten in de kennis ................................................................................................ 162

16 Gewestgrensoverschrijdende effecten .................................................................... 163

17 Eindsynthese ............................................................................................................. 164

18 Effecten tav Natura 2000 gebieden – passende beoordeling ................................ 169

18.1 Beschrijving van de SBZ .............................................................................................. 169

18.1.1 Aangemelde habitats en soorten ............................................................................................. 169

18.1.2 Instandhoudingsdoelstellingen ................................................................................................ 170

18.1.3 De Kamsalamander ................................................................................................................. 172

18.2 Beschrijving van het voorgenomen plan ...................................................................... 174

18.3 Effectbespreking en –beoordeling ............................................................................... 174

18.3.1 Rustverstoring.......................................................................................................................... 174

18.3.2 Waterkwaliteit .......................................................................................................................... 175

18.3.3 Waterkwantiteit ........................................................................................................................ 177

18.3.4 Lichthinder ............................................................................................................................... 177

18.3.5 Versnippering........................................................................................................................... 177

18.4 Milderende maatregelen .............................................................................................. 178

19 Niet-technische samenvatting .................................................................................. 180

19.1 Inleiding ....................................................................................................................... 180

19.2 Juridische en beleidsmatig kader ................................................................................ 180

19.3 Het voorgenomen plan ................................................................................................ 181

19.3.1 Verantwoording van het voorgenomen plan ............................................................................ 181

19.3.2 Beschrijving van het voorgenomen plan ................................................................................. 181

19.3.3 Bedrijfskenmerken in functie van de milieubeoordeling .......................................................... 182

19.3.4 Alternatieven ............................................................................................................................ 184

19.4 Milieueffectbespreking en -beoordeling ....................................................................... 184

19.4.1 Geluid en trillingen ................................................................................................................... 184

19.4.2 Lucht ........................................................................................................................................ 186


10/210 10705.160


19.4.4 Fauna en flora.......................................................................................................................... 190


19.4.6 Mens ........................................................................................................................................ 193

19.5 Milderende maatregelen, wenselijkheden en suggesties ............................................ 195

19.5.1 Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het voorgenomen plan ..... 195

19.5.2 Maatregelen die best doorvertaald worden in de milieuvergunning ........................................ 195

19.5.3 Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen ...................................................................... 196

19.6 Visie voor de toekomst ................................................................................................ 197

20 Geraadpleegde bronnen ........................................................................................... 198

21 Afkortingenlijst .......................................................................................................... 200

22 Verklarende woordenlijst .......................................................................................... 201

23 Bijlagen ....................................................................................................................... 202

23.1 Bijlage 1: Meetresultaten ambulante metingen in MP1................................................ 202

23.2 Bijlage 2: Meetresultaten ambulante metingen in MP2................................................ 205

23.3 Bijlage 3: Geluidskaart dag en nacht van huidig specifiek geluid van drukkerij Verstraete berekend met IMMI 2011 ............................................................................................. 206

23.4 Bijlage 4 : Huidig continu specifiek geluid voor dag en nachtperiode ter hoogte van drukkerij Verstraete berekend in 1/3e tertsbanden met IMMI 2011 ............................. 208

Kaartenbundel ............................................................................................................................. 209

11/210 10705.160


Lijst der figuren

Figuur 3-1 Processchema ............................................................................................................................... 39

Figuur 3-2 Vergunningstoestand ..................................................................................................................... 42

Figuur 6-1 Luchtfoto’s met aanduiding van de meetpunten en relevante geluidsbronnen ............................. 54

Figuur 6-2 Aanduiding van de meet- en evaluatiepunten op het gewestplan ................................................. 55

Figuur 7-1 Aantal overschrijdingen norm PM10 daggemiddelde (2007-2009) ................................................. 80

Figuur 7-2 PM10 jaargemiddelde (2007-2009) ................................................................................................. 80

Figuur 7-3 NO2 jaargemiddelde (2007-2009) .................................................................................................. 81

Figuur 7-4 Berekende jaargemiddelde immissiebijdrage van VOS afkomstig van drukkerij Verstraete op

basis van een jaaremissie van 20 ton VOS/jaar. ............................................................................................. 85

Figuur 8-1 Doorsnede van cuesta’s ................................................................................................................. 89

Figuur 10-1 Voorkomen van de Kamsalamander t.h.v. het plangebied ........................................................ 109

Figuur 10-2 Afbakening visiegebied Drongengoedbos ................................................................................. 113

Figuur 11-1 Afbakening definitief vastgestelde ankerplaats Maldegemveld ................................................. 126

Figuur 11-2 Evolutie van het landschap obv kaarten .................................................................................... 131

Figuur 11-3 Foto’s van voormalige loods en vliegveld (bron http://www.b67ursel.be/toen.htm, Dhr Roger

Moelaert) ........................................................................................................................................................ 132

Figuur 11-4 Militaire kaart WOII ..................................................................................................................... 133

Figuur 11-5 luchtfoto ...................................................................................................................................... 138

Figuur 12-1 Netplan van de Lijn .................................................................................................................... 144

Figuur 18-1 Voorkomen van de Kamsalamander t.h.v. het plangebied ........................................................ 172

Figuur 19-1 Vergunningstoestand ................................................................................................................. 183

Figuur 19-2 Afbakening definitief vastgestelde ankerplaats Maldegemveld ................................................. 191

Figuur 19-3 Evolutie van het landschap obv kaarten .................................................................................... 192

Lijst der tabellen

Tabel 2-1: Overzicht juridische en beleidsmatige randvoorwaarden .............................................................. 21

Tabel 3-1: Overzicht van de afvalstoffen ......................................................................................................... 41

Tabel 3-2: Vergunde Vlarem rubrieken ........................................................................................................... 43

Tabel 5-1: Samenvattende ingreep-effectentabel ........................................................................................... 49

Tabel 6.2.1: Resultaten geluidsmetingen in dB(A) .......................................................................................... 51

Tabel 6.2.2: Beschrijving van de meetlocatie van de ambulante meting ........................................................ 55

Tabel 6.2.3: Vlarem milieukwaliteitsnormen .................................................................................................... 56

Tabel 6.2.4: Milieukwaliteitsnormen voor de meetpunten ............................................................................... 57

Tabel 6.2.5: LA95,T-waarden (met T=15 minuten) ambulante meting en beoordeling met

milieukwaliteitsnorm dagperiode ..................................................................................................................... 57

Tabel 6.2.6: Beschrijving van de meetlocatie van de langdurige meting ........................................................ 58

12/210 10705.160


Tabel 6.2.7: Gemiddelde LA95,1h-waarden en beoordeling met milieukwaliteitsnormen .............................. 59

Tabel 6.3.1: Significantiekader voor de industrie ............................................................................................ 61

Tabel 6.3.2: Koppeling met milderende maatregelen ...................................................................................... 62

Tabel 6.3.3: Meetresultaten ............................................................................................................................. 64

Tabel 6.3.4: Geluidsvermogenniveau en geluidsspectrum van ‘koelgroep dak 1’ .......................................... 64

Tabel 6.3.5: Geluidsvermogenniveau en geluidsspectrum van ‘koelgroep dak 2’ .......................................... 65

Tabel 6.3.6: Geluidsvermogenniveau en geluidsspectrum van ‘persmachine’ ............................................... 66

Tabel 6.3.7: Berekend huidig continu specifiek geluid ter hoogte van meetpunt MP1 (nabij dichtstbijgelegen

woning) ............................................................................................................................................................ 67

Tabel 6.3.8: Vergelijking berekend specifiek geluid ‘koelgroep dak 1’ en ‘koelgroep dak 2’ en het

omgevingsgeluid tijdens de stille periodes ter hoogte van meetpunt MP1 (zonder persmachine) ................. 69

Tabel 6.3.9: berekend huidig specifiek geluid in MP1 en vergelijking met grenswaarde ................................ 70

Tabel 6.4.1: Effectbeoordeling van Verstraete op het oorspronkelijk omgevingsgeluid ter hoogte van MP1

tijdens de dagperiode ...................................................................................................................................... 75

Tabel 7.1 Aantal voertuigkm gegenereerd als gevolg van de activiteiten bij Verstraete ................................. 83

Tabel 7.2 Invloed van het verkeer van en naar drukkerij Verstraete op de luchtkwaliteit in de onmiddellijke

omgeving van de Urselseweg ......................................................................................................................... 86

Tabel 8-1: Geologische opbouw ...................................................................................................................... 90

Tabel 8-2: Aanwezige bodemseries ................................................................................................................ 90

Tabel 9-1: Vergunde grondwaterwinningen .................................................................................................... 95

Tabel 10-1: Aangemelde habitats en soorten ............................................................................................... 106

Tabel 10-2: Doelen voor de relevante Europees te beschermen soorten in de SBZ .................................... 108

Tabel 11-1: Omschrijving van de relictzone 'Westelijk deel van cuesta van Zomergem en Maldegemveld’ 125

Tabel 18-1: Aangemelde habitats en soorten ............................................................................................... 169

Tabel 18-2: Doelen voor de relevante Europees te beschermen soorten in de SBZ .................................... 171

13/210 10705.160


Lijst der kaarten

Kaart 1: Situering plan op ruimere schaal

Kaart 2: Situering op de topografische kaart

Kaart 3: Situering op de luchtfoto

Kaart 4: Situering op het stratenplan

Kaart 5: Gewestplan + situering BPA’s

Kaart 6: Bodemkaart

Kaart 7: Hydrografie

Kaart 8: Watertoets

Kaart 9: BWK

Kaart 10: SBZ

Kaart 11: landschapsatlas

De kaarten zitten achteraan in deze bundel.

14/210 10705.160


Voorwoord

Dit document betreft het plan-MER ” Historisch gegroeid bedrijf - Drukkerij Verstraete te

Knesselare”. Het MER zal dienen ter ondersteuning van het RUP.

Dit voorwoord licht kort de hoofdlijnen van de plan-MER-procedure volgens het

generieke spoor toe.

De initiatiefnemer van een plan-MER brengt de administratie op de hoogte van de

voornemens tot opstelling van een plan-MER door middel van een kennisgeving. Binnen

de 20 dagen na ontvangst van de kennisgeving zorgt de administratie voor de betekening

van de volledigheid of onvolledigheid van de kennisgeving aan de initiatiefnemer. In

voorliggend geval werd de kennisgeving volledig verklaard op 4 april 2012.

Doelstelling kennisgeving:

Administraties en het publiek voldoende informatie verschaffen over een gepland

plan/project en de manier waarop een milieueffectrapport dat plan/project zal bestuderen,

evalueren en beoordelen, zodat zij reeds in een vroege fase extra elementen kunnen

aanbrengen die in het MER aanvullend mee in beschouwing moeten worden genomen

om de effectenstudie zo volledig mogelijk te maken.

De administratie betekent onverwijld een afschrift van de volledig verklaarde

kennisgeving aan:

het college van burgemeester en schepenen van de betrokken gemeente(n);

de provinciegouverneur van de betrokken provincie(s);

de door de Vlaamse regering aangewezen administraties

en in voorkomend geval bij grensoverschrijdende effecten ook de verdragspartij (niet

aan de orde in dit dossier).

De administratie legt onverwijld de kennisgeving via haar website ter inzage en doet een

gepaste aankondiging waarin de data van aanvang en sluiting (30 dagen na aanvang)

zijn opgenomen. In voorliggend geval liep de publieke inspraak van 16 april 2012 tot en

met 15 mei 2012.

De betrokken gemeenten leggen onverwijld het afschrift van de kennisgeving ter inzage

van het publiek.

Opmerkingen over de inhoudsafbakening van het op te stellen MER kunnen binnen een

termijn van 30 dagen na de bekendmaking of aanvang van de terinzagelegging al dan

niet via de gemeente aan de administratie worden bezorgd.

De administratie bundelt de opmerkingen op het einde van de periode van ter

inzagelegging of bij het einde van het indienen van de opmerkingen in geval van

grensoverschrijdende effecten en neemt uiterlijk binnen de 20 dagen na het bundelen

van de opmerkingen een beslissing inzake de richtlijnen. Vervolgens deelt de

administratie onverwijld haar beslissing mee aan de initiatiefnemer en de geraadpleegde

administraties, instanties, autoriteiten van lidstaten, verdragspartijen en/of gewesten.

15/210 10705.160


De administratie publiceert de richtlijnen op haar website

Daarop wordt het MER opgesteld door een MER-coördinator die daarbij beroep kan doen

op erkende deskundigen. Hierbij wordt rekening gehouden met de opmerkingen van de

geconsulteerde administraties evenals de opmerkingen gemaakt tijdens de

terinzagelegging.

Doelstelling MER:

Een zo concreet mogelijk beeld geven van de gevolgen voor mens en milieu van een

plan/project en aangeven hoe negatieve effecten kunnen vermeden, gemilderd,

verholpen of gecompenseerd worden; dit met de doelstelling om bij te dragen aan het

besluitvormingsproces bij de vergunningverlening.

Het MER dient door te werken in de besluitvorming; m.n. bij de beslissing van de

overheid over het voorgenomen plan en de onderdelen en bij de uitwerking ervan dient

rekening gehouden te worden met de goedgekeurde rapporten en met de opmerkingen

en commentaren die werden uitgebracht.

De administratie toetst het MER aan de richtlijnen, vereiste gegevens en opmerkingen op

de ontwerptekst en komt tot een beslissing uiterlijk 50 dagen na ontvangst van het

rapport. Het resultaat van de toetsing leidt tot een goed- of afkeuring van het MER.

Het goedgekeurde MER, het MER-verslag (opgesteld door de administratie) en eventuele

bijzondere richtlijnen liggen vanaf de betekening van de beslissing ter inzage bij de

administratie.

16/210 10705.160


1 Inleiding

1.1 Beknopte toelichting van het voorgenomen plan

Het voorgenomen gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor het bestaand bedrijf N.V.

Drukkerij Verstraete, beoogt de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –

activiteiten. Op die manier moet het bedrijf in de toekomst zo goed mogelijk blijven

functioneren.

Het is de bedoeling dat op het bedrijventerrein gestreefd wordt naar een zuinig

ruimtegebruik, een maximale ruimtelijke kwaliteit, een optimale functionele organisatie,

en een goede landschappelijke integratie ten opzichte van de omgeving.

1.2 Mogelijkheid tot inspraak

Op basis van de kennisgeving kregen het publiek, het maatschappelijk middenveld en

alle betrokken instanties reeds de mogelijkheid om kennis te nemen van de doelstelling,

reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan en om opmerkingen te geven

over de gewenste inhoud van de milieubeoordeling, en in het bijzonder over de

milieueffecten die ermee samenhangen en de manier waarop deze effecten bestudeerd

worden.

Een volgende mogelijkheid tot inspraak zal plaatsvinden tijdens het openbaar onderzoek

in het kader van het RUP.

1.3 Toetsing van de plan-MER-plicht

1.3.1 Plan-MER-plicht

Het plan-MER-decreet beschrijft de stappen die doorlopen dienen te worden om na te

gaan of een bepaald plan plan-MER-plichtig is:

1 Nagaan of het voorgenomen plan onder de definitie en het toepassingsgebied

valt;

2 Voor plannen die onder het toepassingsgebied vallen: nagaan of het

voorgenomen plan kader vormt voor bijlage 1 of 2 projecten uit het project-MER-

decreet;

3 Voor plannen die onder het toepassingsgebied vallen én niet “van rechtswege”

plan-MER-plichtig zijn: nagaan of het voorgenomen plan aanzienlijke

milieueffecten kan hebben.

1.3.2 Toetsing definitie en toepassingsgebied

De artikels 4.1.1 en 4.2.2 van het gewijzigde decreet Decreet houdende Algemene

Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM)1 bepalen het toepassingsgebied voor het

decreet.

1 Decreet van 27 april 2007 houdende wijziging van titel IV van DABM en van art. 36ter decreet natuurbehoud (B.S. 20/06/2007)

17/210 10705.160


De definitie van plan of programma bevat drie voorwaarden die tegelijkertijd moeten

vervuld worden. Het betreft volgende drie voorwaarden:

decretale of bestuursrechtelijke bepalingen moeten voorschrijven dat een plan of

programma wordt opgesteld en/of vastgesteld;

het moet gaan om een plan of programma dat door een instantie op regionaal,

provinciaal of lokaal niveau is opgesteld;

het plan of programma moet via een wetgevingsprocedure door het parlement of

de regering worden vastgesteld of door een instantie (regionaal, provinciaal of

lokaal niveau) worden vastgesteld.

Volgende plannen en programma’s vallen anderzijds niet onder het toepassingsgebied

van het DABM. en zijn derhalve ook niet MER-plichtig:

plannen of programma’s die uitsluitend bestemd zijn voor nationale defensie;

financiële of begrotingsplannen en –programma’s;

plannen of programma’s die worden medegefinancieerd in het kader van de

programmeringsperiode 2000-2006 betreffende EG-Verordening nr. 1260/1999

van de Raad van 21 juni 1999 houdende algemene bepalingen inzake de

Structuurfondsen en de programmeringsperiode 2000-2006 en 2000-20007 van

EG-Verordening nr. 1257/1999 van de Raad van 17 mei 1999 inzake steun voor

plattelandsontwikkeling uit het Europees Oriëntatie- en Garantiefonds voor de

landbouw.

Het voorgenomen plan waarvoor deze nota opgesteld wordt is een gewestelijk RUP. Dit

plan valt onder het toepassingsgebied want er is voldaan aan de bovenvermelde

voorwaarden:

De Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening schrijft de opmaak van ruimtelijke

uitvoeringsplannen voor.

De opsteller van het plan is een instantie, i.e. de Vlaamse overheid.

Het plan wordt vastgesteld door een instantie, i.e. de Vlaamse overheid.

Het plan valt bovendien niet onder de specifieke uitzonderingsregels.

Plannen die binnen het toepassingsgebied van het DABM vallen, dienen onderworpen te

worden aan een onderzoek naar het mogelijk voorkomen van aanzienlijke milieueffecten.

In kader hiervan wordt voor voorliggend plan een plan-MER opgemaakt, waarvan dit

document de kennisgeving vormt.

1.3.3 Bepaling van plan-MER-plicht ‘van rechtswege’ volgens de Vlaamse regelgeving

Volgende plannen en programma’s vallen onder het toepassingsgebied van het decreet:

plannen en programma’s, of de wijziging ervan, die tegelijkertijd;

o een kader vormen voor de toekenning van een vergunning voor de in

bijlagen I en II van het besluit van de Vlaamse Regering van 10

december 2004 opgesomde projecten of onder bijlage 1 van de

omzendbrief van 22 juli 2011;

o niet het gebruik regelen van een klein gebied op lokaal niveau, noch een

kleine wijziging inhouden;

18/210 10705.160


o betrekking hebben op landbouw, bosbouw, visserij, energie, industrie,

vervoer, afvalstoffenbeheer, waterbeheer, telecommunicatie, toerisme en

ruimtelijke ordening of grondgebruik (artikel 4.2.3, §2, 1° D.A.B.M.);

plannen en programma’s of de wijziging ervan waarvoor, gelet op de mogelijke

betekenisvolle effecten op speciale beschermingszones, een passende

beoordeling vereist is (artikel 4.2.1, 2de lid D.A.B.M.), voor zover deze plannen en

programma’s niet het gebruik regelen van een klein gebied op lokaal niveau,

noch een kleine wijziging inhouden.

Voor het plan kan het volgende gesteld m.b.t. het eerste punt:

De activiteit die invulling geeft aan het plan is niet project-MER-plichtig.

Het plan betreft de omzetting van natuurgebied naar ‘zone voor

bedrijfsactiviteiten van een historisch gegroeid bedrijf’. Het plangebied wordt

evenwel aan 3 zijden begrens door VEN-gebied en is gesitueerd aansluitend bij

Habitatrichlijngebied. Vlakbij werd een Habitatsoort, mb kamsalamander,

aangetroffen. Het plangebied ligt binnen het gebied van het Drongengoed

waarvoor het Agentschap Natuur en Bos een visie heeft opgesteld. Het plan

beoogt geen effectieve wijziging op het terrein. De bestemmingswijziging kan

omwille van de waarde van het omliggende gebied evenwel als een mogelijk

belangrijke wijziging beschouwd worden.

Het plan betreft een bestemmingswijziging en speelt dus op het vlak van de

ruimtelijke ordening.

Er wordt dus niet tegelijkertijd aan de 3 voorwaarden voldaan voor wat het eerste punt

betreft.

Mbt het 2e punt kan evenwel gesteld dat omwille van de directe nabijheid van het

Habitatrichtlijngebied en het effectief voorkomen van Kamsalamander een passende

beoordeling vereist is. Gezien men de bestemmingswijziging als een belangrijke wijziging

kan bestempelen (zie hierboven), dient een plan-MER opgesteld te worden.

Noot

Dit laatste blijkt ook uit het arrest van 10 november 2010 waarbij de Raad van State het

eerder opgemaakte gewestelijke RUP voor dit historische bedrijf vernietigde.

De Raad van State oordeelde hierbij dat het RUP diende onderworpen te worden aan

een plan-MER, hetgeen evenwel niet is gebeurd. De Raad gaf aan dat het

overeenkomstig de plan-MER richtlijn vereist is dat plannen die aanzienlijke effecten

kunnen hebben op een speciale beschermingszone dienen onderworpen te worden aan

een plan-MER. Hoewel deze Europese MER-richtlijn op het moment van de opmaak van

het gewestelijk RUP nog niet naar intern recht was omgezet, oordeelde de Raad dat

gelet op de directe werking van de richtlijn, een plan-MER moest uitgevoerd worden.

19/210 10705.160


1.4 Doelstelling van het MER

Het doel van het MER is om na te gaan in welke mate het plan en het project dat invulling

geeft aan het plan resulteren in effecten voor het milieu en de leefomgeving. Tevens

wordt nagegaan welke randvoorwaarden en milderende maatregelen vereist zijn om

mogelijke negatieve effecten van het voorgenomen plan en de activiteit te voorkomen of

te beperken.

De relevante disciplines voor dit MER zijn de volgende (zie ook werkveldafbakening

§ 5.2.2):

bodem,

water (grondwater en oppervlaktewater),

fauna en flora,

landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie,

mobiliteit,

geluid,

lucht, en

mens (ruimtelijke aspecten en gezondheid).

1.5 Initiatiefnemer van het RUP

Vlaamse regering p/a Agentschap Ondernemen

Koning Albert II-laan 35 bus 12

1030 Brussel

1.6 Opdrachthouder MER

ARCADIS BELGIUM

Posthofbrug 12

2600 Antwerpen-Berchem

Coördinatoren voor het milieuonderzoek:

Ann Van Wauwe en Stijn De Coutere

ARCADIS BELGIUM

Posthofbrug 12

2600 Antwerpen-Berchem

20/210 10705.160


1.7 Team van deskundigen

1.7.1 Erkende MER-deskundigen

Naam Taak MER-Erkenning Geldig tot

Ann Van Wauwe Coördinator MER Deskundige oppervlaktewater Deskundige Landschap

MB/MER/EDA/659/A MB/MER/EDA/659/C

08/02/2016

Mieke Deconinck Deskundige Fauna en Flora

MER/EDA/590 Onbepaalde duur

Adel Lannau Deskundige Mens – socio-organisatorische aspecten

MER/EDA/611B Onbepaalde duur

Paul Vanhaecke Deskundige Lucht

Deskundige Mens, toxicologie

MB/MER/EDA/018/V-3/D

MB/MER/EDA/018-V4

16/12/2015

17/12/2014

Patrick Pans Deskundige Geluid en Trillingen

MB/MER/EDA/557/V-3 Onbepaalde duur

1.7.2 Medewerkers

Naam Taak

Stijn De Coutere Coördinatie

Hanne Carlens Medewerker MER algemene delen, bodem en landschap

Karen Polfliet Medewerker MER oppervlaktewater en lucht

21/210 10705.160


2 Juridisch-beleidsmatig kader

2.1 Overzicht bestaande juridische en beleidsmatige toestand

Tabel 2-1: Overzicht juridische en beleidsmatige randvoorwaarden

Toelichting Relevantie Verwijzing

RUIMTELIJKE ORDENING

Ruimtelijk ordeningsrecht

Codex ruimtelijke ordening De codex geeft oa. de procedure en inhoud van de ruimtelijke uitvoeringsplannen aan, evenals de verhouding tussen mer en GRUP Tevens is in de codex terug te vinden voor welke ingrepen een stedenbouwkundige vergunning noodzakelijk is.

J MER wordt opgemaakt ter ondersteuning van een Gewestelijk RUP.

Gewestplannen en andere stedenbouwkundige plannen (BPA, RUP)

Gewestplan Het studiegebied is ingekleurd als ‘natuurgebied’. BPA Hellegat Voor het plangebied werd in 1991 een BPA opgesteld, BPA Hellegat. Dit BPA werd vernietigd door de Raad van State bij Arrest van 3/2/1999 (uitspraak n° 78.487). Sectoraal BPA zonevreemde bedrijven Het plangebied werd in 2000 meegenomen in het sectoraal BPA Zonevreemde Bedrijven Knesselare. Het arrest nr. 212.542 van 7 april 2011 van de Raad van State heeft het BPA vernietigd voor wat betreft het deelplan “NV Drukkerij Verstraete”. Ruimtelijke uitvoeringsplannen Voor het plangebied werd het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (GRUP) ‘Historisch gegroeid bedrijf ‘NV Drukkerij Verstraete’ opgesteld. Op 10/11/2010 vernietigde de Raad van State het besluit van

J Kaart 5

22/210 10705.160


8/12/2006 van de Vlaamse regering houdende definitieve vaststelling van het GRUP “Historisch gegroeid bedrijf NV Drukkerij Verstraete te Knesselare” (uitspraak nr. 208.918).

Ruimtelijke structuurplannen

Structuurplannen

o Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV)

Het RSV situeert Knesselare volledig in het buitengebied. Het buitengebied is dit gebied waar de open en onbebouwde ruimte overweegt. Het RSV wil het bestaande buitengebied behouden en waar mogelijk versterken. De belangrijkste doelstellingen voor het buitengebied zijn het ontwikkelen van landbouw, natuur en bossen in goed gestructureerde gehelen, het afstemmen van ruimtelijk beleid en milieubeleid op basis van het fysisch systeem en het tegengaan van versnippering van de open ruimte door landbouw-, bosbouw-, woon-, en werkfuncties zoveel mogelijk te bundelen. Knesselare werd in het RSV niet opgenomen als economisch knooppunt. De gemeente wordt ten noorden en ten zuiden wel begrensd door twee specifieke economische knooppunten respectievelijk Maldegem en Aalter. In het noordoosten bevindt zich het structuurondersteunend kleinstedelijk gebied Eeklo. Doelstelling van het RSV is de (grootschalige) economische activiteiten zoveel mogelijk te bundelen in de stedelijke gebieden en de economische knooppunten. Het RSV formuleert ontwikkelingsperspectieven voor zonevreemde bedrijven (zie § 2.2.)

B In § 2.2 wordt de relatie van het plan met het RSV gegeven.

o Ruimtelijk Structuurplan (PRS) Oost-Vlaanderen

In het PRS behoort Knesselare tot de deelruimte 'Westelijk Openruimtegebied'. Dit gebied is een onderdeel van wat in het RSV aangeduid wordt als een groot aaneengesloten openruimtegebied ten noorden van de E40 tussen Gent en Brugge.

B -

23/210 10705.160


De visie op de ruimtelijke ontwikkeling van het Westelijk Openruimtegebied wordt vertaald in een 4-tal concepten: gebiedsgerichte afstemming tussen landbouw, bos,

natuur en recreatie op basis van landschappelijke differentiatie;

bundeling van het wonen en woonondersteunende functies in een beperkt aantal kernen;

evenwichtige geografische spreiding van de economie gekoppeld aan centrale plaatsen met de geschikte ontsluitingspotenties;

een gebiedsontsluiting gericht op de belangrijkste centrale kernen.

Knesselare speelt wat betreft bedrijvigheid dan ook een ondergeschikte rol op provinciaal niveau. Het natuurverbindingsgebied Cuesta Ursel-Zomergem, landbouwgebied Knesselare, landbouwgebied Ursel wordt door de provincie aangeduid als ecologische infrastructuur van bovenlokaal belang.

o Ruimtelijk Structuurplan Knesselare

Knesselare kenmerkt zich als een landelijke woongemeente. 70% van de werkende beroepsbevolking van Knesselare gaat buiten de gemeente werken (NIS – cijfers, 1991). Niettemin zijn er binnen de gemeente een aantal relatief grote bedrijven gevestigd, o.a. drukkerij Verstraete. Daarnaast wordt de lokale economische dynamiek vooral gedragen door een hele reeks kleinere – al dan niet zonevreemde – bedrijven. Het structuurplan wil deze lokale dynamiek levendig houden. De lokale bedrijvigheid vormt immers, tezamen met de aanwezige handels- en horecazaken, een onmisbare partner in het streven naar een optimale leefbaarheid voor de gemeente. Daarbij is het echter wel van belang om deze economische ontwikkelingen te sturen. Dit betekent een meer gebiedsgericht beleid, waarbij een afweging wordt gemaakt tussen de aard van de activiteiten en het karakter van hun omgeving. Het is belangrijk ernaar te

B -

24/210 10705.160


streven dat het juiste bedrijf op de juiste plaats terechtkomt. Het structuurplan beoogt de opmaak van een sectoraal RUP voor zonevreemde bedrijven. De drukkerij is niet in dit sectoraal RUP opgenomen.

Planningsprocessen voor landbouw, natuur en bos

Op de kaarten van het afbakeningsproces voor het buitengebied is voor wat betreft het plangebied het sectoraal BPA aangegeven. Dit BPA is voor wat betreft het deelplan “NV Drukkerij Verstraete” evenwel vernietigd bij arrest nr. 212.542 van 7 april 2011 van de Raad van State. Het plangebied wordt gesitueerd in een open en onbebouwde omgeving met een menging van natuurlijke en agrarische activiteiten.

B

Landinrichting Het projectgebied bevindt zich niet binnen de grenzen van een landinrichtingsproject.

X -

Ruilverkaveling Het projectgebied bevindt zich niet binnen de grenzen van een ruilverkavelingsproject.

X -

Milieubeheerrecht

Decreet betreffende de landschapszorg & Decreet tot bescherming van monumenten, stads- en dorpsgezichten

Monumenten, landschappen, stads- en dorpsgezichten kunnen wettelijk beschermd worden. In de directe omgeving van het plangebied komen geen beschermde monumenten, landschappen of stads- en dorpsgezichten voor.

X Discipline landschap, erfgoed en archeologie

Landschapsatlas In de landschapsatlas worden gebieden aangeduid met een hoge waarde aan gaafheid (ankerplaatsen) of grote concentratie aan relicten (relictzones). Deze zones genieten geen wettelijke bescherming, maar op termijn worden beheerplannen opgesteld. Daarnaast worden ook lijn- en puntrelicten aangeduid. Het studiegebied valt binnen de ankerplaats ‘Drongengoedbos’ (A40002). Deze ankerplaats behoort tot de relictzone ‘Westelijk deel van cuesta van

B Discipline landschap, erfgoed en archeologie

25/210 10705.160


Zomergem en Maldegemveld’ (R34007). Er bevinden zich geen lijn- of puntrelicten in de buurt van het plangebied.

Erfgoedlandschappen Het plangebied bevindt zich binnen de afbakening van de definitief vastgestelde Ankerplaats Maldegemveld. Bij de opmaak van een RUP voor het plangebied moeten de definitief aangeduide ankerplaatsen afgewogen worden. Conform artikel 26 van het decreet betreffende de landschapszorg geldt er een zorgplicht.

J Zie § 11.2.2.4 en effectbespreking landschap

Regionaal Landschap Het Regionaal Landschap wil de kwaliteiten van natuur en landschap in haar werkingsgebied versterken en benadrukken. De gemeente Knesselare maakt deel uit van het regionaal landschap Meetjesland.

B In het plan-MER wordt vanuit verschillende disciplines inhoudelijk bekeken of het voorgenomen plan niet in strijd is met de doelstellingen van het RL Meetjesland.

Conventie van Malta – Decreet houdende bescherming van het archeologisch patrimonium

De Conventie regelt de archeologische monumentenzorg op Europees niveau. Op Vlaams niveau wordt de bescherming, het behoud, de instandhouding, het herstel en het beheer van het archeologisch patrimonium geregeld bij decreet. Algemene voorschriften zijn opgenomen in het uitvoeringsbesluit. Dit besluit is algemeen van toepassing.

J -

Natuurbehoud

o Decreet betreffende het natuurbehoud

Het standstill-principe en de zorgplicht vormen belangrijke elementen in het natuurdecreet. Indien uit de effectbespreking zou blijken dat ten gevolge van de uitvoering van het project natuurelementen in de onmiddellijke omgeving kunnen vernietigd of ernstig beschadigd worden, moeten maatregelen genomen worden om deze vernietiging of beschadiging te

J Discipline fauna en flora

26/210 10705.160


voorkomen, te beperken of te herstellen.

o Vlaams Ecologisch Netwerk In uitvoering van het natuurdecreet wordt een Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) afgebakend, bestaande uit Grote Eenheden Natuur (GEN) en Grote Eenheden Natuur in Ontwikkeling (GENO). Het plangebied grenst aan het GEN ‘De Bosgebieden van de cuesta van Zomergem-Oedelem’ (205). Een gedeelte van het plangebied, dat momenteel niet is ingenomen door bedrijfsactiviteiten, maar dienst doet als buffer, is cartografisch in het GEN opgenomen.


o Speciale beschermingszones (SBZ)

Europa wenst een Europees netwerk van gebieden (het zogenaamde Natura2000-netwerk) te realiseren waar de bescherming van de Europees meest kwetsbare dieren plantensoorten en hun leefgebieden centraal staat. Er werden vogel- en habitatrichtlijngebieden afgebakend. In het zuiden en het westen grenst het plangebied aan het habitatrichtlijngebied ‘Bossen en heiden van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’ (BE2300005). De habitatsoort kamsalamander werd in de onmiddellijke nabijheid van het plangebeid aangetroffen


o Vegetatiebesluit Een aantal wijzigingen van de vegetatie is verboden, vergunnings- of meldingsplichtig. Deze bepalingen zijn algemeen van toepassing.


o Vlaamse en erkende natuur- en bosreservaten

Door de Vlaamse regering worden terreinen die belangrijk zijn voor het behoud en ontwikkeling van het natuurlijk milieu aangewezen of erkend. Met uitzondering van delen van het Maldegemveld is het Drongengoed niet erkend als natuurreservaat, noch Vlaams of bosreservaat.

-

o Visie Drongengoed Het Drongengoedbos, het Maldegemveld vormen samen met de uitlopers Groot Burkel en de Keigatbossen het grootste natuur- en boscomplex (het

B Discipline fauna en flora, figuur 5.6.

27/210 10705.160


gebied Drongengoed) in Oost-Vlaanderen. Het Agentschap Natuur en bos heeft het initiatief genomen om een gebiedsvisie op te stellen voor het Drongengoed. Deze visie vormt de leidraad voor het natuur- en bosbeleid en de recreatieve inrichting van het gebied in de toekomst.

o Beschermde planten en dieren

Een aantal planten- en diersoorten zijn op nationaal niveau beschermd. Het is o.a. verboden deze soorten te bejagen, te vangen alsook hun woon- en schuilplaatsen te beschadigen of met opzet te verstoren.


o Bosdecreet Het behoud, bescherming, aanleg en beheer van bossen wordt geregeld in het bosdecreet evenals de kappingen, vergunningsvoorwaarden en eventuele compensaties. Niet relevant voor het plangebied.

J -

o Natuurinrichting Natuurinrichting is het projectmatig herstellen, ontwikkelen of behouden van waardevolle natuur door inrichtingswerken uit te voeren. Niet relevant voor het plangebied.

X -

MILIEUHYGIËNE – ALGEMEEN

Vlaams Reglement Milieuvergunning (VLAREM)

Vlarem geeft aan voor welke activiteiten en inrichtingen een milieuvergunning noodzakelijk is. Aanvullend wordt aangegeven aan welke algemene en sectorale voorwaarden moet voldaan worden.

X Zie § 3.6.11 voor de rubrieken van de milieuvergunning.

MILIEUHYGIËNE – BODEM EN WATER

Functietoekenning oppervlaktewater kwaliteit

Het immissiebesluit legt de kwaliteitsdoelstellingen voor alle oppervlaktewateren van het openbaar hydrografisch net vast. In Vlarem II zijn de kwaliteitsnormen vastgelegd die met deze doelstelling overeenkomen.

J -

28/210 10705.160


Er bevinden zich geen waterlopen ter hoogte van het plangebied.

Grondwaterdecreet Vormt de basis voor zowel de kwalitatieve bescherming van het grondwater als voor het grondwatergebruik en voorziet in de afbakening van waterwingebieden en beschermingszones rond drinkwaterwinningsgebieden.

J Discipline water

Besluit van de Vlaamse Regering houdende reglementering van de watergebieden en de beschermingszones

Dit besluit heeft tot doel het grondwater dat gebruikt wordt voor drinkwater te beschermen. De waterwinningsgebieden zijn zones aangeduid in het gewestplan, waar ten aanzien van de uitvoering van handelingen en werken beperkingen kunnen worden opgelegd met het doel de waterwinning te beschermen (drinkwater, industriewater, bronwater). Het plangebied is niet gelegen binnen het waterwinningsgebied.

J -

Decreet Integraal Waterbeleid (18 juli 2003) Uitvoeringsbesluit Watertoets (20 juni 2006)

Er wordt gestreefd naar het gecoördineerd en geïntegreerd ontwikkelen, beheren en herstellen van het watersysteem zodat het voldoet aan de kwaliteitsdoelstellingen voor het ecosysteem en aan het huidige multifunctioneel gebruik. Elk plan moet aan watertoets onderworpen worden.

J Discipline water

Stedenbouwkundige verordening inzake hemelwaterputten, infiltratie- en buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afvalwater en hemelwater. Besluit goedgekeurd op 1 oktober 2004.

Dit besluit omvat de minimale voorschriften voor de lozing van niet-verontreinigd hemelwater, afkomstig van verharde oppervlakken en de lozing van afvalwater in oppervlaktewateren.

J Discipline water

Decreet betreffende de bodemsanering en uitvoeringsbesluit VLAREBO

Het decreet betreffende de bodemsanering moet toelaten in Vlaanderen een efficiënt bodemsaneringsbeleid te voeren, waarbij aan OVAM verregaande bevoegdheden worden toegekend. Het

J Discipline bodem en water

29/210 10705.160


decreet voorziet in het gebruik van normen voor de beoordeling van bodemverontreiniging en voor het vaststellen van saneringsdoelstellingen. Het uitvoeringsbesluit VLAREBO bevat de bepalingen die van toepassing zijn op grondverzet en het (her)gebruik van uitgegraven bodems.

Dochterrichtlijnen lucht In de dochterrichtlijnen lucht worden luchtkwaliteits-doelstellingen vastgelegd voor een aantal verontreinigende stoffen. De richtlijnen zijn omgezet in VLAREM II wetgeving.

B Discipline mens

EU-richtlijn luchtkwaliteit 2008 De EU-richtlijn luchtkwaliteit 2008 bevat grens- en streefwaarden voor PM2,5.

B Discipline mens

Vlarem II normen betreffende geluidshinder

Het uitvoeringsbesluit Vlarem II legt normen vast voor het geluid in de omgeving

J Discipline mens

MILIEUBELEID- EN NATUURONTWIKKELINGSPLANNEN

Milieubeleidsplannen

Milieubeleidsplanning In de milieubeleidsplannen (gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk) worden voor verscheidene thema’s doelstellingen geformuleerd evenals maatregelen die de realisatie van deze doelstellingen mogelijk moeten maken.

B -

o Beleidsnota leefmilieu en natuur 2009-2014

De beleidsnota wil uitdagingen formuleren voor Vlaanderen op het vlak van Leefmilieu en natuur voor de periode 2010-2014. De basisdoelstelling van het Vlaams leefmilieu- en natuurbeleid is het streven naar een hoog beschermingsniveau voor de huidige en toekomstige generaties. Dit gebeurt via de bescherming van mens en milieu, de duurzame aanwending van de grondstoffen en de natuur, het behoud en de bevordering van biologische en landschappelijke diversiteit en de zorg voor het klimaat.

B In het plan-MER wordt vanuit verschillende disciplines bekeken of de draagkracht van het leefmilieu niet overschreden wordt.

30/210 10705.160


o Provinciaal milieubeleidsnota Oost-Vlaanderen (2010-2013)

Deze milieubeleidsnota bouwt voort op het milieubeleidsplan voor de periode 2005-2009 en op de strategische nota van deze legislatuur (2007-2012). Het trekt nieuwe krijtlijnen voor de periode 2010-2013. Relevante strategische en operationele doelstellingen voor het zonevreemd bedrijf, gelegen in habitatrichtlijngebied zijn: Leefmilieu:

o Natuurverbindingsgebieden creëren via een geïntegreerde gebiedsgerichte aanpak

o Natuur en bos in Oost-Vlaanderen behouden,

ontwikkelen en herstellen

o Het verlies aan biodiversiteit stopzetten

o De beginselen van een duurzaam en zorgvuldig milieubeleid vooropstellen bij het behandelen van milieu- en natuurvergunningsdossiers

Ruimtelijke planning:

o Het integraal en globaal afwegen van de

verschillende ruimtelijke behoeften bij het

uitwerken van een duurzaam ruimtelijk beleid

Leefmilieu:

o Ernstige hinder door geluid en geur

terugdringen

B In het plan-MER wordt vanuit verschillende disciplines bekeken of de draagkracht van het leefmilieu niet overschreden wordt.

o Gemeentelijk milieubeleidsplan Knesselare

De gemeente Knesselare heeft geen milieubeleidsplan.

B -

MOBILITEIT

Mobiliteisplannen en andere

Mobiliteitsplan Knesselare Het mobiliteitsplan vormt de basis voor de uitwerking van een hiërarchie voor het lokale wegennet gekoppeld aan inrichtingsprincipes en (infrastructurele)

B Discipline mens

31/210 10705.160


maatregelen. De N44, primair type I, die de gemeente van noord naar zuid doorkruist, verbindt de economische knooppunten Maldegem en Aalter en vormt de verbinding tussen de autosnelweg E40 en de autoweg. De N461, de N337 en de N368 kunnen als bovenlokale verbindingsweg worden vernoemd. Knesselare wordt met Brugge verbonden door de N337, terwijl de N368 de verbinding vormt met Beernem. De N461 verbindt Knesselare met Zomergem.

Legende:

B: beleidsmatig J: juridisch X: niet van toepassing

32/210 10705.160


2.2 Relatie van het voorgenomen plan met het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen

2.2.1 De bindende bepalingen

De oppervlakte aan bestemde bedrijventerreinen in plannen van aanleg of ruimtelijke

uitvoeringsplannen kan tot 66.000 ha. De beleidsmatige marge van 1.400 ha is hierin niet

ingerekend.

2.2.2 Het richtinggevend gedeelte

Om op lange termijn op vlak van economische activiteiten concurrentieel te blijven moet

Vlaanderen ruimte en economie beter op elkaar afstemmen. De troeven voor het

versterken van de economische potenties liggen in de concentratiegebieden voor

economische activiteiten, namelijk de poorten en de economische knooppunten.

Daarnaast maken ook bedrijven met hoge toegevoegde waarde, een aanzienlijke

tewerkstelling, internationale uitstraling en imago in gemeenten buiten de economische

knooppunten deel uit van de Vlaamse economische structuur. Uiteraard moet de

ontwikkeling van deze bedrijven worden gegarandeerd.

Een ‘historisch gegroeid bedrijf’ is gelegen in een gemeente buiten de economische

knooppunten en heeft een ruimtelijk vraagstuk dat best op bovenlokaal niveau wordt

afgewogen. Daarnaast is dergelijk bedrijf vaak morfologisch en ruimtelijk verweven met

de omgeving of heeft het een specifieke sociaal-economische relatie met die omgeving.

Omwille van de verantwoordelijkheid van de gemeente inzake de verlening en/of de

advisering van de milieuvergunning, de kennis en inschatting van de plaatselijke toestand

en met name de bepaling van de draagkracht van de ruimte, is het aan de gemeente

deze problematiek te signaleren en een principieel standpunt in te nemen. De afweging

en bestemming in een ruimtelijk uitvoeringsplan gebeurt door het Vlaams gewest, in

overleg met de gemeente en de provincie.

Wat betreft de bestemmingen in het gewestplan, kan een historisch gegroeid bedrijf ofwel

gelegen zijn in industrie- of KMO-gebied, en een uitbreiding vragen in een aangrenzend

open ruimtegebied, ofwel volledig zonevreemd gelegen zijn. De beoordeling van de

ontwikkelings- en uitbreidingsmogelijkheden gebeurt in beide gevallen aan de hand van

volgende principes uit het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (p.335):

Een maximale verweving van economische activiteiten met de activiteiten in haar

(bebouwde of onbebouwde) omgeving wordt nagestreefd; goed nabuurschap moet

het uitgangspunt vormen; voor het principe goed nabuurschap kan, net zoals voor

het principe ruimtelijke draagkracht, geen algemeen geldende objectieve en meet

bare maatstaven voor heel Vlaanderen worden aangereikt. Goed nabuurschap is

afhankelijk van de ruimtelijke structuur en van het ruimtelijk functioneren van een

gebied. Het is eveneens afhankelijk van de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van

het gebied en van de aard en het karakter van het bedrijf en haar activiteit. De

gemeente zal goed nabuurschap voor de betrokken omgeving kwalitatief moeten

bepalen omdat dit niet in een algemene norm is vast te leggen. alle mogelijkheden

en voorzieningen (op milieuhygiënisch vlak, qua mobiliteitsproblematiek....) voor

ontwikkeling op de bestaande locatie worden uitputtend aangewend;

33/210 10705.160


De ruimtelijke implicaties bij een herlokalisatie (bijkomende infrastructuur voor

nieuwe lokale en regionale bedrijventerreinen, bijkomend ruimtegebruik,

versnipperen van onbebouwde ruimte, vermindering van

ontwikkelingsmogelijkheden voor natuur, landbouw en bos, ....) worden afgewogen

tegenover de ruimtelijke implicaties van een ontwikkeling op de bestaande locatie.

de ruimtelijke draagkracht van de omgeving mag niet worden overschreden; de

ruimtelijke draagkracht is niet in algemene regels te vatten, deze wordt gebied per

gebied bepaald; historische gegroeide situaties en hinder zijn mede bepalend voor

de draagkracht;

er wordt ten aanzien van de ontwikkeling van de economische activiteit een

maximale beleidszekerheid en beleidscontinuïteit nagestreefd, zowel in de ruimte

als in de tijd; de verwachte ontwikkeling en uitbreiding van het bedrijf moeten goed

ingeschat worden, evenals bedrijfseconomische implicaties (efficiëntere

organisatie van de bedrijfsgebouwen, verbeterde ontsluiting, ...),, volgens het

batneec-principe.

Deze principes mogen niet los gezien worden van de vooropgestelde multifunctionele

ontwikkelingen, en worden gekaderd binnen de uitgangshouding van duurzame

ruimtelijke ontwikkeling met aandacht voor kwaliteit en gebaseerd op ruimtelijke

draagkracht.

Er kan worden vanuit gegaan dat de vestiging van drukkerij Verstraete te Knesselare als

een historisch gegroeid bedrijf kan worden beschouwd. De vestiging bevindt zich in een

gemeente buiten de economische knooppunten. Reeds sinds 1973 zijn er

drukkerijactiviteiten op deze locatie gevestigd. Deze zijn sindsdien gedeeltelijk uitgebreid

op deze locatie. Gezien de bovenlokale problematiek wordt een bestendiging van de

drukkerij overwogen op gewestelijk niveau en dit binnen de principes van het Ruimtelijk

Structuurplan Vlaanderen. De bestendiging met kwalitatieve vereisten zullen worden

vastgelegd in een gewestelijk uitvoeringsplan.

34/210 10705.160


3 Het voorgenomen plan

3.1 Situering van het voorgenomen plangebied

Het plangebied situeert zich langs de Urselseweg te Knesselare in het

Drongengoedcomplex..

3.2 Ruimtegebruik en historiek bestemming plangebied

Op de bedrijfssite te Knesselare heeft de N.V. Drukkerij Verstraete omwille van de

opstelling van de productielijnen en omwille van de gescheiden opslagnormen voor

grondstoffen en de HACCP-normen voor opslag van de afgewerkte producten

(voedingsmiddelenverpakkingen) een oppervlakte van ongeveer 1,5 ha in gebruik.

De vestiging te Knesselare bestaat sinds 1973-1974. De historiek van de

planningscontext is beschreven onder § 4.1 waar de administratieve voorgeschiedenis en

de voorbije overleg- en besluitvormingsprocedure wordt besproken.

3.3 Verantwoording van het voorgenomen plan

De Vlaamse regering heeft in de loop van 2011 een principiële beslissing genomen tot

opmaak van een gewestelijk uitvoeringsplan “NV Drukkerij Verstraete” te Knesselare, Het

bedrijf kampt voor de vestiging te Knesselare immers met bestaansonzekerheid op

planologisch vlak door de vernietiging door de Raad van State van een eerder GRUP en

eerdere BPA’s (zie § 4.1).

Met het voorgenomen plan wil de overheid het bedrijf opnieuw bestaanszekerheid

bieden.

De Vlaamse regering stelt in haar nota dat het uitbouwen van een tweede productielocatie te Maldegem de locatie te Knesselare niet overbodig maakt, omdat een gescheiden productieproces noodzakelijk is. Tevens meldt de nota reeds dat voor de

locatie te Knesselare een ruimtelijke stand still beoogd wordt.

3.4 Doelstelling, reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan

3.4.1 Doelstelling

Met het voorgenomen gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor het bestaand bedrijf N.V.

Drukkerij Verstraete, wordt de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –activiteiten

mogelijk gemaakt. Op die manier moet het bedrijf in de toekomst zo goed mogelijk blijven

functioneren. Er wordt een ruimtelijke stand still beoogd.

Bij de inrichting van het bedrijventerrein van N.V. Drukkerij Verstraete moet gestreefd

worden naar een zuinig ruimtegebruik, een maximale ruimtelijke kwaliteit, een optimale

functionele organisatie, een goede landschappelijke integratie ten opzichte van de

omgeving.

35/210 10705.160


3.4.2 Reikwijdte en detailleringsgraad van het voorgenomen plan

De reikwijdte van het voorgenomen plan betreft de eigenlijke bedrijfssite, incl. de beboste

bufferzone die aan de oostzijde aansluit aan het bedrijfsterrein.

Het voorgenomen plan beoogt de herbestemming naar een zone voor bedrijfsactiviteiten

van een historisch gegroeid bedrijf. Er wordt een overdruk voorzien voor een bufferzone

in de rand van het plangebied.

Het MER zal nagaan op welke manier het voorgenomen plan invulling kan of moet krijgen

op een manier dat de draagkracht van de omgeving niet overschreden wordt. Het MER

zal maw de randvoorwaarden formuleren waaronder de bestemming invulling kan of

moet krijgen.

3.5 Beschrijving van het voorgenomen plan /RUP

3.5.1 Visie en gewenste ruimtelijke ontwikkelingsperspectieven

Met het voorgenomen plan wordt de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –

activiteiten mogelijk gemaakt. Op die manier moet het bedrijf in de toekomst zo goed

mogelijk blijven functioneren.

Hieronder worden de ruimtelijke concepten beschreven waarop het GRUP gebaseerd zal

zijn:

Voorzien in bestendiging van het historisch gegroeid bedrijf

De doelstelling is om de bedrijfsactiviteiten te Knesselare te behouden met de huidige

bedrijfsomvang.

Maximaal vrijwaren van het Koningsbos

Het Koningsbos maakt deel uit van het fysisch systeem op Vlaams niveau met name het

Vlaams Ecologisch Netwerk. De verspreide bebouwing langs de Urselseweg waaronder

het bedrijf is een bestaand gegeven aan de rand van dit gebied. Om deze reden wordt

het bedrijf enkel bestendigd en wordt de landschappelijke inkleding behouden.

3.5.2 Ontwikkelingsperspectieven

De zone waar de huidige bedrijfsactiviteiten van Drukkerij Verstraete plaatsvinden, zal

door het voorgenomen plan als ‘zone voor bedrijfsactiviteiten van een historisch gegroeid

bedrijf’ bestemd worden. Enkel de huidige historisch gegroeide bedrijfsactiviteiten

(drukkerij verpakkingen) zijn er toegestaan. Nevenactiviteiten zoals kantoren, een

bedrijfswoning en parkeeroppervlakte zijn toegelaten in zoverre deze noodzakelijk zijn

voor de bedrijfsvoering van het historisch gegroeid bedrijf. Kleinhandel zal niet toegelaten

zijn.

Het waterbergend vermogen van het plangebied mag niet verminderd worden. Verder zal

ook rekening gehouden worden met de resultaten van het milieuonderzoek.

Voor de gebouwen zullen volgende principes gelden:

De maximale bouwhoogte bedraagt 6 meter, gemeten vanaf het huidig

vloerniveau van de productiehal. Afwijkingen van de bouwhoogte zijn enkel

36/210 10705.160


toegestaan in zoverre deze noodzakelijk zijn voor de bedrijfsvoering van het

historisch gegroeid bedrijf, bv. silo’s, schouwen en afzuiginstallaties.

T.o.v. de aangrenzende residentiële functie aan de noordwestelijke hoekgrens

van het plangebied, zijn in een strook van 50 meter vanaf de Urselseweg voor

een breedte van 10 meter vanaf de westelijke plangrens gerekend enkel opslag

van afgewerkte producten, parkeerplaatsen, kantoren en voorzieningen voor het

personeel toegelaten. De bestaande woning kan behouden worden en verbouwd.

Bij de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning moet de aanvrager minstens

aantonen dat voldaan is aan volgende vereisten:

Zuinig en compact ruimtegebruik,

Kwalitatief kleuren materiaalgebruik.

Rondom het terrein wordt een ‘buffer’ (in overdruk) aangeduid. Deze landschappelijke

groene inpassing is bedoeld om het bedrijf landschappelijk visueel in te passen in de

omgeving en de mogelijke hinder van de bedrijfsactiviteiten t.o.v. de omgeving te

beperken.

De bestaande landschappelijke groene inpassing met streekeigen struiken en

hoogstammige bomen dient in oppervlakteomvang, zijnde 50% van het bedrijfsperceel,

behouden en onderhouden te worden op dusdanige wijze dat de natuurlijke kwaliteit van

de omgeving kan ondersteund worden. Enkel werken en handelingen in functie van het

onderhoud en aanleg van het groen en het plaatsen van afsluitingen zijn toegelaten.

3.5.3 Nabestemming

De in het voorgenomen plan beoogde bestemming geldt enkel voor de huidige

bedrijfsactiviteiten. Een nabestemming wordt via dit RUP niet vastgelegd.

Wanneer de huidige bedrijfsactiviteiten worden stopgezet, zal aan de hand van een

afzonderlijk bestemmingsplan op gewestelijk, provinciaal of gemeentelijk niveau beslist

worden over de nabestemming en inrichting van het plangebied. In afwachting van de

goedkeuring van dergelijk RUP kunnen alvast geen stedenbouwkundige vergunningen

worden verleend na de stopzetting van de huidige bedrijfsactiviteiten.

Het RUP waarvoor dit plan-MER wordt opgesteld heeft dus enkel betrekking op de

bestaande bedrijvigheid.

Vanuit de verschillende disciplines in dit MER worden wel wenselijkheden meegegeven

in functie van de nabestemming en toekomstige inrichting van het gebied.

3.6 Beschrijving en kenmerken van het project waarvoor het voorgenomen plan opgemaakt wordt

3.6.1 Historische context

Het bedrijf is in 1950 opgestart als lokale drukker in het centrum van Ursel. In de periode

1973-1974 werden de drukkerijactiviteiten verhuisd naar de Urselseweg 150 bij de

woning van de toenmalige bestuurder van N.V. Drukkerij Verstraete. In 2002 werd beslist

een tweede vestiging in Maldegem op te richten, dit zowel om veiligheidsredenen,

HACCP-normen (aparte opslag voor voedingsmiddelenverpakking) alsook omwille van

de door klanten geëiste kwaliteits- en leveringsgaranties. Ook nieuwe

37/210 10705.160


capaciteitsuitbreidingen zouden op deze nieuwe locatie te Maldegem worden

gerealiseerd.

Na de vaststelling van het vorige GRUP ‘Historisch gegroeid bedrijf nv Drukkerij

Verstraete’ werd de locatie te Knesselare volledig gerenoveerd. In 2006 werden zowel de

lokalen voor de werknemers (eetzaal, kleedkamers) als de productieruimtes zelf

(aanpassing aan brandveiligheid, installatie van warmtepompen voor verwarming en

koeling) opnieuw ingericht..

3.6.2 Economische kenmerken

N.V. Drukkerij Verstraete is opgestart als familiebedrijf en uitgegroeid tot een

internationaal bedrijf. De drukkerij is gespecialiseerd in het drukken van kunststofetiketten

met hoogtechnologische eigenschappen bestemd voor ‘in-mould-labelling’. Het bedrijf

bedrukt zowel verpakkingen voor de voedingsindustrie als industriële verpakkingen zoals

verven, onderhoudsproducten edm. Dankzij haar innovatie inzake bedrukking voor

milieuvriendelijke en recycleerbare mono-verpakking is de drukkerij uniek in België en

speelt de drukkerij ook op internationaal niveau. Dit blijkt onder andere uit de nominatie

van het bedrijf in 2010 voor de ‘Leeuw van de Export.

In 2004 werd een tweede bedrijfssite geopend op het industrieterrein te Maldegem. Deze

vestiging te Maldegem is inmiddels uitgegroeid tot het hoofdkantoor waar zowel de

administratieve diensten als de meeste drukactiviteiten zijn ondergebracht. De afdeling in

Knesselare doet dienst als speciale production-unit met beperktere oplagen. Ondanks de

uitbouw van een tweede (grotere) productielocatie in Maldegem, blijft de vestiging in

Knesselare noodzakelijk voor de bedrijfsexploitatie, omwille van de gescheiden

opslagnormen voor grondstoffen en de HACCP-normen voor opslag van de afgewerkte

producten (voedingsmiddelenverpakkingen).

De milieuvriendelijke technologie2 van de drukkerij levert een hoge toegevoegde waarde.

In 2010 werd een omzet gerealiseerd van meer dan 75 miljoen euro. Op korte termijn

(2016) wordt een omzet verwacht van 100 miljoen euro. Van de geproduceerde goederen

is ongeveer 12 % bestemd voor de Belgische markt, 71% wordt geëxporteerd naar

landen van de Europese Unie en 17% wereldwijd.

Tot 2008 had het bedrijf reeds 27,6 miljoen euro geïnvesteerd. De laatste drie jaar werd

door het bedrijf bijkomend zo’n 17 miljoen euro geïnvesteerd, waarvan 2,5 miljoen in de

vestiging te Knesselare, dit in het kader van de renovatie van het bedrijfsgebouw te

Knesselare (oa. door het voorzien van een volledig nieuwe (milieuvriendelijke)

verwarmingsinstallatie).

De tewerkstelling van het bedrijf is sinds 1991 gegroeid van 27 personeelsleden naar

349 personeelsleden in 2011. Hiervan zijn 105 personeelsleden werkzaam op de site te

Knesselare en ruim 244 op de site te Maldegem.

Gedurende de laatste jaren heeft de nv Drukkerij Verstraete belangrijke certificaten

behaald zoals ISO 9001, ISO 14001, BRC, FDA/IMS.

2 In mould labeling spaart het milieu: de verpakking en het label bestaan uit hetzelfde materiaal en kunnen dus volledig gerecycleerd worden.

38/210 10705.160


3.6.3 Mobiliteitsprofiel

De woon-werkverplaatsingen naar de site te Knesselare gebeuren hoofdzakelijk met de

wagen (99 personeelsleden) of met langzaam verkeer (6 personeelsleden). Door de

ploegen op elkaar af te stemmen kunnen medewerkers samen naar het bedrijf carpoolen,

hetgeen door de bedrijfsleiding sterk wordt gestimuleerd. Door het oprichten van de

vestiging te Maldegem, waar het gros van de productie is gesitueerd en ook de meeste

grondstoffen worden gestockeerd, is het aantal vrachten bestelwagens voor het leveren

en ophalen van goederen drastisch gedaald op de site te Knesselare. Waar dit

oorspronkelijk zo’n 30 voertuigbewegingen per dag betrof, is dit momenteel gereduceerd

naar een 10-tal vrachten bestelwagens per dag. De laad- en losactiviteiten vinden

plaats op het bedrijfsperceel zelf. De personeelsparking bevindt zich tevens volledig op

het bedrijfsperceel en is volledig omringd door een groenbuffer

Het vrachtvervoer ontsluit via de N461 via Ursel naar de N499 te Eeklo of via de N461 en

de N44 naar het hoofdwegennet zijnde de E40.

39/210 10705.160


3.6.4 Processchema

Figuur 3-1 Processchema

Proces stappen enkel aanwezig in Maldegem

Proces stappen aanwezig in Ursel en Maldegem

Proces stappen enkel aanwezig in Ursel

MALDEGEM URSEL

Ontvangst Artwork

Order naar prepress

Order naar prepress

Bestelling klant

Aanvraag tot wijziging

OK

Order voorbereiding

Order naar Prepress

Verwerken plaat order

Impositiecontrole

Ontwikkelen van de platen

Aanmaak GMG of pdf

Order naar productie

Materiaal voorbereiding

Software set up

voorbereiding

Drukpers voorbereiding

Start drukken oplage

Drukken oplage

Drogen

veredelen Veredelen

Verwerking per pak

Afstapelen

Trillen

Afwerken per pak

Inpakken

Afstapelen

Afwerken per vel

Inpakken

Transport voorbereiding

Verzenden naar klant

Ordervoorbereiding

Prepress Klant

Klant

Afwerking

Kapperij

Magazijn

N

J

N

J

NJ

Ordervoorbereiding

PrepressDrukkerij

40/210 10705.160


3.6.5 Waterverbruik en afvalwater

In 2010 bedroeg het leidingwaterverbruik 3451 m³. in de VMM-aangifte werd dit als volgt

opgedeeld:

Sector 55 : 98 werknemers x 30 m³ = 2940 m³.

Sector 18 : 3451 m³ – 2940 m³ = 511 m³.

Het huishoudelijk afvalwater wordt op eigen terrein gezuiverd. Het effluent van de

zuiveringsinstallatie wordt geloosd op de gracht achter het bedrijfsterrein.

Controlemetingen om de 3 maanden moeten de goede werking van de

zuiveringsinstallatie verzekeren. Deze metingen worden uitgevoerd door Trevi.

Onderstaande lijst met de te controleren parameters werd aanbevolen door milieu-

inspectie in een schrijven van 28 juni 2002:

- BOD

- COD

- Zwevende stoffen

- Koper

- Zilver

- Lood

- Cobalt

Op onderstaande parameters wordt om de 3 maanden gecontroleerd

- Ondergrens-bovengrens pH

- Zwevende stoffen

- Bezinkbare stoffen

- Totaal stikstof

- Totaal fosfor

- BOD

- COD

- chroom

- koper

- lood

- zilver

- Kobalt

3.6.6 Hemelwater

Een gedeelte van het hemelwater dat op de daken terecht komt (ongeveer de helft) wordt

opgevangen in een hemelwaterput en vervolgens geloosd op de gracht achter het

bedrijventerrein. Er is geen hergebruik van hemelwater in het bedrijf.

Ook het overige gedeelte van het hemelwater van de daken en de verhardingen wordt in

de gracht achter en langs het terrein geloosd.

41/210 10705.160


3.6.7 Geproduceerde afvalstoffen

Volgende afvalstoffen zijn aangemeld in de milieujaarverslagen van de laatste 4 jaren:

Tabel 3-1: Overzicht van de afvalstoffen

VLAREA-code Aard afval

08 03 12 Inktafval dat gevaarlijke stoffen bevat, drukinkt en solvent vloeibaar, inktresten pasteus,

inktresten vast

20 01 01 Papier en karton

07 02 13 Polypropyleen

07 01 04 Overige organische oplosmiddelen, wasvloeistoffen en moederlogen

Drukinkt en solvent vloeibaar

08 03 08 Afvalwater lak

20 03 01 Hoogcalorisch afval

20 03 99 Restafval

19 08 05 Slib van biologische waterzuivering

20 03 06 Rioolslib

20 01 40 Oude metalen

15.01.02 PE folie

3.6.8 Energie

Het totaal elektriciteitsverbruik bedroeg in 2009 2.981 MWhsec, in 2010 3102 MWhsec.

3.6.9 Verlichting op het terrein

Momenteel is op de parking lage verlichting aanwezig (1 à 1,2 m). Een timer is ingesteld

van 16u tot 1.30 u en van 4 u tot 9 u. Het systeem werkt met schemerlichtdetectie om te

vermijden dat de verlichting onnodig zou branden terwijl er nog voldoende daglicht is.

Daarnaast zijn er enkele hallogeenspots voorzien die werken met een

bewegingsdetectiesysteem. Deze worden na een korte tijd automatisch gedoofd.

Achteraan het gebouw (zuidwestelijke hoek) is eveneens een lichtpunt aanwezig. Het

gaat hier eveneens om een systeem met bewegingsdetectie en automatisch doven van

de verlichting.

42/210 10705.160


3.6.10 Huidige vergunningstoestand van het terrein

In onderstaande figuur is de huidige vergunningstoestand van de gebouwen en

verhardingen gegeven. In het groen zijn de vergunde gebouwen en verhardingen

weergegeven. In het rood is aangegeven waarvoor de vergunning door het recente arrest

nr. 212.542 van de Raad van State van 7 april 2011 is vernietigd.

Figuur 3-2 Vergunningstoestand

3.6.11 Milieuvergunning

De huidige milieuvergunning van het bedrijf vervalt in de loop van 2014.

De Vlarem rubrieken die vergund zijn, zijn opgesomd in de onderstaande tabel.

43/210 10705.160


Tabel 3-2: Vergunde Vlarem rubrieken

Rubriek Totale hoeveelheid of toestand voor de

rubriek

Eenheid Klasse volgens de

afzonderlijke rubriek

3.4.1.a Lozen van bedrijfsafvalwater in

oppervlaktewater

300

1,5

0,15

m³/jaar

m³/dag

m³/uur

3

3.6.1 Lozen van huishoudelijk afvalwater via een

afvalwaterzuivering in oppervlaktewater

1725

8,6

0,86

m³/jaar

m³/dag

m³/uur

3

11.1.2.a Drukkerij

805

kW

2

11.2.2.a Voorbereiding en afwerking

419

kW

2

12.2.2 Transformator

2000

kVA

2

12.3.2 Batterijladers

43,55

kW

3

15.1.1 Stalplaats van voertuigen

6

stuks

3

16.3.1.2 Compressoren en klimatisatie

364

kW

2

16.3.2.1.a Compressoren

14

kW

3

73.3.1.a Opslag van schadelijke en corrosieve producten

4520

Kg

3

17.3.4.2.a Opslag van P1-producten

1310

L

2

44/210 10705.160


17.3.5.1 Opslag van P2-producten

840

L

3

17.3.6.1.b Opslag van P3-producten

990

L

3

17.3.7.1 Opslag van P4-producten

1400

L

3

23.3.1.a Opslag van kunststoffen

25

Ton

3

33.4 Opslag van papier en karton

60

Ton

2

3.7 Alternatieven

3.7.1 Locatiealternatieven

De Vlaamse regering heeft in de loop van 2011 een principiële beslissing genomen tot de

opmaak van een nieuw gewestelijk uitvoeringsplan “NV Drukkerij Verstraete” te

Knesselare, Met het voorgenomen plan wil de overheid het bedrijf bestaanszekerheid

bieden.

Het verplaatsen van de activiteiten van de vestiging Knesselare naar Maldegem is geen

optie daar er dan geen gesplitst productieproces meer aanwezig is. Een dergelijk

gesplitst productieproces is noodzakelijk in functie van de bedrijfszekerheid.

Het bundelen van de activiteiten van de drukkerij op één locatie te Maldegem wordt aldus

niet als een valabel alternatief meegenomen in het MER.

3.7.2 Nulalternatief

Het nulalternatief betreft de situatie waarbij de beoogde bestemmingswijziging niet

doorgevoerd wordt. Het bedrijf blijft in dat geval in natuurgebied liggen.

45/210 10705.160


4 Actorenoverleg

4.1 Administratieve voorgeschiedenis en voorbije overleg en besluitvormingsproces

Het bedrijf is in 1950 opgestart als lokale drukker in het centrum van Ursel. In de periode

1973-1974 werden de drukkerijactiviteiten verhuisd naar de Urselseweg 150.

Het plangebied werd in 1978 op het gewestplan Eeklo-Aalter als natuurgebied bestemd.

Deze bestemming werd door de goedkeuring van het Bijzonder Plan van Aanleg

‘Hellegat’ op 16 januari 1991 gewijzigd in ambachtelijke zone. Op 3 februari 1999 echter

werd dit Bijzonder Plan van Aanleg door de Raad van State vernietigd waardoor de

gewestplanbestemming opnieuw vigeerde.

Op 18 mei 2000 werd het bedrijfsperceel herbestemd door de goedkeuring van het

sectoraal Bijzonder Plan van Aanleg ‘Zonevreemde bedrijven Knesselare’ en werd

de bedrijfssite opnieuw ondergebracht in een ambachtelijke zone. Het arrest nr. 212.542

van 7 april 2011 van de Raad van State heeft het BPA vernietigd voor wat betreft het

deelplan “NV Drukkerij Verstraete”.

Om de onderneming bestaanszekerheid te bieden op lange termijn besliste de Vlaamse

regering voor het bedrijf een Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan op te maken. Dit

gewestelijk RUP ‘Historisch gegroeid bedrijf nv Drukkerij Verstraete’ werd door de Vlaamse regering goedgekeurd op 8 december 2006. Hierdoor werd de bedrijfssite te

Knesselare in een ‘zone voor bedrijfsactiviteiten van een historisch gegroeid bedrijf’

ondergebracht. Ook het Gewestelijk RUP werd bestreden voor de Raad van State. Bij

arrest van 10 november 2010 (arrest 208.918) vernietigde de Raad van State dit

Gewestelijk RUP. De Raad van State oordeelde hierbij dat het RUP diende onderworpen

te worden aan een plan-MER, hetgeen evenwel niet was gebeurd. De Raad gaf aan dat

het overeenkomstig de plan-MER richtlijn vereist is dat plannen die aanzienlijke effecten

kunnen hebben op een speciale beschermingszone dienen onderworpen te worden aan

een plan-MER. Hoewel deze Europese MER-richtlijn op het moment van de opmaak van

het gewestelijk RUP nog niet naar intern recht was omgezet, oordeelde de Raad dat

gelet op de directe werking van de richtlijn, een plan-MER moest uitgevoerd worden.




bieden.

4.2 Verder overleg- en besluitvormingsproces

Dit plan-MER wordt opgemaakt in functie van de opmaak van een gewestelijk RUP.

46/210 10705.160


4.3 Benodigde vergunningen

Er worden geen directe wijzigingen beoogd aan de bestaande activiteiten.

Voor de activiteit die invulling geeft aan het voorgenomen plan, zijn op dit moment

zodoende geen vergunningen vereist, tenzij in functie van de regularisatie van de

bestaande activiteiten na de vernietiging van enkele stedenbouwkundige vergunningen

door het arrest nr. 212.542 van de Raad van State van 7 april 2011.

Voor de vestiging te Knesselare wordt een ruimtelijk stand-still-principe gehanteerd.

Vervanging van bestaande gebouwen blijft wel mogelijk, maar is momenteel niet aan de

orde.


47/210 10705.160


5 Globale analyse - Scoping

5.1 Het voorwerp van het MER

Het op te stellen RUP vormt het voorwerp van deze plan-MER-studie.

Daar de bestaande activiteit invulling geeft aan het voorgenomen plan zullen de

effecten van de exploitatie van de activiteit mee beschouwd worden op dit

planniveau.

De richtlijnen voor dit MER stellen dat in het MER de volgende situaties moeten

bestudeerd worden:

- Referentiesituatie = de huidige infrastructurele situatie ZONDER het bedrijf in

werking & bedrijf gelegen in NATUURGEBIED

- Geplande situatie = de huidige infrastructurele situatie MET het bedrijf in

werking & bedrijf gelegen in gebied voor BEDRIJVENTERREIN

- Nulalternatief = de huidige infrastructurele situatie MET het bedrijf in werking

& bedrijf gelegen in NATUURGEBIED

5.2 Globale analyse - scoping

Het is belangrijk dat alle informatie die relevant is en alle significante effecten die

redelijkerwijs kunnen optreden, worden meegenomen in het plan-MER. Het

tegenovergestelde, i.c. het meenemen van effecten die niet bijdragen tot de

besluitvorming, dient echter te worden vermeden. Op planniveau overbodige

informatie leidt immers enkel tot een verzwaring en bijgevolg ook lagere

leesbaarheid van het MER, zonder dat ze praktisch en inhoudelijk gezien een

bijdrage levert aan de besluitvorming over het voorgenomen plan.

In deze paragraaf wordt een scoping uitgevoerd om na te gaan welke van

bovenstaande effectgroepen het plan-MER dient te onderzoeken.

5.2.1 Ingrepen

In functie van de effectvoorspelling wordt het voorgenomen plan of te realiseren

project ingedeeld in verschillende ingrepen. Om de effectbespreking overzichtelijk

te houden werken we met een klein aantal basisingrepen en worden deze niet tot

in het uiterste uitgesplitst. Dit geeft immers geen meerwaarde en leidt enkel tot

steeds kleinere effecten waardoor het globale effect moeilijker zichtbaar wordt.

De ingrepen dienen in principe in 2 fasen beschouwd te worden. Allereerst is er de

aanleg- of uitvoeringsfase, meer bepaald de fase waarin de werken zullen

gebeuren. Daar het plan-MER wordt opgesteld voor een historisch bedrijf en er

geen directe wijzigingen beoogd worden, dient in dit MER geen aanlegfase in

rekening gebracht te worden.

In tweede instantie is er de gebruiks- of exploitatiefase van de activiteit. Het is de

bedoeling dat het MER de effecten van de exploitatie van de activiteit in beeld

brengt.

48/210 10705.160


5.2.2 Werkveldafbakening voor de effectbespreking (scoping): hoofdingreep – effectgroeprelatie

5.2.2.1.1 Geluid en trillingen

De exploitatiefase houdt een potentiële geluidshinder in zich en dit voor de

receptor mens en natuur. Dit wordt in het plan-MER grondig onderzocht.

Gezien de aard van de bedrijfsactiviteit (drukkerij) wordt ook de nodige aandacht

geschonken aan het aspect trillingen. Eventuele trillingshinder voor de receptor

mens wordt op een kwalitatieve manier beoordeeld en besproken.

5.2.2.1.2 Lucht

De luchtemissies als gevolg van de bedrijfsactiviteiten zijn terug te brengen tot de

emissies van de verwarmingsinstallatie en van de drukactiviteiten zelf. Bij

vellenoffset wordt er gebruik gemaakt van solventhoudende producten voor het

aanmaken van vochtwater en bij de reiniging. Gezien er gedrukt wordt met

watergedragen inkten is de hoeveelheid gebruikt solvent beperkt.

Het verkeer van en naar het plangebied kan eveneens leiden tot emissies.

Het aspect ‘luchtverontreiniging’ wordt slechts beperkt relevant geacht aangezien

de bedrijfsactiviteiten op zich niet gepaard gaan met emissies die vrijkomen in

relevante hoeveelheden, tevens is de verkeersgeneratie beperkt zodat ook de

emissies uit het verkeer weinig relevant zijn.

De uitwerking van de effectgroep luchtverontreiniging zal beperkt worden tot de

contaminanten t.g.v. de procesemissies en de verkeersgeneratie

Effecten worden beschouwd ten opzichte van de receptoren mens en natuur.

5.2.2.1.3 Licht en stralingshinder

Lichthinder wordt enerzijds niet relevant geacht daar alle activiteiten, met

uitzondering van de persinstallatie, binnen plaatsvinden. De persinstallatie wordt ’s

nachts niet gebruikt.

Het gebruik van de parking vormt wel een mogelijke bron van lichthinder. Het MER

zal algemene aanbevelingen doen mbt de verlichting van de parking.

5.2.2.1.4 Waterhuishouding

Er worden geen wijzigingen voorzien op het terrein. Het MER zal zich dan ook

vooral op de bestaande situatie focussen en nagaan in welke mate er zich

knelpunten voordoen en de situatie op het terrein kan verbeterd worden.

5.2.2.1.5 Bodem

Het MER gaat na of er aandachtspunten zijn m.b.t. de bodemkwaliteit.

49/210 10705.160


5.2.2.1.6 Fauna en flora

Gezien de nabijheid van VEN en habitatrichtlijngebied is deze (receptor)discipline

zeer relevant. De aandacht gaat hoofdzakelijk naar verstorings- en

netwerkeffecten. Deze zullen grondig bestudeerd worden in het MER.

5.2.2.1.7 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie

Er worden geen wijzigingen voorzien op het terrein. Het MER zal zich dan ook

vooral op de bestaande situatie focussen en nagaan in welke mate er zich

knelpunten voordoen.

5.2.2.1.8 Mens

Voornamelijk verstoringseffecten zijn relevant, evenals mobiliteitseffecten.

5.2.3 Samenvattende ingreep-effectentabel

In onderstaande tabel wordt de ingreep-effectenmatrix weergegeven. Voor de

onderscheiden deelingrepen van het voorgenomen plan is aangegeven welk effect

kan gegenereerd worden. Onderstaande tabel lijst aldus de potentiële effecten op.

In het MER zal nagegaan worden of de kans reëel is dat de deze effecten

daadwerkelijk optreden en of dat een aandachtspunt of knelpunt vorm, en of

maatregelen nodig zijn om negatieve effecten te milderen.

Tabel 5-1: Samenvattende ingreep-effectentabel

Discipline Aanleg- of uitvoeringsfase Gebruiks- of exploitatiefase

Geluid -

Trillingen -

Lucht -

Licht -

Water -

Bodem -

Fauna en flora -

Landschap, bouwkundig erfgoed

en archeologie

-

Mens -

: te onderzoeken, - : niet relevant

50/210 10705.160


6 Geluid en trillingen

6.1 Afbakening van het studiegebied

Het studiegebied wordt bepaald door enerzijds de Vlarem-voorgeschreven meet-

en beoordelingspunten voor de receptor mens en anderzijds de invloedscontouren

naar fauna voor de receptor natuur.

Voor de receptor mens wordt de geluidsimpact beoordeeld ter hoogte van de naast

gelegen woning. Voor de receptor natuur wordt de geluidsimpact bepaald naar de

natuurgebieden die als waardevol worden beschouwd bij de discipline fauna en

flora.

6.2 Referentiesituatie

6.2.1 Beschrijving van de methodiek


bestudeerd worden:






& bedrijf gelegen in NATUURGEBIED

De huidige situatie op het terrein komt overeen met het nulalternatief.

De referentiesituatie is volgens de richtlijnen de huidige infrastructurele situatie

zonder het bedrijf in werking & bedrijf gelegen in natuurgebied. De

referentiesituatie is dus niet gelijk aan de huidige situatie.

Voor alle duidelijkheid worden onder deze hoofding binnen de discipline geluid

zowel de huidige situatie als referentiesituatie beschreven.

De beschrijving van de referentiesituatie is gebaseerd een nieuwe langdurige

geluidsimmissiemeting.

De beschrijving van het huidige omgevingsgeluid (huidige situatie met drukkerij

Verstraete in werking = nulalternatief) is gebaseerd op bestaande geluidsmetingen

(1993 en 2009), plaatsbezoeken door Milieu-Inspectie (2006 en 2010) en op basis

van een nieuwe uitgevoerde ambulante geluidsimmissiemeting.

De ambulante geluidsimmissiemeting werd uitgevoerd over een meetduur van 15

minuten op 28-02-2012 en de langdurige meting van 5 tot 9 juli 2012. In beide

metingen werd het omgevingsgeluid geanalyseerd op basis van de akoestische

grootheden LAeq,T , LA1,T , LA5,T , LA10,T , L50,T en LA95,T. Om het huidige

omgevingsgeluid (huidige situatie met drukkerij Verstraete in werking=

nulalternatief) te bepalen werd er gemeten ter hoogte van het meetpunt MP1 dat

zich ter hoogte van de dichtstbijzijnde woning bevindt (voor situering zie Figuur 6-1

en Figuur 6-2). Om de referentiesituatie (huidige situatie maar zonder drukkerij

51/210 10705.160


Verstraete in werking) te bepalen werd er gemeten ter hoogte van meetpunt MP2

dat zich verder langs dezelfde Urselseweg bevindt (gelijkaardige

omgevingsgeluiden), maar waar drukkerij Verstraete niet meer hoorbaar is (voor

situering zie Figuur 6-1 en Figuur 6-2).

Voor de beschrijving van de referentiesituatie en de huidige situatie

(=nulalternatief) wordt een toetsing uitgevoerd t.o.v. de milieukwaliteitsnormen van

Vlarem II. Dit gebeurt op basis van de LA95-waarden van het gemeten

omgevingsgeluid.

6.2.2 Beschrijving van het huidige omgevingsgeluid met het bedrijf in werking

Het huidige omgevingsgeluid in het plangebied wordt voornamelijk bepaald door

het wegverkeer op de Urselseweg (N461).

Ten aanzien van het specifieke geluid afkomstig van het bedrijf werden tot op

heden reeds enkele onderzoeken verricht:

- op 15 juni 1993 vonden er geluidsmetingen plaats door de Afdeling Milieu-

Inspectie van Oost-Vlaanderen

- op 20/01/2006 werd er een plaatsbezoek afgelegd door de Afdeling Milieu-

Inspectie van Oost-Vlaanderen.

- Tijdens de nacht van 19-08-2009 vonden er geluidsmetingen plaats door de

Afdeling Milieu-Inspectie van Oost-Vlaanderen

- op 01-03-2010 werd er een plaatsbezoek afgelegd door de Afdeling Milieu-

Inspectie van Oost-Vlaanderen

Voor de beschrijving van het huidige geluidsklimaat werd er bijkomend nog een

geluidsmeting uitgevoerd op 28 februari 2012 door ARCADIS Belgium. Het betreft

hier een ambulante omgevingsmeting tijdens de dagperiode.

6.2.2.1 Geluidsmeting juni 1993

Op 15 juni 1993 vonden geluidsmetingen plaats nabij de buurwoning, gesitueerd

net ten westen van de bedrijfswoning (zie MP1 op Figuur 6-1). De geluidsmetingen

werden uitgevoerd door de Afdeling Milieu-inspectie van Oost-Vlaanderen en

kaderden in het onderzoeken van de geluidsproductie afkomstig van een

papierversnipperaar. Een meting (1) werd uitgevoerd met volledige werking van het

bedrijf en een meting (2) werd uitgevoerd waarbij de papierversnipperaar en afvoer

werden afgezet (resultaten zie Tabel 6.2.1).

Tabel 6.2.1: Resultaten geluidsmetingen in dB(A)

Meting Duur L1 L5 L50 L95 L99 Leq

1 10 min 58,5 54,5 45,0 41,0 40,5 49,8

2 10 min 64,0 60,5 47,5 42,0 41,0 53,7

52/210 10705.160


Uit de metingen volgde dat er overdag geen substantiële verhoging van het

geluidsniveau kon worden vastgesteld. De L95-waarde van meting 1 (41 dB(A))

was zelfs lager dan de L95-waarde van meting 2 (42 dB(A)). Hieruit blijkt de

invloed van Urselseweg (N461) en ook het geluid van bladeren die in de 2de

meetperiode belangrijker kunnen zijn geweest.

De gemeten L95-waarden voldoen aan de eisen van Vlarem II.

Deze meetresultaten zijn echter achterhaald aangezien de belangrijkste

geluidsbron (= papierversnippering en afvoer naar de silo) momenteel (anno 2012)

niet meer aanwezig zijn op het bedrijventerrein.

6.2.2.2 Plaatsbezoek Milieu-inspectie januari 2006

Op 20 januari 2006 legde de Afdeling Milieu-inspectie van Oost-Vlaanderen een

plaatsbezoek af om o.a. de uitvoering van de bijzondere voorwaarden voor geluid

in de milieuvergunning na te gaan. In de milieuvergunning werd gevraagd om de

plaatstalen toren van de afzuiginstallatie akoestisch in te kapselen. Bij nazicht door

de Milieu-inspectie werd vastgesteld dat rond alle onderdelen van de

afzuiginstallatie een geluidsdicht gebouw werd opgetrokken. Volgens de klager

was het geluid van de afzuiginstallatie niet meer hoorbaar in de nabijheid van zijn

woning. De afzuiginstallatie werd inmiddels (september 2009) verwijderd.

Door Milieu-inspectie werd nog een knelpunt gesignaleerd ten aanzien van de

koelinstallaties. De opstellingswijze van één belangrijke koelgroep op dakniveau,

zonder enige vorm van milderende maatregel, beantwoordt niet aan het elementair

zorgvuldigheidbeginsel tegen geluidshinder.

Naar aanleiding van deze opmerking van Milieu-inspectie werden alle

koelmachines begin 2007 vervangen door nieuwe koelmachines. De nieuwe

koelmachines zijn geluidsarmere toestellen en staan op geluidsdempers

gemonteerd. De koelmachines staan sinds 2007 ook verzonken ten opzichte van

het dak om zoveel mogelijk geluidshinder te vermijden.

6.2.2.3 Geluidsmeting (19-08-2009)

Tijdens de nacht van 19-08-2009 werd door de administratie milieu-inspectie

omwille van klachten een geluidsmeting uitgevoerdter hoogte van de meest nabije

woning (nabij MP1 op Figuur 6-1). Volgens milieu-inspectie bedroeg het specifiek

geluid (Lsp) ter hoogte van de woning 42 à 43 dB(A). De vigerende geluidsnorm

voor bestaande inrichtingen voor de nachtperiode bedraagt 35 dB(A). Hierdoor

doet zich in de nachtperiode een overschrijding voor van ca. 7,5 dB(A). Uit de

informatie van milieu-inspectie blijkt voorts dat de bewoner dit specifiek geluid niet

echt meer als hinderlijk ervaart.

De afzuiginstallaties die werden gebruikt voor het afzuigen van de

polypropyleensnippers van de stansmachines waren ten tijde van de meting

ingebouwd om het geluid ervan te kunnen isoleren. Volgens de informatie van de

exploitant was er echter in de wand van dat isolerend gebouw, aan de kant van de

dichtste buur, een opening voorzien voor de aanvoer van lucht. Dit zou mogelijks

een verklaring kunnen vormen voor voormelde resterende overschrijding van de

vigerende geluidsnorm die tijdens de inspectie van LNE op 19-08-2009 werd

vastgesteld.

53/210 10705.160


Net na de geluidsmetingen zijn, in september 2009, de afzuiginstallaties en de

stansmachines, overgeplaatst naar de vestiging in Maldegem.

In het verslag van milieu-inspectie werd niets vermeld over de koelgroepen op het

dak. De mogelijkheid dat een deel van de gemeten geluidsbijdrage afkomstig zou

kunnen zijn van de koelgroepen werd niet aangehaald.

6.2.2.4 Plaatsbezoek Milieu-inspectie maart 2010

Inzake het aspect 'geluid' stelde de provinciale deskundige geluid in zijn advies van

2 maart 2010 dat tijdens het plaatsbezoek op maandag 1 maart 2010 er ter hoogte

van de dichtste woning overigens geen bedrijfsgeluid kon worden waargenomen,

ook niet tijdens de stilste (verkeersvrije) momenten.

6.2.2.5 Nieuwe geluidsmeting in het kader van dit plan-MER (28-02-2012)

Sinds de eerste geluidsmetingen in 1993 werden, met betrekking tot het reduceren

van de specifieke geluidsbijdrage van de firma, volgende maatregelen al getroffen:

- De afzuiginstallaties die werden gebruikt voor het afzuigen van de

polypropyleensnippers van de stansmachines en de afvoer naar de silo (2

belangrijkste geluidsbronnen tijdens metingen in 1993) werden aanvankelijk

gesaneerd en zijn uiteindelijk sinds september 2009 verwijderd, omdat de

stansmachines zijn overgeplaatst naar de vestiging in Maldegem.

- Alle koelmachines werden begin 2007 vervangen door nieuwe koelmachines.

De nieuwe koelmachines zijn geluidsarmere toestellen en staan op

geluidsdempers gemonteerd. De koelmachines staan sinds 2007 ook

verzonken ten opzichte van het dak om zoveel mogelijk geluidshinder te

vermijden.

Voor de beschrijving van het huidige omgevingsgeluid werd een ambulante

omgevingsmeting van 15 minuten uitgevoerd.

De meetlocatie werd gekozen rekening houdende met de bepalingen van bijlage

4.5.1 van Vlarem II (ter hoogte van dichtst bijgelegen woning op minder dan 200

meter afstand van de perceelgrenzen).

Meetpunt MP1 werd gekozen ter hoogte van de buurwoning . De meetlocatie wordt

aangeduid op een luchtfoto in Figuur 6-1en op het gewestplan in Figuur 6-2. De

meetlocatie wordt gedetailleerd beschreven in Tabel 6.2.2.

Op 28 februari 2012 werd tijdens de dagperiode (tussen 7u en 19u) gemeten.

54/210 10705.160


Figuur 6-1 Luchtfoto’s met aanduiding van de meetpunten en relevante

geluidsbronnen

Koelgroep‐dak 2

Koelgroep‐dak 1

Afzuigventilatoren

Afzuigventilatoren

Persmachine

55/210 10705.160


Figuur 6-2 Aanduiding van de meet- en evaluatiepunten op het gewestplan

Tabel 6.2.2: Beschrijving van de meetlocatie van de ambulante meting

Meetpunt Omschrijving

MP1 Locatie is gelegen in de tuin van de buurwoning. Dit meetpunt ligt op dezelfde locatie als het meetpunt uit de metingen door milieu-inspectie. De meetlocatie ligt op ca. 20 m van het fabrieksgebouw van Verstraete.

Inkleuring gewestplan natuurgebied

Vlarem-gebied 7 = Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgelegd

Meetapparatuur SVAN 949 (serienr. 8152)

Meetperiode 28-02-2012

In het gekozen meetpunt werd het oorspronkelijke omgevingsgeluid statistisch

onderzocht op basis van de akoestische grootheden LAeq,T, LA1,T, LA5,T,

LA10,T, LA50,T, LA90,T en LA95,T. Voor de omgevingsmetingen werd een

integratietijd (T) van 15 minuten aangehouden waarbij de microfoon zich op 2 m

boven het plaatselijk maaiveld bevond en minstens op 4 m van elke gevel.

De meting werd verricht conform de richtlijnen van Vlarem en met meetapparatuur

die voldoet aan de eisen gesteld voor klasse 1-instrumenten volgens de IEC-

normering. Voor en na elke meting werden de meetketens met behulp van een

aangepaste ijkbron geijkt volgens de aanwijzingen van de fabrikant.

Alle meetresultaten worden weergegeven in bijlage 1. Tijdens de meting werd er

een windsnelheid van 3 m/s en een zuidwestenwind aangegeven. De

meteorologische gegevens werden ontleend aan het KMI-station van

Semmerzake.

Tijdens de metingen werden de waarden van de volgende grootheden bepaald:

MP1

MP2

56/210 10705.160


- LAeq,T : het A-gewogen equivalent geluidsniveau is een maat voor het

beschouwde fluctuerende geluid. De discontinue geluidsbelasting gedurende

een periode T wordt omgerekend naar het niveau van een continu geluid met

dezelfde geluidsbelasting.

- LA95,T: het A-gewogen geluidsdrukniveau dat gedurende 95% van de

observatieperiode T wordt overschreden. Het is een maat voor het

overwegend heersende achtergrondgeluidsniveau. Alhoewel de duurtijd van

de metingen niet overeenkomt met de bepalingen in VLAREM II, kunnen deze

meetresultaten indicatief getoetst worden aan de verschillende richtwaarden

en milieukwaliteitsnormen.

6.2.2.6 Vlarem beoordeling huidig omgevingsgeluid (~nulalternatief)

Afhankelijk van de ligging van het meetpunt volgens de gebiedsindeling van

Vlarem II (zie onderstaande Tabel 6.2.3) worden in Tabel 7.4.7 de

milieukwaliteitsnorm voor het omgevingsgeluid weergegeven.

Tabel 6.2.3: Vlarem milieukwaliteitsnormen

GEBIED MILIEUKWALITEITSNORMEN IN dB(A) IN OPEN LUCHT

Overdag ‘s Avonds ‘s Nachts

1° Landelijke gebieden en gebieden voor verblijfsrecreatie

40 35 30

2° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van industriegebieden niet vermeld sub 3° of van gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen

50 45 45

3° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van gebieden voor ambachtelijke bedrijven en kleine en middelgrote ondernemingen, van dienstverleningsgebieden of van ontginningsgebieden, tijdens de ontginning

50 45 40

4° Woongebieden 45 40 35

5° Industriegebieden, dienstverleningsgebieden, gebieden voor gemeenschapsvoorzieningen en openbare nutsvoorzieningen en ontginningsgebieden tijdens de ontginning

60 55 55

5bis° Agrarische gebieden 45 40 35

6° Recreatiegebieden, uitgezonderd gebieden voor verblijfsrecreatie

50 45 40

57/210 10705.160


GEBIED MILIEUKWALITEITSNORMEN IN dB(A) IN OPEN LUCHT

Overdag ‘s Avonds ‘s Nachts

7° Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgelegd

45 40 35

8° Bufferzones 55 50 50

9° Gebieden of delen van gebieden op minder dan 500 m gelegen van voor grindwinning bestemde ontginningsgebieden tijdens de ontginning

55 50 45

Tabel 6.2.4: Milieukwaliteitsnormen voor de meetpunten

Meetpunt Gebiedsindeling volgens Vlarem-bijlage 2.2.1 Milieukwaliteitsnormen in dB(A)

Dag Avond Nacht

MP1 7° Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgelegd

45 40 35

Voor de beschrijving van de kwaliteit van het huidige omgevingsgeluid wordt het

gemeten omgevingsgeluid vergeleken met de milieukwaliteitsnormen van Vlarem

II.

Een overzicht van de LA95,T-waarden (met T = 15 minuten) van het

omgevingsgeluid in het meetpunt gedurende de dagperiode wordt weergegeven in

Tabel 6.2.5. In de tabel wordt een vergelijking gemaakt met de milieukwaliteitsnorm

van Vlarem II.

Tabel 6.2.5: LA95,T-waarden (met T=15 minuten) ambulante meting en

beoordeling met milieukwaliteitsnorm dagperiode

Meetpunt Vlarem-gemiddelde LA95,1h-waarden in dB(A) dag

Milieukwaliteitsnorm dag (dB(A))

vergelijking

MP1 41,3 45 -3,7

Op basis van de resultaten van de ambulante omgevingsmeting kan er

geconcludeerd worden dat de milieukwaliteitsnorm voor de dag gehaald wordt.

Uit bovenstaande tabellen volgt dat ter hoogte van MP1 het omgevingsgeluid in

2012 gelijkaardig is aan het omgevingsgeluid in 1993.

58/210 10705.160


6.2.3 Beschrijving van de referentiesituatie

De beschrijving van de referentiesituatie (huidige infrastructurele situatie maar

zonder drukkerij Verstraete in werking) werd bepaald op basis van een nieuwe

geluidsimmissiemeting. Er werd een nieuwe langdurige geluidsmeting uitgevoerd

ter hoogte van MP2 in de Urselseweg op 500 m van drukkerij Verstraete. De

locatie werd gekozen langs dezelfde Urselseweg waar er gelijkaardige

omgevingsgeluiden voorkomen, maar waar drukkerij Verstraete geen invloed heeft

op het omgevingsgeluid. De meetlocatie MP2 wordt aangeduid op een luchtfoto en

op het gewestplan in Figuur 6-1 en Figuur 6-2.

Om een representatieve weergave te verkrijgen van de gemiddelde

geluidsbelasting voor de dag-, avond- en nachtperiode werd een langdurige meting

uitgevoerd over een meetduur van 5 opeenvolgende dagen.

De meetlocatie wordt gedetailleerd beschreven in Tabel 6.2.6

Tabel 6.2.6: Beschrijving van de meetlocatie van de langdurige meting

Meetpunt Omschrijving

MP2 Locatie is gelegen in de voortuin van een woning gelegen langs de Urselseweg 156 te Knesselare.

Inkleuring gewestplan landschappelijk waardevolle agrarische gebieden

Vlarem-gebied 7 = Alle andere gebieden, uitgezonderd: bufferzones, militaire domeinen en deze waarvoor in bijzondere besluiten richtwaarden worden vastgelegd

Meetapparatuur SVAN 949 (serienr. 8152)

Meetperiode 05-07-2012 tot 09-07-2012

In het gekozen meetpunt werd het oorspronkelijke omgevingsgeluid statistisch

onderzocht op basis van de akoestische grootheden LAeq,T, LA1,T, LA5,T,

LA10,T, LA50,T, LA90,T en LA95,T. Voor de omgevingsmetingen werd een

integratietijd (T) van 1 uur aangehouden waarbij de microfoon zich op 3 m boven

het plaatselijk maaiveld bevond en minstens op 4 m van elke gevel.

De meting werd verricht conform de richtlijnen van Vlarem en met meetapparatuur

die voldoet aan de eisen gesteld voor klasse 1-instrumenten volgens de IEC-

normering. Voor en na elke meting werden de meetketens met behulp van een

aangepaste ijkbron geijkt volgens de aanwijzingen van de fabrikant.

Voor de langdurige geluidsmeting worden de LA95,1h-waarden gemiddeld volgens

de bepalingen van Vlarem en dit voor de dag-, avond- en nachtperiode. De

meetresultaten van de langdurige meting worden volledig weergegeven in bijlage

2. De meteorologische gegevens werden ontleend aan het KMI-station van

Semmerzake.

Voor de beschrijving van de kwaliteit van het huidige omgevingsgeluid worden de

LA95-waarden vergeleken met de toepasselijke milieukwaliteitsnormen van Vlarem

II.

De beoordeling van de kwaliteit van het omgevingsgeluid op basis van de

langdurige meting wordt weergegeven in Tabel 6.2.7.

59/210 10705.160


Tabel 6.2.7: Gemiddelde LA95,1h-waarden en beoordeling met

milieukwaliteitsnormen

Meetpunt Periode Vlarem gemiddelde LA95,1h-waarden van het omgevingsgeluid

Milieukwaliteitsnorm Vergelijking

MP2 Dag 41,1 45 -3,9

Avond 41,7 40 +1,7

nacht 32,0 35 -3,0

Gedurende de dag en de nachtperiode voldoet het omgevingsgeluid ruim aan de

milieukwaliteitsnorm. Tijdens de avondperiode wordt de milieukwaliteitsnorm

overschreden.

Wanneer het gemeten omgevingsgeluid (LA95,T) in de referentiesituatie (zonder

drukkerij Verstraete in werking) gemeten in MP2 tijdens de dag (= 41,1 dB(A))

vergeleken wordt met het gemeten omgevingsgeluid (LA95,T) in de huidige situatie

(met drukkerij Verstraete in werking) gemeten in MP1 tijdens de dag (= 41,3 dB(A,

zie Tabel 6.2.5) kan er besloten worden dat het omgevingsgeluid nagenoeg gelijk

is en dat tijdens de dagperiode de invloed van de omgeving bepalend is en niet de

drukkerij Verstraete.

6.3 Effectbespreking en beoordeling van de geplande situatie

6.3.1 Methodiek

Voor de beschrijving van de geluidsimpact van de bedrijvigheid wordt in de eerste

plaats een inventaris (bronbeschrijving en -locatie) opgemaakt van de relevante

geluidsbronnen (zie § 6.3.2). De relevante geluidsbronnen worden benoemd en

gelokaliseerd op een grondplan.

De specifieke geluidsbijdrage van het bedrijf wordt bepaald uit ambulante

geluidsmetingen ter hoogte van de geluidsbronnen en ter hoogte van meetpunt

MP1.

Het geluidsvermogen van de relevante geluidsbronnen worden gebruikt als input

voor het rekenmodel IMMI 2011 waarmee de geluidsoverdracht naar de omgeving

ter hoogte van MP1 wordt bepaald volgens ISO 9613-2.

Het gemodelleerde specifieke geluid van de drukkerij Verstraete wordt vergeleken

met het gemeten omgevingsgeluid ter hoogte van meetpunt MP1.

Voor de beoordeling van het huidige specifieke geluid (met drukkerij Verstraete in

werking) wordt een vergelijking gemaakt met de Vlarem-geluidsnormen waarbij

een onderscheid wordt gemaakt in de voorwaarden voor de “bestaande” en

“nieuwe” inrichtingen.

60/210 10705.160


De beoordeling van de geluidsimpact (verschil tussen met en zonder drukkerij

Verstraete in werking) gebeurt enerzijds in functie van de huidige bestemming

(nulalternatief, zie § 6.4) en anderzijds in functie van de toekomstige bestemming

(geplande situatie – zie § 6.3.3) omdat in de toekomstige toestand andere

geluidsvoorwaarden van toepassing zullen zijn.

De beoordeling van de geluidsimpact gebeurt conform het significantiekader zoals

gedefinieerd in het MER-richtlijnenboek voor de discipline geluid en trillingen

(28/02/2011 ref.: LNE/AMNEB/MER/2008.10.28) zie Tabel 6.3.1. Voor de

beschrijving van de significantie van de geluidseffecten wordt uitgegaan van de

invloed op de omgeving in combinatie met de vigerende wetgeving (Vlarem).

Voor de koppeling met milderende maatregelen wordt de “tussenscore” (kolom 2

uit Tabel 6.3.1) gecorrigeerd naargelang aan de vigerende wetgeving (Vlarem)

wordt voldaan of niet. Dit resulteert in een “eindscore” (kolommen 3 t/m 7 uit Tabel

6.3.1) die gekoppeld is aan de milderende maatregelen (

61/210 10705.160


Tabel 6.3.2). Voor de lege vakken kan de deskundige zelf een score aangeven,

vergezeld van een degelijke motivatie.

Tabel 6.3.1: Significantiekader voor de industrie

Lsp ≤ GW Lsp > GW Lsp ≤ RW RW < Lsp ≤ RW+10 Lsp > RW+10

∆LAX,T > +6 -3 -1 -3 -1 -2 -3

+3 < ∆LAX,T ≤ +6 -2 -1 -3 -1 -2 -3

+1 < ∆LAX,T ≤ +3 -1 -1 -3 -1 -1 -3

-1 ≤ ∆LAX,T ≤ +1 0 0 -1/-2 (**) 0 -1 -3

-3 ≤ ∆LAX,T < -1 +1 +1 - +1 +1 -

-6 ≤ ∆LAX,T < -3 +2 +2 - +2 +2 -

∆LAX,T < -6 +3 +3 - +3 +3 -

Legende

Lsp = specifiek geluid

GW = grenswaarde volgens het beslissingsschema 4.6.6.1 van Vlarem IIRW = richtwaarde

∆LAX,T = verschil in omgevingsgeluid in dB(A) voor en nadat een project zal zijn uitgevoerd

met X : - "N" parameter van statistische analyse [LAN,T]

- "eq" voor het equivalente geluidsdrukniveau [LAeq,T] van het omgevingsgeluid

met T : de duur in seconden

(*) bij hervergunning dient Lvoor gebruikt te worden alsof het bestaande bedrijf er niet was. Bij een hervergunning van een inrichting met een mix van bestaande en nieuwe bronnen is het oorspronkelijk omgevingsgeluid voor de nieuwe bronnen, het omgevingsgeluid met de bestaande bronnen van de inrichting in werking.(**) de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie).- voor niet Vlarem punten wordt enkel de tussenscore gebruikt en geen eindscore.

Eindscore na correctienieuw of veranderingtussenscore

(effectscore)

invloed op omgeving (*):

Lna - Lvoor = ∆LAX,T

bestaand

62/210 10705.160


Tabel 6.3.2: Koppeling met milderende maatregelen

6.3.2 Bepaling van het specifieke geluid van de bedrijvigheid Verstraete

Tijdens het terreinbezoek op 28 februari 2012 werden volgende geluidsbronnen

vastgesteld:

1. Op het dak staan 2 koelgroepen naast elkaar (verder genaamd: koelgroep dak

1). Deze koelgroepen worden aangeduid op Figuur 6-1. De koelgroepen

zorgen voor zowel verwarming als voor koeling en draaien afhankelijk van de

temperatuur binnen het bedrijf. ‘s Nachts draaien de koelgroepen minder dan

overdag aangezien de buitentemperatuur dan lager is. Deze koelgroepen zijn

continu in bedrijf (uitgezonderd weekend, feestdagen en collectieve

vakantiedagen), maar starten en stoppen automatisch volgens de gevraagde

regelingen (niet manueel bedienbaar).

2. Meer noordwaarts nabij de Urselseweg staat er nog een koelgroep op het dak

(verder genaamd koelgroep dak 2). Deze koelgroep wordt ook aangeduid op

Figuur 6-1 De koelgroep zorgt voor zowel verwarming als voor koeling en

draait afhankelijk van de temperatuur binnen het bedrijf. ‘s Nachts draait de

koelgroep minder dan overdag aangezien de buitentemperatuur dan lager is.

Deze koelgroep is continu in bedrijf (uitgezonderd weekend, feestdagen en

collectieve vakantiedagen), maar start en stopt automatisch volgens de

gevraagde regelingen (niet manueel bedienbaar).

3. Vooraan het gebouw aan de kant van de Urselseweg bevindt zich een

persmachine die op geregelde basis (10 bakken per werkshift van 8 uur)

gedurende 8 minuten polyprop-afval perst. Deze persmachine wordt gebruikt

van 8u tot 20u45. Buiten deze uren wordt een andere persmachine gebruikt

die zich achteraan op de parking bevindt en waarbij het geluid afgeschermd

wordt door het gebouw en bijgevolg niet als relevant wordt beschouwd voor

de berekening van de specifieke geluidsbijdrage ter hoogte van MP1.

4. Achteraan het gebouw en langs de oostkant van het gebouw staan er op de

vloer ook enkele afzuigventilatoren (zie Figuur 6-1). Deze toestellen starten en

stoppen volgens de temperatuur van het vochtwater van een drukpers. Als de

temperatuur van het vochtwater te hoog wordt, zullen de ventilatoren even

draaien en daarna terug stil vallen (gelijkaardig met koelradiator van auto). In

de zomer draaien deze ventilatoren vaker dan in de winter. ‘s Nachts kunnen

deze afzuigventilatoren ook draaien, maar minder aangezien de

buitentemperatuur dan lager is en het vochtwater rapper kan gekoeld worden.

milderende maatregelen

-3 zeer significant negatiefEr dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen te koppelen aan de korte termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

-2 significant negatiefEr dient noodzakelijkerwijs gezocht te worden naar milderende maatregelen, eventueel te koppelen aan de lange of langere termijn. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

-1 matig significant negatief

Onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend, maar indien de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden aangeven dat er zich een probleem kan stellen dan dient de deskundige over te gaan tot voorstellen van milderende maatregelen. Bij het ontbreken ervan dient dit gemotiveerd te worden.

effectbeoordeling

63/210 10705.160


Tijdens het terreinbezoek waren deze ventilatoren niet in werking. Daar deze

geluidsbronnen afgeschermd worden door het gebouw en deze ventilatoren

niet continue in werking zijn, worden ze niet als relevante geluidsbronnen

beschouwd voor de berekening van de specifieke geluidsbijdrage ter hoogte

van MP1. Bijgevolg wordt er verder geen rekening gehouden met deze

afzuigventilatoren.

De specifieke geluidsbijdrage van de relevante geluidsbronnen (3 koelgroepen op

het dak en de persmachine vooraan het gebouw) wordt hierna bepaald aan de

hand van geluidsmetingen en overdrachtsberekeningen.

6.3.2.1 Bepaling van de geluidsvermogenniveaus

Voor de bepaling van de specifieke geluidsbelasting en voor de opbouw van het

simulatiemodel werden metingen uitgevoerd vlakbij de geluidsbronnen en op enige

afstand.

Alle metingen werden uitgevoerd op 28 februari 2012 tussen 11u00 en 13u00.

Gedurende de metingen werd geen neerslag genoteerd.

De bronmetingen worden uitgevoerd onder volgende condities:

- Microfoonhoogte: tussen 1m en 3m t.o.v. dakniveau

- Meetduur: maximaal 3 minuten per meting

- Meetgrootheid : LAeq,T

- Frequentieanalyse: volgens 1/3 octaafbandspectrum van 12 Hz tot 20.000 Hz

- Meetapparatuur: klasse 1 conform IEC-804 en Vlarem

- meettoestel SVAN 949 (serienr. 8152)

- ijkbron CEL 284-2 (serienr. 4/09225636)

- microfoon MK 250B (serienr. 109) met windbol

De metingen en meetresultaten worden samengevat in onderstaande Tabel 6.3.3:

Meetresultaten. De meetpunten worden aangeduid op de luchtfoto in Figuur 6-1.

Een gedetailleerde weergave van de meetresultaten wordt gegeven in bijlage 1.

De meetresultaten die worden weergegeven zijn de LAeq,T-waarden van de

gemeten geluidsdrukniveaus. Daar het geluidsdrukniveau ter hoogte van het bedrijf

sterk beïnvloed wordt het verkeersgeluid afkomstig van de Urselseweg werd voor

enkele metingen (1,3 en MP1) ook het geluidsniveau LAeq bepaald uit de stille

periodes wanneer er geen auto’s passeerden. De bepaling van het geluidsniveau

in de stille periodes wordt weergegeven in de figuren in bijlage 1..

64/210 10705.160


Tabel 6.3.3: Meetresultaten

Meting LocatieMeetperiode T (s)

LAeq,T gemeten

dB(A)

LAeq,stille periodes

dB(A)1 op 12 m van koelgroep dak 1 00:01:01 63,4 63,12 op 25 m van koelgroep dak 1 00:00:39 54 -3 op 25 m van koelgroep dak 1 00:00:40 53,2 52,44 op 10 m van de persmachine (in werking) 00:02:09 63 -5 op 10 m van de persmachine (niet in werking) 00:02:05 60,5 -

MP1 ter hoogte van MP1 00:15:02 51,6 42,6

Geluidsvermogenniveau ‘Koelgroep dak 1’

‘Koelgroep dak 1’ bestaat uit 2 koelgroepen die gebruikt worden voor zowel

verwarming als koeling. Deze koelgroepen zijn continu in bedrijf (uitgezonderd

weekend, feestdagen en collectieve vakantiedagen), maar starten en stoppen

automatisch volgens de gevraagde regelingen (niet manueel bedienbaar). Tijdens

het terrein bezoek op 28 februari waren deze koelgroepen in werking en maakten

ze een representatief geluid (ook representatief voor bijvoorbeeld in de zomer

wanneer de airco’s opstaan). Er dient opgemerkt te worden dat de koelgroepen ‘s

nachts minder draaien dan overdag aangezien de buitentemperatuur dan lager is.

Door het gemeten geluidsvermogenniveau van overdag ook te gebruiken voor de

berekeningen van het specifieke geluidsbijdrage in de nacht, is de berekende

nachtbijdrage een worst case situatie.

Het geluidsvermogenniveau van de 2 naast elkaar staande koelgroepen

‘koelgroepen dak 1’ (zie Figuur 6-1) wordt bepaald aan de hand van de

geconcentreerde bronmethode (methode II.2). Deze methode staat beschreven in

“Meet- en rekenmethode industrielawaai voor complexe situaties (methode II)” in

“Meten en rekenen industrielawaai” (Nederland 1999).

Voor de bepaling van het geluidsvermogenniveau van de ‘koelgroepen dak 1’

wordt gesteund op de geluidsdrukmetingen 1 (op 12 m), 2 (op 25 m) en 3 (op 25

m) (zie Tabel 6.3.3) tijdens de dagperiode. Voor de metingen 1 en 3 wordt het

geluidsdrukniveau van de stille periodes (zonder autoverkeer) genomen.

Vervolgens wordt het geluidsvermogenniveau uit deze 3 metingen bepaald [LW =

gemeten LAeq,op afstand R + 10 log (4 � R²)] en gemiddeld. Hieruit volgt dat de

‘koelgroepen dak 1’ een gemiddeld geluidsvermogenniveau van 93,3 dB(A) heeft.

Het spectrum van het geluidsvermogenniveau van de ‘koelgroep dak 1’ (2 naast

elkaar staande koelgroepen) werd bepaald uit de meting 1 tijdens de stille periodes

en werd toegepast op het berekende gemiddelde geluidsvermogenniveau en wordt

weergegeven in 1/3 tertsbanden in onderstaande Tabel 6.3.4.

Tabel 6.3.4: Geluidsvermogenniveau en geluidsspectrum van ‘koelgroep dak 1’

1/3 tertsbanden in dB Totaal LAeq,T Hz 12,5 16 20 25 31,5 40 50 63 80 100 (dB(A))dB 93,3 92,1 90,1 91,8 87,2 86,9 89,6 85,5 84,5 87,8 93,3Hz 125 160 200 250 315 400 500 630 800 1000dB 84,0 86,0 84,9 78,7 83,5 80,8 95,5 80,5 78,0 77,7Hz 1250 1600 2000 2500 3150 4k 5k 6,3k 8k 10kdB 74,2 72,7 71,4 69,8 68,3 66,1 62,7 61,4 60,4 53,2

65/210 10705.160


Geluidsvermogenniveau ‘Koelgroep dak 2’

Het geluidsvermogenniveau van de ‘koelgroep dak 2’ (zie Figuur 6-1) kon niet

opgemeten worden daar het achtergrondgeluid afkomstig van het verkeer op de

Urselseweg tijdens het terreinbezoek te hoog was. De ‘koelgroep dak 2’ ligt

namelijk op relatief kleine afstand van de Urselseweg.

Daar de ‘koelgroep dak 2’ van hetzelfde type is als de 2 naast elkaar staande

koelgroepen ‘koelgroep dak 1’ (die samen werden opgemeten), wordt het

geluidsniveau van de ‘koelgroep dak 2’ bepaald uit het opgemeten

geluidsvermogenniveau van ‘koelgroep dak 1’. Het geluidsvermogenniveau van de

‘koelgroep dak 2’ ligt 3 dB(A) lager [LW koelgroep dak 2 = LW koelgroep dak 1 -10

log(2)] dan het geluidsvermogenniveau van de ‘koelgroep dak 1’.

Het spectrum van het geluidsvermogenniveau van de ‘koelgroep dak 2’, zoals zal

aangenomen worden in het overdrachtsmodel, wordt weergegeven in 1/3

tertsbanden in onderstaande Tabel 6.3.5.

Tabel 6.3.5: Geluidsvermogenniveau en geluidsspectrum van ‘koelgroep dak 2’


Geluidsvermogenniveau ‘persmachine’

Vooraan het gebouw aan de kant van de Urselseweg bevindt zich een

persmachine die op geregelde basis (10 bakken per werkshift van 8 uur)

gedurende 8 minuten polyprop-afval perst. Deze persmachine wordt gebruikt van

8u tot 20u45 en dus niet ‘s nachts. Daar het geluid van de persmachine meer dan

10 % van de beoordelingsperiode voorkomt (10 x 8 min op 480 min = 16,7 %)

wordt het als een continue geluidsbron beschouwd en beoordeeld.

Het geluidsvermogenniveau van de ‘persmachine’ (zie Figuur 6-1) wordt bepaald

aan de hand van de geconcentreerde bronmethode (methode II.2). Deze methode

staat beschreven in “Meet- en rekenmethode industrielawaai voor complexe

situaties (methode II)” in “Meten en rekenen industrielawaai” (Nederland 1999).

Daar de persgroep nabij de relatief ‘drukke’ Urselseweg gelegen is, is er een

relatief hoog achtergrondgeluid aanwezig. Het geluidsdrukniveau op 10 meter werd

bepaald door het gemeten geluidsdrukniveau van de persmachine op 10 m te

verminderen met het gemeten geluidsdrukniveau op 10 m zonder de persmachine

(achtergrondgeluid):

Lp,10 m = gemeten Lp,10 m met pers in werking met achtergrondgeluid - gemeten LAeq, achtergrondgeluid zonder

pers in werking

Lp,10 m = meting 4 – meting 5

Lp,10 m = 63 dB(A) – 60,5 dB(A)

Lp,10 m = 59,4 dB(A)

66/210 10705.160


Voor de bepaling van het geluidsvermogenniveau van de ‘persgroep’ wordt

bijgevolg gesteund op de geluidsdrukmetingen 4 (op 10 m met pers in werking) en

5 (op 10 m zonder pers in werking) (zie Tabel 6.3.3). Vervolgens wordt het

geluidsvermogenniveau uit Lp,10m bepaald [LW = Lp,10m + 10 log (4 R²) met R=10

m]. Hieruit volgt dat de ‘persmachine’ een geluidsvermogenniveau van 90,4 dB(A)

heeft.

Het spectrum van het geluidsvermogenniveau van de ‘persmachine’ werd bepaald

uit de meting 4 en werd toegepast op het berekende geluidsvermogenniveau en

wordt weergegeven in 1/3 tertsbanden in onderstaande Tabel 6.3.4.

Tabel 6.3.6: Geluidsvermogenniveau en geluidsspectrum van ‘persmachine’


6.3.2.2 Overdrachtsmodellering

De geluidsimmissie wordt bepaald via een overdrachtsberekening conform ISO-

9613-2. In de overdrachtsberekening wordt rekening gehouden met de

geometrische uitbreiding van het geluid (Dgeo), luchtabsorptie (Dlucht),

bodeminvloed (Dbodem) en afscherming/reflectie van gebouwen op het

bedrijfsterrein. Alle andere invloeden (meteorologische omstandigheden, vegetatie,

enz) worden niet beschouwd. Voor de overdrachtsberekeningen wordt beroep

gedaan op het akoestische rekenmodel IMMI 2011 plus. ”.

Aan de hand van bovengenoemde bronmetingen werd het geluidsvermogenniveau

bepaald van de relevante geluidsbronnen. De relevante bronvermogens werden

ingevoerd in het IMMI-geluidsmodel, waarin de relevante geometrische data

(relevante gebouwen) aanwezig zijn.

Het akoestische model IMMI 2011 plus wordt gebruikt om de continue

geluidsproductie van de koelgroep dak 1 en 2 en de persmachine te simuleren.

Het model laat toe om de individuele geluidsbelasting van de drukkerij Verstraete

in kaart te brengen.

In de modellering wordt verder uitgegaan van de volgende gegevens:

- de geometrische uitbreiding van het geluid;

- de luchtabsorptie;

- bodemfactor G = 0,8;

- afscherming en reflectie van gebouwen;

- exacte ligging van de geluidsbronnen en ontvanger (x, y en z-coördinaat);

- geluidsvermogenniveau van ‘koelgroep dak 1’ = 93,3 dB(A) met het

geluidspectrum zoals gegeven in Tabel 6.3.4 met een bronhoogte van 6,3 m-

mv;

67/210 10705.160


- geluidsvermogenniveau van ‘koelgroep dak 2’ = 90,3 dB(A) met het

geluidspectrum zoals gegeven in Tabel 6.3.5 met een bronhoogte van 5,4 m-

mv;

- geluidsvermogenniveau van ‘persmachine’ = 90,4 dB(A) met het

geluidspectrum zoals gegeven in Tabel 6.3.6 met een bronhoogte van 2 m-

mv;

- hoogte dak tussen koelgroep dak 1 en 2 = 5,3 m-mv

- hoogte meest westelijk gelegen dak tussen dak met koelgroepen en MP1 =

4,45 m-mv

- Ontvangerhoogte = 4 m

- Berekening bij meewindsituatie (van bron naar ontvanger)

- Terrein wordt volledig vlak beschouwd

- De conciërge woning

De geluidsbelasting van de drukkerij Verstraete voor de dagperiode (‘koelgroep

dak 1’, ‘koelgroep dak 2’ en ‘persmachine’ in werking) en voor de nachtperiode

(‘koelgroep dak 1’ en ‘koelgroep dak 2’ in werking) wordt in kaart gebracht via 2

geluidscontourenkaarten (dag en nacht) in bijlage 3. Het totale specifiek geluid ter

hoogte van de dichtstbijgelegen woning in het meetpunt MP1 (zie Figuur 6-1) voor

de dagen nachtperiode wordt weergegeven in Tabel 6.3.7 alsook de

geluidsbijdrage per relevante geluidsbron.

Het huidig continu specifiek geluid van de drukkerij Verstraete werd in 1/3e

tertsbanden berekend voor de dagen nachtperiode met IMMI 2011 en wordt

gegeven in bijlage 4.

Tabel 6.3.7: Berekend huidig continu specifiek geluid ter hoogte van meetpunt

MP1 (nabij dichtstbijgelegen woning)

Relevante geluidsbron Berekend continu specifiek geluid dag en avond (dB(A))

Berekend continu specifiek geluid nacht (dB(A))

Koelgroep dak 1 39,6 39,6

Koelgroep dak 2 36,2 36,2

Persmachine 40,7 -

Totale specifieke geluidsbijdrage 44 41,2

Er dient opgemerkt te worden dat het berekend continu specifiek geluid voor de

dag en avond een worst case aanname is. De koelgroepen starten en stoppen

namelijk automatisch volgens de gevraagde regelingen afhankelijk van de

temperatuur buiten en binnen (niet manueel bedienbaar) en zijn bijgevolg niet

allemaal altijd in werking. Ook de persmachine is niet altijd in werking en perst

slechts 10 bakken (ca. 8 minuten per bak) per werkshift van 8 uur3.

3 Daar het geluid van de persmachine meer dan 10 % van de beoordelingsperiode voorkomt (10 x 8 min op 480 min = 16,7 %) wordt het als een continue geluidsbron beschouwd en beoordeeld

68/210 10705.160


Wanneer gerekend wordt met de berekende 44 dB(A) voor de dagen

avondperiode wordt er vanuit gegaan dat de koelgroep dak 1 en koelgroep dak 2

en de persmachine samen continue gedurende de dag en avond in werking zijn.

Op sommige momenten kan dit wel voorkomen vandaar dat deze worst case

situatie werd berekend en beoordeeld.

Ook ’s nachts kan het berekend continu specifiek geluid (41,2 dB(A)) als worst

case beschouwd worden daar de koelgroepen ‘s nachts minder draaien dan

overdag aangezien de buitentemperatuur dan lager is.

6.3.2.3 Nauwkeurigheid

De geluidsoverdracht in een “buitenomgeving” varieert t.g.v. de meteorologische

omstandigheden. Door de geluidsoverdrachtberekening bij een “gematigde”

meewindconditie te beschouwen volgens ISO 9613-2 wordt de invloed van

variaties in de meteorologische omstandigheden beperkt (meewindoverdracht

volgens ISO 9613-2: 1) windrichting van bron naar ontvanger binnen een hoek van

45° t.o.v. de verbindingslijn tussen bron en ontvanger en 2) windsnelheid tussen 1

m/s en 5 m/s gemeten op een hoogte van 3 m tot 11m). Volgens ISO 9613-2

bedraagt de nauwkeurigheid op het berekende (breedband) immissieniveau ± 3

dB(A) tot een afstand van maximaal 1000 m. Deze nauwkeurigheid geldt in het

geval met een meteorologische correctiefactor wordt gerekend en voor situaties

waar geen reflectie en/of demping aanwezig is door geluidsafscherming. Volgens

BEGIS wordt de overdrachtsberekening uitgevoerd voor meewindsituatie (zonder

meteorologische correctiefactor) zodat de genoemde nauwkeurigheid kleiner zal

zijn dan ± 3 dB(A). In praktijksituaties wordt een nauwkeurigheid van ± 3 dB(A)

aangenomen tot 250 m.

6.3.2.4 Tonaliteit

Het gemeten omgevingsgeluid in meetpunt MP1 (zie meting in bijlage 1) werd

onderzocht op tonale componenten op basis van een 1/3 octaafbandanalyse van

12,5 Hz tot 10 000 Hz. Er komt geen tonaal karakter (wanneer in het

frequentiegebied van 50 Hz tot 10.000 Hz een tertsband ten minste 5 dB hoger is

dan de waarde van beide aanliggende tertsbanden) voor. Er wordt bijgevolg geen

correctie van 5 dB(A) toegepast. Er dient wel opgemerkt te worden dat er bij de

metingen op korte afstand van de koelgroep dak 1’ wel een tonaal karakter

voorkomt bij de 500 Hz (zie meting 1, 2 en 3 in bijlage 1 in § 23.1 ). Bij de

berekende specifieke geluidsbijdrage (met behulp van immi) ter hoogte van MP1

(zie bijlage 4 in § 23.4) werd er ook een tonaal karakter vastgesteld bij de 500 Hz.

6.3.2.5 Vergelijking omgevingsmeting

Het omgevingsgeluid ter hoogte van meetpunt MP1 wordt als relevant beschouwd

om te vergelijken met het berekende specifieke geluid van drukkerij Verstraete.

Daar het geluidsdrukniveau ter hoogte van MP1 beïnvloed wordt door het

verkeersgeluid afkomstig van de Urselseweg, werd voor de vergelijking het

geluidsniveau LAeq bepaald uit de stille periodes wanneer er geen auto’s

passeerden (zie Tabel 6.3.3). Tijdens deze stille periodes in de meting ter hoogte

van MP1 waren enkel de koelgroepen (‘koelgroep dak 1’ en ‘koelgroep dak 2’) in

werking en niet de persmachine.

69/210 10705.160


Onderstaande Tabel 6.3.8 geeft de vergelijking weer van het berekend specifieke

geluid van de ‘koelgroep dak 1’ en ‘koelgroep dak 2’ en het omgevingsgeluid

tijdens de stille periodes ter hoogte van meetpunt MP1 (zonder persmachine).

Tabel 6.3.8: Vergelijking berekend specifiek geluid ‘koelgroep dak 1’ en ‘koelgroep

dak 2’ en het omgevingsgeluid tijdens de stille periodes ter hoogte van meetpunt

MP1 (zonder persmachine)

Meetpunt Berekend continu specifiek geluid LAeq (dB(A))

LAeq, stille periodes (dB(A))

Vergelijking (dB(A))

MP1 41,2 42,6 -1,4

Hieruit volgt dat het berekend specifieke geluid in MP1 en het gemeten specifieke

geluid van de drukkerij Verstraete ter hoogte van MP1 minder dan 3 dB(A)

verschillen, wat binnen de nauwkeurigheid van de berekeningsmethode valt.

6.3.2.6 Vlarem beoordeling specifiek geluid Verstraete

Conform Vlarem wordt er een onderscheid gemaakt tussen “bestaande”

inrichtingen die getoetst worden aan de Vlarem richtwaarden en tussen “nieuwe”

inrichtingen die getoetst worden aan de Vlarem grenswaarden. Het bepaalde

huidige specifieke geluid dient dus opgesplitst te worden in een deel afkomstig van

de “bestaande” inrichtingen en een deel afkomstig van de “nieuwe” inrichtingen.

Daar de ‘persmachine’ een nieuwe machine is sinds eind 2007-begin 2008 wordt

deze ‘persmachine’ als ‘nieuwe inrichting’ beschouwd.

De koelgroepen op het dak (‘koelgroep dak 1’ en koelgroep dak 2’) werden begin

2007 vervangen door nieuwe koelgroepen. De nieuwe koelgroepen zijn

geluidsarmere toestellen en staan op geluidsdempers gemonteerd. De

koelgroepen staan sinds 2007 ook verzonken ten opzichte van het dak om zoveel

mogelijk geluidshinder te vermijden. Volgens de milieuvergunning werden de

koelgroepen pas in 1997 geplaatst. De koelgroepen worden bijgevolg ook als

‘nieuwe inrichting’ beschouwd.

Het specifieke geluid afkomstig van de “nieuwe” inrichtingen (‘koelgroep dak 1’,

‘koelgroep dak 2’ en ‘persmachine’) dient getoetst te worden aan de Vlarem

grenswaarden (zie Vlarem II schema 4.5.6.1).

De Vlarem grenswaarden kunnen voor geluid als volgt samengevat worden:

- Indien het oorspronkelijk omgevingsgeluid lager is dan de richtwaarde, dient

het specifieke geluid lager te zijn dan de richtwaarde verminderd met 5 dB(A).

- Indien het oorspronkelijk omgevingsgeluid gelijk is aan of hoger dan de

richtwaarde, dient het specifieke geluid van de nieuwe inrichting (Lsp) aan de

meest strenge van de volgende twee voorwaarden te voldoen:

Lsp ≤ oorspronkelijk omgevingsgeluid – 5 dB(A)

en

Lsp ≤ richtwaarde

70/210 10705.160


Daar het MER betrekking heeft op een bestemmingswijziging in functie van de

bestendiging van een bestaand bedrijf, maar in de richtlijnen gesteld is dat als

referentiesituatie de situatie zonder het bedrijf in werking dient beschouwd te

worden, heeft het oorspronkelijk omgevingsgeluid (voor de bepaling van de

grenswaarde) betrekking op het omgevingsgeluid zonder de drukkerij Verstraete in

werking. Het oorspronkelijke omgevingsgeluid kan bijgevolg bepaald worden op

basis van de uitgevoerde omgevingsmeting voor de referentiesituatie. Voor de

bepaling van de grenswaarde voor de dag- avond- en nachtperiode ter hoogte van

MP1 worden de omgevingsmetingen van MP2 gebruikt voor de bepaling van de

referentiesituatie (zie hoofdstuk 6.2.3), met name LA95 = 41,1 dB(A), 41,7 dB(A)

en 32 dB(A) (zie Tabel 6.2.7). Hieruit volgt dat voor de dagen de nachtperiode het

omgevingsgeluid lager ligt dan de RW (respectievelijk 45 en 35 dB(A)) en de

grenswaarde bijgevolg RW – 5 dB(A) = 40 dB(A) voor de dag en 30 dB(A) voor de

nacht zal zijn. Voor de avondperiode ligt het omgevingsgeluid (41,7 dB(A)) hoger

dan de RW (40 dB(A)) en de grenswaarde bijgevolg 41,7 dB(A) – 5 dB(A) = 36,7

dB(A) zal zijn.

De grenswaarden alsook de Vlarembeoordeling van het specifieke geluid wordt

weergegeven in onderstaande Tabel 6.3.9. Onderstaande Tabel 6.3.9 geeft ook de

vergelijking met de grenswaarde in de plansituatie weer, wanneer het

bedrijfsterrein van drukkerij Verstraete ‘paars’ ingekleurd zou worden en het

meetpunt MP1 dan bijgevolg in een Vlarem gebied 2 (op minder dan 500 m van

een industriegebied) ligt (zie Tabel 6.2.3).

Tabel 6.3.9: berekend huidig specifiek geluid in MP1 en vergelijking met

grenswaarde

geluidsbronnen Berekend continu specifiek geluid (dB(A))

Huidige grenswaarde (dB(A))

vergelijking (dB(A))

Grenswaarde in plansituatie (dB(A))

vergelijking (dB(A))

Dag: 7u-19u 41,2 45-5=40 + 1,2 50-5=45 - 3,8

koelgroepen Avond: 19u-22u

41,2 41,2-5=36,7 + 4,5 45-5=40 + 1,2

Nacht: 22u-7u

41,2 35-5=30 + 11,2 45-5=40 + 1,2

Dag: 7u-19u 40,7 45-5=40 +0,7 50-5=45 -4,3

‘persmachine’ Avond: 19u-22u

40,7 41,2-5=36,7 + 4 45-5=40 + 0,7

Dag: 7u-19u 44 45-5=40 +4 50-5=45 -1

Samen (koelgroepen en persmachine)

Avond: 19u-22u

44 41,2-5=36,7 +7,3 45-5=40 +4

Nacht: 22u-7u

41,2 35-5=30 + 11,2 45-5=40 +1,2

71/210 10705.160


Het specifieke geluid afkomstig van de koelgroepen voldoet tijdens de dag-, avond-

en nachtperiode niet aan de huidige Vlarem grenswaarde. Ook het specifieke

geluid afkomstig van de persmachine voldoet tijdens de dagen avondperiode niet

aan de huidige Vlarem grenswaarde. Wanneer alle koelgroepen en de

persmachine samen in werking zijn wordt de huidige Vlarem grenswaarden

bijgevolg ook voor alle beoordelingsperiodes overschreden.

Wanneer in de plansituatie het bedrijfsterrein van drukkerij Verstraete ‘paars’

ingekleurd wordt, zal het meetpunt MP1 in een Vlarem gebied 2 op minder dan 500

m van een industriegebied liggen en zijn er andere Vlarem grenswaarden van

toepassing.

In de plansituatie voldoet het specifieke geluid afkomstig van de koelgroepen

tijdens de dagperiode wel en tijdens de avond- en nachtperiode net niet (+1,2

dB(A)) aan de Vlarem grenswaarde (de overschrijding valt binnen de

nauwkeurigheidsmarge van de berekeningen).

In de plansituatie voldoet het specifieke geluid afkomstig van de persmachine

tijdens de dagperiode wel en tijdens de avondperiode net niet (+0,7 dB(A)) aan de

Vlarem grenswaarde (de overschrijding valt binnen de nauwkeurigheidsmarge van

de berekeningen).

Wanneer alle koelgroepen en de persmachine samen in werking zijn wordt de

Vlarem grenswaarden in de plansituatie voor de dagperiode niet overschreden.

Voor de nachtperiode voldoet het specifieke geluid net niet (+1,2 dB(A)) aan de

Vlarem grenswaarde (plansituatie) (de overschrijding valt binnen de

nauwkeurigheidsmarge van de berekeningen). Voor de avond periode voldoet het

specifieke geluid afkomstig van de koelgroepen en de persmachine samen niet (+4

dB(A)) aan de Vlarem grenswaarde (plansituatie). Er dient wel opgemerkt te

worden dat de persmachine maar tot 20u45 gebruikt wordt en dat in de

avondperiode tussen 19 u en 20u45 er gemiddeld slechts 2 à 3 persbewegingen

van elk 8 minuten kunnen voorkomen.

6.3.3 Effectbespreking en – beoordeling plansituatie t.o.v. referentiesituatie

Wanneer in de plansituatie het bedrijfsterrein in het gewestplan ‘paars’ ingekleurd

zal worden, dan zijn er andere Vlarem-normen van toepassing. Meetpunt MP1 zal

zich dan in dit geval in een Vlarem gebied 2 (zie Tabel 6.2.3), met name in een

gebied op minder dan 500 m van industriegebied, bevinden. In dit geval zijn de

grenswaarden voor dag = 45 dB(A), avond = 40 dB(A) en voor nacht = 40 dB(A).

De eindscore blijft volgens het significantiekader (zie Tabel 6.3.1) -1/-2 zoals

weergegeven in Tabel 6.4.1

In de plansituatie kan er besloten worden dat voor de dagen de nachtperiode het

effect matig significant negatief (-1) is daar de overschrijding van de Vlarem-

grenswaarde binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke

immissie (+ 3dB(A)) valt (overschrijdingen worden weergegeven in Tabel 6.3.9).

Het onderzoek naar milderende maatregelen is minder dwingend. Daar de

persgroep slechts 10 bakken (ca. 8 minuten per bak) perst per werkshift van 8 uur

en er reeds verschillende geluidsreducerende maatregelen genomen zijn om het

geluid van de koelgroepen te beperken, zijn momenteel al de BATNEEC

maatregelen toegepast en worden er geen nieuwe milderende maatregelen

voorgesteld. Zo werden de koelgroepen in 2007 vervangen door geluidsarmere

72/210 10705.160


toestellen en werden ze op geluidsdempers gemonteerd. De koelmachines staan

sinds 2007 verzonken ten opzichte van het dak om zoveel mogelijk geluidshinder

te vermijden.

Voor de avondperiode wordt er in de plansituatie een significant negatief (-2)

verwacht daar de overschrijding van de Vlarem-grenswaarde niet binnen het

betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie (+ 3dB(A)) valt

(overschrijdingen worden weergegeven in Tabel 6.3.9). Er dienen bijgevolg

conform het significantiekader (zie

73/210 10705.160


Tabel 6.3.2) milderende maatregelen gezocht te worden.

6.3.4 Milderende maatregelen

Wanneer in de plansituatie het bedrijfsterrein in het gewestplan ‘paars’ ingekleurd

zal worden, dan zijn er andere Vlarem-normen van toepassing dan wanneer het

plangebied als natuurgebied is ingekleurd. Voor de avondperiode wordt er in de

plansituatie een significant negatief (-2) effect verwacht en dienen bijgevolg

conform het significantiekader (zie

74/210 10705.160


Tabel 6.3.2) milderende maatregelen gezocht te worden. Als aanbeveling kan

gegeven worden om de persmachine vooraan enkel overdag te gebruiken en vanaf

19 uur de andere persmachine te gebruiken (momenteel wordt de andere pas

vanaf 20:45 uur gebruikt). In dit geval is er slechts een overschrijding van +1,2

dB(A) van de Vlarem avondgrenswaarde waardoor het effect ook matig significant

(-1) wordt.

Voor de dagen de nachtperiode is het effect matig significant negatief (-1).

In geval van een matig significant (-1) effect is het onderzoek naar milderende

maatregelen minder dwingend. Er kan gemotiveerd worden dat er verder geen

milderende maatregelen genomen moeten worden omdat momenteel de beste

beschikbare technieken worden toegepast voor de beheersing van het geluid. De

persgroep perst namelijk slechts 10 bakken (ca. 8 minuten per bak) per werkshift

van 8 uur. Vanaf 20:45 uur wordt de pers vooraan niet meer gebruikt. Er werden

reeds verschillende geluidsreducerende maatregelen genomen om het geluid van

de koelgroepen te beperken. Zo werden de koelgroepen in 2007 vervangen door

geluidsarmere toestellen en werden ze op geluidsdempers gemonteerd. De

koelmachines staan sinds 2007 verzonken ten opzichte van het dak om zoveel

mogelijk geluidshinder te vermijden.

Bij vervanging/vernieuwing dient er wel steeds rekening gehouden met BBT om de

beste kwaliteit aan te kopen en alle maatregelen te nemen om geluidshinder te

beperken.

Uit de inspectieverslagen van LNE blijkt ook dat momenteel de beste beschikbare

technieken worden toegepast voor de beheersing van het geluid. De provinciale

deskundige geluid schreef dat het bedrijf gedurende de voorbije jaren belangrijke

inspanningen heeft geleverd (substantiële saneringsmaatregelen ) om middels

toepassing van de best beschikbare technieken het specifiek geluid tot een

minimum te herleiden en te beperken tot de vigerende geluidsnormen.

6.4 Nulalternatief

6.4.1 Effectbespreking en -beoordeling

Het nulalternatief komt overeen met de huidige situatie.

De bespreking en beoordeling van het nulalternatief komt aldus neer op de

effectbespreking en –beoordeling van de huidige situatie t.o.v. referentiesituatie.

De impact van het huidig specifieke geluid van drukkerij Verstraete wordt bepaald

in het meetpunt MP1 en wordt beoordeeld via het significantiekader (uit MER-

richtlijnenboek ref.: LNE/AMNEB/MER/2008.10.28) dat werd beschreven in

hoofdstuk 6.2.1 op pagina 50. Voor de beschrijving van de significantie van de

geluidseffecten wordt uitgegaan van de invloed op de omgeving in combinatie met

de vigerende wetgeving (huidige Vlarem-norm, dus met bedrijf gelegen in agrarisch

gebied). Aangezien de significantie van een effect sterk afhangt van de evolutie

van het omgevingsgeluid vóór en na uitvoering van een project of voorgenomen

plan, wordt deze parameter als belangrijkste beschouwd voor de beoordeling van

het geluidseffect.

De vigerende wetgeving is de Vlarem grenswaarde. Voor de bepaling van de

grenswaarde voor de dag- avond- en nachtperiode ter hoogte van MP1 worden de

75/210 10705.160


omgevingsmetingen van MP2 gebruikt voor de bepaling van de referentiesituatie

(zie hoofdstuk 6.2.3), met name LA95 = 41,1 dB(A), 41,7 dB(A) en 32 dB(A) (zie

Tabel 6.2.7). De grenswaarde in MP1 (in huidige situatie gelegen in agrarisch

gebied) wordt hier bijgevolg voor dag, avond en nacht: 41, 40 dB(A), 36,7 dB(A) en

30 dB(A).

Daar het MER betrekking heeft op een bestemmingswijziging in functie van de

bestendiging van een bestaand bedrijf, maar in de richtlijnen gesteld is dat als

referentiesituatie de situatie zonder het bedrijf in werking dient beschouwd te

worden, heeft het oorspronkelijk omgevingsgeluid Lvoor betrekking op het

omgevingsgeluid zonder het bedrijf in werking. Het oorspronkelijke

omgevingsgeluid kan bepaald worden op basis van de uitgevoerde

omgevingsmeting voor de referentiesituatie ter hoogte van MP2, gelegen verder in

de Urselseweg waar de drukkerij niet hoorbaar was. Daar er geen langdurige

metingen werden uitgevoerd ter hoogte van MP1 wanneer de drukkerij in werking

was, zal bijgevolg Lna bepaald worden door het specifieke geluid van de drukkerij

Lsp,Verstraete logaritmisch op te tellen met het oorspronkelijke geluid (zonder

drukkerij).

Lna = Lsp Verstraete + Lvoor (=oorspronkelijk omgevingsgeluid)

met Lsp Verstraete: dag:44 dB(A)

avond:44 dB(A)

nacht:41,2 dB(A))

met Lvoor : dag:LAeq,1h = 62,3 dB(A)

avond: LAeq,1h = 62,6 dB(A)

nacht: LAeq,1h = 55,5 dB(A))

Er dient opgemerkt te worden dat dit slechts een theoretische bepaling is en dat

het effectieve huidige omgevingsgeluid ter hoogte van MP1 een leemte in de

kennis is daar er geen langdurige geluidsmetingen tijdens dag, avond en nacht

werden uitgevoerd met de firma Verstraete in werking.

De invloed op het omgevingsgeluid (� LAX,T= Lna – Lvoor) wordt voor meetpunt

MP1 bepaald in onderstaande Tabel 6.4.1.

Tabel 6.4.1: Effectbeoordeling van Verstraete op het oorspronkelijk

omgevingsgeluid ter hoogte van MP1 tijdens de dagperiode

Periode Oorspronkelijk omgevingsgeluid LAeq,T (Lvoor in dB(A)

Berekend specifiek geluid Lsp Verstraete 2012 (dB(A))

Berekend omgevingsgeluid met drukkerij in werking (Lna=Lvoor+Lsp in dB(A))

Verschil omgevingsgeluid (Lna – Lvoor) in dB(A)

eindscore

Dag 62,3 44 62,4 0,1 -1/-2(**)

76/210 10705.160


Avond 62,6 44 62,7 0,1 -1/-2(**)

nacht 55,5 41,2 55,7 0,2 -1/-2(**)

(**): de keuze -1 ofwel -2 is afhankelijk van de grootte van de overschrijding van de GW (al dan niet

binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende specifieke immissie).

Het effect is significant negatief (-2) daar de overschrijding van de Vlarem-

grenswaarde niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende

specifieke immissie (+ 3dB(A)) valt (overschrijdingen worden weergegeven in

Tabel 6.3.9). Er dienen bijgevolg conform het significantiekader (zie

77/210 10705.160


Tabel 6.3.2) milderende maatregelen gezocht te worden.

Bemerking:

Uit de effectbeoordeling blijkt dat het nulalternatief of de huidige situatie meer

negatief beoordeeld wordt (significant negatief) dan de geplande situatie (matig

negatief). De perceptie kan aldus ontstaan dat de akoestische situatie in de

geplande situatie beter is dan deze in het nulalternatief, of dat de hinder door het

voorgenomen plan vermindert. Deze perceptie is evenwel foutief!

De akoestische situatie in de geplande situatie verschilt niet van deze in het

nulalternatief daar er niets wijzigt aan de bedrijvigheid; het hinderniveau wijzigt

niet. Het verschil in beoordeling is volledig toe te schrijven aan het feit dat het

beoordelingskader voor de discipline geluid sterk bepaald wordt door de VLAREM-

normering. In de geplande situatie wordt een bestemmingswijziging voorzien, die

leidt tot minder strenge normen dan in het nulalternatief het geval is. Door een

hoger toelaatbaar geluidsniveau ter hoogte van woningen binnen een straal van

500 m van bedrijventerreinen, is volgens VLAREM in de geplande situatie een

hoger geluidsimmissieniveau toegestaan ter hoogte van de meest nabijgelegen

woning. Dit zorgt voor het verschil in de beoordeling van beide situaties.

De beoordeling van de geplande situatie en het nulalternatief dient aldus op

zichzelf gelezen te worden, en mag niet gebruikt worden om beide situaties met

elkaar te vergelijken. Dit zou immers tot de foute conclusie kunnen leiden dat de

akoestische situatie door het voorgenomen plan verbetert en de hinder vermindert.

Dit is niet het geval. Enkel de geldende normen zijn anders in beide situaties.


In de nulsituatie, wanneer het bedrijf volgens het gewestplan in natuurgebied blijft

liggen, is er een significant negatief effect (-2) aanwezig en dienen er bijgevolg

milderende maatregelen genomen te worden. Als aanbeveling kan gegeven

worden om de persmachine vooraan enkel overdag te gebruiken en vanaf 19 uur

de andere persmachine te gebruiken (momenteel wordt de andere pas vanaf 20:45

uur gebruikt). Ook de koelgroepen dienen in de nulsituatie verder gesaneerd te

worden (bv vervangen door nog geluidsarmere, geluidsdempers plaatsen…) daar

er in de nachtperiode een overschrijding van de Vlarem grenswaarde van +11,2

dB(A) kan voorkomen.

Wanneer de koelgroepen ’s avonds en ’s nachts uitgeschakeld zouden worden en

er overdag ook geperst wordt op de achteraan gelegen persmachine dan is er

slechts een overschrijding van +1,2 dB(A) van de Vlarem daggrenswaarde (effect

is dan matig significant (-1)). In dit geval kan er gemotiveerd worden dat er verder

geen milderende maatregelen genomen moeten worden omdat 1) momenteel de

beste beschikbare technieken worden toegepast voor de beheersing van het geluid

van de koelgroepen (de koelgroepen werden in 2007 vervangen door

geluidsarmere toestellen en werden op geluidsdempers gemonteerd en staan

sinds 2007 verzonken ten opzichte van het dak om zoveel mogelijk geluidshinder

te vermijden) en 2) de impact op het omgevingsgeluid verwaarloosbaar klein is (=

0,1 dB(A)).

78/210 10705.160


Bemerking:

Het nulalternatief is in essentie dezelfde situatie als de huidige situatie op het

terrein.

Bij de bemerking onder § 6.4.1 werd het verschil in beoordeling tussen de

geplande situatie en het nulalternatief (=huidige situatie) reeds geduid en in het

juiste perspectief geplaatst. Daar het niet de bedoeling kan zijn dat een bestaande

significant negatief beoordeelde situatie gesaneerd wordt louter door een

bestemmingswijziging waardoor de normen soepeler worden, kan hier gesteld

worden dat het wenselijk is om in eerste instantie de bestaande situatie te

saneren dmv de hier aangehaalde milderende maatregelen (of evenwaardige

maatregelen), Daar deze maatregelen verregaander zijn dan die voorgesteld voor

de geplande situatie, volstaat het de maatregelen te nemen die onder het

nulalternatief worden voorgesteld, mb:

1. een beperkt gebruik van de persmachine vooraan (tot 19 u )

2. een verdere sanering van de koelgroepen of een beperking in het gebruik van

de koelgroepen tot de dagperiode (7-19 u ). Zo het technisch niet haalbaar is om

de koelgroepen de hele avond en nachtperiode uit te schakelen, kan dit eventueel

beperkt worden tot de periode 21.00-01.00 u, in functie van de hinder bij het

inslapen zoals door de buur gemeld. In functie van de milieuvergunning dient

bekeken te worden op welke concrete manier deze wenselijke maatregel kan

ingevuld worden.

Strikt gezien is het vanuit het beoordelingskader niet noodzakelijk om voor de

geplande situatie deze strengere maatregelen te treffen in het op te maken RUP.

Wel wordt er vanuit dit MER op aangedrongen om in de milieuvergunning rekening

te houden met de bestaande hindersituatie op het terrein en verregaander

maatregelen te nemen dan strikt noodzakelijk in functie van de toekomstige

bestemming.

6.5 Mogelijkheden en wenselijkheden voor de nabestemming

Vanuit het aspect geluid worden geen concrete mogelijkheden of wenselijkheden

geformuleerd in functie van de nabestemming. De geldende regelgeving moet

worden toegepast.

79/210 10705.160


7 Lucht


Als gevolg van de activiteiten van drukkerij Verstraete ontstaan emissies naar de

lucht. Rekening houdend met de omvang van de emissies bij de drukkerij blijft het

studiegebied beperkt tot de onmiddellijke omgeving, nl. een straal van ca. 1 km

rondom de site.


7.2.1 Actuele luchtkwaliteit in het studiegebied

De actuele luchtkwaliteit in het gebied wordt voor de relevante polluenten (SO2,

NOx, CO, PM10, stof, VOS) gekarakteriseerd op basis van gegevens van de

meest nabijgelegen VMM meetstations. De actuele luchtkwaliteit wordt getoetst ten

opzichte van de geldende normen en kwaliteitsdoelstellingen. Ook de actuele

verzurende depositie in het studiegebied wordt in kaart gebracht aan de hand van

gegevens van de meest nabijgelegen meetposten.

De emissies van het bedrijf in de referentiesituatie worden in kaart gebracht op

basis van de verbruiksgegevens (solvent, brandstoffen) van de installaties. Indien

onvoldoende verbruiksgegevens beschikbaar zijn, worden de emissies geraamd op

basis van ervaringsgegevens of literatuuronderzoek bij gelijkaardige activiteiten.

Bijkomend wordt een oplijsting gegeven van de preventieve maatregelen die het

bedrijf neemt om de luchtemissies te beperken.

De emissies door het verkeer in de referentiesituatie worden met behulp van

emissiefactoren gekwantificeerd.

Fijn stof (PM10)

Het aantal overschrijdingen van de daggrenswaarde van 50 µg/m³ in de buurt van

het plangebied ligt tussen 25 en 30. Het maximum toegelaten aantal van 35 wordt

bijgevolg niet overschreden. Er wordt dus voldaan aan de daggrenswaarde voor

fijn stof.

80/210 10705.160


Figuur 7-1 Aantal overschrijdingen norm PM10 daggemiddelde (2007-2009)

De jaargemiddelde concentratie voor fijn stof voor de periode 2007-2009 ligt rond

30 µg/m³. Er wordt bijgevolg voldaan aan de immissiegrenswaarde voor PM10 van

40 µg/m³.

Figuur 7-2 PM10 jaargemiddelde (2007-2009)

De achtergrondconcentraties in het model CAR Vlaanderen 2.0 ter hoogte van het

studiegebied bedraagt 26,7 µg/m³ voor PM10.

Stikstofdioxide (NO2)

De jaargemiddelde immissieconcentratie van stikstofdioxide voor de periode 2007-

2009 ligt ter hoogte van het plangebied tussen de 15 en de 20 µg/m³. Er wordt

bijgevolg voldaan aan de immissiegrenswaarde voor NO2 van 40 µg/m³.

81/210 10705.160


Figuur 7-3 NO2 jaargemiddelde (2007-2009)

De achtergrondconcentraties in het model CAR Vlaanderen 2.0 ter hoogte van het

studiegebied bedraagt 14,3 µg/m³ voor NOx.

VOC

De concentratie aan VOC in de omgevingslucht wordt bepaald in 8 meetstations

van de VMM. Er zijn echter geen meetposten in de buurt van drukkerij Verstraete,

noch wordt isopropylalcohol als component opgevolgd bij de VOC-metingen van

de VMM.

7.2.2 Referentiesituatie van de emissies

In de referentiesituatie is de drukkerij infrastructureel op het terrein aanwezig, maar

niet in werking. In dit geval zijn er dus geen emissies naar lucht als gevolg van de

activiteiten van de drukkerij, noch zijn er emissies van het verkeer dat aan- en

afrijdt naar de site.

7.3 Effectbespreking en –beoordeling van de geplande toestand

7.3.1 Methodiek

De relevantie van de vracht van de procesemissies van de drukkerij wordt

geëvalueerd.

Indien uit de evaluatie blijkt dat bepaalde luchtpolluenten geëmitteerd worden in

relevante vrachten, zal de distributie worden berekend aan de hand van het IFDM

model. Aldus zal de bijdrage tot de immissieconcentratie in de omgeving bepaald

worden. Deze bijdrage zal worden getoetst aan de normen en aan

kwaliteitsdoelstellingen voor luchtverontreiniging. De beoordeling zal gebaseerd

zijn op:

de mate waarin zal voldaan worden aan de

normen/luchtkwaliteitsdoelstellingen;

het belang van de bijdrage van de emissies van de drukkerij tot de

luchtverontreiniging;

de omvang van het gebied waarover zich effecten kunnen voordoen.

82/210 10705.160


Het in het Richtlijnenboek Lucht (Versie 1.0, September 2006) voorgeschreven

significatiekader zal worden gevolgd:

Bijdrage > 1% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde Beperkte

bijdrage

Bijdrage > 3% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde Relevante

bijdrage

Bijdrage > 5% van de milieukwaliteitsnorm of richtwaarde Belangrijke

bijdrage

Deze beoordelingscriteria zijn richtinggevend en niet noodzakelijk als absolute

waarden te beschouwen. De significantie van een effect hangt inderdaad van

diverse factoren af zoals de antropogene t.o.v. de natuurlijke bijdrage van de stof,

de toegevoegde karakteristieken van de stof, ... Zo zal een stof die natuurlijk niet

voorkomt steeds in een oneindige bijdrage resulteren. De beoordeling van de

significantie dient inderdaad ook rekening te houden met bovengenoemde

bijkomende aspecten (lokale situatie, toxiciteit van de stof, blootstellingsduur, …)

die de deskundige dient te evalueren. Indien op basis van bovengenoemde

aspecten dient te worden afgeweken van bovenvermeld significantiekader, zal dit

omstandig gemotiveerd worden.

De relevantie van de emissies van het verkeer van en naar de site zal geëvalueerd

worden.

In het geval zich als gevolg van de luchtemissies van het voorgenomen plan

belangrijke negatieve effecten zouden voordoen, worden milderende maatregelen

voorgesteld in overeenstemming met de bepalingen uit de verschillende

richtlijnenboeken.

7.3.2 Emissiesituatie in de geplande toestand

In de geplande situatie is de drukkerij aanwezig zoals heden, met alle installaties in

werking. Er ontstaan bijgevolg zowel vanuit de processen als vanuit de

verkeersgeneratie emissies naar de omgeving.

7.3.2.1 Emissies uit stationaire bronnen

De bronnen van stationaire emissies bij drukkerij Verstraete zijn enerzijds het

drukproces (vellenoffset) en anderzijds de installatie voor ruimteverwarming. Uit

het integraal milieujaarverslag blijkt dat alle installaties uitsluitend werken met

elektriciteit als energiebron. Het elektriciteitsverbruik bedraagt ca. 3000 MWhsec

(IMJV 2009). De ruimteverwarming en –koeling gebeurt uitsluitend door middel van

3 warmtepompen, er zijn geen branders op gas of mazout aanwezig.

De procesemissies beperken zich bijgevolg tot de diffuse solventemissies uit het

drukproces. Voor het drukken zelf wordt er uitsluitend met watergedragen inkten

gewerkt. Er worden enkel solventen of solventhoudende producten gebruikt voor

reiniging (nl. kuissolvent met een NMVOS-gehalte van 41%) en voor de aanmaak

van vochtwater (isopropylalcohol, 100% NMVOS). Uit de beschikbare

83/210 10705.160


milieujaarverslagen blijkt dat de totale diffuse solventemissies ca. 20 ton bedragen

op jaarbasis, uitgaande van een worst case aanname dat 100% van het solvent in

de omgevingslucht terechtkomt.

De drempelwaarde voor melding van het gehalte totaal NMVOS via het integraal

milieujaarverslag bedraagt 20 ton/jaar. Bijgevolg kan de jaarvracht aan diffuse

solventemissies uit het drukproces bij drukkerij Verstraete deze drempelwaarde net

overschrijden.

In het Emissiereductieprogramma voor het Vlaamse Gewest voor SO2, NO, VOS

en NH3, wordt voor de grafische industrie een plafond vooropgesteld van 4,3 kton

in 2010. Het aandeel van de emissies van drukkerij Verstraete tot dit plafond

bedraagt ca. 0,5% en is bijgevolg beperkt.

Om de VOS-emissies die ontstaan uit de productie te beperken, worden volgende

maatregelen toegepast in het bedrijf:

Er wordt uitsluitend met watergedragen inkten gewerkt

De solventen worden om verdamping te voorkomen afgevuld in gesloten

kannen voor gebruik aan de machines

Voor het overbrengen van reinigingssolventen op poetsvodden wordt een

plunjerkan gebruikt.

7.3.2.2 Verkeersemissies

Met betrekking tot de verkeersemissies wordt enkel de bijdrage van het verkeer als

gevolg van de activiteiten van de drukkerij in de Urselseweg (N461) geëvalueerd,

tot 1 km voor de site.

Er wordt verondersteld dat het verkeer zowel uit de oostelijke (N499) als uit de

westelijke (N44) richting van en naar de site kan komen. Op basis van het aantal

bewegingen, kunnen volgende afgelegde voertuigkm’s door de activiteiten van

Drukkerij Verstraete (Tabel 7.1) afgeleid worden.

Tabel 7.1 Aantal voertuigkm gegenereerd als gevolg van de activiteiten bij

Verstraete

Voor de berekening van de emissies als gevolg van het verkeer in het studiegebied

wordt gebruik gemaakt van emissiefactoren. Het MIMOSA-model hanteert de

volgende emissiefactoren voor 2010 (Richtlijnenboek Lucht, 2012) bij snelheden

van 70 km/u (Urselseweg):

Voor vrachtverkeer: 5,016 g NOx/km en 0,093 g PM10/km

Voor auto’s: 0,431 g NOx/km en 0,019 g PM10/km

Aard vervoer Aantal voertuigen

/dag

Aard voertuig Aantal voertuigbewegingen /dag

Aantal voertuig-

bewegingen/jaar

Aantal voertuigkm

/jaar door de Urselseweg

Vrachtvervoer van en naar Verstraete 10 vracht-/bestelwagens 20 5.000 5.000Woon-werkverkeer (personeel) 99 auto's 198 49.500 49.500

84/210 10705.160


Dit leidt tot een totale emissie als gevolg van het verkeer als gevolg van de

activiteiten van Verstraete van 46,4 kg NOx/jaar en 1,4 kg PM10/jaar in de geplande

situatie ter hoogte van het studiegebied.

7.3.3 Immissiebijdrage van bronnen op het terrein in de geplande situatie

7.3.3.1 Procesgebonden immissiebijdrage

Uit het bovenstaande blijkt dat enkel de emissies van VOS als relevante

procesgebonden emissies worden weerhouden. Hierna wordt de dispersie van

deze component in de omgevingslucht berekend met behulp van het IFDM-model.

De berekeningen werden uitgevoerd met een raster dat een oppervlakte van 1 * 1

km bestrijkt rondom het middelpunt van de site. De afstand tussen de rasterlijnen

bedraagt 0,01 zodat in totaal op 10201 receptorpunten een immissiebijdrage wordt

berekend.

De VOS-emissies zijn uitsluitend diffuus, zodat zij kunnen vrijkomen over het

volledige oppervlak van het gebouw. Het gebouw wordt beschouwd als een

oppervlaktebron. Het middelpunt van de site bevindt zich op de locatie met

Lambertcoördinaten X: 86.370, Y:202.685.

Op basis van de dispersieberekening blijkt dat de jaargemiddelde immissiebijdrage

ter hoogte van het pluimmaximum 0,27 mg VOS/m³ bedraagt, uitgaande van de

worst case situatie waarbij 100% van het kuissolvent en van het solvent in het

vochtwater verdampt. De berekende immissiebijdrage wordt visueel weergegeven

in Legende: rode contour = 200 µg VOS /m³ of 0,2 mg VOS/m³

Figuur 7-4.

Legende: rode contour = 200 µg VOS /m³ of 0,2 mg VOS/m³

85/210 10705.160


Figuur 7-4 Berekende jaargemiddelde immissiebijdrage van VOS afkomstig van

drukkerij Verstraete op basis van een jaaremissie van 20 ton VOS/jaar.

Op basis van de EIIP-emissiefactoren van de US-EPA4, kan voor de emissie van

kuissolvent bij vellenoffset een retentiefactor van 50% op het totale verbruik

toegepast worden. Hierdoor kan de totale jaarlijkse emissie teruggebracht worden

tot ca. 17 ton VOS per jaar. Indien de dispersieberekening opnieuw wordt

uitgevoerd met een totale VOS-uitstoot van 17 ton per jaar, bedraagt de

jaargemiddelde immissiebijdrage ter hoogte van het pluimmaximum 0,23 mg

VOS/m³ (Legende: rode contour = 200 µg VOS /m³ of 0,2 mg VOS/m³

Figuur 7-5 ).

Legende: rode contour = 200 µg VOS /m³ of 0,2 mg VOS/m³

Figuur 7-5 Berekende jaargemiddelde immissiebijdrage van VOS afkomstig van

drukkerij Verstraete op basis van een jaaremissie van 17 ton VOS/jaar.

4 Bronnen: Control Techniques Guideline for Offset Lithography, the PrintSTEP workbooks, the Potential to Emit (PTE) Guidance for Specific Source Categories memo and attached technical support document; the Emission Inventory Improvement Program (EIIP) documents; http://www.pneac.org/sheets/pdfs/sheetfedvochap_pneac.pdf

86/210 10705.160


7.3.3.2 Immissiebijdrage vanuit het verkeer

Voor de bepaling van de bijdrage van de verkeersemissies

(personenverkeer+vrachtvervoer) gegenereerd door Drukkerij Verstraete op de

luchtkwaliteit in de onmiddellijke omgeving van de wegen, werd een screening

uitgevoerd met het CAR Vlaanderen 2.0-model voor de Urselseweg.

Volgende karakteristieken werden gehanteerd voor de Urselseweg:

Snelheidstype: buitenweg

Wegtype: 1

Bomenfactor: 1

Afstand tot de wegas: 10 – 20 - 30 – 100 m

De jaargemiddelde immissiebijdrages als gevolg van het verkeer van en naar

Drukkerij Verstraete voor de parameters PM10 en NO2 worden weergegeven in

Tabel 7.2. In deze tabellen wordt weergegeven of er een risico bestaat op

overschrijding van het maximaal toegelaten aantal overschrijdingen van de

uurgrenswaarde voor NO2 of van de daggrenswaarde voor PM10.

Tabel 7.2 Invloed van het verkeer van en naar drukkerij Verstraete op de

luchtkwaliteit in de onmiddellijke omgeving van de Urselseweg

Uit de tabel blijkt dat er voor NO2 een bijdrage van 0,1 µg/m³ kan vastgesteld

worden op een afstand van 10 m, 20 m en 30 m van de wegas. Verder van de

wegas is de bijdrage steeds kleiner dan 0,1 µg/m³. De verkeersbijdrage vanuit de

activiteiten van Drukkerij Verstraete geeft geen aanleiding tot een overschrijding

van de uurgrenswaarde voor NO2.

Voor PM10 is de bijdrage op alle afstanden van de wegas steeds kleiner dan 0,1

µg/m³. In de huidige situatie bestaat er reeds een risico op overschrijding van

daggrenswaarde voor PM10 op basis van de actuele omgevingsconcentraties. De

verkeersemissies als gevolg van de activiteiten van Drukkerij Verstraete leveren

geen aantoonbare bijdrage tot eventuele bijkomende overschrijdingen.

7.3.4 Bespreking en beoordeling van de mogelijke effecten

De stationaire emissies zijn terug te brengen tot de VOS-emissies die vrijkomen bij

de reiniging en bij de aanmaak van het vochtwater.

Er is geen kwaliteitsdoelstelling voor isopropylalcohol vanuit het Vlarem of vanuit

de Europese Richtlijnen. Noch de WHO noch US-EPA formuleert advieswaarden

voor isopropylalcohol.

Jaargemiddelde concentratie

(µg/m³)

Risico op overschrijden van uurgrenswaarden

Jaargemiddelde concentratie

(µg/m³)

Risico op overschrijden van daggrenswaarden

10 14,4 neen 0,1 26,7 ja < 0,120 14,4 neen 0,1 26,7 ja < 0,130 14,4 neen 0,1 26,7 ja < 0,1

100 14,3 neen < 0,1 26,7 ja < 0,1

Afstand tot de wegas van de Urselseweg

(m)

LuchtkwaliteitNO 2 PM10

LuchtkwaliteitBijdrage verkeer

Verstraete (µg/m³)

Bijdrage verkeer

Verstraete (µg/m³)

87/210 10705.160


Het OSHA (Occupational Safety and Health Administration), het ACGIH (American

Conference of Governmental Industrial Hygienists) en het NIOSH5 (National

Institute for Occupational Safety and Health) nemen een TLV aan van 400 ppm of

980 mg/m³ als 8u-gemiddelde concentratie.

De korte termijn blootstellingslimiet werd door NIOSH en ACGIH vastgelegd op

500 ppm of 1225 mg/m³ voor een periode van maximaal 15 minuten.

Blootstellingen bij deze concentraties mogen maximaal 4 keer per dag herhaald

worden met intervallen van minstens 1 uur.

De grenswaarde voor n-propanol (of isopropylalcohol) volgens het KB van

11/3/2002 betreffende de bescherming van de gezondheid en de veiligheid van de

werknemers tegen de risico's van chemische agentia op het werk, bedraagt 250

mg/Nm³.

Gezien isopropylalcohol op heden als niet carcinogeen wordt beschouwd, bedraagt

de afgeleide toetsingswaarde voor de immissie van isopropylalcohol voor de

algemene bevolking 1/10 van de TLV waarde en voor risicogroepen 1/200 van de

TLV. Uitgaande van de laagste grenswaarde of TLV van 250 mg/Nm³, bedraagt de

toetsingswaarde bijgevolg 25 mg/Nm³ voor de algemene bevolking en 1,25

mg/Nm³ voor risicogroepen.

De berekende maximale jaargemiddelde immissiebijdrage (0,27 mg/m³ - uitgaande

van een worst case waarbij 20 ton VOS/jaar wordt geëmitteerd) bedraagt ca. 1%

van de toetsingswaarde (25 mg/m³). Het pluimmaximum bevindt zich op het

bedrijfsterrein zelf. Deze maximale gemiddelde bijdrage wordt conform het

significantiekader uit het Richtlijnenboek Lucht (2012), als beperkt beoordeeld.

Aan de rand van het terrein van de drukkerij en daarbuiten bedraagt de berekende

gemiddelde immissiebijdrage ca. 150 µg/m³ of minder. Op deze locaties kan de

immissiebijdrage vanuit de drukkerij ten opzichte van de toetsingswaarde conform

het significantiekader uit het Richtlijnenboek Lucht (2012), bijgevolg steeds als

verwaarloosbaar (< 1%) worden beoordeeld.

Uit de berekende immissiecontouren blijkt dat de verspreiding van de solventen in

de omgeving erg beperkt is. De hoogste immissieconcentraties bevinden zich op

het terrein van de drukkerij zelf. De werknemers van de drukkerij kunnen bijgevolg

blootgesteld worden aan de maximale immissieconcentraties. Uitgaande van een

grenswaarde voor beroepsmatige blootstelling van 250 mg/m³, vormt deze

blootstelling geen risico voor de gezondheid van de werknemers van het bedrijf.

De bewoners in de onmiddellijke omgeving worden volgens de berekende

immissiecontouren blootgesteld aan concentraties van ca. 150 µg/m³ of minder.

Rekening houdend met een toetsingswaarde van 25 mg/m³ voor de algemene

5 Bron: http://www.osha.gov/SLTC/healthguidelines/isopropylalcohol/recognition.html, consultatie website op 11/07/2012

88/210 10705.160


bevolking en 1,25 mg/Nm³ voor risicogroepen, vormt de blootstelling aan deze

concentraties ook voor deze personen geen gezondheidsrisico.

Wat de impact van het verkeer van en naar Drukkerij Verstraete betreft, dient er in

de onmiddellijke omgeving voor de parameters NO2 en PM10 geen rekening

gehouden te worden met een risico op overschrijding van de kwaliteitsdoelstelling

als gevolg van de verkeersbijdrage van de drukkerij. Voor de parameter PM10

bestaat er al een risico op overschrijding van de daggrenswaarde op basis van de

actuele omgevingsconcentraties; de bijdrage vanuit de drukkerij is echter te

beperkt (<0,3% ten opzichte van de grenswaarde) om dit risico te verhogen.

Bijgevolg wordt het effect van het verkeer dat wordt gegenereerd door de drukkerij

op de omgevingslucht, als verwaarloosbaar beoordeeld.

7.3.5 Milderende en compenserende maatregelen

De impact op de luchtkwaliteit als gevolg van de activiteiten van Drukkerij

Verstraete is niet significant, zodat zich geen milderende maatregelen opdringen

vanuit de discipline lucht.

7.4 Nulalternatief

In het nulalternatief blijft het bedrijf in werking, zodat de emissiesituatie gelijk is aan

de emissie- en de immissiesituatie zoals beschreven in de geplande situatie. De

wijziging van de bestemming van het plangebied wijzigt niets aan de geldende

normen en richtwaarden. Voor de bespreking van het nulalternatief kan aldus

integraal naar de bespreking van de geplande situatie verwezen worden.

Voor de bespreking en de beoordeling van de mogelijke effecten van het

nulalternatief, wordt integraal verwezen naar de evaluatie van de mogelijke

effecten in de geplande situatie.


Vanuit het aspect lucht worden geen concrete mogelijkheden of wenselijkheden


worden toegepast.

89/210 10705.160


8 Bodem

Het MER neemt geen constructiefase in beschouwing.

Voor de discipline bodem wordt zodoende geen effectbespreking uitgewerkt. De

referentiesituatie kan gezien worden als omgevingsinfo die als input bruikbaar kan

zijn voor andere disciplines.


Het studiegebied wordt bepaald door de directe omgeving van het project.

Bij de bespreking van de referentiesituatie wordt evenwel een ruimer gebied

beschouwd worden, bv. bij de bespreking van de geologie van het gebied,

bodemgebruik in de ruime omgeving…


8.2.1 Geografie en topografie

Het plangebied behoort tot de Vlaamse Zandstreek, op de grens met West-

Vlaanderen. De zanderige bovenlaag is echter plaatselijk niet of nauwelijks

aanwezig. De stugge, ondoordringbare klei bevindt zich op slechts enkele

decimeters diepte of dagzoomt er.

Een topografie wordt gekenmerkt door cuesta’s. Een cuesta is een kleirug met aan

de ene kant een zacht golvende en aan de andere zijde een steile randbegrenzing.

De cuesta’s ontstonden tijdens het Tertiair. Toen werden afwisselend klei- en

zandlagen afgezet door de zee, die het Meetjesland overspoelde vanuit het

noorden. Daardoor hellen deze bodemlagen naar het noorden af. Tijdens het

Quartair werden deze lagen sterk uitgesleten, zodat zich een golvend landschap

ontwikkelde. De harde klei bood immers meer weerstand tegen de erosie zodanig

dat er kleiruggen gevormd werden.

Tijdens de IJstijden werd uit de Noordzee zand en leem opgewaaid. Aangezien het

zand zich verplaatste door saltatie, vormden de hellingen van deze cuesta een

moeilijk te overkomen hindernis. De cuestaheuvels worden bijgevolg maar door

een dunne laag (dekzanden) bedekt. Deze sedimenten bestaan overwegend uit

lemig-zand omdat dit iets lichter is dan zand en dus verder de helling kon

opgevoerd worden.

Figuur 8-1 Doorsnede van cuesta’s

90/210 10705.160


8.2.2 Geologie

De geologie wordt beschreven aan de hand van de Databank Ondergrond

Vlaanderen. De geologische opbouw ter hoogte van de onderzoekslocatie kan als

volgt geschematiseerd worden:

Tabel 8-1: Geologische opbouw

Diepte Stratigrafie Textuur

Van 0 tot 1 m-mv Quartaire afzetting

Van 1 tot 10 m-mv Lid van Ursel (Formatie van Maldegem) Klei

Van 10 tot 12 m-mv Lid van Asse (Formatie van Maldegem) Klei

Van 12 tot 16 m-mv Lid van Wemmel (Formatie van Maldegem) Zand

Van 16 tot 32 m-mv Lid van Oedelem (Formatie van Aalter) Zand

Van 32 tot 55 m-mv Lid van Vlierzele (Formatie van Gentbrugge) Zand

Vanaf 55 m-mv Lid van Pittem (Formatie van Gentbrugge) Klei

In het plangebied werd volgens de Databank Ondergrond Vlaanderen een boring

uitgevoerd. Uit de boorbeschrijvingen blijkt dat enkel de bovenste 60 cm van de

ondergrond uit quartaire afzettingen bestaat. Onder het quartair bevindt zich het

Lid van Ursel.

8.2.3 Pedologie

Volgens de Bodemkaart van België komen ter hoogte van het plangebied de

volgende bodemseries6 voor:

Tabel 8-2: Aanwezige bodemseries

Bodemserie Omschrijving

Shh natte lemige zandbodem met verbrokkelde ijzer en/of humus B horizont

u-ShP natte lemige zandbodem zonder profiel of met onbepaald profiel, met kleisubstraat op geringe

of matige diepte

Binnen het plangebied zelf zijn geen potentieel erosiegevoelige bodems,

waardevolle erfgoedbodems of gronden met een gevoeligheid voor

grondverschuivingen aanwezig (bron: DOV).

8.2.4 Resultaten bodemonderzoeken

In de zuidwestelijke hoek van het bedrijventerrein bevindt zich een historische

verontreiniging ter hoogte van een oude bunker. Hier werd benzopyreen

6 De classificatie van bodems op de bodemkaart gebeurt door middel van kernseries, waarvan de drie hoofdkenmerken (textuur, draineringsklasse en profielontwikkeling) weergegeven worden in een symbool van drie letters.

91/210 10705.160


aangetroffen in het grondwater, een stof die gebruikt wordt in motorolie voor

vliegtuigen. De verontreiniging gaat terug tot WOII. Een bodemonderzoek omtrent

deze verontreiniging is in opmaak.

Voor het overige zijn er ter hoogte van het plangebied volgens de databank van

OVAM nog geen bodemonderzoeken uitgevoerd.


Het MER neemt geen constructiefase in beschouwing.

Voor de discipline bodem zal zodoende geen effectbespreking uitgewerkt worden.

De referentiesituatie kan gezien worden als omgevingsinfo die mogelijk als input

bruikbaar kan zijn voor andere disciplines.

8.4 Nulalternatief

Voor het nulalternatief kan integraal verwezen worden naar de bespreking van de

geplande toestand (zie § 8.3).


Vanuit het aspect bodem worden geen concrete mogelijkheden of wenselijkheden


worden toegepast.

92/210 10705.160


9 Waterhuishouding


Het studiegebied bevat minstens die waterlopen die door het voorgenomen plan

direct beïnvloed worden, hetzij door de aankoppeling van hemelwater enerzijds en

door de beïnvloeding van het overstromingsregime anderzijds, ic. De

Driesbeek/Gottebeek.

Om de referentietoestand te beschrijven komt een ruimer gebied aan bod, bv. voor

de hydrogeologische karakterisatie van de bodemlagen, grondwaterstroming in het

gebied…


In de referentiesituatie is de drukkerij op het terrein aanwezig, maar niet in werking.

9.2.1 Hydrografie

Het plangebied is gelegen in het Bekken van de Brugse Polders.

Volgens de Vlaamse Hydrografische Atlas is er geen waterloop aanwezig ter

hoogte van het plangebied. Op enig afstand stroomt de Driesbeek/Gottebeek in

zuid-zuidoostelijke richting naar het kanaal Gent-Brugge.

Ter hoogte van de zuidelijke en westelijke grens van het plangebied loopt wel een

perceelsgracht. Deze watert af in zuidelijke richting langsheen het zuidelijk gelegen

bebost perceel. Op de zuidwestelijke hoek van dat bebost perceel loopt de gracht

in een ondergrondse buis (locatie A op onderstaande figuur). Deze buis maakt

vermoedelijk deel uit van het rioleringssysteem onder het voormalige vliegveld dat

zich hier ten tijde van WOII bevond (groene contour). Iets meer zuidwestelijk, in de

hoek van een akkerperceel (locatie B op onderstaande figuur), werd tijdens een

terreinbezoek op 21/06/2012 een put opgemerkt waar duidelijk hoorbaar was dat

er ondergronds water stroomde.

Bij de gemeente werd geïnformeerd naar dit rioleringssysteem dat het

oppervlaktewater afvoert. De gemeente beschikt evenwel niet over concrete

informatie hieromtrent. Zo is het niet duidelijk waar het water naar toe stroomt. Ook

bij de Provinciale Dienst voor de waterlopen werd naar het rioleringssysteem

geïnformeerd daar vermoed kan worden dat het water naar de

Driesbeek/Gottebeek gevoerd wordt. De provincie beschikt hieromtrent evenmin

over informatie. Tot slot werd ook getracht meer info te verkrijgen via de website

van de werkgroep rond het voormalig Vliegveld (http://www.b67ursel.be/index.htm).

Concrete plannen van het rioleringssysteem zijn er niet. Er wordt wel verwacht dat

het systeem afwatert naar de Driesbeek/Gottebeek. Er wordt echter ook

aangegeven dat de riolering vermoedelijk niet in goede staat is.

93/210 10705.160


In de buurt van het plangebied zijn verschillende (veedrink)-poelen gelegen.

94/210 10705.160


De referentiesituatie betreft de huidige infrastructurele situatie op het terrein,

zonder het bedrijf in werking.

In de referentiesituatie watert de verharde oppervlakte binnen het plangebied af

naar de gracht ten zuiden van het terrein. Op het terrein is ook een hemelwaterput

van 5 m³ aanwezig waarop de helft van de dakoppervlakte is aangesloten. De

hemelwaterput watert via een overloop eveneens af naar het grachtje ten zuiden

van het bedrijfsterrein. De andere helft van de dakoppervlakte watert rechtstreeks

af naar de gracht omheen het terrein.

In onderstaande foto’s zijn de gracht ten zuiden van het bedrijfsterrein en een van

de lozingspunten te zien.

9.2.2 Waterkwaliteit

Er zijn niet veel gegevens bekend mbt de Driesbeek/Gottebeek.

In het Bekkenbeheerplan van de Brugse Polders is aangehaald dat de

waterkwaliteit op bepaalde plaatsen bedreigd wordt door de lozing van

huishoudelijk afvalwater.

In het Bekkenvoortgangsrapport 2010, versie 16 maart 2011 is de aanbeveling

geformuleerd dat voor een aantal waardevolle waterlopen, waaronder de

Driesbeek/Gottebeek, tegen 2015 een analyse van de waterkwaliteit en doelgericht

uitwerken van maatregelen en concrete acties dienen te gebeuren in functie van

een goede waterkwaliteit en diversifiëring van het visbestand.

Stroomafwaarts de Gottebeek, op het grondgebied van de gemeente Aalter

werden volgens Van Thuyne et al (2002)7 paling, Bermpje, 3 en 10-doornige

stekelbaars aangetroffen.

Voor de kwaliteit van de poelen in de buurt van het plangebied verwijzen we naar

de discipline fauna en flora.

9.2.3 Hydrogeologie

De geologische opbouw ter hoogte van het plangebied is voorgesteld in § 8.2.2.

Het plangebied bevindt zich op bovenaan het cuestafront. Ter hoogte van het

plangebied bevindt de eerste watervoerende laag zich onder de kleilagen van het

Lid van Ursel en Asse. De eerste watervoerende laag bevindt zich aldus op meer

dan 10 m diepte ten opzichte van het maaiveld.

7 Van Thuyne, G., Vrielynck, S. & Breine J. (2002) Visbestanden op enkele waterlopen behorende tot het bekken van de Brugse polder.

95/210 10705.160


9.2.4 Grondwaterwinningen

Volgens de informatie in de DOV-databank zijn er binnen een straal van 1

kilometer rond het plangebied 3 grondwaterwinningen bekend.

Tabel 9-1: Vergunde grondwaterwinningen

Exploitant Mattheeuws Hubert Haers Dirk Strubbe Bart

Adres Onderdale 16,

Knesselare

Onderdaele 27,

Knesselare

Blauwgoedstraat 1,

Knesselare

Installatie id 24743 81204 27771

X (m) 86.465 86.879 86.028

Y (m) 203.230 203.141 201.764

Diepte (m-mv) 40 40 30

Aantal putten 1 1 2

Periode 7/9/1992 – 7/6/2012 30/8/2004 –

30/8/2024

13/8/2008 –

12/8/2028

Dagdebiet (m³) 18 6 12

Jaardebiet (m³) 2.500 1.450 4.150

Het plangebied is niet gelegen in een beschermingszone voor

grondwaterwinningen.

9.2.5 Grondwaterhuishouding

De grondwaterstroming is vermoedelijk volgens het reliëf in de richting van de

Gottebeek.

9.2.6 Grondwaterkwetsbaarheid

Volgens de kwetsbaarheidskaart voor het grondwater in Oost-Vlaanderen ligt het

volledige studiegebied in een zone die wordt aangeduid als weinig kwetsbaar

(index Cc), wat wil zeggen dat de watervoerende laag uit zand bestaat die wordt

afgeschermd door een kleiige deklaag.

96/210 10705.160


9.2.7 Watertoetskaarten

Uit de kaart met overstromingsgevoelige gebieden kan afgeleid worden dat het

plangebied zelf niet overstromingsgevoelig is. Ten noorden en ten zuiden ervan

zijn wel mogelijk overstromingsgevoelige gebieden aangeduid. De mogelijk

overstromingsgevoelige gebieden onderscheiden zich van de effectief

overstromingsgevoelige gebieden omdat er een fundamenteel verschil is in de

graad van overstromingsgevoeligheid.

Op 14 oktober 2011 keurde de Vlaamse Regering een aanpassing van het

uitvoeringsbesluit voor de watertoets goed. Dit aangepaste besluit trad in werking

op 1 maart 2012. De kaart met overstromingsgevoelige gebieden is de enige kaart

die in het aangepaste besluit is behouden. Voor de bespreking van de

referentiesituatie verwijzen we hieronder niettemin ook naar de oude

watertoetskaarten, daar deze ook info bevatten mbt het watersysteem.

De kaart met de gebieden die gevoelig zijn voor grondwaterstroming werd

opgemaakt om te kunnen nagaan in welke gebieden er minder of meer aandacht

moet uitgaan naar de effecten van ingrepen op de grondwaterstroming. Met

grondwaterstroming wordt vooral de laterale beweging van grondwater doorheen

de ondergrond en de toestroming door kwel bedoeld. Voor de watertoets gaat de

aandacht in de eerste plaats uit naar de ondiepe grondwaterstroming. Deze

stroming kan worden beïnvloed of verstoord door ondergrondse constructies. Het

plangebied is weinig gevoelig voor grondwaterstroming (type 3). Ten noorden en

ten zuiden ervan zijn zones aangeduid als zeer gevoelig voor grondwaterstroming

(type 1).

De kaart met infiltratiegevoelige gebieden toont dat de bodem in het plangebied

niet infiltratiegevoelig is. Dit komt door de aanwezigheid van ondiepe kleilagen.

Volgens de hellingenkaart bedraagt het hellingspercentage 0,5 tot 5%.

De bodem ter hoogte van het plangebied is niet erosiegevoelig. De hellingen ten

zuiden van het plangebied zijn dit wel.

Het plangebied is niet gelegen in het winterbed van grote rivier.

9.2.8 Wateroverlast

Het plangebied is niet van nature overstroombaar. Het plangebied en de omgeving

zijn niet recent overstroomd en zijn ook niet gelegen in een risicozone voor

overstromingen. Langs de Driesbeek/Gottebeek zijn grotere zones mogelijk

overstromingsgevoelig volgens de watertoetskaart, maar niet effectief

overstromingsgevoelig. Ter hoogte van de dwarsing met de Urselseweg en de

Blauwgoedstraat, tussen de blauwgoedstraat en de Kleine Dries, en ter hoogte van

de Varemstraat, Vrekkemstraat en Gottebeelstraat zijn wel lokale zones ingekleurd

als recent overstroomd gebied.

Volgens de waterbeheerder is de wateroverlast in hoofdzaak toe te schrijven aan

de watertoevoer afkomstig van het huidige vliegveld van Ursel.

Onder § 9.2.1 werd aangegeven dat het niet duidelijk is waar het niet gebufferde

hemelwater afkomstig van het bedrijventerrein van de drukkerij naar toe gaat.

Bovendien zijn er twijfels over de goede staat van de riolering onder het voormalige

vliegveld. Het is zodoende niet duidelijk of deze wateraanvoer eveneens een

aandeel heeft in de wateroverlastproblematiek langs de Driesbeek/Gottebeek.

97/210 10705.160


9.2.9 Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur op de waterhuishouding

9.2.9.1 Waterkwaliteit

In de referentiesituatie is er enkel een afvoer van hemelwater van het terrein. De

verharde oppervlakken door de aanwezigheid van het bedrijf zorgen voor een

afstroom van hemelwater. Afvalwater wordt er niet geproduceerd aangezien het

bedrijf in de referentiesituatie niet in werking is.

Het hemelwater is in principe niet verontreinigd en wordt geloosd in de gracht

achter het bedrijventerrein. Contaminatie van hemelwater dat van het

parkeerterrein afstroomt met oliecomponenten, treedt in dit scenario niet op

aangezien de parking niet gebruikt wordt.

In de adviesronde naar aanleiding van de terinzagelegging van de kennisgeving

werd melding gemaakt van een link tussen de hemelwaterput en een voormalige

besterfput. Via deze besterfput zou de gracht langsheen het bedrijf verontreinigd

water ontvangen. Dit zou leiden tot een eutrofiëring van de waterloop. Het bedrijf

ontkent de aanwezigheid van besterfputten.. In de milieuvergunning staat vermeld

dat de besterfputten op het terrein niet teruggevonden werden en dat er van uit

gegaan wordt dat de link er niet is. In dit plan-MER kan enkel gesteld worden

dat er geen verbinding mag bestaan tussen de hemelwaterput of andere

hemelwaterlozingen en een eventuele voormalige besterfput. Zo voormalige

besterfputten aanwezig zijn moet ook de verbinding tussen de putten en de gracht verbroken worden. Zo hier aan voldaan wordt, wordt enkel niet-

verontreinigd water geloosd op het grachtenstelsel. Er is dan geen negatieve

impact van de aanwezigheid van het bedrijfsterrein op de waterkwaliteit.

9.2.9.2 Waterkwantiteit

In de referentiesituatie vindt er geen hergebruik van het hemelwater plaats

aangezien er geen activiteiten in het bedrijf zijn. De hemelwaterput is bijgevolg

permanent vol. Hierdoor wordt het hemelwater ongebufferd geloosd in de gracht

ten zuiden van het bedrijf. De gebouwen en verharding op het terrein dateren

evenwel van vóór 1 februari 2005, datum waarop de gewestelijke verordening

hemelwater van kracht werd. Deze verordening is hier aldus niet van toepassing.

Uitzondering hierop vormen de bedrijfsonderdelen waarvoor de vergunning werd

vernietigd bij arrest van de Raad van State, Bij aanvraag van de

regularisatievergunning zal de hemelwaterverordening wel van toepassing zijn. Er

bestaat geen zekere link tussen het ongebufferd lozen van hemelwater van het

bedrijventerrein en wateroverlastproblemen langs de Driesbeek/Gottebeek.

9.3 Effectbespreking – en beoordeling van de geplande toestand

In de geplande situatie is de drukkerij infrastructureel aanwezig zoals heden en

wordt de drukkerij geëxploiteerd.

De volgende effectgroepen worden hieronder besproken:

Kwantitatieve effecten tgv de lozing van hemelwater

Kwalitatieve effecten tgv de lozing van hemelwater

Kwalitatieve effecten tgv de lozing van afvalwater

98/210 10705.160


9.3.1 Kwantitatieve effecten tgv de lozing van hemelwater

Er bestaat geen zekere link tussen het ongebufferd lozen van hemelwater van het


In de huidige bedrijfsvoering is geen hergebruik van hemelwater voorzien.

Nochtans is er een hemelwaterput van 5 m³ aanwezig. Deze is evenwel constant

gevuld daar geen water afgenomen wordt. Hemelwater wordt aldus ongebufferd en

onvertraagd geloosd. De gebouwen en verharding op het terrein dateren evenwel

van vóór 1 februari 2005, datum waarop de gewestelijke verordening hemelwater

van kracht werd. Deze verordening is hier aldus niet van toepassing.

Hergebruik van hemelwater kan er niettemin voor zorgen dat er toch enige

kwantitatieve buffering gebeurt in de toestroom naar de gracht en het

achterliggend terrein. Bovendien zou dit hergebruik resulteren in een daling van

het drinkwaterverbruik voor laagwaardige toepassingen (toiletten, dienstkraan…).

In de veronderstelling dat een werknemer gemiddeld 40l/werkdag verbruikt voor

laagwaardige toepassingen, dan resulteert dit voor 105 werknemers in een

verbruik van 4.200 l of ruim 4,2 m³ per dag. Dit betekent een serieuze besparing op

het drinkwater. Dit verbruik kan nog omlaag gebracht worden door toiletten met

spaarknoppen te voorzien (6 liter voor een grote spoeling en 3 liter voor een

kleine). Het verbruik zou hierdoor kunnen gehalveerd worden.

Op basis van voorgaande inschatting kan gesteld dat de voorziene hemelwaterput

in functie van hergebruik ondergedimensioneerd is. Ditzelfde geldt ook in functie

van de dakoppervlakte: voornoemde hemelwaterverordening, die hier evenwel niet

van kracht is, geeft de volgende richtlijnen voor de dimensionering van

hemelwaterputten:

De totale dakoppervlakte van het bedrijf, waarvan de helft is aangesloten op de

hemelwaterput, bedraagt ongeveer 4.600 m².

Vanuit dit plan-MER wordt er op aangedrongen om effectief over te

schakelen op hergebruik van hemelwater, minstens voor de toiletten. Hiertoe

is het evenwel ook wenselijk dat het volume van de hemelwaterput vergroot

wordt.

Vanuit de volgende principes, situeert het gewenste volume van de hemelwaterput

zich tussen de volgende minimum en maximum volumes8:

Maximum volume9 = 50l/m² x 2.300 m² aangesloten dakoppervlakte =

115 m³.

Minimumvolume10 = maandverbruik = 80 m³ of 40 m³ met aangepaste

toiletten

8 Bron : http://www.vlario.be/index.php?option=com_content&view=article&id=58:3326-dimensionering-van-hemelwaterputten&catid=25&Itemid=69 9 Dit is het maximaal volume dat er gemiddeld per maand kan opgevangen worden. 10 Hier wordt gekeken hoeveel m³ per maand wordt verbruikt voor alle inwoners samen.

99/210 10705.160


Voor de aanleg van een ondergrondse hemelwaterput of infiltratievoorziening bij

een vergund gebouw is geen stedenbouwkundige vergunning nodig. De aanleg

moet dan wel minstens op één meter van de zijdelingse en achterste

perceelsgrenzen gebeuren. Voor een bovengrondse hemelwaterput is wel een

stedenbouwkundige vergunning vereist.

Als vrijblijvende aanbeveling kunnen voor het resterende dakgedeelte groendaken

voorgesteld worden.

9.3.2 Effecten op de waterkwaliteit

In de geplande toestand wordt naast hemelwater ook gezuiverd huishoudelijk

afvalwater en de spui van de onthardingsinstallatie in de gracht achteraan het

bedrijf geloosd. Deze gracht staat bij een grote watertoevoer mogelijk in contact

met poel 137.090. De andere poelen hebben geen link met de gracht achteraan

het bedrijf.

Hemelwater

Bij de exploitatie van het bedrijf kan het hemelwater dat van het parkeerterrein

afstroomt, in accidentele omstandigheden mogelijk oliecomponenten bevatten. De

parking wordt nagenoeg uitsluitend gebruikt als parking voor het personeel. Dit is

een niet-ingedeelde inrichting volgens Vlarem I. Voor het overige komen

vrachtwagens af- en aangereden voor de aflevering en ophaling van grondstoffen

en hulpstoffen. Op zich kan het hemelwater dat van een dergelijke parking

afstroomt als niet-verontreinigd beschouwd worden. Daar het achterliggende

gebied evenwel VEN-gebied en Habitatrichtlijngebied betreft, en een goede

waterkwaliteit belangrijk is in functie van de kamsalamander, is het toch wenselijk

dat het (first flush) water afkomstig van de parking gezuiverd wordt alvorens het

geloosd wordt in de gracht. Deze zuivering dient te gebeuren met een regelmatig

te onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en coalescentiefilter, welke

moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999.

Besterfputten

In een inspraakreactie wordt melding gemaakt van besterfputten die in verbinding

staan met de hemelwaterput en met de grachten. Volgens het bedrijf zijn er geen

besterfputten aanwezig. Ook in de milieuvergunning wordt aangehaald dat er geen

besterfputten zijn. Zo effectief voormalige besterfputten aanwezig zijn moet

minstens ook de verbinding tussen de putten en de ontvangende gracht verbroken

worden.

Huishoudelijk afvalwater en de waterzuiveringsinstallatie

Het huishoudelijk afvalwater wordt op het eigen terrein gezuiverd door middel van

een kleinschalige zuiveringsinstallatie. Als randvoorwaarde kan hierbij alvast

gesteld dat de capaciteit van de zuiveringsinstallatie dient afgestemd te zijn op het

aantal IE van het bedrijf.

Het effluent wordt geloosd op de gracht achter het bedrijf. De zuivering zorgt er

voor dat er geen ongezuiverd huishoudelijk afvalwater wordt geloosd. Om de 3

100/210 10705.160


maanden worden er controlemetingen uitgevoerd om dit te controleren. Volgende

lijst met te controleren parameters werd aangeraden door milieu-inspectie in een

schrijven van 28 juni 2002:

- BOD

- COD

- Kobalt

- Chroom

- Koper

- Lood

- Zilver

Hieronder worden kort de lozingsnormen opgesomd waaraan het geloosde

afvalwater afkomstig van een IBA in een individueel te optimaliseren buitengebied

moet voldoen (cf paragraaf 1 van artikel 4.2.8.1.1 van Vlarem II):

1. pathogene kiemen zodanig dat geen gevaarlijke besmetting kan ontstaan

2. 6.5<pH<9

3. BZV<25 mg/l

4. ZS<60mg/l

5. bovendien mag het geloosde afvalwater geen stoffen bevatten van bijlage 2C in

concentraties die hoger zijn dan tien keer de indelingscriteria, vermeld in de kolom

“indelingscriterium GS (gevaarlijke stoffen)” van artikel 3 van bijlage 2.3.1 van

Vlarem II, noch alle andere stoffen, met een gehalte dat rechtstreeks of

onrechtstreeks schadelijk zou kunnen zijn voor de gezondheid van de mens, voor

de flora of fauna;

6. geen oliën of vetten

Wat punt 5 betreft, volgen hierna de grenswaarden voor de meest relevante stoffen

uit bijlage 2C:

P totaal: 10 mg/l

Ammoniak: 0.3 mg/l

Nitriet: 2 mg/l

Ag: 0,004 mg/l

Co: 0,006 mg/l (huidige rapporteringsdrempel 0,01 mg/l)

Cu, Pb, Cr: 0,5 mg/l

Paragraaf 2 van artikel 4.2.8.1.1 stelt dat voor lozingen gelegen in een individueel

te optimaliseren buitengebied wordt geacht aan de voorwaarden vermeld in

paragraaf 1 te zijn voldaan, indien het water minstens wordt gezuiverd door middel

van een individuele behandelingsinstallatie voor afvalwater, waarvan de capaciteit

is afgestemd op het aangesloten IE. Het verwijderingspercentage van deze

individuele behandelingsinstallatie bedraagt minimaal 90 % voor biochemisch

zuurstofverbruik en minimaal 70 % voor zwevende stoffen.

Art. 4.1.5.3. van Vlarem II stelt dat wanneer de zuiveringstechnische voorzieningen

van een inrichting wegens storing of enige andere oorzaak uitvallen, of wanneer

101/210 10705.160


om enige andere reden de emissie- of immissienormen worden overschreden, de

exploitant de toezichthouder daarvan onverwijld in kennis stelt.

De beschikbare analyseresultaten van het effluentwater van de laatste 5 jaar

leerden ons dat er normoverschrijdingen waren voor:

zwevend stof in maart 2008 (268 mg/l), september 2008 (108 mg/l), juni

2009 (408 mg/l) en juni 2012 (90 mg/l),;

cobalt in maart 2008 (0,029 mg/l), juni 2008 (0,017 mg/l), september 2008

(0,042 mg/l), december 2008 (0,079 mg/l), juni 2009 (0,049 mg/l) en

december 2010 (0,018 mg/l),;

pH in september 2010 (6,2), september 2011 (5,8) en december 2011

(5,95).

Het is niet geweten welke acties hierop ondernomen zijn om het

zuiveringsrendement te verbeteren.

Op basis van bovenstaande dient gesteld dat de werking en effluentkwaliteit van

de waterzuiveringsinstallatie beter bewaakt moet worden.

In eerste instantie dient nagegaan te worden of de capaciteit van de

waterzuiveringsinstallatie voldoet voor het aantal werknemers van het bedrijf.

Zoniet, dan dient dit aangepast te worden.

In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het verder

aan te raden dat de exploitant vier keer per jaar (zelfde frequentie als momenteel

het geval is) tijdens een effectieve lozing het huishoudelijk afvalwater laat

analyseren door een erkend labo11, en dit op de parameters pH, BZV, ZS, oliën en

vetten, Ptotaal, ammoniak, nitriet, het verwijderingsrendement voor BZV en het

verwijderingsrendement op zwevende stoffen. Deze parameters worden

voorgedragen, daar er hiervoor een normeringskader is vastgelegd in VLAREM. Bij

vaststelling van verhoogde waarden dient specifieke proceskennis ingehuurd te

worden om de beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te passen of te

vervangen.

In geval van een normoverschrijding moet de exploitant bovendien zo spoedig

mogelijk volgende informatie aan de afdeling bevoegd voor milieuhandhaving

verstrekken:

1° tijdstip, aard, omstandigheden en oorzaken van de overschrijding;

2° beschikbare gegevens aan de hand waarvan de gevolgen van het voorval voor

mens en milieu kunnen worden beoordeeld;

3° de getroffen maatregelen om het voorval te bedwingen en te beheersen.

Als uit nader onderzoek nieuwe gegevens naar voren komen die de verstrekte

informatie of de daaruit getrokken conclusies wijzigen, werkt de exploitant deze

informatie bij en bezorgt ze aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving.

11 Momenteel gebeurt dit ook reeds door een erkend labo

102/210 10705.160


Bedrijfsafvalwater

De spui van de onthardingsinstallatie wordt geloosd op de gracht. Ander

bedrijfsafvalwater wordt selectief ingezameld in afwachting van ophaling en afvoer

naar een erkende verwerker. Er mag nooit ander bedrijfsafvalwater in de

gevraagde KWS-afscheider, de zuiveringsinstallatie of in de grachten geloosd

worden. Daar er in inspraakreacties gewag wordt gemaakt van overtredingen

hiertegen en van verontreinigingen met vet en olie en CCl4, is het wenselijk om dit

sporadisch en onaangekondigd te controleren bij het effluent van de

zuiveringsinstallatie en bij de andere lozingspunten, door te screenen op deze en

andere risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf.

Wat de lozing van (anorganische) chloriden betreft, zou hiervoor een lozingsnorm

moeten aangevraagd worden gezien dit bijdraagt tot een verhoging van het

zoutgehalte van het ontvangende oppervlaktewater. Elk waterorganisme in het

oppervlaktewater stelt specifieke eisen naar het gehalte aan opgeloste zouten. De

in het water levende soorten verdragen in het algemeen geen sterke variaties van

het gehalte aan opgeloste zouten (IBGE, 2007). Daarnaast kan een verhoging van

het zoutgehalte leiden tot een verhoogde acute toxiciteit van andere stoffen op

aquatische organismen. Een sterke wijziging van het zoutgehalte kan tot

problemen leiden en vanaf een bepaalde waarde (afhankelijk van het organisme)

zelfs tot sterfte van waterorganismen leiden.

Bovendien is de bezinking van zwevende stoffen onder andere (naast b.v.

temperatuur) afhankelijk van het zoutgehalte: hoe hoger het zoutgehalte, hoe lager

de bezinkingssnelheid, waardoor meer zwevende stoffen over een grotere afstand

kunnen getransporteerd worden en over een groter geografisch gebied effecten

kunnen veroorzaken (Metcalf & Eddy, 1991; IBGE, 2007; Huu, 2007).


Vanuit de bespreking van de waterhuishouding dringen de volgende maatregelen

zich op:

Op kwalitatief vlak:

Zo oude besterfputten aanwezig zijn, dienen deze afgekoppeld te worden

van de achterliggende grachten en desgevallend ook van de

hemelwaterput.

Huishoudelijk afvalwater

o Er dient nagegaan of de capaciteit van de waterzuivering volstaat

voor het maximum aantal werknemers op de site. Zo dit niet het

geval is dient de capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie

aangepast te worden.

o In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied

is het verder aan te raden dat de exploitant vier keer per jaar

tijdens een effectieve lozing het huishoudelijk afvalwater door een

erkend labo laat analyseren op de parameters pH, BZV, ZS, oliën

en vetten, Ptotaal, ammoniak, nitriet, het verwijderingsrendement

voor BZV en het verwijderingsrendement op zwevende stoffen. Bij

vaststelling van verhoogde waarden dient specifieke proceskennis

103/210 10705.160


ingehuurd te worden om de beschikbare installatie (nog) beter te

gebruiken, aan te passen of te vervangen.

o De afdeling bevoegd voor milieuhandhaving dient op de hoogte

gebracht te worden in geval van normoverschrijdingen met de

volgende info

tijdstip, aard, omstandigheden en oorzaken van de

overschrijding

beschikbare gegevens aan de hand waarvan de gevolgen

van het voorval voor mens en milieu kunnen worden

beoordeeld

de getroffen maatregelen om het voorval te bedwingen en

te beheersen

Als uit nader onderzoek nieuwe gegevens naar voren komen

die de verstrekte informatie of de daaruit getrokken conclusies

wijzigen, werkt de exploitant deze informatie bij en bezorgt ze

aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving.

Bedrijfsafvalwater

o Er mag nooit bedrijfsafvalwater in de gevraagde KWS-afscheider,

de zuiveringsinstallatie of in de grachten geloosd worden.

Sporadische en onaangekondigde controles op de

risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf zijn

wenselijk.

o Mbt de spui van de onthardingsinstallatie dient een lozingsnorm

voor chloriden aangevraagd te worden.

Hemelwater

Het hemelwater van de parking moet via aan KWS-afscheider met

sedimentopvang en coalescentiefilter, welke moet voldoen aan EN 858 en

DIN 1999, geloosd worden. De goede werking van de

koolwaterstofafscheider moet wordt altijd verzekerd worden. Hier toe wordt

het volgende voorgesteld: De koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls

geledigd en gereinigd als nodig is om de goede werking ervan te

waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om de drie maanden de

afscheider. Van de inspecties wordt een logboek bijgehouden. De

afvalstoffen die hierbij vrijkomen dienen opgehaald door een daartoe

erkende ophaler. De KWS-afscheider dient voldoende gedimensioneerd en

voorzien van een automatische afsluiter.

Op kwantitatief vlak:

Hergebruik van hemelwater, minstens voor de toiletten, dringt zich op, niet

alleen vanuit de directe omgeving maar ook in functie van een rationeel

gebruik van drinkwater. Hiertoe is een groter volume hemelwaterput

vereist. Als minimum volume kan het benodigde volume voor 1 maand

gehanteerd worden. Het concrete volume is afhankelijk van het

waterverbruik van de toiletten.

Als vrijblijvende aanbeveling kunnen voor het resterende dakgedeelte, dat

niet is aangesloten op de hemelwaterput, groendaken voorgesteld worden.

104/210 10705.160


9.4 Nulalternatief

Voor de bespreking en de beoordeling van de mogelijke effecten van het

nulalternatief, wordt integraal verwezen naar de evaluatie van de mogelijke

effecten in de geplande situatie.


In functie van de nabestemming kan gesteld worden dat er bij de invulling van de

nabestemming voldaan moet worden aan de principes van integraal waterbeheer

en de vigerende wetgeving (oa. verordening hemelwater).

105/210 10705.160


10 Fauna en flora


In eerste instantie omvat het studiegebied de zone die binnen de invloedstraal van

een mogelijke verstoring is gelegen. Ook de poelen in de omgeving van het

plangebied zullen in beschouwing genomen worden omwille van de mogelijke

aanwezigheid van Kamsalamander.

Bij de beschrijving van de referentiesituatie wordt een ruimer gebied besproken om

de aandachtsgebieden in de ruimere omgeving te belichten.


Hierna wordt een beschrijving gegeven van de referentiesituatie. In de richtlijnen is

bepaald dat de referentiesituatie de situatie is waarin de drukkerij infrastructureel

op het terrein aanwezig is, maar niet in werking. In het kader van dit MER werd een

terreinbezoek uitgevoerd in december 2011 en juni 2012.

Naast het plangebied en de onmiddellijke omgeving, wordt hieronder ook ingegaan

op enkele aandachtsgebieden, gebieden met grote natuurwaarde en bijhorend

statuut in de nabije omgeving. Bestaande gegevens hierover werden

geïnventariseerd. Er is contact opgenomen met het Agentschap voor Natuur en

Bos van de Provincie Oost-Vlaanderen, meer bepaald in het kader van de

resultaten van het DANAH-project en het in opmaak zijnde beheerplan voor het

Drongengoedbos. Daarnaast werd de website van www.waarnemingen.be

geconsulteerd.

Bijzondere aandacht gaat uit naar het voorkomen van de Europees beschermde

soort Kamsalamander.

Tot slot wordt bekeken in welke mate de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur

de bestaande natuurwaarden en de kwaliteit van de omgeving beïnvloedt.

10.2.1 Situering van het plangebied op de Biologische Waarderingskaart

In het plangebied zelf komen geen biologisch waardevolle terreineenheden voor.

In de omgeving valt de grote aanwezigheid van biologisch waardevolle tot zeer

waardevolle zones op. Het Koningsbos en Drongengoedbos zijn een biologisch

zeer waardevol zuur eikenbos (qs). Het perceel ten noorden van het plangebied is

op de BWK aangeduid als een complex van biologisch minder waardevolle en

waardevolle elementen. Het betreft een soortenarm permanent cultuurgrasland

(hp) met als waardevolle elementen een bomenrij met dominantie van Zomereik

(kbq), bomenrij met dominantie van populier (kbp) en bomenrij met dominantie van

(al dan niet geknotte) wilg (kbs). Ten oosten van het plangebied zijn 2 biologisch

waardevolle percelen gesitueerd, zijnde een loofhoutaanplant (n) en

populierenaanplant op vochtige grond met elzen- en/of wilgenondergroei (lhb). De

poeltjes ten noorden en ten zuiden van het plangebied zijn biologisch zeer

waardevol: eutrofe plas met natuurlijke oevers (ae) en veedrinkpoel (kn).

106/210 10705.160


10.2.2 Situering ten opzichte van aandachtsgebieden

10.2.2.1 Vlaams Ecologisch Netwerk

Het plangebied wordt in alle windrichtingen omsloten door het VEN-gebied ‘De bosgebieden van de cuesta van Zomergem-Oedelem’.

10.2.2.2 Natura 2000 gebieden

Het plangebied grenst in het westen en het zuiden aan het habitatrichtlijngebied

‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’ (BE2300005).

10.2.2.2.1 Aangemelde habitats en soorten

De volgende habitats en soorten zijn aangemeld voor het habitatrichtlijngebied

‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’.

Tabel 10-1: Aangemelde habitats en soorten

Habitattypes – Bijlage I

2330 Open grasland met Corynephorus- en Agrostis-soorten op landduinen

3130

Oligotrofe wateren van het Middeneuropese en peri-alpiene gebied met

Littorella- of Isoëtes-vegetatie of met eenjarige vegetatie op drooggevallen

oevers (Nanocyperetalia)

3150 Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamium of

Hydrocharition

4010 Noordatlantische vochtige heide met Erica tetralix

4030 Droge heide (alle subtypen)

6230 Soortenrijke heischrale graslanden op arme bodems van berggebieden (en

van submontane gebieden in het binnenland van Europa)

6410 Grasland met Molinia op kalkhoudende bodem en kleibodem (Eu-Molinion)

6430 Voedselrijke ruigten

6510 Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)

9120 Beukenbossen van het type met Ilex- en Taxus-soorten, rijk aan epifyten (Ilici-

Fagetum)

9160 Eikenbossen van het type Stellario-Carpinetum

9190 Oude zuurminnende bossen met Quercus robur op zandvlakten

91E0(+) Alluviale bossen met Alnion glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion,

Alnion incanae, Salicion albae)

Soorten – Bijlage II

Triturus cristatus – Kamsalamander

Luronium natans – Drijvende waterweegbree

Barbastella barbastellus – Mopsvleermuis

107/210 10705.160


Soorten – Bijlage III

Brandt's vleermuis/Gewone baardvleermuis - Myotis brandtii/Myotis mystacinus

Drijvende waterweegbree - Luronium natans

Gewone grootoorvleermuis/Grijze grootoorvleermuis - Plecotus auritus/austriacus

Kamsalamander - Triturus cristatus

Laatvlieger - Eptesicus serotinus

Mopsvleermuis - Barbastella barbastellus

Ruige dwergvleermuis / Gewone dwergvleermuis / Kleine dwergvleermuis - Pipistrellus

species

Watervleermuis - Myotis daubentonii

Rosse vleermuis - Nyctalus noctula

In het kader van het milieueffectrapport zal vooral de impact naar Kamsalamander

van groot belang zijn, aangezien er in de omgeving van het plangebied enkele

poelen gelegen zijn waar deze soort zou voorkomen. Het ‘Drongengoed –

Maldegemveld’ is het enige deelgebied van het habitatrichtlijngebied waar de

Kamsalamander werd waargenomen.

Zowel de toestand van de huidige populatie als de habitatkwaliteit is voor de

huidige populatie Kamsalamander ontoereikend voor een duurzame overleving. De

actuele staat van instandhouding is dan ook gedeeltelijk aangetast12.

In het deelgebied ‘Drongengoed – Maldegemveld’ bestaan goede potenties voor

ontwikkeling van een duurzame populatie. Potentie voor de aanwezigheid van

Kamsalamander in andere deelgebieden wordt zeer laag ingeschat, aangezien de

verspreiding van de soort in het noorden van Oost-Vlaanderen nooit algemeen

was.

In de deelzone Drongengoed-Maldegemveld komen verschillende soorten

vleermuizen voor.

10.2.2.2.2 Instandhoudingsdoelstellingen

In de onderstaande tabel worden de instandhoudingsdoelstellingen van het

habitatrichtlijngebied ‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’

geformuleerd voor de Kamsalamander en het habitattype 3150 dat een potentieel

leefgebied is voor deze soort13.

12 Bron: s-IHD’s – BE2300005 Bossen en heiden van zandig Vlaanderen: Oostelijk deel 13 Momenteel komt dit habitattype niet voor in de omgeving van het plangebied

108/210 10705.160


Tabel 10-2: Doelen voor de relevante Europees te beschermen soorten in de SBZ

Oppervlaktedoelstellingen Kwaliteitsdoelstellingen

Habitattype Doel Toelichting Doel Toelichting

3150

Van nature eutrofe meren

met vegetatie van het type

Magnopotamion of

Hydrocharition

↑ Actueel: onbekend/relicten

Doel: geen oppervlaktedoelstelling. Het terug voorkomen van het

habitattype wordt nagestreefd.

Motivatie: Habitattype is aangemeld, maar is enkel als relict

aanwezig in SBZ. Potenties zijn aanwezig in deelgebied 1

Drongengoed-Maldegemveld, 6 Stropersbos, 8 Vallei Moervaart-

Zuidlede. In een aantal plassen zijn een aantal typisch

begeleidende soorten van het habitattype aanwezig. In het

bijzonder dient aandacht besteed te worden aan de poelen in

deelgebied 1 Drongengoed (leefgebied voor Kamsalamander).

↑ Doel: Behoud begeleidende soorten/streven naar

sleutelsoorten van habitattype, zodat habitattype terug

voorkomt in SBZ.

Motivatie: zie motivatie oppervlaktedoelstellingen. Het betreft

een aangemeld habitattype.

Populatiedoelstellingen Kwaliteitseisen aan de leefgebieden

Soort Doel Toelichting Doel Toelichting

Kamsalamander ↑ Doel: Uitbouw duurzame populatie in goede staat van

instandhouding ter hoogte van deelgebied 1 Drongengoed-

Maldegemveld (> 50 adulte dieren, voortplanting van > 50 larven

of eieren). De doelstelling dient deels buiten de SBZ

gerealiseerd te worden.

Motivatie: De enige populatie in de SBZ is momenteel sterk

achteruitgegaan en kan niet als een leefbare populatie worden

beschouwd. De soort komt momenteel maar in 1 poelencomplex

voor waardoor de kans op uitsterven reëel is.

↑ Doel: Goede staat van instandhouding met betrekking tot

wateren landhabitat: uitbouw van minimum 2 complexen van

meer dan 5 permanente kleine poelen (habitattype 3150),

ingebed in een kleinschalig landschap met o.a. bos, ruigte en

houtwallen binnen 300 m rond geschikte waterbiotopen.

Motivatie: zie populatiedoelstellingen

109/210 10705.160


10.2.2.2.3 De Kamsalamander

De Kamsalamander (Triturus cristatus) staat op de 'rode lijst' als zeldzaam

aangegeven en is beschermd door de Europese Habitatrichtlijn. Concreet houdt dit

een aantal strikte beschermingsmaatregelen in om de soort te kunnen behouden.

Voorkomen

De Kamsalamander komt actueel enkel voor ter hoogte van deelgebied 1

‘Drongengoed – Maldegemveld’ van het habitatrichtlijngebied ‘Bossen en heide

van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’. De soort wordt er sinds 2007 gesignaleerd

in 3 poelen (137.008, 137.503 en 137.504) in het Koningsbos.

In poel 137.504 worden de meeste dieren waargenomen. Enkel in deze poel werd

tot op heden voortplanting vastgesteld. Het aantal larven is echter zeer beperkt en

bedraagt minder dan 20.

Er is een historische waarneming uit 1978 in poel 137.012 (niet in de SBZ) op ca.

1,6 km van de actuele populaties. De aanwezigheid van de soort kon in 2005 en

2007 niet herbevestigd worden. Huidige populatie is bijgevolg hoogstwaarschijnlijk

volledig geïsoleerd. Ook in de overige deelgebieden van het habitatrichtlijngebied

zijn geen waarnemingen van Kamsalamander bekend.

Figuur 10-1 Voorkomen van de Kamsalamander t.h.v. het plangebied14

Habitateisen

De Kamsalamander komt voor in open, maar kleinschalige cultuurlandschappen en

in bosgebieden. Voor de voortplanting gaat de voorkeur naar stilstaande, diepe,

grote(re) en zonbeschenen wateren met veel (verticale, ondergedoken)

watervegetatie. De soort komt ook voor in poelen en plassen, vennen en groeven.

Eind februari tot begin maart trekken de dieren van het land naar het water. Na de

voortplantingsperiode zijn ze weer op land te vinden op begroeide plaatsen onder

14 Bron: s-IHD’s – BE2300005 Bossen en heiden van zandig Vlaanderen: Oostelijk deel

110/210 10705.160


stenen, planken en dergelijke meer. De Kamsalamander overwintert meestal op

land, diep in de bodem of in kelders, maar ook wel in water.

Poel 137.504 voldoet slechts in beperkte mate aan de habitateisen van de soort.

De oppervlakte bedraagt ca. 210 m² maar het aandeel onderwater- en drijvende

vegetatie is minder dan 10%. Hoewel de poel afgerasterd is en voorzien van een

drinkpomp voor vee is de afrastering gebrekkig zodat de koeien soms door de

omheining breken met het dichttrappelen van de oevers als gevolg.

Binnen een straal van 230 m van de voortplantingspoel situeren zich nog 3 andere

poelen, zijnde een bospoel (137.503) op eigendom van ANB en 2 andere poelen

(137.008 en 137.090) op privaat eigendom. De bospoel is voor 100% bedekt met

kroos, bevat veel organisch materiaal en is weinig of niet geschikt als

voortplantingshabitat. Poel 137.008 is bezet door tamme ganzen en is eveneens

sterk beschaduwd. Poel 137.090 is zeer ondiep en werd in het verleden (2005)

verontreinigd door afvalwater van de nabijgelegen drukkerij.

Knelpunten

Mogelijke knelpunten voor het voorbestaan van de kamsalamander zijn:

het verdwijnen van voortplantingsplaatsen door verlanding, het opvullen en

effenen van poelen.

het ongeschikt worden van leefgebieden door vermesting, verdroging en

vervuiling.

de teloorgang van houtige, kleine landschapselementen zoals houtkanten

en hagen, waarin de dieren gedurende de landfase vertoeven.

de fragmentatie van potentiële habitats - De Urselseweg vormt een

belangrijke barrière tussen de poel ten noorden en de poelen ten zuiden

van de weg.

overmatige beschaduwing van poelen waardoor deze ongeschikt worden

voor de voortplanting. Hetzelfde geldt voor de afwezigheid van

watervegetaties, hetgeen ook vaak het gevolg is van beschaduwing of

verlanding.

Specifiek voor de omgeving van het plangebied kan het volgende gesteld.

De Kamsalamander werd tot nu toe waargenomen in 3 van de 5 poelen in de nabijheid het bedrijf Verstraete.

Het voortbestaan van de soort is sterk afhankelijk van de habitat- en waterkwaliteit. Momenteel is de habitatkwaliteit van de poelen ter hoogte van het studiegebied beperkt. Het bedrijf Verstraete op zich heeft hier geen invloed op. De beperkte habitatkwaliteit van de poelen wordt immers veroorzaakt door het vertrappelen van de oevers door vee, de aanwezigheid van sterke eutrofiëring en beschaduwing. Maatregelen om deze knelpunten aan te pakken vallen buiten de doelstelling van dit plan-MER.

Ook een slechte waterkwaliteit kan evenwel het voortbestaan van de Kamsalamander in het gedrang brengen. In de referentiesituatie wordt er enkel niet-veronteinigd hemelwater geloosd op de gracht achteraan het terrein. Deze gracht heeft enkel een link met de poel 137.090. De waterkwaliteit van de overige poelen staat dus los van de activiteiten van het bedrijf.

111/210 10705.160


In de betreffende poel werden tot nu toe geen Kamsalamanders waargenomen. Dit is waarschijnlijk het gevolg van verontreinigd water dat in het verleden in deze poel terecht kwam. Het plan-MER kan enkel maatregelen opleggen om er voor te zorgen dat er geen verontreinigd water meer in de gracht geloosd wordt. Enkel de waterkwaliteit in poel 137.090 zal hierdoor verbeteren. Voor het verbeteren van de waterkwaliteit van de overige poelen kan het plan-MER geen maatregelen opnemen.

Potenties volgens het s-IHD-rapport (ANB, 14/02/2011)

Er kan geopteerd worden om de strook weiland en de bestaande poelen, grenzend

aan het Koningsbos te verwerven of te beheren. Hiervoor dient overleg gepleegd

te worden met de landbouwer en privaat eigenaar van de poelen 137.008 en

137.090. Daarnaast zal het graven van meerdere poelen in de strook weiland

kansen bieden voor de ontwikkeling van een duurzame Kamsalamander populatie.

Een andere mogelijkheid is de translocatie van de Kamsalamander naar iets meer

noordelijke gelegen poelen (net buiten SBZ, maar op terreinen van het ANB met

nu aanwezige geschikte poelen) om risico op uitsterven te beperken en de soort

meer te verspreiden over het deelgebied.

10.2.2.3 Het Drongengoedbos en Koningsbos15

Aanwezige soorten

Het Drongengoed en Koningsbos zijn om verschillende redenen uniek. Alhoewel

de bossen zelf geen uitschieters zijn op botanisch gebied, zijn ze toch heel

belangrijk dankzij hun oppervlakte. Ze vormen namelijk het grootste

aaneengesloten boscomplex van Oost-Vlaanderen. De meeste bossen zijn vrij

jong. De kruidlaag is er ofwel afwezig, ofwel wordt gedomineerd door Bramen,

Adelaarsvaren, Smalle en Brede stekelvaren. Op enkele plaatsen groeien Blauwe

bosbes en Rankende helmbloem en kan men een interessante mosflora

aantreffen. In sommige bossen vindt men veel Guldenroede, Maagdenpalm en

Dalkruid.

Botanisch zijn de heideveldjes, de heischrale graslanden en de pioniervegetaties

op voedselarme bodem de meest interessante gemeenschappen. Ze blijven echter

meestal beperkt tot kwetsbare punten lijnvormige elementen. Meestal betreft het

hier droge heide met Struikheide en Pijpestrootje als dominante soorten. Op de

vochtigste plaatsen kunnen echter naast Gewone dopheide en een aantal

Veenmossen, soms ook zeldzamere soorten als Tweenervige zegge, Sterzegge,

Gaspeldoorn, Stekelbrem, Ronde zonnedauw, Trekrus, Biezeknoppen en

Groengele zegge voorkomen.

Vochtige heischrale graslanden vindt men langs de Drongengoedweg en in de

bermen van het vliegveld. Deze graslanden zijn zeer soortenrijk met o.a.

Kruipganzerik, Hondsviooltje, Blauwe knoop, Rode ogentroost,

Duizendguldenkruid, Blauwe zegge, Tweenervige zegge...

De vegetatie van het laagste gedeelte van de vliegveldbermen wordt gedomineerd

door Veldrus. Ook Tweenervige zegge komt er abundant voor en plaatselijk zijn er

enkele groeiplaatsen van het zeldzame Heidekartelblad. Een andere, vrij

15 Bron: http://www.zwinstreek.eu

112/210 10705.160


soortenrijke vegetatie treft men aan op plaatsen met dagzomende klei. Enkele

opvallende soorten zijn Knoopkruid, Blauwe knoop, Pijpestrootje, Guldenroede,

Schermhavikskruid en Zaagblad. Deze laatste soort is een typische plant van

voedselarme kleigronden met tijdelijke grondwatertafel.

De pioniervegetaties op voedselarme bodem dragen ook bij tot de waarde van dit

gebied. Typische soorten zijn Liggend hertshooi, Knolrus, Waterpostelein, Klein

glidkruid, Veenmossen, Waternavel, Moerasdroogbloem en voor de verlaten

akkers, Grondster.

In het kader van het LIFE-project DANAH heeft het Agentschap voor Natuur en

Bos op het militaire domein de naaldbomen uit de strook bos tussen de landings-

en taxibaan gerooid. De oude beukendreven en alleenstaande of groepjes

loofbomen bleven hierbij gespaard. Daarna werd de organische toplaag van de

bodem afgeschraapt (plaggen). Hierdoor krijgen de heidezaden in de bodem

voldoende licht en ruimte om zich volop te ontwikkelen. Dit heideherstel schept

meteen nieuwe kansen voor zeldzame planten (hondsviooltje, heidekartelblad...)

en vlinders (groentje, kleine ijsvogelvlinder en aardbeivlinder).

Met deze maatregel zorgt het ANB volgens de Europese Habitatrichtlijn voor de

instandhouding en uitbreiding van het - zeker in Oost-Vlaanderen - zeldzame

vegetatietype 'Atlantische heide en heischrale graslanden'. Het beheer van de

heide bestaat uit regelmatig maaien en begrazing door schapen.

In de boszone en bosrand kan men naast veel voorkomende soorten als

Roodborstje, Winterkoning en Vink ook Fluiter, Goudvink, Nachtegaal, Groene

specht, Grote en Kleine bonte specht, Zwarte mees, Vuurgoudhaantje, Zwarte

specht en Kuifmees waarnemen. De laatste 4 zijn typerend voor naaldbos.

Roofvogels als Torenvalk (algemenere soort), Ransuil (enkele koppels) en

Boomvalk (één koppel) broeden in dit gebied. Op doortrek zijn Buizerd, Sperwer en

in mindere mate Blauwe en Bruine kiekendief regelmatig te zien.

Grote open stukken in de omgeving van het bos trekken in het voorjaar groepen

Regenwulpen. Sinds enkele jaren werden baltsende wulpen opgemerkt. Ze

kwamen echter nog niet tot broeden.

De vlindersoorten die in dit gebied voorkomen zijn Oranjetip, Distelvlinder,

Gehakkelde aurelia, Schildrupsvlinder, Groentje, Vuilboomblauwtje, Icarus blauwtje

en Aardbeivlinder.

In het bos liggen ook volgende natuurgebieden: Maldegemveld en het Militair

vliegveld.

Visie voor het gebied

Het ANB heeft het initiatief genomen om een gebiedsvisie op te stellen voor het

Drongengoed. De gebiedsvisie is hieronder weergegeven.

113/210 10705.160


Figuur 10-2 Afbakening visiegebied Drongengoedbos

Er werd een streefbeeld opgesteld met 2 scenario’s. Een 1ste scenario ent zich op

het bestaande juridische kader en speelt zich hoofdzakelijk af in de gebieden die

op het gewestplan een ‘groene’ bestemming hebben, opgenomen zijn in het

Vlaams Ecologisch Netwerk en/of als habitatrichtlijngebied tot het Europese

netwerk Natura 2000 behoren. In deze gebieden wordt het natuur-, bos- en

landschapsbeheer geoptimaliseerd.

Het 2de scenario bouwt hierop verder en betrekt het omringende landschap sterker

bij de toekomst van het gebied Drongengoed. Dit moet voor een meer robuust

samenhangend natuur- en bosgebied zorgen.

Voor het ANB vormt het streefbeeld de basis voor de toekomstige inrichtings- en

beheerplannen op haar gronden. Ook bij aankopen in de toekomst – die

uitdrukkelijk op vrijwillige basis verlopen – vormt deze visie de basis voor de

inrichting en het beheer ervan.

In het ruimtelijk structuurplan Oost-Vlaanderen zijn het Drongengoed en

Maldegemveld geselecteerd als natuuraandachtszone.

In het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan formuleert Knesselare zijn visie voor de

Drongengoed- en Keigatbossen. In de 1ste fase inzake de afbakening van het

Vlaams Ecologisch Netwerk zijn enkel het bossencomplex en de natuurgebieden

rondom de Drongengoedbossen opgenomen in het GEN. De Keigatbossen zouden

in een 2de fase worden opgenomen. De gemeente treedt het voorstel van de

provincie bij om ook de Keigatbossen (zoals aangeduid op het gewestplan) als

GEN of GENO aan te duiden. Ook in het ecologisch functioneren van de gemeente

vervullen de Drongengoed- en Keigatbossen immers een cruciale rol. De

ecologische kwaliteiten van het gebied zijn dan ook richtinggevend voor de verdere

ruimtelijke ontwikkeling.

114/210 10705.160


Voor het agrarisch grondgebruik zal uitgemaakt moeten worden in welke mate het

een meerwaarde kan genereren voor de ecologische doelstellingen van het

gebied. De gebruiksmogelijkheden voor landbouw in deze prioritaire gebieden voor

natuur zullen dan ook beperkt blijven tot extensieve vormen.

Met betrekking tot de problematiek van zonevreemde activiteiten rond het

Drongengoedbos, werd in het GRP verwezen naar het sectoraal BPA voor de

drukkerij Verstraete. Het arrest nr. 212.542 van 7 april 2011 van de Raad van State

heeft het BPA evenwel vernietigd voor wat betreft het deelplan “NV Drukkerij

Verstraete”.

10.2.3 Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur op de natuurwaarden en omgevingskwaliteit

10.2.3.1 Lucht en geluid

In de referentiesituatie is er geen bedrijvigheid. Op dit vlak zijn er dan ook geen

emissies naar de omgeving.

10.2.3.2 Waterkwaliteit

In de referentiesituatie is er enkel een afvoer van hemelwater van het terrein. De

verharde oppervlakken door de aanwezigheid van het bedrijf zorgen voor een

afstroom van hemelwater. Afvalwater wordt er niet geproduceerd aangezien het

bedrijf in de referentiesituatie niet in werking is.

Het hemelwater is in principe niet verontreinigd en wordt geloosd in de gracht

achter het bedrijventerrein. Contaminatie van hemelwater dat van het

parkeerterrein afstroomt met oliecomponenten, treedt in dit scenario niet op

aangezien de parking niet gebruikt wordt.

In de adviesronde naar aanleiding van de terinzagelegging van de kennisgeving

werd melding gemaakt van een link tussen de hemelwaterput en een voormalige

besterfput. Via deze besterfput zou de gracht langsheen het bedrijf verontreinigd

water ontvangen. Dit zou leiden tot een eutrofiëring van de waterloop. Het is niet

duidelijk of deze link daadwerkelijk bestaat. In de milieuvergunning staat vermeld

dat de besterfputten op het terrein niet teruggevonden werden en dat er van uit

gegaan wordt dat de link er niet is. In dit plan-MER kan enkel gesteld worden

dat er geen verbinding mag bestaan tussen de hemelwaterput en een

eventuele voormalige besterfput. Zo voormalige besterfputten aanwezig zijn,

moet ook de verbinding tussen de putten en de gracht verbroken worden. Zo

hier aan voldaan wordt, wordt enkel niet-verontreinigd water geloosd op het

grachtenstelsel en eventueel op de poel die hiermee in verbinding staat. Er is dan

geen negatieve impact van de aanwezigheid van het bedrijfsterrein op de

waterkwaliteit, wat belangrijk is in functie van de kamsalamander.

10.2.3.3 Waterkwantiteit

In de referentiesituatie vindt er geen hergebruik van het hemelwater plaats

aangezien er geen activiteiten in het bedrijf zijn. De hemelwaterput is bijgevolg

permanent vol. Hierdoor wordt het hemelwater ongebufferd geloosd in de gracht

115/210 10705.160


ten zuiden van het bedrijf. Bij een hevige bui zou de toevloed aan water zo groot

kunnen zijn, dat potentiële larven in de poel 137.090 weggespoeld worden16.

10.2.3.4 Lichthinder

In de referentiesituatie wordt de infrastructuur niet gebruikt. Zo ontstaat er ook

geen lichthinder.

10.2.3.5 Versnippering

De Kamsalamander is sterk afhankelijk van kleine landschapselementen zoals

houtkanten en hagen. Op de zuidelijke en westelijke grens van het bedrijf is een

haag, houtkant en gracht aanwezig. Deze ecotopen kunnen een corridor vormen

voor de Kamsalamander. De loofhoutaanplant ten oosten van het bedrijf vormt

tevens een geschikt habitat waarin de Kamsalamander kan vertoeven tijdens de

landfase. Deze aanplant sluit in het zuidwesten aan op het grotere bosfragment ten

zuiden van het bedrijf. Op die manier is er een link met mogelijk meer zuidelijk

gelegen biotopen. In dit bos zijn wel geen poelen aanwezig waardoor het enkel

een biotoop zou kunnen vormen in de landfase.

Het feit dat er geen volledig natuurlijke verbinding aanwezig is tussen het

noordelijk en zuidelijk gelegen deel van het groengebied in de omgeving van het

bedrijventerrein wordt mede bepaald door de aanwezigheid van de bestaande

weg. Daar er langsheen het bedrijf zoals hiervoor reeds aangehaald groene

corridors aanwezig zijn, zorgt ervoor dat er wel verbindingsmogelijkheden zijn

tussen beide gebieden. Het bedrijfsterrein is op zich relatief klein en overbrugbaar.


10.3.1 Methodiek

Aangezien het een plan-MER betreft voor een GRUP wordt er geen

constructiesfase in beschouwing genomen. Als onderdeel van het MER zal er in

het kader van Artikel 36ter van het Natuurdecreet een passende beoordeling

worden opgemaakt. In deze passende beoordeling zal het effect van het

voorgenomen plan op de instandhoudingsdoelstellingen voor het SBZ-gebied

onderzocht worden.

De effectgroepen die van belang zijn, zijn de volgende:

Verontreiniging naar water: Voor de beschrijving van het effect van

verontreiniging van water door lozing van afvalwater wordt uitgegaan van de

bespreking en/of berekeningen binnen de discipline oppervlaktewater. Wijzigingen

in abiotische omstandigheden, die het gevolg zijn van het plan en die kunnen

leiden tot aantasting van de ecologische waarden worden beoordeeld aan de hand

van de aard van de aantasting (permanent, tijdelijk, …) en de ecologische waarde

van de betrokken ecotopen. Bij een significante verontreiniging wordt een

ecotoxicologische impactbepaling uitgevoerd en worden zo nodig milderende en/of

compenserende maatregelen voorgesteld. Bijzondere aandacht gaat hier uitnaar

16 Tot nu toe werden geen Kamsalamanders waargenomen in de poel 137.090.

116/210 10705.160


de mogelijke impact van de lozing ten aanzien van de leefgebieden van de

Europees beschermde soort, zijnde Kamsalamander.

Rustverstoring: Op basis van de effectbeschrijving en -beoordeling binnen de

discipline geluid en trillingen, wordt een inschatting gemaakt van het effect van

rustverstoring op fauna. De inschatting van eventuele rustverstoring t.o.v. deze

zones zal gebeuren op basis van drie elementen:

de akoestische verstoringsgevoeligheid van de voorkomende vogelsoorten

en vogelgroepen (op basis van Van de Genachte et al. (2001);

de drempelwaarde voor rustverstoring voor avifauna (op basis van

literatuuronderzoek);

de verstoringsgevoeligheid van het projectgebied (op basis van de

resultaten binnen de discipline geluid en literatuuronderzoek).

Versnippering: het aspect versnippering wordt kwalitatief beschreven rekening

houdend met de ligging van het plangebied omgeven door groengebieden.

Voor elk van de effecten wordt een beoordeling van de verwachte effecten

uitgevoerd volgens het eerder vermelde referentiekader, zijnde de situatie zoals ze

op dit moment is.

Effecten via lucht: Voor de effectbeschrijving als gevolg van verontreiniging naar

lucht zal gesteund worden op de beschrijving en beoordeling binnen de discipline

lucht, waar de volgende paramters onderzocht worden: SO2, NOx, CO, PM10, stof

en VOS. Gezien verwacht wordt dat zowel de procesemissies als de emissies uit

het verkeer van en naar de site als beperkt kunnen geëvalueerd worden, zal de

bijdrage tot de verzurende depositie verwaarloosbaar zijn. Het aspect verzurende

depositie wordt bijgevolg op basis van de kenmerken van de activiteiten als minder

relevant geacht.

Volgende aspecten worden als niet relevant beschouwd:

Biotoopverlies: als gevolg van het voorgenomen plan treedt er geen

biotoopverlies op.

Verdroging: het voorgenomen plan zal geen verdroging tot gevolg hebben;

er vindt namelijk geen bemaling of grondwateronttrekking plaats die tot een

grondwaterverlaging in de omgeving kan leiden.

Het beoordelingskader dat zal gebruikt worden voor de impact op ecotopen die

hierbij niet beschouwd als vegetatie op zich, maar wel als deel van het ecosysteem

en dus als leefgebieden voor soorten is het volgende.

Sterk (Significant) negatief effect: voortbestaan van bepaalde ecotopen/soorten

op regionaal niveau komt in het gedrang door verlies door het wijzigen van

abiotische condities voor unieke ecotopen, verdwijnen van een kernpopulatie of

het verdwijnen van essentiële deelpopulaties, stapstenen of corridors;

Matig negatief effect: ecotoop/soort zal op regionaal niveau gevoelig

achteruitgaan t.g.v. planuitvoering (kwantitatieve richtwaarden, bijv. >5% van

het totaal voorkomen van het ecotoop/soort op regioniveau), wegvallen van

117/210 10705.160


bepaalde populaties of corridors maar behoud van essentiële kernpopulaties,

behoud van het netwerk als geheel;

Gering negatief effect: ecotoop/soort zal zeker achteruitgaan op regionaal

niveau t.g.v. planuitvoering (kwantitatieve richtwaarden, bijv. 1-5% van het

totaal voorkomen van het ecotoop op regioniveau), effecten op kwantiteit en

kwaliteit van de leefgebieden voor soorten op regionaal én op lokaal niveau zijn

beperkt;

Verwaarloosbaar effect: de oppervlakte/kwaliteit/populatie van bepaalde

ecotopen/soorten zal enige wijziging ondergaan maar deze zijn niet essentieel

in regionale context;

Indien er zich significante effecten voordoen t.o.v. de ecologisch waardevolle

gebieden en soorten, worden in het MER dwingende milderende en/of

compenserende maatregelen voorgesteld worden. Daarnaast worden

aanbevelingen geformuleerd om de effecten tegen te gaan of zo gering mogelijk te

houden.

10.3.2 Verstoring in de geplande toestand

In de geplande situatie is de drukkerij aanwezig zoals heden, met alle installaties in

werking.

10.3.2.1 Verzuring

Uit de discipline lucht blijkt dat de immissiebijdrage van VOS tot de richtwaarde in

het studiegebied, verwaarloosbaar is. Ook emissies van het verkeer, dat door de

drukkerij wordt gegenereerd, hebben slechts een verwaarloosbaar effect op de

omgevingslucht.

Zowel de procesemissies als de emissies uit het verkeer van en naar de site zijn

beperkt. De bijdrage van de bedrijvigheid tot de verzurende depositie is bijgevolg

verwaarloosbaar.

10.3.2.2 Rustverstoring

De rustverstoring als gevolg van het plan wordt voornamelijk gegenereerd door de

persmachine achteraan op de parking en de afzuigventilatoren achteraan en aan

de oostkant van het gebouw. Op basis van de geluidsmetingen die beschreven zijn

binnen de discipline geluid en trillingen kan er afgeleid worden dat het specifiek

geluid afkomstig van de werking van de drukkerij maximaal 44 dB(A) bedraagt.

Deze waarde werd gemeten ter hoogte van het meetpunt MP1, dwz op een

afstand van ca. 100 m tot het bedrijf.

Rekening houdend met de aanwezige natuurwaarden in de omgeving van het

bedrijf kan er gesteld worden dat vooral de aanwezigheid van Kamsalamander van

belang is. Op basis van literatuuronderzoek naar impact van geluidsverstoring op

natuurwaarden, blijkt dat er voornamelijk onderzoek is uitgevoerd op vogels en

meer in het bijzonder op broedvogels en weidevogels. Impact op andere

diergroepen als gevolg van industriële geluidsverstoring, zoals amfibieën, insecten,

zoogdieren, etc. zijn niet gekend.

118/210 10705.160


Op basis van de studie van Aeolus & Lisec (2001) waar de problematiek rond

geluidsverstoring bij vogels van dichterbij werd bekeken, kan er aangenomen

worden dat er een verstoring optreedt vanaf een bijdrage van 45 dB(A). Deze

vaststelling is gebaseerd op de citering van drie auteurs in de studie van Aeolus &

Lisec (2001), die drempelwaarden voor avifauna opgeven:

Tamis en Runhaar (1994) gebruiken voor de verstoringsgevoeligheid van

vogels de geluidsdrempels van 55, 50 en 45 dB(A) voor relatief

ongevoelig, matig gevoelige en gevoelige vogelsoorten;

Het onderzoek van Reinen et al. (1992, 1997) toont aan dat de waarde

voor geluidsbelasting van wegen met snelverkeer waarboven de

broedvogeldichtheid verlaagd is, op 42 dB(A) ligt voor bosvogels en op 47

dB(A) ligt voor weidevogels.

Uit het onderzoek van J. Gabriëls bleek dat biotoopbeïnvloeding van

avifauna alleen aanwezig is bij permanente verstoring door niveaus van

meer dan 45 dB(A).

Op basis van het berekende specifiek geluid van maximaal 44 dB(A) en de

geciteerde waarden hiervoor, wordt de impact van rustverstoring op de aanwezige

natuurwaarden als gering negatief effect beoordeeld. De geluidsverhoging

afkomstig van de werking van het bedrijf zal namelijk lager zijn de algemeen

aanvaarde drempelwaarde voor geluidsverstoring van avifauna. Tevens kan er

aangehaald worden dat de omliggende natuurwaarden voornamelijk te vinden zijn

in de aanwezigheid van Europees beschermde habitats en minder in de

aanwezigheid van kwetsbare (broedende) vogelsoorten. De onmiddellijke

omgeving is niet aangeduid als Vogelrichtlijngebied en is op de BWK niet als

faunistisch waardevol gebied aangeduid.

10.3.2.3 Impact op de waterkwaliteit

In de geplande toestand wordt er naast hemelwater ook gezuiverd huishoudelijk

afvalwater en de spui van de onthardings in de gracht achteraan het bedrijf

geloosd. Deze gracht staat bij een grote watertoevoer mogelijk in contact met poel

137.090. De andere poelen hebben geen link met de gracht achteraan het bedrijf.


afstroomt, mogelijk oliecomponenten bevatten. De parking wordt nagenoeg

uitsluitend gebruikt als parking voor het personeel. Voor het overige komen

vrachtwagens af en aan gereden voor de aflevering en ophaling van producten en

materialen. Op zich kan het hemelwater dat van een dergelijke parking afstroomt

als niet-verontreinigd beschouwd worden. Daar het achterliggende gebied evenwel

VEN-gebied en Habitatrichtlijngebied betreft, en een goede waterkwaliteit van

essentieel belang is in functie van de instandhouding van de reeds aanwezige

populatie Kamsalamander binnen de SBZ, is het toch wenselijk dat het (first flush)

water afkomstig van de parking gezuiverd wordt alvorens het geloosd wordt in de

gracht. Deze zuivering dient te gebeuren met een regelmatig te onderhouden

KWS-afscheider met sedimentopvang en coalescentiefilter, welke moet voldoen

aan EN 858 en DIN 1999.

119/210 10705.160



staan met de hemelwaterput en met de grachten. Volgens het bedrijf zijn er geen

besterfputten aanwezig. Ook in de milieuvergunning wordt aangehaald dat er geen

besterfputten zijn. Zo effectief voormalige besterfputten aanwezig zijn moet

minstens ook de verbinding tussen de putten en de ontvangende gracht verbroken

worden.

Het huishoudelijk afvalwater wordt op het eigen terrein gezuiverd door middel van

een kleinschalige zuiveringsinstallatie. Het effluent wordt geloosd op de gracht

achter het bedrijf. De zuivering zorgt er voor dat er geen verontreinigd water wordt

geloosd. Om de 3 maanden worden er controlemetingen uitgevoerd om dit te

controleren. Onder § 9.3.2 worden deze analyseresultaten besproken. Hierbij blijkt

dat geregeld overschrijdingen optreden van de gestelde normen.

De werking en effluentkwaliteit van de waterzuiveringsinstallatie moet dus beter

bewaakt worden.


waterzuiveringsinstallatie voldoet voor het aantal werknemers van het bedrijf. Zo

niet, dan dient dit aangepast te worden.

In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het verder

aan te raden dat de exploitant vier keer per jaar (zelfde frequentie als momenteel

het geval is) tijdens een effectieve lozing het effluent laat analyseren door een

erkend labo, en dit op de parameters pH, BZV, ZS, oliën en vetten, Ptotaal,

ammoniak, nitriet, het verwijderingsrendement voor BZV en het

verwijderingsrendement op zwevende stoffen. Deze parameters worden gebaseerd

op het geldeden normeringskader dat in VLAREM wordt bepaald. Bij vaststelling

van verhoogde waarden dient specifieke proceskennis ingehuurd te worden om de

beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te passen of te vervangen.

In geval van een normoverschrijding moet de exploitant bovendien zo spoedig


verstrekken:








De spui van de onthardingsinstallatie wordt vergund geloosd in de achterliggende

gracht. Ander bedrijfsafvalwater wordt selectief ingezameld in afwachting van

ophaling en afvoer naar een erkende verwerker. Er mag nooit bedrijfsafvalwater in

de KWS-afscheider, de zuiveringsinstallatie of in de grachten geloosd worden.

Daar er in de inspraakreacties naar aanleiding van de kennisgeving voor

voorliggend MER gewag wordt gemaakt van overtredingen hiertegen, is het

aangewezen om dit jaarlijks te controleren bij het effluent van de

120/210 10705.160


zuiveringsinstallatie en bij de andere lozingspunten, door te screenen op alle

risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf.

Wat de lozing van (anorganische) chloriden betreft, zou hiervoor een lozingsnorm

moeten aangevraagd worden gezien dit bijdraagt tot een verhoging van het

zoutgehalte van het ontvangende oppervlaktewater. Elk waterorganisme in het

oppervlaktewater stelt specifieke eisen naar het gehalte aan opgeloste zouten. De

in het water levende soorten verdragen in het algemeen geen sterke variaties van

het gehalte aan opgeloste zouten (IBGE, 2007). Daarnaast kan een verhoging van

het zoutgehalte leiden tot een verhoogde acute toxiciteit van andere stoffen op

aquatische organismen. Een sterke wijziging van het zoutgehalte kan tot

problemen leiden en vanaf een bepaalde waarde (afhankelijk van het organisme)

zelfs tot sterfte van waterorganismen leiden.

Bovendien is de bezinking van zwevende stoffen onder andere (naast b.v.

temperatuur) afhankelijk van het zoutgehalte: hoe hoger het zoutgehalte, hoe lager

de bezinkingssnelheid, waardoor meer zwevende stoffen over een grotere afstand

kunnen getransporteerd worden en over een groter geografisch gebied effecten

kunnen veroorzaken (Metcalf & Eddy, 1991; IBGE, 2007; Huu, 2007).

Mits voldaan wordt aan de bovenstaande voorwaarden, wordt er geen

verontreiniging van het oppervlaktewater verwacht. De waterkwaliteit voor de

Kamsalamander wordt niet negatief beïnvloed door de werking van het bedrijf.

10.3.2.4 Impact op de waterkwantiteit

In de huidige bedrijfsvoering is geen hergebruik van hemelwater voorzien.

Nochtans is een hemelwaterput aanwezig. Deze is evenwel constant gevuld.

Hergebruik van hemelwater kan er voor zorgen dat er toch enige kwantitatieve

buffering gebeurt in de toestroom naar de gracht. Hierdoor wordt het risico op het

wegspoelen van mogelijke larven in de poel 137.090 beperkt.

10.3.2.5 Lichthinder

De bestaande verlichting op het terrein is reeds op een doordachte wijze voorzien.

Op de parking staat lage verlichting die ’s nachts gedoofd wordt. Verder is er

verlichting met bewegingsdetectie en automatisch doofsysteem. De hinder naar de

omgeving is beperkt.

Het is belangrijk dat in het voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke

principes buitenverlichting op het terrein kan:

- Armaturen voor avondverlichting op de parkings:

Gerichte verlichting die enkel de parking verlicht of

Lage verlichting (max. 1,2 m hoog) waarbij verstrooiing naar de

bufferzone vermeden wordt

- Armaturen voor occasionele verlichting

Verlichting met bewegingsdetectiesysteem en automatische

uitschakeling, waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht wordt

op de te verlichten zone en verstrooiing maximaal vermijdt

121/210 10705.160


10.3.2.6 Versnippering

Bij de exploitatie van het bedrijf zal het verkeer op de Urselseweg toenemen in

vergelijking met de referentiesituatie waar er vanuit gegaan wordt dat het bedrijf

niet in werking is. In vergelijking met de huidige exploitatie (anno 2012) zal het

verkeer gelijk blijven. De Kamsalamander kan tijdens zijn jaarlijkse trek naar de

voortplantingsplaatsen deze weg oversteken. Met een toename van het verkeer

verhoogt ook de kans op verkeerslachtoffers.

Maatregelen om de barrièrewerking van de Urselseweg te verkleinen

(overzetacties, amfibieëntunnel), dienen evenwel los gezien te worden van het

voorgenomen plan dat het voorwerp vormt van dit MER. De verkeersbewegingen

op deze weg zijn namelijk niet enkel afkomstig van het bedrijf.

In de geplande situatie vinden er geen infrastructurele uitbreidingen plaats. De

aanwezige kleine landschapselementen ter hoogte van het bedrijf zullen bijgevolg

niet aangetast worden. De effecten zijn bijgevolg vergelijkbaar met deze

beschreven voor de referentiesituatie.

10.3.3 Verscherpte natuurtoets

Artikel 26bis geeft aan dat er dient aangetoond te worden dat een activiteit die

doorgaat in of in de omgeving van het VEN geen onvermijdbare en onherstelbare

schade aan de natuur in het VEN kan veroorzaken (verscherpte natuurtoets).

Wordt voor een activiteit, binnen of buiten het VEN, een vergunning aangevraagd,

dan mag de overheid deze niet toestaan als deze activiteit onvermijdbare en

onherstelbare schade kan aanrichten aan de natuur van het VEN.

Mits het nemen van volgende maatregelen, zal de exploitatie van het bedrijf niet

resulteren in onvermijdbare en onherstelbare schade:

- er mag geen verbinding bestaan tussen de hemelwaterput en een eventuele

voormalige besterfput. Zo voormalige besterfputten aanwezig zijn, moet ook

de verbinding tussen de putten en de ontvangende gracht verbroken

worden.

- het (first flush) water afkomstig van de parking moet gezuiverd worden

alvorens het geloosd wordt in de gracht. Deze zuivering dient te gebeuren

met een regelmatig te onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang

en coalescentiefilter, welke moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999.

- De capaciteit van de zuiveringsinstallatie dient afgestemd te zijn op het

aantal IE van het bedrijf. Zoniet, dan dient dit aangepast te worden.

- De werking en effluentkwaliteit van de waterzuiveringsinstallatie moet beter

bewaakt worden.

- In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het

verder aan te raden dat de exploitant vier keer per jaar tijdens een effectieve

lozing het huishoudelijk afvalwater laat analyseren door een erkend labo, en

dit op de parameters pH, BZV, ZS, oliën en vetten, Ptotaal, ammoniak,

nitriet, het verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement

op zwevende stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden dient

specifieke proceskennis ingehuurd te worden om de beschikbare installatie

(nog) beter te gebruiken, aan te passen of te vervangen.

122/210 10705.160


- In geval van een normoverschrijding moet de exploitant bovendien zo

spoedig mogelijk volgende informatie aan de afdeling bevoegd voor

milieuhandhaving verstrekken:


2° beschikbare gegevens aan de hand waarvan de gevolgen van het

voorval voor mens en milieu kunnen worden beoordeeld;

3° de getroffen maatregelen om het voorval te bedwingen en te

beheersen.

Als uit nader onderzoek nieuwe gegevens naar voren komen die de

verstrekte informatie of de daaruit getrokken conclusies wijzigen, werkt

de exploitant deze informatie bij en bezorgt ze aan de afdeling, bevoegd

voor milieuhandhaving.

- Mbt de spui van de onthardingsinstallatie dient een lozingsnorm voor

chloriden aangevraagd te worden.

- Er mag nooit bedrijfsafvalwater in de KWS-afscheider, de

zuiveringsinstallatie of in de grachten geloosd worden. Daar er in de

inspraakreacties naar aanleiding van de kennisgeving voor voorliggend MER

gewag wordt gemaakt van overtredingen hiertegen, is het aangewezen om

dit jaarlijks te controleren bij het effluent van de zuiveringsinstallatie en bij de

andere lozingspunten, door te screenen op alle risicoparameters die van

toepassing zijn voor het bedrijf.

- Verlichting dermate voorzien dat geen lichthinder optreedt

Armaturen voor avondverlichting op de parkings:




Armaturen voor occasionele verlichting


uitschakeling, waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht

wordt op de te verlichten zone en verstrooiing maximaal vermijdt

10.3.4 Passende beoordeling

Artikel 36ter van het Vlaamse Natuurdecreet stelt dat een vergunningsplichtige

activiteit die, of een plan of programma dat, afzonderlijk of in combinatie met één of

meerdere bestaande of voorgestelde activiteiten, plannen of programma's, een

betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een speciale

beschermingszone kan veroorzaken, onderworpen dient te worden aan een

passende beoordeling wat betreft de betekenisvolle effecten voor de speciale

beschermingszone (SBZ).

Zo een MER opgesteld wordt dient deze passende beoordeling te gebeuren

binnen het MER. Voor de passende beoordeling verwijzen we naar hoofdstuk 15 in

dit rapport.

123/210 10705.160


10.4 Nulalternatief

In het nulalternatief blijft het bedrijf in werking, maar wordt er geen herbestemming

doorgevoerd. Het bedrijf blijft bijgevolg gelegen in natuurgebied.

De verstoringseffecten (verzuring, rustverstoring, waterverontreiniging) en de

versnipperingseffecten in het nulalternatief zijn voor fauna en flora vergelijkbaar

met deze in de geplande toestand.


Er zal in functie van een bestemmingsplan voor de nabestemming volgens de

huidige wetgeving steeds een passende beoordeling en een verscherpte VEN-

toets vereist zijn. Significant negatieve effecten naar de beschermde

natuurwaarden van de omliggende beschermde gebieden zijn niet toegelaten.

Vanuit de receptor natuur wordt de nabestemming van het plangebied bij voorkeur

ingevuld als natuurgebied. Deze keuze wordt ondersteund door de opname van

het plangebied binnen het visiegebied voor het Drongengoed. Bovendien kan dit

een meerwaarde betekenen voor het aanliggende Habitatrichtlijn- en VEN-gebied.

Twee mogelijke denkpistes zijn de volgende:

1. Er kan geopteerd worden om een gedeelte van de aanwezige bebouwing

te behouden en een invulling te geven in functie van natuureducatie.

Centraal in het Drongengoedbos is de Drongengoedhoeve gelegen. Dit is

een landschapsinfo-centrum, waar de bezoeker toeristisch-recreatieve

informatie krijgt over de omgeving. Ter hoogte van het plangebied kunnen

activiteiten gelokaliseerd worden die in de Drongengoedhoeve niet

mogelijk zijn. De ruimte kan bijvoorbeeld ingericht worden voor

natuureducatieve tentoonstellingen. Het gebouw kan ook invulling krijgen

als ontmoetingscentrum voor natuurverenigingen.

Onnodige verhardingen en een deel van de bedrijfsgebouwen kunnen

afgebroken worden. De hierdoor vrijgekomen ruimte kan invulling krijgen

als grasland (al dan niet met extensief agrarisch medegebruik) al dan niet

met poelen en kleine landschapselementen. Dergelijke poelen kunnen

mee instaan voor de populatie Kamsalamander.

2. Een andere optie is om alle infrastructuur ter hoogte van het plangebied te

verwijderen en het terrein volledig in te richten in functie van zijn

natuurfunctie. Uit de verschillende geraadpleegde historische kaarten (zie

§ 11.2.3.1 ) blijkt dat het terrein zelf in het verleden niet bebost was.

Aangrenzend bevond zich wel een bebost perceel. De invulling als

grasland geniet de voorkeur boven de bebossing van het perceel. De

bosaanplant aan de oostzijde kan wel behouden blijven. Gezien de waarde

van het gebied voor de Kamsalamander kunnen poelen gegraven worden

en kunnen bomenrijen aangeplant worden waardoor er nieuwe habitats

voor deze soort gecreëerd worden. De buffer rond het huidige

bedrijventerrein kan als houtkant dienst blijven doen.

124/210 10705.160


11 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie


Het studiegebied wordt bepaald door de directe omgeving van het project.

Op macroniveau wordt evenwel een ruimer gebied besproken, nl. het traditioneel

landschap waarbinnen het studiegebied is gelegen. Naar zichtbaarheid wordt het

studiegebied uitgebreid tot waar de visuele effecten reiken.


11.2.1 Landschap op macroniveau

Traditioneel landschap

Volgens de classificatie van de traditionele landschappen ligt het plangebied in

‘Cuesta van Zomergem-Oedelem’17. Deze streek wordt gekenmerkt door een

zachtgolvende topografie met een uitgesproken steilrandbegrenzing. Een andere

structuurdragend element is het patroon van bossen en open landbouwgebieden.

Het lineair groen (dreven) is sterk ruimtebepalend en soms ruimte begrenzend.

Hierdoor is het aantal wijdse zichten beperkt. Gerichte vergezichten zijn wel

mogelijk langs de steilranden op de omliggende gebieden. De bebouwing komt

voor als geïsoleerde elementen en als ruimtebegrenzende massa.

Ten zuiden van het plangebied ligt het traditioneel landschap ‘Houtland’. Ook hier

wordt het landschap gekenmerkt door een golvende topografie. Er is verspreide

bebouwing en opgaande perceelsrandbegroeiing aanwezig. De herkenbare sites

van de nederzettingen behoren tot de ruimtelijk - landschappelijke structuur. Het

netwerk van lineair groen versterkt de identiteit van de open ruimte.

11.2.2 Landschap op mesoniveau

11.2.2.1 Beschermde monumenten, landschappen en landschappen en dorps- of

stadzichten

In de directe omgeving van het plangebied komen geen beschermde monumenten,

landschappen of stads- en dorpsgezichten voor.

11.2.2.2 Bouwkundig erfgoed

Vlakbij het plangebied is een oude boswachterswoning gelegen. In de ruimere

omgeving van het plangebied is aanvullend volgend bouwkundig erfgoed

gesitueerd: Hoeve Koningsgoed, Hoeve Blauwgoed en de Drongengoedhoeve.

11.2.2.3 Landschapsatlas

Ankerplaatsen

Volgens de landschapsatlas is het plangebied is gelegen in de ankerplaats

‘Drongengoedbos’ (A40002).

17 Traditionele landschappen van het Vlaams gewest (Antrop et al., 2002)

125/210 10705.160


Ondertussen is bij Ministerieel besluit van 18 juli 2011 evenwel de ruimer

ingetekende ankerplaats ‘Maldegemveld’ te Maldegem, Knesselare, Zomergem en

Beernem definitief als ankerplaats aangeduid (zie § 11.2.2.4).

Relictzones

Het plangebied is gelegen in de relictzone 'Westelijk deel van cuesta van Zomergem en Maldegemveld’ (R34007). Deze relictzone omvat de ankerplaats

‘Drongengoedbos’.

Tabel 11-1: Omschrijving van de relictzone 'Westelijk deel van cuesta van

Zomergem en Maldegemveld’

Wetenschappelijk

e waarde

Er is een langgerekte en zwak golvende asymmetrische heuvelrug

aanwezig met enkele toppen tot bijna 30 mTAW.

De relictzone behoort tot de Vlaamse Zandstreek maar heeft een

mozaïek van bodems: zuiver zand, lemig zand en zandleem, klei.

Ondiepe tertiaire klei geeft stuwwatergronden. De kwartaire mantel

ontbreekt waardoor de bodem weinig geschikt is voor landbouw.

Historische

waarde

De gronden werden laat en op zeer systematische wijze ontgonnen.

Er zijn relicten aanwezig van oude heidegebieden die

gemeenschappelijke graasgronden vormden en in de 18de en 19de

eeuw herbebost werden. De dambordvormig perceleringspatroon is

het resultaat van het aanplanten van dreven tijdens deze

systematische verkaveling en bebossing.

Esthetische

waarde

De streek wordt gekenmerkt door een golvende topografie met

uitgesproken steilrandbegrenzing. Het landschap is

gecompartimenteerd met een patroon van bossen en open

landbouwgebied, gevormd door kwadratische akkers en weiden.

Dreven doorsnijden de bossen.

Er is een beperkt aantal weidse maar gerichte vergezichten mogelijk

langs de steilranden op de omliggende gebieden. Lineair groen is

sterk ruimtebepalend en soms ruimtebegrenzend, met begrensde

ruimten van kleine tot middelgrote omvang.

Kallekensbos en Burkel: omliggende percelen zijn groot en blokkig,

bossen onderling verbonden met lanen. Drongengoedbos: groot

boscomplex, weilandpercelen aan de rand van het bos weinig

perceelsranden.

Verstoring Een gedeelte van de relictzone wordt ingenomen door vliegveld van

Ursel en het ruilverkavelingsgebied Adegem.

Beleidswenselijkh

eden

Behoud landelijk karakter door afremmen van nieuwe lintbebouwing.

Vrijwaren zichten van en naar het cuestafront. Verbeteren

verbindingen tussen boscomplexen.

126/210 10705.160


Lijnrelicten

Er zijn geen lijnrelicten aanwezig in de omgeving van het plangebied.

Puntrelicten

Er zijn geen puntrelicten aanwezig in de onmiddellijke omgeving van het

plangebied. Iets verderop zijn de Drongengoedhoeve, de Driesmolen en de Kapel

Onze-Lieve-Vrouw-Voorspraak gelegen.

11.2.2.4 Definitief vastgestelde ankerplaats Maldegemveld

In onderstaande figuur is het gebied gesitueerd dat definitief als ankerplaats is

aangeduid. De rode pijl situeert het plangebied. De aanduiding als ankerplaats is

een eerste stap in de erkenning van het gebied als erfgoedlandschap. Door de

latere vertaling van een ankerplaats naar een erfgoedlandschap in een ruimtelijke

uitvoeringsplan, kan optimaal gezorgd worden voor een duurzame bescherming en

duurzaam beheer van de (cultuurhistorisch) meest waardevolle landschappen.

Figuur 11-1 Afbakening definitief vastgestelde ankerplaats Maldegemveld

Hieronder wordt de waarde van het gebied op verschillende vlakken geschetst en

worden de typische landschapskenmerken relevant voor de omgeving van het

plangebied opgelijst.

Natuurwetenschappelijke waarde

Maldegemveld is een cultuurlandschap, en op sommige plaatsen een halfnatuurlijk

landschap. De typische kenmerken van het gebied worden bepaald door een

combinatie van geologie, pedologie, hydrologie en ecologie die ook onderling aan

elkaar gekoppeld zijn. De ligging op de cuesta Zomergem-Oedelem en de

127/210 10705.160


marginale kwaliteit van de bodem, samen met stuwwatertafels en brongebieden

van waterlopen vormen de fysische ondergrond van het gebied.

De weidegebieden met kleine landschapselementen (KLE) rond het Koningsbos

herbergen zeldzame soorten zoals de Kamsalamander. Heiderelicten van de oude

veldgebieden zijn op verschillende plaatsen terug te vinden zoals oa. op de

bermen van het vliegveld in Ursel.

Historische waarde

Er zijn bijzonder veel archeologische sites bekend binnen de ankerplaats.

Het Drongengoed is gelegen binnen het historische Maldegemveld, een

uitgestrekte heide. Het werd laat en op een systematische wijze ontgonnen. Er

deed zich een geleidelijke Germaanse kolonisatie voor van de streek met stichting

van een aantal nederzettingen (-gem toponiemen) doch tot ca. 1000 bleef het

natuurlandschap, bestaande uit bossen en wastina, overheersen. De 'terra inculta'

of 'wastina' was opvallend in het landschap aanwezig, naast heide trof men er ook

nog struikgewas aan, vooral berkenopslag. De bodem was er drassig omwille van

de grote dichtheid van de klei en het ontbreken van afwateringsgrachten.

De grote ontginningen namen vanaf de 11de eeuw een aanvang. Tussen 1200 en

1250 werd vooral vanuit een aantal grote hoeves die eigendom waren van de

abdijen ontgonnen. In deze periode is de demografische druk er groot en dit zet

aan tot het verder ontginnen van de wastines. In bepaalde gevallen ontstonden

kolonistendorpen, maar in de meeste gevallen waren ze kleiner van opzet

(gehuchten). Vanaf 1242 was Drongengoed eigendom van de abdij van Drongen.

Centraal in het Drongengoedbos ligt de voormalige abdijhoeve van de Norbertijnen

van Drongen het ‘Drongengoed’. De ontginningsgolf komt in het midden van de

13de eeuw tot stilstand. Dit had meerdere oorzaken: het marginale karakter van

deze gronden, de hoge investeringskosten, het afnemen van de bevolkingsdruk en

het protest van de plaatselijke bewoners omdat het in oorsprong

gemeenschappelijke gronden waren die voor begrazing gebruikt werden.

In de 16de eeuw was er een open landschap veroorzaakt door bosbranden,

turfsteken, het beweiden van bos en de kapping ervan.

In het Drongengoed werd tussen 1740-1746 heel het domein bebost, waarbij een

orthogonaal drevenpatroon werd aangelegd. De hoeve dateert uit deze periode.

Vanaf halfweg de 19de eeuw werd door betere landbouwtechnieken bos omgezet

naar akkerland. Dit gebeurde met behoud van het 18de eeuwse drevenpatroon.

Van elke ontginningsfase van het gebied heeft zijn relicten nagelaten.

De omgeving van het plangebied is ook rijk aan middeleeuwse sites (Koningsgoed,

Goed de Driepikkel en het Blauwgoed). Verspreid komt heel wat bouwkundig

erfgoed voor, voornamelijk agrarisch erfgoed.

De site van het WOII vliegveld tussen het Koningsbos en het Koningsgoed is nu

een open landbouwgebied. Er zijn nog talrijke relicten te vinden.

Esthetische waarde

De afwisseling van grote aaneengesloten boscomplexen, open graslanden,

agrarische gebieden die vaak doorsneden worden door de drevenstructuren zorgt

voor een hoge landschapsbeleving. Ook de kleinschalige hoevetjes en de

beekvalleien rijk aan KLE dragen bij tot de esthetische waarde van het gebied.

128/210 10705.160


Tal van puntrelicten zoals de hoge concentraties aan militaire constructies en

relicten zoals o.a. tussen Wessegem en Drongengoed zorgen voor extra

afwisseling in het landschap.

Sociaal-culturele waarde

Het Drongengoedbos met de Drongengoedhoeve is het grootste aaneengesloten

boscomplex van Oost-Vlaanderen. Het heeft een belangrijke toeristisch-recreatieve

waarde.

De aanwezigheid van de site van het voormalig WOII vliegveld is een belangrijk

relict in de herinnering van de 3 Meetjeslandse vliegvelden.

Ruimtelijk- structurerende waarde

Centraal liggen verschillende boskernen op het cuestafront en op de hoogste

toppen van de cuesta.

De markante terreinovergang tussen de veldlandschappen en Binnen-Vlaanderen

valt samen met de cuesta-overgang. Deze markante terreinovergang verhoogt de

leesbaarheid van het landschap en structureert de open ruimte. De overgang

tussen verschillende landschappen gaat gepaard met een verschil in

bodemgebruik en/of percelering. De verschillende ontginningssites hebben een

centrale plaats in dit raster. De drevenstructuur uit de bossen loopt door in het

agrarische landschap. De drevenstructuur zorgt zo voor een gecompartimenteerd

landschap. Op de perceelsrand komen vaak KLE voor.

De beekvalleien hebben een andere structuur, de lage ligging en de rijkheid aan

KLE zijn typerend.

Het voormalige NAVO-vliegveld in Ursel zorgt voor een grote openheid centraal in

het Drongengoedbos. Het voormalige WOII N67 vliegveld is op het cuestafront

gelegen.

Typische landschapskenmerken

Volgende landschapskenmerken in de omgeving van het plangebied zijn typisch

voor de ankerplaats:

Vallei van de Driesbeek (Gottebeek)

o Historische dreef tussen Blauwgoed en Woestijne

o Behalve de historische sites vrij van bebouwing

o On- of halfverharde paden en dreven

o Aanwezigheid van archeologische relicten

o Aanwezigheid van landelijk bouwkundig erfgoed

Gemengd cultuurlandschap met afwisseling van natuur, bos en landbouw

in het veldgebied

Vliegveld WOII

o Open karakter met zichten vanuit Wessegem en Blauwgoedstraat op

het cuestafront en vanop cuestafront richting Wessegem

o Voornamelijk bouwland arm aan KLE met een vervaagde

grachtenstructuur

o Rond het Koningsbos graslanden met veel KLE


o Een aantal bouwkundige relicten (bunkers)van het vliegveld uit WOII

129/210 10705.160


11.2.2.5 Bestaande en gewenste landschapsstructuur volgens het gemeentelijk ruimtelijk

structuurplan

Volgens het gemeentelijk structuurplan heeft de landschappelijke structuur binnen

de gemeente de volgende kwaliteiten, knelpunten en kansen.

Kwaliteiten

Binnen de gemeente komen 4 traditionele landschapseenheden voor: het

houtland, de cuesta van Zomergem-Oedelem, het straatdorpengebied van

Waarschoot en de oude veldgebieden van Aalter. Het Meetjesland en de cuesta

met het Drongengoedbos zijn relatief gaaf gebleven en vormen nu ideale gebieden

voor passieve recreatie.

Knelpunten

De grote infrastructuren die de gemeente doorkruisen en de lintbebouwing zorgen

ervoor dat traditionele landschappen hun waarde verliezen. Deze ontwikkelingen

brachten een grote versnippering met zich mee, met niet enkel een

landschappelijke, maar ook een agrarische en ecologische verarming tot gevolg.

Een verdere versnippering dient dan vermeden te worden.

De dynamiek in de landbouwsector heeft tijdens de voorbije decennia het

landschap grondig gewijzigd. Een bonte mozaïek van akkerteelten heeft plaats

geruimd voor de monocultuur van voederteelten (hoofdzakelijk maïs). KLE zoals

knotwilgenrijen, veedrinkpoelen en boomgaarden verliezen hun functie in het

modernere landbouwstelsel en verdwijnen langzaam uit het landschap.

Kansen

De nog aanwezige traditionele landschapselementen of relicten fungeren als basis

om meer diversiteit in het landschap te brengen en op die manier te werken aan

een eigen identiteit.

Gewenste landschappelijke structuur

De gewenste landschappelijke structuur van Knesselare wordt in belangrijke mate

gedragen door de cuesta Zomergem-Oedelem. In de omgeving van de het

Drongengoedbos is het landschap vrij gaaf gebleven.

De gemeente wil de bestaande relicten in hun gaafheid, herkenbaarheid en

samenhang behouden en waar mogelijk de verloren gegane relicten of relaties

tussen relicten herstellen. Tegelijk wil de gemeente de gewenste landschappelijke

structuur gebruiken als toetsingskader bij het creëren van nieuwe landschappen,

zodat deze door een gepaste landschapsopbouw eveneens waardevol kunnen

worden.

Uitgangspunten voor de gewenste landschappelijke structuur zijn:

Het behoud van de huidige landschappelijke waarden in hun gaafheid,

herkenbaarheid en samenhang

De landschappelijke beeldkwaliteit als volwaardig gegeven bij de afweging

van ruimtelijke ingrepen

130/210 10705.160


Elementen van bovenlokaal belang

De Drongengoedbossen als structuurbepalend boscomplex op gewestelijk

niveau

Het beleid is gericht op het behoud en accentueren van het boscomplex

als structurerend landschapselement. Het uitzicht naar de bossen dient

maximaal gevrijwaard te worden. Bij versterking of uitbreiding van het

boscomplex wordt maximaal rekening gehouden met de doelstellingen in

verband met de cuestarug.

Het cuestafront als structuurbepalend reliëfelement op provinciaal niveau

Het cuestafront is als reliëfelement structuurbepalend voor de provincie

Oost – Vlaanderen. Het markeert immers een duidelijke terreinovergang

tussen het lager gelegen depressiegebied rond het kanaal Gent–Oostende

(de vroegere depressie van de Hoogkale) en de cuestaheuvel van

Zomergem–Oedelem. Het beleid is gericht op het vrijwaren en

maximaliseren van de herkenbaarheid van deze elementen. Versnippering,

afgraving of bebouwing verminderen het structuurbepalend karakter en de

zichtbaarheid. Deze ingrepen moeten worden tegengegaan.

Cuesta van Oedelem-Zomergem als relictzones op provinciaal niveau

Een relictzone is een gebied waarin de landschappelijke structuren van

bewoning, wegen, kavels of perceelsbeplanting van de traditionele

landschappen op een herkenbare manier bewaard zijn gebleven en die

dikwijls nog de verticale relaties tussen de landschapscomponenten

vertonen. De samenhang tussen de waardevolle landschapselementen is

in deze zones belangrijk voor de gehele landschappelijke waardering.

Als directe, concrete doorwerking van de landschappelijke opties van het

PRS werd de relictzone cuesta van Oedelem-Zomergem naar voor

geschoven als één van de 6 pilootprojecten, die de mogelijkheden van

landschapsbehoud en landschapsbouw moeten aantonen.

Elementen van lokaal belang

Cultuurhistorische waardevolle bakens

De gemeente wenst de bakens die een zekere cultuurhistorische waarde

hebben beleidsmatig te ondersteunen. Deze zijn immers gebieds- of

sitegebonden en verhogen aldus de leesbaarheid van het landschap

waarmee ze een duidelijk herkenbare band hebben. Het beleid ten aanzien

van de cultuurhistorisch waardevolle bakens richt zich op het behoud en

de versterking van de zichtbaarheid ervan. De zogenaamde zichtzone

dient gerespecteerd te worden.

In de omgeving van het plangebied zijn de volgende elementen als bakens

op lokaal niveau geselecteerd: hoeve Blauwgoed en hoeve Koningsgoed

langs de Blauwgoedstraat en de Drongengoedhoeve.

Openruimteverbindingen

Het beleid in deze open ruimte verbindingen is gericht op het weren van

nieuwe bebouwing en op het waarborgen van de ruimtelijke relatie tussen

de verbonden gebieden.

Oa. via de Driesbeek aan de rand van de Drongengoedbossen is een open

ruimte verbindingen op lokaal niveau geselecteerd

Cluster van lokale erfgoedelementen

Het betreft gebieden met een belangrijke concentratie aan onroerend

131/210 10705.160


erfgoed van gemeentelijk belang. Het beleid in deze gebieden is in de

eerste plaats gericht op het behoud van de aanwezige gemeentelijke

erfgoedelementen, maar ook op het versterken van de interne samenhang

tussen de erfgoedelementen binnen de clusters.

o Clusters van historisch waardevolle gebouwen

o Clusters van cultuurhistorisch waardevolle open ruimte elementen (oa.

zone Wessegem-Vrekken)

Archeologische erfgoedwaarden

11.2.3 Landschap op microniveau

11.2.3.1 Historiek/evolutie van het landschap aan de hand van kaartmateriaal

In onderstaand kaartenoverzicht is de evolutie van het plangebied en omgeving

geschetst.

Figuur 11-2 Evolutie van het landschap obv kaarten

Op de Ferrariskaart is te zien dat er in de 18de eeuw nagenoeg geen bebouwing is

in de omgeving van het plangebied. De bosstrook ten zuiden van het

132/210 10705.160


bedrijventerrein Verstraete was nog een aaneengesloten stuk. De percelen langs

de Urselseweg ter hoogte van het plangebied, oostelijk en westelijk ervan, waren in

landbouwgebruik.

Op de kaart ten tijde van WOII is een gebouw zichtbaar in de zuidwesthoek van het

plangebied. Hier stond een loods horende bij het voormalig vliegveld van Ursel, dat

gesitueerd was ten noorden van de Blauwgoedstraat. De bosstrook vormt geen

aaneengesloten geheel meer. Op deze kaart is wel reeds een poel te zien ten

zuidwesten van het plangebied. Langs de Urselseweg is ten westen van het

plangebied reeds een hoeve aanwezig (hoeve de Muer).

Onderstaande foto’s geven een beeld van de voormalige loods binnen het

plangebied (foto links), en van het vliegveld zelf (foto rechts) (bron

http://www.b67ursel.be/toen.htm, Dhr Roger Moelaert).

Figuur 11-3 Foto’s van voormalige loods en vliegveld (bron

http://www.b67ursel.be/toen.htm, Dhr Roger Moelaert)

Op de figuur hieronder wordt het voormalige militaire vliegveld gesitueerd (bron

http://www.b67ursel.be/toen.htm). Op onderstaande kaart is ten zuiden van de

landingsbaan nog een hoeve ingetekend. Hier zijn in de bodem naar verluidt nog

relicten terug te vinden (waterputten, riolering).

133/210 10705.160


Figuur 11-4 Militaire kaart WOII

Het bedrijf in het plangebied dateert van de jaren 70. Op de topokaarten en

luchtfoto vanaf de jaren 90 is duidelijk te zien hoe de omvang van de

bedrijfsgebouwen is geëvolueerd.

11.2.3.2 Beschrijving landschap(sbeeld) in de huidige situatie

Het landschap in de onmiddellijke omgeving kan omschreven worden als een

landschap met overwegend agrarisch karakter, met daarin een grote

aaneenschakeling van bospercelen die in hun geheel het grootste boscomplex van

Oost-Vlaanderen, het Drongeengoedbos vormen. Dit boscomplex heeft een

uitloper ten zuiden van de Urselseweg en het plangebied, het Koningsbos.

Langsheen de Urselseweg, ten oosten van het Koningsbos, is het landschap

eerder open tot halfopen, met (alvast in de winter) zichten doorheen de aanwezige

bomenrijen. De bomenrijen worden in de omgeving van het plangebied

hoofdzakelijk gevormd door knotwilgen. Niet op alle landbouwperceelsgrenzen zijn

nog bomenrijen aanwezig, wat plaatselijk het landschap iets grootschaliger maakt.

De zichten worden vaak ook begrensd door het bosgebied of beboste percelen. De

begrenzing van de zichtlijn is in dit geval niet seizoensgebonden.

Op het cuestafront ter hoogte van het voormalige WOII vliegveld is het landschap

heel open. Hier wordt aan akkerbouw gedaan. Er zijn nagenoeg geen KLE

aanwezig op de perceelsranden. De helling van het cuestafront is duidelijk

zichtbaar in het landschap. Aan de noordzijde wordt de zichtlijn vanuit dit

akkerlandschap begrensd door beboste percelen, bomenrijen en houtkanten. In

134/210 10705.160


zuidelijke richting wordt de zichtlijn op diffuse wijze begrensd door bestaande

bebouwing en opgaand groen.

Hieronder wordt het landschapsbeeld visueel voorgesteld aan de hand van

fotomateriaalgenomen tijdens terreinbezoeken in december 2011 en juni 2012.

Foto 1 Foto2

Kleinschalig weidelandschap ten zuidwesten van het bedrijf Verstraete. Op Foto 2

is een poel 137.090 gesitueerd (december 2011).

Foto 3 Foto4

Landschapsbeeld in noordelijke richting vanaf de Urselseweg (december 2011)

135/210 10705.160


Foto 5 Foto 6

Zicht van op het voormalig WOII vliegveld in zuidelijke richting (links) en noordelijke

richting (rechts) (juni 2012)

11.2.4 Impact van de aanwezigheid van het bedrijventerrein op het landschap

Landschapsvisuele impact

De impact van het bedrijf op het omliggende landschap wordt hieronder visueel

voorgesteld aan de hand van fotomateriaal.

Foto 7

Zicht op het bedrijf van in de weide aan de overkant van de straat (december

2011)

Foto 8 Foto 9

136/210 10705.160


Zicht van in de straat Onderdale in zuidelijke richting naar de Urselseweg en het

bedrijventerrein (juni 2012). De bedrijfsgebouwen zijn niet zichtbaar

Foto 10 Foto 11

Zicht op de groenbuffer aan de achterzijde van de bedrijfsgebouwen, genomen van

op het bedrijventerrein (december 2011)

Foto 12

Foto 13

Foto 12: zicht op de groenbuffer aan de achterzijde van de bedrijfsgebouwen,

genomen van op de achterliggende weide (december 2011)

Foto 13: zicht van langs de Urselseweg door het aangeplante bos aan de

oostelijke kant van het terrein (december 2011)

137/210 10705.160


Foto 14

Zicht op het bedrijventerrein en het huis van de buur vanop de grens tussen de

akkerlanden en de weilanden ten zuiden van het plangebied (juni 2012)

Foto 15

Zicht op het bedrijventerrein, genomen aan de rand van het Koningsbos

138/210 10705.160


Figuur 11-5 luchtfoto

Op bovenstaande luchtfoto is de buffer rond het bedrijventerrein duidelijk zichtbaar.

Rond het zuidelijk gedeelte van het bedrijventerrein is goed ontwikkeld buffergroen

aanwezig met een breedte van 10 m. Het zuidelijk deel van het bedrijf is visueel

zeer goed afgeschermd van de omgeving.

De bosaanplant ten oosten van het bedrijf zorgt voor een afscherming van deze

zijde van het bedrijf. In het winterseizoen zijn wel doorkijken op het bedrijf mogelijk

gezien het bladerdek dan verdwenen is. In het zomerseizoen zijn de

bedrijfsgebouwen visueel goed afgeschermd van de omgeving.

Het westelijk deel van het bedrijfsgebouw dat zich ten zuiden van de

bedrijfswoning bevindt, is maar beperkt visueel afgeschermd, doordat op deze

plaatsen minder ruimte beschikbaar is om groen te voorzien. Aan de zuidzijde van

het westelijk deel van het bedrijf is een strook van 5 m beschikbaar, ten westen

van dit bedrijfsgedeelte slechts een 2-tal m. Doorkijken naar het gebouw zijn

weergegeven in foto 14 (zicht van op de rand van het zuidelijk gesitueerd

akkerbouwgebied op de zuidelijke zijde van dit gebouw) en foto 15 (zicht op de

oostzijde van het gebouw van in de rand van het Koningsbos). Vanuit de ruime

omgeving worden deze doorkijken niet als storend ervaren door de weinig

opvallende kleur van de gevel van het gebouw en de tussenliggende KLE in de

weilanden (cf. foto 14 en 15). Van in de langsliggende tuin is het zicht op de

bedrijfsmuur wel overheersend aan de westelijke zijde.

Wat de voorkant betreft kan gesteld dat daar het bedrijfsgebouw iets verder van de

straat is gelegen dan het aanpalende woonhuis waardoor de hoogte van het

bedrijfsgebouw (6 m) slechts in beperkte mate contrasteert met het erlangs

gelegen woonhuis (zie foto 7). Bovendien is ook de voorzijde van het bedrijf zo

veel mogelijk afgeschermd met een haag en bomen (platanen).

139/210 10705.160


Foto 17

Impact op landschappelijke netwerken, op de landschapsstructuur en op de

aanduiding van het gebied als ankerplaats

In het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan wordt de bestaande landschappelijke

structuur besproken, wordt kwaliteiten, kansen en knelpunten aangehaald en wordt

aangegeven wat de aandachtspunten zijn voor de gewenste landschappelijke

structuur. In de desbetreffende delen van het structuurplan wordt niet naar het

plangebied verwezen. Binnen de (gewenste) landschappelijke structuur zoals in

het structuurplan beschreven wordt de aanwezigheid van het bedrijventerrein aldus

niet als een knelpunt beschouwd. Het bedrijf komt wel aan bod als zonevreemd

bedrijf onder de economische structuur.

Wat de aanduiding van de ankerplaats betreft kan verwezen worden naar de

vliegtuigloods horende bij het voormalig WOII vliegveld die aan de zuidzijde van

het plangebied heeft gestaan. Op deze plaats is in de groenbuffer rond het

bedrijventerrein nog een restant aanwezig (bunker begroeid met klimop – zie foto

18). In het motiveringsdossier voor aanduiding van de Ankerplaats wordt op p. 47

het volgende gesteld: “Langs de weg Knesselare- Ursel ligt een grote drukkerij die op termijn beter zou geherlokaliseerd worden. Verdere uitbreiding op deze locatie is niet wenselijk gezien de hoge landschaps- en natuurwaarden van de omgeving.“

O

p

z

i

c

h

k

a

n

Ruimtelijk kan gesteld worden dat een bedrijf met een dergelijke infrastructurele

omvang sterk contrasteert met het uitgesproken agrarisch en bosrijk landschap

waarin het gelegen is. De naar de open omgeving toe goed ontwikkelde

groenbuffer zorgt er evenwel voor dat dit contrast zich landschappelijk minder

manifesteert. Aan de oostelijke zijde is de buffer minder breed en is de visueel

bufferende werking beperkt. Dit speelt hier evenwel eerder op het vlak van de

receptor mens, en minder op landschappelijk vlak daar zich op die locatie tuinen

Foto 18

140/210 10705.160


bevinden en het westelijk gelegen Koningsbos ervoor zorgt dat het bedrijf in die

richting afgeschermd is.



bestudeerd worden:

Referentiesituatie = de huidige infrastructurele situatie ZONDER het bedrijf

in werking & bedrijf gelegen in NATUURGEBIED

Geplande situatie = de huidige infrastructurele situatie MET het bedrijf in


Nulalternatief = de huidige infrastructurele situatie MET het bedrijf in


De referentiesituatie is onder §11.2 beschreven.

De geplande situatie verschilt van de referentiesituatie door:

Het feit dat het plangebied van bestemming verandert.

o Dit heeft echter geen landschappelijke impact.

Het feit dat het bedrijf in werking is:

o De enige vorm van landschappelijke impact die optreedt ten

opzichte van de referentiesituatie is de verkeersgeneratie. De

parking aan de voorzijde en de oostkant van het bedrijf zijn

landschapsvisueel afgeschermd van de omgeving door hagen.

De landschappelijke impact van het gegenereerde verkeer op de

omgeving wordt verwaarloosbaar geacht.

Voor het nulalternatief geldt hetzelfde als voor de geplande situatie.

Noodzaak tot opmaak zorgplichtnota

In haar advies van 04/04/2012 merkte Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen op dat

de definitieve aanduiding van de ankerplaats Maldegemveld de volgende juridische

gevolgen heeft voor administratieve overheden, in casu voor de Vlaamse overheid:

1. Bij de opmaak van een RUP voor het plangebied moeten de definitief

aangeduide ankerplaatsen afgewogen worden.

2. Er geldt een zorgplicht conform artikel 26 van het decreet betreffende de

landschapszorg.

Wat het eerste punt betreft kan in functie van dit voorgenomen plan verwezen

worden naar § 11.2.4 in dit MER.

Het tweede punt houdt in dat plannen die het landschap nadelig kunnen

beïnvloeden, onderworpen zijn aan de zorgplicht en schade dienen te voorkomen,

vermijden, beperken, herstellen en pas in laatste instantie compenseren. Deze

afweging dient zoals bepaald in het uitvoeringsbesluit van 9 mei 200818

weergegeven te worden in een zorgplichtnota.

De administratie merkt op dat de zorgplichtnota niet van toepassing is op de

geplande situatie. De geplande situatie beïnvloedt het landschap immers niet

18 Besluit van de Vlaamse Regering van 9 mei 2008 tot bepaling van nadere regels voor de zorgplicht betreffende definitief aangeduide ankerplaatsen en erfgoedlandschappen

141/210 10705.160


nadelig ten opzichte van de bestaande situatie. De administratie haalt aan dat dit

anders ligt voor de nabestemming. Hiervoor acht zij wel een dergelijke

zorgplichtnota noodzakelijk (zie verder § 11.5).

De landschappelijke impact van het plan ten opzichte van de referentiesituatie is

verwaarloosbaar en geeft geen aanleiding tot milderende maatregelen.

11.4 Nulalternatief

De bespreking van het nulalternatief zit mee vervat in § 11.3.


Een zorgplichtnota of motiveringsnota dient volgens het uitvoeringsbesluit de

volgende elementen te bevatten:

1. de naam van het werk, de handeling, het plan of de verordening;

2. naam van de ankerplaatsen of erfgoedlandschappen in kwestie, met

beknopte samenvatting van de waarden en kenmerken die betrokken zijn

bij de activiteit;

3. beschrijving van het werk, de handeling, het plan of de verordening met

nadruk op de opsomming van alle aspecten van de activiteit die impact

hebben op de waarden of kenmerken van de ankerplaats of het

erfgoedlandschap;

4. Verduidelijking of de impact, bedoeld in 3°, negatieve of positieve effecten

heeft op de waarden of kenmerken van de ankerplaats of

erfgoedlandschap;

5. analyse van elk negatief effect om na te gaan of de schade vermeden kan

worden, als de schade onvermijdbaar is, worden er schadebeperkende

maatregelen gezocht. Als schadebeperkende maatregelen niet mogelijk

zijn, worden er herstel- of compenserende maatregelen gezocht;

6. conclusie van die analyse voor de beslissing over het werk, de handeling,

het plan of de verordening. De conclusie geeft aan welke

schadebeperkende, herstel- of compenserende maatregelen waar,

wanneer, hoe en door wie uitgevoerd zullen worden.

Daar a priori niet van een concrete nabestemming, laat staan een concrete

invulling, wordt uitgegaan, is een zorgplichtnota conform het uitvoeringsbesluit niet

mogelijk.

Vanuit deze milieubeoordeling kan wel aangegeven worden volgens welke

randvoorwaarden de nabestemming gekozen kan worden en welke invulling het

plangebied kan of moet krijgen rekening houdende met de principes van zorgplicht

ten aanzien van de ankerplaats.

Vanuit de randvoorwaarde dat negatieve effecten op het landschap moeten

vermeden worden, kan een economische bedrijvigheid als nabestemming a priori

niet uitgesloten worden.

142/210 10705.160


Vanuit het principe dat de zorgplicht inhoudt dat een plan geen negatieve effecten

mag hebben ten opzichte van de referentiesituatie (=bestaande infrastructurele

situatie), lijkt een economische nabestemming vanuit de discipline landschap

mogelijk onder strikte voorwaarden waarbij het landschap niet nadelig beïnvloed

wordt.. De keuze van de nabestemming blijft echter steeds een beleidsafweging

tussen verschillende disciplines en facetten. Vanuit landschap stelt de vraag zich of

een economische activiteit als nabestemming wenselijk is.

Gezien de landschappelijke waarde van de omgeving, de definitieve aanduiding

als ankerplaats en de nabijheid van een gebied met hoge natuurwaarde is een

economische nabestemming vanuit landschappelijk en ruimtelijk oogpunt alvast

niet de meest wenselijke keuze. De voorkeur gaat voor deze invalshoek

logischerwijze uit naar een bestemming die meer aansluiting vindt bij de intrinsieke

waarden van de omgeving. Voor de concrete invulling zijn er verschillende

mogelijkheden:

1. functie met het behoud van (een deel van) de bedrijfsgebouwen

2. functie met een volledige afbraak en het herstel van het terrein.

Er kan geopteerd worden om een gedeelte van de aanwezige bebouwing te

behouden en een invulling te geven die aansluit op de landschappelijke,

cultuurhistorische en erfgoedwaarden in het omliggend gebied. Onder de discipline

fauna en flora werd reeds de mogelijkheid aangehaald om hier activiteiten mogelijk

te maken aanvullend op de activiteiten in het landschapsinfocentrum van de

Drongengoedhoeve. Vanuit landschappelijk, cultuurhistorisch en erfgoedoogpunt

kan dit bijgetreden worden. Het plangebied wordt bij realisatie van een mogelijke

nabestemming bij voorkeur wel groener ingericht dan momenteel het geval is.

Waterpartijen kunnen een functie als habitat en waterberging combineren. Volgens

deze optie zou de zone een nabestemming kunnen krijgen als zone voor openbaar

nut.

Een andere optie is om alle infrastructuur ter hoogte van het plangebied te

verwijderen en het terrein volledig in te richten aansluitend op het omliggende

landschap en voortbouwend op historisch kaartmateriaal. Uit de historische kaarten

blijkt dat het terrein in het verleden niet bebost was. De invulling als grasland

geniet bijgevolg de voorkeur. De bosaanplant ten oosten van het plangebied kan

wel behouden blijven, evenals de buffer rond het huidige bedrijventerrein die als

houtkant dienst kan blijven doen. Gezien het veelvuldig voorkomen van poelen in

de omgeving kunnen ook hier poelen voorzien worden. Volgens deze optie zou het

plangebied opnieuw de bestemming natuurgebied kunnen krijgen.

143/210 10705.160


12 Mens


Het studiegebied wordt bepaald door de directe omgeving van het project

(aanpalende woningen) en wordt desgevallend uitgebreid op basis van de

hinderdisciplines.


12.2.1 Woonfunctie

Het plangebied situeert zich langs de Urselseweg (N461), met de gemeente

Knesselare op 3 km in het westen en de deelgemeente Ursel op 1,7 km in het

oosten. Knesselare en Ursel zijn de twee kerngebonden nederzettingen van de

gemeente Knesselare. Langsheen de Urselseweg is plaatselijk lintbebouwing

aanwezig. Delen langs de N461 zijn bestemd als woongebied met landelijk

karakter (zie gewestplan).

Op het plangebied situeert zich een bedrijfswoning. Ten westen van het

bedrijventerrein zijn 2 woningen gelegen. De bedrijfswoning bevindt zich tussen de

aanpalende woning en de bedrijfsgebouwen. De woningen zijn in natuurgebied

gelegen, binnen een verkaveling uit de jaren 60.

12.2.2 Bedrijvigheid

Bij de opmaak van de gewestplannen werd in de gemeente Knesselare één zone

ingekleurd als ambachtelijk bedrijventerrein, m.b. ambachtelijke zone Moerakker.

Deze bedrijvenzone ligt langs de N44 op ongeveer 1,5 km ten zuiden van

Knesselare. De betreffende ambachtelijke zone is 10,2 ha groot en is sinds 1990

volledig bezet.

De drukkerij Verstraete heeft een 2de vestiging op de industriezone van Maldegem.

De vestiging te Ursel is momenteel zonevreemd.

12.2.3 Agrarische functie

Een ruime zone ten zuiden van het Koningsbos en Ganzekleit is in gebruik als

akkerland. Op het gewestplan is het gebied aangeduid als landschappelijk

waardevol agrarisch gebied.

De directe omgeving van het plangebied betreft natuurgebied volgens het

gewestplan. Meer oostelijk heeft het gebied achter de Urselseweg aan beide zijden

een agrarische bestemming. Ook in het natuurgebied wordt evenwel aan landbouw

gedaan.

12.2.4 Recreatie

Het Drongengoedbos en omgeving vormen een belangrijke aantrekkingspool voor

fiets- en wandelrecreanten. Het uitgestrekte boscomplex met de zeldzame

heiderelicten, de Drongen-goedhoeve en het kasteel Prinseveld (grondgebied

Maldegem) zijn daarbij de voornaamste troeven. De meeste wandelpaden in het

144/210 10705.160


gebied zijn verhard of halfverhard en heel het jaar door toegankelijk. Slechts een

beperkt deel van het Drongengoedbos is niet toegankelijk. Het betreft enkele

bospercelen op het grondgebied van de gemeente Maldegem die in het beheer zijn

van Natuurreservaten vzw en de bossen die deel uitmaken van het militair domein.

Ter hoogte van het plangebied loopt langs de Urselseweg een route van het

fietsknooppuntennetwerk. Het knooppunt 74 is gelegen op deze weg.

Op het nabijgelegen vliegveld is een vliegclub actief.

Meer oostelijk langs de Urselseweg bevinden zich voetbalvelden.

12.2.5 Ontsluiting en mobiliteit

Het plangebied situeert zich langs de Urselseweg (N461) die de verbinding vormt

tussen Knesselare en Ursel. In het oosten takt deze weg aan op de N499 en in het

westen op de N44, die ten zuiden van Aalter aansluit op de E40.

Het plangebied is bereikbaar via het openbaar vervoer. De Lijn 63 Brugge –

Beernem – Ursel en de Lijn 64 Eeklo – Aalter passeren langs het plangebied.

Figuur 12-1 Netplan van de Lijn

Telgegevens mbt de huidige verkeersintensiteiten op de Urselseweg werden

opgevraagd bij AWV, maar konden binnen het tijdsbestek van dit MER niet tijdig

aangeleverd worden. Dit vormt evenwel geen probleem voor de effectbeoordeling.

De maximumsnelheid is 70 km/uur. De theoretische capaciteit van deze 1x1 weg

bedraagt 1800 voertuigen per uur in beide richtingen. In de referentiesituatie, dit is

zonder het bedrijf in werking, wordt de capaciteit naar schatting voor minder dan

50 % ingevuld.

Er zijn verschillende ongevallenmeldingen die in hoofdzaak toe te schrijven zijn

aan aanrijdingen met overstekend wild. In 2009 heeft ANB langs de Urselseweg

Wildspiegels aangebracht.

145/210 10705.160


12.2.6 Impact van de aanwezigheid van het bedrijventerrein op de receptor mens

In de referentiesituatie wordt verondersteld dat de bedrijfsinfrastructuur aanwezig

is, zonder dat het bedrijf in werking is. De hinderaspecten lucht en geluid en

verkeershinder zijn hier bijgevolg niet aan de orde. Visuele hinder speelt hier wel.

12.2.6.1 Visuele hinder

Op de luchtfoto in Figuur 11-5 op p.138 is de buffer rond het bedrijventerrein goed

te zien.

Rond het meest zuidelijk gedeelte van het bedrijventerrein is goed ontwikkeld

buffergroen aanwezig met een breedte van 10 m. Het zuidelijk deel van het bedrijf

is visueel zeer goed afgeschermd van de omgeving. Aan de oostelijke zijde wordt

het buffergroen in haar werking versterkt door een bebost perceel.

Het westelijk deel van het bedrijfsgebouw dat zich ten zuiden van de

bedrijfswoning bevindt (het betreft hier het oudste gedeelte van de

bedrijfsgebouwen), is maar beperkt visueel afgeschermd van de omgeving,

doordat op deze plaatsen minder ruimte beschikbaar is om groen te voorzien.

Achter dit gebouw is een strook van 5 m beschikbaar, ten westen van dit

bedrijfsgedeelte slechts een 2-tal m. Doorkijken naar het gebouw zijn weergegeven

in foto 14 (zicht van op de rand van het zuidelijk gesitueerd akkerbouwgebied op

de zuidelijke zijde van dit gebouw) en foto 15 (zicht op de oostzijde van het

gebouw van in de rand van het Koningsbos). Onder de discipline landschap,

bouwkundig erfgoed en archeologie is reeds aangegeven dat vanuit de ruime

omgeving deze doorkijken niet als storend ervaren worden door de weinig

opvallende kleur van de gevel van het gebouw en de tussenliggende KLE in de

weilanden (cf. foto 14 en 15).

Van in de langs liggende tuin is het zicht op de bedrijfsmuur wel overheersend.

Door de buur wordt dit bovendien als storend ervaren. Daar de ruimte voor een

groenbuffer hier beperkt is, zou naar alternatieve vormen van buffering kunnen

gezocht worden. Het voorgenomen plan moet dit mogelijk laten. Mogelijkheden zijn

oa.:

- Hoge dichte haag, bv. beukenhaag: deze houdt het verdorde blad vast zodat

de haag in de winter meer gesloten is

- Leibomen

- Gevelbegroening (meer info op www.vibe.be, oa. infobrochure:

http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegroening

_lage_resolutie.pdf)

146/210 10705.160



12.3.1 Methodiek

Voornamelijk de hinderaspecten van de bedrijfsactiviteit zijn in het kader van het

MER relevant.

De hinderaspecten zullen gedistilleerd worden uit de bespreking van de abiotische

disciplines.

Wat mobiliteit betreft wordt bekeken of de activiteit voor afwikkelings- of

veiligheidsproblemen zorgt. Deze uitwerking gebeurt gezien de schaal op

kwalitatieve wijze.

Voornoemde zaken worden in hoofdzaak kwalitatief beschreven.

De beoordeling ten aanzien van de receptordiscipline mens gebeurt in hoofdzaak

ten aanzien van de woonfunctie. Volgend beoordelingskader kan hier gebruikt

worden:

Negatief effect: de functie wordt zeer sterk gehinderd;

Licht negatief effect: de functie ondervindt hinder door het voorgenomen

plan /project maar dit is slechts in beperkte mate;

Verwaarloosbaar effect: er zijn geen aantoonbare hindereffecten van te

verwachten van het voorgenomen plan t.a.v. de woonfunctie.

Positief effect: het voorgenomen plan of de activiteit geeft een positieve

bijdrage aan de leefkwaliteit.

De beoordeling zal hierbij in belangrijke mate gevoed worden door de bevindingen

van uit de disciplines lucht en geluid.

12.3.2 Geluidshinder

Uit de discipline geluid blijkt dat bij vergelijking van het gemeten omgevingsgeluid

(LA95,T19) tijdens de dag in de referentiesituatie met het gemeten omgevingsgeluid

(LA95,T) tijdens de dag in de situatie waarbij de drukkerij in werking is, het

omgevingsgeluid nagenoeg gelijk is en dat tijdens de dagperiode de invloed van de

omgeving bepalend is en niet de drukkerij Verstraete.

Het is evenwel niet uit te sluiten dat het achtergrondniveau in de tuin van de buur

lager ligt dan het achtergrondgeluid nabij de woning waar het meetpunt geplaatst

is.

Naar aanleiding van de terinzagelegging reageerde de buur dat het geluid van de

koelventilatoren door hem hinderlijk ervaren wordt, hoofdzakelijk op warme

zomerdagen (hinderlijk bij inslapen met open raam).

Vanuit de discipline geluid is gesteld dat het effect van de plansituatie tijdens de

dag en de nacht als matig negatief kan beoordeeld worden. Voor de avond is de

beoordeling significant negatief. De negatieve beoordeling is toe te schrijven aan

19 LA95T is een maat voor het achtergrondgeluidsniveau.

147/210 10705.160


de overschrijding van geldende grenswaarden, eerder dan door een verschil in het

omgevingsgeluid mét en zonder exploitatie van het bedrijf. Voor de avondperiode

is de beoordeling significant negatief, daar de overschrijding van de Vlarem-

grenswaarde niet binnen het betrouwbaarheidsinterval van de berekende

specifieke immissie (+ 3dB(A)) valt.

Voor de avondsituatie dringen maatregelen zich op vanuit het significantiekader

geluid. Als aanbeveling wordt binnen de discipline geluid meegegeven om de

persmachine vooraan enkel overdag te gebruiken en vanaf 19 uur de andere

persmachine te gebruiken (momenteel wordt de andere pas vanaf 20:45 uur

gebruikt).

Deze maatregel is opgelegd vanuit het significantiekader geluid dat de VLAREM-

normering in rekening brengt , eerder dan specifiek vanuit de hinder die ervaren

wordt. Door deze maatregel zal echter enkel de bijdrage van de persmachines

dalen. De hinder als gevolg van de koelinstallatie blijft. Zo dit technisch haalbaar is,

zou het (deels) uitschakelen van de koelinstallatie tijdens de avond- en

nachtperiode een oplossing kunnen bieden voor de hinder die de buur ondervindt.

Dit wordt ook geopperd vanuit de discipline geluid bij een bemerking onder de

bespreking van maatregelen in functie van het nulalternatief (=huidige situatie) in

§ 6.4.2

12.3.3 Effecten op de luchtkwaliteit

Vanuit de discipline lucht kan overgenomen worden dat er vanuit de exploitatie van

het bedrijf en bijhorende emissies geen gezondheidsrisico’s uitgaan naar

omwonenden (zie § 7).

Het effect van het verkeer dat wordt gegenereerd door de drukkerij op de

omgevingslucht, wordt als verwaarloosbaar beschouwd.




12.3.4 Verkeershinder


opgevraagd bij AWV. Deze konden binnen het tijdsbestek van dit MER evenwel

niet aangeleverd worden. Er kan evenwel aangenomen worden dat de capaciteit

ook met het bedrijf in werking voor minder dan 50 % wordt ingevuld.

Vrachtwagens die langs de personeelsparking aan de oostzijde van het gebouw

moeten zijn kunnen voorwaarts de parking oprijden en keren op het terrein. Voor

vrachtwagens die de persmachine vooraan aan het gebouw komen ophalen (2x

per week) of vrachtwagens die aan de voorzijde van het gebouw moeten zijn is er

geen keermogelijkheid op het terrein. Voor deze bewegingen is een manoeuvre

langs de straat vereist, waarbij er deels op de rijweg dient gedraaid te worden.

Potentieel kan dit een gevaarlijke situatie opleveren. Hierbij dient gesteld dat langs

de Urselseweg een fietspad aanwezig is aan de overzijde van de weg. Het

manoeuvreren levert zodoende geen gevaar op voor de zachte weggebruikers.

148/210 10705.160


Er worden geen specifieke maatregelen noodzakelijk voor wat de inrichting op het

terrein betreft. Wel dient de nodige voorzichtigheid geboden bij het manoeuvreren.

Als aanbeveling kan gesteld om er voor te zorgen dat het manoevreren op de weg

zo veel mogelijk bij daglicht gebeurt, en maximaal vermeden wordt bij valavond of

na het invallen van de duisternis.

12.3.5 Visuele hinder

Er worden geen wijzigingen voorzien op het terrein.

Hier geldt aldus de visuele hinder zoals besproken onder § 12.2.6.1.

12.4 Nulalternatief

Voor het nulalternatief kan teruggegrepen worden naar de beschrijving en

beoordeling voor de geplande situatie.

Bij het beoordelingskader geluid worden bestemmingen in rekening gebracht

waardoor er een verschillende beoordeling is voor het nulalternatief als voor de

geplande situatie. De hinder die door de mens ervaren wordt is evenwel

onafhankelijk van de bestemming, zodat die tweedeling hier niet doorgevoerd

wordt.


Voor de discipline mens is het niet vanzelfsprekend om eenduidig aan te geven

wat de wenselijkheden voor de nabestemming zijn. Het antwoord is immers

afhankelijk van de gebruiksfunctie van waaruit deze vraag gesteld wordt.

Vanuit de woon- en belevingsfunctie kan gesteld worden dat het plangebied bij de

realisatie van de nabestemming bij voorkeur terug een landelijk karakter en een

landelijke invulling moet krijgen, zonder hinderlijke inrichting.

Vanuit economisch oogpunt kan aangehaald worden dat het verdwijnen van

ongeveer 100 werkplaatsen in de gemeente een aanzienlijke impact heeft en best

opgevangen wordt. De vraag stelt zich of dat kan gebeuren op dezelfde locatie en

omgeving. Bij voorkeur gebeurt dit in bundeling met bestaande terreinen met

economische functies.

Onder de disciplines landschap en fauna en flora werden reeds mogelijkheden

aangehaald waarbij het gebied een zekere recreatieve of eerder educatieve functie

zou krijgen, aansluitend op de natuur-, landschappelijke, erfgoed- en

cultuurhistorische waarde van de omgeving.

149/210 10705.160


13 Effectsynthese en milderen maatregelen

13.1 Samenvatting van de effectbespreking

13.1.1 Geluid en trillingen

Wanneer het gemeten omgevingsgeluid zonder drukkerij Verstraete in werking

vergeleken wordt met het gemeten omgevingsgeluid met drukkerij Verstraete in

werking kan er besloten worden dat het omgevingsgeluid tijdens de dag nagenoeg

gelijk is. Tijdens de dagperiode is de invloed van de omgeving maw bepalend en

niet de drukkerij Verstraete.

Het beoordelen van het effect van de bedrijvigheid gebeurt echter via 2 sporen : 1)

impact op het omgevingsgeluid en 2) al dan niet voldoen van de bedrijvigheid aan

de VLAREM-normering.

Voor de avondperiode wordt er in de plansituatie een significant negatief effect

verwacht en dienen bijgevolg conform het significantiekader milderende

maatregelen gezocht te worden. Als aanbeveling kan gegeven worden om de

persmachine vooraan enkel overdag te gebruiken en reeds vanaf 19 uur de andere

persmachine te gebruiken. Het resterend effect is matig significant.

Dit laatste is ook het geval voor de dagen nachtperiode. In geval van een matig

significant effect is het onderzoek naar milderende maatregelen minder dwingend.

Er kan gemotiveerd worden dat er verder geen milderende maatregelen genomen

moeten worden omdat momenteel de beste beschikbare technieken worden

toegepast voor de beheersing van het geluid.

In het geval het bedrijf operationeel blijft in natuurgebied (= nulalternatief = huidige

situatie) dan is de effectbeoordeling meer negatief, daar VLAREM voor deze

situatie een strenger toetsingskader gebruikt. In dat geval dringen een aangepast

gebruik van de persmachine en een verdere sanering van de koelgroepen zich op.

Bemerking:

Uit de effectbeoordeling geluid blijkt dat het nulalternatief of de huidige situatie

meer negatief beoordeeld wordt (significant negatief) dan de geplande situatie

(matig negatief). De perceptie kan aldus ontstaan dat de akoestische situatie in de

geplande situatie beter is dan deze in het nulalternatief, of dat de hinder door het

voorgenomen plan vermindert. Deze perceptie is evenwel foutief!

De akoestische situatie in de geplande situatie verschilt niet van deze in het

nulalternatief daar er niets wijzigt aan de bedrijvigheid; het hinderniveau wijzigt

niet. Het verschil in beoordeling is volledig toe te schrijven aan het feit dat het

beoordelingskader voor de discipline geluid sterk bepaald wordt door de VLAREM-

normering. In de geplande situatie wordt een bestemmingswijziging voorzien, die

leidt tot minder strenge normen dan in het nulalternatief het geval is. Door een

hoger toelaatbaar geluidsniveau ter hoogte van woningen binnen een straal van

500 m van bedrijventerreinen, is volgens VLAREM in de geplande situatie een

hoger geluidsimmissieniveau toegestaan ter hoogte van de meest nabijgelegen

woning. Dit zorgt voor het verschil in de beoordeling van beide situaties.

150/210 10705.160


De beoordeling van de geplande situatie en het nulalternatief dient aldus op

zichzelf gelezen te worden, en mag niet gebruikt worden om beide situaties met

elkaar te vergelijken. Dit zou immers tot de foute conclusie kunnen leiden dat de

akoestische situatie door het voorgenomen plan verbetert en de hinder vermindert.

Dit is niet het geval. Enkel de geldende normen zijn anders in beide situaties.

Daar het niet de bedoeling kan zijn dat een bestaande significant negatief

beoordeelde situatie gesaneerd wordt louter door een bestemmingswijziging

waardoor de normen soepeler worden, kan hier gesteld worden dat het wenselijk is

om in eerste instantie de bestaande situatie te saneren door:


2. een verdere sanering van de koelgroepen of een beperking in het gebruik van

de koelgroepen tot de dagperiode (7-19 u ). Zo het technisch niet haalbaar is om

de koelgroepen de hele avond en nachtperiode uit te schakelen, kan dit eventueel

beperkt worden tot de periode 21.00-01.00 u, in functie van de hinder bij het

inslapen zoals door de buur gemeld. In functie van de milieuvergunning dient

bekeken te worden op welke concrete manier deze wenselijke maatregel kan

ingevuld worden.

Strikt gezien is het vanuit het beoordelingskader niet noodzakelijk om voor de

geplande situatie deze strengere maatregelen te treffen in het op te maken RUP.

Wel wordt er vanuit dit MER op aangedrongen om in de milieuvergunning rekening

te houden met de bestaande hindersituatie op het terrein en verregaander

maatregelen te nemen dan strikt noodzakelijk in functie van de toekomstige

bestemming.

13.1.2 Lucht


Verstraete is niet significant. Er dringen zich bijgevolg geen milderende

maatregelen op vanuit de discipline lucht.

13.1.3 Waterhuishouding

13.1.3.1 Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur op de waterhuishouding

In de referentiesituatie wordt hemelwater van de daken en parkings ongebufferd

geloosd in de gracht langsheen en achteraan het terrein. De gebouwen en

verharding op het terrein dateren evenwel van vóór 1 februari 2005, datum waarop

de gewestelijke verordening hemelwater van kracht werd. Deze verordening is hier

aldus niet van toepassing. Uitzondering hierop vormen de bedrijfsonderdelen

waarvoor de vergunning werd vernietigd bij arrest van de Raad van State, Bij

aanvraag van de regularisatievergunning zal de hemelwaterverordening wel van

toepassing zijn. Er bestaat geen zekere link tussen het ongebufferd lozen van

hemelwater van het bedrijventerrein en wateroverlastproblemen langs de

Driesbeek/Gottebeek.

151/210 10705.160



zouden staan met de hemelwaterput. Volgens het bedrijf is dit niet het geval.

In dit plan-MER kan enkel gesteld worden dat er geen verbinding mag bestaan

tussen de hemelwaterput of andere hemelwaterlozingen en een eventuele

voormalige besterfput. Zo voormalige besterfputten aanwezig zijn moet ook de

verbinding tussen de putten en de gracht verbroken worden.

13.1.3.2 Effectbespreking – en beoordeling plansituatie

Waterkwantiteit

Ook in de situatie waarbij het bedrijf wordt uitgebaat, wordt hemelwater van de

daken en parkings ongebufferd geloosd in de gracht langsheen en achteraan het

terrein.

De gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater is niet van

toepassing. Niettemin wordt aanbevolen om minstens in hergebruik van

hemelwater te voorzien voor laagwaardige toepassingen, bv. toiletten, dienstkraan.

In relatie hiermee is het wenselijk dat ook het beschikbaar volume van de

hemelwaterput vergroot wordt.

Waterkwaliteit


afstroomt, mogelijk oliecomponenten bevatten. Gezien het achterliggend

habitatrichtlijngebied is het wenselijk dat het (first flush) water afkomstig van de

parking gezuiverd wordt alvorens het geloosd wordt in de gracht. Deze zuivering

dient te gebeuren met een regelmatig te onderhouden KWS-afscheider met

sedimentopvang en coalescentiefilter, welke moet voldoen aan EN 858 en DIN

1999. De goede werking van de koolwaterstofafscheider moet altijd verzekerd

worden. Hier toe wordt het volgende voorgesteld: de koolwaterstofafscheider wordt

zo dikwijls geledigd en gereinigd als nodig is om de goede werking ervan te

waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om de drie maanden de

afscheider. Van de inspecties wordt een logboek bijgehouden. De afvalstoffen die

hierbij vrijkomen dienen opgehaald door een daartoe erkende ophaler. De KWS-

afscheider dient voldoende gedimensioneerd en voorzien van een automatische

afsluiter.

De capaciteit van de zuiveringsinstallatie dient afgestemd te zijn op het aantal IE

van het bedrijf. Het effluent van de waterzuivering wordt 4 keer per jaar

gecontroleerd. Bij nazicht van de analyseresultaten van de laatste 5 jaar is

gebleken dat er normoverschrijdingen optreden voor de parameters zwevende stof,

cobalt en pH. Op basis hiervan dient gesteld dat de werking en effluentkwaliteit van

de waterzuiveringsinstallatie beter bewaakt moet worden.

Vanuit het MER wordt voorgesteld om bij de controles 4 keer per jaar volgende

parameters op te nemen: pH, BZV, ZS, oliën en vetten, Ptotaal, ammoniak, nitriet,

het verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement op zwevende

stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden dient specifieke proceskennis

ingehuurd te worden om de beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te

passen of te vervangen. Bij normoverschrijdingen dient de afdeling bevoegd voor

milieuhandhaving op de hoogte gebracht te worden van :


152/210 10705.160





Bedrijfsafvalwater wordt afgevoerd. Enkel de spui van de onthardingsinstallatie

wordt geloosd op de gracht. Het is wenselijk om ter hoogte van de lozingspunten

sporadisch en onaangekondigd te controleren door te screenen op alle

risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf. Mbt de spui van de

onthardingsinstallatie dient een lozingsnorm voor chloriden aangevraagd te

worden.

13.1.4 Fauna en flora

13.1.4.1 Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur

Hemelwater wordt ongebufferd geloosd in de gracht ten zuiden van het bedrijf. Bij

een hevige bui zou de toevloed aan water zo groot kunnen zijn, dat potentiële

larven van de kamsalamander in de poel die langs de gracht ligt weggespoeld

worden20.

Voor mogelijke effecten op de waterkwaliteit verwijzen we naar § 13.1.3.1.

De Urselseweg vormt een barrière naar de meer noordelijk gelegen poel. De

versnipperende werking van het bedrijventerrein is beperkt.


Er worden geen effecten van verzuring verwacht.

Voor de mogelijke knelpunten ivm de waterkwaliteit en voorgestelde maatregelen

wordt verwezen naar § 13.1.3.2. Zo de in dit MER gestelde maatregelen opgevolgd

worden, wordt er geen significant negatieve beïnvloeding van de

oppervlaktewaterkwaliteit verwacht.

Hergebruik van hemelwater kan er voor zorgen dat er toch enige kwantitatieve

buffering gebeurt in de toestroom van hemelwater naar de gracht. Hierdoor wordt

het risico op het wegspoelen van mogelijke larven in de poel 137.090 beperkt.

Op basis van het berekende specifiek geluid van maximaal 44 dB(A), wordt de

impact van rustverstoring op de aanwezige natuurwaarden als gering negatief

effect beoordeeld.

De verlichting op het terrein gebeurt op doordachte wijze. Het is belangrijk dat in

het voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke principes buitenverlichting op

het terrein kan, zoals bv.:







uitschakeling, waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht wordt

op de te verlichten zone en verstrooiing maximaal vermijdt


153/210 10705.160


13.1.5 Landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie


Visuele impact

Het bedrijf is vanuit de omgeving beperkt zichtbaar. Het westelijk deel van het

bedrijfsgebouw dat zich ten zuiden van de bedrijfswoning bevindt, is maar beperkt

visueel afgeschermd, doordat op deze plaatsen minder ruimte beschikbaar is om

groen te voorzien. Vanuit de ruime omgeving worden deze doorkijken niet als

storend ervaren door de weinig opvallende kleur van de gevel van het gebouw en

de tussenliggende KLE in de weilanden. Van in de langsliggende tuin is het zicht

op de bedrijfsmuur wel overheersend aan de westelijke zijde.

Impact op landschappelijke netwerken, op de landschapsstructuur en op de

aanduiding van het gebied als ankerplaats

Op zich kan gesteld worden dat een bedrijf met een dergelijke infrastructurele

omvang ruimtelijk sterk contrasteert met het uitgesproken agrarisch en bosrijk

landschap waarin het gelegen is. De naar de open omgeving toe goed ontwikkelde

groenbuffer zorgt er evenwel voor dat dit contrast zich landschappelijk minder

manifesteert.

In het motiveringsdossier voor aanduiding van de Ankerplaats wordt op p. 47 het

volgende gesteld: “Langs de weg Knesselare- Ursel ligt een grote drukkerij die op termijn beter zou geherlokaliseerd worden. Verdere uitbreiding op deze locatie is niet wenselijk gezien de hoge landschaps- en natuurwaarden van de omgeving.“


Idem als § 13.1.5.1.

De landschappelijke impact van het plan ten opzichte van de referentiesituatie is

verwaarloosbaar en geeft geen aanleiding tot milderende maatregelen.

13.1.6 Mens


Het bedrijf is vanuit de omgeving over het algemeen beperkt zichtbaar. Van in de

langs liggende tuin is het zicht op de bedrijfsmuur wel overheersend. Door de buur

wordt dit bovendien als storend ervaren. Daar de ruimte voor een groenbuffer hier

beperkt is, zou naar alternatieve vormen van buffering kunnen gezocht worden.

Het voorgenomen plan moet dit mogelijk laten. Mogelijkheden zijn oa.:

- Hoge dichte haag, bv. beukenhaag: deze houdt het verdorde blad vast zodat

de haag in de winter meer gesloten is

- Leibomen


http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegroening

_lage_resolutie.pdf)

154/210 10705.160



Onder §13.1.1 is aangegeven wat de de effecten zijn op het vlak van geluid en hoe

deze beoordeeld worden. Daarop zijn maatregelen voorgesteld om de hinder naar

de omgeving te beperken. Daar het normeringskader van VLAREM afhankelijk is

van de geldende bestemming, is hierbij expliciet aangehaald dat het wenselijk is

dat in eerste instantie de bestaande situatie gesaneerd wordt.




De capaciteit van de Urselseweg is voldoende.

Voor vrachtwagens die de persmachine vooraan aan het gebouw komen ophalen

(2x per week) of vrachtwagens die aan de voorzijde van het gebouw moeten zijn is

er geen keermogelijkheid op het terrein. Voor deze bewegingen is een manoeuvre

langs de straat vereist. Daar het fietspad aan de andere kant van de Urselseweg is

gelegen, is er geen conflictsituatie met fietsers. Er worden geen specifieke

maatregelen noodzakelijk geacht voor wat de inrichting op het terrein betreft. Wel

dient de nodige voorzichtigheid geboden bij het manoeuvreren. Als aanbeveling

kan gesteld om er voor te zorgen dat het manoevreren op de weg zo veel mogelijk

bij daglicht gebeurt, en maximaal vermeden wordt bij valavond of na het invallen

van de duisternis.

13.2 Milderende maatregelen

De in het plan-MER voorgestelde maatregelen, wenselijkheden en suggesties

worden hieronder als volgt opgedeeld:

- Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het

voorgenomen plan

- Maatregelen die moeten doorvertaald worden in de milieuvergunning

- Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen

13.2.1 Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het voorgenomen plan

- De capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie moet voldoende zijn voor het

aantal werknemers van het bedrijf. .

- Verwijderen of minstens afkoppelen van eventuele besterfputten

- Zuivering van hemelwater afkomstig van de parking door een regelmatig te

onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en coalescentiefilter,

welke moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999

- Het is belangrijk dat in het voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke

principes buitenverlichting op het terrein kan, zoals bv:



155/210 10705.160








- De bestaande ruimte voor groenbuffer moet minstens behouden blijven

13.2.2 Maatregelen die best doorvertaald worden in de milieuvergunning

- maximale inspanningen moeten gedaan worden om er voor te zorgen dat het

effluentwater van de waterzuiveringsinstallatie, voldoet aan de normen en dat

geen verontreinigd water in de achterliggende gracht terecht komt. Onder

§ 13.2.3 worden hiertoe suggesties gedaan.

- De goede werking van de gevraagde koolwaterstofafscheider moet altijd

verzekerd worden. Hier toe worden onder § 13.2.3 suggesties gedaan

- De spui van de onthardingsinstallatie wordt geloosd op de gracht. Ander

bedrijfsafvalwater wordt selectief ingezameld in afwachting van ophaling en

afvoer naar een erkende verwerker. Er mag nooit ander bedrijfsafvalwater in

de gevraagde KWS-afscheider, de zuiveringsinstallatie of in de grachten

geloosd worden (noodzakelijke maatregel).

- De persmachine vooraan enkel overdag gebruiken en vanaf 19 uur alleen de

andere persmachine gebruiken (noodzakelijke maatregel).

13.2.3 Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen

Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingenin functie van de inrichting van het

terrein

- Daar de ruimte voor een groenbuffer aan de westelijke zijde beperkt is, zou

naar alternatieve vormen van buffering kunnen gezocht worden (suggestie).

Mogelijkheden zijn oa.:

Hoge dichte haag, bv. beukenhaag: deze houdt het verdorde blad vast

zodat de haag in de winter meer gesloten is

Leibomen

Gevelbegroening

(meer info op www.vibe.be, oa. infobrochure:

http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegro

ening_lage_resolutie.pdf)

Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingenin functie van de milieuvergunning

- Vergroten van het beschikbaar volume van de hemelwaterput en instellen

hergebruik van hemelwater voor toiletten (wenselijke maatregel)

- In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het aan

te raden dat de exploitant vier keer per jaar tijdens een effectieve lozing het

huishoudelijk afvalwater laat analyseren door een erkend labo, en dit op de

parameters pH, BZV, ZS, oliën en vetten, Ptotaal, ammoniak, nitriet, het

verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement op

zwevende stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden of verlaagde

rendementen dient specifieke proceskennis ingehuurd te worden om de

156/210 10705.160


beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te passen of te vervangen

(suggestie).

- In geval van een normoverschrijding moet de exploitant bovendien zo spoedig


verstrekken (suggestie):


2° beschikbare gegevens aan de hand waarvan de gevolgen van het voorval

voor mens en milieu kunnen worden beoordeeld;





- Mbt het onderhoud van de KWS afscheider wordthet volgende voorgesteld: de

koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls geledigd en gereinigd als nodig is om

de goede werking ervan te waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om

de drie maanden de afscheider. Van de inspecties wordt een logboek

bijgehouden. De afvalstoffen die hierbij vrijkomen dienen opgehaald door een

daartoe erkende ophaler. De KWS-afscheider dient voldoende

gedimensioneerd en voorzien van een automatische afsluiter.

- Mbt de spui van de onthardingsinstallatie dient een lozingsnorm voor chloriden

aangevraagd te worden (suggestie).

- Het is wenselijk om in functie van geluid verdergaande maatregelen te nemen

die ook de bestaande situatie saneren. Hiertoe wordt aanvullend het volgende

voorgesteld:

o een verdere sanering van de koelgroepen of een beperking in het

gebruik van de koelgroepen tot de dagperiode (7-19 u ). Zo het

technisch niet haalbaar is om de koelgroepen de hele avond en

nachtperiode uit te schakelen, kan dit eventueel beperkt worden tot de

periode 21.00-01.00 u, in functie van de hinder bij het inslapen zoals

door de buur gemeld. In functie van de milieuvergunning dient

bekeken te worden op welke concrete manier deze wenselijke

maatregel kan ingevuld worden.

157/210 10705.160


14 Een visie op de nabestemming vanuit milieuoogpunt

Met het voorgenomen gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor het bestaande

bedrijf te Knesselare van N.V. Drukkerij Verstraete, wordt de bestendiging van de

bestaande bedrijfssite en –activiteiten mogelijk gemaakt. Op die manier moet het

bedrijf in de toekomst zo goed mogelijk blijven functioneren. Er wordt in het

voorgenomen plan een ruimtelijke stand still beoogd.


bedrijfsactiviteiten.

Wanneer de huidige bedrijfsactiviteiten worden stopgezet, zal aan de hand van

een afzonderlijk bestemmingsplan op gewestelijk, provinciaal of gemeentelijk

niveau beslist worden over de nabestemming en inrichting van het plangebied. In

afwachting van de goedkeuring van dergelijk RUP kunnen alvast geen

stedenbouwkundige vergunningen worden verleend na de stopzetting van de

huidige bedrijfsactiviteiten.

Bij de effectbespreking van de verschillende milieudisciplines in voorliggende

milieubeoordeling werden mogelijkheden en wenselijkheden voor de latere

bestemming en invulling geformuleerd, zoals gevraagd in de richtlijnen.

In dit hoofdstuk worden deze mogelijkheden en wenselijkheden gebundeld om zo

tot een visie op de toekomst te komen. Deze visie staat los van het plan waarvoor

dit MER wordt opgemaakt, maar wil een eerste aanzet zijn in het nadenken over de

nabestemming van het gebied.

14.1 Beschouwingen vanuit milieu voor een mogelijke toekomstige nabestemming

14.1.1 Geluid

Vanuit het aspect geluid worden geen concrete mogelijkheden of wenselijkheden


worden toegepast.

14.1.2 Lucht

Vanuit het aspect lucht worden geen concrete mogelijkheden of wenselijkheden


worden toegepast.

14.1.3 Bodem

Vanuit het aspect bodem worden geen concrete mogelijkheden of wenselijkheden


worden toegepast.

158/210 10705.160



In functie van de nabestemming kan gesteld worden dat er bij de invulling van de

nabestemming voldaan moet worden aan de principes van integraal waterbeheer

en de vigerende wetgeving (oa. verordening hemelwater).


Er zal in functie van een bestemmingsplan voor de nabestemming volgens de

huidige wetgeving steeds een passende beoordeling en een verscherpte VEN-

toets vereist zijn. Significant negatieve effecten naar de beschermde

natuurwaarden van de omliggende beschermde gebieden zijn niet toegelaten.

Vanuit de receptor natuur wordt de nabestemming van het plangebied bij voorkeur

ingevuld als natuurgebied. Deze keuze wordt ondersteund door de opname van

het plangebied binnen het visiegebied voor het Drongengoed. Bovendien kan dit

een meerwaarde betekenen voor het aanliggende Habitatrichtlijn- en VEN-gebied.

Twee mogelijke denkpistes zijn de volgende:

1. Er kan geopteerd worden om een gedeelte van de aanwezige bebouwing

te behouden en een invulling te geven in functie van natuureducatie.

Centraal in het Drongengoedbos is de Drongengoedhoeve gelegen. Dit is

een landschapsinfo-centrum, waar de bezoeker toeristisch-recreatieve

informatie krijgt over de omgeving. Ter hoogte van het plangebied kunnen

activiteiten gelokaliseerd worden die in de Drongengoedhoeve niet

mogelijk zijn. De ruimte kan bijvoorbeeld ingericht worden voor

natuureducatieve tentoonstellingen. Het gebouw kan ook invulling krijgen

als ontmoetingscentrum voor natuurverenigingen.

Onnodige verhardingen en een deel van de bedrijfsgebouwen kunnen

afgebroken worden. De hierdoor vrijgekomen ruimte kan invulling krijgen

als grasland (al dan niet met extensief agrarisch medegebruik) al dan niet

met poelen en kleine landschapselementen. Dergelijke poelen kunnen

mee instaan voor de populatie Kamsalamander.

2. Een andere optie is om alle infrastructuur ter hoogte van het plangebied te

verwijderen en het terrein volledig in te richten in functie van zijn

natuurfunctie. Uit de verschillende geraadpleegde historische kaarten (zie

§ 11.2.3.1 ) blijkt dat het terrein in het verleden niet bebost was. Wel grens

het gebied aan een bebost perceel. De invulling als grasland geniet

bijgevolg de voorkeur. De bosaanplant aan de oostzijde kan wel behouden

blijven. Gezien de waarde van het gebied voor de Kamsalamander kunnen

poelen gegraven worden en kunnen bomenrijen aangeplant worden

waardoor er nieuwe habitats voor deze soort gecreëerd worden. De buffer

rond het huidige bedrijventerrein kan als houtkant dienst blijven doen.


Het plangebied is gesitueerd binnen een gebied dat definitief is aangeduid als

Ankerplaats, mb Maldegemveld.

159/210 10705.160


In haar advies van 04/04/2012 merkte Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen op dat

de definitieve aanduiding van de ankerplaats Maldegemveld de volgende juridische

gevolgen heeft voor administratieve overheden:

1. Bij de opmaak van een RUP voor het plangebied moeten de definitief

aangeduide ankerplaatsen afgewogen worden.

2. Er geldt een zorgplicht conform artikel 26 van het decreet betreffende de

landschapszorg.

Het eerste punt houdt in dat bij de opmaak van een RUP in functie van de

nabestemming moet nagegaan worden in welke mate het voorgenomen plan

impact heeft op de ankerplaats.

Het tweede punt houdt in dat plannen die het landschap nadelig kunnen

beïnvloeden, onderworpen zijn aan de zorgplicht en schade dienen te voorkomen,

vermijden, beperken, herstellen en pas in laatste instantie compenseren. Deze

afweging dient zoals bepaald in het uitvoeringsbesluit van 9 mei 200821

weergegeven te worden in een zorgplichtnota.

Een zorgplichtnota of motiveringsnota dient volgens het uitvoeringsbesluit de

volgende elementen te bevatten:

1. de naam van het werk, de handeling, het plan of de verordening;

2. naam van de ankerplaatsen of erfgoedlandschappen in kwestie, met

beknopte samenvatting van de waarden en kenmerken die betrokken zijn

bij de activiteit;

3. beschrijving van het werk, de handeling, het plan of de verordening met

nadruk op de opsomming van alle aspecten van de activiteit die impact

hebben op de waarden of kenmerken van de ankerplaats of het

erfgoedlandschap;

4. Verduidelijking of de impact, bedoeld in 3°, negatieve of positieve effecten

heeft op de waarden of kenmerken van de ankerplaats of

erfgoedlandschap;

5. analyse van elk negatief effect om na te gaan of de schade vermeden kan

worden, als de schade onvermijdbaar is, worden er schadebeperkende

maatregelen gezocht. Als schadebeperkende maatregelen niet mogelijk

zijn, worden er herstel- of compenserende maatregelen gezocht;

6. conclusie van die analyse voor de beslissing over het werk, de handeling,

het plan of de verordening. De conclusie geeft aan welke

schadebeperkende, herstel- of compenserende maatregelen waar,

wanneer, hoe en door wie uitgevoerd zullen worden.

Daar a priori niet van een concrete nabestemming, laat staan een concrete

invulling, wordt uitgegaan, is een zorgplichtnota conform het uitvoeringsbesluit niet

mogelijk.

Vanuit deze milieubeoordeling kan wel aangegeven worden volgens welke

randvoorwaarden de nabestemming gekozen kan worden en welke invulling het

21 Besluit van de Vlaamse Regering van 9 mei 2008 tot bepaling van nadere regels voor de zorgplicht betreffende definitief aangeduide ankerplaatsen en erfgoedlandschappen

160/210 10705.160


plangebied kan of moet krijgen rekening houdende met de principes van zorgplicht

ten aanzien van de ankerplaats.

Vanuit de randvoorwaarde dat negatieve effecten op het landschap moeten

vermeden worden, kan een economische bedrijvigheid als nabestemming a priori

niet uitgesloten worden.

Vanuit het principe dat de zorgplicht inhoudt dat een plan geen negatieve effecten

mag hebben ten opzichte van de referentiesituatie (=bestaande infrastructurele

situatie), lijkt een economische nabestemming vanuit de discipline landschap

mogelijk onder strikte voorwaarden waarbij het landschap niet nadelig beïnvloed

wordt.. De keuze van de nabestemming blijft echter steeds een beleidsafweging

tussen verschillende disciplines en facetten. Vanuit landschap stelt de vraag zich of

een economische activiteit als nabestemming wenselijk is.

Gezien de landschappelijke waarde van de omgeving, de definitieve aanduiding

als ankerplaats en de nabijheid van een gebied met hoge natuurwaarde is een

economische nabestemming vanuit landschappelijk en ruimtelijk oogpunt alvast

niet de meest wenselijke keuze. De voorkeur gaat voor deze invalshoek

logischerwijze uit naar een bestemming die meer aansluiting vindt bij de intrinsieke

waarden van de omgeving. Voor de concrete invulling zijn er verschillende

mogelijkheden:

1. functie met het behoud van (een deel van) de bedrijfsgebouwen

2. functie met een volledige afbraak en het herstel van het terrein.

Er kan geopteerd worden om een gedeelte van de aanwezige bebouwing te

behouden en een invulling te geven die aansluit op de landschappelijke,

cultuurhistorische en erfgoedwaarden in het omliggend gebied. Onder de discipline

fauna en flora werd reeds de mogelijkheid aangehaald om hier activiteiten mogelijk

te maken aanvullend op de activiteiten in het landschapsinfocentrum van de

Drongengoedhoeve. Vanuit landschappelijk, cultuurhistorisch en erfgoedoogpunt

kan dit bijgetreden worden. Het plangebied wordt bij realisatie van een mogelijke

nabestemming bij voorkeur wel groener ingericht dan momenteel het geval is.

Waterpartijen kunnen een functie als habitat en waterberging combineren. Volgens

deze optie zou de zone een nabestemming kunnen krijgen als zone voor openbaar

nut.

Een andere optie is om alle infrastructuur ter hoogte van het plangebied te

verwijderen en het terrein volledig in te richten aansluitend op het omliggende

landschap en voortbouwend op historisch kaartmateriaal. Uit de historische kaarten

blijkt dat het terrein in het verleden niet bebost was. De invulling als grasland

geniet bijgevolg de voorkeur. De bosaanplant ten oosten van het plangebied kan

wel behouden blijven, evenals de buffer rond het huidige bedrijventerrein die als

houtkant dienst kan blijven doen. Gezien het veelvuldig voorkomen van poelen in

de omgeving kunnen ook hier poelen voorzien worden. Volgens deze optie zou het

plangebied opnieuw de bestemming natuurgebied kunnen krijgen.

161/210 10705.160


14.1.7 Mens

Voor de discipline mens is het niet vanzelfsprekend om eenduidig aan te geven

wat de wenselijkheden voor de nabestemming zijn. Het antwoord is immers

afhankelijk van de gebruiksfunctie van waaruit deze vraag gesteld wordt.

Vanuit de woon- en belevingsfunctie kan gesteld worden dat het plangebied bij de

realisatie van de nabestemming bij voorkeur terug een landelijk karakter en een

landelijke invulling moet krijgen, zonder hinderlijke inrichting.

Vanuit economisch oogpunt kan aangehaald worden dat het verdwijnen van

ongeveer 100 werkplaatsen in de gemeente een aanzienlijke impact heeft en best

opgevangen wordt. De vraag stelt zich of dat kan gebeuren op dezelfde locatie en

omgeving. Bij voorkeur gebeurt dit in bundeling met bestaande terreinen met

economische functies.

Onder de disciplines landschap en fauna en flora werden reeds mogelijkheden

aangehaald waarbij het gebied een zekere recreatieve of eerder educatieve functie

zou krijgen, aansluitend op de natuur-, landschappelijke, erfgoed- en

cultuurhistorische waarde van de omgeving.

14.2 Conclusie

Bij voorkeur wordt voor de (invulling van de) nabestemming vanuit

milieuoverwegingen voor een functie gekozen die overeenstemt met de principes

van het RSV en die maximaal de bestaande ruimtelijke draagkracht en kwaliteit

van de omgeving ondersteunt.

Vanuit de verschillende milieudisciplines geniet een economische nabestemming

geen voorkeur en valt te stellen dat dit niet wenselijk is. Uiteraard dienen in het

kader van dergelijke beleidsafweging nog andere beleidsfacetten input te geven.

Zo zullen uiteraard bijvoorbeeld ook financieel-technische afwegingen meespelen

bij de afweging tot realisatie van een nabestemming (bijv. afbraak van gebouwen

en bedrijfssite).

162/210 10705.160


15 Leemten in de kennis

Het effectieve huidige omgevingsgeluid ter hoogte van MP1 is een leemte in de

kennis daar er geen langdurige geluidsmetingen tijdens dag, avond en nacht

werden uitgevoerd met de firma Verstraete in werking.

Er werd een nieuwe langdurige geluidsmeting uitgevoerd ter hoogte van MP2 in de

Urselseweg op 500 m van drukkerij Verstraete. De locatie werd gekozen langs

dezelfde Urselseweg waar er gelijkaardige omgevingsgeluiden voorkomen, maar

waar drukkerij Verstraete geen invloed heeft op het omgevingsgeluid. De

meetlocatie MP2 wordt aangeduid op een luchtfoto en op het gewestplan in Figuur

6-1 en Figuur 6-2.

Om een representatieve weergave te verkrijgen van de gemiddelde

geluidsbelasting voor de dag-, avond- en nachtperiode werd een langdurige meting

uitgevoerd over een meetduur van 5 opeenvolgende dagen.

De afwatering van het gebied verloopt via het rioleringsstelsel onder het voormalig

militair vliegveld. Het is niet geweten waar dit systeem in het oppervlaktewater

terecht komt. Ook de staat waarin het rioleringsstelsel zich bevindt, is niet gekend.


opgevraagd bij AWV, maar konden binnen het tijdsbestek van dit MER niet tijdig

aangeleverd worden. Dit vormt evenwel geen probleem voor de effectbeoordeling.

163/210 10705.160


16 Gewestgrensoverschrijdende effecten

De landgrens met Nederland ligt in vogelvlucht op ongeveer 12 km afstand. De

landgrens met Frankrijk bevindt zich op meer dan 40 km. Er worden geen

(gewest)grens-overschrijdende effecten verwacht.

164/210 10705.160


17 Eindsynthese

Dit plan-MER gaat na in welke mate het voorgenomen plan, mb de inkleuring van

het plangebied als zone voor bedrijfsactiviteiten van een historisch gegroeid bedrijf,

en daaruit volgend de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –activiteiten

kunnen resulteren in negatieve effecten voor het milieu en de leefomgeving.

Tevens wordt nagegaan welke randvoorwaarden en milderende maatregelen

vereist zijn om mogelijke negatieve effecten van het voorgenomen plan en de

activiteit te voorkomen of te beperken.

In de richtlijnen voor de opstelling van het MER is bepaald dat de volgende

situaties in het MER moesten beschouwd worden:


werking & bedrijfsinfrastructuur gelegen in NATUURGEBIED


werking & bedrijfsinfrastructuur gelegen in gebied voor BEDRIJVENTERREIN


& bedrijfsinfrastructuur gelegen in NATUURGEBIED

Over het algemeen kan gesteld dat de geplande situatie qua effectbespreking

overeenkomt met de bespreking van het nulalternatief. Enkel voor de discipline

geluid was dit onderscheid noodzakelijk, daar het te hanteren normeringskader

afhankelijk is van de bestemming van het gebied.

Uit de recente geluidsmetingen blijkt dat tijdens de dagperiode de invloed van de

omgeving bepalend is en niet de bedrijfsactiviteiten van de drukkerij Verstraete.

Voor de avondperiode wordt er in de plansituatie een significant negatief effect

verwacht. Er wordt als maatregel opgelegd om de persmachine vooraan enkel

overdag te gebruiken en reeds vanaf 19 uur de andere persmachine te gebruiken.

Het resterend effect is matig significant. Dit is ook het geval voor de dagen

nachtperiode. Wanneer enkel de geplande situatie beschouwd wordt, kan er

gemotiveerd worden dat er verder geen milderende maatregelen genomen moeten

worden omdat momenteel de beste beschikbare technieken worden toegepast

voor de beheersing van het geluid.

In het geval het bedrijf operationeel blijft in natuurgebied (= nulalternatief) dan is de

effectbeoordeling evenwel meer negatief, daar VLAREM voor deze situatie een

strenger toetsingskader gebruikt. Het akoestisch klimaat is evenwel niet

verschillend van dat van de geplande situatie). Het MER stelt dat het wenselijk is

om niet alleen de geplande situatie maar ook de bestaande toestand te saneren. In

dat geval dringt zich naast een aangepast gebruik van de persmachine en een

verdere sanering of een beperkt gebruik van de koelgroepen zich op. In functie van

de milieuvergunning dient bekeken te worden op welke concrete manier deze

wenselijke maatregel kan ingevuld worden.

165/210 10705.160



Verstraete is niet significant. Er dringen zich bijgevolg geen milderende

maatregelen op vanuit de discipline lucht.

Vanuit het aspect waterhuishouding wordt aangedrongen op het aanwenden van

hemelwater voor laagwaardige toepassingen (oa. toiletten). Er is reeds een

hemelwaterput aanwezig, maar momenteel is geen hergebruik voorzien.

Bovendien is de put zeer klein in vergelijking met de aangesloten dakoppervlakte

en met het mogelijk hergebruik. Daarom wordt een herdimensionering van de

hemelwaterput voorgesteld, waarbij het beschikbaar volume ongeveer overeen

komt met het maandverbruik.

Bij een normale en correcte bedrijfsvoering worden geen problemen verwacht op

het vlak van waterkwaliteit. Op basis van gemelde problemen en in functie van het

achterliggende natuugebied, worden wel de volgende aandachtspunten en nodige

of gewenste maatregelen geformuleerd:

- De capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie moet voldoende zijn voor

het aantal werknemers van het bedrijf. (noodzakelijke maatregel).

- Opvolging effluentkwaliteit waterzuivering

- Verwijderen of minstens afkoppelen van eventuele besterfputten zo die

aanwezig zijn (noodzakelijke maatregel)

- Daar er in inspraakreacties gewag wordt gemaakt van verontreinigingen

met vet en olie en CCl4, is het wenselijk om dit sporadisch en

onaangekondigd te controleren bij het effluent van de zuiveringsinstallatie

en bij de andere lozingspunten, door te screenen op deze en andere

risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf (suggestie).

- Mbt de spui van de onthardingsinstallatie dient een lozingsnorm voor

chloriden aangevraagd te worden (suggestie).

Daar een goede waterkwaliteit in het achterliggend gebied zeer belangrijk is in

functie van de kamsalamander, wordt gesteld dat hemelwater afkomstig van de

parking door een regelmatig te onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang

en coalescentiefilter moet gaan, welke moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999

(noodzakelijke maatregel). De goede werking van de koolwaterstofafscheider moet

wordt altijd verzekerd worden.

Een goede waterkwaliteit is een belangrijke randvoorwaarde voor de natuurwaarde

van het gebied. De maatregelen voorgesteld onder de discipline waterhuishouding

gelden aldus ook in functie van de discipline fauna en flora. Daarnaast wordt

binnen deze discipline gesteld dat verlichting op het terrein doordacht moet

gekozen worden. Voor het overige worden er weinig verstoringseffecten verwacht.

Voor de discipline landschap, bouwkundig erfgoed en archeologie is het verschil

tussen de referentiesituatie en de geplande situatie verwaarloosbaar.

Ten aanzien van de receptor mens spelen vooral de verstoringsparameters geluid

en visuele verstoring. Geluid kwam hiervoor reeds aan bod. Om de visuele

166/210 10705.160


verstoring in te perken kan een betere inkleding gegeven worden aan de westelijke

groenbuffer van het plangebied.

Als aanbeveling kan gesteld om er voor te zorgen dat het manoevreren op de weg

zo veel mogelijk bij daglicht gebeurt, en maximaal vermeden wordt bij valavond of

na het invallen van de duisternis.

Niet alle maatregelen voorgesteld in dit MER zijn te nemen op planniveau.

Hieronder wordt aangegeven op welk niveau welke maatregelen te treffen zijn:

Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het

voorgenomen plan

- De capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie moet voldoende zijn voor het

aantal werknemers van het bedrijf. .



onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en coalescentiefilter,

welke moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999

- Het is belangrijk dat in het voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke

principes buitenverlichting op het terrein kan, zoals bv:










Maatregelen die best doorvertaald worden in de milieuvergunning


effluentwater van de waterzuiveringsinstallatie, voldoet aan de normen en dat

geen verontreinigd water in de achterliggende gracht terecht komt. Onder

§ 13.2.3 worden hiertoe suggesties gedaan.

- De goede werking van de gevraagde koolwaterstofafscheider moet altijd

verzekerd worden. Hier toe worden onder § 13.2.3 suggesties gedaan


bedrijfsafvalwater wordt selectief ingezameld in afwachting van ophaling en

afvoer naar een erkende verwerker. Er mag nooit ander bedrijfsafvalwater in

de gevraagde KWS-afscheider, de zuiveringsinstallatie of in de grachten

geloosd worden (noodzakelijke maatregel).

- De persmachine vooraan enkel overdag gebruiken en vanaf 19 uur alleen de

andere persmachine gebruiken (noodzakelijke maatregel).

167/210 10705.160


Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen

Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingenin functie van de inrichting van het

terrein

- Daar de ruimte voor een groenbuffer aan de westelijke zijde beperkt is, zou

naar alternatieve vormen van buffering kunnen gezocht worden (suggestie).

Het voorgenomen plan moet dit mogelijk laten. Mogelijkheden zijn oa.:

Hoge dichte haag, bv. beukenhaag: deze houdt het verdorde blad vast

zodat de haag in de winter meer gesloten is

Leibomen

Gevelbegroening


http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegro

ening_lage_resolutie.pdf)


- Vergroten van het beschikbaar volume van de hemelwaterput en instellen

hergebruik van hemelwater voor toiletten (wenselijke maatregel)

- In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het aan

te raden dat de exploitant vier keer per jaar tijdens een effectieve lozing het



verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement op

zwevende stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden of verlaagde

rendementen dient specifieke proceskennis ingehuurd te worden om de

beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te passen of te vervangen

(suggestie).












koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls geledigd en gereinigd als nodig is om

de goede werking ervan te waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om

de drie maanden de afscheider. Van de inspecties wordt een logboek

bijgehouden. De afvalstoffen die hierbij vrijkomen dienen opgehaald door een

daartoe erkende ophaler. De KWS-afscheider dient voldoende

gedimensioneerd en voorzien van een automatische afsluiter.



- Het is wenselijk om in functie van geluid verdergaande maatregelen te nemen

die ook de bestaande situatie saneren. Hiertoe wordt aanvullend het volgende

voorgesteld:

168/210 10705.160


o een verdere sanering van de koelgroepen of een beperking in het

gebruik van de koelgroepen tot de dagperiode (7-19 u ). Zo het

technisch niet haalbaar is om de koelgroepen de hele avond en

nachtperiode uit te schakelen, kan dit eventueel beperkt worden tot de

periode 21.00-01.00 u, in functie van de hinder bij het inslapen zoals

door de buur gemeld. In functie van de milieuvergunning dient

bekeken te worden op welke concrete manier deze wenselijke

maatregel kan ingevuld worden.

De nabestemming

De in het voorgenomen plan beoogde bestemming geldt enkel voor de

bestendiging van de huidige bedrijfsactiviteiten. Een nabestemming wordt via dit

voorgenomen gewestelijk RUP niet vastgelegd. Wanneer de huidige

bedrijfsactiviteiten worden stopgezet, zal aan de hand van een afzonderlijk

bestemmingsplan op gewestelijk, provinciaal of gemeentelijk niveau beslist moeten

worden over de nabestemming en inrichting van het plangebied. In afwachting van

de goedkeuring van dergelijk RUP kunnen alvast geen stedenbouwkundige

vergunningen worden verleend na de stopzetting van de huidige


Ook al doet het RUP geen uitspraak over de nabestemming, toch worden vanuit de

verschillende disciplines in dit MER wel wenselijkheden meegegeven in functie van

de nabestemming en de toekomstige inrichting van het gebied. Deze

mogelijkheden en wenselijkheden worden in een afzonderlijk hoofdstuk gebundeld.

Vanuit milieuoverwegingen wordt voor de (invulling van de) nabestemming bij

voorkeur gekozen voor een functie die maximaal de bestaande ruimtelijke

draagkracht en kwaliteit van de omgeving ondersteunt.

Vanuit de afweging van verschillende milieudisciplines zoals gebeurt in dit MER

geniet een economische nabestemming geen voorkeur en valt te stellen dat dit niet

wenselijk is. Uiteraard dienen in het kader van dergelijke beleidsafweging nog

andere beleidsfacetten input te geven. Zo zullen uiteraard bijvoorbeeld ook

financieel-technische afwegingen meespelen bij de afweging tot realisatie van een

nabestemming (bijv. afbraak van gebouwen en bedrijfssite).

169/210 10705.160


18 Effecten tav Natura 2000 gebieden – passende beoordeling

18.1 Beschrijving van de SBZ

Het plangebied grenst in het westen en het zuiden aan het habitatrichtlijngebied

‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’ (BE2300005).

18.1.1 Aangemelde habitats en soorten

De volgende habitats en soorten zijn aangemeld voor het habitatrichtlijngebied

‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’.

Tabel 18-1: Aangemelde habitats en soorten

Habitattypes – Bijlage I

2330 Open grasland met Corynephorus- en Agrostis-soorten op landduinen

3130

Oligotrofe wateren van het Middeneuropese en peri-alpiene gebied met

Littorella- of Isoëtes-vegetatie of met eenjarige vegetatie op drooggevallen

oevers (Nanocyperetalia)

3150 Van nature eutrofe meren met vegetatie van het type Magnopotamium of

Hydrocharition

4010 Noordatlantische vochtige heide met Erica tetralix

4030 Droge heide (alle subtypen)

6230 Soortenrijke heischrale graslanden op arme bodems van berggebieden (en

van submontane gebieden in het binnenland van Europa)

6410 Grasland met Molinia op kalkhoudende bodem en kleibodem (Eu-Molinion)

6430 Voedselrijke ruigten

6510 Laaggelegen schraal hooiland (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis)

9120 Beukenbossen van het type met Ilex- en Taxus-soorten, rijk aan epifyten (Ilici-

Fagetum)

9160 Eikenbossen van het type Stellario-Carpinetum

9190 Oude zuurminnende bossen met Quercus robur op zandvlakten

91E0(+) Alluviale bossen met Alnion glutinosa en Fraxinus excelsior (Alno-Padion,

Alnion incanae, Salicion albae)

Soorten – Bijlage II

Triturus cristatus – Kamsalamander

Luronium natans – Drijvende waterweegbree

Barbastella barbastellus - Mopsvleermuis

Soorten – Bijlage III

Brandt's vleermuis/Gewone baardvleermuis - Myotis brandtii/Myotis mystacinus

170/210 10705.160


Drijvende waterweegbree - Luronium natans

Gewone grootoorvleermuis/Grijze grootoorvleermuis - Plecotus auritus/austriacus

Kamsalamander - Triturus cristatus

Laatvlieger - Eptesicus serotinus

Mopsvleermuis - Barbastella barbastellus

Ruige dwergvleermuis / Gewone dwergvleermuis / Kleine dwergvleermuis - Pipistrellus

species

Watervleermuis - Myotis daubentonii

Rosse vleermuis - Nyctalus noctula

In het kader van het milieueffectrapport zal vooral de impact naar Kamsalamander

van groot belang zijn, aangezien er in de omgeving van het plangebied enkele

poelen gelegen zijn waar deze soort zou voorkomen. Het ‘Drongengoed –

Maldegemveld’ is het enige deelgebied van het habitatrichtlijngebied waar de

Kamsalamander werd waargenomen.

Zowel de toestand van de huidige populatie als de habitatkwaliteit is voor de

huidige populatie Kamsalamander ontoereikend voor een duurzame overleving. De

actuele staat van instandhouding is dan ook gedeeltelijk aangetast.

In het deelgebied ‘Drongengoed – Maldegemveld’ bestaan goede potenties voor

ontwikkeling van een duurzame populatie. Potentie voor de aanwezigheid van

Kamsalamander in andere deelgebieden wordt zeer laag ingeschat, aangezien de

verspreiding van de soort in het noorden van Oost-Vlaanderen nooit algemeen

was.

In de deelzone Drongengoed-Maldegemveld komen verschillende soorten

vleermuizen voor.

18.1.2 Instandhoudingsdoelstellingen

In de onderstaande tabel worden de instandhoudingsdoelstellingen van het

habitatrichtlijngebied ‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen: oostelijk deel’

geformuleerd voor de Kamsalamander en het habitattype 3150 dat een potentieel

leefgebied is voor deze soort22.

22 Momenteel komt dit habitattype niet voor ter hoogte van het studiegebied (wat is hier het studiegebied, de omgeving van de site of de SBZ zelf???).

171/210 10705.160


Tabel 18-2: Doelen voor de relevante Europees te beschermen soorten in de SBZ

Oppervlaktedoelstellingen Kwaliteitsdoelstellingen

Habitattype Doel Toelichting Doel Toelichting

3150

Van nature eutrofe

meren met vegetatie

van het type

Magnopotamion of

Hydrocharition

↑ Actueel: onbekend/relicten

Doel: geen oppervlaktedoelstelling. Het terug voorkomen van het

habitattype wordt nagestreefd.

Motivatie: Habitattype is aangemeld, maar is enkel als relict

aanwezig in SBZ. Potenties zijn aanwezig in deelgebied 1

Drongengoed-Maldegemveld, 6 Stropersbos, 8 Vallei Moervaart-

Zuidlede. In een aantal plassen zijn een aantal typisch

begeleidende soorten van het habitattype aanwezig. In het bijzonder

dient aandacht besteed te worden aan de poelen in deelgebied 1

Drongengoed (leefgebied voor Kamsalamander).

↑ Doel: Behoud begeleidende soorten/streven naar

sleutelsoorten van habitattype, zodat habitattype terug

voorkomt in SBZ.

Motivatie: zie motivatie oppervlaktedoelstellingen. Het

betreft een aangemeld habitattype.

Populatiedoelstellingen Kwaliteitseisen aan de leefgebieden

Soort Doel Toelichting Doel Toelichting

Kamsalamander ↑ Doel: Uitbouw duurzame populatie in goede staat van

instandhouding ter hoogte van deelgebied 1 Drongengoed-

Maldegemveld (> 50 adulte dieren, voortplanting van > 50 larven of

eieren). De doelstelling dient deels buiten de SBZ gerealiseerd te

worden.

Motivatie: De enige populatie in de SBZ is momenteel sterk

achteruitgegaan en kan niet als een leefbare populatie worden

beschouwd. De soort komt momenteel maar in 1 poelencomplex

voor waardoor de kans op uitsterven reëel is.

↑ Doel: Goede staat van instandhouding met betrekking tot

wateren landhabitat: uitbouw van minimum 2 complexen

van meer dan 5 permanente kleine poelen (habitattype

3150), ingebed in een kleinschalig landschap met o.a. bos,

ruigte en houtwallen binnen 300 m rond geschikte

waterbiotopen.

Motivatie: zie populatiedoelstellingen

172/210 10705.160


18.1.3 De Kamsalamander

De Kamsalamander (Triturus cristatus) staat op de 'rode lijst' als zeldzaam aangegeven

en is beschermd door de Europese Habitatrichtlijn. Concreet houdt dit een aantal strikte

beschermingsmaatregelen in om de soort te kunnen behouden.

18.1.3.1 Voorkomen

De Kamsalamander komt actueel enkel voor ter hoogte van deelgebied 1 ‘Drongengoed

– Maldegemveld’ van het habitatrichtlijngebied ‘Bossen en heide van zandig Vlaanderen:

oostelijk deel’. De soort wordt er sinds 2007 gesignaleerd in 3 poelen (137.008, 137.503

en 137.504) in het Koningsbos.

In poel 137.504 worden de meeste dieren waargenomen. Enkel in deze poel werd tot op

heden voortplanting vastgesteld. Het aantal larven is echter zeer beperkt en bedraagt

minder dan 20.

Er is een historische waarneming uit 1978 in poel 137.012 (niet in de SBZ) op ca. 1,6 km

van de actuele populaties. De aanwezigheid van de soort kon in 2005 en 2007 niet

herbevestigd worden. Huidige populatie is bijgevolg hoogstwaarschijnlijk volledig

geïsoleerd. Ook in de overige deelgebieden van het habitatrichtlijngebied zijn geen

waarnemingen van Kamsalamander bekend.

Figuur 18-1 Voorkomen van de Kamsalamander t.h.v. het plangebied23

18.1.3.2 Habitateisen

De Kamsalamander komt voor in open, maar kleinschalige cultuurlandschappen en in

bosgebieden. Voor de voortplanting gaat de voorkeur naar stilstaande, diepe, grote(re)

en zonbeschenen wateren met veel (verticale, ondergedoken) watervegetatie. De soort

komt ook voor in poelen en plassen, vennen en groeven.

23 23 Bron: s-IHD’s – BE2300005 Bossen en heiden van zandig Vlaanderen: Oostelijk deel

173/210 10705.160


Eind februari tot begin maart trekken de dieren van het land naar het water. Na de

voortplantingsperiode zijn ze weer op land te vinden op begroeide plaatsen onder stenen,

planken en dergelijke meer. De Kamsalamander overwintert meestal op land, diep in de

bodem of in kelders, maar ook wel in water.

Poel 137.504 voldoet slechts in beperkte mate aan de habitateisen van de soort. De

oppervlakte bedraagt ca. 210 m² maar het aandeel onderwater- en drijvende vegetatie is

minder dan 10%. Hoewel de poel afgerasterd is en voorzien van een drinkpomp voor vee

is de afrastering gebrekkig zodat de koeien soms door de omheining breken met het

dichttrappelen van de oevers als gevolg.

Binnen een straal van 230 m van de voortplantingspoel situeren zich nog 3 andere

poelen, zijnde een bospoel (137.503) op eigendom van ANB en 2 andere poelen

(137.008 en 137.090) op privaat eigendom. De bospoel is voor 100% bedekt met kroos,

bevat veel organisch materiaal en is weinig of niet geschikt als voortplantingshabitat. Poel

137.008 is bezet door tamme ganzen en is eveneens sterk beschaduwd. Poel 137.090 is

zeer ondiep en werd in het verleden (2005) verontreinigd door afvalwater van de

nabijgelegen drukkerij.

18.1.3.3 Knelpunten

Mogelijke knelpunten voor het voorbestaan van de kamsalamander zijn:

het verdwijnen van voortplantingsplaatsen door verlanding, het opvullen en

effenen van poelen.

het ongeschikt worden van leefgebieden door vermesting, verdroging en

vervuiling.

de teloorgang van houtige, kleine landschapselementen zoals houtkanten en

hagen, waarin de dieren gedurende de landfase vertoeven.

de fragmentatie van potentiële habitats - De Urselseweg vormt een belangrijke

barrière tussen de poel ten noorden en de poelen ten zuiden van de weg.

overmatige beschaduwing van poelen waardoor deze ongeschikt worden voor de

voortplanting. Hetzelfde geldt voor de afwezigheid van watervegetaties, hetgeen

ook vaak het gevolg is van beschaduwing of verlanding.

Specifiek voor de omgeving van het plangebied kan het volgende gesteld.

De Kamsalamander werd tot nu toe waargenomen in 3 van de 5 poelen in de nabijheid het bedrijf Verstraete.

Het voortbestaan van de soort is sterk afhankelijk van de habitat- en waterkwaliteit. Momenteel is de habitatkwaliteit van de poelen ter hoogte van het studiegebied beperkt. Het bedrijf Verstraete op zich heeft hier geen invloed op. De beperkte habitatkwaliteit van de poelen wordt immers veroorzaakt door het vertrappelen van de oevers door vee, de aanwezigheid van sterke eutrofiëring en beschaduwing.

Ook een slechte waterkwaliteit kan evenwel het voortbestaan van de Kamsalamander in het gedrang brengen.

In de poel langs de gracht die hemelwater en gezuiverd afvalwater van het bedrijventerrein afvoert, werden tot nu toe geen Kamsalamanders waargenomen. Mogelijks is er een link met een vroegere verontreiniging in de gracht.

174/210 10705.160


18.1.3.4 Potenties volgens het IHD-rapport (ANB, 14/02/2011)

Er kan geopteerd worden om de strook weiland en de bestaande poelen, grenzend aan

het Koningsbos te verwerven of te beheren. Hiervoor dient overleg gepleegd te worden

met de landbouwer en privaat eigenaar van de poelen 137.008 en 137.090. Daarnaast

zal het graven van meerdere poelen in de strook weiland kansen bieden voor de

ontwikkeling van een duurzame Kamsalamander populatie.

Een andere mogelijkheid is de translocatie van de Kamsalamander naar iets meer

noordelijke gelegen poelen (net buiten SBZ, maar op terreinen van het ANB met nu

aanwezige geschikte poelen) om risico op uitsterven te beperken en de soort meer te

verspreiden over het deelgebied.

18.2 Beschrijving van het voorgenomen plan

Het plangebied situeert zich langs de Urselseweg te Knesselare in de omgeving van het

Drongengoedbos.

In het gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan voor het bestaand bedrijf N.V. Drukkerij

Verstraete, wordt de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –activiteiten mogelijk

gemaakt. Op die manier moet het bedrijf in de toekomst zo goed mogelijk blijven

functioneren.

In het voorgenomen plan wordt een ruimtelijke standstill beoogd.

Het voorgenomen plan zal maatregelen bevatten om de effecten op het milieu te

milderen. De maatregelen die vanuit het plan-MER opgelegd worden aan het plan zijn

opgesomd onder § 13.2.1.

18.3 Effectbespreking en –beoordeling

Daar het voorgenomen plan een ruimtelijke standstill beoogt, zijn effecten door

ruimtebeslag niet aan de orde. Enkel verstoringseffecten en netwerkeffecten dienen in

rekening gebracht te worden.

18.3.1 Rustverstoring

De rustverstoring als gevolg van het voorgenomen plan wordt voornamelijk gegenereerd

door de persmachine achteraan op de parking en de afzuigventilatoren achteraan en aan

de oostkant van het gebouw. Op basis van de geluidsmetingen kan er afgeleid worden

dat het specifiek geluid afkomstig van de werking van de drukkerij maximaal 44 dB(A)

bedraagt. Deze bijdrage is de bijdrage ter hoogte van het meetpunt MP1, dwz op een

afstand van ca. 100 m tot het bedrijf, ter hoogte van de dichtstbij zijnde woning..

Rekening houdend met de aanwezige natuurwaarden in de omgeving van het bedrijf kan

er gesteld worden dat vooral de aanwezigheid van Kamsalamander van belang is. Op

basis van literatuuronderzoek naar impact van geluidsverstoring op natuurwaarden, blijkt

dat er voornamelijk onderzoek is uitgevoerd op vogels en meer in het bijzonder op

broedvogels en weidevogels. Impact op andere diergroepen als gevolg van industriële

geluidsverstoring, zoals amfibieën, insecten, zoogdieren, etc. zijn niet gekend.

Op basis van de studie van Aeolus & Lisec (2001) waar de problematiek rond

geluidsverstoring bij vogels van dichterbij werd bekeken, kan er aangenomen worden dat

er een verstoring optreedt vanaf een bijdrage van 45 dB(A). Deze vaststelling is

175/210 10705.160


gebaseerd op de citering van drie auteurs in de studie van Aeolus & Lisec (2001), die

drempelwaarden voor avifauna opgeven:

Tamis en Runhaar (1994) gebruiken voor de verstoringsgevoeligheid van vogels

de geluidsdrempels van 55, 50 en 45 dB(A) voor relatief ongevoelig, matig

gevoelige en gevoelige vogelsoorten;

Het onderzoek van Reinen et al. (1992, 1997) toont aan dat de waarde voor

geluidsbelasting van wegen met snelverkeer waarboven de broedvogeldichtheid

verlaagd is, op 42 dB(A) ligt voor bosvogels en op 47 dB(A) ligt voor

weidevogels.

Uit het onderzoek van J. Gabriëls bleek dat biotoopbeïnvloeding van avifauna

alleen aanwezig is bij permanente verstoring door niveaus van meer dan 45

dB(A).

Op basis van het berekende specifiek geluid van maximaal 44 dB(A) en de geciteerde

waarden hiervoor, wordt de impact van rustverstoring op de aanwezige natuurwaarden

als gering negatief effect beoordeeld. De geluidsverhoging afkomstig van de werking van

het bedrijf zal namelijk lager zijn de algemeen aanvaarde drempelwaarde voor

geluidsverstoring van avifauna. Tevens kan er aangehaald worden dat de omliggende

natuurwaarden voornamelijk te vinden zijn in de aanwezigheid van Europees

beschermde habitats en minder in de aanwezigheid van kwetsbare (broedende)

vogelsoorten. De onmiddellijke omgeving is niet aangeduid als Vogelrichtlijngebied en is

op de BWK niet als faunistisch waardevol gebied aangeduid.

18.3.2 Waterkwaliteit

In de gracht achter het bedrijf wordt hemelwater en gezuiverd huishoudelijk afvalwater

geloosd. Deze gracht staat bij een grote watertoevoer mogelijk in contact met poel

137.090. De andere poelen hebben geen link met de gracht achteraan het bedrijf.

Hemelwater

Hemelwater dat van het parkeerterrein afstroomt, kan mogelijk oliecomponenten

bevatten. De parking wordt nagenoeg uitsluitend gebruikt als parking voor het personeel.

Voor het overige komen vrachtwagens af en aan gereden voor de aflevering en ophaling

van producten en materialen. Op zich kan het hemelwater dat van een dergelijke parking

afstroomt als niet-verontreinigd beschouwd worden. Daar het achterliggende gebied

evenwel Habitatrichtlijngebied betreft, en een goede waterkwaliteit van essentieel belang

is in functie van de instandhouding van de reeds aanwezige populatie Kamsalamander

binnen de SBZ, is het toch wenselijk dat het (first flush) water afkomstig van de parking

gezuiverd wordt alvorens het geloosd wordt in de gracht. Deze zuivering dient te

gebeuren met een regelmatig te onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en

coalescentiefilter, welke moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999. De goede werking van

de koolwaterstofafscheider moet altijd verzekerd worden. Hier toe wordt het volgende

voorgesteld: de koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls geledigd en gereinigd als nodig

is om de goede werking ervan te waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om de

drie maanden de afscheider. Van de inspecties wordt een logboek bijgehouden. De

afvalstoffen die hierbij vrijkomen dienen opgehaald door een daartoe erkende ophaler.

De KWS-afscheider dient voldoende gedimensioneerd en voorzien van een automatische

afsluiter.

176/210 10705.160


Besterfputten

In een inspraakreactie wordt melding gemaakt van besterfputten die in verbinding staan

met de hemelwaterput en met de grachten. Volgens het bedrijf zijn er geen besterfputten

aanwezig. Ook in de milieuvergunning wordt aangehaald dat er geen besterfputten zijn.

Zo effectief voormalige besterfputten aanwezig zijn moet minstens ook de verbinding

tussen de putten en de ontvangende gracht verbroken worden.

Huishoudelijke afvalwater

Het huishoudelijk afvalwater wordt op het eigen terrein gezuiverd door middel van een

kleinschalige zuiveringsinstallatie. Het effluent wordt geloosd op de gracht achter het

bedrijf. De zuivering zorgt er voor dat er geen niet-gezuiverd huishoudelijke water wordt

geloosd. Om de 3 maanden worden er controlemetingen uitgevoerd om dit te controleren.

Uit de analyseresultaten van de laatste 5 jaar blijkt dat geregeld overschrijdingen

optreden van de gestelde normen.

De werking en effluentkwaliteit van de waterzuiveringsinstallatie moet dus beter bewaakt

worden.


waterzuiveringsinstallatie voldoet voor het aantal werknemers van het bedrijf. Zo niet, dan

dient dit aangepast te worden.

In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het verder aan te

raden dat de exploitant vier keer per jaar tijdens een effectieve lozing het huishoudelijk

afvalwater laat analyseren door een erkend labo, en dit op de parameters pH, BZV, ZS,

oliën en vetten, Ptotaal, ammoniak, nitriet, het verwijderingsrendement voor BZV en het

verwijderingsrendement op zwevende stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden

dient specifieke proceskennis inge huurd te worden om de beschikbare installatie (nog)

beter te gebruiken, aan te passen of te vervangen.

In geval van een normoverschrijding moet de exploitant bovendien zo spoedig mogelijk

volgende informatie aan de afdeling bevoegd voor milieuhandhaving verstrekken:


2° beschikbare gegevens aan de hand waarvan de gevolgen van het voorval voor mens

en milieu kunnen worden beoordeeld;


Als uit nader onderzoek nieuwe gegevens naar voren komen die de verstrekte informatie

of de daaruit getrokken conclusies wijzigen, werkt de exploitant deze informatie bij en

bezorgt ze aan de afdeling, bevoegd voor milieuhandhaving.

Bedrijfsafvalwater

De spui van de onthardingsinstallatie wordt vergund geloosd op de achterliggende

gracht. Wat de lozing van (anorganische) chloriden betreft, zou hiervoor een lozingsnorm

moeten aangevraagd worden gezien dit bijdraagt tot een verhoging van het zoutgehalte

van het ontvangende oppervlaktewater. Elk waterorganisme in het oppervlaktewater stelt

specifieke eisen naar het gehalte aan opgeloste zouten. De in het water levende soorten

verdragen in het algemeen geen sterke variaties van het gehalte aan opgeloste zouten

(IBGE, 2007). Daarnaast kan een verhoging van het zoutgehalte leiden tot een

verhoogde acute toxiciteit van andere stoffen op aquatische organismen. Een sterke

177/210 10705.160


wijziging van het zoutgehalte kan tot problemen leiden en vanaf een bepaalde waarde

(afhankelijk van het organisme) zelfs tot sterfte van waterorganismen leiden.

Bovendien is de bezinking van zwevende stoffen onder andere (naast b.v. temperatuur)

afhankelijk van het zoutgehalte: hoe hoger het zoutgehalte, hoe lager de

bezinkingssnelheid, waardoor meer zwevende stoffen over een grotere afstand kunnen

getransporteerd worden en over een groter geografisch gebied effecten kunnen

veroorzaken (Metcalf & Eddy, 1991; IBGE, 2007; Huu, 2007).

Ander bedrijfsafvalwater wordt selectief ingezameld in afwachting van ophaling en afvoer

naar een erkende verwerker. Er mag nooit bedrijfsafvalwater in de KWS-afscheider, de

zuiveringsinstallatie of in de grachten geloosd worden. Daar er in de inspraakreacties

naar aanleiding van de kennisgeving voor voorliggend MER gewag wordt gemaakt van

overtredingen hiertegen, is het aangewezen om dit periodiek te controleren bij het

effluent van de zuiveringsinstallatie en bij de andere lozingspunten, door te screenen op

alle risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf.

Zo de hierboven gestelde maatregelen opgevolgd worden, wordt er geen significant

negatieve beïnvloeding van de oppervlaktewaterkwaliteit verwacht.

18.3.3 Waterkwantiteit

In de huidige bedrijfsvoering is geen hergebruik van hemelwater voorzien. Nochtans is

een hemelwaterput aanwezig. Deze is evenwel constant gevuld. Hergebruik van

hemelwater kan er voor zorgen dat er toch enige kwantitatieve buffering gebeurt in de

toestroom naar de gracht. Hierdoor wordt het risico op het wegspoelen van mogelijke

larven in de poel 137.090 beperkt.

18.3.4 Lichthinder

De bestaande verlichting op het terrein is reeds op een doordachte wijze voorzien. Op de

parking staat lage verlichting die ’s nachts gedoofd wordt. Verder is er verlichting met

bewegingsdetectie en automatisch doofsysteem. De hinder naar de omgeving is beperkt.

Het is belangrijk dat in het voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke principes

buitenverlichting op het terrein kan:



Lage verlichting (max. 1,2 m hoog) waarbij verstrooiing naar de bufferzone

vermeden wordt


Verlichting met bewegingsdetectiesysteem en automatische uitschakeling,

waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht wordt op de te verlichten

zone en verstrooiing maximaal vermijdt

18.3.5 Versnippering

De Kamsalamander is sterk afhankelijk van kleine landschapselementen zoals

houtkanten en hagen. Op de zuidelijke en westelijke grens van het bedrijf is een haag,

houtkant en gracht aanwezig. Deze ecotopen kunnen een corridor vormen voor de

178/210 10705.160


Kamsalamander. De loofhoutaanplant ten oosten van het bedrijf vormt tevens een

geschikt habitat waarin de Kamsalamander kan vertoeven tijdens de landfase. Deze

aanplant sluit in het zuidwesten aan op het grotere bosfragment ten zuiden van het

bedrijf. Op die manier is er een link met mogelijk meer zuidelijk gelegen biotopen. In dit

bos zijn wel geen poelen aanwezig waardoor het enkel een biotoop zou kunnen vormen

in de landfase.

Het feit dat er geen volledig natuurlijke verbinding aanwezig is tussen het noordelijk en

zuidelijk gelegen deel van het groengebied in de omgeving van het bedrijventerrein wordt

mede bepaald door de aanwezigheid van de bestaande weg. De Urselseweg vormt een

barrière tussen de poelen ten zuiden er van en de poel ten noorden. Maatregelen om de

barrièrewerking van de Urselseweg te verkleinen (overzetacties, amfibieëntunnel), dienen

evenwel los gezien te worden van het voorgenomen plan. In vergelijking met de huidige

exploitatie (anno 2012) zal het verkeer immers niet toenemen.

Daar er langsheen het bedrijf zoals hiervoor reeds aangehaald groene corridors

aanwezig zijn, zorgt ervoor dat er wel verbindingsmogelijkheden zijn tussen beide

gebieden. Het bedrijfsterrein is op zich relatief klein en overbrugbaar. In de geplande

situatie vinden er geen infrastructurele uitbreidingen plaats. De aanwezige kleine

landschapselementen ter hoogte van het bedrijf zullen bijgevolg niet aangetast worden.

Vanuit landschapsecologisch standpunt wordt wel geadviseerd om de groenbuffer op de

westelijke grens van het bedrijventerrein verder uit te breiden. Indien gewerkt wordt met

streekeigen en standplaats geschikte soorten, zal dit in positieve zin bijdragen tot de

instandhouding van de Kamsalamander.

18.4 Milderende maatregelen

Mits het nemen van volgende maatregelen, zal de exploitatie van het bedrijf niet

resulteren in significant negatieve effecten:

- er mag geen verbinding bestaan tussen de hemelwaterput en een eventuele

voormalige besterfput. Zo voormalige besterfputten aanwezig zijn, moet ook de

verbinding tussen de putten en de ontvangende gracht verbroken worden.

- het (first flush) water afkomstig van de parking moet gezuiverd worden alvorens

het geloosd wordt in de gracht. Deze zuivering dient te gebeuren met een

regelmatig te onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en

coalescentiefilter, welke moet voldoen aan EN 858 en DIN 1999. De goede

werking van de koolwaterstofafscheider moet wordt altijd verzekerd worden. Hier

toe wordt het volgende voorgesteld: Dde koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls

geledigd en gereinigd als nodig is om de goede werking ervan te waarborgen. De

exploitant inspecteert daarvoor om de drie maanden de afscheider. Van de

inspecties wordt een logboek bijgehouden. De afvalstoffen die hierbij vrijkomen

dienen opgehaald door een daartoe erkende ophaler. De KWS-afscheider dient

voldoende gedimensioneerd en voorzien van een automatische afsluiter.

- De capaciteit van de zuiveringsinstallatie dient afgestemd te zijn op het aantal IE

van het bedrijf.

- De werking en effluentkwaliteit van de waterzuiveringsinstallatie moet beter

bewaakt worden.

- In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het verder

aan te raden dat de exploitant vier keer per jaar tijdens een effectieve lozing het


179/210 10705.160



verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement op zwevende

stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden dient specifieke proceskennis

ingehuurd te worden om de beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te

passen of te vervangen.



verstrekken:









aangevraagd te worden.

- Er mag nooit bedrijfsafvalwater in de KWS-afscheider, de zuiveringsinstallatie of in

de grachten geloosd worden. Daar er in de inspraakreacties naar aanleiding van

de kennisgeving voor voorliggend MER gewag wordt gemaakt van overtredingen

hiertegen, is het aangewezen om dit jaarlijks te controleren bij het effluent van de

zuiveringsinstallatie en bij de andere lozingspunten, door te screenen op alle

risicoparameters die van toepassing zijn voor het bedrijf.

- Verlichting dermate voorzien dat geen lichthinder optreedt




vermeden wordt



waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht wordt op de te

verlichten zone en verstrooiing maximaal vermijdt

180/210 10705.160


19 Niet-technische samenvatting

19.1 Inleiding

Het plan-MER ”Historisch gegroeid bedrijf - Drukkerij Verstraete te Knesselare” wordt

opgemaakt in functie van het gewestelijk RUP Historisch gegroeid bedrijf - Drukkerij

Verstraete te Knesselare.

Het voorgenomen plan beoogt de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –

activiteiten. Op die manier moet het bedrijf in de toekomst zo goed mogelijk blijven

functioneren.

Het is de bedoeling dat op het bedrijventerrein gestreefd wordt naar een zuinig

ruimtegebruik, een maximale ruimtelijke kwaliteit, een optimale functionele organisatie,

en een goede landschappelijke integratie ten opzichte van de omgeving.

19.2 Juridische en beleidsmatig kader

Het plangebied is volgens het gewestplan gesitueerd in natuurgebied. Verschillende

bestemmingsplannen hebben het gebied de laatste 15 jaar trachten in te kleuren als

bedrijventerrein. De betreffende BPA’s en een gewestelijk RUP werden evenwel

vernietigd door de Raad van State.

Het plangebied bevindt zich in het visiegebied voor het Drongengoed en grenst aan

habitatrichtlijngebied. De habitatsoort kamsalamander werd in de onmiddellijke nabijheid

van het plangebeid aangetroffen. Het bedrijventerrein grenst ook aan een gebied

aangeduid binnen het Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN). Een gedeelte van het

plangebied, dat momenteel niet is ingenomen door bedrijfsactiviteiten, maar dienst doet

als buffer, is cartografisch in het GEN opgenomen.

Het plangebied bevindt zich binnen de afbakening van de definitief vastgestelde

Ankerplaats Maldegemveld. Bij de opmaak van een bestemmingsplan voor het

plangebied moeten de definitief aangeduide ankerplaatsen afgewogen worden. Conform

artikel 26 van het decreet betreffende de landschapszorg geldt er een zorgplicht.

Er kan worden vanuit gegaan dat de vestiging van drukkerij Verstraete te Knesselare

volgens de principes van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) als een

historisch gegroeid bedrijf kan worden beschouwd. De vestiging bevindt zich in een

gemeente buiten de economische knooppunten. Reeds sinds 1973 zijn er

drukkerijactiviteiten op deze locatie gevestigd. Deze zijn sindsdien gedeeltelijk uitgebreid

op deze locatie. Gezien de bovenlokale problematiek wordt een bestendiging van de

drukkerij overwogen op gewestelijk niveau en dit binnen de principes van het Ruimtelijk

Structuurplan Vlaanderen. De bestendiging met kwalitatieve vereisten zullen worden

vastgelegd in een gewestelijk uitvoeringsplan.

181/210 10705.160


19.3 Het voorgenomen plan

19.3.1 Verantwoording van het voorgenomen plan

De Vlaamse regering heeft in de loop van 2011 een principiële beslissing genomen tot

opmaak van een gewestelijk uitvoeringsplan “NV Drukkerij Verstraete” te Knesselare, Het

bedrijf kampt voor de vestiging te Knesselare immers met bestaansonzekerheid op

planologisch vlak door de vernietiging door de Raad van State van een eerder GRUP en

eerdere BPA’s (zie § 4.1).

Met het voorgenomen plan wil de overheid het bedrijf opnieuw bestaanszekerheid

bieden.

De Vlaamse regering stelt in haar nota dat het uitbouwen van een tweede productielocatie te Maldegem de locatie te Knesselare niet overbodig maakt, omdat een gescheiden productieproces noodzakelijk is. Tevens meldt de nota reeds dat voor de

locatie te Knesselare een ruimtelijke stand still beoogd wordt.

19.3.2 Beschrijving van het voorgenomen plan

Met het voorgenomen plan wordt de bestendiging van de bestaande bedrijfssite en –

activiteiten mogelijk gemaakt. Op die manier moet het bedrijf in de toekomst zo goed

mogelijk blijven functioneren.

De doelstelling is om de bedrijfsactiviteiten te Knesselare te behouden met de huidige

bedrijfsomvang. Het is de bedoeling de landschappelijke inkleding te behouden.

De zone waar de huidige bedrijfsactiviteiten van Drukkerij Verstraete plaatsvinden, zal

door het voorgenomen plan als ‘zone voor bedrijfsactiviteiten van een historisch gegroeid

bedrijf’ bestemd worden. Enkel de huidige historisch gegroeide bedrijfsactiviteiten

(drukkerij verpakkingen) zijn er toegestaan. Nevenactiviteiten zoals kantoren, een

bedrijfswoning en parkeeroppervlakte zijn toegelaten in zoverre deze noodzakelijk zijn

voor de bedrijfsvoering van het historisch gegroeid bedrijf. Kleinhandel zal niet toegelaten

zijn.

Het waterbergend vermogen van het plangebied mag niet verminderd worden. Verder zal

ook rekening gehouden worden met de resultaten van het milieuonderzoek.

Voor de gebouwen zullen volgende principes gelden:

De maximale bouwhoogte bedraagt 6 meter, gemeten vanaf het huidig

vloerniveau van de productiehal. Afwijkingen van de bouwhoogte zijn enkel

toegestaan in zoverre deze noodzakelijk zijn voor de bedrijfsvoering van het

historisch gegroeid bedrijf, bv. silo’s, schouwen en afzuiginstallaties.

T.o.v. de aangrenzende residentiële functie aan de noordwestelijke hoekgrens

van het plangebied, zijn in een strook van 50 meter vanaf de Urselseweg voor

een breedte van 10 meter vanaf de westelijke plangrens gerekend enkel opslag

van afgewerkte producten, parkeerplaatsen, kantoren en voorzieningen voor het

personeel toegelaten. De bestaande woning kan behouden worden en verbouwd.

Bij de aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning moet de aanvrager minstens

aantonen dat voldaan is aan volgende vereisten:

Zuinig en compact ruimtegebruik,

Kwalitatief kleuren materiaalgebruik.

182/210 10705.160


Rondom het terrein wordt een ‘buffer’ (in overdruk) aangeduid. Deze landschappelijke

groene inpassing is bedoeld om het bedrijf landschappelijk visueel in te passen in de

omgeving en de mogelijke hinder van de bedrijfsactiviteiten t.o.v. de omgeving te

beperken.

De bestaande landschappelijke groene inpassing met streekeigen struiken en

hoogstammige bomen dient in oppervlakteomvang, zijnde 50% van het bedrijfsperceel,

behouden en onderhouden te worden op dusdanige wijze dat de natuurlijke kwaliteit van

de omgeving kan ondersteund worden. Enkel werken en handelingen in functie van het

onderhoud en aanleg van het groen en het plaatsen van afsluitingen zijn toegelaten.


bedrijfsactiviteiten. Een nabestemming wordt via dit RUP niet vastgelegd.

Wanneer de huidige bedrijfsactiviteiten worden stopgezet, zal aan de hand van een

afzonderlijk bestemmingsplan op gewestelijk, provinciaal of gemeentelijk niveau beslist

worden over de nabestemming en inrichting van het plangebied. In afwachting van de

goedkeuring van dergelijk RUP kunnen alvast geen stedenbouwkundige vergunningen

worden verleend na de stopzetting van de huidige bedrijfsactiviteiten.

19.3.3 Bedrijfskenmerken in functie van de milieubeoordeling

19.3.3.1 Mobiliteitsprofiel

De woon-werkverplaatsingen naar de site te Knesselare gebeuren hoofdzakelijk met de

wagen (99 personeelsleden) of met langzaam verkeer (6 personeelsleden).

Per dag doen een 10-tal vrachten bestelwagens het bedrijf aan.

19.3.3.2 Waterverbruik en afvalwater

In 2010 bedroeg het leidingwaterverbruik 3451 m³.

Het huishoudelijk afvalwater wordt op eigen terrein gezuiverd. Het effluent van de

zuiveringsinstallatie wordt geloosd op de gracht achter het bedrijfsterrein.

Controlemetingen om de 3 maanden door Trevi moeten de goede werking van de

zuiveringsinstallatie verzekeren. Op volgende parameters wordt om de 3 maanden

gecontroleerd: ondergrens-bovengrens pH, zwevende stoffen, bezinkbare stoffen, totaal

stikstof, totaal fosfor, BOD, COD, chroom, koper, lood, zilver en kobalt.

19.3.3.3 Hemelwater

Een gedeelte van het hemelwater dat op de daken terecht komt (ongeveer de helft) wordt

opgevangen in een hemelwaterput en vervolgens geloosd op de gracht achter het

bedrijventerrein. Er is geen hergebruik van hemelwater in het bedrijf.

Ook het overige gedeelte van het hemelwater van de daken en de verhardingen wordt in

de gracht achter en langs het terrein geloosd.

19.3.3.4 Verlichting

Momenteel is op de parking lage verlichting aanwezig (1 à 1,2 m). Een timer is ingesteld

van 16u tot 1.30 u en van 4 u tot 9 u. Het systeem werkt met schemerlichtdetectie om te

vermijden dat de verlichting onnodig zou branden terwijl er nog voldoende daglicht is.

183/210 10705.160


Daarnaast zijn er enkele hallogeenspots voorzien die werken met een

bewegingsdetectiesysteem. Deze worden na een korte tijd automatisch gedoofd.

Achteraan het gebouw (zuidwestelijke hoek) is eveneens een lichtpunt aanwezig. Het

gaat hier eveneens om een systeem met bewegingsdetectie en automatisch doven van

de verlichting.

19.3.3.5 Huidige vergunningstoestand

In onderstaande figuur is de huidige vergunningstoestand van de gebouwen en

verhardingen gegeven. In het groen zijn de vergunde gebouwen en verhardingen

weergegeven. In het rood is aangegeven waarvoor de vergunning door het recente arrest

nr. 212.542 van de Raad van State van 7 april 2011 is vernietigd.

Figuur 19-1 Vergunningstoestand


184/210 10705.160


19.3.3.6 Benodigde vergunningen

Er worden geen directe wijzigingen beoogd aan de bestaande activiteiten.

Voor de activiteit die invulling geeft aan het voorgenomen plan, zijn op dit moment

zodoende geen vergunningen vereist, tenzij in functie van de regularisatie van de

bestaande activiteiten na de vernietiging van enkele stedenbouwkundige vergunningen

door het arrest nr. 212.542 van de Raad van State van 7 april 2011.

De huidige milieuvergunning van het bedrijf vervalt in de loop van 2014. Een

hervergunning dient aangevraagd te worden.

19.3.4 Alternatieven

19.3.4.1 Locatiealternatieven




bieden.

Het verplaatsen van de activiteiten van de vestiging Knesselare naar Maldegem is geen

optie daar er dan geen gesplitst productieproces meer aanwezig is. Een dergelijk

gesplitst productieproces is noodzakelijk in functie van de bedrijfszekerheid.

Het bundelen van de activiteiten van de drukkerij op één locatie te Maldegem wordt aldus

niet als een valabel alternatief meegenomen in het MER.

19.3.4.2 Nulalternatief

Het nulalternatief betreft de situatie waarbij de beoogde bestemmingswijziging niet

doorgevoerd wordt. Het bedrijf blijft in dat geval in natuurgebied liggen.

19.4 Milieueffectbespreking en -beoordeling

De richtlijnen voor het MER stellen dat in het MER de volgende situaties moeten

bestudeerd worden:



- Geplande situatie = de huidige infrastructurele situatie MET het bedrijf in werking &

bedrijf gelegen in gebied voor BEDRIJVENTERREIN

- Nulalternatief = de huidige infrastructurele situatie MET het bedrijf in werking &

bedrijf gelegen in NATUURGEBIED (huidige situatie)

19.4.1 Geluid en trillingen

19.4.1.1 Referentiesituatie

De beschrijving van de referentiesituatie (huidige infrastructurele situatie maar zonder

drukkerij Verstraete in werking) werd bepaald op basis van een nieuwe

geluidsimmissiemeting. Er werd een nieuwe langdurige geluidsmeting uitgevoerd in de

Urselseweg op 500 m van drukkerij Verstraete. De locatie werd gekozen langs dezelfde

Urselseweg waar er gelijkaardige omgevingsgeluiden voorkomen, maar waar drukkerij

Verstraete geen invloed heeft op het omgevingsgeluid.

185/210 10705.160


Gedurende de dag en de nachtperiode voldoet het omgevingsgeluid ruim aan de

milieukwaliteitsnorm. Tijdens de avondperiode wordt de milieukwaliteitsnorm

overschreden.

19.4.1.2 Effectbespreking en -beoordeling plansituatie

Wanneer het gemeten omgevingsgeluid zonder drukkerij Verstraete in werking

vergeleken wordt met het gemeten omgevingsgeluid met drukkerij Verstraete in werking

kan er besloten worden dat het omgevingsgeluid tijdens de dag nagenoeg gelijk is.

Tijdens de dagperiode is de invloed van de omgeving maw bepalend en niet de drukkerij

Verstraete.

Het beoordelen van het effect van de bedrijvigheid gebeurt echter via 2 sporen : 1)

impact op het omgevingsgeluid en 2) al dan niet voldoen van de bedrijvigheid aan de

VLAREM-normering.

Voor de avondperiode wordt er in de plansituatie een significant negatief effect verwacht

en dienen bijgevolg conform het significantiekader milderende maatregelen gezocht te

worden. Als aanbeveling kan gegeven worden om de persmachine vooraan enkel

overdag te gebruiken en reeds vanaf 19 uur de andere persmachine te gebruiken. Het

resterend effect is matig significant.

Dit laatste is ook het geval voor de dagen nachtperiode. In geval van een matig

significant effect is het onderzoek naar milderende maatregelen minder dwingend. Er kan

gemotiveerd worden dat er verder geen milderende maatregelen genomen moeten

worden omdat momenteel de beste beschikbare technieken worden toegepast voor de

beheersing van het geluid.

In het geval het bedrijf operationeel blijft in natuurgebied (= nulalternatief = huidige

situatie) dan is de effectbeoordeling meer negatief, daar VLAREM voor deze situatie een

strenger toetsingskader gebruikt. In dat geval dringen een aangepast gebruik van de

persmachine en een verdere sanering van de koelgroepen zich op.

Bemerking:

Uit de effectbeoordeling geluid blijkt dat het nulalternatief of de huidige situatie meer

negatief beoordeeld wordt (significant negatief) dan de geplande situatie (matig negatief).

De perceptie kan aldus ontstaan dat de akoestische situatie in de geplande situatie beter

is dan deze in het nulalternatief, of dat de hinder door het voorgenomen plan vermindert.

Deze perceptie is evenwel foutief!

De akoestische situatie in de geplande situatie verschilt niet van deze in het nulalternatief

daar er niets wijzigt aan de bedrijvigheid; het hinderniveau wijzigt niet. Het verschil in

beoordeling is volledig toe te schrijven aan het feit dat het beoordelingskader voor de

disciplines geluid sterk bepaald wordt door de VLAREM-normering. In de geplande

situatie wordt een bestemmingswijziging voorzien, die leidt tot minder strenge normen

dan in het nulalternatief het geval is. Door een hoger toelaatbaar geluidsniveau ter

hoogte van woningen binnen een straal van 500 m van bedrijventerreinen, is volgens

VLAREM in de geplande situatie een hoger geluidsimmissieniveau toegestaan ter hoogte

van de meest nabijgelegen woning. Dit zorgt voor het verschil in de beoordeling van

beide situaties.

186/210 10705.160


De beoordeling van de geplande situatie en het nulalternatief dient aldus op zichzelf

gelezen te worden, en mag niet gebruikt worden om beide situaties met elkaar te

vergelijken. Dit zou immers tot de foute conclusie kunnen leiden dat de akoestische

situatie door het voorgenomen plan verbetert en de hinder vermindert. Dit is niet het

geval. Enkel de geldende normen zijn anders in beide situaties.

Daar het niet de bedoeling kan zijn dat een bestaande significant negatief beoordeelde

situatie gesaneerd wordt louter door een bestemmingswijziging waardoor de normen

soepeler worden, kan hier gesteld worden dat het wenselijk is om in eerste instantie de

bestaande situatie te saneren door:


2. een verdere sanering van de koelgroepen of een beperking in het gebruik van de

koelgroepen tot de dagperiode (7-19 u ). Zo het technisch niet haalbaar is om de

koelgroepen de hele avond en nachtperiode uit te schakelen, kan dit eventueel beperkt

worden tot de periode 21.00-01.00 u, in functie van de hinder bij het inslapen zoals door

de buur gemeld. In functie van de milieuvergunning dient bekeken te worden op welke

concrete manier deze wenselijke maatregel kan ingevuld worden.

Strikt gezien is het vanuit het beoordelingskader niet noodzakelijk om voor de geplande

situatie deze strengere maatregelen te treffen in het op te maken RUP. Wel wordt er

vanuit dit MER op aangedrongen om in de milieuvergunning rekening te houden met de

bestaande hindersituatie op het terrein en verregaander maatregelen te nemen dan strikt

noodzakelijk in functie van de toekomstige bestemming.

19.4.2 Lucht


De actuele luchtkwaliteit in het gebied wordt voor de relevante polluenten (SO2, NOx, CO,

PM10, stof, VOS) gekarakteriseerd op basis van gegevens van de meest nabijgelegen

VMM meetstations. Het maximum toegelaten aantal overschrijdingen van 35 voor fijn stof

wordt niet overschreden. Voor fijn stof en stikstofdioxide wordt er voldaan aan de

geldende immissiegrenswaarden. Voor vluchtige organische stoffen zijn er geen

gegevens voorhanden uit de meest nabije meetposten van de VMM.


De impact op de luchtkwaliteit als gevolg van de activiteiten van Drukkerij Verstraete is

niet significant. Er dringen zich bijgevolg geen milderende maatregelen op vanuit de

discipline lucht.



In de referentiesituatie watert de verharde oppervlakte binnen het plangebied al dan niet

via een hemelwaterput af naar de gracht ten zuiden van het terrein.

Deze watert af in zuidelijke richting langsheen het zuidelijk gelegen bebost perceel. Op

de zuidwestelijke hoek van dat bebost perceel loopt de gracht in een ondergrondse buis

187/210 10705.160


(locatie A op voorgaande figuur). Deze buis maakt vermoedelijk deel uit van het

rioleringssysteem onder het voormalige vliegveld dat zich hier ten tijde van WOII bevond

(groene contour).

Bij de gemeente werd geïnformeerd naar dit rioleringssysteem dat het oppervlaktewater

afvoert. De gemeente beschikt evenwel niet over concrete informatie hieromtrent. Zo is

het niet duidelijk waar het water naar toe stroomt. Ook bij de Provinciale Dienst voor de

waterlopen werd naar het rioleringssysteem geïnformeerd daar vermoed kan worden dat

het water naar de Driesbeek/Gottebeek gevoerd wordt. De provincie beschikt hieromtrent

evenmin over informatie. Tot slot werd ook getracht meer info te verkrijgen via de website

van de werkgroep rond het voormalig Vliegveld (http://www.b67ursel.be/index.htm).

Concrete plannen van het rioleringssysteem zijn er niet. Er wordt wel verwacht dat het

systeem afwatert naar de Driesbeek/Gottebeek. Er wordt echter ook aangegeven dat de

riolering vermoedelijk niet in goede staat is.

Het plangebied is niet van nature overstroombaar. Het plangebied en de omgeving zijn

niet recent overstroomd en zijn ook niet gelegen in een risicozone voor overstromingen.

Langs de Driesbeek/Gottebeek zijn grotere zones mogelijk overstromingsgevoelig

volgens de watertoetskaart, maar niet effectief overstromingsgevoelig. Ter hoogte van de

dwarsing met de Urselseweg en de Blauwgoedstraat, tussen de blauwgoedstraat en de

Kleine Dries, en ter hoogte van de Varemstraat, Vrekkemstraat en Gottebeelstraat zijn

wel lokale zones ingekleurd als recent overstroomd gebied.

Volgens de waterbeheerder is de wateroverlast in hoofdzaak toe te schrijven aan de

watertoevoer afkomstig van het huidige vliegveld van Ursel.

188/210 10705.160


Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur op de waterhuishouding

In de referentiesituatie wordt hemelwater van de daken en parkings ongebufferd geloosd

in de gracht langsheen en achteraan het terrein. De gebouwen en verharding op het

terrein dateren evenwel van vóór 1 februari 2005, datum waarop de gewestelijke

verordening hemelwater van kracht werd. Deze verordening is hier aldus niet van

toepassing. Uitzondering hierop vormen de bedrijfsonderdelen waarvoor de vergunning

werd vernietigd bij arrest van de Raad van State, Bij aanvraag van de

regularisatievergunning zal de hemelwaterverordening wel van toepassing zijn. Er

bestaat geen zekere link tussen het ongebufferd lozen van hemelwater van het


189/210 10705.160


In een inspraakreactie wordt melding gemaakt van besterfputten die in verbinding zouden

staan met de hemelwaterput. Volgens het bedrijf is dit niet het geval.

In dit plan-MER kan enkel gesteld worden dat er geen verbinding mag bestaan tussen de

hemelwaterput of andere hemelwaterlozingen en een eventuele voormalige besterfput.

Zo voormalige besterfputten aanwezig zijn moet ook de verbinding tussen de putten en

de gracht verbroken worden.


Waterkwantiteit

Ook in de situatie waarbij het bedrijf wordt uitgebaat, wordt hemelwater van de daken en

parkings ongebufferd geloosd in de gracht langsheen en achteraan het terrein.

De gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater is niet van toepassing.

Niettemin wordt aanbevolen om minstens in hergebruik van hemelwater te voorzien voor

laagwaardige toepassingen, bv. toiletten, dienstkraan. In relatie hiermee is het wenselijk

dat ook het beschikbaar volume van de hemelwaterput vergroot wordt.

Waterkwaliteit

Bij de exploitatie van het bedrijf kan het hemelwater dat van het parkeerterrein afstroomt,

mogelijk oliecomponenten bevatten. Gezien het achterliggend habitatrichtlijngebied is het

wenselijk dat het (first flush) water afkomstig van de parking gezuiverd wordt alvorens het

geloosd wordt in de gracht. Deze zuivering dient te gebeuren met een regelmatig te

onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en coalescentiefilter, welke moet

voldoen aan EN 858 en DIN 1999. De goede werking van de koolwaterstofafscheider

moet altijd verzekerd worden. Hier toe wordt het volgende voorgesteld: de

koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls geledigd en gereinigd als nodig is om de goede

werking ervan te waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om de drie maanden de

afscheider. Van de inspecties wordt een logboek bijgehouden. De afvalstoffen die hierbij

vrijkomen dienen opgehaald door een daartoe erkende ophaler. De KWS-afscheider

dient voldoende gedimensioneerd en voorzien van een automatische afsluiter.

De capaciteit van de zuiveringsinstallatie dient afgestemd te zijn op het aantal IE van het

bedrijf. Het effluent van de waterzuivering wordt 4 keer per jaar gecontroleerd. Bij nazicht

van de analyseresultaten van de laatste 5 jaar is gebleken dat er normoverschrijdingen

optreden voor de parameters zwevende stof, cobalt en pH. Op basis hiervan dient

gesteld dat de werking en effluentkwaliteit van de waterzuiveringsinstallatie beter

bewaakt moet worden.

Vanuit het MER wordt voorgesteld om bij de controles 4 keer per jaar volgende

parameters op te nemen: pH, BZV, ZS, oliën en vetten, Ptotaal, ammoniak, nitriet, het

verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement op zwevende stoffen.

Bij vaststelling van verhoogde waarden dient specifieke proceskennis ingehuurd te

worden om de beschikbare installatie (nog) beter te gebruiken, aan te passen of te

vervangen. Bij normoverschrijdingen dient de afdeling bevoegd voor milieuhandhaving op

de hoogte gebracht te worden van :


2° beschikbare gegevens aan de hand waarvan de gevolgen van het voorval voor mens

en milieu kunnen worden beoordeeld;


Bedrijfsafvalwater wordt afgevoerd. Enkel de spui van de onthardingsinstallatie wordt

geloosd op de gracht. Het is wenselijk om ter hoogte van de lozingspunten sporadisch en

190/210 10705.160


onaangekondigd te controleren door te screenen op alle risicoparameters die van

toepassing zijn voor het bedrijf. Mbt de spui van de onthardingsinstallatie dient een

lozingsnorm voor chloriden aangevraagd te worden.



In het plangebied zelf komen geen biologisch waardevolle terreineenheden voor.

In de omgeving valt de grote aanwezigheid van biologisch waardevolle tot zeer

waardevolle zones op. Het Koningsbos en Drongengoedbos zijn een biologisch zeer

waardevol zuur eikenbos (qs). Het perceel ten noorden van het plangebied is op de BWK

aangeduid als een complex van biologisch minder waardevolle en waardevolle

elementen.

Het plangebied wordt in alle windrichtingen omsloten door het VEN-gebied ‘De

bosgebieden van de cuesta van Zomergem-Oedelem’. Het plangebied grenst in het

westen en het zuiden aan het habitatrichtlijngebied ‘Bossen en heide van zandig

Vlaanderen: oostelijk deel’ (BE2300005).

In poelen in de directe nabijheid van het plangebied werd kamsalamander aangetroffen.

Het ‘Drongengoed – Maldegemveld’ is het enige deelgebied van het habitatrichtlijngebied

waar de Kamsalamander werd waargenomen. Het voortbestaan van de soort is sterk

afhankelijk van de habitat- en waterkwaliteit.

Impact van de aanwezigheid van de bedrijfsinfrastructuur

Hemelwater wordt ongebufferd geloosd in de gracht ten zuiden van het bedrijf. Bij een

hevige bui zou de toevloed aan water zo groot kunnen zijn, dat potentiële larven van de

kamsalamander in de poel die langs de gracht ligt weggespoeld worden24.

Voor mogelijke effecten op de waterkwaliteit verwijzen we naar § 13.1.3.1.

De Urselseweg vormt een barrière naar de meer noordelijk gelegen poel. De

versnipperende werking van het bedrijventerrein is beperkt.


Er worden geen effecten van verzuring verwacht.

Voor de mogelijke knelpunten ivm de waterkwaliteit en voorgestelde maatregelen wordt

verwezen naar § 13.1.3.2. Zo de in dit MER gestelde maatregelen opgevolgd worden,

wordt er geen significant negatieve beïnvloeding van de oppervlaktewaterkwaliteit

verwacht.

Hergebruik van hemelwater kan er voor zorgen dat er toch enige kwantitatieve buffering

gebeurt in de toestroom van hemelwater naar de gracht. Hierdoor wordt het risico op het

wegspoelen van mogelijke larven in de poel 137.090 beperkt.

Op basis van het berekende specifiek geluid van maximaal 44 dB(A), wordt de impact

van rustverstoring op de aanwezige natuurwaarden als gering negatief effect beoordeeld.


191/210 10705.160


De verlichting op het terrein gebeurt op doordachte wijze. Het is belangrijk dat in het

voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke principes buitenverlichting op het terrein

kan, zoals bv.:




vermeden wordt



waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht wordt op de te verlichten

zone en verstrooiing maximaal vermijdt



Het plangebied is gesitueerd binnen de afbakening van de definitief vastgestelde

ankerplaats Maldegemveld.

Figuur 19-2 Afbakening definitief vastgestelde ankerplaats Maldegemveld

Volgende landschapskenmerken in de omgeving van het plangebied zijn typisch voor de

ankerplaats:

Vallei van de Driesbeek (Gottebeek)

o Historische dreef tussen Blauwgoed en Woestijne

o Behalve de historische sites vrij van bebouwing

o On- of halfverharde paden en dreven


o Aanwezigheid van landelijk bouwkundig erfgoed

192/210 10705.160


Gemengd cultuurlandschap met afwisseling van natuur, bos en landbouw in het

veldgebied

Vliegveld WOII

o Open karakter met zichten vanuit Wessegem en Blauwgoedstraat op het cuestafront

en vanop cuestafront richting Wessegem

o Voornamelijk bouwland arm aan KLE met een vervaagde grachtenstructuur

o Rond het Koningsbos graslanden met veel KLE


o Een aantal bouwkundige relicten (bunkers)van het vliegveld uit WOII

In onderstaand kaartenoverzicht is de evolutie van het plangebied en omgeving

geschetst.

Figuur 19-3 Evolutie van het landschap obv kaarten

Op de Ferrariskaart is te zien dat er in de 18de eeuw nagenoeg geen bebouwing is in de

omgeving van het plangebied. De bosstrook ten zuiden van het bedrijventerrein

Verstraete was nog een aaneengesloten stuk. De percelen langs de Urselseweg ter

hoogte van het plangebied, oostelijk en westelijk ervan, waren in landbouwgebruik.

193/210 10705.160


Op de kaart ten tijde van WOII is een gebouw zichtbaar in de zuidwesthoek van het

plangebied. Hier stond een loods horende bij het voormalig vliegveld van Ursel, dat

gesitueerd was ten noorden van de Blauwgoedstraat.

Het landschap in de onmiddellijke omgeving kan omschreven worden als een landschap

met overwegend agrarisch karakter, met daarin een grote aaneenschakeling van

bospercelen die in hun geheel het grootste boscomplex van Oost-Vlaanderen, het

Drongeengoedbos vormen. Dit boscomplex heeft een uitloper ten zuiden van de

Urselseweg en het plangebied, het Koningsbos.

Langsheen de Urselseweg, ten oosten van het Koningsbos, is het landschap eerder open

tot halfopen, met (alvast in de winter) zichten doorheen de aanwezige bomenrijen.


Visuele impact

Het bedrijf is vanuit de omgeving beperkt zichtbaar. Het westelijk deel van het

bedrijfsgebouw dat zich ten zuiden van de bedrijfswoning bevindt, is maar beperkt visueel

afgeschermd, doordat op deze plaatsen minder ruimte beschikbaar is om groen te

voorzien. Vanuit de ruime omgeving worden deze doorkijken niet als storend ervaren

door de weinig opvallende kleur van de gevel van het gebouw en de tussenliggende KLE

in de weilanden. Van in de langsliggende tuin is het zicht op de bedrijfsmuur wel

overheersend aan de westelijke zijde.

Impact op landschappelijke netwerken, op de landschapsstructuur en op de aanduiding van het gebied als ankerplaats

Op zich kan gesteld worden dat een bedrijf met een dergelijke infrastructurele omvang

ruimtelijk sterk contrasteert met het uitgesproken agrarisch en bosrijk landschap waarin

het gelegen is. De naar de open omgeving toe goed ontwikkelde groenbuffer zorgt er

evenwel voor dat dit contrast zich landschappelijk minder manifesteert.

In het motiveringsdossier voor aanduiding van de Ankerplaats wordt op p. 47 het

volgende gesteld: “Langs de weg Knesselare- Ursel ligt een grote drukkerij die op termijn beter zou geherlokaliseerd worden. Verdere uitbreiding op deze locatie is niet wenselijk gezien de hoge landschaps- en natuurwaarden van de omgeving.“


Idem als § 13.1.5.1.

19.4.6 Mens


Het plangebied situeert zich langs de Urselseweg (N461), met de gemeente Knesselare

op 3 km in het westen en de deelgemeente Ursel op 1,7 km in het oosten. Op het

plangebied situeert zich een bedrijfswoning. Ten westen van het bedrijventerrein zijn 2

woningen gelegen. De bedrijfswoning bevindt zich tussen de aanpalende woning en de

bedrijfsgebouwen. De woningen zijn in natuurgebied gelegen, binnen een verkaveling uit

de jaren 60.

194/210 10705.160


Een ruime zone ten zuiden van het Koningsbos en Ganzekleit is in gebruik als akkerland.

Op het gewestplan is het gebied aangeduid als landschappelijk waardevol agrarisch

gebied.

De directe omgeving van het plangebied betreft natuurgebied volgens het gewestplan.

Meer oostelijk heeft het gebied achter de Urselseweg aan beide zijden een agrarische

bestemming. Ook in het natuurgebied wordt evenwel aan landbouw gedaan.

Het Drongengoed en omgeving vormen een belangrijke aantrekkingspool voor fiets- en

wandelrecreanten.


Het bedrijf is vanuit de omgeving over het algemeen beperkt zichtbaar. Van in de langs

liggende tuin is het zicht op de bedrijfsmuur wel overheersend. Door de buur wordt dit

bovendien als storend ervaren. Daar de ruimte voor een groenbuffer hier beperkt is, zou

naar alternatieve vormen van buffering kunnen gezocht worden. Het voorgenomen plan

moet dit mogelijk laten. Mogelijkheden zijn oa.:

- Hoge dichte haag, bv. beukenhaag: deze houdt het verdorde blad vast zodat de haag

in de winter meer gesloten is

- Leibomen


http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegroening_lage_

resolutie.pdf)


Onder §19.4.1.2 is aangegeven wat de de effecten zijn op het vlak van geluid en hoe

deze beoordeeld worden. Daarop zijn maatregelen voorgesteld om de hinder naar de

omgeving te beperken. Daar het normeringskader van VLAREM afhankelijk is van de

geldende bestemming, is hierbij expliciet aangehaald dat het wenselijk is dat in eerste

instantie de bestaande situatie gesaneerd wordt.

De impact op de luchtkwaliteit als gevolg van de activiteiten van Drukkerij Verstraete is

niet significant, zodat zich geen milderende maatregelen opdringen vanuit de discipline

lucht.

De capaciteit van de Urselseweg is voldoende.

Voor vrachtwagens die de persmachine vooraan aan het gebouw komen ophalen (2x per

week) of vrachtwagens die aan de voorzijde van het gebouw moeten zijn is er geen

keermogelijkheid op het terrein. Voor deze bewegingen is een manoeuvre langs de straat

vereist. Daar het fietspad aan de andere kant van de Urselseweg is gelegen, is er geen

conflictsituatie met fietsers. Er worden geen specifieke maatregelen noodzakelijk geacht

voor wat de inrichting op het terrein betreft. Wel dient de nodige voorzichtigheid geboden

bij het manoeuvreren. Als aanbeveling kan gesteld om er voor te zorgen dat het

manoevreren op de/ weg zo veel mogelijk bij daglicht gebeurt, en maximaal vermeden

wordt bij valavond of na het invallen van de duisternis.

195/210 10705.160


19.5 Milderende maatregelen, wenselijkheden en suggesties

De in het plan-MER voorgestelde maatregelen, wenselijkheden en suggesties worden

hieronder als volgt opgedeeld:

- Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het

planvoorgenomen plan

- Maatregelen die moeten doorvertaald worden in de milieuvergunning

- Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen

19.5.1 Noodzakelijke maatregelen die dienen opgenomen te worden in het voorgenomen plan

- De capaciteit van de waterzuiveringsinstallatie moet voldoende zijn voor het aantal

werknemers van het bedrijf. .



onderhouden KWS-afscheider met sedimentopvang en coalescentiefilter, welke moet

voldoen aan EN 858 en DIN 1999

- Het is belangrijk dat in het voorgenomen plan voorzien wordt volgens welke principes

buitenverlichting op het terrein kan, zoals bv:




vermeden wordt



waarbij gerichte verlichting gebruikt wordt die gericht wordt op de te

verlichten zone en verstrooiing maximaal vermijdt


19.5.2 Maatregelen die best doorvertaald worden in de milieuvergunning


effluentwater van de waterzuiveringsinstallatie, voldoet aan de normen en dat geen

verontreinigd water in de achterliggende gracht terecht komt. Onder § 13.2.3 worden

hiertoe suggesties gedaan.

- De goede werking van de gevraagde koolwaterstofafscheider moet altijd verzekerd

worden. Hier toe worden onder § 13.2.3 suggesties gedaan


bedrijfsafvalwater wordt selectief ingezameld in afwachting van ophaling en afvoer

naar een erkende verwerker. Er mag nooit ander bedrijfsafvalwater in de gevraagde

KWS-afscheider, de zuiveringsinstallatie of in de grachten geloosd worden

(noodzakelijke maatregel).

- De persmachine vooraan enkel overdag gebruiken en vanaf 19 uur alleen de andere

persmachine gebruiken (noodzakelijke maatregel).

196/210 10705.160


19.5.3 Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingen

Wenselijkheden, suggesties en aanbevelingenin functie van de inrichting van het terrein

- Daar de ruimte voor een groenbuffer aan de westelijke zijde beperkt is, zou naar

alternatieve vormen van buffering kunnen gezocht worden (suggestie). Het

voorgenomen plan moet dit mogelijk laten. Mogelijkheden zijn oa.:

Hoge dichte haag, bv. beukenhaag: deze houdt het verdorde blad vast zodat de

haag in de winter meer gesloten is

Leibomen

Gevelbegroening


http://www.vibe.be/downloads/2.Gratis_publicaties/brochure_Gevelbegroening_

lage_resolutie.pdf)


- Vergroten van het beschikbaar volume van de hemelwaterput en instellen hergebruik

van hemelwater voor toiletten (wenselijke maatregel)

- In functie van de waterkwaliteit en het achterliggende natuurgebied is het aan te

raden dat de exploitant vier keer per jaar tijdens een effectieve lozing het



verwijderingsrendement voor BZV en het verwijderingsrendement op zwevende

stoffen. Bij vaststelling van verhoogde waarden of verlaagde rendementen dient

specifieke proceskennis ingehuurd te worden om de beschikbare installatie (nog)

beter te gebruiken, aan te passen of te vervangen (suggestie).












koolwaterstofafscheider wordt zo dikwijls geledigd en gereinigd als nodig is om de

goede werking ervan te waarborgen. De exploitant inspecteert daarvoor om de drie

maanden de afscheider. Van de inspecties wordt een logboek bijgehouden. De

afvalstoffen die hierbij vrijkomen dienen opgehaald door een daartoe erkende

ophaler. De KWS-afscheider dient voldoende gedimensioneerd en voorzien van een

automatische afsluiter.



- Het is wenselijk om in functie van geluid verdergaande maatregelen te nemen die

ook de bestaande situatie saneren. Hiertoe wordt aanvullend het volgende

voorgesteld:

o een verdere sanering van de koelgroepen of een beperking in het gebruik

van de koelgroepen tot de dagperiode (7-19 u ). Zo het technisch niet

197/210 10705.160


haalbaar is om de koelgroepen de hele avond en nachtperiode uit te

schakelen, kan dit eventueel beperkt worden tot de periode 21.00-01.00 u, in

functie van de hinder bij het inslapen zoals door de buur gemeld. In functie

van de milieuvergunning dient bekeken te worden op welke concrete manier

deze wenselijke maatregel kan ingevuld worden.

19.6 Visie voor de toekomst

De in het voorgenomen plan beoogde bestemming geldt enkel voor de bestendiging van

de huidige bedrijfsactiviteiten. Een nabestemming wordt via dit voorgenomen gewestelijk

RUP niet vastgelegd. Wanneer de huidige bedrijfsactiviteiten worden stopgezet, zal aan

de hand van een afzonderlijk bestemmingsplan op gewestelijk, provinciaal of

gemeentelijk niveau beslist moeten worden over de nabestemming en inrichting van het

plangebied. In afwachting van de goedkeuring van dergelijk RUP kunnen alvast geen

stedenbouwkundige vergunningen worden verleend na de stopzetting van de huidige


Ook al doet het RUP geen uitspraak over de nabestemming, toch worden vanuit de

verschillende disciplines in dit MER wel wenselijkheden meegegeven in functie van de

nabestemming en de toekomstige inrichting van het gebied.

Vanuit milieuoverwegingen wordt voor de (invulling van de) nabestemming bij voorkeur

gekozen voor een functie die maximaal de bestaande ruimtelijke draagkracht en kwaliteit

van de omgeving ondersteunt.

Vanuit de afweging van verschillende milieudisciplines geniet een economische

nabestemming geen voorkeur en valt te stellen dat dit niet wenselijk is. Uiteraard dienen

in het kader van dergelijke beleidsafweging nog andere beleidsfacetten input te geven.

Zo zullen uiteraard bijvoorbeeld ook financieel-technische afwegingen meespelen bij de

afweging tot realisatie van een nabestemming (bijv. afbraak van gebouwen en

bedrijfssite).

198/210 10705.160


20 Geraadpleegde bronnen

ANB. Een duurzame visie voor het gebied Drongengoed.

ANB. Rapport 16 – Instandhoudingsdoelstellingen voor speciale beschermingszones –

BE2300005 Bossen en heiden van zandig Vlaanderen: Oostelijk deel

Anoniem (1997). MINA-plan 2

Anoniem. NTS van het bekkenbeheerplan van de Brugse Polders

Antrop M. (1989). Het landschap meervoudig bekeken. Stichting Leefmilieu Monografie

nr. 30

Antrop M. (1998). Traditionele landschappen in Vlaanderen. Visueel landschappelijke

kenmerken, begrenzing en versnippering van de Open Ruimte

CIW (2002). Afstromend wegwater. Werkgroep 4, water en milieu.

CROW, ASVV 1996, Aanbevelingen verkeersveiligheidsvoorzieningen binnen de

bebouwde kom.

De Haas, S & de Smet, A. (2010). Amfibieën en waterkwaliteit. Onderzoek naar de relatie

tussen amfibieën en de trofiegraad, de zuurgraad en het zoutgehalte van veedrinkputten

in de provincie Zeeland

Derden, A., Verspoor, P.W., Vaesen, A. Vervloet, I, Buysse, J. & Dijkmans R. (1998) Best

Beschikbare Technieken (BBT) voor de grafische sector.

Gabriels J. (1998). Onderzoek stiltegebieden Limburg.

Huu, C.D. (2007). Effects of temperature and salinity on the suspended sand transport.

International Journal of Numerical Methods for Heat & Fluid Flow, Volume 17, Number 5,

2007 , pp. 512-521(10)

Meire et al (2005) Kwaliteit van afstromend regenwater. Tijdschrift Water, november-

december 2005.

Metcalf & Eddy (1991). Wastewater Engineering: Treatment, Disposal and Reuse, 3rd

edn, revised by G. Tchobanoglous and F.L. Burton, McGraw-Hill Inc, Singapore.

Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap (1997). Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen,

integrale versie.

Reijnen en Foppen (1991). Effecten van wegen met autoverkeer op de dichtbroedheid

van vogels.

Scheys G. (1957). Bodemkaart van België. Verklarende tekst.

Tamis en Runhaar (1994). Kwetsbaarhied natuur Zuid-Holland.

Van Thuyne, G., Vrielynck, S. & Breine J. (2002) Visbestanden op enkele waterlopen

behorende tot het bekken van de Brugse polder.

Digitale bronnen:

http://www.ruimtelijkeordening.be

http://dov.vlaanderen.be : Databank ondergrond Vlaanderen

http://www.gisvlaanderen.be : Geoloket

http://www.ovam.be : Geoloket

http://www.vmm.be : Databank VMM betreffende de waterkwaliteit

http://geoloket.vmm.be/RUP/

199/210 10705.160


http://www.mervlaanderen.be

http://www.volvanwater.be

http://www.oost-vlaanderen.be

http://www.b67ursel.be/index.htm

http://www.vlario.be/index.php?option=com_content&view=article&id=58:3326-

dimensionering-van-hemelwaterputten&catid=25&Itemid=69

http://edepot.wur.nl/163906

IBGE (2007) :

http://www.ibgebim.be/nederlands/contenu/content_fiche2.asp?SelectPage=3991&Langu

e=Nl&Prefixe=Eau&ref=683&base=

Referenties Richtlijnenboeken MER

Algemeen methodologische richtlijnenboeken

LNE Dienst Mer, 1997 – Richtlijnenboek voor het opstellen en het beoordelen van

milieueffectrapporten – deel 2: Algemene methodologische aspecten


milieueffectrapporten – deel 1:Procedurele aspecten

Per discipline

LNE Dienst Mer, 2008 – Geactualiseerd MER-richtlijnenboek discipline bodem

LNE Dienst Mer, 2011 – Geactualiseerd MER-richtlijnenboek discipline water

LNE Dienst Mer, 2006 – MER-richtlijnenboek discipline lucht

LNE Dienst Mer, 2011 – Geactualiseerd MER-richtlijnenboek discipline geluid en

trillingen

LNE Dienst Mer, 2006 – Geactualiseerd MER-richtlijnenboek discipline fauna en flora

LNE Dienst Mer, 2006 – Geactualiseerd Project MER-richtlijnenboek discipline

Landschap, Bouwkundig Erfgoed en Archeologie


milieueffectrapporten – deel 3: Algemene methodologie – Discipline Mens &

gezondheid


milieueffectrapporten – deel 3: Algemene methodologie – Discipline Mens –

ruimtelijke aspecten


milieueffectrapporten – deel 9 Algemene methodologie – discipline licht, warmte en

stralingen

Per activiteitengroep

LNE Dienst Mer, 2011 – Actualisatie van het richtlijnenboek inzake

milieueffectrapportage – basisrichtlijnen per activiteitengroep – ‘Stadsontwikkeling en

recreatie’

200/210 10705.160


21 Afkortingenlijst

BPA: Bijzonder Plan van Aanleg

BWK: Biologische WaarderingsKaart

CAI: Centraal Archeologische Inventaris

DOV: Databank Ondergrond Vlaanderen

IVON: Integraal Verwevings- en Ondersteunend Netwerk

KB: Koninklijk Besluit

KLE: kleine landschapselementen

m.e.r.: milieueffectrapportage

MER: milieueffectenrapport

MB: Ministerieel Besluit

RUP: Ruimtelijk UitvoeringsPlan

VLAREA: VLAams REglement inzake Afvalvoorkoming en –beheer

VLAREBO: Vlaams Reglement betreffende de bodemsanering

VLAREM: VLAams Reglement betreffende de Milieuvergunning

RUP: Ruimtelijk UitvoeringsPlan

RSV: Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen

VEN: Vlaams Ecologisch Netwerk

VRI: verkeersregelinstallatie (= verkeerslichten)

201/210 10705.160


22 Verklarende woordenlijst

Ankerplaats: Wordt gedefinieerd als: "een gebied dat behoort tot de meest waardevolle

landschappelijke plaatsen, dat een complex van gevarieerde erfgoedelementen is die

een geheel of ensemble vormen, dat ideaaltypische kenmerken vertoont vanwege de

gaafheid of representativiteit, of ruimtelijk een plaats inneemt die belangrijk is voor de

zorg of het herstel van de landschappelijke omgeving" (landschapsdecreet van 16 april

1996).

BPA: bijzonder plan van aanleg: een plan dat op wijkniveau het bestemmingstype

vastlegt

Buffering: ophouden van hemelwater met de bedoeling om het vertraagd opnieuw af te

voeren

BWK: biologische waarderingskaart: een gebiedsdekkende kaart die per perceel de

biologische waarde aangeeft

Cumulatief effect: gezamenlijk effect van verschillende vormen van verontreiniging en

aantasting van het milieu, waarbij de gevolgen van elke vorm van verontreiniging

afzonderlijk niet ernstig zijn, doch de verschillende vormen tezamen wel

Effectbeoordeling: waardeoordeel van de effecten die optreden ten gevolge van een

geplande situatie uitgedrukt in kwalitatieve of kwantitatieve termen, zodanig dat de

besluitvormer en de bevolking zich objectief kunnen inlichten over de ernst van de

effecten

Fauna: aanwezige diersoorten

Flora: aanwezige plantensoorten

Grondwaterkwetsbaarheid: De grondwaterkwetsbaarheid van een gebied is een code

die het risico op verontreiniging van het grondwater in de bovenste watervoerende laag,

ten gevolge van activiteiten die aan het grondoppervlak plaatsvinden, aangeeft

(overeenkomstig de grondwaterkwetsbaarheidskaarten van het Vlaams Gewest).

Hydrogeologie: De natuurwetenschap die de chemie en bewegingen van water in de

ondergrond bestudeert.

Hydrografie: het karteren van waterlopen

IE: inwonersequivallenten

Infiltratie: insijpeling van hemelwater in de bodem

Relictzone: "Gebieden waarin de landschappelijke structuren van bewoning, wegen,

kavels of perceelsbeplanting van de traditionele landschappen op een herkenbare manier

bewaard zijn gebleven. Ze hebben een grote dichtheid aan punt-, lijnrelicten, zichten en

ankerplaatsen waarbij de samenhang tussen de verschillende elementen belangrijk is".

(Landschapsatlas, 2001)

SBZ : Speciale BeschermingsZone

202/210 10705.160


23 Bijlagen

23.1 Bijlage 1: Meetresultaten ambulante metingen in MP1

Meting Locatie Datum Start File buffer Meettijd LAeq Statistische grootheden

meting naam [hh:mm:ss][dB(A)] LA01 LA05 LA10 LA50 LA90 LA95 LA99

1 op 12 m van koelgroep dak 1 28/02/2012 11:30:40 @E0 2 00:01:01 63,4 64 64 64 63 62,4 62,2 622 op 25 m van koelgroep dak 1 28/02/2012 11:33:33 @E1 3 00:00:39 54 58,3 56,4 55,7 53,5 52,2 52 51,33 op 25 m van koelgroep 28/02/2012 11:34:22 @E2 4 00:00:40 53,2 56,5 54,7 54,1 52,8 51,6 51,2 514 pers op 10 m 28/02/2012 11:44:03 @E3 5 00:02:09 63 72,6 70,3 66,1 59,1 57,6 57,2 56,95 zonder pers op 10 m 28/02/2012 11:50:11 @E5 7 00:02:05 60,5 69,9 67,8 66,1 51,8 41,5 40,6 39,9

MP1 ter hoogte van MP1 28/02/2012 12:22:06 @E8 10 00:15:02 51,6 59,3 56,7 55,3 48,9 42,3 41,3 40,1

Meting LAeq 1/3e oktaafbanden (frequentie in Hz)

[dB(A)] 10 12,5 16 20 25 31,5 40 50 63 80 100 125 160 200 250 315 400 500 630 800 1000 1250 1600 2000 2500 3150 4k 5k 6,3k 8k 10k 12,5k 16k 21 63,4 63,0 63,0 61,8 59,8 61,5 56,9 56,6 59,3 55,2 54,2 57,5 53,7 55,7 54,6 48,4 53,2 50,5 65,2 50,2 47,7 47,4 43,9 42,4 41,1 39,5 38,0 35,8 32,4 31,1 30,1 22,9 17,1 10,02 54 66 65,7 65,8 62,8 62,2 58,3 55,9 56,4 52,7 52,1 57,7 52,9 55,7 50,2 46 47,4 43,7 49,6 44,2 45,2 45,7 42,6 41,8 40 37,9 36,5 34,7 32,7 29,6 26,3 18,7 14 6,63 53,2 70,8 69,8 70,5 69 65,8 62,2 58,7 57,7 53,6 51,9 57,8 52,9 56 50,5 45,5 46,9 42,5 49,3 42,8 44,3 44,3 40,7 38,9 38 36,7 36,7 35,2 33,3 30,2 27,4 22,6 20,7 184 63 49,3 51 54,1 53,2 54,4 56,4 58,7 58,1 57,1 62,2 60,3 55,3 56,2 54,4 56,4 61,2 55,2 54,5 56,5 52,3 52,7 52,9 50,5 48,9 47,6 45,8 45,1 50,3 44,4 42,6 39,8 33 27,6 25 60,5 50,5 51,6 54,4 53,3 54,8 56 55,2 56,6 56,8 56,4 54,3 51,4 49,3 49,4 49,8 48,9 47,2 47,6 48,4 51,7 54,2 51,9 51,6 50,3 47,2 45,1 41,2 37,5 35,3 30,7 23,8 19 13,4

MP1 51,6 53,4 56,2 56 57 54,2 51,8 52,9 55,8 56 55 51,5 46,5 46,4 44,1 42,1 43,1 41,4 43,8 42,4 42,6 43,4 41,8 40,8 39,1 36,1 34,3 36,8 39 34,5 26,5 15,3 10,9 1,8

203/210 10705.160


Stille periode Meting 1

Stille periode Meting 3

204/210 10705.160


Stille periode Meetpunt MP1

205/210 10705.160


23.2 Bijlage 2: Meetresultaten ambulante metingen in MP2

206/210 10705.160


23.3 Bijlage 3: Geluidskaart dag en nacht van huidig specifiek geluid van drukkerij Verstraete berekend met IMMI 2011

207/210 10705.160


208/210 10705.160


23.4 Bijlage 4 : Huidig continu specifiek geluid voor dag en nachtperiode ter hoogte van drukkerij Verstraete berekend in 1/3e tertsbanden met IMMI 2011

209/210 10705.160


Kaartenbundel

Kantoren www.arcadisbelgium.be

Berchem-Antwerpen

Posthofbrug 12

B-2600 Berchem

T +32 3 360 83 00

F +32 3 360 83 01

Hasselt

Eurostraat 1 bus 1

B-3500 Hasselt

T +32 11 28 88 00

F +32 11 28 88 01

Gent

Kortrijksesteenweg 302

B-9000 Gent

T +32 9 242 44 44

F +32 9 242 44 45

Brussel

Koningsstraat 80

B-1000 Brussel

T +32 2 505 75 00

F +32 2 505 75 01

Luik

26, rue des Guillemins, 2ème étage

B-4000 Liège

T +32 4 349 56 00

F +32 4 349 56 10

Charleroi

119, avenue de Philippeville

B-6001 Charleroi

T +32 71 298 900

F +32 71 298 901

ARCADIS Belgium nv/sa BTW BE 0426.682.709 RPR BRUSSEL ING 320-0687053-72 IBAN BE 38 3200 6870 5372 SWIFT BIC BBRUBEBB

Maatschappelijke zetel

Brussel

Koningsstraat 80

B-1000 Brussel

(1) Iso gecertificeerd voor adviesverlening, studie en ontwerp van gebouwen, infrastructuur, milieu en ruimtelijke ordening Detachering van projectmedewerkers. Dit document is afgedrukt op 100% gerecycleerd papier

Milieubeoordeling ten behoeve van opmaak gewestelijk ruimtelijk … › download ›...

Documents

Transcript of Milieubeoordeling ten behoeve van opmaak gewestelijk ruimtelijk … › download ›...