Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin...

24
Methoden van het Wetenschappelijk Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Onderzoek Zin en onzin van statistiek

Transcript of Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin...

Page 1: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Meth

oden v

an h

et W

ete

nschappelij

k

Meth

oden v

an h

et W

ete

nschappelij

k

Onderz

oek

Onderz

oek

Zin

en o

nzin

van s

tatistiek

Page 2: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Sta

tistiek k

om

t ern

stig o

ver

Sta

tistiek k

om

t ern

stig o

ver ……

of nie

tof nie

t

•“D

eze tandpasta

help

t te

gen c

aries

in 1

op 2

gevalle

n.”

–H

et

we

rd s

lech

ts g

epro

be

erd

op 4

pers

onen.

•“D

e g

em

iddeld

e jonge info

rmaticus v

erd

ient 1550 €

.”

–D

it is e

en s

am

ple

, m

en h

eeft

echt

nie

t alle

jo

nge info

rmaticussen

bevra

ag

d.

Mensen lie

gen v

aak o

ver

hu

n loon.

En w

at

is d

e s

pre

idin

g?

•“W

indow

s X

P is s

tabie

ler

dan a

ndere

bestu

ringssyste

men.”

–H

oe m

eet

je d

at?

Kan je d

at

so

wie

so o

bje

ctief

mete

n? S

pele

n h

ier

geen

“relig

ieuze”

kw

esties m

ee? W

ie w

are

n je r

espond

ente

n?

•“K

nack

word

t m

eer

gele

zen d

an D

ag A

llem

aal.”

–E

n t

och w

ord

t D

ag A

llem

aa

l m

eer

verk

ocht?

Zouden r

esp

onde

nte

n s

om

s

lieg

en o

ver

wat

ze lezen?

•“D

e e

ffectiviteit v

an d

it p

roduct w

erd

wete

nschappelij

k g

ete

st.”

–Let

op,

er

sta

at

nie

t “w

ete

nsch

appe

lijk b

ew

ezen”;

wa

ars

ch

ijnlij

k h

elp

t het

pro

duct

dus h

ele

maa

l nie

t.

Page 3: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Waaro

m toch s

tatistiek?

Waaro

m toch s

tatistiek?

•Dient om onderzoek quantitatiefte onderbouwen.

•Dient om gegevens te “comprimeren”en zo een overzicht te

bewaren.

•Twee soorten statistiek

–Descriptieve statistiek

–Inferentiële

statistiek

Page 4: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

““ Sta

tistiek is v

erv

ele

nd

Sta

tistiek is v

erv

ele

nd

””

•T

och is s

tatistiek d

e e

nig

e juis

te m

anie

r om

wete

nschappelij

k

onderz

oek c

orr

ect te

rapport

ere

n.

•E

en b

asis

kennis

van s

tatistiek laat ook toe o

m w

ete

nschappelij

k

onderz

oek k

ritisch te e

valu

ere

nen te

verg

elijk

en

.

Page 5: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Het verz

am

ele

n v

an d

ata

Het verz

am

ele

n v

an d

ata

•M

isschie

n w

el het bela

ngrijk

ste

is h

et verz

am

ele

n v

an je d

ata

:

•h

ier

wo

rden

de m

eeste

fo

ute

n (

bew

ust

of

on

bew

ust)

gem

aakt.

•V

oorb

eeld

–D

e N

MB

S d

ie d

e s

tipth

eid

va

n d

e t

rein

en n

agaat.

–D

e o

nve

ilighe

idspoll

van d

e f

edera

le r

eg

erin

g.

–E

nquête

naar

sexuele

erv

ari

ngen b

ij jo

ngere

n.

–E

nquête

naar

hygië

ne.

•D

ie n

oem

t m

en in d

e s

tatistiek e

en “

bia

s”.

•W

ees b

ew

ust van b

ias, en v

erm

eld

ste

eds b

ias b

ij je

sta

tistiek!

Page 6: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Verz

am

ele

n v

an d

ata

Verz

am

ele

n v

an d

ata

•B

ijv. enquête

:

–V

indt

u h

et

goe

d d

at

u a

ls w

erk

nem

er

op u

w inkom

en b

ela

st

wo

rdt

om

zo

mensen t

e b

eta

len d

ie t

huis

zitte

n e

n n

iet

we

rken ?

–V

indt

u d

at

de o

verh

eid

mensen d

ie w

erk

will

en m

aar

ge

en v

inde

n,

moet

onders

teune

n?

Page 7: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Verz

am

ele

n v

an d

ata

dm

v. enqu

Verz

am

ele

n v

an d

ata

dm

v. enqu

êêtete

•H

oe w

ord

t de d

ata

verg

aard

?

•H

oeveel deeln

em

ers

zijn

er/

welk

perc

enta

ge v

an d

e p

opula

tie is d

it?

•E

xclu

sie

crite

rium

.

•R

espons.

•V

ert

ekent de n

iet-

respons d

e r

esultate

n?

•H

oe is d

e v

ragenlij

st opgeste

ld?

•B

etr

ouw

baarh

eid

van d

e v

ragenlij

st?

•W

ie z

ijn d

e inte

rvie

wers

?

•O

ple

idin

g e

n o

pvolg

ing v

an d

e inte

rvie

wers

?

•U

niform

iteit v

an d

e o

msta

ndig

heden v

an h

et in

terv

iew

?

Page 8: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Gegevens v

erz

am

ele

n: m

eth

odes

Gegevens v

erz

am

ele

n: m

eth

odes

•W

illekeurig v

erz

am

ele

n

–E

lk g

eval h

eeft

een g

elij

ke k

ans o

m o

pge

no

men t

e w

ord

en

in d

e s

tatistiek.

–N

odig

: een w

elo

mlij

nde p

opu

latie,

een lijs

t m

et

alle

gevalle

n e

neen

random

genera

tor.

•S

yste

matisch v

erz

am

ele

n

–H

et

eers

te g

eval is

will

eke

urig

, de r

est

word

t volg

ens e

en b

epaald

e

pro

ced

ure

gekozen.

Bv.

Sta

rt b

ij een w

illeke

urig r

oln

r. e

n d

aarn

a incre

me

nt

met

10.

–V

erg

root

nie

t echt

een f

out,

behalv

e b

ij e

en v

ert

ekend

e p

opula

tie.

•P

roport

ioneel gestr

atifieerd

verz

am

ele

n

–P

er

gro

ep in d

e p

opu

latie n

eem

je e

en a

anta

l geva

llen,

gelij

k a

an d

e

verh

ou

din

g in d

e p

op

ula

tie.

•D

ispro

port

ioneel gestr

atifieerd

verz

am

ele

n.

Page 9: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Hoeveel sam

ple

s?

Hoeveel sam

ple

s?

•H

oeveel sam

ple

s h

eb je n

odig

?

•E

r is

een v

uis

tregel: m

eer

is b

ete

r.

–N

atu

url

ijk is h

et

verz

am

ele

n v

an g

eg

evens b

eperk

t door

tijd

, geld

en

ruim

te.

•V

erm

eld

altijd

het aanta

l sam

ple

s.

–D

at

is a

ltijd

het

verg

ete

n n

um

mert

je…

Want

zo k

an je z

elfs a

anto

nen d

at

de k

ans d

at

je k

op w

erp

t 80

% is.

Page 10: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Rapport

ere

n v

an s

tatistiek

Rapport

ere

n v

an s

tatistiek

•H

et “g

em

iddeld

e”,

rekenkundig

gem

iddeld

e, m

edia

an, of m

odus?

–G

em

idde

lde (

mean):

–M

edia

an:

sort

ere

n,

er

ligg

en e

venvee

l w

aard

en o

nd

er

als

boven d

e

media

an.

–M

odus:

waard

e w

elk

e h

et

meest

voork

om

t (d

e p

op

ula

irste

wa

ard

e).

x—=

xi

N

Page 11: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag
Page 12: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag
Page 13: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Maat van d

ispers

ieM

aat van d

ispers

ie

•A

ls je g

em

iddeld

en r

apport

eert

, m

oet er

ste

eds e

en m

aat van d

ispers

ie

bij!

•E

en g

oede m

aat van d

ispers

ie h

oudt re

kenin

g m

et

–A

lle g

egeve

ns.

–B

eschrijft

de g

em

idd

eld

e a

fwijk

ing v

an d

e s

core

s t

en o

pzic

hte

van h

et

gem

iddeld

e.

–N

eem

t to

e a

ls d

e h

ete

rogen

iteit v

an d

e g

eg

evens t

oen

ee

mt.

•U

iters

ten v

an d

e g

egevens.

•G

em

iddeld

e d

evia

tie:

•V

ariatie:

GD=

‚…x

i-

x—…

N

V=

‚Ix

i-

x—M2

N

Max HxL−Min HxL

Page 14: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Sta

ndaard

afw

ijkin

gS

tandaard

afw

ijkin

g

s=

V=

i=1

Nx i-

xêê2

N

Ne

em

tafm

et

vie

rka

nts

wort

elN

Page 15: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Norm

aalv

erd

elin

gN

orm

aalv

erd

elin

g

Page 16: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Gra

fieken

Gra

fieken

•G

rafieken lere

n je v

eel in

een o

ogopsla

g.

•Let echte

r op m

et het soort

gra

fieken, som

mig

en z

ijn o

nbew

ust

mis

leid

end.

Page 17: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag
Page 18: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Ne

tto

be

dri

jfs

win

st

0

50

100

150

200

250 1

969

1974

1979

1984

1989

1994

1999

Netto

bedri

jfswi

nst

200

220

240 19

6919

7419

7919

8419

8919

9419

99

Ne

tto

be

dri

jfs

win

st

200

205

210

215

220

225

230

235

240 1

969

1974

1979

1984

1989

1994

1999

Page 19: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Inte

rpre

tere

n v

an s

tatistiek

Inte

rpre

tere

n v

an s

tatistiek

•S

tatistiek r

educeert

data

tot enkele

bevattelij

ke g

eta

llen.

•B

eslu

iten tre

kken u

it e

en p

aar

geta

llen is g

evaarlijk

.

–G

em

idde

ld g

ezin

heeft

2,4

kin

dere

n.

•O

ple

tten m

et uitspra

ken

–V

aak w

ord

t sta

tistiek e

rg k

ort

zic

htig g

eïn

terp

rete

erd

.

–K

rante

nart

ikele

n,

pop p

olls

, pro

gnoses,

•H

et re

kenkundig

gem

iddeld

e w

ord

t al te

vaak a

ls “

norm

aal”

beschouw

d. A

ls w

at afw

ijkt van h

et re

kenkundig

gem

iddeld

e is d

an

abnorm

aal.

–B

v.

Ontw

ikkelin

g v

an k

indere

n.

•Laat je

nie

t in

tim

idere

n d

oor

impre

ssio

nante

nam

en: “U

niv

ers

iteit X

”of

“Onderz

oek Y

”kunnen z

ich o

ok v

erg

issen.

Page 20: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Corr

ela

tie

Corr

ela

tie

•E

en k

rachtig g

ere

edschap in s

tatistiek h

et bere

kenen v

an c

orr

ela

tie

(met corr

ela

tiem

atr

ices, re

gre

ssie

coëffic

iente

n, …

)

•E

chte

r corr

ela

tie w

ord

t al te

vaak m

isbru

ikt om

causale

verb

anden te

leggen tussen tw

ee facto

ren.

–S

om

mig

e k

linken a

an

nem

elij

k:

“kin

dere

n v

an

ouders

met

laag inkom

en

hebb

en s

lechte

re s

tudie

resultate

n”.

–M

aar

je k

an e

cht

alle

s c

orr

ele

ren a

ls je w

il: “

leesvaard

igheid

hangt

af

van

de s

choe

nm

aa

t”

•A

ls e

r een c

ausalverb

and is, dan is e

en c

orr

ela

tie.

•E

en c

ausaal verb

and w

erk

t in

tw

ee r

ichtingen, som

s m

oeili

jk te

onders

cheid

en in w

elk

e r

ichting.

Page 21: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag
Page 22: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Geta

llen

Geta

llen

na

na

de

de k

om

ma

kom

ma

•“A

lser

veelgeta

llen

na

de k

om

ma

sta

an, dan

moethetw

eldegelij

konderz

oek

zijn

.”

•A

lsje

een

geta

lgeeft, ro

nd

dan

ste

eds n

etjes

af.

–V

uis

trege

l: t

we

esig

nific

ante

cijf

ers

van d

e s

tanda

ard

devia

tie

gem

iddeld

e=

98.2

34

632

1 s

t.dev.

= 0

.00342

879

wo

rdt

98.2

346 ±

0.0

034

Page 23: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

Aan

Aan

de s

lag m

et

de s

lag m

et

sta

tistiek

sta

tistiek

•A

lsje

sta

tistiek

wenstte

gebru

iken

voor

hetra

pport

ere

nvan

onderz

oek.

–G

ebru

ikda

nd

e s

tatistische

meth

odes

va

n g

elij

kaard

igo

nderz

oek,

dit

laa

t

verg

elij

kin

gto

e.

–Z

oek

een

go

ed

recht-

toe-r

echt-

aan

bo

ek.

Page 24: Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek Zin en onzin ...arti.vub.ac.be/cursus/2005-2006/mwo/statistiek.pdf · Knack wordt meer gelezen dan Dag Allemaal.” – En toch wordt Dag

•Mark Twain: “Lies, damnlies, and statistics.”