MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen...

14
27 MEI TOT EN MET WEEK VAN © 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen AstroLAB Iris en Astropoli s 3 JUNI 2020 Eveneens verkrijgbaar als videoclip, meer info op onze facebook.

Transcript of MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen...

Page 1: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

27 MEI TOT EN MET

WEEK VAN

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

3 JUNI 2020

Eveneens

verkrijgbaar als

videoclip, meer

info op onze

facebook.

Page 2: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

Zichtbare planeten

Mercurius ’s Avonds is deze planeet zichtbaar tussen het westen

en het noordwesten. De helderheid van Mercurius zal verder

afnemen. Vorige week kon je nog een mooie samenstand tussen

Venus en Mercurius spotten. De komende dagen is Venus niet

meer zichtbaar, wat raar aandoet aan de avondhemel na zoveel

weken helder geweld.

Mars staat ’s morgens in het zuidoosten. Hij nadert de aarde

waardoor hij er steeds groter en dus helderder uitziet. Zijn rode

kleur is ook duidelijker merkbaar. Meer details kan je met een

telescoop waarnemen.

Jupiter en Saturnus zijn grotendeels van de nacht zichtbaar in het

zuidoosten tot zuiden en staan niet ver uit elkaar. Jupiter is de

helderste van de twee.

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

*

*

*

TIP!Vanaf heden zullen we met symbolen werken om extra

informatie te geven over de waarnemingen:

• Bij elke waarneming zal je een symbool vinden om te

weten met welk materiaal je de waarneming kan

doen: het blote oog, een verrekijker, een telescoop of

op de sterrenwacht zelf.

• De sterretjes geven de moeilijkheidsgraad aan met

één ster = makkelijk om waar te nemen.

Op het einde van deze pdf kan je een weekoverzicht

vinden van de waarnemingen dat je makkelijk kan

afdrukken.

Page 3: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

ISS en Starlinks

Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en

01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5

minuten. Meestal start de beweging in het westen om zijn maximale

hoogte te bereiken in het zuiden en dan terug onder te gaan in het

oosten.

Op deze link kan je de exacte tijdstippen en posities raadplegen:

Heavens Above

ISS

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

Starlink 6 zichtbaar tussen 01u30 en 05u00

Starlink 5 zichtbaar vanaf 31 mei tussen 03u en 05u

Starlink 3 enkel zichtbaar op 27 mei tussen 22u30 en 23u

Starlink 1 zichtbaar vanaf 29 mei tussen 03u en 05u

Starlink 0, 2, en 4 dagelijks zichtbaar tussen 22u tot 05u30

Op deze link kan je de exacte tijdstippen en posities van de

verschillende starlink-satellieten raadplegen Heavens Above

Starlink

Wil je graag weten welke andere satellieten er te zien zijn.

Ga da naar deze link: satellieten. Je kan hier de helderheid

instellen op magnitude 3 zo zie je in de lijst enkel satellieten

die zichtbaar zijn met het blote oog. .

TIP!

*

*

Page 4: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

wo 27 mei22u32 Lancering van Crew Dragon met de Falcon 9 raket,

waarmee voor de eerste keer twee astronauten zullen gebracht

worden naar het ISS. Enkele minuten na het opstijgen om 22u55

zal hij zichtbaar zijn in de avondschemering.

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

**

05u39 21u42

09u32 01u23

@Marco_Langbroek

do 28 mei

05u38 21u43

10u45 02u03

Page 5: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

ma 29 meiDe maan staat 4° ten noorden van de ster Regulus in het

sterrenbeeld Leeuw

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

*

05u37 21u44

12u03 02u35

Afbeelding uit het programma Stellarium

za 30 mei05u36 21u45

13u23 03u02

zo 31 mei05u35 21u46

14u44 03u24

Page 6: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

ma 1 juniDe grootste maan van Jupiter, Ganymedes kruipt achter de planeet. Dit noemen we een bedekking van Ganymedes door Jupiter. Op dit moment is ook de maan Io bedekt. Europa staat voor de planeet waardoor je een schaduw van de maan op de planeet kan zien. Dan heb je nog de maan Callisto, die wel zichtbaar is naast de planeet.

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

05u34 21u47

16u06 03u45

**

© NASA, ESA, and E. Karkoschka (University of Arizona)

Begin van de weerkundige zomer. Deze valt niet samen met de astronomische zomer, die begint dit jaar pas op 20 juni. De astronomische seizoenen vallen niet allemaal op dezelfde dag van de maand en veranderen ook jaarlijks. Dit heeft te maken met de positie van de aarde op zijn baan rond de zon en de schuine stand van de aardas. Door deze variaties van datum is het voor weerkundigen niet ideaal om gemiddelden te bereken. Vandaar dat ze een vaste dag kiezen. (1 maart, 1 juni, 1 september en 1 december.)

Page 7: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

di 2 juni

De maan staat 7° ten noorden van de ster Spica in sterrenbeeld

Maagd.

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

*

05u34 21u48

17u29 04u05

Maximum van de meteorenzwerm ω-Scorpiiden. Helaas zullen er

door het felle licht van de maan weinig vallende sterren te spotten

zijn. Samen met sporadische meteoren en meteoren van andere

zwermen zullen er tot 2 vallende sterren per uur zijn. *

Afbeelding uit het programma Stellarium

Page 8: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

01u10 - 04u35 De vier grote manen van Jupiter staan ten oosten

van de planeetschijf.

5u39 De maan staat in het perigeum. Het dichtste punt in zijn

elliptische baan rond de aarde.

19u44 Venus is in benedenconjunctie. De planeet staat net tussen

de aarde en de zon. Hierdoor is ze niet zichtbaar aan de

nachthemel. Soms gaat dit gepaard met een Venusovergang als

de planeet voor de schijf van de zon passeert. Dit konden we op

AstroLAB Iris voor het laatst waarnemen in 2004.

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

wo 3 juni

05u33 21u49

18u54 04u27

**

Page 9: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

Sterrenbeeld van de week

Leeuw

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

*De Leeuw is één van de weinige sterrenbeelden waar je makkelijk

het dier kan in herkennen. Aan de hand van zijn heldere sterren kan

je een trapezium herkennen die het lijf van een liggende leeuw

voorstelt. Aan de rechterbovenhoek van het trapezium kan je zijn

hoofd vinden. Zijn helderste ster is Regulus dit is de ster rechts aan

de onderkant van het trapezium.

• Zoek de Grote Beer aan de hemel.

• Ongeveer 40° onder de pan van

de Grote Beer vind je de Leeuw.

Strek je arm en kijk naar je hand. In de onderstaande afbeelding vind

je een aantal vuistregels om het aantal graden in te schatten.

Stappenplan om Leeuw te vinden

Hoe kan je nu 40° aan de

hemel inschatten?Afbeelding uit het programma Stellarium

© 2020 Volkssterrenwacht Urania vzw.

Page 10: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

Het equatoriaal stelsel

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

De basis van dit stelsel is de ecliptica en de hemelevenaar. De coördinaten zijn rechte klimming α en declinatie δ.

De rechte klimming α, is een hoek uitgedrukt in uren, minuten en seconden, dus van 0 h 0 m 0 s tot 23 h 59 m 59 s. De rechte klimming duidt een hoek aan gezien vanuit de waarnemer, gemeten vanaf het lentepunt naar het punt, waar de ster loodrecht wordt geprojecteerd op de hemelequator. Dit wordt gemeten tegen de wijzers van de klok in.Terzijde iets over ‘projecteren’, dat is een reëel ‘iets’ via een denkbeeldige lijn doortrekken, loodrecht tot op een assenstelsel of gekende lijnen. We gebruiken het woord ‘projecteren’ in de wiskunde en grafische oplossingen, het mooie aan de taal is dat we dit ook herkennen in projectie van beelden!

De declinatie δ, is een hoek uitgedrukt in graden, van 0° tot 90°.De declinatie is de hoek gezien vanuit de waarnemer tussen de ster (of object) zelf en de projectie ervan op de hemelequator.Op de hemelequator is de declinatie 0°, de noordelijke hemelpool heeft een declinatie van +90° en de zuidelijke hemelpool heeft een declinatie van -90°.

Bijkomende uitleg op de volgende pagina.

© 2020 Volkssterrenwacht Urania vzw. Afbeelding van het equatorial stelsel

Page 11: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

Het equatoriaal stelsel

We hebben hier nog een nieuw punt nodig, het lentepunt.

Het lentepunt is het punt rond 21 maart waarbij de hemelevenaar en

de ecliptica samenkomen. De dag duurt even lang als de nacht, en

de zon komt precies in het oosten op en gaat precies in het westen

onder.

Waarom zijn er nog andere coördinatenstelsels dan het horizontaal

coördinatenstelsel dat we vorige week bespraken? Dat is toch een

duidelijk stelsel, waarvan we ons toch op een realistische manier een

ster aan de hemel kunnen vinden? Zoals we al aangaven is het een

plaats- en tijdafhankelijk coördinatenstelsel. Dus voor elke plek en

tijdstip andere coördinaten.

Wetenschappers willen graag zo onafhankelijk mogelijk, de plek van

de aarde en zijn beweging in de ruimte beschrijven.

Zoals heel vaak het geval, maken we het eerst moeilijker, om op het

einde praktischer en eenvoudiger te kunnen werken.

Het moeilijke: om met deze coördinaten α en δ aan de slag te gaan,

en die lijnen te zoeken aan de hemel, is echt geen begin aan, de

denkbeeldige lijnen vertrekken van een denkbeeldig punt aan de

hemel.

Het eenvoudiger werken: heb je de ster gevonden met een telescoop

met parallactische of equatoriale montering dan kan je met deze α en

δ coördinaten de ster volgen met één eenvoudige draaiing rond de

uur-as van je telescoop.

Je kent ook de snelheid waarmee je draait, dan is 360 graden in 24

uur.

Doe je dat automatisch, kan je met één motor volgen, dan kan je met

een camera het object fotograferen of filmen.

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

Page 12: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

FOTO’SVAN DE WEEK

Sander Clemmens

Bolhoop M13 met Russische COSMOS raket uit 1983 in de rechterbovenhoek

Poperinge

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

Page 13: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

Weekoverzicht

© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis

woensdag 27 mei• 22u32 Lancering van Crew

Dragon met de Falcon 9 raket. • Zon 05u39 - 21u42• Maan 09u32 - 01u23

donderdag 28 mei• Zon 05u38 -21u43• Maan 10u45 - 02u03

vrijdag 29 mei• De maan staat 4° ten noorden

van de ster Regulus.• Zon 05u37 - 21u44• Maan 12u03 - 02u35

zaterdag 30 mei • Zon 05u36 - 21u45• Maan 13u23 - 03u02

zondag 31 mei • Zon 05u35 -21u46• Maan 14u44 - 03u24

maandag 1 juni• De manen Io en Ganymedes zijn

bedekt door Jupiter.• Europa staat voor de planeet. • Callisto is zichtbaar naast de

planeet. • Begin van de weerkundige

zomer. • Zon 05u34 - 21u47• Maan 16u06 - 03u45

dinsdag 2 juni • De maan staat 7° ten noorden

van de ster Spica .• Maximum van de

meteorenzwerm ω-Scorpiiden. • Zon 05u34 - 21u48• Maan 17u29 - 04u05

woensdag 3 juni• 01u10 - 04u35 De vier grote

manen van Jupiter staan ten oosten van de planeetschijf.

• 5u39 De maan staat in het perigeum.

• 19u44 Venus is in benedenconjunctie.

• Zon 05u33 - 21u49• Maan 18u54 - 04u27

Page 14: MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en 01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5 minuten. Meestal

Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen

AstroLAB Iris en Astropolis.

www.astrolab.be

[email protected]

www.facebook.com/astrolabiris

www.astropolis.be

[email protected]

www.facebook.com/astropolis.be