MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen...
Transcript of MEI TOT EN MET 3 JUNI 2020 · ISS en Starlinks Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen...
27 MEI TOT EN MET
WEEK VAN
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
3 JUNI 2020
Eveneens
verkrijgbaar als
videoclip, meer
info op onze
facebook.
Zichtbare planeten
Mercurius ’s Avonds is deze planeet zichtbaar tussen het westen
en het noordwesten. De helderheid van Mercurius zal verder
afnemen. Vorige week kon je nog een mooie samenstand tussen
Venus en Mercurius spotten. De komende dagen is Venus niet
meer zichtbaar, wat raar aandoet aan de avondhemel na zoveel
weken helder geweld.
Mars staat ’s morgens in het zuidoosten. Hij nadert de aarde
waardoor hij er steeds groter en dus helderder uitziet. Zijn rode
kleur is ook duidelijker merkbaar. Meer details kan je met een
telescoop waarnemen.
Jupiter en Saturnus zijn grotendeels van de nacht zichtbaar in het
zuidoosten tot zuiden en staan niet ver uit elkaar. Jupiter is de
helderste van de twee.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
*
*
*
TIP!Vanaf heden zullen we met symbolen werken om extra
informatie te geven over de waarnemingen:
• Bij elke waarneming zal je een symbool vinden om te
weten met welk materiaal je de waarneming kan
doen: het blote oog, een verrekijker, een telescoop of
op de sterrenwacht zelf.
• De sterretjes geven de moeilijkheidsgraad aan met
één ster = makkelijk om waar te nemen.
Op het einde van deze pdf kan je een weekoverzicht
vinden van de waarnemingen dat je makkelijk kan
afdrukken.
ISS en Starlinks
Het ISS passeert elke nacht tot en met 1 juni tussen 23u00 en
01u00 aan de hemel in België. Een passage duurt ongeveer 5
minuten. Meestal start de beweging in het westen om zijn maximale
hoogte te bereiken in het zuiden en dan terug onder te gaan in het
oosten.
Op deze link kan je de exacte tijdstippen en posities raadplegen:
Heavens Above
ISS
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
Starlink 6 zichtbaar tussen 01u30 en 05u00
Starlink 5 zichtbaar vanaf 31 mei tussen 03u en 05u
Starlink 3 enkel zichtbaar op 27 mei tussen 22u30 en 23u
Starlink 1 zichtbaar vanaf 29 mei tussen 03u en 05u
Starlink 0, 2, en 4 dagelijks zichtbaar tussen 22u tot 05u30
Op deze link kan je de exacte tijdstippen en posities van de
verschillende starlink-satellieten raadplegen Heavens Above
Starlink
Wil je graag weten welke andere satellieten er te zien zijn.
Ga da naar deze link: satellieten. Je kan hier de helderheid
instellen op magnitude 3 zo zie je in de lijst enkel satellieten
die zichtbaar zijn met het blote oog. .
TIP!
*
*
wo 27 mei22u32 Lancering van Crew Dragon met de Falcon 9 raket,
waarmee voor de eerste keer twee astronauten zullen gebracht
worden naar het ISS. Enkele minuten na het opstijgen om 22u55
zal hij zichtbaar zijn in de avondschemering.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
**
05u39 21u42
09u32 01u23
@Marco_Langbroek
do 28 mei
05u38 21u43
10u45 02u03
ma 29 meiDe maan staat 4° ten noorden van de ster Regulus in het
sterrenbeeld Leeuw
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
*
05u37 21u44
12u03 02u35
Afbeelding uit het programma Stellarium
za 30 mei05u36 21u45
13u23 03u02
zo 31 mei05u35 21u46
14u44 03u24
ma 1 juniDe grootste maan van Jupiter, Ganymedes kruipt achter de planeet. Dit noemen we een bedekking van Ganymedes door Jupiter. Op dit moment is ook de maan Io bedekt. Europa staat voor de planeet waardoor je een schaduw van de maan op de planeet kan zien. Dan heb je nog de maan Callisto, die wel zichtbaar is naast de planeet.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
05u34 21u47
16u06 03u45
**
© NASA, ESA, and E. Karkoschka (University of Arizona)
Begin van de weerkundige zomer. Deze valt niet samen met de astronomische zomer, die begint dit jaar pas op 20 juni. De astronomische seizoenen vallen niet allemaal op dezelfde dag van de maand en veranderen ook jaarlijks. Dit heeft te maken met de positie van de aarde op zijn baan rond de zon en de schuine stand van de aardas. Door deze variaties van datum is het voor weerkundigen niet ideaal om gemiddelden te bereken. Vandaar dat ze een vaste dag kiezen. (1 maart, 1 juni, 1 september en 1 december.)
di 2 juni
De maan staat 7° ten noorden van de ster Spica in sterrenbeeld
Maagd.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
*
05u34 21u48
17u29 04u05
Maximum van de meteorenzwerm ω-Scorpiiden. Helaas zullen er
door het felle licht van de maan weinig vallende sterren te spotten
zijn. Samen met sporadische meteoren en meteoren van andere
zwermen zullen er tot 2 vallende sterren per uur zijn. *
Afbeelding uit het programma Stellarium
01u10 - 04u35 De vier grote manen van Jupiter staan ten oosten
van de planeetschijf.
5u39 De maan staat in het perigeum. Het dichtste punt in zijn
elliptische baan rond de aarde.
19u44 Venus is in benedenconjunctie. De planeet staat net tussen
de aarde en de zon. Hierdoor is ze niet zichtbaar aan de
nachthemel. Soms gaat dit gepaard met een Venusovergang als
de planeet voor de schijf van de zon passeert. Dit konden we op
AstroLAB Iris voor het laatst waarnemen in 2004.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
wo 3 juni
05u33 21u49
18u54 04u27
**
Sterrenbeeld van de week
Leeuw
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
*De Leeuw is één van de weinige sterrenbeelden waar je makkelijk
het dier kan in herkennen. Aan de hand van zijn heldere sterren kan
je een trapezium herkennen die het lijf van een liggende leeuw
voorstelt. Aan de rechterbovenhoek van het trapezium kan je zijn
hoofd vinden. Zijn helderste ster is Regulus dit is de ster rechts aan
de onderkant van het trapezium.
• Zoek de Grote Beer aan de hemel.
• Ongeveer 40° onder de pan van
de Grote Beer vind je de Leeuw.
Strek je arm en kijk naar je hand. In de onderstaande afbeelding vind
je een aantal vuistregels om het aantal graden in te schatten.
Stappenplan om Leeuw te vinden
Hoe kan je nu 40° aan de
hemel inschatten?Afbeelding uit het programma Stellarium
© 2020 Volkssterrenwacht Urania vzw.
Het equatoriaal stelsel
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
De basis van dit stelsel is de ecliptica en de hemelevenaar. De coördinaten zijn rechte klimming α en declinatie δ.
De rechte klimming α, is een hoek uitgedrukt in uren, minuten en seconden, dus van 0 h 0 m 0 s tot 23 h 59 m 59 s. De rechte klimming duidt een hoek aan gezien vanuit de waarnemer, gemeten vanaf het lentepunt naar het punt, waar de ster loodrecht wordt geprojecteerd op de hemelequator. Dit wordt gemeten tegen de wijzers van de klok in.Terzijde iets over ‘projecteren’, dat is een reëel ‘iets’ via een denkbeeldige lijn doortrekken, loodrecht tot op een assenstelsel of gekende lijnen. We gebruiken het woord ‘projecteren’ in de wiskunde en grafische oplossingen, het mooie aan de taal is dat we dit ook herkennen in projectie van beelden!
De declinatie δ, is een hoek uitgedrukt in graden, van 0° tot 90°.De declinatie is de hoek gezien vanuit de waarnemer tussen de ster (of object) zelf en de projectie ervan op de hemelequator.Op de hemelequator is de declinatie 0°, de noordelijke hemelpool heeft een declinatie van +90° en de zuidelijke hemelpool heeft een declinatie van -90°.
Bijkomende uitleg op de volgende pagina.
© 2020 Volkssterrenwacht Urania vzw. Afbeelding van het equatorial stelsel
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
Het equatoriaal stelsel
We hebben hier nog een nieuw punt nodig, het lentepunt.
Het lentepunt is het punt rond 21 maart waarbij de hemelevenaar en
de ecliptica samenkomen. De dag duurt even lang als de nacht, en
de zon komt precies in het oosten op en gaat precies in het westen
onder.
Waarom zijn er nog andere coördinatenstelsels dan het horizontaal
coördinatenstelsel dat we vorige week bespraken? Dat is toch een
duidelijk stelsel, waarvan we ons toch op een realistische manier een
ster aan de hemel kunnen vinden? Zoals we al aangaven is het een
plaats- en tijdafhankelijk coördinatenstelsel. Dus voor elke plek en
tijdstip andere coördinaten.
Wetenschappers willen graag zo onafhankelijk mogelijk, de plek van
de aarde en zijn beweging in de ruimte beschrijven.
Zoals heel vaak het geval, maken we het eerst moeilijker, om op het
einde praktischer en eenvoudiger te kunnen werken.
Het moeilijke: om met deze coördinaten α en δ aan de slag te gaan,
en die lijnen te zoeken aan de hemel, is echt geen begin aan, de
denkbeeldige lijnen vertrekken van een denkbeeldig punt aan de
hemel.
Het eenvoudiger werken: heb je de ster gevonden met een telescoop
met parallactische of equatoriale montering dan kan je met deze α en
δ coördinaten de ster volgen met één eenvoudige draaiing rond de
uur-as van je telescoop.
Je kent ook de snelheid waarmee je draait, dan is 360 graden in 24
uur.
Doe je dat automatisch, kan je met één motor volgen, dan kan je met
een camera het object fotograferen of filmen.
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
FOTO’SVAN DE WEEK
Sander Clemmens
Bolhoop M13 met Russische COSMOS raket uit 1983 in de rechterbovenhoek
Poperinge
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
Weekoverzicht
© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis
woensdag 27 mei• 22u32 Lancering van Crew
Dragon met de Falcon 9 raket. • Zon 05u39 - 21u42• Maan 09u32 - 01u23
donderdag 28 mei• Zon 05u38 -21u43• Maan 10u45 - 02u03
vrijdag 29 mei• De maan staat 4° ten noorden
van de ster Regulus.• Zon 05u37 - 21u44• Maan 12u03 - 02u35
zaterdag 30 mei • Zon 05u36 - 21u45• Maan 13u23 - 03u02
zondag 31 mei • Zon 05u35 -21u46• Maan 14u44 - 03u24
maandag 1 juni• De manen Io en Ganymedes zijn
bedekt door Jupiter.• Europa staat voor de planeet. • Callisto is zichtbaar naast de
planeet. • Begin van de weerkundige
zomer. • Zon 05u34 - 21u47• Maan 16u06 - 03u45
dinsdag 2 juni • De maan staat 7° ten noorden
van de ster Spica .• Maximum van de
meteorenzwerm ω-Scorpiiden. • Zon 05u34 - 21u48• Maan 17u29 - 04u05
woensdag 3 juni• 01u10 - 04u35 De vier grote
manen van Jupiter staan ten oosten van de planeetschijf.
• 5u39 De maan staat in het perigeum.
• 19u44 Venus is in benedenconjunctie.
• Zon 05u33 - 21u49• Maan 18u54 - 04u27
Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay© 2020 Gratis publicatie aangeboden via samenwerking tussen
AstroLAB Iris en Astropolis.
www.astrolab.be
www.facebook.com/astrolabiris
www.astropolis.be
www.facebook.com/astropolis.be