Onderwerpen:

1. wat is WO2? A, oorzaak?B, welke landen deden mee?2. tijdlijn. 3. bombardement op Rotterdam. 4. zijn er Musea? A, OverloonB, AuschwitzC, BerlijnD, Queen Mary Ship5. Adolf Hitler. A, Wie waren zijn Vader/Moeder?B, Waar was Adolf Hitler geboren?C, Hoe was Adolf als kind?D, Hoe ging hij verder?E, Wat gebeurde er met hem na de oorlog?6. Adolf Eichmann (duitsers)6. Hannie Schaft (verzet) 7. Anton Mussert (NSB) 8. Anne Frank. A, hoe was het leven van Anne Frank?B, hoe kon Anne Frank schuilen?C, Hoe ging Anne Frank dood?D, wie heeft ze geholpen en wie heeft se verraden?9. wat is de NSB? A, NSB na de oorlog?B, wat is de jeugdstorm?C, waarom zou je NSB lid worden?D, wat deed de NSB?10. wat doet het verzet? A, waren er illegale persen of radiozenders?B, Welke verzet organisaties waren er?C, waarom staakte mensen?D, wat zijn de consequenties?11. hoe leefde de joden tijdens de oorlog? A, voor joden verboden.B, waarom waren er plekken voor joden verboden?C, joden ster?D, OnderduikenE, Joden wijkenF, waarom werden joden zo gehaat in de WOll?G, wat is een vernietigingen kamp?H, wat is een werk kamp?I, wat gebeurde er in de kampen met de joden?

Informatie:1. wat is WO2?

Na de eerste wereld oorlog dachten mensen dat het voor goed zou stoppen. Maar dat was helemaal mis. De Tweede Wereldoorlog bestond uit twee groepen die elkaar onderdrukte en probeerde landen te heroveren. De groepen bestond uit de asmogendheden dat waren voornamelijk Duitsland, Italië en Japan. En de geallieerden dit waren de Britse, Amerikanen en Fransen. In Europa vielen troepen van de Duitse troepen polen binnen en verklaarde Groot Brittannië en Frankrijk oorlog. De Tweede Wereldoorlog werd herkend aan hoe heftig het er aan toe ging. In vorige oorlogen was over het algemeen een principieel onderscheid gemaakt tussen burgers en militairen, waarbij de burgers zo veel mogelijk met rust gelaten werden. Dit principe werd in de Tweede Wereldoorlog op grote schaal verlaten, met het argument dat ook de burgers bijdroegen aan het oorlogvoerend vermogen van de vijand. De Tweede Wereldoorlog is daarmee tot op heden het meest sprekende voorbeeld van een wereld oorlog. Daarnaast waren zowel nazi-Duitsland als de Sovjet-Unie landen die hun volk onderdrukte. Ook de oorlog tussen militairen was uitgesproken hard, vooral aan het oostfront. De internationale "spelregels" voor de oorlogvoering werden systematisch en op grote schaal overtreden, met name met betrekking tot de behandeling van krijgsgevangenen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vielen er in totaal tussen de 50 en 70 miljoen doden. Ongeveer twee derde van alle slachtoffers was burger, waarvan naar schatting meer dan elf miljoen minderheden stelselmatig werden vervolgd en vermoord. Het was tevens de eerste en tot op heden enige oorlog waarin kernwapens werden ingezet. A, oorzaak? Voor de 2de wereld oorlog hebben Duitsland en de Sovjet unie afgesproken dat ze niet met elkaar gingen vechten. In Duitsland werd er in 1920 een Natzi partij opgericht de NSDAP. Bij de verkiezingen werd Adolf Hitler gekozen als partij leider, hij beloofde Duitsland veel macht en rijkdom. Al snel wouden ze veel landen veroveren en bouwde een groot leger. Op 1 September 1939 viel Duitse troepen Polen binnen. Frankrijk en groot Brittannië waren geschrokken door deze actie en eiste dat de Duitse troepen zich terug moesten trekken. Maar Duitsland was niet van plan om zich zomaar over te geven en terug te trekken, toen Frankrijk en groot Brittannië dit hoorde verklaarde ze oorlog tegen Duitsland. De inval in Polen, die begon op 1 september 1939, vormde het startschot voor de Tweede Wereldoorlog. Tegen die tijd was het te laat om Polen te redden, dat onder de voet werd gelopen door de veel sterkere Duitse troepen. In april 1940 bezetten de Duitsers in Operatie Weserübung Denemarken en Noorwegen, waarna de weg vrij was voor de grote strijd aan het Westfront. Nederland, België en Luxemburg waren in mei aan de beurt, en in de zomer boekten de Duitsers snelle overwinningen op het Franse leger en het Britse expeditiekorps. Ze pasten een strategie toe die ze de Blitzkrieg noemden. Zoals de naam al aangeeft, was dit een bliksemsnelle strategie waarbij de troepen diep doordrongen achter de vijandelijke lijnen, vaak in de vorm van tangbewegingen. Het Britse leger zag zich gedwongen te evacueren vanuit Duinkerken en kort daarna gaf Frankrijk zich over. Het volgende doel van de Duitsers was een inval in Groot-Brittannië. Dat plan werd gedwarsboomd door de Britse luchtmacht RAF, die de Duitse Luftwaffe versloeg in de Slag om Engeland. B, welke landen deden mee? De Tweede Wereldoorlog mag met recht een wereldoorlog genoemd worden. Bijna alle landen raakte bij de oorlog betrokken. Landen die niet direct door de strijd worden getroffen, zijn toch betrokken door onder meer het leveren van militairen, voertuigen of grondstoffen. In Azië brengt Japan het met zijn expansiedrift bijna tot in Australië. Samen met Italië bezet het Duitsland van Hitler Europa van Noorwegen tot aan de Wolga in Rusland en tot aan Noord-Afrika. Op de wereldzeeën voeren onderzeeboten aanvallen uit en in de lucht worden vele gevechten uitgevochten. De wereld staat in brand en het duurt tot augustus 1945 voordat de strijd eindigt.

Bij de geallieerden hoorden: America, Groot Brittannië, Frankrijk en later ook China en de Sovjet Unie. En nog meer landen die later aan sluiten. Bij de Asmogendheden hoorde Duitsland, Japen en later Italië. Hier waren ook een hoop landen die later of door eigenkeuze of bedrukking aan sloten.

2. tijdlijn? Tijdens de tweede wereld oorlog was er heel veel gebeurd, inplaats van op een dingen richten en de rest te missen is hier een tijdlijn. 1 September 1939, Duitsland valt polen binnen en neem Polen over.3 September 1939, Groot Brittannië en Frankrijk verklaren oorlog tegen Duitsland.29 September 1939, beginnen Duitsland en de Sovjet Unie met het verdelen van Polen. Duitsland maakt zich ondertussen klaar voor nog een aanval. 8 November 1939, explodeert er een bom in de Bürgerbräukeller in München. De man die de bom heeft geplaatst heet, Georg Elser, hij hoopte dat Adolf Hitler bij de aanslag om het leven zal komen. Elser verzette zich tegen het nationaalsocialisme en probeerde Hitler in 1939 uit de weg te ruimen. Hij wist dat Hitler in november dat jaar een toespraak zou houden in de Bürgerbräukeller in München. Elser verzamelde explosieven, wist een bom samen te stellen en verborg die met een tijdontsteker in de Bürgerbräukeller. De aanslag mislukte door stom toeval. Hitler en zijn staf vertrokken eerder uit de Bürgerbräukeller dan verwacht, omdat er vanwege slecht weer niet per vliegtuig maar met de trein naar Berlijn teruggereisd werd. Bij de aanslag kwamen acht mensen om het leven en raakten 63 mensen gewond. Hitler was met niks van weg gelopen. 30 November 1939, de winteroorlog. 30 november 1939 viel de Sovjet-Unie onder de bevel van Jozef Stalin Finland binnen. Het was het begin van de Fins-Russische Winteroorlog van 1939, die op 13 maart 1940 eindigde met het Vredesverdrag van Moskou. In april 1939 legde Finland verstevigde forten aan langs de grens met Rusland, omdat het land Jozef Stalin niet vertrouwde. De verhoudingen tussen Sovjet-Unie en Finland waren gespannen vanwege conflicten over gebiedseigendom en grenzen. Zes weken later nodigde Stalin een Finse delegatie uit in Moskou, die een eisenpakket kreeg voorgelegd. Dit kwam er kort gezegd op neer dat Finland een en ander moest inleveren. Een Fins tegenvoorstel veegden de Russen van tafel. 9 Mei 1940, valt Duitsland Noorwegen en Denemarken binnen. 10 Mei 1940, Winston Churchill werd de eerste Minister van Groot Brittannië. Duitsland valt Nederland, België en Luxenburg binnen.Juni 1940, Duisters Bombarderen Parijs. 18 Juni 1940, Letland, Estland en Litouwen zijn bezet zoor de Sovjet Unie. 10 Juli 1940, battle of the Brittain. Ook wel de slag om Engeland. In 1940 raasde de Duitse Wehrmacht door West-Europa en veroverde het al snel Nederland, België en Frankrijk. Het Britse leger in noordwest Frankrijk kon met veel moeite geëvacueerd worden vanuit Duinkerken, waarna Adolf Hitler tot de conclusie kwam dat de Britten zich, zonder bondgenoten op het Europese vasteland, snel zouden overgeven aan Duitsland. De Britse premier Winston Churchill weigerde en met de woorden “de Slag om Frankrijk is voorbij, ik verwacht dat de Slag om Groot-Brittannië spoedig zal beginnen”, maakte hij zijn land klaar voor de strijd tegen nazi-Duitsland. Hitler was teleurgesteld over deze vasthoudendheid, omdat hij zich liever op de Sovjet-Unie wilde richten. Maar bij het in nemen van groot Brittanie zou de invasie van West-Europa heel snel gaan. waarna hij Unternehmen Seelöwe (Operatie Zeeleeuw) lanceerde als invasieplan van de Britse eilanden. De Duitsers kwamen al snel tot de conclusie dat hun Kriegsmarine niet sterk genoeg was om het in het

Kanaal en op de Noordzee op te nemen tegen de Royal Navy. Zij bedachten daarom dat het noodzakelijk was dat Duitsland luchtsuperioriteit verkreeg boven het Kanaal en het zuidoosten van Engeland, zodat de Luftwaffe de invasie kon ondersteunen. Om dit te bereiken moest de Britse Royal Air Force (RAF) eerst uitgeschakeld worden.

De eerste fase van de Battle of Britain, die begon op 10 juli 1940, vond vooral plaats boven het Kanaal, waarbij de Duitsers met hun Messerschmitt jachtvliegtuigen en Heinkel, Dornier, Junkers en Stuka bommenwerpers zoveel mogelijk schade aan probeerden te richten aan de scheepen op het water. Zij werden hierbij opgewacht door Britse Hurricanes en de beroemde Spitfires, beide jachtvliegtuigen, die probeerden zoveel mogelijk Duitse vliegtuigen neer te halen. Half augustus brak een nieuw stadium van de Battle of Britain aan en verplaatste de strijd zich van het Kanaal naar het Britse luchtruim. Vanaf 13 augustus viel de Luftwaffe een groot aantal Britse vliegvelden in de kustgebieden en radarstations van het Dowding System aan. Via dit radarsysteem, een nieuwe uitvinding in 1940, konden de Britten de Duitse squadrons al van tevoren aan zien komen, waarna jagers van verschillende vliegvelden opstegen om de bommenwerpers te onderscheppen. Al snel bleek echter dat dit radarsysteem bijzonder moeilijk uit te schakelen was en besloot de Luftwaffe zich, door onderschatting van het belang van de radar, te richten op de vliegvelden en fabrieken van de RAF. Hitler veranderde door een gebrek aan succes op 5 september 1940 de Duitse strategie naar terreurbombardementen op Londen en andere grote steden. Op 7 september werd de Britse hoofdstad daarop voor het eerst zwaar gebombardeerd door bijna vierhonderd Duitse bommenwerpers. Deze periode staat in Engeland ook wel bekend als The Blitz (Duits voor ‘bliksem’) en hield aan tot mei 1941, waarbij Londen het zwaar te verduren kreeg en zelfs voor een periode van 57 nachten op rij werd gebombardeerd. 10/11 mei 1941, Duitsland bombardeert Engeland alweer, dit keer zet Engeland lucht aanvallen op Hamburg in. 22 Juni 1941, operatie Barbarossa. Bij operatie Barbarossa was het de plan van Hitler om zijn zogenaamde vriend de Sovjet Unie over te nemen. Hitler had in 1940 al plannen gemaakt om de Sovjet Unie over te nemen, hij dacht dat hij met de sovjet unie overnemen veel goederen en macht zal bereiken. Ook was hij niet blij met de communisme en jodendom is de Sovjet unie, en was het zijn plan om ze uit te roeien. Duitsland had wel een nadeel, ze gingen op tegen een hele grote rijk. Ze dachten door met snelle acties te ondernemen en aanvallen ze de overwinning al hebben gegarandeerd. Al in de eerste week hebben ze veel terrein kunnen overwinnen, ze hadden dankzij de rode leger al Wit-Rusland en West Oekraïne bezet. Het was snel duidelijk dat de Duitsers de Sovjet troepen hebben onderschat, de Sovjets hebben veel meer man dan de Duitsers en kunnen gemakkelijk nieuwe troepen in voeren. De Duitsers hebben na een nieuwe lading Munitie en nieuwe plannen de Sovjet troepen omsingeld in Kiev en overgenomen. De Duitsers hadden geprobeerd en Moskou in te nemen maar door intense kou en uitgeputte soldaten moesten de Duitsers in December terug trekken. Operatie Barbarossa was uiteindelijk niet geslaagd. 1 September 1941, joden werden verplicht om joden sterren te dragen. In Auschwitz werd de eerste gasexperiment gehouden. 2 Oktober 1941, Duitsland is nog niet klaar met de Sovjet Unie en besluit om een tweede poging te doen om Moskou in te nemen. Dit word operatie Tyfoon, ook wel de slag om Moskou. Eigenlijk is operatie tyfoon deel van Barbarossa maar omdat operatie Barbarossa deels was mislukt met de overname van Moskou moest Duitsland een nieuw plan maken. De Duitse troepen hoopte dat door de midden punt van de sovjet Unie uit te schakelen de hele Sovjet Unie uiteen zal vallen. De Sovjet

troepen waren goed voor berijdt en konden streng tegen de Duitsers op treden en hielden de inneem pogingen vol, ook hadden de Duitse troepen materiaal tekort zo als munitie en eten. 5 December 1941, stopte de Duitse troepen met hun mislukte pogingen op het overnemen van de Sovjet unie. 7 December 1941, Pearl Harbor. Pearl Harbor is een Amerikaanse Marine basis in Hawaii, en de aanval op pearl Harbor zag niemand aan komen. Op de ochtend van 7Dec 1941 vielen Japanse marines Pearl Harbor aan, met de doel om de grootse deel van de Amerikaanse marine uit te schakelen. Bij deze aanslag kwamen 2404 Amerikanen om het leven en 1282 gewonden, bij de Japanners zijn dit er veel minder. 65 japanners waren gewond of overleden, en een Japanse matroos werd gevangen genomen. De aanval op Pearl Harbor kwam als een grote schok voor iedereen en op 8 December 1941 besloot Amerika om niet meer stil te houden en oorlog te verklaren tegen Japan en Duitsland. Juni 1942, de massamoorden in Auschwitz beginnen. 1-30 Juli 1942, slag van El Alamein. Bij El Alamein was een veldslag in Noord-Afrika. De slag vond plaats nabij El Alamein in Egypte. Aan de zijde van de asmogendheden vochten ook nog Afrikaanse troepen. De geallieerde bestonden uit het Britse Leger aangevoerd door generaal Claude Auchinleck. De geallieerde hielden de asmogendheden tegen zodat ze niet meer verder konden.11 November 1942, Duitsland en Italië vallen Frankrijk binnen.Januari 1943, Duitse Troepen trekken terug uit Sovjet Unie.2 Maart 1943, Duitse troepen trekken terug uit Tunesië. 16-20 maart 1943, hoogte punt van de Atlantische slag. De slag om de Atlantische Ocean duurde van 1939 tot 1945, tussen de Duitse Marines en de geallieerden. Tijdens deze strijd probeerde de Duitsers met Onderzeeërs onder de radar te blijven. Dit was niet gelukt omdat de geallieerde 27 schepen wisten te bombarderen. 9-10 Juli 1943, geallieerde troepen landen in Sicilië. 13 Oktober 1943, Italië draait zich tegen de Duitsers, en verklaart oorlog. 28 November 1943, ontmoeting tussen Roosevelt, Stalin en Churchill. De conferentie van Teheran was een bijeenkomst tussen Jozef Stalin, Franklin Roosevelt en Winston Churchill die werd gehouden in de Sovjet-ambassade in Teheran, de hoofdstad van Iran, van 28 november tot 1 december 1943. tijdens deze bijeenkomst besproken ze de landing van geallieerde troepen in west-Europa. De Sovjet unie sloot aan de VS en zouden zo Duitsland van twee kanten af aanvallen.8 April 1944, de sovjet unie start met de bevrijding van Krim. 6 Juni 1944, D-DAY. Amerikaanse, Canadese en Britse air Borne soldaten landden massaal met parachutes op de kusten van Normandië. Dit is het begin van de bevrijding van West-Europa. De soldaten werden recht in oorlog gedropt, veel van de soldaten hebben het niet overleefd maar de meeste wel. WEETJE: als Amerikaan om te weten of iemand vijand of vriend is roepte ze Flash en de ander persoon moet Thunder antwoorden, net zo als Marco polo. Als de persoon niet antwoorde was het waarschijnlijk een vijand. Flash en Thunder is vertaalt flits en Bliksem. 27 Juni 1944, bevrijding van Cherbourg Frankrijk. 20 Juli 1944, mislukte aanslag op Hitle, Alweer.24 juli, Sovjetsoldaten bevrijden het concentratiekamp Majdanek.1 augustus, Massale opstand van het Poolse leger tegen de Duitse bezetter.

19/20 augustus, De Sovjet-Unie start met de bevrijding van de Balkan.25 augustus, operatie Overlord. Operatie overlord is ook wel de bevrijding van Parijs. Overal in Parijs gingen fransen mensen staken voor vrijheid tegen de Duitsers, terwijl er rond de stad klaargemaakt werd voor aanval door de Geallieerden. Er ware felle gevechten voordat de geallieerden eindelijk Parijs hebben bevrijd. 12 september, Operatie Market Garden. Operatie market garden is de bevrijding van Nederland. De bevrijding van Nederland start met de opmars van de Amerikanen in Limburg. Met operatie Market Garden wordt op 17 september 1944 een gedeelte van Noord-Brabant en Gelderland bevrijd. Operatie Market Garden bestaat uit twee hoofdonderdelen de verovering van acht belangrijke bruggen en een aanval van grondtroepen. Helaas strandt het geallieerde offensief bij Arnhem. Op dat moment is wel al een deel van Noord-Brabant, Limburg en Gelderland in geallieerde handen. 14 oktober, De dag dat Athene bevrijd wordt, pleegt generaal Rommel zelfmoord.21 oktober, slag om de Duitse stad Aken. Duitse soldaten worden nabij Aken massaal omsingeld door geallieerden. 30 oktober, Laatste vergassingen vinden plaats in Auschwitz. 16-27 december, Slag om de Ardennen wordt gewonnen door de geallieerde troepen. Op 17 december word door de Waffen SS'ers tientallen Amerikaanse soldaten in Malmédy vermoord. De Amerikanen werden verspreidt langs een lijn en werkte zo langzaam naar voren om de Duitsers terug te drukken. Op 16 December hebben de Duitsers een gat midden in het lijn gemaakt bij Bastogne waar maar een groep geallieerden de wacht hielden. Dit werd de battle of the bulge genoemt. December 1944, de slag om Bastogne ook wel Bastenaken in belgie (battle of the bulge). In december 1944 stort Hitler zijn beste troepen in. De elitesoldaten moeten de kansen nemen om geallieerden op de knieën te dwingen. Bij het knooppunt Bastogne graaft een Amerikaanse divisie van verkleumde paratroepers zich in om het laatste offensief van nazi-Duitsland te dwarsbomen. Voor de paratroepers werd het wel heel moeilijk ze zaten zonder winter jassen, munitie, genoeg eten en dokters vast in de sneeuw. Ze hadden ook geen keuze ze moesten er wel zitten, terwijl de Duitsers met bommen schoten groeven de paratroepers zich in fox holes (vossen gaten, bijna net loop graven maar dan gaten voor dekking). De Geallieerden zaten vast tot er hulp kwam, zo vierde ze kerst met elkaar. De slag om bastogne is deel van de slag om de ardenne.

27 januari 1945, Sovjet-soldaten bevrijden het concentratiekamp Auschwitz in Polen.4-11 februari 1945, Roosevelt, Churchill en Stalin ontmoeten elkaar in Jalta om de na-oorlogse situatie te bespreken. Ook wel de Jalta converentie. 8 februari 1945, operatie Veritable. Er gaat een tweede poging van start Operatie Veritable. Hiermee willen de geallieerden het Rijngebied veroveren. 6 maart 1945, Laatste Duitse tegenaanval in Hongarije.10 maart 1945, staan de geallieerden uiteindelijk voor de Rijn. 1 april 1945, Duitsers omsingeld in het Ruhrgebied. 12 april 1945, Bevrijding van de concentratiekampen Buchenwald en Belsen. President Roosevelt sterft en wordt opgevolgd door Harry Truman.21 april 1945, Sovjettroepen bevrijden Berlijn.30 april 1945, Samen met zijn vriendin Eva Braun pleegt Adolf Hitler zelfmoord. Na dat ze zichzelf dood hebben geschoten werd het lichaam verbrand. 5 mei 1945, Bevrijding van Nederland. Tijdens de bevrijding vecht er in Nederland een heel leger aan geallieerde militairen. Bij de luchtlandingen in het kader van operatie Market Garden worden in

totaal 20.000 parachutisten gedropt en bijna 14.000 militairen ingevlogen met zweefvliegtuigen. Aan Operatie Veritable nemen meer dan 300.000 Britse, Canadese en Poolse militairen deel. 8 mei 1945, VE-DAY (= Victory Europe Day). Bevrijding van Europa.5 juni 1945, Verdeling van Duitsland en Berlijn door de VS, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Sovjet-Unie.6 augustus 1945, De VS droppen een atoombom op Hiroshima Japan. 8 augustus 1945, De Sovjet-Unie verklaart Japan de oorlog.9 augustus 1945, Amerikaanse atoombom op Nagasaki Japan. 2 september 1945, Japan tekent een "vredes" verdrag.24 oktober 1945, Officiële start van de VN (verenigde naties). 3. bombardement op Rotterdam? Als je naar bombardement kijkt 2de wereld oorlog denk je vast wel aan Nagasaki en Hiroshima. Maar ook Nederland leidde van ernstige bommen. 10 Mei 1940 rond half 2 werden er bommen op Rotterdam, Nederland gegooid. Het bombardement duurde een kwartier en vernietigde bijna de hele binnenstad, en meer door de branden die ontstonden. Naar schatting kwamen 650 tot 900 mensen om het leven en ongeveer 80.000 werden dakloos. De Duitsers hadden een snelle opmars door Nederland, België en Luxemburg gepland, in de veldtocht tegen Frankrijk. Het bombardement leidde nog dezelfde dag tot de overgave van Rotterdam en onder de dreiging dat ook andere steden zouden worden gebombardeerd, te beginnen met Utrecht, tot de overgave van Nederland op 15 mei 1940

4. zijn er Musea?De tweede wereld oorlog is een historische gebeurtenis, niet perse leuk maar toch hoort het bij de evolutie van onze samenleving. Je kan veel monumenten en musea vinden over de 2de wereld oorlog, je zal et vooral op plekken zien zo als Amsterdam, Rotterdam, Parijs en overal in Duitsland. ook is er op 4 mei in Nederland de herdenking dag. Hier zijn een paar Musea en monumenten die ik zelf leuk vind. A, Overloon? De Slag om Arnhem was verloren door de geallieerde troepen. Die hoopten zich op in de Corridor en zochten een uitweg. Maar de Duitse troepen waren nu gewaarschuwd en graafden zich in rondom Venlo. van de gevechten die vanaf 26 september uitbraken vielen eerst de Amerikanen aan. Die werden op 7 oktober door de Britten afgelost. Op 12 oktober brak de hel los met een beschieting door meer dan 300 Britse kanonnen. Overloon werd plat geschoten. Pas toen het volledig in puin lag, begon de opmars van de Britten, die op 14 oktober in Overloon alles onder controle hadden. Maar de Duitsers waren nog niet verslagen. De Britten leden zware verliezen bij de Loobeek. Het hele gebied was daar bezaaid met landmijnen. De rivier kreeg de bijnaam ‘Bloedbeek’ en dat was niet voor niks zo. Het duurde een paar dagen voordat Venray was bevrijd, en op 18 oktober was de slag voorbij. Na de oorlog werd er een museum gemaakt door Harrie van Daal. Hij was tijdens de tweede wereld oorlog de 30ste ambtenaar bij de Gemeente Vierlingsbeek en had ook het WO1-slagveld van het Belgische Ieper bezocht. Die oorlog was toen net twintig jaar geleden en de verwoestingen hadden indruk op hem gemaakt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef Van Daal ambtenaar. Hij wist een aantal mannen uit de Arbeitseinsatz te houden door ze, althans op papier, lid van de vrijwillige brandweer te maken.

En toen kwam de Slag bij Overloon. De bevolking moest evacueren, ook Van Daal. Toen hij na de Slag terugkwam bleek zijn eigen achtertuin een soort tweede Ieper te zijn geworden. Het dorp was totaal verwoest. Langzaam bouwden de mensen hun leven weer op. In mei 1945 liep Van Daal door het kapot geschoten Overloonse bos met alle overblijfselen van de strijd. Van Daal en een bosarbeider bekeken de situatie en vonden dat hier eigenlijk een monument zou moeten komen, bijvoorbeeld een museum, als eerbetoon aan de gevallen soldaten die vechten voor de vrijheid. Ze legden hun idee uit aan de burgemeester en aan de pastoor. En een jaar later, op 25 mei 1946, ging het museum open voor het publiek, zelfs nog voordat het dorp opgebouwd was. Het was het eerste museum over de Tweede Wereldoorlog in West-Europa. Je kan de museum nu nog bezoeken en er is van alles te zien over de 2de wereld oorlog. de oorlog heeft verschillende tentoonstellingen die je kan bezoeken, Nederland in de 2de wereld oorlog, Collectie militair materieel, 1000 bommen en granaten, foto-expositie Noord-Brabant 40-45, Het uur U de fotodienst van de BS, de aanloop naar D-Day, Fallschirmjager,Eerdere tentoonstellingen: de oorlog op zolder, koloniale oorlog 1945-1949 gewenst en ongewenst beeld, vrouwen in oorlog tijd, full force, nederland in de tweede wereld oorlog. B, Auschwitz? Is een van de bekendste concentratie/ vernietiging kampen in de wereld, en het is tot vandaag nog open maar dan voor bezoek. Auschwitz was een verzameling van concentratie en vernietigingskampen die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gebruikt, door nazi-Duitsland, rondom de Poolse stad Auschwitz. Het was het grootste van alle Duitse concentratiekampen en bestond uit Auschwitz I (basiskamp, zuidwest van de stad), Auschwitz II-Birkenau (vernietigingskamp, westen van de stad), Auschwitz III-Monowitz (werkkamp, oosten van de stad) en een aantal lege kampen die werden gebruikt om mensen vast te zetten. Naar Auschwitz werden ongeveer 1,3 miljoen mensen gebracht. Hiervan zijn er ongeveer 1,1 miljoen van overleden, waarvan het grootste deel werd vergast. De naam Auschwitz is een algemene naam geworden voor de vernietiging en concentratiekampen van de nazi's die overal in Europa verschenen voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Miljoenen mensen kwamen er terecht, de meeste daar van Joden maar ook mensen die een aandoening hebben en zo minderwaardig worden gezien, maar ook politieke gevangenen, zijn in zulke kampen vermoord. De mensen werden vaak met trein gebracht, er was speciaal een treinspoor gebouwd werd dat recht in Auschwitz uit komt.

Na de 2de wereld oorlog werden veel van deze concentratie kampen gesloopt, verbrand of verlaten. Bij Auschwitz zijn veel gebouwen verbrand na de oorlog maar je kan het wel nog bezoeken, veel gebouwen zijn dan ook opnieuw gebouwt. De museum bestaat uit verschillende delen net zo als bij Overloon, bij elk deel krijg je nieuwe informatie voornamelijk over de kamp, mensen die er terecht kwamen, vergassingen en Duitsland. Ook zal je meer over de 2de wereld oorlog zelf vinden. Ook kan je dingen gaan bekijken in de kamp, je kan dan een rondleiding volgen of een rondleiding volgen met een koptelefoon en iemand die alles via dat uitlegt. Als je van te voren al een idee wil hebben van wat je gaat bekijken is er op de website ook een virtuele rondleiding. Omdat het moeilijk is om zo groot kamp te beheren werd 22 november 1943 Auschwitz verdeeld in drie kampen. Auschiwtz1:Het kamp Auschwitz, bestond uit 22 bakstenen gebouwen dat voor de oorlog militaire kazernegebouwen waren, veel gebouwen werden verbouwt voor meer ruimte. in de zomer van 1944, bedekte het kamp ongeveer 40 km2 van het gebied, en er waren meer dan 40 vestigingskampen verspreid over een straal van honderden kilometers. Op dat moment verbleven er ongeveer 135 duizend mensen in het Auschwitz-kampcomplex. mensen (105.000 geregistreerde en ongeveer 30.000 ongeregistreerde) of 25% van de gevangenen in alle concentratiekampen (525

duizend). In de kamp zaten mensen van alle nationaliteiten, dat waren voornamelijk Joden, Polen, zigeuners, op die zelfde tijd werd de kamp ook voor massale uitroeiing van de Joden hier gebruikt. De kamp heeft speciale gas kamers waar de gevangenen met 100de tegelijk werden vergast.

Auschwitz2 - Birkenau:Birkenau was de grootste van meer dan 40 kampen en sub-kampen en hoorde bij het Auschwitz complex. Tijdens de drie jaar van het bestaan, werk het gebruikt voor een aantal dingen, de bouw begon in oktober 1941. en werd gebouwd als een kamp voor ongeveer 125 000 gevangenen, in maart 1942 kreeg Auschwitz een nieuwe doel, waar het nu ook een centrum voor de uitroeiing van de Joden was. De laatste jaar voor de einde van de oorlog werden allemaal verschillende gevangen behouden. In dit kamp stierf ongeveer 90% van de slachtoffers van KL Auschwitz, dus ongeveer 1 miljoen mensen de meerderheid (meer dan 90%) waren Joden. In dit kamp doodde ze niet alleen Joden, ze hebben ongeveer 1000 Polen gedood in het kamp Auschwitz, ongeveer 20 000 zigeuners, en nog andere gevangen van andere nationaliteiten.

Auschwitz3 - Monowitz:Het kamp in Monowice was een van de eerste en tegelijkertijd de grootste subkampen van Auschwitz. In de loop van de tijd werd hij het hoofdkwartier van de werk kampen, er waren veel fabrieken waar materiaal gemaakt werd. Eigenlijk is het gewoon een industrie terrein waar gevangenen werken. Zijn commandant concentreerde zich in zijn hand op zowel bestuurlijke, administratieve als commandofuncties voor zijn ondergeschikte SS-bemanningen.

Gaskamers:Tijdens de 2de wereld oorlog werd er beruik gemaakt van gaskamers om honderden mensen tegelijk te vermoorden, voornamelijk joden. Begin oorlog gebruikte de Natzis uitlaatgassen van auto's en vrachtwagens om invalide of ouderen te doden, ook mensen met een geestelijke achterstand of handicap werden zo vermoorden omdat ze als minder waardig gezien werden. Op 5 juni 1942 startte een programma om honderden gevangenen uit Neuengamme te vergassen. Er zaten 45 Nederlanders bij, de helft daarvan was communistisch en de rest Joods. Ze werden in de periode tot 2 juli 1942 in alfabetische volgorde vergast. Als andere gevangenen vroegen waar de vergaste mensen waren gebleven werd er altijd een leugen gebruikt om de moord te verbergen. Later werden experimenten met blauwzuur gedaan die vonden voor het eerst plaats in Auschwitz. Een van de bewakers van het kamp was op het idee gekomen om dit gas te gebruiken, het gas werd al gebruikt in de kamp voor ontluizing van kleding. Ze besloten het toe te passen op de gevangenen. Na wat experimenteren werd in september 1941 gekozen voor Zyklon-B, dat bij contact met warme lucht verdampt tot blauwzuur. Zyklon-B was goedkoop, het was makkelijk te vervoeren en de gevangenen overleden snel en zonder zichtbare merken. Zie meer over het leven in kampen. C, Berlijn? Holocaust-MonumentHet Holocaust-Monument in Berlijn is een monument als herinnering aan de vermoorde Europese Joden. Het monument is het centrale Duitse Holocaustgedenkteken, een plaats van herinnering aan en gedenken van de zes miljoen Joodse slachtoffers van de Holocaust. Het monument ligt tussen de Brandenburger Tor en Potsdamer Platz en is door Peter Eisenman ontworpen. Het is gemaakt van betonblokken en een ondergronds informatiecentrum.Ik was hier blijkbaar geweest toen ik heel klein was en ik kan me het niet herinneren. FührerbunkerVanwege bezorgdheid om zijn eigen veiligheid gaf Adolf Hitler in januari 1943 opdracht aan Albert Speer om een schuilbunker te ontwerpen en bouwen, de Führerbunker. In deze Führerbunker bracht Hitler de laatste uren van zijn leven door. Van de Führerbunker zijn alleen ondergrondse tunnels overgebleven die niet voor het openbaar is. Veel toeristen zochten naar de locatie van de Führerbunker en in 2006 besloten ze hier een informatiebord neer te zetten. RijksdaggebouwHet Rijksdaggebouw is het gebouw van het Duitse parlement, nu heet het de Bondsdag. Tijdens de Slag om Berlijn in 1945 was het gebouw een van de belangrijkste doelen van het Rode Leger. Toen de

oorlog voorbij is hebben ze het gebouw gesloopt maar in 1991 is het weer opgebouwd, nu is het nog steeds een Duitse parlement gebouw. D, Queen Mary Schip? Ik heb deze onderwerp gekozen omdat ik er zelf naar toe wil gaan, en omdat het interessant is.De Queen mary schip was 26 September 1934 klaar voor gebruik, ze was gemaakt in Clydebank Scottland. de Queen mary schip is een passagiers schip dat voor luxe cruises gebruikt werd, maar in 1939 werd de schip als vervoer gebruikt voor de tweede Wereld oorlog. Voor de oorlog hebben ze de schip grijs geverfd en kreeg het de bijnaam ''The grey ghost'' de schip was heel handig vanwege de snelheid dat het kon bereiken, in die tijd was dat heel erg snel en was het zelf de snelste schip gebouwd. De Queen mary is te vergelijken met de Titanic. De Queen mary is 310.5912 meter lang en de Titanic is 250.546 meter lang. De Queen mary kon 59 km per uur maar de Titanic maar 40 km per uur. De Queen mary was tijdens de oorlog ook bedoelt als vervoer van Soldaten van Amerika naar Europa, en Materiaal. De Queen mary staat nu permanent vast in Long beach California. Je kan de schip nu bezoeken en er verblijven, het is nu een hotel. De hotel is heel bekend voor de aantal doden in de schip en mensen zeggen ook dat het bezeten is. op de website zelf staat ook ''when the sun goed down, the spirits aboard the Queen mary come out to play''. Je kan overal in de schip rond lopen en plekken bezoeken, zo als de isolatie kamers waar mensen als ze ziek waren geisoleert werden en waar mensen ook dood gingen, ook de buik van de schip waar alle propelors zijn is een hotspot van wege insidenten dat er waren gebeurt. De Queen Mary is nu op de lijst van de top 10 meest bezeten en enge plekken in de wereld. Tijdens de oorlog denken mensen dat de schip meer dan 800.000 mensen heeft vervoerd, maar in 1947 keerde de schip terug naar zijn normale status als een cruise en in 1965 werd het overgekocht aan Calafornia waar het nu staat. *Tijdens de oorlog de oorlog op 2 Oktober 1942 werd de Queen Mary van New York naar Glasgow Scotland begeleid door een kleine boot, de HMS Curaçao. De kleine boot zigzagde een grote afstand voor de Queen Mary om bom vliegtuigen van de vijand door de war te maken, maar de Queen Mary die veel sneller ging haalde de bootje in en vaarde er recht door heen en sneed het door midden. De meest Queen Mary is 20 keer groter dan het bootje. De meeste bemanning was meteen dood door impact en de rest zaten of vast in het schip of gingen dood door de kou van het water. Door oorlog protocall moest de Queen Mary door varen en Redings boten kwamen een uur later, maar het was al te laat de mensen waren of al dood door de kou of werden ze door de stroom van de Queen mary meegesleurd en in stukken gehakt door de propeller. En van de 430 bemanning alleen 99 hebben het overleefd. Je kan volgens bezoekers de schreeuwen horen van mensen die bij de prepellers kwam nog horen. *Tijdens de tweede wereld oorlog was een kok op een gruwelijke manier vermoord. Hij werd door Australische soldaten is een oven levend verbrand. Je kan volgens werkers zijn schreeuwen horen galmen door de keuken. *in 1966 was een 18 jarige bemanning werd geplet tussen een staal deur dat automatisch dicht gaat tijdens noodgevallen. Deur 13, mensen beweren zijn geest te hebben gezien. Op de Queen Mary had je een Isolatie kamer waar bunkers waren voor mensen die ziek waren en diende soms ook als een gevangenis. Nu kan je op verschillende tours gaan en je kan ook in de isolatie kamers komen. Op de schip zijn niet alleen openbare plekken vol met paranormale activiteit, de kamer B340 heeft de meeste klachten voor activiteit. En 25 jaar geleden was het gesloopt en mg niemand er meer in verblijven. Sinds kort is de B340 beschikbaar voor mensen en kan je er verblijven. Wel een kamer met veel paranormaal activiteit word wel nog gebruikt, M114 ook wel Duke of

Edinburgs suite. Er zijn verschillende suites van mensen en sommige zijn blijkbaar ook bezeten en hebben veel paranormaal activiteit. Overal in de schip vind je verhalen van mensen die in contact kwamen ook in sommige badkamers heb je uitleg over de spel bloody mary, en ze bieden Ouija borden aan bij sommige kamers.

5. Adolf Hitler (Duitsers).

A, Wie waren zijn Vader/Moeder?

Adolf Hitler ‘s vader werd geboren in 1837. Zijn naam was Alois. Hij was een kind uit een onwettig huwelijk ( Niet officieel getrouwd ). De ouders van Alois waren Maria Anna Schicklgruber en haar buurjongen, een arme molenaar Johann Georg Hiedler.

Alois veranderde in 1876 zijn naam naar Alois Schicklgruber. Hij werd dus vernoemd naar zijn moeder in plaats van zijn vader. Onder druk van zijn oom veranderde hij zijn naam in Hiedler, zodat hij die familienaam (van zijn vader) kon voortzetten. Maar in het register werd het fout neergezet en toen kwam de naam Hitler in plaats van Hiedler. Alois trouwde voor de derde keer. Deze keer was het met een 24 jarige zwangere vrouw genaamd Klara Polzl. Dat was zijn achternicht. Zijn vader was 51, toen Adolf in 1889 als zijn vierde kind geboren werd.

B, Waar was Adolf Hitler geboren?

Adolf Hitler werd op 20 april 1889 in Oostenrijk geboren in een stadje Braunau am Inn, liggend tegen de Duitse grens. De Inn is een rivier die de grens van Duitsland vormde.

C, Hoe was Adolf als kind?

Het gezin waar Hitler in opgevoed werd was een dysfunctioneel ( Slecht opgevoed) gezin. Het gezin bestond uit 2 zonen ( Adolf en Edmund ), 1 zus ( Paula ), een halfbroer (Alois Junior ) en een halfzus ( Angela ). De twee ouders waren constant thuis. Adolf ’s vader was vroeger een ambtenaar bij de bevolkingsdienst: Alois Hitler was een douanier ( Toehoudziener ). Het was een gewoonte voor hem dat hij al zijn bevelen wat hij wouw uitgevoerd werden en dit verwachtte hij dan ook van zijn eigen kinderen. De waren een paar die er niet altijd mee akkoord waren, met als gevolgen dat er vaak lichamelijke geweld kwam. Om deze reden vluchtte Alois Junior op zijn dertienjarige leeftijd van huis. Hij was de oudste van de kinderen en kwam het meeste in de conflicten van zijn vader. Hij keerde nooit meer terug naar huis. De vader van Hitler was een autoritair. ( Hij wilde het allen voor het zeggen hebben en iedereen moest luisteren en doen wat hij zei ) Zo kwam Adolf toen hij 7 jaar oud was, op de plaats van het oudste kinderen ( omdat zijn oudste broer uit het huis was gevlucht ). Hij werd nu slachtoffer van zijn vaders brutaliteiten ect. Hillers vader was gewelddadig. En ook Adolf had ‘losse handjes’. Slaan werd goed gepraat: het was goed voor de opvoeding. Er werd zelfs ooit een familielid vermoord omdat deze gebrekkig was. Adolf Hitler was een intelligent, erg lui kind zonder sociale vaardigheden. Hij had erg veel moeite om in contact te raken met anderen. Hij haalde heel erg veel kattenkwaad uit en gaf toe dat hij een kwajongen was. Zijn moeder Klara, die al haar drie der kinderen daarvoor had verloren ( overigens was de moeder van Adolf de enige die hem geen opvallend kind vond ). Zijn vader Alois en zijn moeder hadden heel erg tegengestelde karakter. Die

karakters hebben Hitler sterk beïnvloed. Zijn moeder was toegevend en dichtbij en zijn vader har en afstandelijk. Van zijn vader mocht hij bijvoorbeeld perse niet naar de kunstacademie.

Toen Adolf 16 jaar oud was (1903), overleed zijn vader. Hij voelde zich bevrijd, en ging een nu echt een leven leiden. Hij droomde van roem. Maar naar de dood van zijn vader ging het niet meer zo goed met hem hij werd zelfs van school gestuurd. Hij wilde nog steeds naar de kunstacademie maar hij moest daar 18 jaar zijn om toegelaten te worden. Daarom begon hij thuis met wat te tekenen zijn moeder hielp en een beetje. Zijn moeder was altijd erg lief voor hem. Toen hij 18 was ging hij naar Wenen om kunstschilder te worden. Maar daar vonden ze zijn tekeningen niet goed genoeg. Maar hij had wel talent.

D, Hoe ging hij veder?

Toch bleef hij in Wenen met en vriend. Niet heel erg lang daarna stierf zijn moeder aan borstkanker in 1907. Hij was daar heel erg verdrietig over. Wel kreeg hij wat geld van zijn moeder, een kleine erfenis ( Wat je nalaat/achterlaat voor je gezin, Familie of anderen nadat je gestorven bent ). Na de dood van zijn moeder verkocht Adolf zijn werk op straat. Hij schilderde alleen landschappen, Nooit een mens of mensen. Hij bleef de hele tijd door tekenen, maar werd telkens weer afgewezen. Hij dat dat ie geweigerd werf omdat verschillende commissieleden joods waren. Door die afwijzing raakte zijn geld op en kon hij de huur van zijn kamer niet meer betalen. Daarom moest hij op straat gaan zwerven. Hij kwam zelfs in een opvangcentrum voor daklozen. Hij kreeg meer haat voor rijke mensen en vooral joden, want die hadden altijd een geode baan. Hij kreeg steeds duidelijke mening en hij pikte het gewoon niet dat iemand anders een andere mening hield. Hij zat vol met haat, en was enorm eerzuchtig ( Hij wilde eer en roem ). Hij vertrok naar Duitsland toen hij 24 was. Dat land had hij altijd als zijn vaderland beschouwd. Voor het Oostenrijkse leger was hij niet toegelaten. Maar niet voor het Duitse leger. Toen in 1914 de WO1 uitbrak, ging hij vrijwillig in dienst bij het Duitse leger. Hitler was een fanatieke soldaat. Hij hield vaak van discussies met zijn mede soldaten over politiek, en sprak dan erg fanatiek. Met name over de rol van Duitsland in de wereld, en de rol van de joden in de maatschappij. Adolf Hitler zei na de Eerste wereldoorlog : ‘Dit was de gelukkigste tijd uit mijn leven’, en dat zegt genoeg over wat er zou komen.

E, Wat gebeurde er met hem na de oorlog?

Omdat Hitler een goede prater was en er bepaalde politieke ideeën op na hield, ging hij de politiek in toen de Eerste wereldoorlog af was gelopen. In 1923 ondernam hij een staatsgreep, maar kwam in de gevangenis. Tijdens zijn gevangenschap schreef hij het boek ‘Mein Kampf’ ( Mijn gevecht ). Hij kwam al snel uit de gevangenis dan zijn opgelegde straf was. Hij ging meteen weer de politiek in. Zijn partij werd steeds groter en Machtiger. In 1933 werd Hitler daardoor zelfs hoofd van de regering ( Zijn partij heette de NSDAP – Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpatrei ).

De originele titel van het boek was :’Vier en een half jaar vol strijd tegen leugens domheid en lafheid’; Zijn uitgever veranderde dit echter in ‘Mein Kampf’ ( Mijn Strijd ). In zijn boek verdeelt Hitler de mensen in categorieën gekeken op de kenmerken, verdeelt in hogere en lagere groepen. Aan de top van Hitler staan de Arische man met een blanke huid, blond haar en blauwe ogen. Hun worden de Übermenschen genoemd. Met als gevolg dat er natuurlijk ook een lager ras moet zijn, de Untermenschen. Deze posities wordt door Hitler gehaat, de joden, de Slavische, Tjeschische, Poolse en de Russische mensen. Hitler beschrijft de strijd om wereldheerschappij als een racistische,

culturele en politieke strijd tussen de Joden en het Arische ras. Meer gedetailleerd beschuldigt hij de joden van groepsvorming met als doel de controle te winnen over de globale financiën, en dat is: het bestuur van de pers, het uitvinden van liberale democratie, het promoten van prostitutie. Dee ideeën worden over heel Duitsland verspreid en later zelfs aangeleerd op school. Met het resultaat dat miljoenen Duitsers en mensen uit de buurlanden in deze dingen geloofden en meehielpen aan de uitroeiing van de joodse bevolking. In Hitlers boek wordt ook uitgelegd welke militaire veroveringen Hitler wil maken om zijn superras plaats te geven en te voeden. Vooral de oostelijk buurlanden en voornamelijk Rusland zouden bestemd zijn geweest voor de aanbouw van de agrarische landen en boerderijen. Het volk dat er toen woonde zou gewoon verjaagd of vermoord worden, of eventueel als slaven gebruikt worden. Maar om dit te bereiken zou Duitsland eerst zijn oude aartsrivaal Frankrijk te verslaan, als wraak voor de nederlaag in WO1, en om de westgrens te versterken en te verdedigen. Toen ‘Mein Kampf’ juist was uitgebracht in 1925 verkocht het toch niet zo goed. De mensen hadden iets anders verwacht van het uiteindelijke resultaat. Nadat Hitler kanselier van Duitsland werd verkocht het boek echter zeer goed, niet voor de inhoud maar iedereen voelde zich verplicht om het boek te kopen.

6. Adolf Eichmann (Duitsers?.

Ik kreeg niet precies gevonden wie het heeft bedacht, maar wat ik wel weet is dat Adolf Eichmann een van de hoofdverantwoordelijken voor de massamoord op de joden.

Adolf Eichmann was bij de bespreking in Berlijn hier bij werd echt besloten wat ze gingen doen met de Joden. Tijdens de bespreking werd er besproken over hoe ze een groot aantal Joden konden vermoorden en ook waar ze als eerst de Joden gingen oppakken en zo als hun het zeiden "zuiveren" . Na deze vergadering kreeg Adolf Eichmann de opdracht om concentratie kampen te bouwen en ook de dingen uitvoeren. Hij heeft de transporten naar de kampen laten rijden en liet ook de gaskamers bouwen. In zijn ogen was dat het best geschikt om zo veel mogelijk Joden te vermoorden in een keer.

Adolf Eichmann is weg gekomen voor een korte tijd hij is slim geweest en heeft de bewijzen vernietigd, hij schuilden voor 5 jaar lang in Duitsland erna vluchten hij naar Argentinië daar is hij opgepakt, het was blijkbaar een moeilijken opgaven om hem de doodstraf te kregen omdat ze daar voor bewijs wouden, ze hebben uiteindelijk bewijs gevonden en hij heeft de doodstraf gekregen.

Ik kreeg niet precies gevonden wie het heeft bedacht, maar wat ik wel weet is dat Adolf Eichmann een van de hoofdverantwoordelijken voor de massamoord op de joden.

Adolf Eichmann was bij de bespreking in Berlijn hier bij werd echt besloten wat ze gingen doen met de Joden. Tijdens de bespreking werd er besproken over hoe ze een groot aantal Joden konden vermoorden en ook waar ze als eerst de Joden gingen oppakken en zo als hun het zeiden "zuiveren" . Na deze vergadering kreeg Adolf Eichmann de opdracht om concentratie kampen te bouwen en ook de dingen uitvoeren. Hij heeft de transporten naar de kampen laten rijden en liet ook de gaskamers bouwen. In zijn ogen was dat het best geschikt om zo veel mogelijk Joden te vermoorden in een keer.

Adolf Eichmann is weg gekomen voor een korte tijd hij is slim geweest en heeft de bewijzen vernietigd, hij schuilden voor 5 jaar lang in Duitsland erna vluchten hij naar Argentinië daar is hij

opgepakt, het was blijkbaar een moeilijken opgaven om hem de doodstraf te kregen omdat ze daar voor bewijs wouden, ze hebben uiteindelijk bewijs gevonden en hij heeft de doodstraf gekregen.

7. Hannie Schaft (verzet).

Hannie schaft (het meisje met het rode haar) iemand uit het verzet

Op het einde van de Tweede Wereldoorlog schoten de nazi’s Hannie Schaft dood. Ze hadden lang gezocht naar dit ‘meisje met het rode haar’ dat actief was in het verzet.

Ze was de enige vrouw die na de oorlog werd herbegraven op de erebegraafplaats in Bloemendaal. Er verschenen boeken en een film over haar leven. Nog elk jaar wordt ze herdacht.

Op 16 september 1920 werd Jannetje Johanna Schaft geboren in Haarlem. Haar roepnaam was Jopie of Jo. Toen Jo zeven jaar was, stierf haar oudere zus Annie aan difterie, een besmettelijke ziekte waar toen nog geen inenting tegen bestond. Veel kinderen stierven eraan. Toen hadden haar ouders alleen Jo nog en waren ze altijd bang dat ze haar ook zouden verliezen. Zelfs als het warm weer was, moest Jo een vest aan, anders zou ze misschien kouvatten. En altijd werd ze gewaarschuwd om goed uit te kijken op straat.

Jo ging naar de Tetterodeschool, in de buurt waar ze woonde, vlakbij het Kleverpark in Haarlem. Ze kon goed leren en hield veel van lezen. Ze was verlegen en had geen vriendjes of vriendinnetjes. Volgens haar nichtje werd ze gepest met haar rode haar en sproetjes. Na de lagere school ging ze naar de HBS (net zoiets als nu het vwo). Ook daar had ze geen vrienden. Ze deed niet mee aan schoolfeestjes of andere activiteiten. Ze was stil, altijd bezig met leren. Jo wilde graag het hoogste cijfer van de klas halen. Meestal lukte haar dat wel.

In 1933 kwam Hitler aan de macht. Hij veranderde Duitsland in een dictatuur, hijzelf was de Führer (leider). Wie het niet met hem eens was, werd opgesloten. Hitler en zijn aanhangers (nazi’s) haatten Joden, zigeuners, gehandicapten en homo’s. De familie van Jo Schaft maakte zich grote zorgen. Helemaal toen in Nederland de NSB veel stemmen kreeg. Die partij had net zulke ideeën had als Hitlers partij, de NSDAP.

Toen de nazi’s in 1939 Polen binnenvielen, wilde Jo helpen. Via het Rode Kruis stuurde ze maandenlang pakjes naar gevangen Poolse officieren. Op 15 mei 1940 werd Nederland bezet. Duitse soldaten marcheerden door de Nederlandse straten. Toch ging het leven door. Jo moest studeren en slaagde op 1 juli voor het eerste deel van haar studie. Samen met haar vriendinnen Annie en Nellie huurde ze een zolderkamer in Amsterdam. Ze luisterden samen naar Radio Oranje. Als Duitse soldaten Jo de weg vroegen, keek ze de andere kant op. Meer kon ze in die periode niet doen aan verzet.

Jo deed steeds meer mee aan acties van het verzet. Daardoor werd het gevaar groter dat ze werd herkend. Daarom verfde ze haar rode haar zwart en zette ze een brilletje op. Voortaan heette ze Hannie. Ze sliep op verschillende onderduikadressen. Met haar ouders had ze heel weinig contact, anders zou ze hen in problemen brengen. Op een dag werden haar ouders toch opgepakt. De nazi’s hoopten dat Hannie zichzelf dan zou aangeven. Dat had ze bijna gedaan. Maar vrienden overtuigden haar dat de nazi’s haar ouders ook niet zouden laten gaan als Hannie zichzelf aangaf. Na een paar weken werden haar ouders weer vrijgelaten.

Op 21 maart 1945 een anderhalve maand voor het einde van de oorlog, werd Hannie gearresteerd bij een controlepost. De soldaten hadden illegale kranten in haar fietstas gevonden. Daarna vonden ze ook nog een pistool in haar handtas. Onderweg naar de gevangenis in Amsterdam herkende iemand haar als Hannie Schaft, het ‘rothaarige Mädel’ (het meisje met het rode haar). Ze waren al heel lang naar haar op zoek, want er waren veel aanslagen geweest waarbij getuigen een ‘meisje met rood haar’ snel hadden zien wegfietsen. Hannie werd in haar eentje in een cel gezet, ver van de andere gevangenen. Ruim drie weken lang werd ze dag en nacht verhoord, zodat ze amper kon slapen. Net als veel ‘verdachten’ kreeg ze middeltjes toegediend die haar aan het praten moesten krijgen. Veel heeft ze niet losgelaten. Na een tijdje gaf ze een aantal aanslagen toe. Op 17 april 1945 achttien dagen voor de bevrijding, werd Hannie Schaft naar de duinen tussen Haarlem en Bloemendaal gebracht en daar doodgeschoten. Ze was nog maar 24 jaar. Na de oorlog vonden ze daar in de duinen massagraven van honderden verzetsstrijders die daar waren vermoord. 371 mannen en Hannie Schaft, als enige vrouw, werden herbegraven op de

8. Anton Mussert (nsb).

Anton Mussert is de leider en oprichter van NSB, hij heeft de NSB opgericht in 1931. veel mensen beschouwen hem al de Nederlandse Hitler. Anton Mussert droomde ervan op president van Nederland te zijn. dit is nooit helemaal gelukt. De Duitsers benoemde hem tot leider van Nederland maar ze hielden zelf de touwtjes in handen. Na de oorlog kreeg hij de doodstraf omdat hij het land had verraden.

De Duitsers zien Mussert eigenlijk helemaal niet zitten. Ze willen gewoon dat Nederland opgaat in het grote Duitsland.

Bij de verkiezingen in 1935 krijgt NSB veel stemmen. Mussert steunt duidelijk Hitler. Dan komen de verkiezingen van 1737, de NSB verliest hier heel veel stemmen. Mussert geageerd hierop: "het Nederlandse volk wil ons niet; des te erger voor dat volk. Wij gaan door!". Als in Duitsland Oostenrijk binnenvalt in Nederland noemt Mussert dit een bevrijding.

Als de WO II echt begonnen is word Mussert net als Hitler de joden krijgen de schuld van alles.

9. Anne Frank.

A. Hoe was het leven van Anne Frank?

Anne Frank is geboren op 12 Juni 1929 in Frankfurt am Main in Duitsland.

Haar volledige naam is Annelies Marie Frank. Ze woont samen met haar vader Otto, moeder Edith en haar zus Margot in Frankfurt am Main in Duitsland.

Maar dan word het slechter in Duitsland, Hitler komt aan de macht en het word onveilig in Duitsland. Otto besluit om weg te gaan uit Duitsland en ze gaan naar Amsterdam, daar krijgt Otto een bedrijf, Anne en haar zus Margot gaan naar hun oma (de moeder van Edith) in Aken. Een tijdje later gaan Anne en Margot ook naar Amsterdam.

Edith en Otto dachten dat ze veilig waren in Amsterdam, maar dan valt Hitler ook Nederland binnen en weten Otto en Edith dat ze ook hier niet meer veilig zijn dus besluiten ze te verhuizen naar de prinsengracht 267.

Op 6 Juli 1942 duikt de familie frank onder in het achterhuis van de prinsengracht 267 samen met de familie van Pels en Fritz pfeffer. Anne heeft voor haar dertiende verjaardag een dagboek gekregen en daar maakte ze volop gebruik van. Terwijl ze ondergedoken zaten werd er buiten hard gevochten. Inmiddels hadden de nazi's de eerste groep joden naar vernietigingskamp gebracht. De tijd verstreek en de wreedheden tegen de joden nemen toe. Hitler is van plan alle 11 miljoen joden in Europa te vermoorden.

Op 4 Augustus 1944 wordt de familie Frank toch nog onverwachts gevonden door de nazi's. ze worden afgevoerd naar kamp Westerbork. Vanuit kamp Westerbork worden ze op transport gezet naar Auschwitz. Hier worden de familie Frank van elkaar gescheiden.

Margot en Anne worden naar concentratiekamp Bergen Belsen vervoerd waar ze op 15 Maart 1945 sterven aan de tyfus. Alleen Otto Frank overleefd het. Hij leest het dagboek van Anne Frank en geeft het later ook uit.

Duitsland

Anne Frank word op 12 Juni 1929 geboren in Duitsland in de stad Frankfurt am Main, waar de familie van haar vader al bijna heel hun leven woont. Annes zus Margot in 3,5jaar ouder dan Anne Frank. Ze hadden een heel normaal leven en hadden het gezellig. Maar toen kwam de economische crisis, de opkomst van Hitler en het groeiende antisemitisme maakten een einde aan het onbezorgde leven van de familie Frank. De vader van Anne Frank, Otto Frank, besloot samen met zijn vrouw Edith om naar Nederland te gaan net als veel andere joden.

Nederland

Otto kan een bedrijf in Amsterdam opzetten en de familie vindt een woning aan het Merwedeplein. De kinderen gaan naar school, Otto werkt hard aan zijn bedrijf en Edith zorgt voor het huishouden. Als de oorlogsdreiging in Europa groeit, probeert Otto met zijn familie te emigreren naar Engeland of de Verenigde Staten, maar deze pogingen mislukken. Op 1 september 1939 valt Duitsland Polen binnen. Het is het begin van de Tweede Wereldoorlog.

B, hoe kon Anne Frank schuilen

Achter het bedrijf van Otto Frank (Opekta) zat nog een achterhuis. Daar gaat op 6 Juli de familie Frank schuilen. Op 13 Juli kwam familie van pels er bij. Op 16 November kwam ook Fritz pfeffer er bij. Johan Voskuijl had een draaikast voor ze gemaakt zodat het een echte schuilplaats werd. Ook maakte

ze zelf gordijnen om voor de ramen te hangen zodat de nazi's (de Duitsers) hun niet konden zien. Ook moesten ze heel stil zijn zodat de mensen in het bedrijf hun niet konden horen. Ze mochten ook niet naar de wc overdag, want de riolering liep onder het bedrijf door dus als ze dan naar de wc zouden gaan hoorden de mensen die in bedrijf werkte dat. Ze mochten ook geen schoenen aan in het achterhuis want dan gaat de vloer kraken. Ze mochten natuurlijk ook niks laten vallen. Ze leefde in het achterhuis in grote angst of ze ontdekt zouden worden. Niemand wist hoelang de oorlog nog zou duren. Ze vermaakte zich door boeken te lezen en Anne Frank schreef in haar dagboek het werd haar beste vriendin, ze noemde haar zelf Kitty. Elke keer als ze in haar dagboek ging schrijven begon ze met lieve Kitty. Alsnog waren de meeste dagen heel erg saai. Ze hoorden soms van de helpers verhalen van buiten. Hoe het ging met de oorlog etc.

Bijna twee jaar heeft Anne Frank hier ondergedoken. Twee jaar lang mocht ze nooit naar buiten.

In Nederland waren er duizenden joden die wouden onderduiken. Maar onderduiken was heel moeilijk want heel veel mensen durfden geen joden te helpen omdat het strafbaar was. Meestal moesten joden geld betalen aan de gene waar ze konden onderduiken, maar de meeste joden had niet genoeg geld. Peter van Pels was even oud als Anne, en Anne was ook verliefd op Peter. Ze ging vaak naar hem toe ook al mocht dat niet van dr ouders. Ze moest dan ook vaak alleen een trap op en dan was ze er al. Haar favoriete plekje was de zolder, daar kon ze goed nadenken en kon ze naar buiten kijken. Op zolder lagen ook alle voorraden van de onderduikers.

C, hoe gingen Anne Frank en haar familie dood?

Op 4 Augustus 1944 kwamen er opeens 5 mannen het huis van de familie Frank binnen. Een van de mannen had een uniform van de Duitse politie aan. De andere mannen hadden een normale kleren aan. Waarschijnlijk waren het Nederlandse Nazi's . De mannen wisten alles. Victor kugler moest meteen met de mannen mee. Ze gingen naar boven. Bij de boekenkast trokken de mannen een revolver. De kast werd opengemaakt en ze gingen naar binnen. Alle onderduikers werden ontdekt. De onderduikers mochten nog wat kleren inpakken en het hele huis werd leeggehaald. Daarna werden ze naar het gebouw van de Duitse politie gebracht. Later werden ze allemaal van elkaar gescheiden en in kampen opgesloten. Otto Frank is de enige van de acht onderduikers uit het achterhuis die terug komt uit de kampen. Twee maanden nadat hij weer thuis is, hoort hij dat zijn vrouw en kinderen zijn overleden. Miep Gies heeft toen het achterhuis leeggehaald werd het dagboek van Anne Frank gevonden. Ze heeft het toen Otto Frank terug kwam aan hem gegeven. Eerst wou hij het niet omdat hij het erg privé vond zo'n dagboek. Maar Miep Gies vond dat hij Anne's droom waar moest maken (schrijfster worden) en toen heeft hij het dagboek aan een uitgever verkocht.

Alle acht onderduikers worden op 8 Augustus 1944 naar het kamp Westerbork gebracht. Daarna gaan ze op 3 September alle acht naar Auschwitz, een concentratie kamp. Daar komen ze op 6 September aan en Herman van Pels wordt daar al snel vermoord door een gaskamer. Op 1 Oktober 1944 worden Anne en Margot naar Bergen-Belsen overgebracht. Ze zijn dood gegaan aan vlektyfus (een infectie ziekte.) Anne leeft nog maar een half jaar. Op 15 Maart 1945 sterft ze. Margot sterft snel daarna ook. Fritz Pfeffer wordt naar Neuengamme gebracht en sterft op 20 December 1944. Edith Frank Hollander blijft in Auschwitz. Ze was zwak en erg mager en overleefde dat niet. Ze sterft op 6 Januari 1945. op 18 Januari 1945 ontruimen de Nazi's Auschwitz. Peter van Pels wordt weggebracht naar Mauthausen en Otto Frank blijft achter. Op 27Januari bevrijden de russen

Auschwitz en Otto Frank is vrij. Van Auguste van Pels is het niet bekend wanneer ze is gestorven, het moet ergens tussen April en Mei 1945 zijn, in Duitsland. Peter van Pels sterft in Mauthausen op 5 mei 1945.

Otto Frank is later getrouwd met Elfriede Markovits. Zij was getrouwd met Heinz Geiringer. Dei heeft de oorlog ook niet overleefd. Otto Frank is in 1980 overleden in Basel. Hij heeft nooit Anne Frank dr dagboek of toneelstuk of film gezien omdat hij dat niet wou omdat hij bang was dat hij een ander beeld kreeg van hoe het echt gebeurd was.

D, wie heeft ze geholpen en wie heeft ze verraden?

-geholpen

Toen de familie Frank, van Pels en Fritz Pfeffer ondergedoken zaten in het achterhuis waren er 4 helpers. Die zorgde er voor dat ze eten en drinken kregen. Ze kwamen elke dag naar boven om de dag te bespreken en om te komen vertellen hoe het met de oorlog was en wat er nog was gebeurd, hoe het met de zaken ging en over de politiek. Ze probeerden zoveel mogelijk plezier maken met de mensen in het achterhuis. Als er iemand jarig was hadden ze cadeautjes en bloemen bij zich. Ze stonden altijd voor iedereen klaar.

De vier helpers werkten al lang voor het bedrijf van Otto (Opekta). Miep Gied en Victor Kugler werkten daar vanaf 1933. Bep Voskuijl vanaf 1937 en Johannes Kleiman vanaf1938. Otto Frank kende Johannes Kleiman al heel erg lang, vanaf 1923. Otto en zijn medewerkers kunnen goed met elkaar omgaan. Otto Frank vroeg als eerste aan Johannes Kleiman en Victor Kugler of zij de families Frank en van Pels wilden helpen. Miep Gies en Bep Voskuijl pas later. Ze zeggen alle vier meteen ja, ook al is het heel erg gevaarlijk. Je kon namelijk in de gevangenis komen.

-verraders

Ze hebben heel veel onderzoeken gedaan van wie Anne Frank maar daar hebben ze nooit echt antwoord op gekregen. Ze hebben wel vermoedens.

In 1998 wees Melissa Müller schoonmaakster Lena Hartog-van Bladeren aan als degene die het verraad gepleegd zou hebben door te bellen met Julius Dettmann. In 2000 schreef Carol Ann Lee een biografie (levensbeschrijving) over Otto Frank en concludeerde dat Tonny Ahlers de verrader was. In 2010 schreef Sytze van der Zee in zijn boek Vogelvrij dat Ans van Dijk de meest logische verdachte was.

-buren

Het ging lang goed. Niemand merkte wat en naarmate de maanden verstreken geloofden de onderduikers steeds meer in een goede afloop. Onder het dak kon het flink warm worden dus werd steeds vaker het raam open gezet. Het ging immers al twee jaar goed.

Buren aan de achterkant konden zien dat er zich mensen ophielden in ruimtes die 's avonds leeg zouden moeten zijn. Maar wie hebben het doorverteld aan de Duitser. Er werd grof geld gegeven voor het aangeven van ondergedoken Joden.

Aan de rechterkant op nummer 265 zat een bedrijf (Keg) waar soms wat mot mee was, die konden horen en zien dat er mensen in het achterhuis woonden. Dus hun konden het ook doorverteld hebben.

Het NIOD zou later de conclusie trekken dat zeker honderd mensen de acht onderduikers meerdere malen gezien zullen hebben omdat er in de buurt veel achterhuizen waren van waaruit je zicht had op waar de onderduikers zaten.

Het achterhuis kon dus door minstens honderd bewoners van de Keizersgracht, Leliegracht en de Westermarkt worden gezien. Je zou alle toenmalige bewoners via de Amsterdamse Burgerlijke Stand moeten achterhalen en hun oorlogsverleden uitzoeken, dat is geen doen. Sommige dossiers zijn voor niet-familieleden ontoegankelijk en misschien woonden er wel mensen die niet officieel waren geregistreerd.

Ook verhuisden er veel mensen in die tijd, zonder dat door te geven aan de gemeente.

Anne Frank schreef in haar dagboek dat zij regelmatig lol had aan het bespieden van de buren aan de overkant, niet uit valt te sluiten dat dat een keer is opgevallen. In het voorjaar van 1944 schrijft Anne: "Peters raam mag niet meer open, daar de man van Keg het raam open heeft gezien. Wat zullen ze bij Keg wel denken?"

Een van de inbraken in het pand werd door de onderduikers opgemerkt, ze gingen naar beneden waarop de insluipers via de achtertuinen wisten te ontkomen. Zeer waarschijnlijk waren dit kinderen uit de buurt. Maar het kunnen ook mensen zijn geweest die doordat ze betrapt waren gelijk wisten dat er

9. Wat is de NSB? De NSB (Nationaal Socialistische Beweging) werdt opgericht in 1931. In Nederland is net als in andere landen veel werkloosheid en armoede. De mensen die bij de NSB zitten hopen op een betere toekomst met één sterke partij en één leider. NSB is eigenlijk een politieke partij. Er worden steeds meer mensen lid van de NSB. In 1943 zijn er 100.000 leden. Na september 1944 stort de partij in; want de bevrijding lijkt nabij. Het is dan niet handig om lid te zijn van de NSB. NSB'ers zijn voor de andere Nederlanders landverraders. A, NSB na de oorlog? Na de oorlog zijn veel NSB'ers opgepakt en gestraft voor het samenwerken met de vijand. 154 NSB-leden worden ter dood veroordeeld. In 110 gevallen is de doodstraf omgezet in levenslang gevangenisstraf. Anton Mussert is op 7 mei 1945 gearresteerd in Den Haag. Na de oorlog werd bekent dat mussert 10 miljoen euro had verdient aan het inpikken van spullen van joden en het afpersen van bedrijven. Mussert wordt veroordeeld tot de doodstraf. Precies een jaar na zijn arrestatie wordt hij op 7 mei 1946 gedood. B, Wat is de jeugdstorm? NSB had veel weg van Duitsland ook de jeugdstorm is nageaapt van Duitsland; de Hitlerjugend. Bijna iedereen is lid van de Hitlerjugend. Alle kinderen worden opgevoed om (op school en in bij de

Hitlerjugend) Hitler te bewonderen en thuis hun ouders te gehoorzamen. Jongens gaan naar de Hitlerjugend, meisjes naar de Bund Deutscher Mädel. Voor de Nederlandse kinderen richt NSB ook een Jeugdclub op; de nationale jeugdstorm (NJS). Jongens en meisjes tussen de 10 en 18 mogen lid worden van de jeugdstorm maar het is niet verplicht. Als je bij de jeugdstorm wil mag je niet joods zijn. bij de Jeugdstorm vinden ze vinden ze sport en groepsverband heel belangrijk. De leden noemen zichzelf meeuwen en meeuwkes (10-14) en stormers en stormsters (15-18). Net als veel clubs nu kregen ze toen een clubblad, dat blad heette stormmeeuw. Bijna alle leden van de Jeugdstorm zijn kinderen van NSB'ers. Voor de Duitse inval heeft de Jeugdstorm ongeveer 2.000 leden. Tijdens de bezetting worden dat er ruim 12.000. voor de jeugdstorm hadden ze verschillende posters om ervoor te zorgen dat kinderen er ook bij willen komen, hier heb ik twee voorbeelden: Er kwamen ook allemaal boeken over Hitler zoals; Moeder vertel mij nog eens wat over Adolf Hitler. Ze vonden dat een goed kind van Hitler hield C, Waarom zou je NSB lid worden? De meeste Nederlanders haatten de NSB, maat toch waren er veel mensen voor. Ik heb wat zinnen Gevonden die mensen hebben gezegd die voor de NSB waren.

'Er was grote armoede en verdeeldheid in ons land. De NSB keerde zich tegen die schijndemocratie.'

'Het was de daadkracht die me aantrok; het zingen en marcheren; en dat saamhorigheidsgevoel.'

'Ik vond het indrukwekkend dat Hitler van een land met miljoenen werklozen een welvarend land had gemaakt.'

'Ik zag nog maar één keuze: het nationaal-socialisme of de chaos van het communisme.' 'We konden van onze winkel niet leven, en de NSB beweerde dat het voor de middenstanders

beter zou worden.'Met Duitsland aan de macht, gaf het NSB-lidmaatschap goede mogelijkheden om carrière te maken.

'Door het leiderschap konden we bouwen aan een volksgemeenschap. Waar velen moeten beslissen, wordt niets beslist en komt steeds het eigenbelang om de hoek kijken.'

Veel mensen kozen voor NSB omdat de NSB veel dingen had beloofd zodat er minder mensen werkloos zouden zijn, en waardoor mensen minder arm waren. Ook vonden mensen het heel indrukwekkend hoe Hitler de werkloosheid in Duitsland had vermindert, en daarom kozen ze voor NSB. D, Wat deed de NSB?De NSB deed verschillende dingen om de Duitsers de helpen. Eerst waren het hele onschuldige dingen zoals de kranten van de duitster verkopen, maar naarmate de oorlog langer duurde werden de dingen die de NSB deden veel heftiger. Ze deden dingen zoals: Joden verkopen: als NSB'ers erachter kwamen dat iemand mensen in huis had ondergedoken konden ze 2 verschillende dingen doen; meteen naar de Duitsers gaan of een brief je achter laten:

Op het briefje staat: Daar het mij bekend is dat U drie joden

in Uw huis verborgen houdt raadt ikUw aan te zorgen dat er voor Woensdag15 Sept aan de kiosk Coolsingel voor hetpostkantoor een enveloppe met f 750bezorgd is onder letter A.B.C. daarmedeis Uw geheim bij mij veilig. Mocht heter niet zijn dan voel ik mij verplichtanderen maatregelen te treffen.'f750 was in die tijd ongeveer 350 euro. Maar dit waren niet alleen NSB'ers die dit deden er waren ook andere mensen die mensen lieten betalen om niet tegen de vijand te zeggen dat ze iets illegaals hadden. Rood & Zwart De kleuren van de NSB zijn rood en zwart. Rood staat voor bloed (het volk) en zwart voor bodem (het vaderland). De NSB gebruikt dezelfde kleuren als Duitsland. De NSB gebruikt ook de leeuw, de kleur oranje en rood wit blauw, om te laten zien dat ze van het vaderland houden. De NSB-krant heet Het Nationale Dagblad en het weekblad heet Volk en Vaderland. Maar de meeste Nederlanders vinden de NSB'ers landverraders omdat ze voor de Duitsers zijn. Mussert maakt van de NSB een hechte organisatie. Leden krijgen rangen, functies en stamboeknummers. De NSB heeft ook eigen vlaggen, uniformen en strijdliederen. Ook de kleuren van de vlag zijn nageaapt van de Duitsers. Maar heel veel lijkt erop. De NSB'ers hebben een eigen groet "houzee" daarbij die je je rechterarm gestrekt omhoog. Dit is hetzelfde als wat de Duitsers doen alleen die roepen "heil Hitler" Kriegsberichten:

Tijdens de oorlog vechten heel veel Nederlanders voor de Duitsers. Niet alleen vechten ze voor de Duitsers maar er zijn ook Nederlandse verslaggevers die voor de duisters werken. Ze hebben ook een fotocamera waarmee ze foto's maken en schrijven allerlei dingen voor in de tijdschriften voor de NSB. Fotonieuws, Echo, Volk en Vaderland en het Duitse tijdschrift Signaal.

10. Wat doet het verzet? Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn er overal in Europa personen en organisaties die zich verzetten tegen de Duitse bezetters. Ook in Nederland is er verzet. Het verzet, ook wel ‘de ondergrondse’ genoemd, saboteert het beleid van de bezetter door nazi’s en collaborateurs te doden en andere aanslagen te plegen. Ook helpt het verzet Joden, dwangarbeiders en politieke tegenstanders om onder te duiken en verspreidt het illegale kranten met ongecensureerd nieuws over de voortgang van de oorlog. De bezetter wordt op verschillende manieren tegengewerkt. Een zeer riskante onderneming omdat verzetsmensen vaak een zware straf staat te wachten bij ontdekking. Toch ontsnappen er velen dankzij het werk van deze mensen aan de dood, bijvoorbeeld door vervalste documenten. Ook wordt er informatie over de bezetter doorgegeven aan de geallieerden. Hoewel er aan het begin van de Tweede Wereldoorlog nog maar weinigen zijn die het Duitse regime tegenwerken, zijn er tegen het eind van de oorlog steeds meer mensen actief in het verzet. Tijdens de oorlog heeft iedereen bepaalde documenten van de bezetter nodig. Er bestaan bijvoorbeeld documenten om je te kunnen verplaatsen (persoonsbewijzen), om een fiets te hebben, om ’s avonds over straat te gaan en om voedsel te kunnen kopen. Omdat onderduikers illegaal zijn

en dus niet aan deze papieren kunnen komen, vervalst het verzet ze voor ze. In 1942 richt Gerrit van der Veen de Persoonsbewijzen Centrale op. Dit wordt de grootste vervalsingsorganisatie van Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vaak hebben ze vervalste paspoorten en ze maken ook spotportretten. Tijdens de oorlog helpt het verzet ook geallieerde piloten die zijn neergeschoten. Het verzet vangt ze op en helpt ze het bezette Nederland via clandestiene wegen te ontvluchten. De piloten kunnen soms in het geheim met een boot mee of gaan te voet de Pyreneeën over. Op het helpen van geallieerden staan zeer zware straffen. Het verzet werkt tijdens de oorlog met gevaar voor eigen leven om de werkzaamheden van de nazi’s te verstoren en hun positie te verzwakken. Het verzet saboteert spoorlijnen en andere toevoermaatregelen van de bezetter, het registratiesysteem en gebouwen waar Duitsers werken en wonen. Ook infiltreren verzetslieden in Duitse organisaties om te spioneren en het werk van de bezetter van binnenuit te saboteren. Zo saboteren ze de spoorwegen zodat de treinen naar kampen niet verder kunnen, ook vertellen ze geheime informatie door aan het verzet en dat gaat rond. Ook dingen stelen hoort er bij, vaak worden aanval plannen of een plan van een bom gestolen. Wapens, illegale kranten, gestolen bonnen en documenten moeten tijdens de oorlog stiekem worden vervoerd. Koeriersters van het verzet transporteren deze voorwerpen op de meest uiteenlopende manieren. Bijvoorbeeld in een dubbele bodem van een kinderwagen, in een zwangerschapskorset of bij een lijk in een doodskist. Het verzet verzint van alles om niet op te vallen bij de controleposten. Wie betrapt wordt met illegale waar wordt streng gestraft. Daar hebben ze allemaal slimme truckjes voor zo als onder je kindje doen dat in een wagentje licht. Of onder een dikke jurk verstoppen. A, Waren er illegale persen of radio zenders?Na de inval van de Duitsers in mei 1940 ontstaat in Nederland een illegale pers. Bestaande radio-omroepen en kranten mogen namelijk niet langer zelf bepalen welk nieuws ze brengen, maar moeten vertellen wat de bezetter voorschrijft. Mensen kunnen nieuws van de regering in Londen en van het verzet alleen via de illegale pers krijgen. Dit alles moet voorzichtig gebeuren, het verspreiden en bezitten van illegale kranten is streng verboden. 'De Vrije Alkmaarder' is een illegale radio zender net zo als Radio Oranje. Dhr. J. Tas leest het Parool voor. Het joodse echtpaar Tas-Callo zat ten tijde van de oorlog, vanaf 1943, ondergedoken op de zolder van het gebouw van het kadaster te Alkmaar. Radio Oranje is een hele beroemde radio zender dat van uit Engeland werd gezonden. Koningin Wilhelmina heeft een toespraak gehouden. Wilhelmina vluchtte naar Engeland na dat er verteld was dat de Duitsers de Land hadden binnen gevallen. Het was niet meer veilig dus vluchtte ze naar Engeland. Van af daar gaf ze hoop aan mensen die in Nederland zijn, sommige mensen werden toch boos en zijden dat ze weg rende van problemen en haar Land in de steek laat. Op 21 Februari 1942 hield ze een toespraak dat hoop gaf aan alle Nederlanders tenminste dat hoopte ze. B, Welke verzet organisaties waren er?Georganiseerde verzetsgroepen dwarsbomen tijdens de oorlog het beleid van de bezetter. Ze saboteren verbindingen en telefoonlijnen, blazen gebouwen en spoorwegen op, maken gebieden onbruikbaar door ze onder water te laten lopen en spioneren. Soms is verzetswerk ook minder gewelddadig. Het verzet helpt bijvoorbeeld Joden bij het onderduiken, smokkelt bonnen en vervalst legitimatiepapieren. In de laatste bezettingsjaren wordt de oorlog steeds grimmiger. Verzetsmensen gaan in die tijd ook Duitsers en collaborateurs executeren.

De Geuzen (verzet groep). De Schiedammer Bernard IJzerdraat richt direct na de inval van de Duitsers het Geuzenverzet op. IJzerdraat verspreidt het eerste illegale blad getiteld ‘Bericht NO 2.’, waarin hij de arbeidsinzet voorspelt. IJzerdraat richt ook een ‘Geuzenleger’ op om aanslagen te plegen. Hun eerste taak is het verzamelen van wapens. Dit Geuzenleger wordt binnen een jaar na oprichting verraden. Vijftien opgepakte Geuzen, onder wie IJzerdraat, worden op 13 maart 1941 doodgeschoten op de Waalsdorpervlakte. CS6. In de zomer van 1940 richten de broers Gideon en Jan Karel Boissevain de verzetsgroep CS-6 op. CS-6 bestaat voornamelijk uit jongeren en studenten. De naam is afkomstig van het adres waar de verzetsgroep wordt opgericht: Corellistraat 6 te Amsterdam. De groep verzamelt wapens, pleegt sabotage en liquideert collaborateurs. Ook biedt CS-6 hulp aan Joden. Het merendeel van de verzetsgroep wordt begin 1943 na verraad opgepakt en gevangen gezet ze kregen straf. Er waas een brandstichting bij het Rembrandt bioscoop Amsterdam. In de nacht van 25 op 26 januari 1943 werd door leden van de groep CS6 het Rembrandttheater in Amsterdam, waar een Duitse bijeenkomst zou plaatsvinden, door middel van een bom in brand gestoken helemaal verbrand. Tijdens de oorlog strijden nog diverse andere verzetsgroepen ondergronds tegen de bezetting. Belangrijke gewapende verzetsgroepen zijn bijvoorbeeld de Raad van Verzet (RVV) en de Ordedienst (OD), die bestaat uit militairen van het verslagen Nederlandse leger. Met hulp van de regering in Londen wordt voor de financiële ondersteuning van het verzet in Nederland het Nationaal Steunfonds (NSF) opgericht. Dankzij garanties van de regering kan het verzet leningen afsluiten bij banken en bedrijven in Engeland. C, Waarom staakte mensen?Sommige maatregelen van de Duitsers zijn de mensen van het verzet het niet mee eens. In de bezettingsperiode vinden in Nederland drie grote stakingen plaats, waarbij veel gewone burgers uit protest het werk neerleggen. Dit zijn de Februaristaking in 1941, de april/Meistaking in 1943 en een staking van het Nederlandse spoorwegpersoneel in 1944. De bezetter reageert op alle stakingen met harde maatregelen, burgers worden geëxecuteerd of naar de kampen gestuurt. E.n dat wil niemand. Februaristaking. Op 22 februari 1941 vinden in Amsterdam twee grote groepen plaats. 425 Joodse mannen worden samengedreven op het Jonas Daniël Meijerplein en met bruut geweld op transport gesteld naar de concentratiekampen. Uit protest leggen tienduizenden Amsterdammers gedurende de drie dagen daarop het werk neer. Trams blijven staan. Winkels sluiten de deuren. Gemeentelijke diensten, kantoren, scheepswerven, confectieateliers en metaalbedrijven liggen stil. Deze proteststaking breidt zich uit naar andere steden en is nu ook een deel uit de Nederlandse geschiedenis. April/Meistaking. In het voorjaar van 1943 vind de grootste stakingen plaats die Nederland in oorlogstijd kent. Omdat Duitsland aan grote verliezen lijdt, moeten Nederlandse mannen naar Duitsland om daar in de fabrieken te werken. 300.000 mannen worden hiervoor krijgsgevangen genomen. Veel Nederlanders vinden deze maatregel te ver gaan en leggen op 29 april het werk neer. Omdat stakende boeren geen melk meer leveren, wordt deze staking ook de ‘melkstaking’ genoemd. Spoorwegstaking. In september 1944 roept de Nederlandse regering in Londen op tot een spoorwegstaking in Nederland. De staking moet het Duitse troepentransport stilleggen omdat de geallieerden luchtlandingen willen uitvoeren bij Arnhem voor operatie Market Garden. Ruim 30.000 mensen van het spoorwegpersoneel geven gehoor aan de oproep en duiken onder. Helaas valt het resultaat van de staking tegen, omdat de Duitsers eigen treinen en personeel gebruiken voor hun troepenvervoer. Het stilleggen van het spoorwegnet vermoeilijkt daarnaast de tekort aan eten. D, Wat zijn de consequenties?

Als je tegen de Duitse leger werkt (in het verzet) zijn er strenge zegels en straffen. Als je bij het verzet zit kan je zomaar opgepakt worden al heb je niks gedaan. Mensen die opgepakt worden kunnen op verschillende manieren gestraft worden. Of je komt er goed van af en krijgt straf werk of je moet in de gevangenis blijven. Ook dood is een van deze straffen. Soms worden er mensen bij het stadshuis neer geschoten, opgehangen of anders. Sommige mensen worden ook naar kampen gevoerd en daar later vergast. Sommige mensen die bij het verzet zitten en opgepakt worden, sommige van die mensen kunnen dan nog er voor kiezen om bij de NSB te horen, vaak kiezen ze liever de dood dan hun Land verraden.

11. Hoe leefden de joden tijdens de oorlog? Tijdens de oorlog was het leven voor de joden erg zwaar. Er zijn dan ook heel veel joden overleden tijdens de oorlog, in totaal waren dit er (ongeveer) 6 miljoen. Net voor dat de oorlog begon leefden er rond de 140.000 joden in Nederland, de meeste woonden in Amsterdam deze joden hadden door heel Nederland hun eigen gemeentes en synagogen (een synagoog is in het jodendom een gebeds en gemeenschapshuis waarin bijeenkomsten worden gehouden), voor de oorlog hadden de joden het dus helemaal niet zo slecht en er waren toen ook (bijna) geen mensen die daar een probleem mee hadden (in Nederland dan, in andere landen was er wel al Jodenhaat), maar tijdens de oorlog wel. Tijdens de oorlog was het voor de joden heel erg zwaar, voor de andere mensen natuurlijk ook wel, want die zaten ook in de oorlog en dat is natuurlijk nooit leuk maar voor de joden was het toch nog net iets anders want tijdens de oorlog was er een hele erge Jodenhaat, deze haat was er al voordat Hitler aan de macht kwam (alleen bijna niet in Nederland) maar kwam wel vooral doordat Hitler de joden de schuld gaf van dat ze de eerste wereldoorlog hadden verloren, maar ook omdat hij de joden de schuld gaf van alle andere problemen die ze toen in Duitsland hadden. De joden werden tijdens de tweede wereldoorlog door de nazi's vervolgd en vermoord, dat werd de Holocaust genoemd, en die word nu nog steeds elk jaar herdacht. De Holocaust is dus de Jodenvervolging tijdens de tweede wereldoorlog, het gaat hier om de joden die door de (vooral) Duitsers werden vervolgd en vermoord, maar er zijn ook andere landen die hieraan mee deden. en dit is ook de bekendste jodenvervolging die er was, er is namelijk altijd al jodenvervolging geweest, alleen dan wel door andere religies en volken. De holocaust is niet in Duitsland begonnen, maar in Oost-Europa. Bij de inval in Polen (in het jaar 1939) traden de nazi's (de nazi's waren de mensen die zich bij de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij aan hadden gesloten, Hitler was toen hun 'leider' dit waren dus de mensen die ook mee deden aan de jodenvervolging, deze mensen vervolgden en vermoordden de joden) al erg gewelddadig op, speciale 'Einsatzgruppen' hadden toen tienduizenden Polen vermoord, waaronder ook veel joden hoorden. Tijdens de inval in de Sovjet-Unie (afgekort USSR, is een vroegere communistische staat in Europa en Azië, dit was een staat waarin de mensen vonden dat de wereld oneerlijk was/is), die ook wel bekent is al 'operatie Barbarossa' werd het nog erger, toen gingen de Einsatzgruppen en de gewone Duitse politiebataljons over naar het vermoorden van grote groepen joden, communisten, krijgsgevangenen, Sinti en Roma, de meeste slachtoffers hiervan waren burgers. De Einsatzgruppen speelden een grote rol in het vermoorden van de joden in het Oosten, zoals de nazi's dat noemen. Het doodschieten van de slachtoffers (waaronder de joden) bleek moeilijker te zijn dan dat het leek, het kostte heel erg veel tijd en het zorgde ook nog voor psychische spanning bij de soldaten en de agenten. Daarom werd er toen gezocht naar andere manieren om de slachtoffers te vermoorden. Bij het 'euthanasieprogramma' waren er al dingen geprobeerd met vergiftiging door koolmonoxide en er waren daar ook nog dingen geprobeerd met vergassingswagen, die wagens hadden de uitlaatpijp naar binnen gericht waardoor de mensen die er in zaten dood gingen door verstikking.

In het najaar van 1941 werd eerst op de Russische krijgsgevangenen geëxperimenteerd met Zyklon B, dat is een bestrijdingsmiddel voor ongedierte dat zodra het in de open lucht komt een blauwzuurgas afgeeft. Vanaf begin 1942 werd dit bestrijdingsmiddel in het vernietigingskamp 'Auschwitz' gebruikt voor het vermoorden van de joden, Sinti en Roma. Er is heel erg lang gedacht dat op 20 januari 1942 de beslissing van de Holocaust is genomen, maar die beslissing is eigenlijk al eerder genomen. Op 20 januari 1942 was er wel een bijeenkomst waarin werd besproken hoe ze de Holocaust precies gingen uitvoeren.Adolf Eichmann kreeg de opdracht om de moord op de joden logistiek (qua organisatie) mogelijk te maken. Vanaf dat alles over de Holocaust was uitgewerkt werden er vanuit alle bezette landen en Duitsland zelf de joden naar de vernietigingskampen gebracht, dit waren de kampen zoals: Auschwitz, Sobibor, Treblinka en Majdanek. Daar werden de joden dan in de gaskamers vermoord, vaak werden ze eerst nog wel (tijdelijk) als slaven gebruikt en moesten ze in de werkkampen en/of de gaskamers werken. In deze vernietigingskampen zijn heel veel joden vermoord, in alleen kamp 'Auschwitz' zijn er al meer dan 1 miljoen joden vermoord (en dan zijn er ook nog andere vernietigingskampen waarin ook nog heel veel joden zijn vermoord). Er zijn ook nog andere groepen (buiten de joden) vermoord in deze vernietigingskampen, van deze groepen waren de nazi's alleen bij de Sinti en Roma op een vergelijkbare vernietiging uit. A, Voor joden verboden!Veel gebieden werden voor Joden verboden zo stond het op de bordjes, ze mochten niet meer in zwembaden, sport zaken, parken, winkels, bioscopen, bibliotheken en zelfs nog veel meer, elke maand werd er wel weer wat nieuws verzonnen waar ze niet mochten komen. Joden mochten zelfs niet eens reizen zonder een vergunning. Uiteindelijk waren zelfs cafés en stranden voor de joden verboden, wat ze wel allemaal niet mochten in die tijd. B, Waarom waren er plekken verboden voor Joden?Al deze plekken waren verboden voor de Joden omdat de Nazi's vonden dat de Joden minder waard waren dan de zogenaamde 'echte' Duitsers, door al deze dingen die de joden niet mochten en dus ook niet konden doen en/of hebben werden de joden steeds verder geïsoleerd (dat betekent dat de joden werden afgezonderd van de omgeving waarin zij leefden en dat ze dus eigenlijk een soort van buitgesloten werden) en dat was ook precies wat de Nazi's wouden en dat is dan ook waarom de Nazi's deze regels (die de Neurenberger Rassenwetten werden genoemd, dat betekent dat het wetten waren die tegen de Joden waren, eigenlijk waren dit dus gewoon anti-joden wetten waardoor het Joodse volk werd buitengesloten/geïsoleerd) hadden bedacht waardoor de Joden dus eigenlijk bijna niks meer mochten en konden doen, de Nazi's wilden dit omdat de groep Joden daardoor een heel erg kwetsbare groep werd. C, Joden ster!Iedereen moest tuurlijk de Joden kunnen herkennen, ze kregen een gele davidsster met er op Jood, ze moesten deze zelf halen en zelf uitknippen en ook zelf op een zichtbare plek op hun jas of kleding naaien. Het ergste is nog dat ze de sterren niet eens gratis kregen, voor een ster moesten ze een textiel zegel inleveren en 4 cent erbij betalen. Er waren wel Joden die het weigerden om een ster te dragen, maar het werd wel snel duidelijk dat het echt levend gevaarlijk was. Stel je werd betrapt met geen Joden ster en je was een Jood werd je opgepakt en je kwam ook nooit meer terug. D, Onderduiken?Joden moesten ook onderduiken van wegen dat ze de kans hadden om opgepakt te worden en vervoerd werden naar de kampen, of wat de Duitsers zijden opgehaald voor te werken. Er waren veel anderen Joden die ook onderdoken daarom zaten de kelders vaak bom vol met joden, ze mochten soms als ze op een boerderij onderdoken werken op het weiland dat was tuurlijk voor hun super fijn,

maar dat was niet zonder risico, de NSB liep tuurlijk nog altijd rond en als je dus verraden werd dan had je een probleem, je werd dan opgepakt en naar kampen gebracht niet echt leuk dus. E, Joden wijken.In de oorlog waren er ook Joden wijken, deze wijken zo als de naam zegt waren speciaal voor joden, er woonden daarom ook alleen joden in, het werd tuurlijk zo wel makkelijker gemaakt voor de Duitsers om Joden op te pakken en naar de kampen te brengen. In deze wijken werden gewoon trouwerijen gehouden en er waren winkels speciaal voor de Joden, eigenlijk alles wat je in je dagelijks leven mee maakten, ook al hadden de Joden tuurlijk door dat er ooit een einde aan zo komen.

F, Waarom werden Joden zo gehaat in de WO IIDe Joden werden voor veel dingen schuldig gemaakt, zo als de reden dat de Duitsers hebben verloren in de WO I, ze werden ook beschuldigt van de armoeden in Duitsland na de WO I, terwijl de Joden er helemaal geen schuld aan hadden. Door de schuld te geven creëerden Hitler wel een vijandbeeld naar de Joden, volgens de Nazi's was de oplossing om de joden uit de samenleving te verbannen. Met deze boodschap heeft Hitler het voor elkaar gekregen m in 1932 te winnen met de verkiezing. Hitler heeft zelf de Joden haat niet uitgevonden, hij gebruikten antisemitische (discriminaties iets voor Joden) ideeën die al heel langer bestonden, volgens Hitler en de Nazi's waren er verschillenden rassen van mensen, en er was dus een ruzie tussen de rassen, volgens de nazi's waren de Joden een zwak, gevaarlijk, minder waardig ras. Hitler heeft dus allemaal dingen de schuld gegeven aan de joden wat ze niet hebben gedaan zo zijn de meesten mensen Joden gaan haten, ze kwamen daar door moeilijker aan onderduik plekken en eigenlijk moeilijker aan alles, wand niemand vertrouwden de Joden in die tijd, en dat kwam dus door dat Hitler hun de schuld gaf van de meesten dingen die niet goed zijn. G, Wat is een vernietiging kamp?Dit was een concentratie kamp deze kampen waren eigenlijk gemaakt om zo veel mogelijk mensen die er in kwamen te doden, ze staan ook wel bekent als doden kampen, ze hadden dus manieren bedacht om joden te vernietigen, dit waaren dus de kampen waar ze nooit weg kwamen wand ze werden gewoon gedood, in dezen kampen werden de zwakste mensen meteen vergast en de sterkeren werden gebruikt voor zwaar werk te verrichten in de kampen. Eigenlijk was het gewoon als je zwak was ging je dood. En de kleding werd onderzocht voor kostbare dingen, als dat gedaan werd moesten de werkers alles sorteren. In Polen waren er veel van deze kampen, Auschwitz die kun je nu bezoeken, maar je moet er rekening mee houden dat het echt heel heftig is om daar tuurlijk te komen. H, Wat is een werk kampEen werk kamp was eigenlijk heel wat anders, deze kampen werden in de jaren 30 gebouwd na de 1ste wereld oorlog, het waren kampen voor werklozen arbiters, door de overnamen van Nederland door Duitsland werden ze overgenomen door de Duitsers, in de kampen moesten toen de Joden zwaar werk doen terwijl ze niet goed behandeld werden. Kampen dienden ook als doorgang punt naar de vernietiging kampen. I, Wat gebeurden er in kampen met de Joden?Joden werden naar kampen gebracht in de 2de wereld oorlog, maar hoe ging dat eigenlijk?

Vaak hier in Nederland werden ze eerst naar kamp Westerbork gebracht dat is een doorgangskamp dat betekend dat je daar dus even voor een tijdje blijft en dan ergens anders heen word gebracht. Het kon zijn dat je lang in Westerbork zat maar het kon ook zijn dat je er juist kort zat, het kon zelfs zijn dat je meteen door vervoerd werd naar de werk of vernietiging kampen. In Westerbork was het blijkbaar redelijk lux nog, maar iedereen wist tuurlijk wel dat er iets ging gebeuren, en toch probeerden de Duitsers iedereen wijs te maken dat ze gingen werken in het Oosten. Uiteindelijk word je dus vanuit Westerbork naar een ander soort kamp gebracht, zo als het vernietiging kamp Auschwitz in Polen, maar hoe ze gingen maakte het niet beter. De Joden moesten in beesten wagens met vaak meer dan 80 mensen in een zo'n wagen met een emmer water en nog een emmer die dan een wc voor moest stellen, ze zaten zo echt heel lang in de beestenwagens soms wel eens een paar dagen, het was ook wel eens dat er mensen tijdens de reis overleden, stel je voor iemand overlijd recht voor je neus en je zit helemaal op gefrot dus je kan niet eens helpen of bewegen. Eenmaal de reis overleefd dan nog het kamp en aangezien ze in Auschwitz de mensen wijs maakten dat als ze werkten ze vrijheid kregen, werkten iedereen zichzelf de dood in, maar weer veder bij het aankomen in het kamp. Eerst word iedereen op een rijtje gezet ze gaan dan aanwijzen waar je na toe moet, ze kiezen dan de sterksten uit en die mogen werken, de minder sterken wat meestal de vrouwen zijn gaan vaak meteen richting de gas kamers, maar wat hun dachten is dat ze lekker gingen douche, hier werd je soms meteen vergast maar je had ook soms dat je nog even een paar nachten en dagen in je Barak, maar die barakken waren niet bepaald lux je sliep op houten planken met soms een beetje stro, ze sliepen met honderden in een barak het was dus echt heel krap. Vaak werden de familie leden wel bij elkaar gedaan. Als je naar de werk ploegen moest dan leefde je ook niet bepaald fijn, je kreeg bijna nooit eten, en als je eten kreeg dan was dat vaak gewoon een kleine droge boterham, je zag vaak ook dat de mensen super veel honger hadden en heel dun, ze werden ook snel ziek, wand je hebt tuurlijk eten nodig. Kwa water betreft kreeg je met je eten een klein kannetje met water waar je het mee moest doen, het was daarom dus dat veel mensen verhongerden of uitdroogden. Je kon ook ziek worden met het werken je eet weinig en drinkt weinig en je werkt super hard, de meesten mensen zijn dood gegaan door verhongering/uitdroging of ze waren ziek. Ook als je werkten sliep je in barakken en die waren net zo vuil en slecht onderhouden als de anderen. Ze moesten ook gestreepte pakken aan en daarbij werden ze vaak ook kaal geschoren.