MasterToekomstgericht OnderwijsIselinge Hogeschool • Hogeschool iPabo • Hogeschool de Kempel • Marnix Academie

2018-2019

Master Toekomstgericht Onderwijs 3

Voorwoord

Vind jij het belangrijk dat leerlingen onderwijs krijgen dat aansluit bij de maatschappij van nu én de toekomst? Wil jij de creatieve, innovatieve en probleemoplossende mogelijkheden van leerlingen leren aanboren? Wil je leren om vernieuwend onderwijs te ontwerpen en te implementeren? Met de Master Toekomstgericht Onderwijs ontwikkel je je tot onderwijsarchitect van vernieuwend onderwijs. Je leert hoe je met moderne leer-middelen uitdagend, toekomstgericht onderwijs ontwerpt voor alle leerlingen.

Technologische ontwikkelingen als social media, robots en tablets zijn niet meer weg te denken uit ons dage-lijks leven. De voortgaande technologisering zal in alle aspecten van de maatschappij doordringen en deze veranderen. Door het overweldigende informatieaanbod in de samenleving verliezen routine en stabiliteit aan waarde en neemt het belang van wendbaarheid en creativiteit toe. Het is de taak van het onderwijs om kinderen optimaal voor te bereiden op zelfstandige deelname aan de maatschappij en een dynamische arbeids-markt. Toekomstgericht onderwijs vraagt van leraren dat zij slim omgaan met de trends die op hen afkomen. In de Master Toekomstgericht Onderwijs ontwikkel je competenties waarmee je vormgeeft aan de nieuwe beroepsrollen van de leraar. Je leert maatschappelijke, technologische en onderwijskundige ontwikkelingen op waarde te schatten en te implementeren in je eigen onderwijspraktijk.

De masteropleiding is ontwikkeld door Radiant Lerarenopleidingen, een samenwerkingsverband van pabo’s en hogescholen in Nederland. Bij deze master zijn betrokken: Hogeschool Iselinge in Doetinchem, Hogeschool de Kempel in Helmond, de Marnix Academie in Utrecht en Hogeschool iPabo in Amsterdam en Alkmaar.

In deze brochure lees je meer over de inhoudelijke opzet van de Master Toekomstgericht Onderwijs. Mocht je meer informatie willen, neem dan gerust contact op met het secretariaat.

5

Inhoudsopgave

1. Waarom de Master Toekomstgericht Onderwijs? 7 Maatschappelijke noodzaak 7 Gevolgen voor het onderwijs en voor de leraar 7 De Masteropleiding Toekomstgericht Onderwijs 7

2. De opleiding 8 Beroepsrollen van de leraar toekomstgericht onderwijs 8 Modules binnen de opleiding 8 2.1 Eerste jaar 9 Module 1: Visies op leren en ontwikkeling in de maatschappij 9 Module 2: Gepersonaliseerd leren & learning analytics 9 Module 3: ICT en (sociale) media in het onderwijs 9 Module 4: Ontwerpgericht onderzoek 9 Module 5: Internationalisering 102.2 Tweede jaar 11 Module 6: Het ontwerpen van uitdagende leerarrangementen 11 Module 7: De expertleraar (vrije keuze) 11 Module 8: Burgerschapsonderwijs 11 Masterthesis 112.3 Lintmodule van het eerste en het tweede jaar 12 De persoonlijke lijn 122.4 Didactische opzet 13 Werkvormen 132.5 Toetsing 142.6 Kerncompetenties 14

3. Praktische informatie 15 3.1 Doelgroep, instroom en uitstroom 153.2 Tijdsbesteding, locatie, data, kosten en aanmelding 15

Master Toekomstgericht Onderwijs 7

1. Waarom de Master Toekomstgericht Onderwijs?

Hoe kun je als leraar je leerlingen voorbereiden op een maatschappij waarvan we nu nog niet weten hoe die eruit zal zien en op een beroep dat nu wellicht nog niet bestaat? Hoe boor je de creatieve, innovatieve en probleemoplossende mogelijkheden van leerlingen aan? Met de Master Toekomstgericht Onderwijs ontwik-kel je je tot een excellente leraar die met moderne (digitale) middelen uitdagend onderwijs kan ont-werpen.

Maatschappelijke noodzaakDe samenleving ontwikkelt zich in hoog tempo naar een globaliserende kennis- en netwerksamenleving, waarbij technologische ontwikkelingen elkaar razend-snel opvolgen. In diezelfde samenleving wordt nadruk gelegd op het belang van persoonlijke groei en op het stimuleren van mensen om actief bij te dragen aan de kwaliteit van de veranderende samenleving.

Uitdagende leeromgevingen houden leerlingen be-trokken bij het onderwijs en bereiden ze voor op een toekomst waarvan we niet weten hoe die eruit zal zien. Om persoonlijke groei te stimuleren maken leraren ge-bruik van data om gepersonaliseerd leren mogelijk te maken en onderwijs van hoge kwaliteit te ontwerpen.

Gevolgen voor het onderwijs en voor de leraarBij toekomstgericht onderwijs verschuift de verant-woordelijkheid van de leraar gedeeltelijk van kennis-overdracht naar het begeleiden van het leerproces van de leerling. De leerling krijgt ruimte om actief, zelfstandig en in samenwerking met anderen kennis en vaardigheden te verwerven. De onderwijsbehoef-ten van de leerling staan centraal als het gaat om het volgen van de voortgang van de leerling. Leraar en leerling zijn learning partners en vullen dus steeds sa-men het leerproces in. Hierbij worden informatievaar-digheid en technologie ingezet voor onderwijskundige doelen. Dit vraagt van leraren kennis en kunde met betrekking tot bijvoorbeeld digitale toepassingen in het onderwijs, de 21e-eeuwse vaardigheden en onder-zoekend en ontwerpend leren.

De masteropleiding Toekomstgericht OnderwijsSpeerpunten in de masteropleiding Toekomstgericht Onderwijs zijn: • het vormgeven aan persoonlijk meesterschap in

relatie tot toekomstgericht onderwijs;• het vergaren en delen van informatie;• het ontwerpen van onderwijs op basis van

onderzoek.

De Master Toekomstgericht Onderwijs past in het beleid van het ministerie van Onderwijs om te zor-gen voor hoger gekwalificeerde leraren in scholen. Deze masteropleiding is een logisch vervolg op de bachelorstudie Leraar basisonderwijs. Ook docenten in het voortgezet onderwijs, mbo en hbo kunnen deze masteropleiding volgen. Een master is voor veel besturen een voorwaarde om door te stromen naar een hogere functieschaal.

Master Toekomstgericht Onderwijs 9Radiant 8

Veranderde beroepsrollen bij toekomstgericht onderwijs

MesoIk als netwerker binnen en buiten de school

Ik als informatie-manager in de school

Ik als inspirator in de school

Micro Ik als pedagoog in relatie tot de leer-lingen in de groep

Ik als onderzoeker in de groep

Ik als ontwerper in de groep

Macro Ik als wereldburger in de maatschappij

Ik als trendwatcher in de maatschappij

Ik als maatschap-pelijk betrokken onderwijsontwerper

Persoonswerker Kenniswerker Onderwijsarchitect

2. De opleiding

Beroepsrollen van de leraar toekomstgericht onderwijsHet veranderende beroepsbeeld van de leraar vraagt om nieuwe beroepsrollen. In onderstaand model zijn de drie nieuwe beroepsrollen van de leraar – die van persoonswerker, kenniswerker en onderwijsarchi-tect – uitgewerkt. Tijdens de opleiding leer je hoe je binnen je eigen groep (op microniveau), binnen je

eigen school (op mesoniveau) en binnen de samenle-ving in zijn geheel (op macroniveau) vormgeeft aan deze rollen. De focus in de Master Toekomstgericht Onderwijs ligt op de leraar als onderwijsarchitect. Om een goede onderwijsarchitect te zijn is het voorwaardelijk dat je ook persoonswerker en kennis-werker bent. De drie beroepsrollen zijn in die zin met elkaar verweven.

Modules binnen de opleidingDe opleiding is verdeeld in acht modules:1 Visies op leren en ontwikkeling in de maatschappij 2 Gepersonaliseerd leren & learning analytics 3 ICT en (sociale) media in het onderwijs4 Ontwerpgericht onderzoek5 Internationalisering 6 Ontwerpen van uitdagende leerarrangementen 7 De expertleraar: vrije keuze 8 Burgerschapsonderwijs

Naast de modules loopt de persoonlijke lijn als lintmodule. De opleiding wordt afgesloten met een masterthesis.

Onderstaand schema geeft de inhoud van de mas-teropleiding Toekomstgericht Onderwijs beknopt weer. Hieronder wordt een toelichting gegeven op de inhoud van de verschillende modules.

2.1 Eerste jaar

Module 1: Visies op leren en ontwikkeling in de maatschappijWat is goed onderwijs? Je start de module met het onderzoeken van deze vraag. Je bekijkt welke internationale en nationale perspectieven en visies op deze definitie bestaan in historische en maat-schappelijke context. Is de maatschappij inderdaad snel aan het veranderen? Moeten we kinderen anders dan nu voorbereiden op deelname aan deze snel veranderende maatschappij? En zo ja, hoe dan? Welke invloed hebben de verschillende stakeholders op het onderwijs (bijvoorbeeld het politieke en bestuurlijke stelsel)? Je onderzoekt wat toekomstgericht onder-wijs eigenlijk inhoudt en wat dit betekent voor de inrichting van het onderwijs.

Ook wordt onderzocht welke rollen en vaardigheden van de leraar hierbij passen. Je wordt uitgedaagd een persoonlijke visie op toekomstgericht onderwijs te formuleren.Dagelijks staan we versteld van nieuwe technologi-sche ontwikkelingen en de mogelijkheden die deze ontwikkelingen met zich meebrengen. Hoe kunnen scholen een keuze maken in alle trends die op hen af komen? Omgaan met die vernieuwingen vraagt om leraren die kritisch denken, nieuwsgierig zijn, analytisch vermogen bezitten en planmatig kunnen handelen.

Je leert in module 1 visies en perspectieven op goed onderwijs en trends te onderzoeken. We starten op macroniveau door te kijken naar veranderingen in de maatschappij. Vervolgens gaan we naar mesoniveau: wat betekenen die veranderingen voor het onderwijs? Uiteraard brengen we dit verder naar microniveau: wat is dan mijn persoonlijke visie op toekomstgericht onderwijs en wat betekent dat voor het onderwijs in mijn groep? Voorbeelden van onderwerpen die in latere modules verder (kunnen) worden uitgewerkt zijn: gepersonaliseerd leren (module 2), ICT-trends (module 3) en ontwerpmodellen voor toekomstge-richt onderwijs (module 6).

Module 2: Gepersonaliseerd leren & learning analyticsGepersonaliseerd leren wordt in het huidige basison-derwijs steeds vaker toegepast. Tablets, Snappet en Gynzy worden bijvoorbeeld gebruikt voor rekenen en taal. Doelstelling van toekomstgericht onderwijs

is om de leerling eigenaar te maken van het eigen leerproces, waarbij de leraar de rol van begeleider aanneemt. Voorwaarde hierbij is dat de leraar de leerlijnen kent en gebruikt als leidraad in het gesprek met de leerling over vervolgstappen in het onderwijs. Uit onderzoek blijkt dat de processen om de leer-lingen daadwerkelijk stappen te laten maken in de eigen ontwikkeling lang niet altijd gezet worden door leraren. In deze module wordt daarom ingezoomd op het concept gepersonaliseerd leren. Het gaat daarbij om onder meer om het stimuleren van zelfregulatie bij leerlingen en het geven en ontvangen van goede feedback. Daarnaast wordt in de module ingegaan op de verschillende ICT-hulpmiddelen en ga je vanuit alle theoretische kennis die opgebouwd wordt in deze module een ontwerpgericht onderzoek uitvoeren in de eigen praktijk.

Module 3: ICT en (sociale) media in het onderwijsIn diverse trendrapporten wordt geschreven over de vele ICT-toepassingen die onze samenleving drastisch veranderen en gaan veranderen. Hoe kunnen we leerlingen goed voorbereiden op de snelle techno-logische ontwikkelingen? En hoe kunnen we in het onderwijs zo goed mogelijk gebruik maken van deze ontwikkelingen, zodat technologieën gebruikt kun-nen worden voor didactische verrijking en leerlingen worden uitgedaagd hun capaciteiten te ontwikkelen? Je onderzoekt huidige trends en ontwikkelingen in de digitale wereld en gebruikt een netwerk om je een beeld te vormen van de rol van technologische toe-passingen bij toekomstgericht onderwijs. Vervolgens worden de implicaties van de ontwikkelingen voor de eigen school onderzocht. Je wordt in deze module uitgedaagd om verschillende ICT-ontwikkelingen of technologische toepassingen te gebruiken in je eigen groep. Hiermee wordt aan de leerlingen een aantal 21e-eeuwse vaardigheden aangeleerd, en je laat zelf ook zien deze vaardigheden te bezitten.

Module 4: Ontwerpgericht onderzoekDeze module loopt als een lint door de eerste drie perioden heen en is nauw verweven met de overige module-inhouden. Tijdens de bijeenkomsten worden de principes van ontwerpgericht onderwijsonder-zoek besproken in het licht van de module-inhouden waarmee je op dat moment bezig bent. Verschillende onderzoeksmethodieken worden gerelateerd aan

1e jaar 2e jaar

Persoonlijke Lijn 1 (5 ECTS) Persoonlijke Lijn 2 (5 ETCS)

Masterthesis (10 ECTS)

M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 M8

(5 ECTS) (5 ECTS) (5 ECTS) (5 ECTS) (5 ECTS) (5 ECTS) (5 ECTS) (5 ECTS)

Totaal 60 ECTS

1 ECTS = 28 studiebelastingsuur

Inhoud masteropleiding Toekomstgericht Onderwijs

Master Toekomstgericht Onderwijs 11Radiant 10

2.2 Tweede jaar

Module 6: Het ontwerpen van uitdagende leerarran-gementenIn de vorige modules heb je meerdere malen een opzet gemaakt voor een educatief ontwerp, passend bij de kenmerken van toekomstgericht onderwijs. In deze module staat het ontwerpen en uitvoeren van uitdagende leerarrangementen op microniveau cen-traal. Dat betekent dat het ontwerp volledig ontwik-keld wordt, samen met de leerlingen, en vervolgens wordt uitgevoerd en geëvalueerd. Je experimenteert daarvoor met een aantal moderne ontwerpmetho-dieken, passend bij het leren in de 21e eeuw, zoals Design Thinking, Ontwerpend en Onderzoekend leren en de cyclus van uitdagend onderwijs. Als onderwijsarchitect van toekomstgericht onder-wijs onderzoek je je doelgroep en haar context, en ontwerp je samen met de leerlingen passende en geïntegreerde leerinterventies waarin aandacht is voor het ontwikkelen van de 21e eeuwse vaardighe-den (SLO, 2016). Als toekomstgerichte leraar onder-zoek je welke nieuwe mogelijkheden (ICT, nieuwe media, andere middelen) eventueel effectief ingezet kunnen worden. Het functioneel inzetten van techno-logieën (ICT) voor het organiseren, plannen, evalue-ren, geven van feedback en ter ondersteuning van het leren, komt uitgebreid aan bod.

Module 7: De expertleraar (vrije keuze)Dit is een vrije keuzemodule. In het kader van emer-gent teaching bepaal je voor deze module je eigen leerdoel en maakt je een planning van de activiteiten die je gaat ondernemen en de opbrengst die je gaat ontwikkelen in het kader van de module. Centraal staat in ieder geval een zowel theoretische als prak-tische benadering van toekomstgericht onderwijs. Je kiest een leerdoel uit voor jezelf en/of voor je groep, passend binnen toekomst-gericht onderwijs. Je maakt een plan en voert dit plan uit. Je wordt begeleid bij de opzet en uitvoering hiervan door een docent.

Module 8: BurgerschapsonderwijsHet hedendaagse onderwijsbeleid is sterk gericht op cognitieve prestaties. Veel scholen hebben het gevoel dat ze worden overladen met vragen om van alles verplicht in hun onderwijsaanbod op te nemen. Wat is nu de taak van het onderwijs in deze veran-derende samenleving? Ook stijgt in deze tijd van verdergaande technologisering en individualisering

het belang van meer aandacht voor de persoonlijke vorming van leerlingen. Hoe kun je hier vorm aan geven binnen het onderwijs? Deze module gaat in op burgerschapsonderwijs en de vraag wat technologisering voor de maatschappij en voor ons onderwijs betekent. Je verzamelt aan de hand van een ethisch dilemma kennis over bur-gerschapsonderwijs. Vervolgens vorm je een visie en bouw je netwerken op rondom kennis over burger-schapsonderwijs. Je wordt uitgedaagd om onderwijs te (her)ontwerpen en te geven dat burgerschap en persoonlijke ontwikkeling van leerlingen stimuleert. Met deze module keer je terug naar het macroniveau waarin de school in de maatschappij centraal staat.

de beroepspraktijk. Hierbij leer je hoe het doen van onderzoek zich verhoudt tot de rollen van de leraar. Je leert ook hoe je de effecten van onderwijsontwer-pen – bijvoorbeeld onderwijs waarin nieuwe tech-nologieën en onderwijstoepassingen een rol spelen – zichtbaar kunt maken, zodat hun meerwaarde voor het onderwijs op waarde geschat kan worden. Aan het eind van het eerste en het begin van het tweede jaar gaat de aandacht uit naar het schrijven van een onderzoeksvoorstel dat als basis dient voor de mas-terthesis. Op basis van een probleemstelling en bijbe-horende onderzoeksvragen en -methodieken wordt, aan de hand van een te ontwikkelen theoretisch kader, zelfstandig een ontwerpgericht onderzoek (de masterthesis) uitgevoerd. Informatie over basison-derzoeks- en informatievaardigheden wordt deels blended aangeboden, zodat je naar eigen behoefte en op eigen initiatief bepaalde onderdelen van de onder-zoeksvaardigheden kunt trainen.

Module 5: InternationaliseringDe landsgrenzen zijn niet langer de grenzen van iemands leefwereld. Bewustwording van de globali-sering en de opmars van internationale en intercul-turele netwerken komt in deze module uitgebreid

aan bod. Om in internationale netwerken te kunnen participeren is het noodzakelijk vanuit verschillende culturele referentiekaders te kunnen denken. Het beheersen van deze vaardigheid is ook voor leerlin-gen, die in veel (internationale) netwerken zullen participeren, van belang.

In een globaliserende maatschappij is het belangrijk dat leerlingen al vroeg leren omgaan met culturele diversiteit. Gedurende de masteropleiding neem je kennis van internationale studies. Daarnaast heb je de mogelijkheid om een internationale studiereis te maken en zowel binnen als buiten de landsgrenzen op zoek te gaan naar een omgeving waarin toekomstge-richt onderwijs wordt vormgegeven. Vanzelfsprekend wordt ingegaan op de rol die digitale middelen kun-nen spelen in internationalisering en de wijze waarop leraren en leerlingen internationale netwerken kun-nen vormen. Zo leer je samen met je leerlingen een cross-cultureel perspectief op het onderwijs aan te nemen en het eigen (culturele) referentiekader in een breder perspectief te plaatsen.

Master Toekomstgericht Onderwijs 13Radiant 12

2.3 Lintmodule van het eerste en het tweede jaar

De persoonlijke lijnIn de persoonlijke lijn staat je eigen professionaliteit als leraar toekomstgericht onderwijs centraal. In deze tijd van doorlopend nieuwe ontwikkelingen moet je keuzes kunnen maken. Een sterke eigen professionele identiteit legt de basis om met veranderingen om te kunnen gaan, om bewust te kiezen en te weten waar je voor staat. Je hebt het nodig om te leren omgaan met de uitdagingen van jezelf als leraar in een com-plexe, innoverende omgeving. Je bent hierbij zelf het belangrijkste instrument dat je inzet voor goed (toe-komstgericht) onderwijs voor je groep en de school. In deze masteropleiding word je gestimuleerd na te denken over jouw persoonlijke visie op toekomstge-richt onderwijs en welke rol jij daarin wilt bekleden. Het leren kennen van jezelf en het ontwikkelen van een sterke professionele identiteit legt de basis voor het kunnen omgaan met de veranderende maatschap-pij. Mensen met een sterke professionele identiteit zijn te herkennen aan een sterke gedreven-

heid, nieuwsgierigheid, passie en de wens om iets toe te voegen aan zichzelf en de organisatie waar zij voor werken.

De persoonlijke lijn bestaat uit drie onderdelen:• begeleide intervisie (onderzoeken van professio-

nele identiteit, communicatie en reflecteren met betrekking tot eigen beroepspraktijk/casuïstiek);

• begeleide leerkring (training van vaardigheden die noodzakelijk zijn voor het uitvoeren van de module opdrachten);

• tutorgesprekken (In deze gesprekken staat de leraar als persoon in relatie tot de studie en de studievoortgang centraal).

Onderwerpen die in de modulen aan bod komen, wor-den in de persoonlijke lijn uitgediept en zijn gericht op: een onderzoekende houding, professionele iden-titeit, reflecteren en communicatie.

Digitale technologieën als inzet voor de masteropleidingBlended learning is onderdeel van de opleiding. Bij het leren via de online leeromgeving wordt gebruik gemaakt van digitale (leer)middelen. Te denken valt aan apps, platforms, websites met uitwerkingen zoals Flipping the Classroom, Massive Open Online Courses (MOOC’s) en online lezingen.

Onderzoekend leren Onderzoekend leren is een belangrijk aspect van de masteropleiding. Je doet gedurende de opleiding onderzoekservaringen op, van enkelvoudig naar meer geïntegreerd onderzoek en sluit de opleiding af met een masterthesis. In het curriculum is lege ruimte ingebouwd ten behoeve van het ontwikkelen van nieuwe initiatieven, het zogenaamde emergent tea-ching of het permeabele curriculum (De Vries, 2016). De Vries beschrijft voor de invulling van vrije ruimte drie basiseigenschappen: het is responsief (vraagt om flexibiliteit en in kunnen spelen op actuele vragen), het is reflectief (vraagt om een onderzoekende hou-ding) en het is interdisciplinair.

WerkvormenDe masteropleiding Toekomstgericht Onderwijs kent verschillende vormen van leren en daarbij behorende organisatieprincipes: startdag, tweedaagse, studie-dagen, onderzoeksnetwerken, begeleide intervisie, begeleide leerkring, tutorgesprekken, zelfstudie, opdrachten in de beroepspraktijk, emergent teaching (ruimte voor eigen leervragen) en externe oriëntatie (het bezoeken van scholen en andere organisaties ter inspiratie).

StartdagDe opleiding start met een startdag. Tijdens de startdag wordt de masteropleiding ingeleid door een inspirerende spreker. Ook worden de competenties en doelen van de eerste module besproken. Op grond van de eigen leervragen worden onderzoeksnetwer-ken samengesteld. De start van module 1 wijkt af van de overige startbijeenkomsten. Tijdens deze dag staat kennismaken met de groep en de masteroplei-ding centraal. Aan het eind van de bijeenkomst wor-den gericht opdrachten gegeven als voorbereiding op de tweedaagse.

TweedaagseDe eerste module kent een tweedaagse. Tijdens de tweedaagse wordt een inleiding op de eerste module

gegeven en wordt een start gemaakt met module 4 ‘Onderzoek en de persoonlijke lijn’.

StudiedagenElke module kent een aantal lesdagen. De lesda-gen zijn gericht op kennisdeling en kenniscreatie. Voorbereide kennis (door middel van het lezen van literatuur, online opgedane kennis en uitvoeren van opdrachten in de praktijk en reflectie daarop) wordt verwerkt en verdiept tijdens de bijeenkomsten.

Begeleide intervisieIn groepjes wordt onder leiding van een begeleider casuïstiek van de studenten uit de eigen beroeps-praktijk besproken. Uitgangspunt voor de begeleide intervisie is het handelen in de beroepspraktijk.

Begeleide leerkringNaast begeleide intervisie zijn er ook begeleide leerkringen. In de leerkringen worden in groepen vaardigheden geoefend die nodig zijn om de module opdrachten uit te kunnen voeren.

TutorgesprekkenJe persoonlijke ontwikkeling komt in de tutorge-sprekken aan de orde.

ZelfstudieOnder zelfstudie wordt verstaan de activiteiten en opdrachten die door de student thuis of in de praktijk worden uitgevoerd, zowel zelfstandig als in samen-werking met anderen.Kennis wordt onder meer zelfstandig verworven door het lezen van literatuur, online lezingen, online cour-ses en bezoeken van inspirerende organisaties.

Opdrachten in de beroepspraktijkBinnen de praktijk worden opdrachten en onderzoe-ken uitgevoerd. De dilemma’s en opbrengsten wor-den weer bewerkt binnen de onderzoeksnetwerken en de persoonlijke lijn.

Emergent teaching/permeabel curriculumIn het rooster is per periode lege ruimte ingeroos-terd. Leervragen van studenten komen hierin aan bod (emergent teaching). Docenten en studenten kunnen in onderling overleg deze ruimte vullen. In iedere module is er ruimte om te werken aan per-soonlijke leervragen.

2.4 Didactische opzet

De didactiek van de master is gebaseerd op een soci-aal-constructivistische en connectivistische definitie van leren. Daarbij worden de volgende uitgangspun-ten gehanteerd: • De didactiek die van jou als student in de beroeps-

praktijk gevraagd wordt, wordt binnen de master toegepast. Teach as you preach is daarbij het motto.

• Leren is een sociaal proces.

Dit betekent voor de didactiek van de masteropleiding het volgende:

Persoonlijk meesterschapDe persoon van de leraar staat centraal in de oplei-ding. Je onderzoekt tijdens begeleide intervisie jouw eigen normatieve kader en je ontwikkelt jouw persoonlijke beroepsidentiteit. Je onderzoekt hierbij persoonlijke, professionele en ethische dilemma’s.

Activerende didactiekIn de opleiding worden werkvormen toegepast die een actieve leerhouding van jou als student vragen.

Je bent verantwoordelijk voor je eigen leerproces.

Betekenisvol leren Kennis en vaardigheden worden opgedaan in inspi-rerende (buitenschoolse) leerarrangementen. Opdrachten worden uitgevoerd in je eigen beroeps-praktijk. Op deze wijze ontstaat een krachtige leeromgeving.

OnderzoeksnetwerkenDe didactiek van de masteropleiding is zodanig vormgegeven dat je continu leervragen onderzoekt in onderzoeksnetwerken. Deze onderzoeksnetwerken worden op grond van eigen leervragen samengesteld. Samen met je studiegenoten en de docenten volg je een vast protocol bij het beantwoorden van deze leer-vragen. Door middel van (onderzoeks)literatuur wor-den antwoorden op de gestelde leervragen gezocht, die vervolgens weer in de beroepspraktijk getoetst worden.

Master Toekomstgericht Onderwijs 15Radiant 14

2.5 Toetsing

Toetsing is geen doel op zich, maar wordt ingezet ter ondersteuning van het leerproces van de student en om de kwaliteit van de opleiding te bewaken. Elke module wordt afgesloten met een toets, waarin gevraagde competenties door studenten aangetoond

worden. De eindtoets past bij de moduledoelen en beoordelingscriteria. De beoordeling is altijd tweele-dig: wat ging er goed en wat kan nog beter? De toets-opdracht wordt ingezet om het leerproces te volgen en te beoordelen.

3. Praktische informatie

3.1 Doelgroep, instroom en uitstroom

DoelgroepDe Master Toekomstgericht Onderwijs is voor alle leraren.

InstroomVoorwaarden voor toelating tot het eerste jaar zijn:• tenminste een afgeronde bacheloropleiding voor

het onderwijs;• een werkplek die voldoet aan de eisen.

De intakeprocedure bestaat uit een toets op de for-mele ingangseisen (zie hierboven) en een gesprek

tussen jou en de kerndocent waarin de wederzijdse verwachtingen worden afgestemd.

UitstroomDe opleiding is ter accreditatie aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) aangebo-den. Zodra de opleiding is geaccrediteerd ontvang je, na voldoende beoordeling op alle opdrachten en toetsen, de mastergraad Master of Education (MEd).

3.2 Tijdbesteding, locatie, data, kosten en aanmelding

StudielastDe Master Toekomstgericht Onderwijs is een deel-tijdopleiding. De studielast is 30 ECTS per jaar. Dit komt globaal overeen met 840 studie-uren. Inclusief contacttijd is dit per week een gemiddelde studielast van circa 20 uur.

Lesplaats, data en tijdenDe opleiding vindt plaats op Iselinge Hogeschool, Hogeschool iPabo, Hogeschool de Kempel en de Marnix Academie. De duur van de opleiding is twee jaar. Op de Marnix Academie kun je in januari 2018 starten. De studiedag op deze hogeschool is dinsdag van 09.30 tot 16.30 uur. Bij de andere hogescholen begint de opleiding in september 2018. Ga naar de website voor alle data en tijden. Aan het begin van de opleiding is een startdag en een seminar gepland. Na toelating ontvang je het rooster.

KostenDe kosten van de masteropleiding vind je op de web-site: www.marnixonderwijscentrum.nl

AanmeldenAanmelding voor de masteropleiding Toekomstgericht Onderwijs gebeurt in zes stappen:

Stap 1: Je meldt je aan op: www.marnixonderwijscentrum.nlStap 2: Je ontvangt een intakeformulier en wordt uitgenodigd voor een intakegesprek.Stap 3: Het intakegesprek vindt plaats.Stap 4: Je krijgt een definitieve bevestiging van toelating.Stap 5: Je ontvangt een factuur voor het eerste jaar.Stap 6: Je betaalt de factuur voor aanvang van de opleiding.

Voorbereiding op de eerste bijeenkomstJe ontvangt een paar weken van tevoren een uitnodi-ging voor de start van de opleiding. Je kunt je voor-bereiden door de toegestuurde informatie zorgvuldig door te lezen.

InformatieVoor meer informatie, neem je contact op met ons secretariaat.Telefoon: 030 275 35 60E-mail: radiant@hsmarnix.nl Website: www.marnixonderwijscentrum.nl Of benader een van de andere leslocaties:www.iselinge.nl, www.ipabo.nl of www.kempel.nl

2.6 Kerncompetenties

Na afloop van de masteropleiding beheers je de kwa-lificaties, zoals aangegeven in het competentieprofiel en de daarvan afgeleide doelen.

Competentie 1: De student geeft vorm aan zijn persoonlijk meesterschap in relatie tot maatschap-pelijke, onderwijskundige en technologische ont-wikkelingen die een rol spelen bij toekomstgericht onderwijs

Rol: leraar als persoonswerker a De student stelt zich op als lifelong-learning

professional. b De student organiseert de inhoud en assessment

van zijn eigen ontwikkeling.c De student creëert vanuit verschillende disciplines

een (internationaal) lerend netwerk.d De student analyseert en waardeert de effecten

van (inter)nationale maatschappelijke ontwikke-lingen vanuit verschillende perspectieven op de kwaliteit van onderwijs.

e De student beziet zijn analyse en waardering van verschillende onderwijsvisies in het licht van zijn eigen professionele identiteit.

f De student evalueert toepassingsmogelijkheden van technologische ontwikkelingen op het gebied van onderwijs op basis van ethische en filosofi-sche overwegingen.

Competentie 2: De student vergaart en verwerkt op basis van onderzoek informatie die relevant is bij het vormgeven van toekomstgericht onderwijs en deelt die met learning partners.

Rol: leraar als kenniswerker a De student ontwikkelt een visie op toekomst-

gericht onderwijs op basis van analyse van de

context binnen en buiten de school. b De student wisselt kennis uit met learning partners

binnen en buiten de school om vorm te geven aan toekomstgericht onderwijs.

c De student waardeert de bijdrage van en levert een bijdrage aan (inter)nationale formele en infor-mele netwerken binnen zijn beroepspraktijk.

d De student verricht literatuur- en praktijkonder-zoek voor het ontwerpen van toekomstgericht onderwijs.

Competentie 3: De student vertaalt zijn visie op toekomstgericht onderwijs met behulp van onder-zoek naar een onderwijsontwerp.

Rol: leraar als onderwijsarchitect a De student verricht onderzoeksactiviteiten om

de leerlingpopulatie uit de eigen praktijk te analyseren.

b De student waardeert en benut de diversiteit van de leerlingpopulatie uit de eigen praktijk bij het ontwerpen van toekomstgericht onderwijs voor alle leerlingen.

c De student creëert in samenwerking met learning partners een leerklimaat waarin alle leerlingen zich optimaal kunnen ontwikkelen.

d De student stimuleert met zijn onderwijs de ont-wikkeling van de 21e-eeuwse vaardigheden van zijn leerlingen.

e De student maakt een op onderzoek gebaseerde keuze met betrekking tot het inzetten van digitale onderwijstoepassingen passend bij toekomstge-richt onderwijs.

f De student (her)ontwerpt op basis van ontwerp-gericht onderzoek leerarrangementen passend bij toekomstgericht onderwijs.

MasterPassend MeesterschapDriestar hogeschool • Marnix Academie • Thomas More Hogeschool

2018-2019

Aanmelding en informatieTelefoon: 030 275 35 60E-mail: radiant@hsmarnix.nlWebsite: marnixonderwijscentrum.nl

Radiant Lerarenopleidingen is een samenwerkingsverband van negen hogescholen. Binnen Radiant Lerarenopleidingen bundelen wij kennis en kracht op gebieden als onderwijsontwikkeling

en praktijkgericht onderzoek. Radiant Lerarenopleidingen staat voor goed onderwijs vanuit een waardengedreven perspectief en sterke verbondenheid met het werkveld.

radiantlerarenopleidingen.nl