Literature research

VD-H310-08

Samantha Boymans 12082090Jamey van Eijk 12069930Simran Handal 12028126Sanne Krikke 08054452Renate Meeuwsen 12039381Stephanie Terpstra 12077100Rianne de Wit 12024848

Tutor: Barbara WildeboerKlas: VD2.C

InhoudSummary................................................................................................................................................2

Introduction...........................................................................................................................................3

Methods.................................................................................................................................................4

Findings..................................................................................................................................................5

Conclusion..............................................................................................................................................7

Literature................................................................................................................................................8

Appendix................................................................................................................................................9

1

Summary

This literature research is about developments in nutrition for obstipation and irritable bowel syndrome (IBS). Before the results will be discussed, there will be an explanation of the diseases.

Obstipation means constipation in the colon. When someone has obstipation, he defecates less than three times in a week and the defecation is dry and hard. Obstipation has several causes, firstly because someone has a insufficient fiber intake. Fibers stimulate the intestines to work well and provide a good bowel movement. They act like a sponge and absorb water so the defecation stays soft and flexible. Another cause of obstipation is not drinking enough. When someone doesn’t have enough exercise, the intestines won’t be stimulated. The use of some medicines, like sedatives, some painkillers, hypnotics and steel tablets can also lead to obstipation. the final reason for the development of constipation is having other diseases such as food intolerance, food allergy or IBS. (Het Voedingscentrum)

IBS is worldwide one of most recognized functional gastrointestinal disorders with the prevalence of 5% till 20%. Women are more likely to get IBS. IBS is a chronic disease in the intestinal, where the peristalsis is chronically disturbed. The movements in the intestinal go too fast or too slow. This is accompanied by abdominal pain and abnormal bowel movements. The causes of IBS are unknown and there is no deviation visible in the intestinal. Because of these unknown causes, the prevention and treatment are difficult to perform. (Vaiopoulou A)

The main question in this research is what the developments are in the area of food and obstipation and IBS. After a close look to the literature, the conclusion was that it´s hard to find a valuable nutrient to relieve (the symptoms of) IBS, but some nutriënts, like soluble fiber, 20 grams whole linseeds a day, and a diet with low FODMAP (fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols).

2

Introduction

The purpose of this research is to develop a disease-specific nutritional drink for patients with gastro-intestinal problems, and to introduce this into the Dutch market. To achieve this one literature study is completed. The literature study contains the following topics: the medical background of Irritable Bowel Syndrome and constipation, the nutritional problems and the nutritional needs for a patient who suffers from IBS and constipation, the risk/target groups and the necessary characteristics of the disease-specific nutritional drink.

To achieve this, a number of specific questions according to the PICO-line are formulated.

(P) Patient group Which target groups are prone to IBS / Constipation and why? What's the big difference with groups that do not suffer from it? What are the symptoms of Constipation / Irritable Bowel Syndrome

(I) Intervention Which interventions are used within the (clinical) care? Based on the properties, use of resources?

(C) Comparison Are there alternatives outside the appropriate resources? These are also used in the (clinical) care? Can they be used? Combined with regular funds?

(O) Outcome of treatment what are the effects of mainstream and alternative treatments?

Main question

What specific nutrient(s) can reduce the symptoms of Irritable bowel syndrome, with special attention to constipation?

Sub Questions

A. What are the causes and what are the symptoms of IBS?B. What are the nutritional needs for a patient with IBS?C. What are the risk factors of IBS?D. Which current intervention methods are there?E. What is the cause and what are the symptoms of Constipation? F. What are the nutritional needs someone with Constipation?G. What are the risk factors for constipation?

3

Methods

This study is based on a literature research. To deliver a good literature research it is important to use evidence-based literature. In order to get this literature there was searched in Google Scholar, Pubmed, MEDLINE, Scirus, OAIster, science.gov, worldwide science and the BSL vakbibliotheek. The search terms were the causes of IBS/Constipation and its symptoms, the nutritional needs for a patient with IBS/ Constipation ,the risk factors of IBS/Constipation, the features of the risk factors of IBS/Constipation, what kind of characterristics the new product should have, and the current intervention methods of IBS/Constipation. Our literature is also based on Dutch terms as Prikkelbaar darm syndroom, nerveuze dikke darm and obstipatie. With these search terms we answered our sub questions.

4

Findings

What are the causes and what are the symptoms of IBS?

The causes of Irritable Bowel Syndrome are not known. It seems that it has something to do with over activity of parts of the gut, this is a long muscular tube that runs from the mouth to the anus (Kenny). The symptoms of IBS are most likely caused by an combination of factors such as over activity of the nerves or muscles of the gut, an intestinal infection (such as food poisoning), bacteria and infections in the gut. (Maag Lever en Darmstichting)

IBS can give different complaints, such as flatulence, abdominal discomfort , constipation with or without pain or cramps, painless or frequent diarrhea and sometimes less urge to defecate. Other symptoms that a person with IBS may have are diarrhea, nausea, dyspepsia, stinking peasants, anorexia and malaise which may be caused by bacteria. (N.J. Wierdsma)

What are the nutritional needs for a patient with IBS?

Dietary fiber

Dietary fibers are able to reduce the intestinal transit time, which can reduce pain for someone with constipation or IBS. A large intake of insoluble dietary fibers of psyllium is therefore often recommended for patients where additional water binding capacity is deemed favorable. Individual sensitivity to soluble or insoluble dietary fibers decide whether it provides a beneficial effect or not. Due to their high degree of indigestibility, insoluble fiber excite the intestine and stimulate peristalsis and thus activate the intestinal tract. But there are indications that this could be experienced as an irritating feeling. These people are more benefited by soluble fiber. (N.J. Wierdsma)

Probiotica

There has been much research concerning the possible beneficial effects of probiotics for people with IBS (Whorwell, 2007). Probiotics are products that contains large amounts of useful lactic acid bacteria, that have a beneficial effect on intestinal complaints. More research is needed to confirm this beneficial effect. (Maag Lever en Darmstichting)

5

What are the risk factors of IBS?

The risk factors for Irritable Bowel Syndrome are persons over fifty years and a first-degree relative with inflammatory bowel disease, celiac disease or colorectaal-, ovarium- of endometriumcarcinoom among people older than 70 years. (Multidisciplinaire richtlijndiagnostiek en behandeling van het prikkelbare darmsyndroom)

Which current intervention methods are there?

Most patients with IBS are treated with a combination of dietary management, pharmacological management and lifestyle management. It depends on the symptoms of the patients what the changes in those three groups should be. There have been recent studies for treating IBS or the symptoms of IBS, but there is not enough evidence to proof it is completely good or wrong. Results and methods of the studies can be found in the appendix. Those are also the sources on which the conclusion is based.

What is the cause and what are the symptoms of Constipation?

Constipation can be caused by many different causes. Constipation can be caused by lack of physical exercise, insufficient fluid intake, a diet low in fiber and delaying going to the bathroom while highly necessary. Traveling and stress can also contribute developing constipation. Other causes are pregnancy, mental health disorders, colon cancer and the use of certain medications. (NIH: National Institute of Diabetes and Digestive and KidneyDiseases)

The symptoms are usually hard dry stool that is difficult to pass, the feeling that you need to defecate even if you just have done that, the feeling that your bowels are blocked and that someone defecated less than three times a week.

What are the nutritional needs for someone with Constipation?

The Academy of Nutrition and Dietetics advices to consume 25 to 35 grams dietary fibers a day. Drinking enough water and eating enough vegetables and fruits, makes the fiber intake easier and more effective. The following tips are recommended. Drink eight to ten glasses of fluid each day. Consume high-fiber cereals such as bread, pasta and crackers made with whole grains. Vegetables such as broccoli, corn and potatoes will help ease the constipation. Fruits such as berries, prunes and plums increase the dietary fiber intake. Legumes such as kidney beans, soy beans, walnuts and almonds also supply fiber to the diet.

6

Conclusion

The question of this research was ‘What specific nutrient(s) can reduce the symptoms of Irritable bowel syndrome, with special attention to constipation?’. After having a close look at the recent studies that have been done for improvement in symptoms of IBS or constipation, there are several nutrients found which can alleviate the symptoms or improve them. The soluble fibers are helpful for constipation according to the Dutch article ‘Vezels zijn maar weinig effectief bij het prikkelbaredarmsyndroom: een systematische review’. They do not help with relieving the symptoms of IBS, but there are also no negative effects. Next to soluble fibers, linseeds seems to be effective when taken about 20 grams a day. Both whole and ground linseeds are able to improve the symptoms of IBS. In previous studies it was also shown that whole linseeds improve the bowel habit and stool consistency. Another research showed that a low FODMAP( fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols) diet also improves the symptoms of IBS. Unfortunately it doesn’t show any improvement on stool consistency, so it doesn’t help for constipation, but there are also no negative effects. This diet is based on a total restriction of FODMAP’s, which can’t be achieved by only a nutritional drink, but keeping them low in the drink, might also give effect.

7

Literature

Cockerell KM, W. A. (sd). Effects of linseeds on the symptoms of irritable bowel syndrome. Opgeroepen op maart 15, 2014, van PubMed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22690855

Het Voedingscentrum. (sd). voedingscentrum. Opgeroepen op maart 2014, van Prikkelbare Darm Syndroom: http://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/prikkelbare-darm.aspx

Kenny, D. T. (sd). abdominal pain. Opgeroepen op maart 3, 2014, van www.patient.co.uk: http://www.patient.co.uk/health/abdominal-pain-leaflet

Lesley M Roberts, D. M. (sd). A Randomised Controlled Trial of a Probiotic 'Functional Food' in the Management of Irritable Bowel Syndrome. Opgeroepen op maart 11, 2014, van medscape: http://www.medscape.com/viewarticle/802930

Maag Lever en Darmstichting. (sd). Opgeroepen op maart 5, 2014, van www.mlds.nl

Multidisciplinaire richtlijn diagnostiek en behandeling van het prikkelbare darmsyndroom. (sd). Opgeroepen op maart 10, 2014, van NHG: https://www.nhg.org/actueel/nieuws/multidisciplinaire-richtlijn-prikkelbaredarmsyndroom-verschenen

N.J. Wierdsma, D. A. (sd). Opgeroepen op maart 5, 2014, van BSL springer link: http://link.springer.com/bsl

NIH: National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. (sd). obstipation. Opgeroepen op maart 11, 2014, van Medline plus: http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/constipation.html

René Bijkerk, J. M. (sd). Vezels zijn maar weinig effectief bij prikkelbare darm syndroom: een systematische review. Opgeroepen op maart 12, 2014, van huisartsenopleidingutrecht: http://huisartsopleidingutrecht.nl/DMkader/haio_0104/toelichtingen/Documentatie/Prikkelbare%20Darm.pdf

Staudacher HM, W. K. (sd). Comparison of symptom response following advice for a diet low in fermentable carbohydrates (FODMAPs) versus standard dietary advice in patients with irritable bowel syndrome. Opgeroepen op maart 12, 2014, van PubMed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21615553

Vaiopoulou A, K. G. (sd). Molecular basis of the irritable bowel syndrome. Opgeroepen op februari 26, 2014, van PubMed: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24574707

8

9

AppendixResources

Name of the research

Vezels zijn maar weinig effectief bij het prikkelbaredarmsyndroom: een systematische review. (René Bijkerk)

Source

Huisarts en Wetenschap (2005) 48: 754-761

Characteristics of the study

None of the reviews analyzed the outcomes of the soluble and insoluble fibers separated.

The main goal in this mata-analyse is to quantify the effectivity of the different types of fibers by different outcome measures.

Through a search strategy of useful english artikels a bibliography was created.

Through a checklist (with items about blinding of randomization and blinding of patients and clinicians) the quality of the research was scored.

Only RCT’s were used in this analyse. The next outcomeparameters were used: General IBS-symptons, IBS-related stomach ache and IBS-related constipation. Researches that had a combination of fibers and midcation or took any other kind of treatment in practice were ruled out.

The data of the selected artikels was collected and the results pf individuel research of succesful patients out of the artikels where placed in the Cochrane Collaboration Review Manager.

During this analyse Metaview was used.De analyses were executed together for all the individual studies. For the studies regarding insoluble fiber and soluble fiber the analyzes were executed on individual base..

Results General IBS-symptoms In five of the 12 researches a signification error was found (the

10

relative risk was 1,28). There was no signification error found in three of the eight studies of

the effect of soluble fibers. The proportion of succesful treated patients with fibertreatment was

64%. Unsoluble fibers were never as effective as in the Placebo research.

The IBS-symptoms even went from bad to worse. The one and only research of the effectivity of psylliamseed had no

signification error. IBS-related stomach ache. Fibers turned out not to be effective bu treatment.

IBS-related constipation Soluble and insoluble fibers seemed to be effective in this treatment.

Strengths

Weaknesses The quality of life, an important measure, was in none of the studies

included. In three studies the treatment was to short, whereby a high placebo

response has a higher chance. This could have had a negative influence on the results.

In study group was most likely to small, whereby all the study’s results showed heterogenic results.

In two studies the intervention was blinded for patients and theaters (This is very hard when a fiber rich diet is used).

None of the treatments showed a positive effect in the results of the studies.

ConclusionSoluble fibers do not accure to have any effect on general IBS-symptoms. The advice to use more soluble fibers instead of insoluble fibers in a diet, could lead to less general IBS-symptoms and constipation for some patients.

ConclusionLevel of evidence

Valid clinic research with IBS-patients are necessary for the development of evidence-based treatment guide lines.

11

Name of the research

A randomized controlled trial of a probiotic “functional food” in the management of irritable bowel syndrome. (Lesley M Roberts)English study to Probiotic effect on IBS and Constipation

Source Biomedcentral

Characteristics of the study

- Examines response to other publications en investigate the effect of probiotics on complaints due to IBS and constipation- Target group: adults (18-65 years) with mild to severe symptoms-Starting point: What changes occur after 4 weeks during the use of beverage probiotics-Reason: People with IBS experience a reduction in the quality of life. Often they seek (easily accessible) alternatives to diminish the symptoms. For obvious products, which are easily available (For example, in the supermarket) and which could contribute to the reduction of symptoms, such as fortified beverages Probiotics.- Other, less reliable, studies have shown that there has been improvement of the quality of life. Their efforts are of publication bias.- The aim is to establish whether there is a reduction of symptoms as shown in other studies.- The added ingredient was a bifidobacterium

Results The improvements made after 4,8 and 12 weeks in the intervention group and the placebo group do not differ. That is the conclusion drawn that there is no ETP for the attention of these probiotics products.

Strengths Research with a high level of evidence

WeaknessesHigh failure of patients (>50%) during the study period in particular on placebo.

ConclusionThere is no difference in the reduction of symptoms between the group that received probiotic-enriched beverage and the group that received a placebo.

ConclusionLevel of evidence

Double-blind study in which the distribution :50% of milk a substance with a probiotic productand about 50% with a placebo.Research meets the ROME III criteria

12

13

14

Name of the research

Guidelines for constipation of children by the age of 0-18 years old. Studies initiated by the Dutch association of pediatrics (NVK) and the Dutch general practitioner association (NHG). Studies from a research group show if there is any constipation and which medical or nonmedical treatment would be effective.

Source The Dutch association of pediatrics.

Characteristics of the study

- Target group: 0-18 years old with constipation- Target: Optimization of the diagnosis and treatment of children with

constipation.- On the one hand laxatives (medical research)- On the other hand (intestinal rinse with water and salt)- Alternative: Fiber research

Results - Extra fiber intake has no effect.- Extra moisture, no conclusions can be made due to the quality of the research.- Extra physical activity has no positive effect.- No experiments with probiotics means, because the lack of research around probiotics.- Less than five years of toilet training gives a positive result.- In some cases behavioral training helps and supports.- So called “biofeedback training” gives no result at all.- Physiotherapy could work in an additional way with children older than four years old.- Recommendations are made for further research.

Strengths - EVB guidelines will be followed- The group is big enough- Multidisciplinary work group

WeaknessesRome- III criteria is probably not applicable for different patient groups

ConclusionThe interventions have none too little positive effect on the complains. Recommendations are being made to provide further research

ConclusionLevel of evidence

- Use ROME-III criteria- Cross-over study (with placebo groups)- Systematic review of at least two different studies A2 (double blind compared clinic research) EVB guidelines are followed.- The search strategies are evidence based.

Name of the research

Effects of linseeds on the symptoms of irritable bowelsyndrome: a pilot randomised controlled trial (Cockerell KM)

Source

Journal of Human Nutrition and Dietetics

Characteristics of the study

-40 participants-Open randomized controlled study- They compared the results of taking two spoons of whole linseeds a day, two spoons of ground linseeds a day or no linseeds at all. Two spoons of linseed is approximately 24 grams.- participants were in the age of 18-70

Results -The intake of whole linseeds did have effect on the symptom severity. The pain and days with pain were less and the satisfaction with bowel habit was improved.-The intake of ground linseeds did also have effect on the symptom severity. It had possitive effects on the days with pain and bloating. -both of the linseeds did not have any effect on the bowel habit and stool consistency.-earlier studies, however, found that the regular use of ground linseeds over 2-3 months did have effect on the bowel habit and stool consistency

Strengths

Weaknesses-The amount of participants is (too) low for good results. The study itself also refers to the fact that there were too less participants.-The study only last for four weeks, which is actually too short for a good research-The amount of intake of whole linseeds or ground linseeds did differ about 2-4 grams, depending on the weight of one spoon linseed.

ConclusionAlthough this study shows us that linseeds do not change anything of the bowel habit or stool consistency, it does alleviate some of the other symptoms occurring with IBS. Earlier studies showed effect of ground linseeds on bowel habit and stool consistency.

ConclusionLevel of evidence

-All the participants met the ROME 3 criteria for IBS-It’ s an open randomized controlled study-No control groupClassification of medical articles (English) Level B

15

Name of the research

Comparison of symptom response following advice for adiet low in fermentable carbohydrates (FODMAPs) versusstandard dietary advice in patients with irritable bowelsyndrome. (Staudacher HM)

Source Journal of Human Nutrition and Dietetics

Characteristics of the study

-82 patiënts were participating on the research. They were first diagnosed with IBS by their primary care physician, second they were referred for dietary advice and third they had been seen by a dietician for the last 2-6 months for management of their symptoms.-39 patients received standard dietary advice according to the NICE guidance, and 42 patients received a low FODMAP dietary advice. By the last group Fructooligosaccharides, galactooligosaccharides and polyols were restricted.

Results -To determine whether the symptoms had changed, the participants were asked to fill in a questionnaire, answering the questions with ‘no change, or worse’, ‘slightly improved’, ‘moderately improved’, ‘substantially improved’. In general the low FODMAP group had a score of 86% improvement of symptoms score, against only 49% in the standard group.

Strengths -the patients had gone through the same procedure of screening-the patients were seen by a dietitian 2-6 months before the research

Weaknesses-The patients knew whether they were having a standard diet or a low FODMAP diet. This can affect the answers they give on the questionnaire.

ConclusionThe symptoms of IBS are reducing with a low FODMAP diet compared to a standard diet. This is good, although there’s still no evidence that a low FODMAP diet also effects on constipation in patients with IBS.

ConclusionLevel of evidence

Level of evidence 2. It’s a comparing study, without double blind placebo control, the patients knew whether they had the low FODMAP diet or the standard diet.

Sensorisch onderzoekSanutriënt

Stephanie Terpstra, Sanne Krikke, Samantha Boymans,Renate Meeusen, Rianne de Wit,

Simran Kaur, Jamey van Eijk, VD2C

16

InhoudsopgaveInleiding................................................................................................................................................19

Methode...............................................................................................................................................20

Smaaktestformulier..........................................................................................................................22

Resultaten............................................................................................................................................23

Conclusie..............................................................................................................................................25

Discussie...............................................................................................................................................26

17

Inleiding

Om een nieuw product te ontwikkelen wat het goed doet op de markt, is het van groot belang om eerst onderzoek te doen naar de voorkeuren van de consument wat betreft smaak, consistentie en geur. Dit geldt ook voor de ziekte specifieke drinkvoeding voor IBS/obstipatie. Deze drinkvoeding moet zich onderscheiden van andere drinkvoedingen door bepaalde voedingsstof(fen) toe te voegen (of weg te laten) die een voordelige werking heeft/hebben op de klachten van IBS of obstipatie gerelateerd aan IBS. Omdat er voor deze ziekte nog geen specifieke drinkvoedingen zijn, is er nog niet bekend welke smaken en/of consistentie van deze smaken lekker worden gevonden bij de doelgroep. Een goede smaak en sensorische eigenschappen van het product bepalen in hoeverre het product gebruikt, en opnieuw gebruikt gaat worden. Door hier onderzoek naar te doen, kan de voorkeur van de doelgroep worden bepaald. De doelgroep tijdens het onderzoek moet representatief zijn aan de consumenten die het product gaan consumeren. Aan de hand van de resultaten van het onderzoek, kan het product verder bedacht en ontwikkeld worden. Voor dit sensorisch onderzoek is het doel erachter te komen welke consistentie het product gaat krijgen, oftewel een drinkvoeding op basis van melk, of een drinkvoeding op basis van sap. De onderzoeksvraag die hierbij gesteld wordt is ‘Wat is de voorkeur van onze doelgroep voor de consistentie, op sap- of op melkbasis, van de drinkvoeding?’. Voor deze test wordt een van de exotische smaken die op de markt worden gebracht voor de drinkvoeding, namelijk mango, gebruikt.

OnderbouwingHet doel van dit onderzoek is erachter te komen wat de doelgroep prefereert met betrekking tot de consistentie van de drinkvoeding. Het te ontwerpen product krijgt de smaak mango, en het doel van het sensorisch onderzoek is er achter te komen of de consument dit het liefst op basis van melk of op basis van sap drinkt. Dit is belangrijk omdat de consistentie van het product, de smaakbeleving kan beïnvloeden.

18

Methode

Er is gekozen voor een hedonisch onderzoek. Hedonisch onderzoek is gebaseerd op gevoelsmatige aspecten. Er wordt dus alleen gekeken naar welke consistentie geprefereerd wordt en niet naar de overige organoleptische verschillen tussen de aangeboden dranken.

Bij het onderzoek wordt gebruik gemaakt van een verschiltest. Hierbij krijgt het panel telkens twee monsters aangeboden in de vorm van aa, bb, ab, ba. Hierbij is a telkens het monster met mangosmaak op basis van melk en b is de mangosmaak op basis van sap. Voor de drank op melkbasis is er gekozen voor ‘Milk & Fruit’ mangosmaak. De drank op basis van sap is zelf gemaakt door wat water en mango in een blender. De vraag die bij deze test gesteld wordt, is ‘ Welke van de twee monsters vind u het lekkerst?’. Er is voor de verschiltest gekozen omdat er weinig training voor nodig is bij de panelleden en er zo het beste resultaat geboekt wordt om de onderzoeksvraag te beantwoorden. Daarnaast

De doelgroep voor het te testen product is iedereen met IBS en klachten van obstipatie, met de leeftijd 18-55 jaar. De test zal gedaan worden bij mensen zonder IBS, omdat het lastig is om 30 personen met IBS te vinden. Dit is representatief omdat de smaakbeleving bij mensen met IBS niet veranderd ten opzichte van mensen zonder IBS. Er is voor gekozen om de verschiltest bij de onderzoekers thuis te doen, waarbij iedere onderzoeker 4 a 5 panelleden heeft. Zo worden er resultaten verzameld uit verschillende omgevingen en ook alle leeftijden uit de doelgroep kunnen zo gevraagd worden. Om de test zo betrouwbaar mogelijk uit te voeren, moet bij elke onderzoeker de test onder dezelfde omstandigheden worden uitgevoerd. De test moet daarom aan de volgende voorwaarden voldoen:

1. De drankjes die getest gaan worden staan minstens 2 uur in de koelkast. Dit is van belang omdat de drankjes koud het meest representatief en te drinken zijn.

2. Voordat de test begint, worden de drankjes, uit het zicht van de testers, in een witte, ondoorzichtige, plastic beker geschonken en deze wordt afgedekt met zilverfolie. Door het folie wordt een rietje gestoken waar de testers uit kunnen drinken, zodat zij niet kunnen zien wat er in zit. De bekers worden in 4 series van 2 gezet. Bij elke serie krijgen de bekertjes de nummers 1 en 2, waarin de volgorde voor sap en melk als volgt is:1. 1= a 2=b2. 1=b 2=b3. 1=b 2=a4. 1=a 2=aHierbij is a ‘mangosmaak op basis van melk, en b ‘mangosmaak op basis van sap’.

3. Voordat de test begint vertelt elke onderzoeker het onderstaande verhaal:‘Voor een onderzoek naar een nieuwe drinkvoeding voor mensen met IBS/obstipatie, onderzoeken wij welke smaak, mango op basis van sap of mango op basis van melk, geprefereerd wordt bij mensen met de leeftijd 18 t/m 55 jaar. Straks krijgt u vier verschillende series met telkens twee bekertjes om te proeven. Aan u de vraag welke van de twee bekertjes u lekkerder vindt en of u deze op het antwoordblad wilt omcirkelen. Om het onderzoek zo betrouwbaar mogelijk te maken, zit er een rietje in de beker waar u uit mag drinken, zodat u niet kan zien welke van de twee smaken er in het bekertje zit. Heeft u nog vragen?’

19

4. Vervolgens worden de drankjes per serie aangeboden en kan de tester proeven en zijn voorkeur omcirkelen op het antwoordblad. Wanneer de tester geen voorkeur heeft, omdat beide bekertjes dezelfde inhoud hebben, kan hij/zij ‘neutraal’ omcirkelen.

5. Aan het eind van de test wordt de tester bedankt.

20

Smaaktestformulier

Naam:Leeftijd:

Graag het cijfer omcirkelen welke de voorkeur heeft.

Serie 1

1 2 neutraal

Serie 2

1 2 neutraal

Serie 3

1 2 neutraal

Serie 4

1 2 neutraal

Bij dit onderzoek gaat het er om welke smaak/consistentie er lekkerder gevonden wordt. Omdat de panelleden twee verschillende of twee dezelfde dranken krijgen kunnen zij kiezen of zij een voorkeur hebben of dat zij neutraal zijn over de smaakbeleving. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer men twee dezelfde dranken krijgt. Wij hebben gekozen om twee series met dezelfde dranken te doen zodat de panelleden hierdoor niet de test kunnen voorspellen en daarmee de testresultaten kunnen beïnvloeden.

21

22

Resultaten

De ingevulde smaaktestformulieren zijn verwerkt in het statistiekprogramma SPSS. Voor het invoeren van de resultaten is er alleen gebruik gemaakt van de resultaten uit de series 1 en 3. De series 2 en 4 bevatten beide dezelfde dranken en deze hebben geen invloed op de resultaten van de test. Het is wel van belang deze serie te gebruiken, zodat testpanelleden de test niet kunnen voorspellen en daarmee de testresultaten zouden kunnen beïnvloeden. De test is ingevuld door 30 personen en ze hadden drie keuzes, namelijk 1, 2 of neutraal.

De resultaten die we bij SPSS hebben verkregen staan hieronder in tabel met daarbij een toelichting.

Binomial Test

Category N Observed Prop. Test Prop. Exact Sig. (2-

tailed)

Test een

Groep 1 melkbasis 21 ,70 ,50 ,043

Groep 2 sapbasis 9 ,30

Total 30 1,00

Test drie

Groep 1 melkbasis 20 ,67 ,50 ,099

Groep 2 sapbasis 10 ,33

Total 30 1,00

Tabel 1

Toelichting op tabel 1

Bij de binomiale test voor serie 1 en 3 wordt er vanuit gegaan dat er een even grote kans is op voorkeur voor type a, mango op basis van melk, en voor type b, mango op basis van sap. Deze kans is dus 50/50. Uit de resultaten blijkt dat er een voorkeur is voor de mangosmaak op basis van melk, namelijk 70/30 bij test 1 en 67/33 bij test 3.

23

Chi – square testtesteen

Observed N Expected N Residual

melkbasis 21 15,0 6,0

sapbasis 9 15,0 -6,0

Total 30

Tabel 2testdrie

Observed N Expected N Residual

melkbasis 20 15,0 5,0

sapbasis 10 15,0 -5,0

Total 30

Tabel 3

Toelichting op tabel 2 en 3

De ‘Observed N’ in beide tabellen zegt iets over de hoeveelheid testpanelleden en over de hoeveelheid voorkeuren per drank. De ‘ Expected N’ in beide tabellen zegt iets over het aantal verwachte voorkeuren voorafgaand aan de test. Omdat er 30 panelleden zijn en twee keuzemogelijkheden, is de verwachte hoeveelheid voorkeuren voor beide dranken 15. Residual in beide tabellen zegt iets over het aantal afwijkingen van de verwachtingen. Zo zijn er bij test een 21 voorkeuren voor melkbasis waar er 15 werden verwacht. Het verschil hierin is dus 6.

Test Statistics

testeen testdrie

Chi-Square 4,800a 3,333a

df 1 1

Asymp. Sig. ,028 ,068

a. 0 cells (0,0%) have expected

frequencies less than 5. The minimum

expected cell frequency is 15,0.

Tabel 4

Toelichting op tabel 4

Het onderzoek is wel significant bij test een, omdat er uit de chi-square test is gebleken dat de asymmetrisch significant 0,028, dit is lager dan 0,05 wat het maximum is om het onderzoek significant te noemen. Het onderzoek is niet significant bij test 3, omdat er uit de chi-square is gebleken dat asymmetrisch significant 0,068 is.

24

ConclusieDe onderzoeksvraag voor dit sensorisch onderzoek is ‘ Wat is de voorkeur van onze doelgroep voor de consistentie, sap- of melkbasis, van de drinkvoeding?’. Na het onderzoek te hebben uitgevoerd is uit de resultaten gebleken dat er een significante voorkeur is voor de mangodrank op melkbasis boven mangodrank op sapbasis. Met deze resultaten is het voor Sanutriënt vanzelfsprekend dat er een drinkvoeding wordt gemaakt met de smaak mango op melk basis. Deze zal onder de doelgroep het meeste worden geconsumeerd.

25

Discussie

Tijdens het onderzoek zijn we tegen een paar discussie punten aangelopen. Ten eerste zal er in het originele product sinasappel concentraat zitten voor het geurextract limoneen. Bij het sensorisch onderzoek is er geen gebruik gemaakt van een sinasappel extract omdat het vooral om de hoofdsmaak mango ging en het onderzoek daarbij ook uitgevoerd werd voor de consistentie.Ten tweede is het sensorisch onderzoek uitgevoerd met een smaaktestformule waarop drie keuzemogelijkheden stonden: '1', '2' en 'neutraal'. Om een betrouwbare chi-square test en binomiale test te kunnen doen, is de derde keuze 'neutraal' weg gelaten omdat deze geen invloed had op de voorkeuren.

26

Klinisch onderzoek

Studenten

Renate Meeusen 12039381Sanne Krikke 08054452Samantha Boymans 12082090Stephanie Terpstra 12077100Rianne de Wit 12024848Simran Handal 12028126Jamey van Eijk 12069930

Docent: Barbara WildeboerKlas: VD2CDatum: 10-04-2014

27

InhoudsopgaveInleiding................................................................................................................................................29

Aanleiding.........................................................................................................................................29

Huidige kennis..................................................................................................................................29

Doelstelling/hypothese van het klinische onderzoek.......................................................................29

Onderzoeksvraag..................................................................................................................................30

Heldere formulering van onderzoeksvraag met evt. deelvragen.....................................................30

Onderzoeksplan...................................................................................................................................31

Onderzoekstype...............................................................................................................................31

Interventie........................................................................................................................................31

Onderzoekspopulatie.......................................................................................................................32

Gegevensverzameling.......................................................................................................................32

Data-analyse.....................................................................................................................................32

28

Inleiding

Aanleiding Sanutriënt is een bedrijf dat momenteel sondevoeding en drinkvoeding verkoopt op de markt, maar het bedrijf wil een draai maken in haar producten. De aandacht gaat uit naar ziektespecifieke drinkvoedingen en in dit geval over maag-darm problematiek. Er zijn verschillende soorten ziektespecifieke drinkvoeding in proces, waaronder een ziektespecifieke drinkvoeding voor IBS en obstipatie. Uit het sensorische onderzoek is gebleken dat een tropische smaak, zoals mango, aanslaat bij de doelgroep. Met deze kennis is er een drinkvoeding ontstaan die nu getest moet worden.

Huidige kennisIrritable Bowel Syndrome is een chronische darmziekte en komt voor bij 5 tot 20 procent van de Nederlandse bevolking. Bij IBS is er sprake van een verstoorde werking van de darm. De oorzaak is niet bekend, meestal is het een combinatie van factoren. Zo spelen een verstoorde, spastische beweging van de darm en/of een extra gevoelige darmwand in elk geval een rol. Daarnaast kan het ontstaan door een darminfectie (bij voedselvergiftiging) Deze chronische ziekte geeft verschillende klachten, zoals buikpijn en diarree of juist verstopping. De klachten spelen vaak op of verergeren bij spanning en/of drukte en bij het eten van verkeerde voeding. Uit het literatuuronderzoek blijkt dat oplosbare vezels een gunstig effect hebben en onoplosbare vezels een ongunstig effect. Voor iemand met IBS is het ook belangrijk om genoeg vocht binnen te krijgen en genoeg groente en fruit te eten. Om mensen met deze ziekte te helpen om een betere kwaliteit van leven te krijgen is Tropical fiber ontwikkelt.

Doelstelling/hypothese van het klinische onderzoekHet doel van dit klinische onderzoek is te achterhalen of de ontworpen drinkvoeding aanslaat bij de doelgroep. Het is belangrijk dat de organoleptische kenmerken voldoen aan de verwachtingen die de gebruikers van het product hebben. Hiermee wordt vooral een nadruk gelegd op de smaak en de consistentie, omdat dat de grootste boosdoeners zijn in drinkvoedingen. Daarnaast moet de ziektespecifieke drinkvoeding helpen de obstipatie of IBS helpen verminderen.

De verwachting is dat de ziektespecifieke drinkvoeding voldoet aan de gestelde eisen, omdat ze consument haar eisen tijdens het sensorisch onderzoek duidelijk heeft gemaakt.

29

Onderzoeksvraag

Heldere formulering van onderzoeksvraag met evt. deelvragenDe hoofdvraag van dit onderzoek is: “Voldoet de ziektespecifieke drinkvoeding aan de eis dat het de klachten/symptomen van IBS/obstipatie verlicht?”. Deze vraag kan onderzocht worden met behulp van meerdere deelvragen. Zo is het van belang te weten bij hoeveel personen het drankje daadwerkelijk helpt en ook welke klachten er verlichten, verergeren of hetzelfde blijven.

30

Onderzoeksplan

OnderzoekstypeOm zo goed mogelijk te kunnen onderzoek of de drinkvoeding aanslaat bij mensen en of de drinkvoeding daadwerkelijk de klachten helpt te verminderen, wordt er gebruik gemaakt van een basisschema van een cohortonderzoek. Het cohortonderzoek wordt uitgevoerd met behulp van een randomized controlled trial. Bij dit onderzoek met RCT hoeft geen rekening gehouden worden met ethische overwegingen. De dubbelblinde uitvoering daarentegen kan wel bemoeilijkt worden omdat er voeding wordt getest en hierbij spelen organoleptische kenmerken een rol. Daarnaast is het zo dat de gezondheidseffecten van de voedingsfactoren niet spoedig onderzocht kunnen worden, dus duurt het onderzoek langer. Tenslotte kunnen er maar één of twee factoren tegelijkertijd onderzocht worden, maar voor dit onderzoek is dat geen hindernis, omdat er maar twee factoren onderzocht worden, namelijk de organoleptische kenmerken en de werking.

InterventieDe interventie wordt uitgevoerd aan de hand van het basisschema van een cohortonderzoek.

De basispopulatie voor dit onderzoek bestaat uit IBS-patiënten met obstipatie, met een leeftijd tussen de 18 en 65 jaar. Nadat de basispopulatie compleet is, kan er begonnen worden met de inclusie- en exclusiecriteria. Hierbij worden de deelnemers aan de Randomized Controlled Trial (RCT) gerekruteerd. Hierbij wordt de basispopulatie dus gescheiden in een test groep en een controle groep. Wanneer de groepen gesplitst worden, moet er geanalyseerd worden of de twee groepen daadwerkelijk vergelijkbaar zijn. Wanneer de analyse voltooid is en er met zekerheid gezegd kan worden dat de groepen vergeleken kunnen worden, kan het onderzoek beginnen. Hierbij krijgt één groep de Tropical Fiber aangeboden en de andere groep een verglijkbare drank, maar zonder sinbiotica en vezels. Daarna kunnen de eindresultaten vergeleken worden op vergelijkbaarheid, contrast en effect.

Tijdens het onderzoek moet wel rekening worden gehouden met non-compliance, selectieve uitval en informed consent. Om een representatieve uitslag te krijgen is het belangrijk dat het onderzoek

31

over een langere periode word uitgevoerd. Het onderzoek wordt daarom gedurende twee maanden uitgevoerd, waarbij de patiënten de drinkvoeding één keer per dag krijgen.

OnderzoekspopulatieHet onderzoek zal afgenomen worden onder 200 IBS-patiënten. Voor dit aantal is gekozen omdat de groep sowieso in een test- en controlegroep gesplitst wordt, waarbij 100-100 dan een representatief aantal is. Daarnaast moet er altijd rekening gehouden worden met afvallers of niet bruikbare gegevens, omdat een deelnemer bijvoorbeeld een andere ziekte heeft opgelopen. De groep wordt willekeurig gesplitst, om de resultaten zo representatief mogelijk te houden.

GegevensverzamelingOm tot een conclusie te komen moeten enkele gegevens verzameld worden van de deelnemers. Het belangrijkste gegeven is of ze bij de controle groep of de test groep horen. Daarnaast is het voor het onderzoek interessant om het geslacht en leeftijd te weten, om te onderzoeken of geslacht en leeftijd misschien een rol spelen bij de smaakvoorkeur.

Om te onderzoeken of de werking van het product het gewenste effect bereikt, is het aantrekkelijk om van te voren te weten welke klachten de patiënten hebben en hoelang ze al last hebben van deze klachten.

Het totale onderzoek zal 4 maanden duren, waarbij de patiënten elke 4 weken worden ondervraagd door middel van een vragenlijst, waarin ze aan kunnen geven van welke klachten ze last hadden/hebben en welke klachten er verbeterd, verergerd of hetzelfde zijn gebleven in de afgelopen 4 weken. Het is van belang om niet na de 1e 4 weken te stoppen, omdat de effecten op lange termijn dan niet gemeten worden. Ook is er altijd sprake van het placebo-effect, wat betekent dat de klachten in het begin van het onderzoek in beide groepen minder zullen worden alleen al door het ‘idee’ dat het drankje werkt.

De vragenlijst krijgen de patiënten zo mogelijk via de mail verstuurd en anders over de post. Hen wordt verzocht de vragenlijst binnen één week terug te mailen/sturen. Zo worden na elke 4 weken de resultaten geanalyseerd.

Data-analyseWanneer alle data zijn ingevoerd kunnen er bewerkingen worden uitgevoerd die nodig zijn voor de uiteindelijke rapportage. De personen die uitgevallen zijn tijdens het onderzoek worden uit de analyse gefilterd zodat er een betrouwbare uitkomst ontstaat. Met het programma SPSS wordt er een chi square analyse gedaan, waarbij er gekeken wordt hoeveel procent daadwerkelijk verbetering heeft ervaren en of dit aantal significant is of niet.

32

33