Thomas  Eeckhout   3JourF   Zenith  

Ecologie  op  het  water  

Low  budget,  low  energy  Logeren  op  het  water  is  voor  velen  een  droom.  Door  de  oprichting  van  een  hostel  op  een  oud  binnenschip  speelt  het  Gentse  Ecohostel  Andromeda  in  op  die  trend.  Maar  Ecohostel  Andromeda  voegt  nog  iets  extra  toe  aan  de  trend,  een  ecologisch  bewustzijn.    

Het  opzet  van  een  ecologisch  overnachten  op  een  binnenschip  blijkt  internationaal  aan  te  slaan.  “Het  concept  bestaat  erin  om  een  duurzame  en  betaalbare  overnachting  aan  te  bieden”,  zegt  hostelmanager  Liselot  Claeys.  “We  gaan  uit  van  twee  kernwoorden:  Low  budget,  low  energy.”  

De  keuze  voor  een  binnenschip  als  slaapplaats  is  vrij  ongewoon.  “Onze  keuze  kadert  in  de  ecologische  overtuiging.  In  het  Engels  hebben  ze  een  mooi  woord  voor  zoiets:  adaptive  re-­‐use.  Dat  wil  zeggen  dat  je  een  voorwerp  opnieuw  gebruikt,  maar  het  een  totaal  andere  functie  geeft  dan  waar  het  oorspronkelijk  voor  bedoeld  was.  Ons  schip  is  een  afgedankt  transportschip,  dus  ofwel  gaat  dat  naar  de  sloop,  ofwel  wordt  dat  hergebruikt  voor  een  ander  doeleind,  zoals  wij  gedaan  hebben.”  Maar  ook  de  ligging  van  het  schip  heeft  een  ecologische  reden.  “Het  tweede  deel  van  onze  achterliggende  ecologische  gedachte  is  dat  we,  door  gebruik  te  maken  van  een  schip  als  hostel,  aan  alternatieve  stadsverdichting  doen.  Moest  het  hostel  in  een  gebouw  op  het  land  gevestigd  zijn,  dan  zouden  we  het  stadsweefsel  van  Gent  moeten  aantasten  hebben.  Voor  een  hostel  van  dezelfde  

grootte  als  het  schip  zijn  zeker  drie  arbeiderswoningen  nodig.  Die  moeten  dan  samengevoegd  worden  tot  één  groter  gebouw,  daardoor  wordt  dan  het  stadsweefsel  echt  aangetast”,  vertelt  Claeys.  “Nu  doen  we  dat  niet  want  het  water  is  een  open  ruimte  die  niet  gebruikt  wordt.  Dus  eigenlijk  verander  je  niets  aan  het  stadsweefsel.  Ook  dat  is  ecologie  omdat  je  de  ruimte  in  een  stad  op  een  andere  manier  benut,  waardoor  de  ruimte  beter  kan  worden  gebruikt.”  

Gents  water  

Natuurlijk  is  water  een  heel  belangrijke  factor  voor  Ecohostel  Andromeda.  De  keuze  voor  Gent  als  uitvalsbasis  werd  dan  ook  niet  zomaar  genomen.  “Water  is  voor  Gent  heel  belangrijk.  Als  je  oude  kaarten  van  Gent  bekijkt  valt  het  op  dat  het  Gentse  water  het  enige  is  dat  niet  of  nauwelijks  verandert,  alle  waterwegen  en  kanalen  in  Gent  zijn  structureel  dezelfde  gebleven  doorheen  de  geschiedenis.  Gent  is  een  echte  waterstad.  Neem  het  water  weg  uit  Gent  en  de  hele  sfeer  verandert,  dan  is  Gent  gewoon  een  andere  stad”,  doet  Claeys  haar  verhaal.  “Het  water  kan  

Een  zijaanzicht  van  Ecohostel  Andromeda.  

De  gang  naar  de  kamers.  

Thomas  Eeckhout   3JourF   Zenith  

je  bekijken  als  groene  assen  in  de  stad.”  

Het  water  in  Gent  heeft  enkele  officiële  functies,  zo  zijn  er  toerisme,  recreatie,  transport.  “Neem  nu  toerisme,  een  meerderheid  van  de  toeristen  die  Gent  bezoeken  komen  deels  voor  het  water  in  de  stad.  Dan  doen  ze  een  rondvaart  door  de  binnenstad  met  een  toeristenbootje.  Maar  ze  staan  er  eigenlijk  niet  bij  stil  dat  het  water  nog  andere  functies  heeft.  Water  heeft  steeds  meer  een  woonfunctie.  Daaraan  komen  wij  een  stuk  tegemoet  met  de  hostel.  Mensen  die  hier  op  de  boot  komen  overnachten  leren  een  andere  kant  van  het  Gentse  water  kennen.  Hierdoor  zien  ze  dat  het  water  ook  nuttig  is,  hun  visie  verandert.  Natuurlijk  is  water  ook  één  van  onze  aantrekkingspolen.  Mensen  slapen  nu  eenmaal  graag  op  een  boot.  Het  is  iets  unieks,  iets  wat  ze  nog  nooit  gedaan  hebben.”  

Het  Gentse  water  is  niet  de  enige  reden  waarom  Ecohostel  Andromeda  in  Gent  aan  de  kade  ligt.  “Gent  is  een  stad  die  anders  is  dan  de  andere  Belgische  steden.  Het  is  een  stad  die  vooruitloopt.  Je  kan  zelfs  zeggen  dat  Gent  een  beetje  een  rebelse  spiritualiteit  in  zich  heeft,  de  mensen  denken  hier  anders.  Het  is  juist  dat  anders  denken  dat  ons  aanspreekt.  Het  sluit  gewoon  heel  dicht  aan  bij  ons  concept.  Gent  is  een  voorloper  in  verschillende  ecologische  initiatieven,  zo  wil  Gent  bijvoorbeeld  tegen  2050  volledig  klimaatneutraal  zijn.  De  ideeën  zijn  grensverleggend,  anders  en  koppig.  Je  kan  ze  niet  onder  één  noemer  vatten.  Gent  onderscheidt  zich  door  haar  eigen  identiteit.”  

Ecologie  en  water    

Ook  het  ecologische  aspect  van  Ecohostel  Andromeda  is  nauw  verbonden  met  water.  Zo  wordt  al  het  afvalwater  van  de  douches  en  de  toiletten  op  de  boot  zelf  gezuiverd.  “Op  het  dak  staan  planten  die,  door  hun  zuurtegraad  bacteriën  creëren.  Het  zijn  die  bacteriën  die  ervoor  zorgen  dat  alle  fosfaten  en  nitraten,  zeg  maar  al  het  vuil,  uit  het  water  gefilterd  wordt.  Het  water  dat  overblijft  wordt  gebruikt  om  de  toiletten  door  te  spoelen”,  legt  Liselot  Claeys  uit.  

“Verder  proberen  we  alles  zo  ecologisch  mogelijk  te  doen.  Eigenlijk  kan  je  ecologie  samenvatten  op  drie  niveaus:  ten  eerste  is  er  de  constructie  van  het  gebouw,  ten  tweede  hebben  we  het  onderhoud  

en  ten  derde  is  er  de  recyclage  van  het  gebouw.  We  volgen  het  principe  van  ‘cradle  to  cradle’,  dat  wil  zeggen  dat  je  ieder  materiaal  dat  je  gebruikt  in  een  volledige  cyclus  bekijkt.  Hoe  wordt  het  gemaakt?  Hoe  gebruik  je  het?  Wat  is  er  nodig  qua  onderhoud?  Misschien  wel  de  belangrijkste  vraag  is  hoe  je  het  kan  recycleren?  We  hebben  dan  ook  geprobeerd  om  de  cycli  van  onze  materialen  zo  duurzaam  mogelijk  te  maken.”  

De  keuze  voor  lokaal  hout  kwam  er  vanuit  ecologische  overwegingen.  “Doordat  we  zoveel  mogelijk  lokaal  hout  gebruikt  hebben,  hebben  we  verre,  vervuilende  transporten  uitgesloten”,  zegt  Claeys.  

 

 

De  waterzuiverende  planten  op  het  dak.  

Thomas  Eeckhout   3JourF   Zenith  

Box  in  een  box  

Om  zo  weinig  mogelijk  energie  te  verliezen,  werd  geopteerd  voor  een  drieledige  oplossing.  “We  hebben  geïsoleerd  met  vlasisolatie,  er  is  luchtdicht  gebouwd  en  we  hebben  een  centraal  ventilatiesysteem.  Hierdoor  moeten  we  bijna  niet  verwarmen  in  de  winter  omdat  de  passieve  warmte  van  zowel  de  mensen  als  het  gebouw  zelf  binnengehouden  wordt.  Dus  eigenlijk  verwarmen  de  mensen  zelf  de  ruimtes”,  verklaart  Claeys.    

Ook  de  boot  zelf  is  op  een  zodanige  manier  opgebouwd  dat  er  een  minimum  aan  energie  nodig  is  om  de  temperatuur  aan  boord  aangenaam  te  houden.  “Het  is  het  principe  van  een  box  in  een  box.  De  eerste  box  is  de  romp  van  het  schip  zelf,  daarin  hebben  we  een  gewoon  een  soort  doos  gezet  die  volledig  los  staat  van  het  schip  zelf.  Je  kan  het  ongeveer  vergelijken  met  een  gebouw  in  een  schip.  De  box  is  ingedeeld  in  een  gemeenschappelijke  

‘allround’ruimte,  twee  slaapzalen,  twee  tweepersoonskamers  en  een  sanitair  blok.”  

Water  speelt  hier  ook  een  rol,  zij  het  niet  zo’n  positieve.  “Het  enige  waar  je  rekening  moet  houden  is  condensatie.  Die  komt  er  doordat  het  schip  van  staal  gemaakt  is.  Door  het  temperatuursverschil  tussen  de  warme  binnenkant  van  het  schip  en  de  koude  omstandigheden  buiten,  ontstaat  er  condensatie.  Om  dat  op  te  lossen  hebben  we  onze  ‘doos’  bekleed  met  een  vochtregulerende  houtvezelplaat.  De  platen  werken  volgens  het  principe  van  een  goede  regenjas:  het  vocht  van  binnen  kan  naar  buiten,  maar  het  vocht  van  buiten  kan  niet  naar  binnen.  Het  is  belangrijk  dat  het  gebouw  kan  ademen.  Daarom  hebben  we  een  centraal  ventilatiesysteem  geïnstalleerd  in  het  hostel.  Het  systeem  zorgt  voor  een  gecontroleerde  ventilatie.  Hierbij  wordt  alle  lucht  uit  de  kamers  om  de  twee  uur  volledig  vervangen.”  

Award  

Ecohostel  Andromeda  kreeg  in  2010  de  Hoscar  van  hostelworld.com,  een  site  die  wereldwijd  hostels  verenigt.  “Mensen  kunnen  via  hostelworld.com  kamers  boeken  in  hostels  over  de  hele  wereld.  Iedereen  die  een  boeking  doet  kan  na  een  verblijf  in  een  hostel  een  review  schrijven.  Hostelworld.com  heeft  een  systeem  waarbij  alle  hostels  aan  de  hand  van  die  reviews  punten  krijgen.  Het  hostel  dat  dan  procentueel  de  beste  score  krijgt,  ontvangt  dan  een  Hoscar.  Wij  hebben  die  in  2010  gekregen”,  vertelt  Liselot  Claeys  met  een  zekere  trots.  “Het  is  een  positief  extraatje.  Het  leuke  aan  het  systeem  is  dat  de  reviews  echt  zijn,  het  zijn  de  bezoekers  die  quoteren,  waardoor  er  een  onafhankelijke  erkenning  is.  Het  is  een  leuk  initiatief  dat  voor  ons  een  extra  aantrekkingspool  is.”        

   

Toeristen  in  de  ‘allround’ruimte.  

De  Hoscar  van  2010.  

Thomas  Eeckhout   3JourF   Zenith  

Streamers          

“Neem  het  water  weg  uit  Gent  en  de  hele  sfeer  verandert,  dan  is  Gent  gewoon  een  andere  stad”  

“Onze  keuze  kadert  in  de  ecologische  overtuiging.  In  het  Engels  hebben  ze  een  mooi  woord  voor  zoiets:  adaptive  re-­‐use”  

“De  Hoscar  is  een  positief  extraatje”