LEEM EN ROEST BALKONBEHOUD GIETEN IN HET ......ductie van staal in de bouw als een zegen voor de...

80e jaargang nr. 4 2017, september, verschijnt 1x in de twee maanden.

Informatie over: abouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.

LEEM EN ROEST

BALKONBEHOUD

GIETEN IN HET KLEIN

EEN UITGAVE VAN HET TECHNISCH BUREAU AFBOUW

VOL GAS ONTKOPPELD

Extreem licht.

Meer meters in minder tijd.

Werkt makkelijker.

Strikolith lanceert de O2-productlijn.

Een innovatieve reeks sier- en spuitpleisters

voor binnen en buiten. Het belangrijkste

ingrediënt van Strikolith O2 is lucht.

Lucht in de vorm van minuscule korrels die

samen een extreem lichtgewicht product creëren.

Want meer lucht is minder gewicht. En dat

betekent makkelijker, sneller en lichter werken.

Kies voor minder gewicht en meer resultaat.

Kies voor Strikolith O2.

LICHTJAREN

VOORUIT.

LUNAO2

Spachtelpleister

Inhoud emmer: 9 kg. Verkrijgbaar

in korrelgroottes 0,8 en 1,2 mm.

APOLLOO2

SPUITPLEISTER

Inhoud zak: 20 kg.

OrionO2

Spachtelpleister

Inhoud emmer: 15 kg. Verkrijgbaar

in korrelgroottes 1, 1,5 en 2 mm.

Meer meters in minder tijd.

Kies voor minder gewicht en meer resultaat.

Kies voor Strikolith O

Orion

SpachtelpleisterSpachtelpleister

Inhoud emmer: 15 kg Verkrijgbaar

in korrelgroottes 1,5 en 2 mm

STRIKOLITH.COM

+31 (0)162 514 750

MEER

INFORMATIE

> Extreem lichtgewicht

> Vlakke korrelstructuur

> Zeer hoog rendement

> Matte fi nish

> Geschikt voor binnengebruik

> Arbo- en gebruiksvriendelijk

> Lichtgewicht

> Hoog rendement

> Afmessen niet nodig

> Kalkvrij

> COT 83.00 gekeurd


> Extreem lichtgewicht

> Damp-open

> Zeer hoog rendement

> Matte fi nish

> Geschikt voor buitengebruik


MEBEST september 2017 3MEBEST

Time fl ies when you’re having fun, zeggen ze. Maar dat doet ie heus niet alleen als je het naar je zin hebt hoor. Weet u nog dat er een heleboel commotie ontstond over systeemplafonds in zwembaden? Dat er veel werd gewerkt met rvs-ophangsystemen die eigenlijk heel slecht tegen het klimaat in overdekte zwembaden kunnen? Dat ze door onder meer vocht en chloordam-pen versneld kunnen corroderen en dat daardoor hele plafonds naar beneden kunnen komen? Dat was aan het begin van deze eeuw. Toen schreven we er al over in Mebest. Ik hoor het u denken: “Is dat echt alweer dik vijftien jaar geleden? Waar blijft de tijd?” Inderdaad, waar blijft de tijd? Vijftien jaar, dat is nogal wat. Ga maar eens na wat er allemaal in die tijd kan gebeuren. In vijftien jaar verschijnen bijvoorbeeld 90 Mebesten. Je kunt gemakkelijk zeven keer verhuizen in die tijd. Amerika heeft in de afgelopen vijftien jaar maar liefst twee keer voor een gekleurde president gekozen. Je kon in vijftien jaar met de iPhone meegroeien van gerucht tot model 7. Feyenoord kan een keer kampioen van Nederland worden. Je kunt van kinderloos vrijgezel opgroeien tot een getrouwde papa die zijn eerste kind naar de middelbare school ziet gaan. Bedrijfschappen kunnen van de aardbodem verdwij-nen. De huizenmarkt kan de pan uitrijzen, instorten en weer de pan uitrijzen. Een televisieprogramma als Campinglife kan komen en gaan. Je kunt vijftien keer van energieleverancier veranderen; en misschien nog wel vaker als je dat wilt. Vijftien jaar. Dat is ruimschoots tijd voor van alles en nog wat. En toch zijn er ook dingen die gewoon niet gebeuren in zo’n lange periode. Alle sys-teemplafonds in zwembaden veilig maken bijvoorbeeld. In 2002 schreven we er al over. We waren niet echt de eersten die dat deden en ook niet het meest gezaghebbend. Markeringspunten zijn nu eenmaal zelden uniek, je vindt ze overal langs de route. Hoe dan ook, we hebben met Mebest en het toenmalige Bedrijfschap A� ouw ons best gedaan om het probleem én de oplossingen onder de aandacht te brengen; net als verschillende andere partijen. Het heeft minder eff ect gehad dan je zou verwachten en wensen. Zelfs een wettelijke verplichting om van elk binnenzwembad vóór 2017 met een rapport aan te tonen dat er geen gevaarlijk rvs in het bad aanwezig is, mocht niet baten. Bij meer dan 1000 zwembaden is gekeken of ze zo’n rap-port hebben. Slechts een vijfde had het. Dat is schokkend weinig. Er moet dus nog schokkend veel werk worden gedaan. Het gaat weliswaar niet alleen om de ophangingen van plafonds, maar toch is het jammer voor de P&W-branche dat de zwembaden niet en masse in actie zijn gekomen in de afgelopen vijftien jaar. Daar zat toch een fl inke periode in waarin de montagebedrijven dat werk goed hadden kunnen gebruiken.

Tekst: Jan Willem Kommer

Foto: Henk van der Veen

De tijd vliegt, benut hem goed

4 MEBEST september 2017

Kinepolis Jaarbeurs:

snoeihard en superstil

Surround geluid dat je tot in je botten moet

voelen maar waar je in de naastgelegen

bioscoopzaal geen last van mag hebben. Dat

vraagt om zeer speciale wanden en pla-

fonds. MAT Abouw maakte ze in Utrechts

grootste, Kinepolis Jaarbeurs.

Pagina 14

Roest rust niet

Met een beetje goede wil zou je de intro-

ductie van staal in de bouw als een zegen

voor de natuursteenbranche kunnen zien.

In Amsterdam barst het van de balkons

van Belgisch hardsteen die ten prooi zijn

gevallen aan de sluipmoordenaar die

roest is.

Pagina 24

Informatie over Abouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 80e jaargang nr. 4 2017, september

In dit nummerRoest en leem voor Stadscafé Flow

Bij de restyling van Stadscafé Flow in Den Helder is een interessante combinatie gebruikt.

Een aardse leemstucwand en een ruige roestwand staan gebroederlijk naast elkaar.

Pagina 06

MEBEST september 2017 5

Rockfon Mono Acoustic

S.G.A. Vakdagen Hardenberg

Verhoeven Tools & Safety: de Twister

en verder...

Gieten tegen

de stroom in

Wie aan anhydriet gietdekvloeren denkt,

denkt al snel aan duizenden vierkante

meters, tienduizenden kuubs. Kleine

vloertjes in de particuliere markt lijken

dan al snel niet de moeite waard. Een

misvatting.

Pagina 34

46 Adverteerdersindex

46 Colofon

22 Abouw update


Stukadoor Peter Vedder had drie

dagen nodig om de zes meter hoge

wanden af te werken.

(foto: Jan Willem Kommer)


Roest is rustigerGrote aandachtstrekker in het Den Helderse

Stadscafé Flow was toch altijd wel de hoge trap

naar de eerste verdieping met de wand daar-

achter. Wit met grote kleurrijke muurschilderin-

gen. “Een beetje Coca-Cola-achtig”, zegt Debby

Nuyens. Met haar bedrijf Deb.Styles richt ze zich

voornamelijk op de re-styling, verbouwingen en

metamorfoses van horecazaken, zoals het stads-

café in Den Helder. Flow had niet echt een duide-

lijk beeld welke kant het op moest met het nieu-

we interieur, maar de styliste wel. Ze heeft het

stadscafé een wat chiquer lounge-achtig karakter

gegeven. Daarvoor moest de drukke graffiti-wand

plaatsmaken voor iets met een meer ‘classy’

Stadscafé Flow in Den Helder is afgelopen voorjaar in een recordtempo ge-

transformeerd in een bijna chique loungebar. Heel bepalend voor de nieuwe

uitstraling zijn de decoratieve afwerkingen die stukadoor Peter Vedder op de

wanden tegenover de bar aanbracht. Een prachtige combinatie van leemstuc

en effectverf.

ROEST EN LEEM VOOR STADSCAFÉ FLOW

uitstraling. Eén gedeelte van de wand wilde ze in

hetzelfde petrolblauw dat ze voor het behang op

een andere wand had uitgezocht, het andere stuk

moest een roest-look krijgen. “Dat laatste had ik

ergens in het buitenland gezien en het leek me

perfect voor hier. Ook omdat twee verschillende

kleuren wat te druk zou worden; roest is toch

meer een basis-look dan een kleur.”

Eerst leren, dan smerenBij Louers in Schiedam stuitte de styliste op de

perfecte producten om haar ideeën vorm te

geven: Okavango en Iron Paint van Tribe. “Ze

komen uit Mauritanië in Afrika en het zijn allebei

natuurlijke producten”, zegt Adeline Crochet

Tekst en fotografie: Jan Willem Kommer


van de Schiedams groothandel in decoratieve

wandafwerkingen. “Okavango is een leemstuc,

op basis van echte leem. Het is een heel dunne

afwerking die je in allerlei kleuren kunt krijgen

en waar je een heel mooie kleurschakering mee

kunt maken. Ook met Iron Paint kun je een fraaie

schakering maken maar dat is een verf. Er zit ijzer

in dat daadwerkelijk roest.”

Als groothandel levert Louers de producten, ver-

werken doen ze niet. Maar zoals bij elke aanvraag

door een stylist werd ook Deb.Styles doorverwe-

zen naar een vakkundig verwerker in de regio

van het project. In dit geval was dat Stukadoors-

bedrijf Vedder, uit Sint Maarten. “Peter Vedder

werkt al wat heel wat jaren met onze decoratieve

producten en we weten dat hij dit goed kan”,

zegt de marketingvrouw van Louers. Vakman-

schap is belangrijk, vinden ze bij de groothandel;

er moet eerst een training worden gevolgd voor

er met de Tribe-producten kan worden gewerkt.

“Niet dat het heel ingewikkeld is, maar je moet

wel weten hoe je het moet doen. Want je weet

hoe het gaat, als het fout gaat ligt het nooit aan

de verwerker maar altijd aan het product.”

Anders dan andersPeter Vedder werkt al zo’n 25 jaar als stukadoor,

eerst tien jaar in loondienst en sinds 2003 als

OZP’er. Hij heeft zich gespecialiseerd in decoratief

stucwerk. “Daar is steeds meer vraag naar”, zegt

De consument wil niet wat de buurman ook heeft

Korte slagen met de spaan leveren een natuurlijker

beeld op dan de lange slagen die stukadoors bij regu-

lier stucwerk maken. (foto: Jan Willem Kommer)


hij. ”De consument wil niet altijd hetzelfde, wil

niet wat de buurman ook heeft.” De stukadoor

uit Sint Maarten heeft dat zelf ook, hij zoekt naar

mooie en goede producten die net even anders

zijn dan de rest. “Daar kun je je mee onderschei-

den. Zo ben ik ook terechtgekomen bij Tribe. Dat

is relatief onbekend maar de producten hebben

diepere en intensere kleuren dan je bij veel verge-

lijkbare producten tegenkomt.”

De basisprincipes bij het verwerken zijn volgens

hem niet heel erg anders. Zoals alle afwerkin-

gen met een kleurschakering heeft hij ook de

Tribe Okavango en de Iron Paint in diverse lagen

aangebracht. “Het belangrijkste daarbij is dat je

het er zo natuurlijk mogelijk laat uitzien. Dat doe

je met korte slagen. Voor veel stukadoors is dat

lastig want bij traditioneel stucwerk moet je juist

lange slagen maken. Je moet dus wel even de

knop omzetten.”

Echt roestAls je Flow binnenloopt dan strijden een paar

dingen om de aandacht. Links is dat de bar met

daarachter een zes meter hoge spiegelwand

met een strakke houten rasterkast die een ruime

voorraad flessen bevat.. De wand rechts is net zo

hoog maar oogt stoer en rauw met zijn roestaf-

werking. Precies het effect dat styliste Debbie

Nuyens voor ogen had met de Iron Paint. “De

basislaag is een zwarte primer; die heb ik de

Er is eerst een proefpaneel met

Okavango gemaakt voordat

kunstenaar Timbert zijn wand-

schildering op de leemstuc

wand maakte.



eerste dag opgezet”, licht stukadoor Peter Vedder

zijn werkwijze toe. “Een dag later, toen de primer

droog was, heb ik de Iron Paint-verf in een dikke

laag aangebracht. Nog voordat hij droog was

heb ik de tweede laag er overheen gezet. Dat is

een oxideer, die zorgt ervoor dat na een uurtje

de ijzerdeeltjes in de verf gaan roesten.” Zowel

de verf als de oxideer hebben een slag, die heeft

de stukadoor er met de kwast in gemaakt. “Wil

je een natuurlijk beeld krijgen dan moet die slag

over de hele wand zo gelijkmatig mogelijk zijn.

Dat is best lastig met zo’n enorm oppervlak want

je werkt nat in nat dus als halverwege de mate-

rialen gaan drogen dan zie je dat.” Op de derde

dag, toen de Iron Paint goed droog was, heeft

Peter Vedder de roestwand nog voorzien van

een laag Color Retaining Primer. Dat materiaal is

eigenlijk bedoeld voor de voorbehandeling van

wanden maar het is ook geschikt als ixeer; het

zorgt voor behoud van de kleur en voorkomt dat

de roestwand afgeeft.

Rollen, spanen en pleisterenAansluitend op de roestwand staat een even-

eens zes meter hoge wand; die is afgewerkt met

Tribe Okavango. Voor hij met de petrolblauwe

leemstuc aan de slag ging, heeft de stukadoor de

ondergrond voorbehandeld met Palet of Africa.

Roest is meer een basis-look dan een kleur

De restyling heeft stadscafé Flow een

wat lounge-achtig karakter gegeven.



De stoere stalen trap en petrol

wandafwerking passen perfect bij een

wandschildering met gevels van de

marinestad Den Helder.



De op kleur gemaakte primer hoort bij het Tribe-

systeem en zorgt voor een goede hechting. De

ondergrond was al vlak en draagkrachtig genoeg

om op te werken. “Superstrak is niet nodig maar

een beetje vlak wil je wel, de afwerking is immers

maar 2 mm dik”, zegt de stukadoor. De leem-

stuc heeft hij in twee lagen aangebracht met de

spaan. De tweede laag Okavango ging erop toen

de eerste handdroog was. Daarmee pleisterde hij

de eerste laag gedeeltelijk vlak zodat het mate-

riaal ongelijkmatig over de wand werd verdeeld.

“Zo krijg je de zogenaamde handtekening van de

stukadoor erin”, zegt de vakman.

Ten slotte schuurde hij de Okavango licht op en

bracht hij er een laag Wall Wax op aan. De was

beschermt en zorgt ervoor dat de kleur beter

uitkomt en de tekening verdiept.

Wand met tekening en schilderingZeker door het forse oppervlak maken de

wandafwerkingen een stevige indruk. Maar of

dat nog niet genoeg was, is op de petrolblauwe

muur nog een schildering aangebracht. De

Amsterdamse kunstenaar Timbert maakte er een

reusachtig vrouwenportret, gecombineerd met

karakteristieke Den Helderse stadsbeelden. Peter

Vedder had wel eerder met Okavango gewerkt

maar nog nooit in combinatie met zo’n schil-

dering. Een proefpaneel moest uitwijzen of de

mix van gewaxte leemstuc met spuitbusverf en

viltstift zou werken. Het bleek geen probleem.

“Toch was het best spannend”, zegt de stukadoor.

“Timbert wilde vrijwel direct achter mij aan wer-

ken. Nou droogt die Okavango wel vrij snel maar

het duurt toch wel een week of drie voor het echt

volledig is uitgehard. Maar goed, we hebben dit

werk zes weken geleden gedaan en het ziet er

nog prima uit.”

Een kwestie van vertrouwenBij Stadscafé Flow zijn ze eveneens tevreden, net

als styliste Debbie Nuyens. “Ik had in mijn hoofd

wel een beeld van hoe het eruit moest komen

te zien met die vegen en slagen en natuurlijk

hebben we eerst proefpanelen gemaakt. Het is

alleen lastig visualiseren hoe dat uitpakt op zo’n

hoge wand. Maar dat houd je altijd bij zo’n pand,

je kunt dingen nu eenmaal niet op ware grote

presenteren. Dat vraagt dus vertrouwen van een

ondernemer in mijn ideeën. En vertrouwen van

mij in de kwaliteiten van degene die het moet

maken. Ik werk met verschillende schilders maar

die durfden dit niet aan. Niets dan lof voor Peter

dus, hij heeft het ontzettend mooi gedaan!”

Tussen de flessen door geeft de spiegelwand achter de bar een

voorproeje van de andere decoratie wand van het stadscafé.


Stadscafé Flow

Opdrachtgever: Stadscafé Flow, Den Helder

Ontwerp: Deb.Styles, Bergen

Stukadoor: Stukadoorsbedrijf Vedder,

Sint Maarten

Leverancier Tribe wandafwerking: Louers, Schiedam

EVENEMENTENHAL.NL/SGA

VRAAG NU GRATIS E-TICKET AAN VIA:

EVENEMENTENHAL.NL/BOUWSGA-HB

Schilder, Glas

& Afbouw

VA K DAG E N

GLASPLEIN

INCLUSIEF

EEN KLEURRIJK OVERZICHT

VAN DE SCHILDER-, GLAS-

EN AFBOUWBRANCHE

REGISTRATIECODE: 61700037715

10, 11 & 12 OKTOBER 201714.00 - 22.00 UUR

IN COMBINATIE MET BOUW COMPLEET HARDENBERG 2017

7, 8 & 9 NOVEMBER 201713.00 - 21.00 UUR

Voor informatie en advies: T +31 (0)53 433 03 60 - E [email protected]

www.technostuc.nl

n uOnzichtbaar i de m ur,

a e d oang naam als e z n.

Informatie, berekeningen en prijzen op aanvraag.

Elektrische infra rood wandverwarming voor in stucwerk.

Maakt een verwarmingsketel en cv-leidingen overbodig. Ideaal voor zolderkamers, werkkamers en uitbouwen.

Door iedereen gemakkelijk aan te brengen.

Technostuc Greenheat IR

isolatie systemenGezond bouwen wandverwarming

elektro infra rood

Verstand van stucwerk én na-isolatie


Het is nog net niet de grootste bioscoop van Nederland, maar in Utrecht

kent Kinepolis Jaarbeurs zijn gelijke niet. 3200 stoelen heeft het mega-

ilmtheater, verdeeld over veertien zalen. En in geen van die zalen is iets

te horen van wat er zich verder in de bioscoop afspeelt.

KINEPOLIS JAARBEURS: SNOEIHARD EN SUPERSTIL


Met veertien zalen en 3.200 stoelen is Kinepolis een van de

grootste bioscopen van Nederland. Dankzij de geluidsisole-

rende maatregelen hoor je daar niets van.




Zien + horen = belevenBewegende beelden spelen allang niet meer de

hoofdrol in bioscoopilms, geluid heeft nadruk-

kelijk een plek in de schijnwerpers opgeëist.

Maar horen alleen is niet voldoende meer, het

gaat om beleven. Dat gaat het beste als geluid

niet alleen recht van voren komt, maar van alle

kanten. Dolby Surround deed dat al, maar Dolby

Atmos doet dat nog veel beter. Met 61 speakers

en 3 subwoofers kan het systeem geluid heel

nauwkeurig adresseren zodat je het gevoel krijgt

dat er écht een helikopter door de bioscoopzaal

vliegt. Natuurlijk gaat dat gepaard met een

stevig geluidsvolume want het gedreun van

explosies moet ook nog eens gevoeld worden.

Maar de geluisterde liefdesverklaring tijdens een

romantische scène moet natuurlijk niet worden

overstemd door het geweervuur uit de naastge-

legen zaal. Dus met de grotere rol die geluid in

ilms speelt, stijgen de eisen die aan de schei-

dingswanden van bioscoopzalen worden gesteld.

“Ik denk dat Dolby Atmos om een isolatiewaarde

van wel 58, 59 dB vraagt”, zegt Aart Wallaard van

MAT Abouw. Het bedrijf uit Zaltbommel bouwde

de geluidsisolerende wanden en plafonds in

Kinepolis Jaarbeurs. Ook die van zaal 7 waar het

Dolby Atmos-systeem in is geïnstalleerd.

Gespecialiseerd wandsysteemNet als bij de andere zalen in Kinepolis wordt

het geluid in de superzaal in toom gehouden

met Technostar wanden. “Die halen de ver-

Van het ontkoppelde metalstudplafond is niets meer te zien,

daar hangt een zwart systeemplafond onder. Omdat daar ook

niet veel van te zien mag zijn, is het systeem niet glanzend

maar matzwart zodat de vakverdeling veel minder opvalt.


Met een glanzend systeem zie je de vakverdeling


eiste isolatiewaarde ruimschoots” aldus de

projectleider. Volgens Saint-Gobain Isover, de

leverancier van de speciale wandsysteem, moet

met Technostar een geluidsisolatie van ruim

70 dB te realiseren zijn. Hoewel de wanden zijn

dichtgezet met gipsplaten, verschilt de montage

wezenlijk van traditionele metalstudwanden.

MAT Abouw monteerde het wandsysteem tegen

een constructie van stalen H-kolommen. Daar

zijn trillingsvrije beugels tegenaan geplaatst, om

de twee meter. Rubbers zorgen voor akoestische

ontkoppeling van de beugels; het schroefgat in

de beugel is groter dan dat in het rubber zodat

de bouten waarmee ze aan de constructiebalk

worden bevestigd, nooit de beugel raken. Op die

beugels zijn grote metalen U-bakken gemon-

teerd. Met binnendozen maakte het montagebe-

drijf vervolgens overspanningen van kolom naar

kolom, van 4 tot 6 meter.

Hetzelfde systeem zit ook aan de andere kant

van de stalen constructiebalk en de spouw is ook

nog eens opgevuld met isolatiemateriaal. Aan de

gangzijde is het systeem bekleed met twee lagen

Gyproc A gipskartonplaat. Voor de onderste drie

meter van de tweede laag gebruikte MAT Abouw

de stootvaste DuraGyp-platen. In de zalen zijn er

drie lagen gewone gipskartonplaat opgegaan.

Alles draait om ontkoppelen“In totaal zijn de Technostar wanden zo’n 60 cm

dik” zegt Aart Wallaard. “Het gewicht is enorm en

drukt het geheel naar beneden. Om te voorko-


men dat hij contact maakt met de construc-

tievloer, hebben we hem afgesteund met IVI

Metaalregels.” MAT Abouw heeft heel veel van

die akoestische regels van Nevima toegepast in

Kinepolis. Onder meer bij de aansluitingen van

alle ruimtes die aan de bioscoopzalen grenzen,

zoals toiletgroepen. “Anders maakt je ontkop-

pelde wand via de toiletgroep via de betonvloer

weer een nieuwe koppeling”, aldus de project-

leider. Naast dergelijke aansluitingen zijn ook

doorvoeringen voor installaties en elektra een ri-

sico voor geluidslekken. “Je kunt niet voorkomen

dat er leidingen door de wand moeten. Zo heeft

bijvoorbeeld iedere zaal een eigen projectie-

ruimte waar elektriciteit nodig is. Die projectoren

kunnen enorm warm worden dus er moest ook

luchtafvoer en arico komen. Wij slijpen dan een

gat in de wand waar een kanaal doorheen kan.

Die sparingen worden vervolgens weer brand- en

geluidsdicht afgewerkt. Kabelgoten bijvoorbeeld

worden in de wand onderbroken en de kanalen

worden voorzien van trillingsdempers zodat er

geen geluid kan worden doorgegeven.

Loodzwaar plafondMAT Abouw monteerde in alle bioscoopzalen

van Kinepolis ook een akoestisch ontkoppeld

plafond. Anders dan de wanden is dat wel een

traditioneel metalstudsysteem, al zijn er wel

wat speciale maatregelen getroffen om het vrij

te houden van de constructie. Daarvoor kwam

de abouwer al tijdens de ruwbouwfase op het

project, toen de kanaalplaten waren gelegd. “We

hebben door de naden van die platen draadein-

den gestoken”, zegt Aart Wallaard. “Grote

volgplaten zorgen ervoor dat ze niet door de vloer

heen kunnen worden getrokken.” Dat is geen

overbodige luxe want zeker in de grote zalen

waar wel 400 tot 500 mensen in kunnen, is het

plafondoppervlak enorm en het gewicht dus ook.

De draadeinden zijn voorzien van akoestische

plafondhangers. MAT Abouw hing daar houten

balken aan waartussen het metalstudframe

is gemonteerd. Enkele lagen gips en een laag

isolatiemateriaal completeren het ontkoppelde

plafond.

De speakers van de indrukwekkende Dolby Atmos geluidsin-

stallatie vragen om ingewikkelde plafonds. Een ontkoppeld

metalstudplafond om het geluid binnenskamers te houden en

een systeemplafond vol voorzieningen om de vele speakers in

kwijt te kunnen. (foto: Jan Willem Kommer)

Bij dit type werk kun je je geen missers veroorloven


Vol gas voor de premièreHet Technostar-systeem was voor het plafond

niet nodig, de combinatie van beton en een ont-

koppeld metalstudsysteem was genoeg. Voor de

wanden was eigenlijk geen alternatief. Met tradi-

tioneel metalstud had MAT Abouw de gewenste

isolatiewaardes wel kunnen halen maar er had

nooit zo snel gebouwd kunnen worden als nu is

gedaan. En snelheid was absoluut geboden, aldus

Aart Wallaard. “We hadden in eerste instantie

een half jaar om de bioscoopzalen te realiseren.

Dat was al een uitdaging maar met voldoende

mensen was het te doen. Tot we te horen kregen

dat Kinepolis al voor de kerst zes zalen helemaal

klaar wilde hebben. De nieuwe Star Wars zou in

première gaan en daar wilde de bioscoop graag

een graantje van meepikken. Het heeft ons heel

veel hoofdbrekens en stress gekost om dat voor

elkaar te krijgen.” Simpelweg meer mensen op

het werk zetten is volgens de projectleider niet

de oplossing; een verdubbeling van capaciteit is

nog geen verdubbeling van gerealiseerd werk. De

logistiek maakt dat onmogelijk. “Je kunt zoveel

gipsplaten op de bouwplaats laten aleveren als

je wilt maar dat materiaal moet ook nog eens het

gebouw in en de steiger op. Daar zit een grens

aan want andere disciplines moeten ook hun

werk kunnen doen. Daarnaast moet je zo’n grote

groep mensen ook nog kunnen aansturen en

ervoor zorgen dat wat ze maken ook echt goed

wordt gedaan. Bij dit type werk kun je je geen

missers veroorloven; als je een slecht product

maakt dan heb je het eigenlijk allemaal voor

niets gedaan.”

Een verdubbeling van capaciteit is nog geen verdubbeling van gerealiseerd werk

Kinepolis opende begin maart oicieel de deuren maar voor

Kerstmis waren er zes zalen én de snoepwinkel volledig ope-

rationeel. De première van de nieuwste Star Wars missen was

natuurlijk geen optie. (foto: Jan Willem Kommer)


Zwarte systeemplafondsVan de ontkoppelde wanden en de ontkoppelde plafonds is niets meer te zien. Kinepolis heeft zelf nog voor een akoestische

wandbekleding en een zwart doek als afwerking gezorgd. De gipsplaten van het plafond en de installaties die daaraan hangen

zijn weggewerkt achter systeemplafonds. Van der Wiel Complete Abouw monteerde een CMC-systeem dat met snelhangers

is bevestigd aan het ontkoppelde plafond. Het is vrijgehouden van de Technostar-wanden die nog door Kinepolis moesten

worden afgewerkt. Zo hangt ook het systeemplafond trillingsvrij.

In het CMC-systeem zijn zwarte Rockfon Cinema plafondplaten geplaatst, in totaal zo’n 5500 m2. “De Cinema is speciaal ont-

wikkeld voor bioscopen, discotheken en dergelijke; ze hebben een zeer hoge geluidsabsorptie en ze zijn zwart”, zegt Lennard

Arkestein, projectleider bij het abouwbedrijf uit Oisterwijk. “Het systeem waar ze in hangen is matzwart. Een wens van de

architect want met een glanzend systeem zie je de vakverdeling, en dat wilde hij niet.”

Aandachtspunt bij zo’n zwarte plafondtegel is wel dat elke beschadiging erg opvalt, dan wordt het lichtgekleurde materiaal

ín de tegel zichtbaar. Nou zal op een hoogte van 14 meter niet snel iets beschadigen maar tijdens de hectische montageperi-

ode voor Kerstmis lag dat wel anders. “In die fase werkten we vrijwel tegelijkertijd met de installateur. Terwijl wij het plafond

moesten monteren had hij daar nog werk boven te doen. Dan moet je goede afspraken maken. Als panelen er steeds weer uit

worden gehaald, is de kans op beschadiging groot en dat is zonde. Het is best een kostbaar plafond.”

In de zaal met het Dolby Atmos systeem had Van der Wiel Complete Abouw nog een extra uitdaging. Voor het juiste effect

moesten de speakers van het geluidssysteem op een afgepaste hoogte komen. Die zat vrijwel op dezelfde lijn als het akoesti-

sche systeemplafond. “We hebben een hoop koven moeten maken zodat de speakers konden worden opgehangen en we het

plafond er netjes op konden laten aansluiten.”

Kinepolis beschikt over de nieuwste laserprojectoren.

Maar hoe high-tech ook, zonder kabels en leidingen

doen ze het niet. Doorvoeringen door de ontkoppelde

Technostar-wand waren dus niet te vermijden.



Kinepolis Jaarbeurs

Architect: Snelder Architecten, Bussum

Aannemer: STRABAG - Züblin & Van Laere, Vlaardingen

& Zwijndrecht (B)

Ontkoppelde wanden en plafonds: MAT Abouw,

Zaltbommel

Systeemplafonds: Van der Wiel Complete Abouw,

Oisterwijk

Buiten de bioscoopzalen is de Tech-

nostar-wand dichtgezet met twee

lagen gipsplaat. Voor de onderste

drie meter van de tweede laag is een

stootvaste plaat gebruikt.



AfbouwUpdate

Nieuw van Super Prof: de Twister! Een roterende handgreep, gemon-teerd op het proi el van een spack- en gipsmes met een roestvrij staal (RVS) blad. Door middel van een ingenieus draaisysteem, voorzien van de ergono-mische soft greep, is het mogelijk om de handgreep in elke gewenste positie te stellen. Hierdoor ontstaat een optimale, comfortabele en natuurlijke werkhouding.

Bladdiktes: 0,3 - 0,4 - 0,7 mmMaten: 285 - 380 - 480 - 570 mm

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Verhoeven Tools & Safety T. +31 (0)418 634 600 E. [email protected] I. www.superprof.nl

Een optimale werkhouding

Hedendaagse architectuur vraagt om ondoorbroken en expressieve opper-vlakken. En in een modern gebouw zijn een goede akoestiek, gebruiksgemak en l exibiliteit onontbeerlijk. Rockfon® Mono® Acoustic combineert dit alles met verbluff ende resultaten.

Vijf van de vele voordelen op een rijtje:

• Gladder dan ooit. De nieuwe afwer-kingslaag is gemaakt van marmerpoe-der en geeft het oppervlak een gladde en veri jnde textuur die in elk interieur past.

• Feller en witter. Het nieuwe oppervlak heeft een lichtrel ectie van wel 87%, waardoor een comfortabele werk-

S.G.A. Vakdagen Hardenberg 2017

Schilder, Glas en A� ouw Vakda-gen (S.G.A. Vakdagen) vormt een uniek platform voor de schilder-, glas- en a� ouwindustrie. Als enige vakbeurs gericht op de schilder-, glas- en a� ouwbranche brengt ze fabrikanten, toeleveranciers, dienstverleners en geïnteres-seerden samen. In samenwerking met de Glas Branche Organisatie (GBO) zal de tweede editie van het spraakmakende Glasplein plaats-vinden waar u de laatste glasinno-vaties kunt vinden.

Tijdens S.G.A. Vakdagen kunt op een laagdrempelige manier kennis vergaren over vooraanstaande verf- en a� ouwmerken en krijgt u de kans om te netwerken met bekende en onbekende vakgeno-ten. Deze krachtige combinatie zorgt dat S.G.A. Vakdagen rood omcirkeld staat in de agenda van brancheprofessionals.

Deze editie van S.G.A. Vakdagen wordt in combinatie met vakbeurs Bouw Compleet georganiseerd. Door deze combinatie treft u meer diversiteit en een completer aan-bod. Dit najaar bezoekt u de beurs op 10, 11 en 12 oktober 2017 in Evenementenhal Hardenberg.

Meer informatie vindt u op www.evenemtenhal.nl/sga

Uw berichten ook opgenomen worden op de A� ouw Update? Neem dan contact op met PSH Media Sales, Huib van Verseveld, T. 0314-355834 of E. [email protected]

omgeving en een superwit oppervlak (L-waarde van 94,5) gecreëerd wordt.

• Geluidsabsorptie Klasse A (�w: 0,95-1,00). U heeft geen andere geluid-dempende materialen nodig en houdt uw monolithische design zo zuiver mogelijk.

• Elke ruimte, elk project. Rockfon Mono Acoustic is geschikt voor grote en kleine projecten, omdat het zo veelzijdig is: als één groot naadloos oppervlak, als plafondeilanden of als wanden. Ideaal voor winkels, kantoren, scholen en openbare ruimten.

• In allerlei vormen. U kunt deze oplos-sing schuin, vlak of gebogen plaatsen, in een ophangsysteem of rechtstreeks aan het plafond of de wand.

Rockfon® Mono®Acoustic:meer dan een plafond

• veel sneller • voordeliger • gegArAndeerd goed

Cosmar Neder land

Tel 06 4446 4142

w w w. c o s m a r. n l

effectieve

grondeer- &

hechtmiddelen

en ook

vochtwerende

produkten.

Informatie:

Desgewenst wordt

de catalogus toe-

gezonden of u kunt

deze downloaden

via Cosmar.nl.

Bel 06 4446 4142

of mail naar

[email protected]

Advies op

locatie

Cosmar nederland inTrodUCeerT

FloorgriP AAnBrAnd PriMer voor vloerenleggers

Na goed geluisterd te hebben naar de zand/cementdek vloerenleggers constateerden wij dat

deze bedrijfstak een fysiek lichter en gezonder alternatief zoekt voor het z.g. aanbranden van

vloeren met water/cementpoeder.

FloorgriP aanbrandprimer is dit alternatief. Gemakkelijk en snel aan te brengen,

geeft een 100% dekkende en optimale hechting en heeft een gunstige prijs.

FloorgriP is snel en eenvoudig aan te brengen. Met de juiste spuitapparatuur kan

gemakkelijk 300 m2 vloeroppervlak voorbehandeld worden in minder dan 30 minuten.

Ook voor advies en/of levering van een geschikte accu-spuit of grondeerpomp kan

Cosmar u van dienst zijn. Uiteraard kunt u Floorgrip ook sproeienof gieten en

verdelen met roller of bezem, het verbruik ligt dan wellicht wat hoger.

De voordelen:

Geen cementstof. (en inademing van….)

Geen overmatige natte vloeren. (werken op praktisch droge vloer)

Geen doorlekken van water/cement naar onderliggende ruimten.

Geen gesjouw met zakken cement.

Verbruik van 10 Liter voor 450 tot 600 m2.

Gunstige materiaalkostprijs vanaf 10 cent per m2.

Andere interessante Cosmarprodukten voor vloerenleggers zijn:

Profix , een hechtprimer voor gladde niet-of zwakzuigende ondergronden zoals

beton, tegelvloeren, isolatievloeren, gecoate vloeren etc. Geschikt voor aanhechting van

zand/cement en egaliseermortel. Binnen / Buiten toepasbaar.

Profix speed, een sneldrogende hechtprimer voor dezelfde ondergronden als profix. Na c.a.

10-20 min.droging kan de vloermortel aangebracht worden. Binnen / Buiten toepasbaar.

Metal dec, een hechtprimer voor vloermortel op metalen ondergronden.

Cosmar Nederland is een handelsonderneming die grondeermiddelen,hechtprimers, vocht-

weringsprodukten reinigings-en ontvettingsmiddelen levert zowel rechtstreeks als via de

groothandel aan stucadoorsbedrijven,vloerenleggersbedrijven en andere ondernemingen in

de afbouwsector.

Op onze website vind u alle benodigde info.U kunt ook bellen/mailen voor advies, indien

gewenst op projectlocatie.

(advertorial)

24 MEBEST september 2017 In Amsterdam hebben legio herenhuizen balkons als deze. En

een groot deel daarvan krijgt problemen vanwege het staal dat

er in is verwerkt. (foto: Jan Willem Kommer)


Liever behouden dan vernieuwenEr is in Nederland heel veel Belgisch hardsteen

toegepast in de afgelopen eeuwen, zowel in ge-

bouwen als in de buitenruimte. Dorpels, stoepen,

waterslagen, balkons, palen, muurafdekkers;

de lijst is lang. Logisch, het materiaal is hard,

slijtvast en niet erg poreus. Ondanks die duur-

zaamheid gaat de bouw er vanuit dat de steen

toch maar zo’n 100 tot 150 jaar meegaat. Op zich

is dat wel te begrijpen. Belgisch hardsteen is een

kalksteen, een sedimentgesteente dus. Door de

manier waarop dergelijke steen ontstaat, zitten

er brandlagen en steken in en dat zijn potentieel

zwakke plekken. “Maar als hij van goede kwaliteit

is, dan kun je hem veel langer laten zitten, her-

stellen of hergebruiken”, zegt Steven Janse van

Bambam Restauratie Steenhouwers. Het bedrijf

Het zijn lang niet alleen imposante kerken, royale paleizen en kapitale

grachtenpanden die worden gerestaureerd. In feite is er veel meer minder in

het oog springende ouds dat door de tand des tijds is aangevreten en her-

steld moet worden. Natuursteen balkons bijvoorbeeld. Bambam Restauratie

Steenhouwers wordt er regelmatig voor ingeschakeld.

ROESTRUST NIET


uit Leiden is gespecialiseerd in de restauratie van

natuursteen. “Behouden doe ik sowieso liever

dan vervangen. Als de steen ook maar iets van

historische waarde heeft, een origineel frijn-

randje dat er nog puntgaaf uitziet bijvoorbeeld,

dan vind ik dat je dat moet proberen te bewaren.”

Een gave balkonplaat bijvoorbeeld waar maar

één breuk of steek in zit, is volgens de steenhou-

wer prima te redden. Soms is herstellen echter

niet mogelijk, zitten er zoveel slechte stukken in

dat vervangen de enige optie is. “Ondanks dat

hij er al honderd jaar ligt en dus wellicht wel

historische waarde heeft. Dan gaat het dus om

technische redenen en om veiligheid. Zo’n balkon

bijvoorbeeld, daar staan toch mensen op, of

onder.”


Oorzaak: roestHet is niet voor niets dat Steven Janse de res-

tauratie van balkons als voorbeeld aandraagt.

Bambam haalt een groot deel van de omzet uit

dat werk. Vooral in Amsterdam zijn er behoorlijk

wat woonhuizen waar de balkons voor narig-

heid zorgen. Het probleem met natuursteen

balkons zou je modern klassiek kunnen noemen.

In panden die vóór circa 1880 zijn gebouwd, is

balkon-misère een zeldzaamheid. Eind 19e eeuw,

in de tijd van de ‘Revolutiebouw’, deed staal zijn

intrede in de bouw en dat opende de deur voor

veel narigheid. Op uitgebouwde consoles werden

stalen staven of proielen gelegd die naar binnen

werden gesteld, de gevel in. Op het staal kwam

dan de natuursteen plaat te rusten, eveneens

een stukje de gevel in. Vervolgens werd er op

de plaat naar boven door gemetseld en werd er

een verdieping hoger weer op dezelfde manier

een balkon gemaakt. “Op enig moment ontstaat

Je weet van tevoren nooit precies wat je tegenkomt

Nadat de stalen balk was vrijgehakt kon Bambam voorzichtig

proberen hem uit de gevel te trekken. (foto: Jan Willem Kommer)


er schade; zo’n gebouw staat immers nooit

helemaal stijf en star, je hebt altijd werking”, legt

Steven Janse uit. “Daardoor breekt bijvoorbeeld

een balkonplaat waar al een kwetsbare plek als

een steek in zit of komt een voeg open te staan.

Er komt vocht naar binnen en het metaal gaat

roesten. Na een aantal jaren is het staal twee

keer zo groot geworden en drukt het alles kapot.

Consoles worden uiteen geperst en de balkon-

plaat wordt omhoog geduwd.” Het is een kwestie

van tijd voor de benedenburen aan de bel trekken

want in plaats van dat het balkon naar de straat

afwatert, kan het water nu onder de dorpel door

naar binnen lopen.

Steen is geen houtBambam Steenhouwers zit in het centrum van

Leiden. Dat is tamelijk oud en zit dus barstens vol

natuursteen. Zeker in de openbare ruimte levert

dat behoorlijk wat restauratiewerk op. Rondom de

Pieterskerk bijvoorbeeld moeten de steenhouwers

regelmatig palen van Belgisch hardsteen repareren

of vervangen die door onvoorzichtige automobi-

listen stuk zijn gereden. En aan de Hooglandse

Kerkgracht herstelde Bambam een aantal stoepen,

paaltjes, en bordesplaten. Voor de balkonrestau-

raties is het bedrijf echter vooral aangewezen op

Amsterdam. “In Leiden zijn in de jaren tachtig heel

veel oude geveltjes ontdaan van natuursteen om

ze lekker strak en zakelijk te maken’, zegt Steven

Janse. “Nu wordt dat wel weer teruggebracht

maar dat is eerder historiseren dan restaureren.”

Het is niet echt wat Bambam graag doet, en zeker

niet op de manier waarop het vaak wordt aange-

pakt. “In plaats van met hele blokken te werken

worden natuursteenplaten in verstek gezaagd.

Daar bouwen ze dan een soort koven mee om

penanten heen. Dan zie je dat het schort aan ma-

teriaalkennis. Verstekken zijn prachtig als je met

hout werkt want dan kun je kitten en plamuren en

schilderen en dan zie je niets meer van een naadje.

Bij natuursteen werkt dan niet. Het materiaal is

kwetsbaar als het zo dun is en als timmerlieden

of metselaars niet nauwkeurig hebben gewerkt,

houd je kieren die openstaan en waar water in

kan komen, met alle gevolgen van dien.”

Dat de balk vervangen moest worden was snel duide-

lijk. De vraag was alleen wat die ingreep inpandig zou

aanrichten. (foto: Jan Willem Kommer)


Herstellen en hergebruikenHoewel de oorzaak van de schade doorgaans vrij

gemakkelijk is vast te stellen, is de restauratie

zelf vaak een ontdekkingstocht. “Je weet van te

voren nooit precies wat je tegenkomt, hoe erg het

materiaal er aan toe is, wat je kunt hergebruiken

en wat je moet vervangen”, zegt Steven Janse. Zo

ook bij de twee balkons van een herenhuis in de

Den Texstraat die Bambam kort voor de zomerva-

kantie onder handen nam. Beide balkons veroor-

zaakten lekkages in de appartementen doordat

ze zo’n 1,5 cm omhoog waren geduwd en naar

de gevel toe afwaterden in plaats van ervan af. In

het onderste balkon zat een grote scheur op zo’n

25 cm van de gevel. Die heeft Bambam verder

opengemaakt om een idee te krijgen van de ave-

rij. Aan de toestand van de steen was af te lezen

dat het wel meeviel met de schade die het water

had aangericht en dat de breuk te herstellen was.

De plaat is uit de gevel getild en met doken en

epoxylijm weer tot een stevig geheel gemaakt.

Ook de toestand van het staal was goed genoeg

om het niet te hoeven vervangen; roest verwijde-

ren en in de menie zetten was voldoende.

Voorbereid op verrassingenBij het bovenste balkon waren de problemen wat

groter. De natuursteen plaat was weliswaar nog

intact maar de consoles, gemaakt van baksteen

en mortel, hadden flink te lijden gehad. De steen

Consoles uiteen geperst, balkonplaat omhoog geduwd

In de natuursteen plaat van het onderste bal-

kon zat een behoorlijke scheur. Gelukkig was

de schade nog te repareren met doken en lijm.



was behoorlijk opzij gedrukt en dat beloofde niet

veel goeds. Vanwege die defecten en om het me-

taal vrij te maken, zijn de consoles voor een deel

verwijderd. Eén van de I-balken bleek nog wel te

redden maar de andere was op een paar plekken

compleet doorgeroest en moest worden vervan-

gen. Na nog wat hakwerk was wel te zien dat

de metalen balk door de houten vloerbalk stak,

maar niet of hij aan de andere zijde wellicht ge-

borgd zat. De meest praktische manier om daar

achter te komen was de balk verder vrijhakken

en met een lier proberen hem eruit te trekken.

Gelukkig lukte dat, anders hadden in de woning

vloer en plafond opengemaakt moeten worden.

“Dat zijn dingen die je dus van te voren niet goed

Mausoleum Oud-KralingenHoewel Bambam nog niet tot de erkende natuursteen-

restauratiebedrijven behoort - “We zijn bezig om de erken-

ning te krijgen”, zegt Steven Janse - blijft het werk niet

beperkt tot stoepen en balkons. Bambam deed bijvoor-

beeld de restauratie van het Mausoleum op de begraaf-

plaats Oud-Kralingen. “Een prachtig werk”, herinnert de

steenhouwer zich nog goed. “Vrijwel alle natuursteen was

kapot gegaan door lekkages boven in het gebouw. Het was

compleet uit elkaar gedrukt door roestend ijzer en door de

wortels van bomen die er in waren gaan groeien. Veel kon

worden hersteld maar de vraag was hoe dat aan te pak-

ken. We wilden liever niet alles demonteren, afvoeren naar

de werkplaats om het daar te restaureren en daarna weer

teug naar Rotterdam te moeten brengen. Als alternatief

hebben we een steiger rondom het mausoleum gebouwd

die twee, drie keer zo breed was als normaal. Zo konden

we beschadigde stukken losmaken en op de steiger schui-

ven, ze ter plekke herstellen en weer terugplaatsen. Dat

scheelde heel veel werk, tijd en dus geld.”

Behouden doe ik liever dan vervangen

Door de introductie van staal en cement is er veel ver-

anderd in de bouw. Het levert de natuursteenbranche

bijvoorbeeld heel andere restauratiewerkzaamheden

op dan de klassieke bouw. (foto: Jan Willem Kommer)


Een console van baksteen en

cementmortel is kansloos

tegen de kracht van roest.



kunt inschatten”, zegt Steven Janse. “Daarom

neem ik in ofertes altijd een soort stappenplan

op; als dit, dan dat. Een opbouw van een relatief

kleine ingreep naar en grote en kostbare opera-

tie, zodat mensen niet voor verrassingen komen

te staan.” Ook bij het bovenste balkon viel het

uiteindelijk allemaal mee. Eén balk is schoonge-

maakt en in de menie gezet zodat hij weer kon

worden gebruikt en de andere balk is zonder

te ingrijpende ingrepen vervangen door een

verzinkte variant. De consoles zijn hersteld met

baksteen en mortel en de plaat natuursteen, die

tijdens de herstelwerkzaamheden met een stut

vrij van staal en steen werd gehouden, ligt weer

in zijn oude vertrouwde afwaterende positie.

Klaar voor de volgende 150 jaar.

Zo’n balkon, daar staan toch mensen op Een modern klassiek probleem

Staal schoongemaakt vervangen, balkonplaat gerepareerd

en weer afwaterend gelegd en de console hersteld.


• veel sneller • voordeliger • gegArAndeerd goed

verspuitbare zuigkrachtverlagende grondeermiddelen!

• ToPgrondeer • Pro-WAllCosmar Neder land

Tel 06 4446 4142

w w w. c o s m a r. n l

effectieve

grondeer- &

hechtmiddelen

en ook

vochtwerende

produkten.

Informatie:

Desgewenst wordt

de catalogus toe-

gezonden of u kunt

deze downloaden

via Cosmar.nl.

Bel 06 4446 4142

of mail naar

[email protected]

Advies op locatie

CosMAr nederlAnd

Kleur- en geurloze waterdunne blanke zuigkrachtverlagende grondeer.

Verdunnen 1 : 9 delen water, eenvoudig vers-puitbaar of met roller/blokkwast.

Geschikt voor alle gebakken stenen zoals poriso, porotherm, baksteen enz..

Volledig verspuitbare zuigkrachtverlagende grondeer voor zeer sterk en onregelmatig zuigende ondergronden.

Verdunnen 1 : 2 tot 1 : 4. Bij verdunning 1 : 2 delen water geeft topgrondeer ook een hechtlaag. Zeer geschikt voor kalkzandsteen, cellenbeton enz.

NOAJaardagenUNIEKE SPECIAL

De NOA Jaardagen Special is een bijlage die naar alle abouwbedrijven van Nederland wordt verstuurd. Het doel van de special is om de bezoekers van de Jaardagen een overzicht te verstrekken van alle exposanten en om inhoudelijk het programma van de Jaardagen te belichten. De NOA Jaardagen Special verschijnt in een oplage van ruim 10.000 exemplaren.

NOA JAARDAGEN BEURSPAKETTEN

Dit jaar vindt op 26 oktober Stukadoorsdag plaats en op 10 november de Plafond- en Wanddag. Speciaal voor de NOA Jaardagen heet Mebest beurspakketen ontwikkeld. Genereer meer aandacht voor uw beursdeelname

vooraf in Mebest.

BRONS ZILVER GOUD PLATINUM

€ 895,- € 1.295,- € 1.495,- € 1.795,-

NAW + logo + 50 woorden ✓ ✓ ✓ ✓

Producinfo + foto + 100 woorden ✓ ✓ ✓ ✓

1/2 fc adverteniepagina ✓

1/2 fc advertorial ✓

1/1 fc adverteniepagina ✓

1/1 fc advertorial ✓

PLAFOND- en WANDDAG 10 NOVEMBER

STUKADOORS- DAG26 OKTOBER

Kies het beurspakket dat het beste bij uw communicaiedoelstelling(en) past:

Voor meer informaieBel met Huib van Verseveld 0314- [email protected]

Sinds najaar 2016 is het een stuk eficiënter wonen in de Alphense Nachtegaalstraat. Opdrachtgever WonenCentraal stelde hoge eisen aan de energie-

zuinigheid van de nieuwe woningen. Met succes, want alle appartementen krijgen het Energielabel A. Het toegepaste gevelisolatiesysteem, Alprotect Quattro van alsecco, speelt hierbij een belangrijke rol. Voor de afwerking van het isolatiesysteem viel de keuze op steenstrips, waarbij de duurzaamheid en het geringe gewicht doorslaggevend waren. Door-dat naast het standaardaanbod ook steenstrips op maat te maken zijn, kon de architect beschikken over een grote diversiteit aan kleuren en structu-

ren. Dat heeft geleid tot een bijzonder geheel.

De isolatieplaten die zijn gebruikt voor de bui-tengevels, leveren met een warmtegeleiding van 0,034 W/(m K) uitzonderlijke prestaties op het gebied van isolatie. De organische wapeningslaag van het systeem is sterk elastisch, waardoor de gevel in hoge mate slagvast is – zowel waar de steenstrips zijn aangebracht als op het gedeelte met sierpleister.

Wilt u meer weten over de alsecco gevelisolatiesystemen en steenstrips? Kijk dan op www.alsecco.nl.

Vederlichte gevels aan de Nachtegaalstraat

Bij de bouw van de nieuwe appartementen in Alphen aan den Rijn lag de nadruk op lichte materialen. Ook moest het gewicht van de gevelafwerking binnen de perken blijven. Omdat diverse traditionele gevelmaterialen te zwaar bleken, leidde de speur-tocht naar een gevelafwerking die licht van gewicht is én een hoge isolatiewaarde heeft, naar het buitengevelisolatiesysteem Alprotect Quattro.

Bij de vormgeving van de gevel heeft

Zeep Architecten diverse bijzondere

metselverbanden met elkaar gecombineerd.

Dat heeft geleid tot een bijzonder geheel.

Dankzij het gevelisolatiesysteem

van alsecco blijven de stookkosten

voor de bewoners van de

Nachtegaalstraat verrassend laag.

(advertorial)


Anhydriet gieten is al een stuk minder belastend dan zand-

cementvloeren leggen zoals Peter Giesberts dat jaren deed,

maar een riem waar de slang in hangt maakt het werk nóg

minder zwaar. (foto: Jan Willem Kommer)


Vele kleintjes maken één groteElk voordeel heeft zijn nadeel. Anhydriet staat er

om bekend dat je er in één dag heel veel vier-

kante meters dekvloer mee kunt aanbrengen.

Als vanzelf ontstaat dan het idee dat het voor

kleinere oppervlakken minder geschikt is. Peter

Giesberts van Solid Floors ziet dat anders. Naast

winkelcentra en kantoorgebouwen giet hij ook

regelmatig anhydriet dekvloeren in woningen. En

dan gaat het niet om grote nieuwbouwprojecten

maar om de verbouwing of renovatie van een

enkele woning. “Het idee is dat dat niet rendabel

is, maar dat hangt er maar van af hoe je het aan-

pakt. Je moet er een aantal op één dag hebben,

liefst niet te ver bij elkaar vandaan. Dan kun je ’s

morgens gieten en ’s middags werken bezoeken

Twee woningen in Zuid-Limburg; beide van bescheiden formaat, en beide

toe aan een opknapbeurt, compleet met vloerverwarming. Solid Floors BV

uit Neerbeek maakte de dekvloeren; in één ochtendje, met anhydriet.

GIETEN TEGEN DE STROOM INTekst en fotografie: Jan Willem Kommer

en op zoek naar nieuwe opdrachten.” Drie of vier

woningen op een dag is volgens hem ideaal.

Overleg met de installateurDe eerste woning is in Geleen, een bescheiden

rijtjeshuis dat grondig wordt verbouwd. Zoals bij

de meeste renovatieprojecten waarin ook een

nieuwe dekvloer wordt gelegd, komt er vloerver-

warming in de woning. De leidingen zijn op nop-

penplaten gelegd met daaronder folie en een dik-

ke laag eps. Langs alle wanden en leidingen zijn

kantstroken aangebracht, netjes vastgezet aan de

noppenplaten zodat de mortel niet kan weglo-

pen. “Heel goed gedaan”, vindt Peter Giesberts,

die vooraf uitgebreid overleg heeft gehad met de

installateur. “Dat doen we liefst bij elke woning

Anhydriet bij de particulier


waarin vloerverwarming komt; dan kunnen we

aangeven waar ze op moet letten.” Bijvoorbeeld

hoe dik de isolatielaag moet worden. Als er veel

opbouwhoogte is, dan heeft een centimeter extra

isolatie de voorkeur boven meer anhydriet. Dat is

goedkoper voor de opdrachtgever en het scheelt

in de droogtijd. Daarom vraagt Peter Giesberts

installateurs ook altijd of er bij het aanbrengen

van het isolatiemateriaal al zoveel mogelijk kan

worden uitgevuld. “Als we in de ene hoek van de

kamer 4 cm dik moeten gieten en in een andere

hoek 8 cm, dan is toch dat dikkere deel bepalend

voor het moment waarop je de vloerafwerking

kunt aanbrengen. Materiaalkennis en meeden-

ken met de klant is belangrijk in deze markt én

het is bepalend voor het imago van de gietdek-

vloer. Veel mensen hebben namelijk nog altijd

het idee dat je met heel lange droogtijden te

maken hebt. Om dat onterechte beeld uit de

wereld te helpen proberen we dus alle mogelijke

belemmeringen van het drogingsproces weg te

nemen”.

Aangepaste receptuur voor de serreDe nieuwe dekvloer in de Geleense twee-onder-

een kap woning komt in de woonkamer en de

VoorzorgVoordat Peter Giesberts zich aan anhydriet waagde, heeft hij ruim dertig jaar

zandcementvloeren gemaakt. Op een gegeven moment vond hij dat niet meer

van deze tijd en verdiepte hij zich in anhydriet. Na drie jaar onderzoek en de

verscherping van de arboregels voor werken met zandcement investeerde hij

in een anhydrietwagen. Lichter werk en een vervijfvoudigde omzet was het

wenkend perspectief. Maar dat was in 2008, vlak voor de crisis. En toen waren

er ineens geen grote nieuwbouwklussen meer. Min of meer uit nood richtte hij

zich op de particuliere markt. Een stap waar hij absoluut geen spijt van heeft,

al is het qua acquisitie wel wat intensiever. In plaats van dat hij aan een paar

aannemers moet uitleggen wat anhydriet is en hoe je er mee moet omgaan,

moet hij dat verhaal nu vrijwel dagelijks vertellen. “Elke opdrachtgever heeft

een andere tegelzetter en die moet je nog altijd uitleggen dat je bij deze vloer

gips- in plaats van cementgebonden lijmen moet gebruiken.”

En indianenverhalen over zaken als onder meer langzame droging blijken erg

hardnekkig, die moeten hij keer op keer ontkrachten. “Maar als je aangeeft dat

een zandcementvloer de vereiste buigsterkte niet heeft die nodig is voor een

zwevende dekvloer met vloerverwarming op isolatiemateriaal en anhydriet

wel; dat je niet anderhalf tot twee maanden hoeft te wachten met het aanzet-

ten van de vloerverwarming maar dat dat al na een week aan kan zodat je de

droging kunt versnellen; dat je niet hoeft te dilateren dus dat een naadloze

gietvloer écht naadloos kan zijn en dat het materiaal wel duurder is maar de

arbeid aanzienlijk goedkoper, dan zijn ze vaak wel om.”

Met de wagen kunnen we de samenstelling makkelijk aanpassen


keuken, in totaal zo’n 65 m2. Met een uurtje is

het werk gedaan. De vloer ligt er prachtig strak

bij, oprijlaan en stoep zijn schoongespoten en

de wagen kan door naar het volgende adres.

Dat is in Doenrade. Ook hier gaat het om een

upgrade; een nieuwe vloer met vloerverwar-

ming in de woonkamer, de open keuken en de

hal. Daarnaast is er een serre waarin eveneens

een anhydriet dekvloer moet komen, maar

zonder vloerverwarming; de mortel wordt hier

rechtstreeks op de tegels gegoten. Die zijn niet

geprimerd, goed schoonmaken is voldoende. “An-

hydriet heeft een hoge zuigkracht dus hechting is

geen probleem”, zegt Peter Giesbers. “En mocht

het toch ergens niet voldoende hechten dan is

de kans op narigheid minimaal. Het materiaal

krimpt niet en het zit vol op de vloer dus je hebt

nergens holle ruimtes.”

Het mengsel voor de hechtende vloer in de serre

is ook wat anders dan voor de zwevende vloer

in de rest van de woning. “We hoeven hier maar

1,5 cm dik en dan heb je een ander type mengsel

nodig; vloeiender, meer een egaline. Iets meer

anhydriet en iets minder zand dus. Met de wagen

kunnen we dat makkelijk aanpassen.” Hoewel

het maar een kleine ruimte is, zit er nog aardig

Verschillende vloerdiktes vragen verschillende

samenstellingen. Met de wagen is de verhou-

ding van de ingrediënten gemakkelijk aan te

passen. (foto: Jan Willem Kommer)


wat niveauverschil in de serre; op één plek moet

SolidFloors de dekvloer toch nog 4 cm dik maken.

“Maar dat gaat in één moeite door. Met egaline

heb je daar toch wel twee of drie lagen voor

nodig.”

Als de serre klaar is, wordt het mengsel weer

aangepast. En er wordt af en toe een monster

genomen om de vloeimaat te beoordelen. Vloeit

zo’n monster te veel uit, dan kan dat betekenen

dat het mengsel te nat is. Peter Giesberts heeft

liefst zo min mogelijk vocht erin, dat moet al-

lemaal maar drogen.

Anhydriet 2.0De anhydriet die Solid Floors voor deze twee

woningen gebruikt, is relatief nieuw; leverancier

Anhydritec heeft recent wat aanpassingen aan

het bindmiddel verricht. Het is niet de eerste

keer, weet Peter Giesberts. Hij giet al een jaar

of tien anhydrietvloeren en heeft het product

zien veranderen. “Vroeger kreeg de vloer altijd

een calciumcarbonaathuidje, dat moest je eraf

schuren. Dat was onpraktisch dus dat is veran-

derd. Maar toen begon de vloer in de toplaag te

snel te verdichten wat de droging afremde. Ook

dat was niet wenselijk dus dat euvel is verholpen.

Recent is de viscositeit wat aangepast. De open

tijd was aan de korte kant zodat de vloer wat snel

begon aan te stijven en je bezemsteken kon zien.

Verder is ook het probleem met de luchtbelletjes

verholpen. Die zag je bij elke leiding en hoewel

het de kwaliteit van de vloer niet in de weg zat,

leverde het nogal wat klachten op. Over de anhy-

driet die we nu hebben, ik noem hem 2.0, ben ik

erg tevreden.”

NazorgVoor Solid Floors houdt de zorg voor de klant niet

op zodra de vloer is gelegd. Speciaal daarvoor is

Roy Giesberts met Solid Floors Services gestart,

om klanten en hun tegelzetters te informeren

over en te begeleiden bij het gebruik van hun

nieuwe anhydrietvloer. “Ik doe onder meer

vochtmetingen zodat er niet te vroeg en niet te

laat wordt gestart met de vloerafwerking”, legt

de zoon van Peter Giesberts uit. “Want al geef

je van tevoren aan dat de droogtijd een week

of vijf zal zijn, na twee of drie weken hangen

klanten aan de lijn om te vragen of het tapijt er

al op kan. En je weet nooit of er wel voldoende is

geventileerd, of er misschien is gestukadoord en

zo ja, hoe dik de laag gips is die er op de wanden

of de plafonds is gegaan.”

Ook kan hij tegelzetters helpen aan de juiste

lijmen voor tegels, tapijt of parket op anhydriet.

“Er zijn inmiddels fl ink wat geschikte lijmen

maar de voorkeur voor de oude vertrouwde

producten is hardnekkig. Het is belangrijk dat

ze de juiste spullen gebruiken. Voor de klant, die

anders met de problemen zit, maar ook voor het

imago van anhydriet. Want als tegels, parket of

vloerbedekkking loslaten doordat de verkeerde

lijm is gebruikt, dan wordt toch vaak naar de

dekvloer gewezen als oorzaak.”

Ik noem dit anhydriet 2.0

Anhydriet gietdekvloeren zijn

niet alleen maar interessant

voor grote kantoorpanden.



Werken voor de particulier

vraagt wel extra voor- en

nazorg. De boel netjes achter-

laten hoort daar bij. Een kleine

moeite maar heel belangrijk

voor het imago van de vloe-

renvakman. (foto: Jan Willem

Kommer)


Het materiaal is duurder dan zandcement maar met een team van drie

man is de anhydrietvloer in de woning in een uur gelegd. Dat beperkt de

arbeidskosten aanzienlijk. De particulier hoeft dus niet de hoofdprijs te

betalen als hij voor anhydriet kiest. (foto: Jan Willem Kommer)


Liever een cm extra isolatie dan een cm extra anhydriet

Regelmatig nemen de mannen van Solid Floors een monster van de mortel om de

vloeimaat te controleren. Omdat Anhydritec het bindmiddel recent had aangepast,

kwam de leverancier zelf ook even poolshoogte nemen. (foto: Jan Willem Kommer)


Een van de punten waar bij de an-hydrietvloer veel discussie over bestaat, is de droging. Hoe zit dat nu precies?“Anhydriet is een materiaal dat erg graag wil drogen.

Gips, dus ook calciumsulfaat, wil heel graag haar over-

tollige water kwijt en droogt zelfs nog bij een relatieve

luchtvochtigheid van 95%.

Het probleem van droging lag eigenlijk altijd in de

samenstelling van de top van de calciumsulfaatgebon-

den dekvloer. Deze was te sterk dampremmend, door

de aanwezigheid van een carbonaathuid of door een

extreem hoge dichtheid ten gevolge van in het opper-

vlak in overmaat aanwezige ijne delen. De recepturen

zijn inmiddels verbeterd waardoor de vloer sneller kan

drogen.

De droging van de dekvloer kan aanzienlijk worden

versneld door hem vroegtijdig te schuren. Ook mogen

bij calciumsulfaatvloeren, in tegenstelling tot bij

cementgebonden dekvloeren, al heel vroeg (na circa

zeven tot tien dagen) hulpmiddelen zoals luchtdrogers,

kachels, ventilatoren worden ingezet om de droging te

bevorderen. Dit heeft natuurlijk vooral zin ná een eerste

schuurgang, want vocht uit de vloer trekken met een

niet maximaal dampopen oppervlak is wel een beetje

zonde.”

Er wordt veel gezegd over anhydrietvloeren, zowel ten voordele als ten nadele van het product.

Onno de Vries is onahankelijk en onpartijdig technisch advi-

seur bij Technisch Bureau Abouw en gespecialiseerd in vloeren

en terrazzo. (foto: Jan Willem Kommer)

Maar hoe zit het nu werkelijk?

We vroegen het Onno de Vries. Hij is

technisch adviseur bij Technisch Bureau

Abouw; onahankelijk, onpartijdig dus

en bij TBA dé specialist op het gebied

van vloeren.


Met wat voor droogtijden heb je dan uiteindelijk te maken met anhydriet?“Uitgaande van gemiddeld gebruikelijke drogingscon-

dities is de vuistregel dat voor de eerste 4 cm dikte

één week per cm wordt aangehouden, en voor het

meerdere twéé weken per cm. Een meer nauwkeurige

formule is D = 1,6 x d². Dat houdt in dat de droogtijd in

dagen (D) gelijk staat aan 1,6 x de dikte van de dekvloer

in cm (d) in het kwadraat. Dus bij een dikte van bijvoor-

beeld vervang door 40 mm (= 4 cm) kom je dan op D =

1,6 x 16 = 26 dagen, en dat is bijna 4 weken. Als je die

formule naast de vuistregel legt, klopt die regel dus vrij

aardig. Het mooie van de formule is dat hij beter inzich-

telijk maakt dat het uiteindelijk héél véél tijdwinst kan

opleveren als je de dikte van de dekvloer beperkt houdt.

Vergelijk d=7 en d=8 maar eens: d=7 geeft D = 78 dagen

en d=8 geeft 103 dagen. Die ene extra cm kost dus wel

25 dagen droogtijd extra. Dan toch maar materiaal

met een iets hogere buigtreksterkte en daardoor een

iets geringere dikte kiezen lijkt mij. NEN 2742 geeft

een mooie tabel om de mogelijkheden van dergelijke

aanpassingen inzichtelijk te maken.”

Wat voor percentage restvocht mag een anhydrietvloer hebben wil je er een afwerklaag op kunnen aanbrengen?“Daar verschillen de meningen nogal over. Offi cieel

gelden vochtpercentages van 0,5 % m/m en 1,0% m/m,

ah ankelijk van het type vloerafwerking. Daarnaast

geven sommige leveranciers iets hogere toleranties.

Overigens is het wel zo dat anhydrietvloeren voor

verdere bewerking een lager vochtpercentage moeten

hebben dan cementgebonden dekvloeren. Als de an-

hydrietvloer nog te vochtig is wanneer je hem van een

afwerking voorziet, zal overtollig vocht zich na verloop

van tijd onder de afwerking verzamelen. Het materiaal

wordt dan week en dat leidt tot sterkteverlies. Hierdoor

kan de vloer blijvend onthechten. Ook bestaat bij een

te hoog vochtpercentage, net als bij cementgebonden

dekvloeren trouwens, bij een aantal vloerafwerkingen

de kans op osmotische blaasvorming. Controle op een

correct vochtpercentage is daarom voor het aanbren-

gen van veel vloerafwerkingen erg verstandig.

Let ook op de m/m achter het percentage. Het gaat

om een percentage gemeten met de Calcium Carbid

Methode en niet om waarden die worden afgeleid uit

een indicatieve, vaak elektronische meter.”

Klopt het dat anhydriet dekvloeren een hogere buigtreksterkte hebben dan zandcement dekvloeren?“Er bestaat inderdaad een verschil tussen cementge-

bonden dekvloeren en calciumsulfaat gebonden dek-

vloeren als het gaat om buigtreksterkte. Tenminste, als

het gaat om traditioneel samengestelde en handmatig

vervaardigde cementgebonden dekvloeren. Deze ken-

nen een aanzienlijk hogere porositeit dan de gegoten

anhydrietvloer en dat levert zonder meer een mindere

buigtreksterkte op. Echter, er bestaan ook hulpstoff en

(plastifi ceerders) die aan traditionele cementgebon-

Er zijn inmiddels fl ink wat geschikte lijmen voor anhydriet


Indianenverhalen over anhydriet zijn zeer hardnekkig

De mortel is rechtstreeks op de tegelvloer in de serre

aangebracht, voorbewerking om de hechting te verbe-

teren is niet nodig. (foto: Jan Willem Kommer)

den dekvloeren kunnen worden toegevoegd en de

buigtreksterkte dan aanzienlijk kunnen verbeteren, tot

ten minste gelijkwaardig aan calciumsulfaat aan toe.

Daar is meer over te lezen op de website van TBA in het

verslag van het onderzoek naar het ef ect op technische

prestaties van cementgebonden dekvloeren als deze

zijn vervaardigd met de mechanische rei. Ook leveren

diverse fabrikanten inmiddels cementgebonden giet-

vloeren met buigtreksterktes die overeenkomen met

die van calciumsulfaat gietdekvloeren.”

Is het zo dat je ahydrietvloeren altijd eerst moet schuren voor je de afwerklaag gaat aanbrengen?“Steeds meer leveranciers zijn in staat om carbonaat-

huidvrije anhydrietvloeren te leveren, en als het huidje

er niet op zit dan hoef je het er natuurlijk ook niet af te

schuren. Echter, de anhydrietvloer met carbonaathuid

bestaat nog wel, dus vraag wat je krijgt! En daarnaast:

een andere reden om te schuren is bijvoorbeeld het

open schuren om de droging te bevorderen of het op-

schuren om de onregelmatigheden aan het oppervlak

te verwijderen.”

Wat zijn nu de zwakke en de sterke punten van anhydriet?De negatieve indianenverhalen over anhydriet komen

uit een ver, wild verleden en hebben geen recht van

bestaan meer. Personen die ze vandaag nog herhalen,

moeten zich maar eens achter de oren krabben en de

ogen goed opendoen. Anhydriet is een verschrikkelijk

mooi bouwmateriaal! Maar zoals elk materiaal heeft

het voor- én nadelen.

Je kunt veel meters in één fase maken, al wordt dat

logistiek ook wel eens juist als nadeel gezien, bijvoor-

beeld in woningbouw. Je weet al bij aanvoer dat de

dekvloer aan de gewenste kwaliteit gaat voldoen;

deze is namelijk niet ah ankelijk van applicatie, maar

is in de mengselsamenstelling ‘voorgeprogrammeerd’.

En je krijgt hele mooie technische prestaties zoals

hoge sterkte, vrijwel geen krimp, goede vlakheid. Al

zal er wat dat laatste betreft voor de allerhoogste

vlakheidsklasse(n) ook bij een gietdekvloer vaak nog

wel een nivelleerlaagje noodzakelijk zijn.

Ofschoon het met de nodige maatregelen best wel zou

kunnen, pas je een anhydrietvloer bij voorkeur niet toe

in een natte ruimte. Ook breng je hem niet hechtend

aan op een begane grondvloer als er risico van optrek-

kend vocht uit bodem of constructievloer bestaat. Bij

applicatie op de begane grond heeft toepassing op een

folie-scheidingslaag eigenlijk altijd mijn voorkeur.

Minder specifi ek voor een anhydrietvloer, maar alge-

meen voor een verend opgelegde oftewel zwevende

dekvloer geldt dat de isolatielaag zo vlak en optimaal

ondersteund mogelijk op de draagvloer moet worden

aangebracht. Opwippende platen en ontbrekende de-

len zijn echt niet toegestaan en vaak reden voor schade.


Voor het ontluchten gebruikt Roy Giesberts een bezem in

plaats van een drijfrei. Voor de kwaliteit van de vloer maakt het

niet uit maar het oppervlak lijkt er vlakker door en dat helpt

discussies achteraf te voorkomen. (foto: Jan Willem Kommer)


Technisch Bureau Abouw

Mauritskade 27, 2514 HD Den Haag

Telefoon: 070 - 33 66 500

Fax: 070 - 33 66 533

E-mail: [email protected]

Website: www.tbabouw.nl

Abonnementen aanvragen, opzeggen en wijzigen via

bovenstaande gegevens.

Mebest

Website: www.mebest.nl

Twitter: @MebestNL

Redactie: Klokhuys tekst en foto, Wijster


Telefoon: 06 - 29 21 79 59

Fotografie: Klokhuys tekst en foto, Wijster; Henk van der Veen,

Maassluis

Vormgeving: Sylvia Oxenham, Dock35 Marketing, Doetinchem

Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem

Advertenties, tarieven en inlichtingen uitsluitend bij:

PSH Media Sales

Mercuriusstraat 35, 7006 RK Doetinchem

Postbus 68, 7000 AB Doetinchem

Telefoon: 0314 - 355 800

Fax: 0314 - 355 643


Website: www.pshmediasales.nl

Reproductie:

Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van de in-

houd van deze uitgave berusten bij Technisch Bureau Abouw, de

betreffende auteur en/of de betreffende fotograaf. Niets uit deze

uitgave mag zonder hun toestemming openbaar worden

gemaakt of verveelvuldigd.

Brander

Cosmar

Cosmar

DAW

Evenementenhal

PSH

Strikolith

Technostuc

Vakgenootschap Stukadoors

Eerstvolgende uitgave:

Mebest nr. 5-2017

Verschijningsdatum:

20 oktober 2017

Aanlevering advertentiemateriaal:

4 oktober 2017

Adverteerdersindex

48

23

32

33

13

32

2

13

47

Het nieuwe Brander muurverven team

Ons team van muurverven is goed op elkaar ingespeeld. Toch hebben we de opstelling nog eens tegen het

licht gehouden en verder verbeterd. Zodat het voor u nog duidelijker is wat de individuele kwaliteiten zijn en

waar ze elkaar aanvullen. Het gaat tenslotte om een perfect resultaat én om de winst. Vraag ernaar bij uw

leverancier en kijk op www.brander.nl/muurverven.

Strakke opstelling

VERNIEUWD ASSORTIMENT

LEEM EN ROEST BALKONBEHOUD GIETEN IN HET ......ductie van staal in de bouw als een zegen voor de...

Documents

Transcript of LEEM EN ROEST BALKONBEHOUD GIETEN IN HET ......ductie van staal in de bouw als een zegen voor de...