Laøm Toaùn vôùi 5 Con cuûa Quyù Vò · Khi treû em hoïc ñeám, chuùng thích chaïm tay...

7 = 2 + 5

7 = 2 + 5

7 = 2 + 5

7 = 2 + 5 Laøm Toaùn vôùiCon cuûa Quyù VòMaãu Giaùo ñeán Lôùp 6

Taøi Lieäu Höôùng Daãn Phuï Huynh

VIETNAMESE

7 = 2 + 5

Laøm Toaùn vôùi Con cuûa Quyù Vò, töø Maãu Giaùo ñeán Lôùp 6 laø baûn caäp nhaät cuûa taøi lieäu Giuùp Con Quyù Vò Laøm Toaùn: Taøi

Lieäu Höôùng Daãn Phuï Huynh cuûa Boä Giaùo Duïc Ontario.

Ñöôïc thöïc hieän bôûi Literacy and Numeracy Secretariat (Vaên phoøng ñaëc traùch veà Ñoïc, Vieát vaø Laøm Toaùn) vôùi söï hôïp taùc cuûa Parent Engagement Office (Vaên phoøng ñaëc traùch veà Söï Tham Gia cuûa Phuï Huynh). Muïc môùi trong aán baûn naøy: ñòa chæ caùc trang maïng troø chôi vaø nhöõng sinh hoaït treân maïng

TVOkids.com.

MUÏC LUÏC

Ghi chuù daønh cho Phuï Huynh ..............................................................................................2

Laøm theá naøo ñeå toâi coù theå hoã trôï cho vieäc hoïc cuûa con toâi? ......................................2

Taïi sao moät nieàm tin ôû khaû naêng hoïc toaùn cuûa con em

chuùng ta laø ñieàu quan troïng thieát yeáu?.......................................................................3

Caùc söï noái keát trong giaùo trình giaûng daïy laø gì?.........................................................4

Moät Soá Caùc Kinh Nghieäm Vui cuûa Vieäc Gia Ñình Cuøng Hoïc ........................................... ..5

Caùc con soá coù ôû moïi nôi! ......................................................................................... ..5

Cao bao nhieâu? Thaáp bao nhieâu? Nhieàu bao nhieâu? Ít bao nhieâu? ......................... 15

Goùc nhìn cuûa quyù vò veà vaán ñeà ñoù laø gì? .................................................................. 20

Laëp ñi laëp laïi nöõa! ..................................................................................................... 24

Caùc khaû naêng coù theå xaûy ra laø gì? ........................................................................... 29

Caùc nguoàn taøi lieäu tröïc tuyeán treân maïng .......................................................................... 36

TVOkids.com vaø Toaùn ......................................................................................................... 37

Gia ñình hoã trôï caøng nhieàu cho vieäc hoïc vaø söï tieán boä giaùo duïc cuûa con hoï thì con hoï seõ caøng hoïc gioûi ôû tröôøng vaø seõ caøng tieáp tuïc hoïc leân cao hôn.

Karen Mapp vaø Anne Henderson, 2002 A New Wave of Evidence:

The Impact of School, Family, and Community Connections on Student Achievement

Laøm Toaùn vôùi Con cuûa Quyù Vò , Maãu Giaùo ñeán Lôùp 6: Taøi Lieäu Höôùng Daãn Phuï Huynh1

GHI CHUÙ DAØNH CHO PHUÏ HUYNH

Laøm theá naøo ñeå toâi coù theå hoã trôï cho vieäc hoïc cuûa con toâi?

Quyù vò laø ngöôøi coäng taùc quan troïng trong vieäc giaùo duïc moân toaùn cuûa con quyù vò.Khi quyù vò tìm nhöõng caùch ñeå giuùp con quyù vò tham gia trong vieäc suy nghó vaø noùi veà toaùn hoïc, quyù vò ñang cung caáp moät chìa khoùa môû söï thaønh coâng trong töông lai cuûa treû.

Ngaøy nay, söï suy nghó coù pheâ phaùn, khaû naêng giaûi quyeát vaán ñeà, khaû naêng lyù luaän vaø naêng löïc giao tieáp moät caùch toaùn hoïc laø nhöõng kyõ naêng thieát yeáu. Caùc tieán trình naøy laø neàn taûng cuûa vieäc daïy toaùn taïi caùc tröôøng cuûa Ontario. Nhöõng khaû naêng naøy ñöôïc xaây döïng khi quyù vò cuøng con mình tham gia caùc hoaït ñoäng ñöôïc ñeà nghò trong taäp taøi lieäu höôùng daãn naøyï.

Haõy cuøng nhau vui thích hoïc hoûi!

2

Caùc meïo vaët haøng ñaàu cho phuï huynh

Laøm Toaùn vôùi Con cuûa Quyù Vò , Maãu Giaùo ñeán Lôùp 6: Taøi Lieäu Höôùng Daãn Phuï Huynh

• Xaây döïng caùc thaùi ñoä vöõng chaéc, tích cöïc veà toaùn. Khi treû em caûm thaáy mình tích cöïc tham gia vaø thaønh coâng, caùc em seõ coù theå kieân trì vôùi moät hoaït ñoäng hoaëc moät vaán ñeà khoù khaên ñeå tìm cho ra giaûi phaùp.

• Baét ñaàu vôùi caùc hoaït ñoäng ñaùp öùng ñuùng vôùi trình ñoä hieåu toaùn cuûa con quyù vò. Thaønh coâng böôùc ñaàu trong vieäc giaûi quyeát vaán ñeà seõ xaây döïng nieàm tin nôi con cuûa quyù vò. Daàn daàn chuyeån sang caùc hoaït ñoäng ñoøi hoûi söï thöû thaùch nhieàu hôn cho con cuûa quyù vò.

• Neáu quyù vò vaø con cuûa quyù vò caûm thaáy thoaûi maùi hôn vôùi moät ngoân ngöõ khaùc hôn tieáng Anh, haõy söû duïng noù. Con cuûa quyù vò seõ hieåu caùc khaùi nieäm roõ hôn baèng ngoân ngöõ maø chaùu bieát raønh nhaát.

Xin löu yù: Trong taøi lieäu höôùng daãn naøy, chöõ phuï huynh duøng ñeå chæ nhöõng ngöôøi cha, ngöôøi meï, nhöõng ngöôøi baûo hoä,nhöõng ngöôøi laøm coâng vieäc chaêm soùc vaø nhöõng ngöôøi khaùc trong gia ñình giuùp treû hoïc toaùn.


Taïi sao moät nieàm tin ôû khaû naêng hoïc toaùn cuûa con em chuùng ta laø ñieàu quan troïng thieát yeáu?

Hieåu bieát veà toaùn hoïc taïo nieàm tin vaø môû caùnh cöûa cuûa nhieàu coâng vieäc vaø ngaønh ngheà khaùc nhau. Hieåu toaùn giuùp chuùng ta coù khaû naêng:

••Giaûiquyeátvaánñeàvaøcoùnhöõngquyeátñònhhôïplyù

••Giaûithíchphöôngcaùchlaømtheánaøochuùngtañaõgiaûiquyeátvaánñeàvaøtaïisaochuùng ta ñaõ coù moät quyeát ñònh cuï theå nhö vaäy

••Duøngkyõthuaät(chaúnghaïnnhömaùytínhvaøcaùcöùngduïngñieäntoaùn)ñeågiuùpgiaûi quyeát vaán ñeà

••Hieåucaùckhuoânmaãusaépxeápvaøcaùckhuynhhöôùngñeåchuùngtacoùtheåñöara caùc söï tieân ñoaùn (ví duï, chuùng ta coù theå theo doõi xem bao nhieâu nöôùc traùi caây ñaõ ñöôïc uoáng, töø ñoù chuùng ta bieát moãi tuaàn phaûi mua bao nhieâu)

••Quaûnlyùthôøigianvaøtieànbaïccuûachuùngta(víduï,chuùngtacoùtheåtínhxemphaûi caàn coù bao nhieâu thôøi gian ñeå ñi ñeán sôû laøm, caàn bao nhieâu thöïc phaåm ñeå chuaån bò caùc böõa aên vaø caàn bao nhieâu tieàn ñeå mua thöïc phaåm)

••Giaûiquyeátnhöõngtìnhhuoánghaøngngaøycoùlieânquanñeáncaùcconsoá(chaúnghaïn nhö hình dung xem khi naøo thì chuyeán xe buyùt keá tieáp seõ ñeán vaø caùch chia moät coâng thöùc naáu aên)

Tröôùc khi con cuûa quyù vò coù theå hoïc toaùn, chaùu caàn coù nieàm tin ôû khaû naêng hoïc ñöôïc toaùn cuûa mình. Ñaây laø luùc quyù vò coù theå giuùp chaùu. Quyù vò coù theå laø ngöôøi ñaàu tieân laøm maãu cho con cuûa quyù vò trong vieäc hoïc.

Khi quyù vò cuøng tham gia vôùi con cuûa mình trong moät baàu khoâng khí hoã trôï, thö giaõn, con cuûa quyù vò seõ thích thuù chaáp nhaän söï khoù khaên trong luùc vui chôi hoïc toaùn!

7 = 2 + 5

3Laøm Toaùn vôùi Con cuûa Quyù Vò , Maãu Giaùo ñeán Lôùp 6: Taøi Lieäu Höôùng Daãn Phuï Huynh


Caùc söï noái keát trong giaùo trình giaûng daïy laø gì?

Caùc hoaït ñoäng trong taøi lieäu höôùng daãn naøy ñaõ ñöôïc choïn loïc ñeå giuùp con quyù vò nhìn thaáy toaùn trong caùc sinh hoaït haøng ngaøy.

Chuùng cuõng döïa treân söï yeâu thích caùc troø chôi cuûa treû em. Vaø chuùng hoã trôï cho caùc ñieàu mong ñôïi hoïc sinh hoïc ñöôïc trong giaùo trình daïy toaùn cuûa Ontario.

Xin nhôù laø quyù vò khoâng nhaát thieát phaûi laøm taát caû caùc hoaït ñoäng trong taøi lieäu höôùng daãn naøy ñeå hoã trôï cho söï thaønh coâng veà toaùn cuûa con quyù vò. Vaø tuy coù nhieàu hoaït ñoäng ñöôïc bao goàm trong taøi lieäu, chuùng khoâng bao goàm taát caû moïi ñieàu trong giaùo trình giaûng daïy. Taøi lieäu cung caáp maãu caùc loaïi hoaït ñoäng maø quyù vò coù theå laøm vôùi con cuûamìnhñeåkhuyeánkhíchchaùubaétñaàutaäpsuynghó–vaønoùi–moätcaùchtoaùnhoïc!

Quyù vò seõ nhaän ra teân cuûa naêm ñôn vò trong giaùo trình daïy toaùn cuûa Ontario khi ñoïc hoïc baï cuûa con quyù vò.

Naêm Ñôn Vò

4

Soá Hoïc vaø Ñeám Soá

Ño Löôøng

Hình Hoïc vaø Hình Hoïc Khoâng Gian

Khuoân Maãu Saép Xeáp (Patterning) vaø Ñaïi Soá

Quaûn Lyù Döõ Kieän vaø Xaùc Suaát


Hoïc Caùch Suy Nghó vaø Noùi Nhö Moät Nhaø Toaùn Hoïc

• Giaûi quyeát vaán ñeà• Lyù luaän vaø chöùng minh• Phaûn aûnh

Giaùo trình daïy toaùn cuûa Ontario chuù troïng vaøo baûy tieán trình quan troïng thieát yeáu ñeå hoïc toaùn:

ÔÛ moãi caáp lôùp, moät taäp hôïp “caùc ñieàu mong ñôïi veà tieán trình toaùn” mieâu taû caùch laøm theá naøo ñeå treû em tích cöïc hoïc vaø aùp duïng söï hieåu bieát veà toaùn.

• Noái keát• Choïn löïa caùc phöông

phaùp vaø chieán löôïc tính toaùn

• Bieåu thò• Trình baøy

Giaùo trình daïy Toaùn cuûa Ontario:www.edu.gov.on.ca/eng/curriculum/elementary/math18curr.pdf

www.edu.gov.on.ca/eng/curriculum/elementary/math18curr.pdf

5

Maãu G

iaùo ñeán Lôùp 3

CAÙC CON SOÁ COÙ ÔÛ MOÏI NÔI!

Quyù vò seõ tìm thaáy caùc hoaït ñoäng hoã trôï veà moân Soá Hoïc vaø Ñeám So á ôû caùc trang maøu cam. Ñaây laø ñôn vò trong giaùo trình Toaùn cuûa Ontario ñeå hieåu söï vaän haønh cuûa caùc con soá vaø chuùng lieân heä vôùi nhau nhö theá naøo. Noù cuõng bao goàm caùc pheùp tính cô baûn: coäng, tröø, nhaân vaø chia. Soá Hoïc vaø Ñeám Soá cung caáp neàn taûng cho vieäc suy nghó toaùn hoïc.

Chuù giaûi

Caùc con soá coù ôû moïi nôi!

Cao bao nhieâu? Thaáp bao nhieâu? Nhieàu bao nhieâu? Ít bao nhieâu?

Goùc nhìn cuûa quyù vò veà vaàn ñeà ñoù laø gì?

Laëp ñi laëp laïi nöõa!

Caùc khaû naêng coù theå xaûy ra laø gì?



Coù raát nhieàu thöù ñeå ñeám!

6

Caùc söï ích lôïi


Khi treû em laàn ñaàu tieân taäp ñeám, chuùng hoïc caùc tö töôûng toaùn hoïc quan troïng:

• Moái quan heä töông öùng giöõa moät vaät vôùi moät soá (moät con soá cho moät vaät)

• Thöùtöïoånñònh(chuùngtañeám1,2,3,4,…chöùkhoângphaûi1,2,7,5,…)•

• Caùc yeáu toá trong moät taäp hôïp (con soá cuoái cuøng ñeám ñöôïc cho bieát coù bao nhieâu taát caû)

Meïo vaët!Khi treû em hoïc ñeám, chuùng thích chaïm tay vaøo, chæ ngoùn tay vaø di chuyeåncaùcñoàvaättrongluùcchuùngnoùitothaønhtieángconsoá–vìvaäy haõy khuyeán khích chuùng laøm nhö vaäy!

• Taäp cho con cuûa quyù vò ñeám caùc moùn ñoà chôi, caùc ñoà duøng nhaø beáp, caùc thöù quaànaùolaáytöøtrongmaùysaáyra,caùcvaätsöutaäp(chaúnghaïnnhöcaùcmieánghìnhdaùn, caùc hoät nuùt hoaëc caùc hoøn ñaù) vaø baát cöù ñoà vaät naøo khaùc maø con cuûa quyù vò thích ñeám.

• Troän laãn vôùi nhau! Taäp cho con cuûa quyù vò ñeám moät taâäp hôïp caùc moùn ñoà nhöng baétñaàuôûnhöõngchoãkhaùcnhautrongtaäphôïpñoù(víduï,baétñaàuñeámôûchínhgiöõa cuûa taäp hôïp thay vì ñeám töø ñieåm khôûi ñaàu). Ñieàu naøy giuùp phaùt trieån yù nieäm laøvieäcñeámñoàvaätcoùtheåbaétñaàuvôùibaátcöùvaätnaøotrongmoättaäphôïpvaøtoångsoá seõ vaãn gioáng nhö nhau.

• Haùt caùc baøi ca taäp ñeám vaø duøng vieäc ñeám trong nhöõng caùch coù yù nghóa trong caùc troøchôi,chaúnghaïnnhötroøchôiTroánTìm(Hide-and-Seek).Caùctroøchôi,caùcvaànñieäu vaø caùc baøi haùt veà ñeám coù trong taát caû moïi neàn vaên hoùa. Moät soá caùc baøi haùt vaø vaàn ñieäu ñeám giuùp treû em taäp ñeám tôùi cuõng nhö ñeám lui.

• Cho con quyù vò taäp ñeám nhaûy (ñeám nhaûy hai, nhaûy naêm hoaëc nhaûy möôøi) ñeå ñeám cho nhanh nhoùm caùc moùn ñoà lôùn hôn. Duøng nhöõng vaät nhö caùc hình khoái, caùc mieáng nuoâi, mì oáng (pasta), caùc caây taêm xæa raêng hay caùc hoät nuùt.

7

Maãu G


SOÁ HOÏC VAØ ÑEÁM SOÁ

Bao nhieâu?



Khitreûemñeám,chuùnghoïcsöïnoáikeátcaùcsoálöôïng(chaúnghaïnnhönaêmhaïtnuùt)vôùiteânconsoácuûachuùng(chaúnghaïnnhöchöõnaêm)vaøcaùckyùhieäu(chaúnghaïnnhö5).

• Phaùt trieån söï nhaän bieát cuûa treû veà caùc kyù hieäu duøng ñeå bieåu thò caùc con soá baèng caùch laøm moät troø chôi. Tìm caùc kyù hieäu baèng soá trong nhaø quyù vò vaø trong khu vöïc xoùm gieàng cuûa quyù vò: treân thieát bò ñieàu khieån truyeàn hình töø xa, treân loø vi ba, treân baûn baám soá cuûa maùy ñieän thoaïi, trong caùc tôø böôùm quaûng caùo vaø trong baùo chí, treân caùc baûng hieäu vaø treân caùc aùo thun cuûa ñoäi tuyeån.

• Chôi aán baûn veà soá cuûa troø chôi I Spy (Toâi Tìm Thaáy). Ví duï, “Toâi tìm thaáy moät vaät gì ñoù coù moät con soá naêm treân ñoù,” hoaëc “Toâi tìm thaáy moät vaät gì ñoù trong caên phoøng naøy maø coù soá löôïng laø ba.”

• Baûoconcuûaquyùvògiuùpquyùvòñeámcaùcñoàvaättrongnhaø.“Bahaymeïthaécmaéckhoângbieátcoùbaonhieâucaùigheáchungquanhbaøn?Trongphoøngnaøy?Trongnhaønaøy?”Ñeámcaùccöûasoå,caùccoângtaécñeøn,caùcngoïnñeønhoaëccaùcgiöôøng nguû. Quyù vò coù theå ghi laïi “coù bao nhieâu” baèng caùch duøng söï keát hôïp cuûa caùc con soá vaø caùc hình aûnh.

8


Giaûi quyeát caùc vaán ñeà haøng ngaøy

Meïo vaët!


Khuyeán khích con cuûa quyù vò noùi veà vaø chæ ra moät vaán ñeà veà toaùn baèngcaùchmaøchaùucaûmthaáyhôïplyù–víduï,concuûaquyùvòcoùtheådieãn taû, duøng caùc vaät lieäu cuï theå, veõ ra hoaëc ñeám baèng caùc ngoùn tay cuûa mình!

Baûo con cuûa quyù vò duøng caùc con soá ñeå giaûi quyeát vaán ñeà vaø laøm caùc quyeát ñònh haøng ngaøy. Quyù vò coù theå hoûi nhöõng ñieàu sau ñaây:

• “Chuùng ta caàn saùu quaû caø ñeà laøm nöôùc soát cho böõa aên chieàu nay vaø chuùng ta chæ coù hai traùi. Chuùng ta caàn mua theâm bao nhieâu traùi nöõa?”

• “Con coù hai caùi goái trong phoøng vaø em gaùi cuûa con coù hai caùi goái trong phoøng. Meï caàn phaûi giaët bao nhieâu bao goái taát caû?”

• “Coù hai khaùch ñeán duøng côm chieàu vôùi chuùng ta. Chuùng ta seõ caàn bao nhieâu ñóa taát caû? Bao nhieâu dao, muoãng, nóa?”

Caùc tình huoáng thöû thaùch khoù hôn coù theå bao goàm vieäc coäng hay tröø caùc con soá lôùn hôn, hoaëc caùc tình huoáng maø con cuûa quyù vò phaûi coäng hay tröø nhieàu hôn moät laàn ñeå giaûi quyeát vaán ñeà.

9

Maãu G



Hoïc Coäng Vaø Tröø Thì Vui

Caùc söï ích lôïiBaèng caùch chôi caùc troø chôi naøy, con cuûa quyù vò seõ hoïc ñöôïc raèng khoângcoùcaùchnaøogoïilaøñuùngñeåcoängvaøtröø–caùcnhaøtoaùnhoïcduøng moät soá caùc phöông phaùp khaùc nhau.

Meïo vaët!

Khuyeán khích con cuûa quyù vò duøng moät phöông phaùp maø coù lyùvôùichaùu–víduï,phöôngphaùp“ñeámtieáptheo”coùtheågiuùpconcuûaquyùvòtheodoõisoáñieåmtrongmoättroøchôi,baétñaàuvôùiconsoálôùnhôn(chaúnghaïnnhö12)vaøsauñoùñeámsoálöôïngcoønlaïi(chaúnghaïnnhö13,14,15,…)

Quyù vò coù theå laäp ra caùc troø chôi coù lieân quan ñeán vieäc coäng vaø tröø caùc con soá baèng caùch duøng caùc caùc hình khoái laäp phöông coù soá treân moãi maët vaø caùc theû coù soá. Baûo con cuûa quyù vò giuùp laøm theâm boán hay nhieàu hôn boán caùc boä theû coù soá. Moãi theû seõ coù moät con soá töø moät ñeán möôøi ghi ôû moät maët cuûa theû. Ñaây laø moät soá caùc troø chôi ñeå thöû:

• Con soá cao hôn. Xaùo vaø troän laãn caùc theû vôùi nhau vaø sau ñoù ñeå chuùng naèm uùp choàng leân nhau. Moãi ngöôøi chôi ruùt hai theû vaø coäng caùc con soá laïi. Ngöôøi chôi naøo coù toång soá ñieåm cao hôn seõ laáy theû cuûa ngöôøi kia. Nhöõng ngöôøi chôi tieáp tuïc ruùt theû vaø moãi laàn ruùt thì coäng caùc con soá laïi cho ñeán khi khoâng coønlaïitheûnaøonöõa.Ngöôøinaøocoùnhieàutheûnhaátlaøngöôøithaéngcuoäc.Quyùvò coù theå chôi cuøng troø chôi naøy vôùi toaùn tröø, nhöng troø chôi seõ ñöôïc goïi laø Con Soá Thaáp Hôn. Ngöôøi chôi naøo coù con soá khaùc bieät thaáp hôn (caâu traû lôøi) ñöa theû cuûa mình cho ngöôøi kia. Ngöôøi naøo luùc cuoái coù ít theû nhaát seõ laø ngöôøi thaéng.Quyùvòcoùtheåchôicuøngmoättroøchôinaøyvôùitoaùnnhaân.

• Thaûyhaixíngaàulaéc.Moãingöôøichôithaûyhaixíngaàuvaøcoängcaùcsoátreânmaëtxíngaàulaïivôùinhau.Ngöôøicoùtoångsoácaohônseõthaéng.Quyùvòcoùtheåchôi cuøng troø chôi naøy vôùi toaùn tröø vaø toaùn nhaân.


10


Troø Chôi Maùy Tính Bò Hö

Caùc söï ích lôïi Caùc nhaø toaùn hoïc bieát coù nhöõng caùch khaùc nhau ñeå bieåu thò moät soá löôïng –víduï,18coùtheåbieåuthònhö20–2vaø15+3

• Baûo con cuûa quyù vò giaû boä nhö nuùt soá 8 treân maùy tính bò hö. Hoûi chaùu laøm theá naøo ñeå con soá 18 xuaát hieän treân maøn hình maø khoâng caàn duøng nuùt soá 8. (Traû lôøi maãu goàmcoù20–2vaø15+3).

• Ñaët caùc caâu hoûi khaùc cuøng hình thöùc nhö vaäy baèng caùch duøng nhöõng nuùt “bò hö” khaùc. Laøm cho troø chôi naøy deã hôn hay nhieàu thöû thaùch hôn baèng caùch thay ñoåi con soá maø con quyù vò phaûi trình ra treân maùy tính.


11

Maãu G




MoätNöûaNaøyBaèngMoätNöûaKia–HoaëcCoùÑuùngNhö Vaäy Hay Khoâng?

Caùc söï ích lôïiMoät phaân soá bieåu thò moái töông quan giöõa moät phaàn vaø toaøn theå.Khi so saùnh hai phaân soá, con cuûa quyù vò seõ hoïc caùch xem xeùt kích thöôùc cuûa “toaøn theå” laø gì.

Treûembieátmoätnöûacuûamoätsoálöôïngnhoû(chaúnghaïnnhömoätsôïidaâyngaén)coùtheånhoûhônnhieàusovôùimoätphaànbacuûamoätsoálöôïnglôùnhôn(chaúnghaïnnhömoätsôïidaâydaøihôn).

Meïo Vaët!

• Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, gom moät soá nhöõng vaät coù hình daïng töông töï, chaúnghaïnnhömoättôøgiaáy,moätcaùikhaên,moätmieángthaûmloùtchaân,moätkhung hình, moät taám kieáng, moät taïp chí vaø moät quyeån saùch.

• Baûoconcuûaquyùvòchæmoätnöûacuûamoãimoùnñoà,chaúnghaïnnhöbaèngcaùchduøng moät sôïi daây ñeå ñaùnh daáu ñieåm chính giöõa. Ñaây cuõng laø moät cô hoäi ñeå con cuûa quyù vò nhìn thaáy raèng caùc phaàn phaân soá phaûi coù côõ baèng nhau.

• So saùnh moät nöûa cuûa caùi khaên vôùi moät phaàn tö cuûa caùi meàn. Hoûi, “moät nöûa coù phaûi luùc naøo cuõng lôùn hôn moät phaàn tö hay khoâng?” Duøng caùc moùn ñoà khaùc nhau ñeå môû roäng cuoäc noùi chuyeän trong nhöõng hoaøn caûnh khaùc nhau, chaúnghaïnnhönhöõngphaànthöùcaêntreâncaùcñóacoùkíchthöôùckhaùcnhauhoaëc khoaûng khoâng gian trong caùc phoøng coù côõ khaùc nhau.

= =


Caùc Troø Chôi Veà Tieàn


Caùc söï ích lôïi Caùc con soá coù theå ñöôïc bieåu thò baèng nhieàu caùch khaùc nhau. Ñaây laø yù nieäm veà toaùn con cuûa quyù vò seõ hoïc töø caùc troø chôi veà tieàn baïc.

Meïo Vaët!Treûemcoùtheåbaétñaàucoängtoångcoängmoätloaïitieànñoàngbôûivìchuùng thaáy ñieàu naøy deã daøng hôn. Con cuûa quyù vò coäng loaïi tieàn ñoàng naøo tröôùc: ñoàng muôøi xu hay ñoàng hai möôi laêm xu?

• Haõy tìm xem loaïi tieàn ñoàng naøo con cuûa quyù vò thích duøng hôn ñeå coäng thaønh con soá toång coäng. Ñieàu naøy coù theå cho quyù vò bieát con soá ñoù laø con soá maø chaùu deã ñeám nhaûy nhaát. Ñaët moät soá caùc loaïi tieàn ñoàng thaønh moät cuïm, vaø baûo con cuûa quyù vò noùi cho quyù vò bieát toång soá tieàn cuûa moãi loaïi. Ví duï, coù theå coù 85 xu baèng tieànnaêmxuvaø50xubaèngtieànmöôøixu.Quansaùtconcuûaquyùvòkhichaùubaétñaàu löïa vaø coäng toång soá caùc ñoàng tieàn leû. Hoûi con cuûa quyù vò chaùu ñaõ choïn ra sao loaïi tieàn ñoàng naøo ñeå coäng chung laïi tröôùc. Ñeà nghò caû hai cuøng thi ñua coäng caùc loaïi tieàn leû maø con cuûa quyù vò khoâng quen coäng. Ví duï, neáu con cuûa quyù vò quen ñeám tieàn naêm xu thì thay vì ñeám tieàn naêm xu, haõy thi ñua ñeám caùc loaïi tieàn haimöôilaêmxu.Ngöôøinaøocoänglaïitröôùctieâncaùctieànñoàngñoùseõthaéng.

• Troø chôi veà Tieàn. Moät ngöôøi laø Nhaân vieân ngaân haøng vaø ngöôøi kia laø keá toaùn vieân. Quyù vò coù theå hoaùn ñoåi vai troø vôùi con cuûa quyù vò trong troø chôi. Duøng soá tieàn maø chæcoùtheåbieåuthòbaèngtieànleû–chaúnghaïnnhö$1.75.

1.Nhaânvieânngaânhaøng:“Toâicoù$1.75trongngaânhaøngcuûamình.Söïkeáthôïp caùc loaïi tieàn ñoàng maø toâi coù theå coù laø gì?” Keá toaùn vieân chæ ra moät hay nhieàu hôn moät caùch keát hôïp coù theå coù ñeå coù con soá ñoù.

2.Nhaânvieânngaânhaøng:“Toâicoù$1.75trongngaânhaøngcuûatoâi.Consoánhoûnhaát caùc loaïi tieàn leû ñeå laøm neân con soá naøy laø bao nhieâu?” Keá toaùn vieân söû duïng caøng ít caùc loaïi tieàn ñoàng caøng toát ñeå bieåu thò soá tieàn.

3.Nhaânvieânngaânhaøng:“Toâicoù$1.75trongngaânhaøngcuûatoâi.Toâicoùmöôøicaùi ñoàng tieàn leû. Caùc loaïi ñoàng tieàn coù theå laø gì?” Keá toaùn vieân duøng möôøi ñoàng tieàn leû ñeå ñöa ra soá tieàn.

• Quyù vò coù theå laøm cho Troø Chôi veà Tieàn deã hôn hay khoù hôn baèng caùch thay ñoåi con soá caùc loaïi tieàn leû quyù vò ñang chôi vôùi con cuûa mình hoaëc baèng caùch giôùi haïn caùc loaïi tieàn leû (ví duï, chæ duøng tieàn leû loaïi möôøi xu hay naêm xu maø thoâi).

13

Lôùp 4 ñeán Lôùp 6


Con Soá Cuûa Toâi Laø Gì?

Caùc söï ích lôïiNghó veà vieäc moät con soá ñöôïc so saùnh hay coù lieân heä vôùi moät con soá khaùc nhö theá naøo giuùp chuùng ta nghó veà caùc con soá nhö caùch nghó cuûa nhöõngnhaøtoaùnhoïc–ñoùlaøsöïlinhñoängtrongsuynghó!

Meïo vaët!


Quan saùt caùc phöông phaùp maø con cuûa quyù vò duøng ñeå thu heïp daàn caùc khaû naêng coù theå xaûy ra trong luùc chôi troø chôi Con Soá Cuûa Toâi Laø Gì?

• Moät haøng soá laø moät phöông tieän ñöôïc duøng ñeå so saùnh caùc con soá. Ñaây laø moät ví duï cuûa moät haøng soá:

• Muõi teân maøu ñoû chæ xuoáng cho bieát con soá thaäp phaân 3.2 treân haøng soá.• Haõy nghó veà moät con soá thaäp phaân ñeå duøng trong troø chôi. Ví duï, noùi vôùi con

cuûa quyù vò, “Con soá thaäp phaân cuûa ba hay meï naèm ñaâu ñoù treân haøng soá naøy. Con soá thaäp phaân ñoù thì lôùn hôn 1 vaø nhoû hôn 4.”

• Concuûaquyùvòbaâygiôøseõcoágaéngñeåñoaùnraconsoácuûaquyùvòbaèngcaùchñaët caùc caâu hoûi maø quyù vò chæ coù theå traû lôøi ñuùng hay sai. Ví duï, “Con soá ñoù naèm giöõa 2 vaø 4?” “Con soá ñoù lôùn hôn 3.5?” Tieáp tuïc cho ñeán khi con cuûa quyù vò ñoaùn ra con soá quyù vò ñaõ choïn vaø vieát con soá ñoù xuoáng treân haøng soá.

• Haõy ñoåi vai vaø ñeå con cuûa quyù vò choïn moät con soá thaäp phaân vaø moät haøng soá vaø laëp laïi tieán trình ñoù.

14


Suy Nghó veà Söï Töông Quan Tyû Leä Coù ÔÛ Quanh Ta

Caùc söï ích lôïiVôùi thaät nhieàu kinh nghieäm trong vieäc thöïc hieän nhöõng söï so saùnh, con cuûa quyùvòcuoáicuøngseõtieánboätrongvieäcsuynghóveàtöôngquantyûleä–ñieàuñoù coù nghóa laø coù theå thöïc hieän caùc söï so saùnh baèng caùch duøng toaùn nhaân.


Meïo vaët!So saùnh theo phaåm: “Ngöôøi lôùn thì cao hôn ñöùa treû.”So saùnh baèng caùch coäng theâm: “Ngöôøi lôùn thì cao hôn ñöùa treû 100 centimeùt.”So saùnh baèng caùch nhaân leân: “Ngöôøi lôùn thì cao gaáp ñoâi ñöùa treû.”

Haõy tìm caùc tình huoáng coù lieân quan ñeán vieäc suy nghó theo töông quan tyû leä trong cuoäc soáng thöïc teá. Baûo con cuûa quyù vò giaûi thích suy nghó cuûa mình. Moät soá caùc ví duï ñöôïc cung caáp nhö sau:

• Ñeøn xe cuûa OÂng C thì khoâng chaùy saùng heát coâng suaát. Chuùng ñang môø daàn vaø maát 25% ñoä saùng. Vaäy oâng aáy coù neân laùi xe ban ñeâm hay khoâng? Taïi sao neân vaø taïi sao khoâng?

• Gabriella höùa giuùp chò cuûa mình ñi giao baùo moãi ngaøy. Ngöôøi chò noùi seõ chia cho Gabriella moät phaàn tö soá tieàn lôøi cuûa mình. Ñaây coù phaûi laø moät hôïp ñoàng giao dòch toát cho Gabriella hay khoâng? Giaûi thích taïi sao.

• Giaûi thích yù nghóa cuûa hình minh hoïa döôùi ñaây. Caùc quyeát ñònh naøo moät gia ñình coù theå thöïc hieän vôùi thoâng tin naøy?

15

Maãu G


CAO BAO NHIEÂU? THAÁP BAO NHIEÂU? NHIEÀU BAO NHIEÂU? ÍT BAO NHIEÂU?

Quyù vò seõ tìm thaáy caùc hoaït ñoäng hoã trôï cho vaán ñeà Ño Löôøng trong caùc trang maøu tím. Ñaây laø ñôn vò trong giaùo trình toaùn cuûa Ontario daïy cho con cuûa quyù vò bieát laøm theá naøo caùc nhaø toaùn hoïc xaùc ñònh chieàu cao, chieàu daøi vaø chieàu roäng cuûa caùc vaät theå. Ñôn vò cuûa giaùo trình cuõng giaûi thích laøm theá naøo ñeå xaùc ñònh dieän tích cuûa moät vaät theå, dung tích chöùa cuûa moät vaät theå (dung löôïng) vaø khoaûng khoâng gian maø caùc vaät theå chieám laáy (khoái löôïng).

Chuù giaûi







16


So Saùnh Ñoà Vaät Quanh Nhaø

Caùc söï ích lôïi Chæ baèng caùch so saùnh caùc ñoà vaät coù chung quanh nhaø, con cuûa quyù vò coù theåbaétñaàuhieåumoätvaøicaùcnguyeântaéccaênbaûncuûavieäcñolöôøng:

• Ñoâi luùc chuùng ta coù theå öôùc tính moät soá löôïng. Chuùng ta khoâng caàn phaûi luoân luoân coù moät söï ño löôøng chính xaùc.

• Moät moùn ñoà coù theå ño löôøng baèng nhöõng caùch khaùc nhau.

• Moät duïng cuï ño löôøng caàn ñöôïc söû duïng cuøng moät caùch moãi laàn ño.

• Baûo con cuûa quyù vò ñoaùn xem gia ñình seõ phaûi caàn bao nhieâu cho moät moùn haøng taïp hoùa trong moät tuaàn (ví duï, moät loaïi traùi caây hay rau quaû, baùnh mì hoaëc thöïc phaåm cho thuù nuoâi trong nhaø). Hoûi, “taïi sao con nghó seõ phaûi caàn soá löôïng ñoù?” Vaøo luùc cuoái tuaàn, baûo con cuûa quyù vò ñeám con soá thöïc teá ñaõ duøng.

• Gom caùc loaïi ñoà chöùa, caùc hoäp vaø caùc tuùi ñöïng töø trong tuû ñöïng cheùn baùt ra. Baûo concuûaquyùvòsaépchuùngtheomoätloaïithöùtöïnaøoñoù(víduï,caohônvaøthaáphôn, chöùa ñöôïc nhieàu hôn vaø chöùa ñöôïc ít hôn, troáng heát vaø ñaày, naëng hôn vaø nheï hôn).

• Gom caùc loaïi ñoà ñöïng troáng, khoâng coù chöùa gì caû, ñuû côõ vaø laáy moät muoãng xuùc caø pheâ, moät taùch nhöïa hoaëc moät muoãng xuùc töø hoäp boät giaët. Baûo con cuûa quyù vò duøng caùt trong moät thuøng chöùa caùt ñeå chôi hoaëc nöôùc trong boàn röûa cheùn ñeå ño löôøng vaø so saùnh dung tích cuûa moät soá caùc ñoà chöùa. Baûo con cuûa quyù vò ñeám vaø so saùnh soá laàn caùc muoãng xuùc hoaëc taùch caàn coù ñeå laøm ñaày moãi vaät chöùa. Hoûi, “Vaät naøo chöùa ñöôïc nhieàu nhaát? Ñoà ñöïng naøo chöùa ñöôïc ít nhaát?”


17

Maãu G


ÑO LÖÔØNG

Phaûi Maát Bao Laâu?

Caùc söï ích lôïiHoïc söû duïng caùc ñôn vò thôøi gian caên baûn caàn coù söï thöïc haønh vaø kinh nghieäm. Khi con cuûa quyù vò noái keát thôøi gian ñaõ traûi qua vôùi caùc söï kieän caùnhaân,chaùuseõbaétñaàuphaùttrieånsöïhieåubieátveàcaùcthuaätngöõñolöôøng lieân quan ñeán ñoä daøi thôøi gian:

• daøi hôn vaø ngaén hôn •Nhanh hôn vaø chaäm hôn •Tröôùc tieân vaø sau cuøng •Tröôùc vaø sau khi

• Duøng caùc söï gôïi yù ñeå con cuûa quyù vò bieát thôøi gian ñaõ traûi qua (ví duï, “Chuùng tachæcaàncoùhaiphuùtñeåsaépxeápñoàchôicuûaconchogoïngaøng,ngaênnaép”).Noùi cho con cuûa quyù vò bieát thôøi gian trong boái caûnh cuûa caùc sinh hoaït haøng ngaøy(víduï,“Coønmöôøiphuùtnöõalaø7giôøtoáivaøñoùlaøluùcconphaûiñitaém”).

• Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, duøng moät ñoàng hoà ñeå bieát xem phaûi maát bao laâu ñeå ñeán tröôøng, ñeå aên xong böõa aên, ñeå chuaån bò ñi nguû hoaëc ñeå chôi moät troø chôi.

• Choconcuûaquyùvòthamgiahoïccaùchtoåchöùc,saépxeápcaùcsöïkieäncuûacaùnhaân vaø gia ñình treân lòch. Baûo con cuûa quyù vò vieát leân lòch moät vaøi sinh hoaït öathích“thöïchieänbeânngoaøinhaø”(chaúnghaïnnhöchôimoätmoântheåthao,ñithö vieän hay vieáng moät ngöôøi baïn) vaø khi naøo thì nhöõng sinh hoaït ñoù xaûy ra (ví duï, chôi ñaù banh töø 7 giôø ñeán 8 giôø toái).


Thôøi Tieát vaø Theâm Nöõa veà Thôøi Tieát

• Ñaët moät nhieät keá beân ngoaøi cöûa soå ñeå quyù vò vaø con cuûa quyù vò cuøng xem vôùi nhau. Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, ghi xuoáng nhieät ñoä trong moät ngaøy, moät tuaàn hoaëc moät vaøi tuaàn. Baûo con cuûa quyù vò xem caùc söï ghi cheùp ñoù vaø tìm xem nhieät ñoä naøo laø aám nhaát vaø nhieät ñoä naøo laø laïnh nhaát. Hoûi con cuûa quyù vò xem nhieät ñoä ñaõ aûnh höôûng ñeán caùc sinh hoaït cuûa chaùu nhö theá naøo. Baûo con cuûa quyù vò so saùnh nhieät ñoä cuûa nhieät keá beân ngoaøi vôùi nhieät ñoä ñöôïc baùo caùo trong tin töùc. Thaûo luaän baát cöù nhöõng söï khaùc bieät naøo veà nhieät ñoä vaø caùc lyù do coù theå coù cuûa nhöõng söï khaùc bieät ñoù.

18


Öôùc Tính: Moät Kyõ Naêng Toaùn Hoïc Quan Troïng

Caùc söï ích lôïiKhi laøm troøn soá baèng caùch coäng leân hay tröø xuoáng, laøm theá naøo ñeå vaãn tínhñöôïcconsoátoångcoäng–khoângbaolaâuthìcaùcphöôngphaùpöôùctính naøy seõ trôû thaønh baûn naêng töï nhieân thöù nhì cuûa con quyù vò!

Meïo vaët!

Caùc con soá thaân thieän laø nhöõng con soá deã tính nhaåm, vaø treû em coù theå duøng chuùng ñeå öôùc tính moät caâu traû lôøi. Nhöõng con soá thaân thieän naøo ñang giuùp con cuûa quyù vò theo doõi ñöôïc toång soá khi laøm troøn ñeán con soá möôøi xu, hai möôi laêm xu hay soá ñoâ-la gaàn nhaát?

• Khiquyùvòñimuasaém,baûoconcuûaquyùvòtínhtoångsoátieànmaøquyùvòñaõxaøibaêèng caùch duøng caùc giaù tieàn maø chaùu ñaõ laøm troøn soá baèng caùch coäng theâm hay tröø bôùt ñi. Ñeå cho khoù hôn, haõy ñaët moät giôùi haïn soá tieàn quyù vò seõ xaøi.

• Choconcuûaquyùvòmoätngaânsaùchtöôûngtöôïngñeåchaùumuasaémtrongcöûatieäm mình öa thích (caùc tôø böôùm hay thö muïc quaûng caùo treân maïng thì coù theå giuùp ích). Khoâng vieát xuoáng caùc soá tieàn, baûo con cuûa quyù vò choïn nhöõng moùn ñeå mua. Con cuûa quyù vò seõ duøng söï öôùc tính ñeå khoâng vöôït quaù giôùi haïn chi tieâu cho pheùp. Sau ñoù, baûo con cuûa quyù vò coäng laïi caùc chi phí thöïc teá. Chaùu ñaõ xaøi trong giôùi haïn cuûa ngaân saùch hay quaù giôùi haïn cho pheùp? Ñeå cho khoù hôn, giuùp con cuûa quyù vò öôùc tính tieàn thueá vaøo.


19


ÑO LÖÔØNG

Söï Ño Ñaïc Thì Quan Troïng

Caùc söï ích lôïiKhiconcuûaquyùvòhieåuheäthoángñolöôøngtínhbaèngmeùtñöôïcsaépxeápra sao vaø caùc ñôn vò cuûa heä thoáng meùt lieân quan vôùi nhau nhö theá naøo thì vieäc hoaùn ñoåi seõ nhanh nhö chôùp!


Meïo vaët!

Heäthoángtínhtheomeùtñöôïcsaépxeápnhötheánaøy:10 mi-li-meùt = 1 centimeùt100 centimeùt = 1 meùt1000 meùt = 1 kilomeùt

Moät caùch khaùc ñeå nghó veà heä thoáng meùt: meùt laø ñôn vò chieàu daøi caên baûn:Moät kilomeùt laø 1000 meùt.Moät centimeùt laø 1/100 cuûa meùt.Moät mi-li-meùt laø 1/1000 cuûa meùt.

Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, haõy tìm caùc tình huoáng coù lieân quan ñeán caùc söï ño löôøng baèng meùt, cuõng nhö thaûo luaän vaø so saùnh chuùng:

• Khi naáu aên hay laøm baùnh, baûo con cuûa quyù vò giuùp quyù vò tính xem soá löôïng baèng gram seõ ñöôïc hoaùn ñoåi thaønh bao nhieâu kyù-loâ-gram (hay ngöôïc laïi).

• Khi xaây döïng moät caùi gì, baûo con cuûa quyù vò tính xem chieàu daøi ño baèng centimeùt seõ laø bao nhieâu tính theo meùt.

• Khi du lòch, baûo con cuûa quyù vò tính xem chieàu daøi ñöôïc cho baèng kilomeùt seõ baèng bao nhieâu meùt.

GOÙC NHÌN CUÛA QUYÙ VÒ VEÀ VAÁN ÑEÀ ÑOÙ LAØ GÌ?

Quyù vò seõ tìm thaáy caùc hoaït ñoäng hoã trôï cho moân Hình hoïc vaø Hình hoïc khoâng gian ôû caùc trang maøu ñoû. Ñaây laø ñôn vò trong giaùo trình toaùn cuûa Ontario xaây döïng neàn taûng cho con cuûa quyù vò cho ngaønh toaùn hoïc vaø cho söï thaønh coâng trong nhieàu ngaønh ngheà, töø xaây döïng ñeán thieát keá coâng ngheä cho ñeán ngheä thuaät thò giaùc. Treû naøo quen thuoäc vôùi caùc hình daïng vaø caùc moái quan heä cuûa khoâng gian ba chieàu trong moâi tröôøng cuûa chuùng seõ saün saøng ñeå hieåu caùc nguyeântaéccuûamoânhìnhhoïcôûnhöõngcaáplôùpsaunaøy.

Chuù giaûi







21

Maãu G


HÌNH HOÏC VAØ HÌNH HOÏC KHOÂNG GIAN

Troø Chôi Gôïi YÙ

Caùc söï ích lôïiTroø chôi naøy giôùi thieäu cho con cuûa quyù vò caùc neàn taûng cuûa vieäc suy nghóveàhìnhhoïc–cuïtheånhö,vòtrícuûacaùcvaättheåmaøcoùtheåmieâutaûmoät caùch toaùn hoïc.

• Choïn moät ñoà vaät vaø cho con cuûa quyù vò caùc gôïi yù veà moùn ñoà ñoù baèng caùch duøng ngoân ngöõ ñònh höôùng: treân, döôùi, beân treân, beân döôùi, chính giöõa, xuyeân qua, beân caïnh, phía sau, phía tröôùc vaø naèm ôû treân cuûa.

• Quyù vò coù theå laøm cho troø chôi theâm thöû thaùch: • Ñöaracaùcchædaãncoùhaiphaàn–víduï,“Noùnaèmôûtreânbaønvaøôûphía

beân phaûi cuûa quyeån vôû.” • Baûoconcuûaquyùvòñaëtcaùccaâuhoûichaúnghaïnnhö,“Noùcoùmoätmaët

phaúngtreânmaëthaykhoâng?”“Noùcoùnaèmôûdöôùibaønhaykhoâng?” • Cho caùc söï gôïi yù veà caùc ñoà vaät ôû trong moät phoøng khaùc ñeå con cuûa quyù

vò phaûi hình dung ra ñoà vaät ñoù.

Caùc Hình Daïng Quen Thuoäc Trong Theá Giôùi Cuûa Chuùng Ta

• Khi noùi chuyeän vôùi con cuûa quyù vò, nhaän daïng ñoà vaät baèng hình daïng vaø kích thöôùc cuûa chuùng: “Con laøm ôn ñöa cho ba hay meï moät mieáng loùt hình chöõ nhaät, caùi hoäp lôùn nhaát trong keä ñöïng cheùn baùt ñóa, hoäp baùnh bích-quy gioøn coù hình vuoâng vaø caùi ñóa hình troøn.”

• Baûoconcuûaquyùvònhìncaùchìnhdaïnghaichieàu,chaúnghaïnnhöcaùcvoøngtroøn,hình vuoâng, hình tam giaùc vaø hình chöõ nhaät, vôùi caùc ñoà vaät trong nhaø vaø beân ngoaøi nhaø. Ví duï, giuùp con cuûa quyù vò tìm caùc baûng chæ ñöôøng khaùc nhau vaø noùi teân caùc hình daïng cuûa chuùng.

• Saên tìm ñoà vaät 3 chieàu (3-D Hunt). Giuùp con cuûa quyù vò tìm caùc ñoà vaät coù ba chieàu: caùchìnhkhoáilaäpphöông,caùcvaäthìnhnoùn,caùcvaätcoùhìnhcaàu(chaúnghaïnnhötraùibanh),caùcvaätcoùhìnhlaêngtruï(chaúnghaïnnhöcaùihoäp),hìnhkimtöïthaùpvaøhình truï. Noùi veà lon nöôùc ngoït hay cuoän giaáy chuøi tay gioáng vôùi hình truï nhö theá naøo.

• Chôi troø chôi Toâi Tìm Thaáy (I Spy) vôùi con cuûa quyù vò baèng caùch hoûi chaùu ñoaùn moät vaät maø quyù vò dieãn taû baèng hình daïng cuûa noù: “Toâi phaùt hieän thaáy moät vaät gì ñoù hình troøn,” “Toâi phaùt hieän thaáy moät vaät gì ñoù coù daïng hình truï.” Laøm cho troø chôi naøy khoù hôn baèng caùch noùi hai hình daïng: “toâi phaùt hieän thaáy moät vaät gì ñoù hình troøn vaø coù moät hình vuoâng treân ñoù.”


22

GOÙC NHÌN CUÛA QUYÙ VÒ VEÀ VAÁN ÑEÀ ÑOÙ LAØ GÌ?

Veõ Baûn Ñoà Theá Giôùi Cuûa Toâi

Caùc söï ích lôïiTrong hoaït ñoäng naøy, con cuûa quyù vò seõ hoïc moät soá caùc khaùi nieäm caên baûnveàbaûnñoà–quantroïnghônheátlaøcaùchìnhvaøkyùhieäutreânmoätbaûn ñoà bieåu thò nhöõng vaät theå thöïc trong theá giôùi.

Taïo moät baûn ñoà cuï theå (ba chieàu) giuùp con quyù vò phaùt trieån caùc khaùi nieäm veà caùc baûn ñoà baèng giaáy (hai chieàu).Meïo vaët!

• Giuùpconcuûaquyùvòlaømmoättaámbaûnñoàcuûamoätmoâitröôøngquenthuoäc(chaúnghaïn nhö phoøng nguû cuûa mình hoaëc coâng vieân) baèng caùch duøng nhöõng vaät nhoû ñeå bieåu thò cho nhöõng vaät lôùn hôn (ví duï, moät keïp giaáy coù theå bieåu thò cho moät caùi giöôøng, hoaëc moät hình khoái coù theå cho bieát ñòa ñieåm cuûa moät caùi caây).

• Noùi vôùi con cuûa quyù vò veà vieäc chaùu soáng ôû ñaâu so vôùi nôi moät ngöôøi baïn ôû hoaëc sovôùitieämôûgoùcphoá.Duøngcaùctöøvaøcaâuchæhöôùng,chaúnghaïnnhöbeâncaïnhvaø beân phaûi cuûa. Cuøng vôùi nhau, veõ moät baûn ñoà khu xoùm gieàng cuûa quyù vò, ñaùnh daáu caùc moác ñòa ñieåm vaø caùc nôi quen thuoäc.

Ñoái Xöùng Coù ÔÛ Quanh Ta

• Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, haõy nhaän daïng taát caû caùc chöõ caùi vieát hoa coù söï ñoái xöùng. Baûo con cuûa quyù vò löïa ra caùc chöõ caùi vieát hoa tuøy theo chuùng coù moät ñöôøng hay hai ñöôøng ñoái xöùng. Ví duï, chöõ C coù moät ñöôøng ñoái xöùng naèm ngang; chöõ H coù hai ñöôøng ñoái xöùng, moät ñöôøngthaúngñöùngvaøñöôøngkianaèmngang.

• Ñi tìm söï ñoái xöùng. Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, tìm caùc hình daïng, caùc vaät theå, caùc khuoânmaãusaépxeápvaøcaùcthieátkeáchungquanhnhaøquyùvòmaøcoùcaùcñöôøngñoáixöùng.Thaûoluaänxemlaøchuùngcoùcaùcñöôøngñoáixöùngnaèmngang,thaúngñöùnghay cheùo goùc. Nhìn hình giaáy hoa daùn töôøng, gaïch loùt saøn, caùc böùc tranh vaø caùc thieát keá hình veõ treân bao bì ñoùng goùi.

Image 2PICTURES IN A STORYBOOK, PICTURES ON A SCREEN, PICTURES ON SIGNS

7 = 2 + 5


23


MOÂ HÌNH KHUOÂN MAÃU VAØ ÑAÏI SOÁ

Caùc Hình Daïng Naøo Giuùp Cho Caùc Caáu Truùc Ñöôïc Vöõng Chaõi?

Caùc söï ích lôïiBaèng caùch chôi caùc troø chôi naøy, con cuûa quyù vò seõ hieåu moät soá hình daïng oån ñònh, vöõng hôn nhöõng hình daïng khaùc.

Caùc hoaït ñoäng xaây döïng giuùp con cuûa quyù vò nghó veà moät soá caùc hình daïng giuùp cho ñoà vaät khoâng bò ngaõ ñoå.Meïo vaët!

• Baûo con cuûa quyù vò duøng 50 oáng huùt hoaëc caùc cuoän giaáy baùo ñöôïc cuoän chaët vaø moät soá keo daùn ñeå xaây döïng moät vaät theå ñöùng moät mình cao nhaát maø chaùu coù theå xaây döïng ñöôïc. Vaät theå khoâng ñöôïc dính vaøo saøn nhaø hoaëc vaøo töôøng hay baøn, gheá, tuû, giöôøng.

• Hoûi con cuûa quyù vò hình daïng naøo (ví duï, hình chöõ nhaät, hình tam giaùc hoaëc hình troøn) maø chaùu nghó laø seõ laøm cho vaät theå ñöùng vöõng.

• Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, nhìn caùc böùc hình cuûa caùc caáu truùc coù hình khung söôøn, chaúnghaïnnhöcaùcthaùpthuûyñieän,caùcñöôøngsaétcoùtoaloäthieânvaønhöõngñoaïnraát doác trong caùc coâng vieân giaûi trí (roller coaster) vaø caùc caàu treo. Hoûi con cuûa quyù vò caùc ñaëc tính naøo cuûa caáu truùc laøm chuùng ñöùng vöõng vaø baûo con cuûa quyù vò giaûi thích taïi sao.

• Hoûi con cuûa quyù vò xem thieát keá coù caùc bieåu hieän cuûa söï ñoái xöùng hay khoâng. Baûo con cuûa quyù vò giaûi thích taïi sao chaùu bieát.


LAËP ÑI LAËP LAÏI NÖÕA!

Quyù vò seõ tìm thaáy caùc hoaït ñoäng hoã trôï cho vieäc hoïc veà Khuoân Maãu Saép Xeáp vaø Ñaïi Soá trong caùc trang maøu xanh laù caây. Ñaây laø ñôn vò trong giaùo trình toaùn cuûa Ontario giuùp chuaån bò cho treû em hoïc veà soá hoïc, ño löôøng, hình hoïc, ñaïi soá vaø quaûn trò döõ lieäu ôû nhöõng caáp lôùp sau naøy. Khaû naêng nhaän bieát vaø nhaän daïng caùc khuoân maãu giuùp treû em thöïc hieän caùc tieân ñoaùn döïa treân nhöõng söï quan saùt cuûa mình.

Chuù giaûi






7 = 2 + 5


25

Maãu G



LaéngNgheCaùcKhuoânMaãuNhòpÑieäu

• Voãtaycuûaquyùvòvaødaämmoätchaântheomoättrìnhtöïnhaátñònh(chaúnghaïnnhö voã tay, voã tay, daäm chaân; voã tay, voã tay, daäm chaân; voã tay, voã tay, daäm chaân). Baûo con cuûa quyù vò laëp laïi trình töï ñoù. Sau ñoù cuøng nhau taïo ra caùc khuoân maãu nhòp ñieäu khaùc nhau.

• Haõy vui thích trong vieäc daïy cho con cuûa quyù vò caùc ñieäu nhaûy ñôn giaûn trong ñoù bao goàm trình töï caùc böôùc ñi vaø söï chuyeån ñoäng.

Hình Daïng Khuoân Maãu Taïi Nhaø Hay Trong Khu Xoùm Gieàng

Caùc ñieàu ích lôïiGiuùp con cuûa quyù vò nhaän ra caùc khuoân maãu hình daïng coù ôû moïi nôi quanhchuùngta–vaømieâutaûchuùngbaèngcaùchduøngcaùctöøngöõtoaùnhoïc,chaúnghaïnnhö laëp laïi, laëp ñi laëp laïi nöõa, noù gioáng nhau vaø noù thay ñoåi thaønh.

• Concuûaquyùvòseõtìmthaáycaùckhuoânmaãusaépxeáptrongquaànaùo,tronggiaáy hoa daùn töôøng, trong gaïch, treân caùc ñoà chôi vaø giöõa caùc caây vaø boâng hoa.Khuyeánkhíchconcuûaquyùvòmieâutaûcaùckhuoânmaãusaépxeápchuùngtìmthaáyñöôïc.Baûoconcuûaquyùvòcoágaéngnhaändaïngcaùcñaëctínhcuûakhuoân maãu ñöôïc laëp ñi laëp laïi.

• Cuøngvôùiconcuûaquyùvò,coágaéngtìmcaùchìnhaûnhtreânlieânmaïngbaèngcaùchduøng nhöõng chöõ chính nhö “khuoân maãu ôû quanh chuùng ta.”


26


MieâuTaûCaùcKhuoânMaãuSaépXeáp



Trong moät khuoân maãu ñöôïc laëp ñi laëp laïi, khuoân maãu chính laø phaàn ñöôïc laëpñilaëplaïinhieàulaàn–víduï,trongkhuoânmaãuABBABBABB,khuoânloõilaøABB.Giuùpconcuûaquyùvònhaänracaáutruùccuûacaùckhuoânmaãuñöôïclaëpñilaëp laïi trong caùc baøi taäp vui naøy!

Meïo vaët! Caùc bieåu ñoà, caùc baûng vaø caùc ñoà thò laø moät soá caùch ñeå neâu baät caùc khuoân maãu.

• Ñaët moät haøng chín caùi muoãng sao cho moãi caùn muoãng chæ leân hoaëc chæ xuoáng theomoätkhuoânmaãusaépxeápvôùimaãuchínhlaøleân,leân,xuoáng(leân,leân,xuoáng;leân, leân, xuoáng). Baûo con cuûa quyù vò keùo daøi khuoân maãu ñoù ra.

• Laøm cho vieäc naøy theâm thöû thaùch vaø baûo con cuûa quyù vò mieâu taû vaø noùi to thaønh tieáng khuoân maãu cuûa hình:

• Laømchomaãuchínhdaøihôn–víduï,leân,leân,xuoáng,leân;leân,leân,xuoáng,leân;leân, leân, xuoáng, leân.

• Thayñoåimoättrongcaùcyeáutoácuûamaãuchính–chaúnghaïnnhö,leân,leân,xuoáng, naèm ngang; leân, leân, xuoáng, naèm ngang; leân, leân, xuoáng, naèm ngang.

• Tìmtoøi,khaùmphaùcaùckhuoânmaãusaépxeápñöôïckeùodaøiravôùiconcuûaquyùvòbaèng caùch duøng caùc caây taêm xæa raêng hoaëc caùc oáng huùt. Baûo con cuûa quyù vò tieáp tuïc keùo daøi khuoân maãu ra. Ñieàu gì coù tieáp theo sau ñoù?

27



Tieân Ñoaùùn Xem Coù Bao Nhieâu

Caùc söï ích lôïiHoaïtñoängnaøygiuùpconcuûaquyùvòsuynghóveàmoätkhuoânmaãusaépxeápñöôïctieáptuïcxahônnhöõnggìchaùucoùtheånhìnthaáy–caênbaûnchocaùc söï tieân ñoaùn trong toaùn hoïc!

Meïo Vaët!


Giuùp con cuûa quyù vò hieåu baèng caùch chæ phaàn laëp laïi cuûa khuoân maãu ít nhaát ba laàn. Ví duï, trong khuoân maãu 3, 6, 5, 10, 9, 18, 17, khuoân maãu coù theå ñöôïc mieâu taû nhö laø nhaân ñoâi con soá vaø tröø ñi moät, nhaân ñoâi vaø tröø ñi moät, nhaân ñoâi vaø tröø ñi moät.

• Duøng caùc theû coät tuùi baùnh mì (bread tags) hay caùc vaät hình khoái (blocks) ñeå taïomoätkhuoânmaãumôûroäng(hoaëcthulaïi)baèngcaùchduøngmoätchöõvieáttaéttrong teân cuûa quyù vò. Ñaây laø moät ví duï cho moät khuoân maãu môû roäng cuûa chöõ caùi T:

Size 1 Size 2 Size 3 Size 4 Size 5Côõ soá 1 Côõ soá 2 Côõ soá 3 Côõ soá 4 Côõ soá 5

• Baûo con cuûa quyù vò thöû taïo ba chöõ T keá tieáp trong khuoân maãu, vaø baûo chaùu mieâutaûquytaéccuûakhuoânmaãu.Khuoânmaãuñöôïcchæchothaáybaétñaàuvôùiba hình khoái vaø cöù moãi laàn tieáp theo thì theâm hai hình khoái vaøo.

• Hoûi con cuûa quyù vò thöû hình dung xem chaùu phaûi caàn coù bao nhieâu hình khoái cho moät chöõ T vôùi côõ soá 15. Loaïi caâu hoûi naøy cho pheùp treû em toång quaùt hoùa quytaéccuûakhuoânmaãuvaøbaétñaàugiaûinhöõngbaøitoaùnveàkhuoânmaãusaépxeáp phöùc taïp hôn maø khoâng caàn phaûi laøm moät khuoân maãu môùi moãi laàn. (Caàn coù 31 khoái ñeå xaây döïng moät chöõ T vôùi côõ soá 15.)

• Haõy ñoåi vai troø vaø baûo con cuûa quyù vò taïo moät khuoân maãu chöõ caùi cho quyù vò.

28


HaõyÑoaùnQuyTaécCuûaToâi!

• Taïo moät moät khuoân maãu veà soá vaø baûo con cuûa quyù vò tieân ñoaùn moät con soá seõ coù sau naøy trong khuoân maãu. Ví duï, baûo con cuûa quyù vò tieân ñoaùn con soá ôû vò trí thöù taùmtrongkhuoânmaãuseõlaøsoámaáychaúnghaïnnhö1,4,7,10,….

• Con cuûa quyù vò coù theå nhìn thaáy moät khuoân maãu töø moät con soá naøy sang moät con soákhaùcvaønoùi,“Conbaétñaàuvôùimoätvaømoãilaànthìcoängtheâmba.”Baèngcaùchkeùo daøi khuoân maãu ra, chaùu sau ñoù seõ tìm ñöôïc giaù trò ôû vò trí thöù taùm trong daõy soá (1, 4, 7, 10, 13, 16, 19, 22). Hoaëc con cuûa quyù vò coù theå thaáy moái quan heä giöõa vòtrívaøconsoá,chaúnghaïnnhöôûvòtríthöùtaùmseõlaø1coängtheâm7laànbahoaëc 1+(3×7)=1+21=22.

Place

Number

1

1

2

4

3

7

4

10

5

Tìm Caùc Khuoân Maãu Giöõa Caùc Pheùp Tính Nhaân!

Meïo vaët!


Khi treû em coù cô hoäi phaùt trieåân caùc suy luaän rieâng cuûa mình, caùc em cuõng phaùt trieån söï hieåu bieát cuûa mình veà khaùi nieäm toaùn hoïc.

• Cho pheùp con cuûa quyù vò tìm toøi nhöõng caùch khaùc nhau maø caùc khuoân maãu coù theå giuùp chaùu nhôù caùc con pheùp tính nhaân. Ví duï, neáu con cuûa quyù vò khoâng theå nhôùkeátquaû(caâutraûlôøi)cuûa6×4nhöngbieátlaø6×2=12,chaùucoùtheåaùpduïngkieán thöùc cuûa baûng cöûu chöông nhaân hai sang nhaân boán baèng caùch nhaân ñoâi. Khi keátquaû(caâutraûlôøi)cuûa6×2ñöôïcnhaânñoâileân,thìkeátquaû(caâutraûlôøi)cuõnggioángnhölaø6×4.

• Neáuconcuûaquyùvòkhoângtheånhôùkeátquaû(caâutraûlôøi)cuûa3×7nhöngbieátraèng2×7=14,chaùucoùtheåcoängtheâm7ñeåthaønh21.Phöôngphaùpnaøycuõngñuùngcho baûn cöûu chöông nhaân saùu. Treû em coù theå duøng baûn cöûu chöông nhaân naêm quenthuoäcñeågiaûiquyeátvaánñeácuûabaûncöûuchöôngnhaânsaùu–víduï,keátquaû(caâutraûlôøi)cuûa4×6thìcuõnggioángnhökeátquaû(caâutraûlôøi)cuûa4×5+moätlaàncuûa 4 ñeå coù soá 24.

29

Maãu G


CAÙC KHAÛ NAÊNG COÙ THEÅ XAÛY RA LAØ GÌ?

Quyù vò seõ tìm thaáy caùc hoaït ñoäng hoã trôï cho vieäc Quaûn Lyù Döõ Lieäu vaø Xaùc Suaát trong caùc trang maøu hoàng. Ñaây laø ñôn vò trong giaùo trình toaùn cuûa Ontario giôùithieäuchoconcuûaquyùvòcaùchlaømtheánaøoñeåthuthaäp,saépxeápvaødieãndòch thoâng tin. Haøng ngaøy, treû em ñöôïc trình baøy moät khoái löôïng thoâng tin raát lôùn, haàu heát thoâng tin ñoù lieân quan ñeán caùc con soá.

Chuù giaûi






7 = 2 + 57 = 2 + 5



Löïa Ra Trong Ñôøi Soáng

30

Caùc söï ích lôïiCaùc kinh nghieäm ban ñaàu trong vieäc löïa ra vaø xeáp loaïi caùc ñoà vaät chung quanhnhaøcoùtheågiuùpchuaånbòtreûemchovieäcsaépxeápdöõlieäuthaønhcaùcloaïi coù yù nghóa.

Meïo vaët!Treû em thöôøng coù theå giaûi thích caùch thöùc em löïa ra ñoà vaät nhöng coù theå gaëp khoù khaên trong vieäc hieåu caùch thöùc löïa ra ñoà vaät cuûa nhöõng ngöôøi khaùc.

• Baétñaàubaèngcaùchsuynghómoätquytaéclöïañôngiaûn(chaúnghaïnnhö“Taátcaûmoïithöùtrongnhoùmlaømaøuxanhdöông”),vaølöïaramoätvaøimoùntheoquytaécñoù.Baûoconcuûaquyùvòthöûñoaùnquytaéc.Ñoåivai.

• Khuyeánkhíchconcuûaquyùvòlöïacaùcñoàduøngtrongnhaø–vieátchìmaøuñeåveõtheo maøu, dao keùo muoãng nóa theo töøng loaïi hoaëc theo hình daïng, caùc vaät lieäu ñeå boû vaøo thuøng taùi cheá hay caùc moùn trong tuû laïnh vaø trong tuû ñöïng cheùn baùt, ñóa.

• Baûo con cuûa quyù vò löïa ñoà vaät ra thaønh hai nhoùm: nhöõng loaïi coù moät vaøi ñaëc tính naøo ñoù vaø nhöõng loaïi khoâng coù ñaëc tính ñoù (ví duï, moät nhoùm caùc loaïi quaàn aùo caàn phaûi treo leân moùc aùo vaø moät nhoùm caùc loaïi quaàn aùo khoâng phaûi treo leân moùc aùo). Haõy noùi veà söï suy nghó cuûa con quyù vò baèng caùch hoûi, “Con ñaõ löïa nhöõng ñoà naøy ra baèng caùch naøo?” “Caùc ñoà vaät naøy gioáng nhau nhö theá naøo? Khaùc nhau ra sao?” “Con coù theå löïa nhöõng vaät naøy ra baèng moät phöông caùch khaùc hay khoâng?”


31

Maãu G


QUAÛN LYÙ DÖÕ LIEÄU VAØ XAÙC SUAÁT

CoùTheâmNhöõngNgaøyNaéngHayNhöõngNgaøyMöa?

Caùc söï ích lôïiNgay caû caùc treû em nhoû tuoåi cuõng coù theå duøng nhöõng bieåu ñoà, caùc baûng, caùc hìnhñoàthòvaøcaùccaùchsaépxeápminhhoïakhaùcñeågiaûinghóachodöõlieäu.

Moät bieåu ñoà hình laø moät bieåu ñoà duøng hình ñeå minh hoïa döõ lieäu soá hoïc.Meïo Vaët!

• Baûo con cuûa quyù vò veõ hình treân lòch ñeå ghi laïi thôøi tieát moãi ngaøy. Luùc cuoái tuaàn haycuoáithaùng,veõmoätbieåuñoàchothaáycoùbaonhieâungaøytrôøinaéng,baonhieâu ngaøy trôøi coù nhieàu maây vaø coù bao nhieâu ngaøy trôøi möa trong thaùng ñoù.


32


Duøng Döõ Lieäu Ñeå Hoaïch Ñònh Cho Moät Söï Kieän Cuûa Gia Ñình

Caùc söï ích lôïiHoaït ñoäng naøy seõ giôùi thieäu cho con cuûa quyù vò caùc lyù do caên baûn cuûa vieäcthuthaäpvaøsaépxeápdöõlieäu–víduïnhö,giaûiñaùpthaécmaécvaøthöïchieän keá hoaïch cho töông lai!

Meïo vaët!

Khuyeán khích con cuûa quyù vò laøm caùc quyeát ñònh veà:• Caùc caâu hoûi thaêm doø naøo seõ ñöôïc hoûi• Laømtheánaøoñeåthuthaäpdöõlieäu(chaúnghaïnnhöaiseõtraû

lôøi caùc caâu hoûi thaêm doø)• Laømtheánaøoñeåsaépxeápdöõlieäu(chaúnghaïnnhöbaèng

caùch toång hôïp hoaëc veõ caùc kyù hieäu beân caïnh caùc teân)

• Concuûaquyùvòcoùtheåmuoánthöïchieänmoätcuoäcthaêmdoøveàmoätsöïkieänsaéptôùitronggiañình–chaúnghaïnnhö,“Hoaïtñoängnaøomaøcaùcthaønhvieântronggiañình thích laøm nhaát?” “Caùc loaïi thöùc aên vaø nöôùc giaûi khaùt naøo nhieàu ngöôøi coù theå thích aên hay thích uoáng nhaát?”

• Khuyeán khích con cuûa quyù vò saùng taïo caùc caâu hoûi thaêm doø maø ñoøi hoûi phaûi traû lôøi nhieàu hôn laø chæ traû lôøi coù hay khoâng (ví duï, “Loaïi nöôùc giaûi khaùt naøo baïn thích uoáng?” thay vì hoûi “Baïn coù muoán uoáng nuôùc traùi caây hay khoâng?”).

• Ñeå con cuûa quyù vò quyeát ñònh ai seõ ñöôïc thaêm doø (Chæ nhöõng ngöôøi thaân tröïc tieáp trong gia ñình nhö cha meï, anh chò em ruoät? Caùc thaønh vieân khaùc trong gia ñình nhö oâng baø noäi ngoaïi, coâ, caäu, môï, dì, thím, chuù, baùc, döôïng, con chuù con baùc, con coâ con caäu, vaân vaân? Taát caû treû em? Treû em vaø ngöôøi lôùn?).

• Hoûi xem con cuûa quyù vò seõ theo doõi vaø chia seû thoâng tin thaêm doø nhö theá naøo.

• Sau khi thaêm doø, baûo con cuûa quyù vò suy nghó xem vieäc nhöõng ngöôøi ñöôïc thaêm doø (thaêm doø maãu) ñaõ aûnh höôûng ñeán caùc keát quaû thaêm doø nhö theá naøo.


33

Maãu G



Troø Chôi Veà Söï Thöôøng Xuyeân, Ñoâi Khi hoaëc Khoâng Bao Giôø

Caùc söï ích lôïiQua caùc troø chôi, quyù vò coù theå giôùi thieäu cho con cuûa mình ngoân ngöõ maø caùc nhaø toaùn hoïc duøng ñeå mieâu taû khaû naêng coù theå coù cuûa moät söï kieän ñangxaûyra:chaécchaénxaûyra,coùtheåxaûyra,khoùcoùtheåxaûyra,khoângtheå xaûy ra vaø coù khaû naêng xaûy ra ngang baèng nhau (equally likely).

• Baûo con cuûa quyù vò veõ caùc taám hình hoaëc noùi veà nhöõng ñieàu maø gia ñình cuûa quyù vò luoân luoân, thöôøng xuyeân vaø ñoâi khi laøm vaø moät soá vieäc maø gia ñình cuûa quyù vò khoâng bao giôø laøm. Hoûi con cuûa quyù vò caùc söï kieän haøng ngaøy naøo khaùc maø chaùu coù theå noùi baèng caùch söû duïng loaïi ngoân ngöõ naøy.

• Haõy thöû troø chôi naøy trong luùc ñang ñi treân xe. Noùi ra caùc söï kieän vaø baûo con cuûa quyù vò quyeát ñònh xem söï kieän ñoù laø ñieàu coù theå xaûy ra, khoâng theå xaûy ra hoaëc seõ khoâng bao giôø xaûy ra. Khoâng coù gì ñeå giôùi haïn söï töôûng töôïng cuûa quyù vò! Ví duï:

• Chuùng ta seõ ñi bôi vaøo thaùng Gieâng.

• Chuùng ta seõ ñi bôi ngoaøi trôøi vaøo thaùng Gieâng.

• Moät con ngöïa seõ bay xuyeân qua cöûa soå nhaø beáp chuùng ta.

• Laù caây seõ ñoåi maøu vaøo muøa thu.

• Sôûthuùñòaphöôngsaépcoùmoätconkhuûnglong.



Chuùng Ta Seõ Laøm Gì Vaøo Cuoái Tuaàn?

34

Caùc söï ích lôïiCuoäc thaêm doø gia ñình naøy cho con cuûa quyù vò kinh nghieäm trong vieäc thuthaäpcaùcdöõlieäuchính–caùcmaãuthoângtinñöôïcthuthaäptröôùctieânthoâng qua caùc cuoäc thaêm doø, caùc söï quan saùt vaø caùc thí nghieäm.

Meïo vaët!

Khuyeánkhíchconcuûaquyùvòbaétñaàusuynghóveàdöõlieäu:• Moät soá caùc phöông phaùp con coù theå thu thaäp vaø ghi laïi döõ

lieäu cuûa mình laø gì?• Döõ lieäu seõ nhö theá naøo neáu con tính luoân caû nhöõng ngaøy trong tuaàn?• Keát quaû tìm thaáy cuûa con coù theå aûnh höôûng ñeán vieäc söû duïng thôøi

gian nhaøn roãi cuûa gia ñình vaøo thôøi gian cuoái tuaàn nhö theá naøo?

• Ngöôøitatranhluaänveàvieäcsöûduïngthôøigiannhaønroãisaocholaønhmaïnh.Aicuõng coù yù kieán khaùc nhau. Haõy trao ñoåi vôùi con cuûa quyù vò ñeå laáy yù kieán cuûa chaùu veà ñeà taøi naøy.

• Baûo con cuûa quyù vò thu thaäp moät soá döõ lieäu veà thôøi gian nhaøn roãi cuûa chính gia ñìnhmình–víduï,sinhhoaïttrongnhaøvaøsinhhoaïtngoaøitrôøi,thôøigiandaønhchocaùc troø chôi, caùc moân theå thao, ñi thaêm vieáng vaø ñi boä cuõng nhö thôøi gian boû ra ñeångoàitröôùcmaønhìnhmaùy(chaúnghaïnnhömaùytruyeànhình,maùyñieäntoaùn,troøchôi video hay thieát bò ñieän töû caàm tay).


35



Truy Tìm Döõ Lieäu


Caùc söï ích lôïiGiôùithieäuchoconcuûaquyùvòyùnieämveàdöõlieäuphuï–döõlieäutöøtaïpchí, baùo,taøilieäucuûachínhphuûhoaëccuûamoätcôsôûdöõlieäu–thoângquahoaït ñoäng vui naøy.

• Noùi vôùi con cuûa quyù vò veà söï quan taâm cuûa chaùu ñoái vôùi moät vaán ñeà thôøi söï hieäntaïi.Caùcyùkieán,söïsuynghóvaøcaùcthaécmaéccuûachaùulaøgì?Nhöõngñieàu chaùu coù theå muoán tìm hieåu theâm laø gì?

• Cuøng vôùi con cuûa quyù vò, thaûo luaän nhöõng caâu hoûi naøy veà caùc döõ lieäu phuï:

• Nguoàn goác cuûa döõ lieäu laø gì? Con nghó döõ lieäu ñaùng tin caäy ñöôïc bao nhieâu?Concoùcaùcthaécmaécgì?

• Quan ñieåm naøo ñöôïc ñöa ra? Caùc söï giôùi haïn cuûa nhöõng döõ lieäu naøy laø gì? Coøn coù ñieàu gì thieáu chöa tính ñeán hay khoâng?

• Caùc döõ lieäu naøy coù ích nhö theá naøo ñoái vôùi ñieàu maø con ñang muoán bieát? Coù nhöõng ñieàu baát ngôø hoaëc caùc ñieàu naøo thuù vò maø con nhaän thaáy hay khoâng?

• Döõ lieäu coù neâu ra baát cöù nhöõng caâu hoûi naøo khaùc cho con hay khoâng?

CAÙC NGUOÀN TAØI LIEÄU TREÂN LIEÂN MAÏNG

Esso Family Math (Toaùn Gia Ñình Esso)Caùc hoaït ñoäng, nghieân cöùu vaø thoâng tin treân maïng naøy giuùp phuï huynh vaø treû chia seû söï suy nghó vaø hieåu bieát cuûa hoï veà toaùn trong moät moâi tröôøng an toaøn vaø thö giaõn.www.edu.uwo.ca/essofamilymath

Math Frog (Con EÁch Toaùn)Taïi maïng naøy quyù vò seõ tìm ñöôïc caùc nguoàn taøi lieäu vaø troø chôi tröïc tuyeán treân maïng cho caùc lôùp 4, 5 vaø 6.http://cemc2.math.uwaterloo.ca/mathfrog/main.shtml

ABC Life Literacy (Hoïc ABC Caû Ñôøi)Taøi lieäu höôùng daãn naøy giôùi thieäu cho treû vaø daïy caùc em söï hieåu bieát veà taøi chaùnh.http://abclifeliteracy.ca/financial-literacy-tips-and-resources

Figure This (Haõy Hình Dung Ñieàu Naøy)Trang maïng naøy coù caùc troø chôi vaø caùc söï thöû thaùch veà toaùn ñeå treû em cuøng laøm vôùi phuï huynh cuûa mình.www.figurethis.org

Math Wire (Daây Theùp Toaùn)Trang maïng naøy coù caùc phöông tieän, caùc baøi kieåm tra vaø caùc troø chôi veà toaùn khaùc nhau.http://mathwire.com

PedagoNet (Maïng Pedago)Taïi ñaây quyù vò seõ tìm thaáy nhieàu ñöôøng noái maïng vaø caùc troø chôi veà toaùn.www.pedagonet.com

Math Dictionary for Kids (Töï Ñieån Toaùn cho Treû em)Phöông tieän tröïc tuyeán treân maïng naøy giuùp treû em hoïc caùc ñònh nghóa toaùn hoïc.www.amathsdictionaryforkids.com

Math Forum (Dieãn Ñaøn Toaùn)Caùc meïo, meïo vaët vaø caùc vaán ñeà veà toaùn cuï theå daønh cho hoïc sinh tieåu hoïc ñöôïc taäp trung ôû trang maïng naøy.www.mathforum.org/students/elem/probs.html

National Library of Virtual Manipulatives (Thö Vieän Quoác Gia veà Caùc Kyõ Xaûo AÛo)Hoäp coâng cuï tröïc tuyeán treân maïng naøy cuûa Ñaïi hoïc Tieåu bang Utah coù caùc kyõ xaûo aûo thích hôïp theo ñoä tuoåi.http://nlvm.usu.edu/en/nav/vlibrary.html

Kid Sites (Caùc Trang Maïng Daønh Cho Treû Em)Quyù vò seõ tìm thaáy moät danh saùch caùc trang maïng veà toaùn daønh cho treû em taïi ñaâywww.kidsites.com/sites-edu/math.htm

Math Playground (Saân Chôi Toaùn)Trang maïng naøy coù moät soá caùc troø chôi vaø caùc trang baøi taäp ñeå giuùp hoïc toaùn theo tuoåi vaø phuø hôïp vôùi ñoä tuoåi.www.mathplayground.com


37

TVOKIDS.COM VÀ MATH

SOÁ HOÏC VAØ ÑEÁM SOÁMaãu Giaùo ñeán Lôùp 3Caterpillar Count (Saâu Böôùm Taäp Ñeám)www.tvokids.com/games/caterpillarcount

Connect the Dots with Artt (Noái Keát Caùc Ñieåm Laïi vôùi Ngheä Thuaät)www.tvokids.com/games/connectdotsartt

Count with Artt (Ñeám vôùi Ngheä thuaät)www.tvokids.com/games/countartt

Lôùp 4 ñeán Lôùp 6Tumbleweed’s MathMaze (Meâ Cung Toaùn cuûa Caây Coû Laên)(trình ñoä vôõ loøng vaø trung caáp)www.tvokids.com/games/tumbleweedsmathmaze

Bruce McBruce Doodle Dots (Caùc Ñieåm Noái Bruce McBruce)www.tvokids.com/framesets/play.html%3Fgame%3D51

Tumbletown Mathletics (Ñieàn Kinh Toaùn Thò Traán Tumble)www.tvokids.com/games/tumbletownmathletics

Big Wig Sub Shop (Tieäm Big Wig Sub)www.tvokids.com/games/bigwigsubshop


ÑO LÖÔØNGMaãu Giaùo ñeán Lôùp 3Clock Talk (Noùi veà Giôø)www.tvokids.com/games/clocktalk

Lôùp 4 ñeán Lôùp 6Beat the Clock (Vöôït Thôøi Gian)www.tvokids.com/games/beatclock

Tumbletown Mathletics (Ñieàn kinh Toaùn Thò traán Tumble)www.tvokids.com/games/tumbletownmathletics

HÌNH HOÏC VAØ HÌNH HOÏC KHOÂNG GIANMaãu Giaùo ñeán Lôùp 3Shapeville (Thaønh phoá Hình daïng)www.tvokids.com/games/shapeville

Lôùp 4 ñeán Lôùp 6Triangle Alley (Haønh Lang Tam Giaùc)www.tvokids.com/games/trianglealley

Build Math City (Xaây DöïÏng Thaønh Phoá Toaùn Hoïc)www.tvokids.com/activities/buildmathcity

Pirates Maps and Traps (Baûn Ñoà vaø Baãy Raäp cuûa Nhöõng Teân Cöôùp Bieån)www.tvokids.com/games/piratesmapsandtraps

MOÂ HÌNH KHUOÂN MAÃU VAØ ÑAÏI SOÁMaãu Giaùo ñeán Lôùp 3A Lotta Dessert (Moùn Traùng Mieäng Lotta)www.tvokids.com/games/lottadessert

Lôùp 4 ñeán Lôùp 6Flower Frenzy (Hoa Kích Ñoäng)www.tvokids.com/games/flowerfrenzy

QUAÛN LYÙ DÖÕ LIEÄU VAØ XAÙC SUAÁTMaãu Giaùo ñeán Lôùp 3Sort It (Löïa Noù Ra)www.tvokids.com/games/sortit

Lôùp 4 ñeán Lôùp 6Space Trek Galaxy (Thieân Haø Khoâng Gian Trek)www.tvokids.com/games/spacetrekgalaxy

Vieáng trang maïng Homework Zone (Khu Baøi Taäp Cho Veà Nhaø Laøm) treân trang maïng www.tvokids.com ñeå coù caùc video, troø chôi vaø hoaït ñoäng mieãn phí giuùp con cuûa quyù vò phaùt trieån vieäc hoïc ñoïc, hoïc vieát, laøm toaùn vaø khoa hoïc. Ñoàng thôøi cuõng vieáng maïng www.tvoparents.com ñeå coù caùc nguoàn chæ daãn ñöôïc chuù troïng cuûa Ontario nhaèm hoã trôï cho quaù trình hoïc vaán cuûa con quyù vò.

7 = 2 + 5

7 = 2 + 5

7 = 2 + 5

7 = 2 + 5

Ontario Ministry of Education (Boä Giaùo Duïc Ontario)Cette publication est disponible en français.ISBN 978-1-4435-9373-1 (Print) ISBN 978-1-4435-9374-8 (PDF)ISBN 978-1-4435-9375-5 (TXT) © Queen’s Printer for Ontario, 2012

Laøm Toaùn vôùi 5 Con cuûa Quyù Vò · Khi treû em hoïc ñeám, chuùng thích chaïm tay...

Documents

Transcript of Laøm Toaùn vôùi 5 Con cuûa Quyù Vò · Khi treû em hoïc ñeám, chuùng thích chaïm tay...