Krachtwijken
1
6 branding januari-maart Uit onderzoek van het Haags Milieu- centrum (HMC) blijkt dat duurzaamheid niet of nauwelijks aandacht krijgt in de wijkactieplannen voor de vier Haagse krachtwijken (met zestig business cases). Het accent ligt vooral op ‘schoon, heel en veilig’ – leefbaarheid, dus. Waar het gaat om zaken als meer groen in de wijk, ener- giebesparing en duurzame nieuwbouw/ renovatie blijven nog veel kansen voor een duurzamere wijkaanpak onbenut. Dat wil niet zeggen dat er niet een aan- tal veelbelovende duurzame en innova- tieve ontwikkelingen in gang is gezet. Zo zullen in Den Haag Zuidwest vierduizend woningen en een aantal bedrijfsgebou- wen (20.000 m 2 ) worden verwarmd met behulp van diepe aardwarmte (geother- mie). In Transvaal zullen ruim vijfhonderd nieuwe woningen worden verwarmd met een nog te bouwen duurzaam-energie- systeem. Het in aanbouw zijnde Stads- kantoor aan de Leyweg moet een van de duurzaamste gebouwen van Den Haag worden en het nabijgelegen Erasmusveld de duurzaamste wijk van Nederland. Hier moet zelfs meer energie worden opge- wekt dan verbruikt. Integrale visie Inmiddels begint de gemeente Den Haag te erkennen dat duurzame wijkont- wikkeling een belangrijk item wordt om haar ambitieuze klimaat- en energiebe- leid (CO 2 -neutraal in 2050) te laten slagen. Dit vraagt dan wel om een integrale visie op CO 2 -reductie, leefbaarheid, gezond- heid, groen in de wijk en wooncomfort. De meeste Haagse initiatieven rondom duurzaamheid, hoe loffelijk ook, hebben nu vaak nog een topdown-karakter. Het HMC vindt het juist belangrijk om mensen van onderop te betrekken bij de duurza- me ambities van Den Haag. Vooral bewo- ners van krachtwijken hebben last van de stijgende energieprijzen, maar als huur- der hebben zij vaak geen middelen om hun woningen energiezuiniger te maken. De gemeente ondersteunt nu een aan- Kansen voor klimaatpolitiek in krachtwijken Nederland telt veertig ‘krachtwijken’, waarvan vier in Den Haag. Het zijn stede- lijke gebieden waar de werkgelegenheid, de leefbaarheid en de gezondheid sterk te wensen overlaten. Maar ook op het gebied van duurzaamheid valt er een hoop te ver- beteren. tal interessante projecten, die wat ons betreft opschaling in krachtwijken verdie- nen. De Dienstenwinkel van kringloopbe- drijf Schreuder stuurt met steun van de gemeente Energieteams (of ‘E-Teams’) langs de deuren. Haagse minima in het bezit van een Ooievaarspas kunnen gra- tis een Bespaarbox ter waarde van tach- tig euro bestellen, met daarin producten waarmee ze tussen de 100 en 150 euro op hun energie- en waterrekening kunnen besparen. Het E-Team bezorgt de box gra- tis aan huis en verstrekt een vrijblijvend energieadvies. Leve leven! Bureau Aarde-Werk voert met steun van de gemeente het project Leve Leven! uit. Bewoners van multiculturele wijken gaan met elkaar in gesprek rond thema’s als groen in de wijk, energie- en waterbe- sparing en afval. Het unieke aan dit pro- ject is, dat inwoners van krachtwijken praktische kennis en vaardigheden krij- gen die ze zelf direct kunnen toepassen. Ze leiden hun eigen buren in duurzaam- heid op en bedenken wat ze kunnen ver- anderen aan hun buurt. Ook landelijk gebeurt er het één ander. SenterNovem (onderdeel van het minis- terie van Economische Zaken) voert momenteel in vier prachtwijken een pilot uit op het gebied van een verduurzaming van de wijkaanpak, met als focus energie- besparing en gedragsverandering. Zo zet de gemeente Leeuwarden in op maat- regelen die leiden tot energiebesparing voor minder draagkrachtige bewoners, waardoor hun woonlasten verminderen. En werkzoekenden worden opgeleid tot energieadviseur om huis-aan-huis gratis adviezen te gaan geven. Het is de bedoeling dat andere ge- meenten met krachtwijken van de in de pilotprojecten opgedane ervaringen gaan profiteren. De gemeente Den Haag kan hier wellicht haar voordeel mee doen, want juist in de krachtwijken zijn nog enorme win-win kansen te benutten. Aanbevelingen Het Haags Milieucentrum is het project Duurzame Krachtwijken opgestart en zal begin volgend jaar met een advies aan de gemeente komen. Enkele aanbevelingen willen we nu alvast noemen. De verschillende beleidssectoren moe- ten meer met elkaar verbonden worden. Armoedebeleid zou een nieuw speerpunt in het klimaatbeleid moeten worden. Een koppeling van de beleidsthema’s gezond- heid en groen in de wijk, energiebespa- ring en armoedebestrijding, werkgele- genheid en creëren van groene banen moet vanzelfsprekend zijn. Maak prestatieafspraken met woning- bouwcoöperaties over energiebesparing bij nieuwbouw en renovatie. Breng op lokaal niveau partijen als woningcorpora- ties, projectontwikkelaars en burgers bij elkaar om effectieve acties te organiseren (bijvoorbeeld in het kader van de wijkaan- pak). De economische crisis is niet alleen nadelig, maar biedt ook kansen. Ze leidt tot een grotere vraag naar groene banen, investeringen in energiebesparing en ondersteuning van duurzaam gedrag. Sluit een lokale green deal, waarin de kli- maatcrisis en de economische crisis gelijk- tijdig worden aangepakt. Het recent door VROM-minister Cramer afgesloten groen akkoord is daarbij een goede steun in de rug. Het advies Verduurzaming wijkaanpak Haagse Krachtwijken, expertise genoeg, maar hoe doen we het? zal in februari a.s. verschijnen. Jeroen Boon, Projectleider duurzame krachtwijken bij het Haags Milieucentrum De plek van de aardwarmtecentrale
Transcript of Krachtwijken
6 branding januari-maart
Uit onderzoek van het Haags Milieu-centrum (HMC) blijkt dat duurzaamheid niet of nauwelijks aandacht krijgt in de wijkactieplannen voor de vier Haagse krachtwijken (met zestig business cases). Het accent ligt vooral op ‘schoon, heel en veilig’ – leefbaarheid, dus. Waar het gaat om zaken als meer groen in de wijk, ener-giebesparing en duurzame nieuwbouw/renovatie blijven nog veel kansen voor een duurzamere wijkaanpak onbenut.
Dat wil niet zeggen dat er niet een aan-tal veelbelovende duurzame en innova-tieve ontwikkelingen in gang is gezet. Zo zullen in Den Haag Zuidwest vierduizend woningen en een aantal bedrijfsgebou-wen (20.000 m2) worden verwarmd met behulp van diepe aardwarmte (geother-mie). In Transvaal zullen ruim vijfhonderd nieuwe woningen worden verwarmd met een nog te bouwen duurzaam-energie-systeem. Het in aanbouw zijnde Stads-kantoor aan de Leyweg moet een van de duurzaamste gebouwen van Den Haag worden en het nabijgelegen Erasmusveld de duurzaamste wijk van Nederland. Hier moet zelfs meer energie worden opge-wekt dan verbruikt.
Integrale visieInmiddels begint de gemeente Den
Haag te erkennen dat duurzame wijkont-wikkeling een belangrijk item wordt om haar ambitieuze klimaat- en energiebe-leid (CO2-neutraal in 2050) te laten slagen. Dit vraagt dan wel om een integrale visie op CO2-reductie, leefbaarheid, gezond-heid, groen in de wijk en wooncomfort.
De meeste Haagse initiatieven rondom duurzaamheid, hoe loffelijk ook, hebben nu vaak nog een topdown-karakter. Het HMC vindt het juist belangrijk om mensen van onderop te betrekken bij de duurza-me ambities van Den Haag. Vooral bewo-ners van krachtwijken hebben last van de stijgende energieprijzen, maar als huur-der hebben zij vaak geen middelen om hun woningen energiezuiniger te maken. De gemeente ondersteunt nu een aan-
Kansen voor klimaatpolitiek in krachtwijkenNederland telt veertig ‘krachtwijken’,
waarvan vier in Den Haag. Het zijn stede-lijke gebieden waar de werkgelegenheid, de leefbaarheid en de gezondheid sterk te wensen overlaten. Maar ook op het gebied van duurzaamheid valt er een hoop te ver-beteren.
tal interessante projecten, die wat ons betreft opschaling in krachtwijken verdie-nen.
De Dienstenwinkel van kringloopbe-drijf Schreuder stuurt met steun van de gemeente Energieteams (of ‘E-Teams’) langs de deuren. Haagse minima in het bezit van een Ooievaarspas kunnen gra-tis een Bespaarbox ter waarde van tach-tig euro bestellen, met daarin producten waarmee ze tussen de 100 en 150 euro op hun energie- en waterrekening kunnen besparen. Het E-Team bezorgt de box gra-tis aan huis en verstrekt een vrijblijvend energieadvies.
Leve leven!Bureau Aarde-Werk voert met steun
van de gemeente het project Leve Leven! uit. Bewoners van multiculturele wijken gaan met elkaar in gesprek rond thema’s als groen in de wijk, energie- en waterbe-sparing en afval. Het unieke aan dit pro-ject is, dat inwoners van krachtwijken praktische kennis en vaardigheden krij-gen die ze zelf direct kunnen toepassen. Ze leiden hun eigen buren in duurzaam-heid op en bedenken wat ze kunnen ver-anderen aan hun buurt.
Ook landelijk gebeurt er het één ander. SenterNovem (onderdeel van het minis-terie van Economische Zaken) voert momenteel in vier prachtwijken een pilot uit op het gebied van een verduurzaming van de wijkaanpak, met als focus energie-besparing en gedragsverandering. Zo zet de gemeente Leeuwarden in op maat-regelen die leiden tot energiebesparing
voor minder draagkrachtige bewoners, waardoor hun woonlasten verminderen. En werkzoekenden worden opgeleid tot energieadviseur om huis-aan-huis gratis adviezen te gaan geven.
Het is de bedoeling dat andere ge-meenten met krachtwijken van de in de pilotprojecten opgedane ervaringen gaan profiteren. De gemeente Den Haag kan hier wellicht haar voordeel mee doen, want juist in de krachtwijken zijn nog enorme win-win kansen te benutten.
AanbevelingenHet Haags Milieucentrum is het project
Duurzame Krachtwijken opgestart en zal begin volgend jaar met een advies aan de gemeente komen. Enkele aanbevelingen willen we nu alvast noemen.
De verschillende beleidssectoren moe-ten meer met elkaar verbonden worden. Armoedebeleid zou een nieuw speerpunt in het klimaatbeleid moeten worden. Een koppeling van de beleidsthema’s gezond-heid en groen in de wijk, energiebespa-ring en armoedebestrijding, werkgele-genheid en creëren van groene banen moet vanzelfsprekend zijn.
Maak prestatieafspraken met woning-bouwcoöperaties over energiebesparing bij nieuwbouw en renovatie. Breng op lokaal niveau partijen als woningcorpora-ties, projectontwikkelaars en burgers bij elkaar om effectieve acties te organiseren (bijvoorbeeld in het kader van de wijkaan-pak).
De economische crisis is niet alleen nadelig, maar biedt ook kansen. Ze leidt tot een grotere vraag naar groene banen, investeringen in energiebesparing en ondersteuning van duurzaam gedrag.Sluit een lokale green deal, waarin de kli-maatcrisis en de economische crisis gelijk-tijdig worden aangepakt. Het recent door VROM-minister Cramer afgesloten groen akkoord is daarbij een goede steun in de rug.
Het advies Verduurzaming wijkaanpak Haagse Krachtwijken, expertise genoeg, maar hoe doen we het? zal in februari a.s. verschijnen.
Jeroen Boon, Projectleider duurzame krachtwijken bij het Haags Milieucentrum
De plek van de aardwarmtecentrale
