KLIMOPInformatieblad van Seniorenvereniging KBO Wijchen

APRIL 2015

Ton Jansen, Arie Spanjaard en Gijs van Dijk

In dit nummer o.a.:

• TERUGBLIK PAASVIERING• LENTE

• DE BELEVING VAN DEMENTIE

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 1 KBO Wijchen

INHOUD

Voor het voetlicht – De vrijwilligers van

de volière bij De Weegbree 1

Terugblik Paasviering 3

Spreuk van de maand 3

AOW en klein pensioen? Doe wél aangifte! 4

Het levenstestament 4

Lente 6

De beleving van - en omgang met dementie 7

Wist u dit? 9

Zwembad de Meerval 10

Seniorenbios Wijchen 10

Toonen Reizen 11

Schuiven met letters 12

VOOR HET VOETLICHT –

De vrijwilligers van de volière bij

De Weegbree

Door: Uriël Schuurs

We hadden afgesproken om 11 uur bij de

receptie, dus ik stond er, maar de mannen

waren meteen achterom gegaan, naar de

volière. Dus ik stond in mijn eentje binnen

en ik kon er niet meer uit. Als een vogel

gevangen in een kooi… Maar wel een mooie

kooi, tiptop verzorgd – en dat geldt zowel

voor De Weegbree als voor de volière.

Gelukkig trof ik onder de bezoekers na een tijdje

een kennis die zo vriendelijk was om me binnens-

huis naar de volière te begeleiden. En daar trof ik

ze: Gijs van Dijk, Ton Jansen en Arie Spanjaard:

drie van de vijf vrijwilligers die nu alweer bijna

twee jaar zorgen voor een mooie, goed gevulde

volière bij De Weegbree. Daar fladderen kanaries,

zebravinkjes en nog wat andere vogeltjes rond,

zoals agaatjes. De volière is officieel geopend op 2

juni 2013 – nou ja, geopend niet in letterlijke zin

natuurlijk. Het initiatief is genomen door Eis Bos

(helaas in 2014 overleden) en die heeft een aantal

anderen weten te interesseren, waaronder – naast

de drie eerder genoemden – ook Gerard Kuppen

en Tien Derks.

Ton zegt: “We hebben een groepje gevormd om

de vogeltjes bij te houden.” Gijs vult aan: “En

iedere dag hier naartoe. Om de beurt doen we het

een week lang, zeven dagen achtereen.” Arie zegt:

“We zijn met z’n vijven, dus om de vijf weken ben

je aan de beurt. Eten en drinken geven,

schoonmaken, over een tijdje zorgen we voor een

paar nestkastjes…” Gijs: “Gelukkig hebben we ook

een paar echte vogelliefhebbers, die er iets meer

van weten.” Ton weer: “Ik heb wel jarenlang

vogels gehouden, kanaries vooral. Tropische

vogels stellen wel bijzondere eisen. Warm houden,

dat lukt wel, maar je moet ook het vochtgehalte in

de lucht in de gaten houden, dat moet constant

tussen de 55% en 65% zijn. Daarom kun je die

vogels hier nauwelijks houden.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 2 KBO Wijchen

De kooi hier is in de winter trouwens wel

afgeschermd: nu zie je alleen gaas, maar in de

winter zit er ook plexiglas omheen. Dat hebben we

er een paar weken geleden weer afgehaald. De

meeste vogels hier kunnen wel wat hebben en zijn

ook niet schuw. Kijk, als ik zo doe…” – Ton laat de

grote stok die dwars door de kooi loopt flink heen

en weer bewegen – “dan blijven ze gewoon rustig

zitten. Een kanarie is heel anders, die zie je

denken van, Hé, wat gebeurt er nou? Die wordt

onrustig. Maar er zit er ook een bij, die gele, die

heeft Geert vanuit het nest gehaald en die is hier

grootgebracht. Als je erbij komt, dan komt ‘ie altijd

vlakbij je zitten. Je kunt ‘m nog net niet aanraken,

maar je kunt dus wel echt vriendschap sluiten.”

Hoe zijn jullie ertoe gekomen dit te doen? Toch niet omdat je thuis geen vogels mocht houden? Ton grapt terug: “Haha, omdat we het zelf thuis

niet konden houden.” Gezamenlijk, elkaar

voortdurend aanvullend, vertellen ze dat ze

allemaal thuis zitten, dat ze wat vrijwilligerswerk

wilden doen, dat ze eigenlijk niks speciaals met

vogels hebben maar het wel heel leuk vinden om

te zien, dat ze eerst bang waren om na de

pensionering in een zwart gat te vallen: “Maar je

zit thuis en dan weten ze je te vinden hè? Ik dacht

eerst, ik ga tijd overhouden, maar ik kom tijd

tekort.”

Gijs vat de historie van de volière samen: “Het

idee is van Eis Bos. Zijn vrouw werd hier verpleegd

en als dank heeft hij besloten hier een volière te

bouwen, voor de mensen die hier verblijven. Eis

heeft fondsen geworven en hij heeft een aantal

mensen aangeschreven met het verzoek om mee

te helpen. Nou, wij kregen allemaal zo´n brief.

Bovendien, de vrouw van Eis zat bij mijn moeder

op de huiskamer, dus er was al contact.” Arie: “En

Eis was mijn buurman.” Gijs haalt het dagboek

erbij: “Eis heeft drie jaar geleden het initiatief

genomen en kijk, op zondag 2 juni was de officiële

ingebruikname. Het jaartal staat er niet bij, maar

het was in 2013. Dit dagboek wordt door alle

vrijwilligers samen bijgehouden. De voorganger

schrijft hierin op wat er aan de hand is voor de

volgende, dan weet je wat er gebeurd is, welke

medicijnen er eventueel zijn toegediend, of er

misschien muizen in zitten of dat er een vogeltje

gesneuveld is enzovoorts.”

Wat vinden de bewoners van de volière?

“De meesten vinden het prachtig. Nu is het nog te

koud, maar in de zomer gaan hier de stoelen naar

buiten en dan zitten er een heleboel mensen naar

de vogels te kijken en te luisteren. We zouden

eens moeten nagaan of het een goed idee is om

hier een klein microfoontje te hangen en dan

binnen een luidsprekertje in de gang te plaatsen,

zodat je de vogeltjes ook binnen kunt horen.”

En hoe is jullie verhouding met het personeel van De Weegbree? Gijs: “In principe hebben ze hier binnen geen

relatie met ons, het is een zelfstandig iets. Er is

een kraantje buiten en verder hebben we alles in

principe zelf. Maar doordat mijn moeder hier zit,

kom ik natuurlijk nogal eens binnen. Trouwens, in

het dagverblijf kunnen we warm water pakken.

Die dagopvang is voor mensen die iemand thuis

hebben en dan een keer wat rust willen, een

middag de handen vrij, boodschappen doen. Het is

waterkoud, kom, we gaan even naar binnen.”

Eenmaal binnen – voor de interviewer wéér binnen

– is de temperatuur aangenamer. Als een volleerd

barkeeper gaat Gijs, met hulp van Arie, aan de

slag om iedereen van koffie te voorzien. Ton

vertelt intussen: “Onlangs hebben we het mooie

bedrag van € 250,- gekregen van Vraag en

Aanbod voor het onderhoud van de vogels en de

volière. Al met al kost het niet zoveel, maar je

kunt het toch niet bedruipen van die paar

vogeltjes die je overhoudt voor de verkoop: daar

kun je niet voor het hele jaar voer van kopen. En

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 3 KBO Wijchen

ik denk dat De Weegbree zelf ook wel eens iets

doet, vooral omdat ze merken dat er heel veel

bewoners zijn die het hartstikke mooi vinden.

Trouwens, als lezers van jullie blad een mooi

gebaar willen maken, dan mogen ze gerust weten

dat het bij ons goed terechtkomt”.

Aanmelden van vrijwilligers en/of bijdragen kan

via de receptie van De Weegbree die U met de

juiste persoon in contact brengt.

TERUGBLIK PAASVIERING

Door: Bea Cronenberg

Als nieuw lid van de KBO heb ik deel genomen aan

de Paasviering bij café Sterrebosch in Wijchen.

Een gezellige groep mensen (150) kwamen samen

om stil te staan bij de paasgedachte.

We werden welkom geheten door Bert Oosterveer,

die blij was met zo’n grote opkomst. Hij

memoreerde ons mooie Hospice in Wijchen waar

we erg trots op mogen zijn dat wij dat met z’n

allen verwezenlijkt hebben. Hij memoreerde hier

zijn paasgedachte aan.

Het is zo belangrijk als je in een vertrouwde

omgeving mag sterven. Sterven doe je alleen.

Als je je laatste levensdagen door omstandigheden

niet thuis kunt doorbrengen, is het toch een

voorrecht, dat je in dit mooie Hospice mag zijn.

We kunnen het “Bijna Thuis Huis” noemen. Vele

vrijwilligers hebben een cursus gevolgd om deze

taak zo goed mogelijk te kunnen doen en er

helemaal te zijn voor de zieke en de naaste

familieleden.

Bert liet ons wat mooie liederen horen die vaak

gezongen of gespeeld worden bij uitvaarten. Dit

voelde ook als een mooie voorbereiding op Pasen.

Voorzitter Harrie Bakker haakte daarna in op het

per 1 januari nieuwe zorgstelsel. Hij legde er de

nadruk op dat wij moeten vechten voor onze eigen

zorg en niet overal maar genoegen mee moeten

nemen. Er zijn echt wel plekken waar de zorg

momenteel wel goed is. Ook moeten wij zelf om

ons heen kijken om eens een helpende hand te

bieden voor mensen die het moeilijk hebben b.v.

door een bezoekje, een boodschap doen of alleen

maar te luisteren naar iemand die eenzaam is.

Rond de middag kregen we een goed verzorgde

warme lunch, altijd een gezellige happening: “het

Samen eten”.

Het optreden van “De Vrolijke Noot” was wel een

contrast met de overweging van Pasen.

Plots kwam er onder het lied van “Het is maar een

clown”, een echte clown de zaal in die met

verschillende leden een dansje begon. Al met al

toch een goede keuze, want veel leden zongen

lekker mee. Sluiting rond 16.00 uur. Ik denk wel

dat ik namens alle leden een dankjewel aan de

organisatie mag geven!

SPREUK VAN DE MAAND

Vanuit het standpunt van de jeugd is het leven

een oneindig lange toekomst; vanuit het

standpunt van de ouderdom een kort verleden.

Arthur Schopenhauer (1788-1860)

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 4 KBO Wijchen

AOW EN KLEIN PENSIOEN? DOE

WÉL AANGIFTE!

De Belastingdienst heeft aan een groep

ouderen een brief gestuurd met de

boodschap ‘u hoeft geen aangifte te doen’.

Maar juist voor hen kan het lonend zijn om

te kijken of ze teruggave kunnen

verwachten.

Geldt dit ook voor u en kunt u wel wat hulp

gebruiken? Dan kunt u de Belastingservice

Ouderenbonden inschakelen.

Ook ouderen met alleen AOW en een klein

pensioen en verder geen aftrekposten of

vermogen doen er goed aan om aangifte te doen.

Waarom? Bij de inhouding van loonbelasting over

de AOW is doorgaans rekening gehouden met de

heffingskortingen maar bij de inhouding van

loonbelasting over het pensioen niet. De

heffingskortingen kunnen daardoor nog niet

voldoende benut zijn. Deze ouderen kunnen de te

veel ingehouden belasting via de aangifte

terugvragen.

Voorbeeld

Stel, u heeft geen eigen woning, vermogen of

aftrekposten maar wel een fiscaal partner. Over

uw AOW-uitkering ad € 9.732 is door toepassing

van € 1.785 heffingskorting geen belasting

ingehouden. In totaal heeft u recht op € 2.097

heffingskorting. Voor uw pensioen kunt u dus nog

(€ 2.097 – € 1.785 =) € 312 heffingskorting

benutten.

U kunt dat doen door aangifte te doen. Ouderen

met een aanvullend pensioen (maximaal € 14.300)

kunnen hierdoor een teruggaaf krijgen die varieert

van € 15,00 tot wel € 312,00.

HET LEVENSTESTAMENT

Waarom nadenken en praten over uw

levenseinde?

In het laatste stuk van uw leven kan uw arts u

niet beter maken. Maar hij of zij kan nog wel

heel veel voor u doen. Hij kan u de zorg geven

die voor u belangrijk is en die bij u past.

Daarvoor moet hij wel weten wat u belangrijk

vindt, wat u wilt en wat u niet wilt. Bijvoorbeeld:

wilt u zo lang mogelijk alle behandelingen

hebben die er zijn? Of zijn er misschien

behandelingen die u later niet meer wilt? Welke

begeleiding verwacht u van uw dokter? Of wilt u

de mogelijkheid van euthanasie bespreken?

Denk dus na over deze laatste fase. Praat erover

met uw familie en vrienden en met uw dokter.

Zo houdt u zelf invloed om keuzes te maken en

die bekend te maken. En zo voorkomt u

misverstanden over de gewenste zorgverlening

bij het sterven. Het geeft rust als u weet dat uw

arts uw wensen en grenzen kent. (Deze teksten

zijn overgenomen uit: Spreek op tijd over uw

levenseinde. KNMG, NFK, NPV, NPCF, NVVE,

ANBO, PCOB en Unie KBO. Utrecht 2012)

Wat is een levenstestament?

Een levenstestament is een document, opgesteld

en vastgelegd bij de notaris, waarin u uw wensen

en instructies doorgeeft aan de mensen en

instanties om u heen voor het geval er tijdens uw

leven iets gebeurt waardoor u zelf uw belangen

niet meer kunt behartigen.

U kunt daarbij bijvoorbeeld denken aan de

situatie dat u door een ongeluk of door ziekte zelf

niet meer in staat bent om belangrijke zaken -

privé of zakelijk - te regelen. Maar u kunt ook een

levenstestament maken als u bepaalde zaken niet

zelf meer wilt regelen en het prettiger vindt dat

een ander dat voor u doet.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 5 KBO Wijchen

Wat is het verschil met een gewoon

testament?

De naam zegt het al: een levenstestament is een

testament dat werkt tijdens uw leven, terwijl een

gewoon testament juist vastlegt wat er na uw

overlijden met uw nalatenschap moet gebeuren.

Omdat een gewoon testament pas werkt na

overlijden, kan een in het testament benoemde

executeur of bewindvoerder pas met zijn of haar

werkzaamheden beginnen nadat u bent

overleden. Veel mensen voelen de behoefte om

ook iemand aan te stellen voor de periode

voorafgaand aan het overlijden en met een

levenstestament kunt u ervoor zorgen dat de

gewenste persoon al gedurende uw leven uw

zaken kan gaan regelen.

Waar bestaat een levenstestament uit?

Een levenstestament bestaat uit drie onderdelen:

1) Eén of meer volmachten.

2) De omschrijving van uw wensen ten aanzien

van (medische) verzorging. Denkt u daarbij aan

zaken als een behandelgebod, een

behandelverbod, een euthanasieverklaring, of

een donorcodicil.

3) Nuttige informatie voor degene die aan de slag

moeten met uw levenstestament, meestal in de

vorm van bijlagen met overzichten van uw

bankrekeningen, (digitale) codes en

wachtwoorden, verzekeringen,

kunstverzamelingen en dergelijke; of een

instructie waar deze overzichten worden

bewaard.

Voor wie is een levenstestament van belang? Het is in de eerste plaats voor uzelf van belang

om vast te leggen wat uw wensen en verzoeken

zijn in het geval u deze niet (meer) naar voren

kunt brengen. Maar het is ook voor iedereen die

voor u zorgt of zakelijk met u samenwerkt van

belang om te weten wat uw wensen zijn. Dit geldt

zowel voor uw (zakelijke) partner, uw kinderen en

naaste familie, alsook voor zorghulpverleners.

Zelf de regie in handen houden

Een voorbeeld:

U heeft een uitgesproken mening met betrekking

tot de vraag wie uw vermogen zou moeten

beheren op het moment dat u dit zelf niet meer

kunt en u heeft daarbij ook al bedacht wie per se

niet geschikt is om uw vermogen te gaan

beheren. In verband hiermee bent u ook al bij de

notaris geweest om dit te laten vastleggen in uw

testament voor de periode na uw overlijden.

Nu komt u gedurende uw leven in een situatie

terecht (bijvoorbeeld door ziekte of ouderdom)

dat u uw eigen belangen niet meer kunt

behartigen. Uw kinderen willen daarom uw

vermogen onder bewind stellen en dienen

daartoe een verzoek in bij de rechter, waarbij zij

een bewindvoerder voorstellen die u per se niet

wilde. U bent zelf niet meer in staat om uw

wensen hieromtrent te uiten. Omdat u nog in

leven bent, mag de notaris geen informatie

verschaffen met betrekking tot de inhoud van het

door u gemaakte testament. In de meeste

gevallen zal de rechter bij gebrek aan informatie

een bewindvoerder benoemen conform het

verzoek van de kinderen, met als gevolg dat uw

vermogen wordt beheerd door iemand die u per

se niet wilde. U kunt zich voorstellen dat dit

anders is in het geval u een duidelijke voorkeur

voor een bewindvoerder in uw levenstestament

zou hebben opgenomen.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 6 KBO Wijchen

Als u daarin bijvoorbeeld expliciet zou hebben

opgenomen dat een bepaalde persoon niet tot

bewindvoerder benoemd dient te worden, is dit

een duidelijke leidraad voor de rechter, waar in

de meeste gevallen ook gehoor aan zal worden

gegeven.

Laat weten wat uw wensen zijn

Vaak weet uw naaste omgeving niet precies wat

uw wensen zijn of hier ontstaat verschil van

mening over. Het opstellen van een

levenstestament zorgt ervoor dat uw naaste

omgeving weet wat u precies wilt als het erop

aan komt. Bedenkt u daarbij dat de keuze om het

over te laten aan uw naaste omgeving -

bijvoorbeeld uw kinderen - óók een keuze is die

kan worden opgenomen in het levenstestament.

Mocht uw naaste omgeving al wél op de hoogte

zijn van uw wensen, dan nog is het nuttig om

deze wensen op te nemen in het levens-

testament. Voor een heleboel handelingen dient

een bewindvoerder namelijk toestemming te

krijgen van een kantonrechter. Als een

bewindvoerder bijvoorbeeld namens u een

schenking wil doen, dan is de hoofdregel dat hij

daarvoor in principe géén toestemming krijgt van

de kantonrechter. Dit is anders indien uit uw

levenstestament zou blijken dat u er bewust voor

heeft gekozen dat er aan bepaalde personen

geschonken dient te worden. Wordt vervolgd…

Bovenstaande teksten zijn overgenomen uit “Het

levenstestament” van de EPN.

LENTE

Door: Annie Stienstra

Het begint nu toch langzaamaan lente te worden.

Mijn tuin, die voor de buitenstaander nogal een

wildernis lijkt, is overdekt met gele sterretjes van

het speenkruid, witte bloemen van de smeerwortel

en de roze/blauwe bloemen van het longkruid. Ik

geniet er volop van en neem me voor om van het

longkruid eens thee te zetten, want ik worstel nog

met een akelig hoestje; de laatste stuiptrekking

van de winter.

Het lijkt of we allemaal weer uit ons winternest

kruipen, zoals de egels binnenkort ook weer

tevoorschijn zullen komen. De meeste tuinen zijn

te netjes voor egels om een schuilplekje te vinden

voor de winter, maar bij mij kun je er nog wel

eens een tegenkomen. 's Morgens kun je aan het

zingen van de vogels horen hoe laat het is en 's

avonds is het weer lekker lang licht. Mijn directe

buren en ik zijn eensgezind in de benadering dat

een tuin nog iets moet hebben van de natuur.

Bomen, heesters en bodembedekkers vechten om

de aandacht. Nu bloeien de magnolia's, over een

maand de seringen en de rododendron. Vogels

vliegen af en aan en zijn druk in de weer met

sprietjes, strootjes en andere zaken.

Op een mooie zonnige dag waarin ik in de tuin

bezig ben, spreek ik meer buren dan in de

maanden ervoor. Het is de ideale tijd om de

contacten weer eens aan te halen.

Opvallend is het verschil in smaak wat betreft de

tuinen. Dat geeft gespreksstof met de mensen die

je verder niet vaak spreekt.

De een heeft de tuin vol grind liggen met hier en

daar een grote steen als accent, de ander houdt

van kleurige bloemen en schoffelt er verder lustig

op los. Een buurvrouw heeft een compromis

gevonden in een tuin met grind als

bodembedekker en buxusbollen als groene

accenten.

Het geeft ons wat te praten, maar eens zullen we

het nooit worden over wat het mooiste is.

Gelukkig heeft ieder daarin zijn eigen voorkeur.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 7 KBO Wijchen

Maar daar op die ene hoek, daar mis ik toch

iemand. Een bejaarde buurman. Die had altijd een

heel mooie verzorgde tuin met allerhande

bloeiende planten. Hij was er heel vaak in bezig en

als ie niet bezig was, dan liep ie er te kijken. Vorig

jaar was me al opgevallen, dat hij meer keek dan

werkte en nu staat het huisje dan leeg. Ik heb

geen idee hoe het hem vergaan is, net zo min als

ik weet hoe hij heet. Ik maakte wel eens een

praatje als ik langs liep, maar het is nooit zo ver

gekomen dat we ons aan elkaar hebben

voorgesteld. Ik word me er weer eens van bewust

hoe weinig we de mensen om ons heen kennen.

Het zijn er ook te veel. Vanuit mijn huis kan ik zo

veel woningen zien en in de meeste wonen meer

dan een persoon, maar ik ken er nauwelijks enkele

bij naam. Als je later in zo'n buurt terecht komt,

waar iedereen werkt en zijn eigen ding heeft, is

het niet eenvoudig om contacten op te bouwen.

Zelf woon ik al meer dan vijfendertig jaar in

Wijchen. Ik heb hier voor de klas gestaan en mijn

kinderen grootgebracht. Op de basisschool van

mijn kinderen en bij hun clubs ben ik actief

geweest. Ik heb hier gesport, aan

volleybaltoernooien en carnavalsoptochten deel

genomen en kende veel mensen. Soms wist ik niet

eens meer waarvan. Gewoon..., uit Wijchen. Maar

de laatste vijftien jaar heb ik buiten Wijchen

gewerkt, de kinderen zijn vertrokken en de binding

met de omgeving is niet meer zo vanzelfsprekend.

Nu het werken minder is geworden en ik begin uit

te kijken naar mijn pensioen, word ik me er wel

van bewust dat ik de contacten weer nieuw leven

moet inblazen. Vrienden van mij gaan op een

cursus: Leren omgaan met pensioen. Ik wist niet

dat het nog bestond. Ik vraag me af wat ze daar

doen, maar een van de dingen lijkt mij dat weer

leert hoe je contact legt met de mensen in je

eigen omgeving. Bezig zijn in de tuin is een

aardige start.

Toch jammer dat ik die meneer niet meer gedag

heb kunnen zeggen. Het zou fijn zijn als hij nog

een tuintje heeft om in rond te rommelen. In de

traditie van de seizoenen, komt in dit lege huis

ook weer nieuw leven. Ik hoop dat het

tuinliefhebbers zijn.

DE BELEVING VAN - EN OMGANG

MET DEMENTIE

Door: Toos van Peursum

In mijn schrijven in de Klimop van maart j.l.,

schreef ik dat de meeste mensen weten dat

dementie in de regel begint met

vergeetachtigheid. Maar het is niet zo dat iemand

die vergeetachtig is aan het dementeren is.

Hoewel vergeetachtigheid inderdaad het centrale

kenmerk is van dementie, zouden we toch veel

mensen die moeite hebben met het onthouden en

of herinneren, onrecht aandoen door ze allemaal

het stempel van “dementie” op te plakken. Moeite

hebben met het onthouden van namen is op latere

leeftijd heel gewoon en niet noodzakelijk een

voorbode of teken van dementie. Ik herinner me

nog goed dat mijn moeder als ze een kind wilde

aanspreken, ze het hele rijtje namen noemde

totdat ze bij de juiste was. Zolang deze klachten

niet tot problemen leiden in het dagelijks leven, is

er geen sprake van dementie. Sommige mensen

hebben echter niet af en toe, maar zeer

regelmatig geheugenklachten en dan is het tijd om

met de huisarts een gesprek aan te gaan.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 8 KBO Wijchen

Om het proces van dementie wat inzichtelijk te

maken, neem ik meneer B., die ik vele jaren heb

gekend, als voorbeeld. Hij was timmerman

geweest in de bouw en kort na zijn pensionering

trad vergeetachtigheid op. Ach, iedereen is

weleens vergeetachtig. Niemand nam het hem

kwalijk. Misschien was de overgang van hard

werken naar rustig aandoen daar debet aan. Een

tijdje later werd het storend als hij er zelf verhalen

bij verzon en bij zijn vrouw ontstond de neiging

hem te corrigeren. Dit maakte hem verdrietig en

boos, waardoor hij zich terugtrok in zichzelf en

niet zoveel meer zei om fouten te voorkomen.

Gelukkig had mevrouw B. al snel door dat ze er

niet op in moest gaan als hij niet-kloppende zaken

vertelde. In discussie gaan zou voor beide partijen

spanning opleveren. Ze realiseerde zich dat dit

niet bewust gebeurde. Deze houding heeft haar

goed geholpen in het verdere verloop van de

dementie van haar man.

Door het aangetaste korte-termijngeheugen kon

meneer B. vele malen per dag de vraag stellen:

“hoe laat gaan we boodschappen doen”? Hij wist

niet dat hij de vraag al gesteld had, laat staan dat

hij het antwoord wist. Zo draaide hij tot wanhoop

van zijn vrouw meerdere keren per dag dezelfde

grammofoonplaat af.

Zodra het Grote Vergeten begon, begon ook het

Grote Zoeken. Meneer B. was voortdurend zijn

spullen kwijt, hij vergat gewoon waar hij het

neergelegd had, maar hij gaf zijn vrouw de schuld

ervan: zij zou het stiekem, om hem dwars te

zitten, op een andere plaats verstopt hebben.

Hiermee begonnen zijn gedragsveranderingen

merkbaar te worden: naast de getoonde

achterdocht kon hij soms ook zeer agressief naar

zijn vrouw optreden. Hij wilde graag nog nuttig

zijn, maar als het koffie zetten niet lukte, omdat

hij de volgorde der dingen niet meer wist, dan

raakte hij enorm gefrustreerd en moest zijn vrouw

het ontgelden. Gelukkig bleef het bij schelden.

Maar wanneer zij hem er toe wilde bewegen om te

douchen of schone kleren aan te trekken, kreeg ze

ferme klappen.

Om het eigen falen minder zichtbaar te maken,

verschoof hij taken en verantwoordelijkheden naar

zijn vrouw. Als het tijd was voor de afwas, dan

moest hij nodig een programma op de TV zien en

zo verloor hij in een rap tempo ook de

eenvoudigste vaardigheden. Door het verlies van

vele dagelijkse vaardigheden, werd zijn vrouw nog

belangrijker voor z’n voortbestaan. En zo kon het

gebeuren dat hij haar de hele dag achterna liep,

van beneden naar boven en omgekeerd, om maar

in de buurt te zijn van zijn onmisbare gids in het

schimmige landschap van het leven.

Het korte-termijngeheugen was aangetast. Het

lange-termijngeheugen kon gelukkig nog

aangesproken worden. Kinderliedjes of ooit

geleerde psalmen konden met het grootste gemak

ten gehore gebracht worden. Herinneringen

ophalen is in deze fase heel belangrijk, omdat het

een gevoel van eigenwaarde geeft. Mevrouw bleef

haar uiterste best doen om haar man daarin zo

goed mogelijk te begeleiden.

Om toch in gesprek met hem te blijven haalde ze

vaak het foto-album tevoorschijn. Het leek wel een

tovermiddel, want ineens veranderde de slome

trage man in een vlotte verteller. Hij wist nog

goed de personen op de foto’s te plaatsen. Alleen

de namen kwamen niet meer boven, maar dat

wist hij handig op te vangen door te zeggen: “dat

was mijn oudste oom” of “dat is de vriend van

mijn dochter”.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 9 KBO Wijchen

Bij het voortschrijden van de dementie ging ook

het lange termijn geheugen langzamerhand

afbrokkelen en daarmee kwam ook het moment

dat mevrouw B., tot haar eigen ongenoegen,

moest concluderen dat zij niet goed meer voor

hem kon zorgen. En zo werd meneer B. in De

Weegbree opgenomen.

Voor zijn vrouw was het een zware tijd geweest,

waarin ze nauwelijks tijd en energie had om een

rustpauze voor zichzelf te nemen. Na zijn opname

in De Weegbree kreeg zij ook wat meer leven voor

zichzelf terug. Er was weer tijd om eens een dagje

uit te gaan of gewoon zonder angst en haast,

boodschappen te doen.

Er valt veel meer te zeggen over dementie. Ik heb

me beperkt tot de zaken die in de dagelijkse

omgang een belangrijke rol spelen en

waartegenover de partner of mantelzorger een

passende houding moet vinden.

Stichting Alzheimer Nederland heeft 10 tips

geformuleerd die van nut kunnen zijn in de

omgang met iemand met dementie:

1. Bied veiligheid door vriendelijk en geduldig

te zijn. Verleiden is beter dan dwingen, dit

geeft rust en vertrouwen.

2. Praat rustig, duidelijk en langzaam.

Gebruik korte zinnen en eenvoudige vragen

en vermijd waarom-vragen.

3. Kijk goed of u wordt begrepen: maak

oogcontact en blijf op ooghoogte.

Ondersteun waar mogelijk uw woorden

met lichaamstaal.

4. Vermijd correcties en vragen waarbij

iemand uit zijn recente verleden moet

putten.

5. Negeer mensen in gesprekken niet. Betrek

ze in het gesprek of de activiteit, dan

voelen ze zich als persoon erkend.

6. Zeg wat u gaat doen. Bijvoorbeeld: “Ik ga

nu uw eten klaarmaken”.

7. Wees bemoedigend in uw contact. Wijs

mensen niet op hun beperkingen, maar

benadruk wat nog wel goed gaat. Mensen

met dementie zijn gevoelig voor

veranderingen en sfeer.

8. Vat kritiek of boosheid niet meteen

persoonlijk op.

9. Wees flexibel, bekijk per situatie wat u het

beste kunt doen voor de persoon met

dementie.

10. Overweeg het informeren van familie,

huisarts, vrienden en buren.

WIST U DIT ?

Wandelen met Wijchen Gezond

Iedere maandag om 2 uur ’s middags kunt u met

een groep wandelaars deelnemen aan een

loopgroep onder begeleiding van twee senioren.

Het is een initiatief van Wijchen Gezond.

Deze wandelgroep vertrekt vanaf de sportschool

Derks4sport in de Homberg 29-96 en deelnemen

is gratis. Aangezien wandelaars nergens tegen

opzien, gaat dit wandelen, weer of geen weer,

altijd door. Veel wandelplezier toegewenst!

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 10

KBO Wijchen

ZWEMBAD DE MEERVAL

Het zwembad De Meerval in Wijchen heeft een

eigen rooster van openstelling en omdat dit

rooster nogal uitgebreid is, kunt u het beste kijken

op de site van het zwembad: www.meerval.com.

KBO leden krijgen een korting van 10 % op een

halfjaar-abonnement en op een jaarabonnement.

SENIORENBIOS WIJCHEN

Iedere derde donderdag van de maand

Donderdag 21 mei filmmiddag voor ANBO en/of

KBO leden om 14.30 uur

St. Vincent

Komedie over een jongen van gescheiden ouders

die bevriend raakt met de eigenaardige buurman.

De eeuwig cynische oorlogsveteraan Vincent is op

zijn zachtst gezegd niet blij als hij alleenstaande

moeder Maggie en haar 12-jarige zoontje Olivier

het huis naast hem ziet betrekken. Maar wanneer

zijn bankrekening het absolute nulpunt heeft

bereikt, besluit hij dat wanhopige tijden vragen

om wanhopige oplossingen en biedt hij de

constant overwerkende Maggie aan om op haar

zoon te passen. Zij neemt met lichte tegenzin dit

aanbod aan, en al snel leert de zachtaardige

Olivier in de avonduurtjes diverse uiteenlopende

zaken op het gebied van gokken, vrouwen en

andere zaken waar Vincent zich graag mee bezig

houdt.

Maar is de mopperkont wel echt zo dwars en

onaardig als hij lijkt? De komedie St. Vincent is het

regiedebuut van Theodore Melfi.

De toegangsprijs is € 6,80. Lidmaatschapsbewijs

meenemen. Introducees zijn welkom.

Reserveren via www.cinemaroma.nl of

telefoonnummer: 024-6421070

De getoonde films staan wekelijks in de

Gelderlander en de huis-aan-huiskranten.

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 11

KBO Wijchen

TOONEN REIZEN

Toonen Reizen organiseert voor de senioren

een dagtocht naar de Alblasserwaard

Op dinsdag 26 mei 2015 maken we een leuke

dagtocht naar de Alblasserwaard. Ontvangst met

koffie en gebak. Aansluitend kunt u genieten van

een prachtige en leerzame demonstratie met een

aantal tamme uilen zoals de Europese Oehoe, de

Kerkuil, de Siberische Oehoe of de Sneeuwuil. Na

de demonstratie kunt u genieten van een

koffietafel en daarna gaat u met een gids een

prachtige rondrit maken door de Alblasserwaard,

waarbij uiteraard de molens van het "Wereld-

Erfgoed Kinderdijk" niet zullen worden vergeten.

Ook komt u door het echte laagland van de

Alblasserwaard met de boerderijen met

Vloeddeuren en Hoogwaterkamers maar ook de

Dromedaris- of Kamelenrug-boerderijen, speciaal

gebouwd in de strijd tegen de vele overstromingen

die dit gebied geteisterd hebben.

De prijs van deze dagtocht is € 72,-- per

persoon. Inbegrepen bij deze reis: busreis, koffie,

demonstratie, koffietafel, rondrit, diner,

verzekering en begeleiding.

Toonen Reizen organiseert voor de senioren

een 4-daagse reis naar Friesland

Vertrek: Dinsdag 16 juni 2015

Thuiskomst: Vrijdag 19 juni 2015

De voorjaarsreis gaat dit jaar naar Friesland, een

prachtige waterrijke omgeving, waar wij 3 nachten

verblijven in ****Hotel van der Valk te Sneek.

Dit arrangement kost: € 490,-- per persoon

Toeslag 1 persoonskamer € 80,--

Taxivervoer kunt u bijboeken voor € 11,-- per

persoon

De opstapplaats in Wijchen is bij het NS-

station

Verdere informatie en aanmelding:

Toonen Reizen

Groesbeekseweg 73a

6524 CR Nijmegen

Tel. 024 – 322 22 35

IBAN: NL 29 INGB 0000 926042

E-mail: reizen@toonenreizen.nl

Website: www.toonenreizen.nl

KLIMOP informatieblad van seniorenvereniging KBO Wijchen 12

KBO Wijchen

SCHUIVEN MET LETTERS Probeer onderstaande combinaties van 3 letters zodanig in het diagram te plaatsen, dat er een logische

zin ontstaat. Een aantal letters is al op de juiste plaats ingevuld. De volgende lettercombinaties staan

ergens in die zin: Als – ben – den – che – dan – edo – est – gte – hoo – ior – jei – kli – kzij – mop – nde

– ngo – nwij –pde – ore - sen

De door u gevonden zin kunt u als oplossing insturen naar het redactie-adres:

klimop-wijchen@xmsnet.nl.

De oplossing van de puzzel van de vorige keer is : KBO Wijchen. Er zijn 9 goede oplossingen ingezonden.

Daaruit is een winnaar geloot: Joop Coolen, Passeweg 71. Van harte gefeliciteerd!

De cadeaubon van 10 euro wordt bij u thuis bezorgd.

HET BESTUUR VAN KBO WIJCHEN

Voorzitter: Harrie Bakker 0486-412393

Vice-voorzitter: Toos van Peursem 6414616

Secretaris: Loes Baars 7851200

Penningmeester: Freek Homan 6413672

Ledenadministrateur: Piet van Altvorst 6415322

Hier kunt u alle veranderingen als lid doorgeven.

COLOFON

Editie: nr. 339 april 2015

Redactieraad: Harrie Bakker Uriël Schuurs Eindredactie: Lisanne Schuurs Drukwerk: ReproCentrumWijchen

Volgende Klimop 28 mei 2015

Reacties en kopij voor de volgende Klimop vóór 15 mei naar klimop-wijchen@xmsnet.nl