Het Klein Verzet

(ode aan de weerbarstige

mens)

Hoe het begon.

• Wat is de economie?– Wat als wij beslissen dat wij de economie zijn?– Economische wetten zijn geen natuurwetten.

• Wat zegt economische groei over het goede leven?– Botst op ecologische, sociale, mentale grenzen.– Hoeveel is genoeg?

De kracht van gewoon doen.• Herwaardering van nabijheid (geveltuinen, repair cafés,

geefpleinen, CSA-boerderijen, pluktuinen, Roof Food)• Lenen, ruilen, delen van spullen en kennis. Toegang is belangrijker

dan bezit (autodelen, Tournevie, kledingbibliotheek, zadenbibliotheek)

• Sommigen zijn tijdelijk, bewust of onbewust. Pop-up inname van de openbare ruimte.

• Uitwisseling is belangrijker dan winst en als er winst is vloeit die terug naar de gemeenschap (energiecoöperaties).

• Economie als middel, niet als einddoel op zich. • Herstellen en hergebruik.• Niet anoniem.• Zoeken naar samenwerking in plaats van concurrentie.• Gemeenschappelijk eigenaarschap = commons.

Ruilen & delen

Waarom een auto hebben als die 95 procent van de tijdstilstaat?Hem kunnen gebruiken isgenoeg.

‘Het is onze economie’

• Lapmiddel voor verzorgingsstaat of coöperatief alternatief?

Deeleconomie in het kort

• ‘’feel good’ economie.• Duurzaam: minder kopen, meer gebruiken van

spullen die te weinig gebruikt worden.• Toegang wordt belangrijker dan bezit.• Herdefinitie van eigenaarschap.• ‘Commons’?• Gemeenschapseconomie: we halen de

banden met elkaar aan

Maar…

• Is deeleconomie wel zo sociaal en inclusief?• Is deeleconomie niet neoliberaler dan

neoliberalisme?• Is deeleconomie wel zo ecologisch (wat met

de energiekost van al die platformen?)• Wat als winst en niet het delen de drijfveer

wordt?

Nieuw? Natuurlijk niet

• Wel: de herontdekking van de middenklasse van wat al bestond

• Gereedschapsbibliotheken vroeger/nu• In migratiegemeenschappen: manier om

elkaar te ondersteunen

Kwadrant van de deeleconomie, tussen waarde en winst

Vooral een verhaal over mensen.Hun dromen.Hun daden.

Hun pogingen.Hun mislukkingen.

Helden van nu.

De droom

Crystal Palace, 1851.De grootste veranda ter wereld.De toekomst onder een glazen stolp.

Franz Reichelt, de kleermaker die ervan overtuigd was dat hij een jas had ontworpenwaarmee hij kon vliegen.

Crystal Palace, 2014: een grote, onbestemde, gemeenschappelijke ruimte. Ademruimte in een dicht bevolkte wijk.

‘Waarom is de ene droom wereldvreemd en de andere realistisch?’ (Clare)

Lokaal voedsel in de praktijk: Farmer’s Market.

‘Een mens heeft een beeld nodig van de wereld waarin hij wil leven. Patchwork FarmSluit het dichtst aan bij mijn beeld van die wereld.’ (Lou)

‘Reclaiming, remaking the economy.’-Complementaire munten.-Ruilen, delen, geven.

‘Als je tien procent van de inkopen lokaal houdt, win je 2 miljoen pond die je lokaal kan investeren.’

Militaire site, Thessaloniki.Het groen beperkt zich in de stad tot het mos tussen de straatstenen.

‘De enige manier om mentaal een crisis te overleven waarvoor je zelf geen verantwoor-delijkheid draagt, is een eigen project opstarten.’ (Dora, 2014)

Perka of baars in het Grieks.

‘Grip krijgen op wat je eet, is grip krijgen op je leven.’ (Giorgios, 2014)

Zadenbank

‘Ik verdien er geen euro mee, maar ik heb mijn waardigheid teruggewonnen.’ (Stratis, 2014)

In een stad zonder tuinen hebben we 1000 vierkante meter tuin opVerboden terrein.’ (Giorgios, 2014)

‘Als we het realistisch hadden bekeken, waren we hier nooit aan begonnen. Maar dit zijn geenrealistische tijden.’ (Giorgios, 2014)

Bioscoop, coöperatieve supermarkt

‘De democratie ontstond op de markt. We vinden hem opnieuw uit in de supermarkt.’ (Lazaros, 2014)

De verboden bibliotheek, Mârquespark, Porto.

‘We starten projecten op omdat we zelf het verschil willen ervaren tussen iets betekenen enniemand zijn.’ (Gui, 2014)

Energiebunker ‘Flakturm VI’, Wilhemsburg, Hamburg, 27.000.000 €.

‘Bunkerkoffie is tegenwoordig trendy en chic. Hausgemacht.’

De bunker aan de overkant.Ooit groeit er gras op het dak.

‘De Energiewende moet meer zijn dan prestigeprojecten. Hij zal pas slagen als hij door mensengedragen wordt. (Heike, 2014)

De woontorens naast de bunker.

Ik ben geen activist, dus ja, ik voelde gêne. Maar ik durf nu op z’n minst te zeggen waar ik van Droom: een plek om voor anderen te koken.’ (Shelita, 2014)

Barcelona, Plaça del Sol, Catalunya Caixa wordt semi-legaal sociaal centrum.

‘Als klein verzet iets wil betekenen, hebben we meer tijd dan geld nodig.’ (Joana, 2014)

• Met alles

Cooperativa Integral Catalana, Barcelona.

Met alles wat je kan missen, mag je betalen‘Wij zijn economisch ongehoorzaam.’ (Joan, 2014)

Een droom heeft een plek nodig.

Wat als bibliotheken en culturele centra het hart worden van die andere economie?

Wat als bibliotheken zich verbinden met al die andere deelinitiatieven?

Wat als culturele centra de plekken van uitwisseling en verbinding worden?

‘Een nieuwe economie begint met een nieuwe cultuur.’