www.kind-enzo.nl

De seksuele opvoedingErvaringen van moeders en leidsters

Channah ZwiepKind&Zo

Met dank aan Astrid Onderwater en Jo HermannsIn opdracht van het FWOS

Onderzoeksvragen

• Wat zien opvoeders van de seksuele ontwikkeling?

• Hoe begeleiden zij de seksuele ontwikkeling?

• Hoe beleven zij de seksuele opvoeding?

Kenmerken onderzoeksgroepen:

51 Moeders 50 Leidsters

- HBO/WO - MBO en hoger

- NL achtergrond - Hoofdzakelijk NL

- Lft gemiddeld 37 jaar - Lft gemiddeld 30 jaar

- Gemiddeld 2 kinderen - Werkervaring 6 jaar

- Met partner - Niet gelovig

- Niet gelovig

Theoretische uitgangspunten:

• Seksuele ontwikkeling als interactief proces

• Seksuele ontwikkeling als onderdeel van algemene ontwikkeling

• Seksuele opvoeding draagt bij aan (latere) seksualiteitsbeleving

Seksuele ontwikkeling volgens opvoeders:

• Seksuele ontwikkeling speelt vanaf zeer jong

• Gerelateerd aan fasen

• Gevarieerd en regelmatig voorkomend

• Is seksueel getint gedrag en vragen van kinderen

Voorbeelden van seksuele ontwikkeling en opvoedreacties:

Soms zit mijn zoon aan mijn borsten of raakt even de piemel van zijn vader aan. We reageren daar niet spastisch op. (Moeder van 1-jarige zoon).

Als je de luier verschoont en ze grijpen naar de geslachts-organen, dan vind ik dat ik niet hun handen weg moet trekken. (Leidster 0-4 jaar).

Op de opvang hoor ik dat meisjes vingers in hun kutje stoppen. Ik denk dat ik daar op een gegeven moment iets over moet uitleggen. (Moeder van 3-jarige dochter).

Kenmerken van opvoedgedrag:

• Grenzen aangeven• Stimuleren• Benoemen• Controleren• Afkeuren / verbieden• Ingaan op vragen

De kinderopvang

• Pedagogisch beleid mist op veel instellingen

• Leidster ervaart gebrek aan kennis

• Iedere leidster vindt nu ‘wiel’ uit

Beleving van opvoeders:

• Groot deel ervaart onzekerheid / twijfel

• Grote groep ervaart weinig kennis

• Kleine groep heeft vragen

• Grote groep wil opvoedingsondersteuning

• Vooral behoefte aan informatie en overleg

Conclusies:

• Bewuste opvoeders met autoritatieve opvoedstijl

• Staan positief tegenover seksuele ontwikkeling

• Vinden seksuele opvoeding soms lastig

• Reageren overwegend aarzelend

• Behoefte aan handvatten en kennis

Aanbevelingen

• Discussie over seksuele opvoeding

• Voorlichting over seksuele ontwikkeling

• Ontwikkeling pedagogisch beleid

De seksuele opvoeding als ‘kans’!

De seksuele opvoeding Ervaringen van moeders en leidsters

www.kind-enzo.nl