Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op...

56
Climate, Economy & Environment Princetonlaan 6 3584 CB Utrecht Postbus 80015 3508 TA Utrecht www.tno.nl T +31 88 866 42 56 TNO-rapport TNO 2019 | R11040 Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en verspreidingsberekeningen in AERIUS, actualisatie 2018 Datum 18 Juli 2019 Auteur(s) ir. J.H.J. Hulskotte, Aantal pagina's 56 (incl. bijlagen) Aantal bijlagen 1 Opdrachtgever Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving Projectnaam Actualisering kentallen scheepvaart AERIUS Projectnummer 060.33268 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van TNO. Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de Algemene Voorwaarden voor opdrachten aan TNO, dan wel de betreffende terzake tussen de partijen gesloten overeenkomst. Het ter inzage geven van het TNO-rapport aan direct belanghebbenden is toegestaan. © 2019 TNO

Transcript of Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op...

Page 1: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

Climate, Economy &

Environment

Princetonlaan 6

3584 CB Utrecht

Postbus 80015

3508 TA Utrecht

www.tno.nl

T +31 88 866 42 56

TNO-rapport

TNO 2019 | R11040

Kentallen zeeschepen ten behoeve van

emissie- en verspreidingsberekeningen in

AERIUS, actualisatie 2018

Datum 18 Juli 2019

Auteur(s) ir. J.H.J. Hulskotte,

Aantal pagina's 56 (incl. bijlagen)

Aantal bijlagen 1

Opdrachtgever Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving

Projectnaam Actualisering kentallen scheepvaart AERIUS

Projectnummer 060.33268

Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel

van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande

toestemming van TNO.

Indien dit rapport in opdracht werd uitgebracht, wordt voor de rechten en verplichtingen van

opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de Algemene Voorwaarden voor

opdrachten aan TNO, dan wel de betreffende terzake tussen de partijen gesloten

overeenkomst.

Het ter inzage geven van het TNO-rapport aan direct belanghebbenden is toegestaan.

© 2019 TNO

Page 2: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 2 / 56

Inhoudsopgave

Samenvatting ........................................................................................................... 3

1 Inleiding .................................................................................................................... 4

2 Methode en uitgangspunten ................................................................................... 5 2.1 Scope van de actualisatie .......................................................................................... 5 2.2 Basisgegevens referentiejaar 2016 ........................................................................... 6 2.3 Afleiding van de emissiefactoren ............................................................................... 7 2.4 Afleiding warmte-output ........................................................................................... 10 2.5 Afleiding schoorsteenhoogte ................................................................................... 12

3 Toelichting POSEIDON model .............................................................................. 14 3.1 Inleiding ................................................................................................................... 14 3.2 Model werkingsprincipe ........................................................................................... 14 3.3 Modellering van scheepsleeftijd .............................................................................. 15

4 Conclusies .............................................................................................................. 18 4.1 Algemene toelichting ............................................................................................... 18 4.2 Emissiefactoren NOX ............................................................................................... 18 4.3 Emissiefactoren PM10 .............................................................................................. 20 4.4 Warmte-output ......................................................................................................... 21 4.5 Uitstoothoogte .......................................................................................................... 23

5 Referenties ............................................................................................................. 24

6 Ondertekening ....................................................................................................... 25

7 Bijlage: kentallen ................................................................................................... 26

Page 3: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 3 / 56

Samenvatting

Dit rapport bevat geactualiseerde kentallen voor emissies van stikstofoxiden (NOx)

en Fijnstof (PM10) door de zeescheepvaart geldig voor de periode 2014 t/m 2030.

Tevens bevat het rapport geactualiseerde kentallen voor warmte-output en

uitworphoogtes die nodig zijn in veel luchtkwaliteitsmodellen. De kentallen zijn in

eerste instantie bedoeld voor gebruik in het rekeninstrument AERIUS maar zijn

wellicht tevens bruikbaar voor de voorspelling van de luchtkwaliteit middels andere

modellen. In de geactualiseerde kentallen is de invloed van de maatregelen van

IMO met betrekking tot zwaveluitstoot (SECA) en uitstoot van stikstofoxiden

(NECA) alsmede energie-efficiëntie (EEDI) meegenomen.

Page 4: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 4 / 56

1 Inleiding

Het rekeninstrument AERIUS berekent de stikstofdepositie van projecten en

plannen op Natura 2000-gebieden. AERIUS ondersteunt de vergunningverlening

voor economische activiteiten die gepaard gaan met uitstoot van stikstof en

monitort of de totale stikstofbelasting blijft dalen. Ook faciliteert AERIUS ruimtelijke

planvorming in relatie tot stikstof.

Economische activiteiten kunnen consequenties hebben voor de bijdrage van

zeeschepen aan de totale depositie. Bijvoorbeeld veranderingen in de industriële

activiteiten in havengebieden kunnen leiden tot gewijzigde vaarbewegingen. Met

AERIUS kan de depositiebijdrage worden bepaald als gevolg van deze gewijzigde

vaarbewegingen.

In 2013 heeft TNO in opdracht van Rijkswaterstaat kentallen voor zeeschepen

opgesteld die worden gebruikt bij de emissie- en verspreidingsberekeningen in

AERIUS (Hulskotte. 2013). In 2018 is een actualisatie van deze kentallen

uitgevoerd waarbij de meest recente inzichten in de kentallen zijn verwerkt. Dit

rapport beschrijft de resultaten van deze actualisatie en gaat in op de toegepaste

methode voor afleiding en de gehanteerde uitgangspunten.

Voor de inhoudelijke begeleiding van de werkzaamheden om te komen tot de

actualisatie, is een overleggroep in het leven geroepen waarin zitting hadden:

Rijkswaterstaat-WVL, RIVM, Provincie Zuid-Holland, Provincie Noord-Holland en

Havenbedrijf Rotterdam.

Hoofdstuk 2 geeft een toelichting op de gehanteerde methode en uitgangspunten.

In hoofdstuk 3 volgt een nadere beschrijving van het POSEIDON model dat is

toegepast voor het bepalen van de trend in de emissiekentallen. De

geactualiseerde kentallen zijn opgenomen in de bijlagen van dit rapport.

Voor de complete weergave van de kentallen wordt verwezen naar de tabellen I t/m

XI in de bijlage van dit rapport.

Page 5: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 5 / 56

2 Methode en uitgangspunten

2.1 Scope van de actualisatie

De actualisatie van de kentallen van zeeschepen heeft betrekking op:

- de emissiefactoren van NOx en PM10

- de warmte-output t.b.v. verspreidingsberekeningen

- de schoorsteenhoogtes t.b.v. verspreidingsberekeningen

In de kentallen die in 2013 zijn bepaald, zijn ook zogenoemde opslagfactoren

opgenomen voor manoeuvreren in de haven. De opslagfactoren zijn niet

geactualiseerd omdat deze nog worden beschouwd als voldoende representatief.

Deze opslagfactoren blijven dus nog wel van toepassing.

Voor de kentallen voor schepen varend op het Nederlands continentaal plat en

varend in de Nederlandse havengebieden is een geografisch onderscheid gemaakt

. Daarnaast zijn ook kentallen bepaald voor stilliggende zeeschepen. Dit

onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd

in de kentallen van 2013.

De indelingen in de scheepscategorieën (Zie tabel 1 en 2: combinaties van

scheepstypen en tonnageklassen) waarvoor de kentallen zijn afgeleid komen ook

overeen met de indeling die is gehanteerd in de kentallen van 2013..

In dit onderzoek zijn kentallen bepaald voor de jaren 2014 tot en met 20301.

Tabel 1: Toegepaste scheepstype indeling in dit rapport

Scheepstype EMS_type_upd_decode

Hoofdgroep 1: Olietankers, overige tankers

Oil tanker

Chemical/LNG/LPG tanker

Hoofdgroep 2: Bulkschepen Bulk carrier

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), RoRo

Container ship

General Dry Cargo

RoRo Cargo / Vehicle

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen Passenger

Hoofdgroep 5: Koelschepen en Vissersschepen

Reefer

Fishing

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

Miscellaneous

Tug/Supply

Non Merchant

1 Voor PM10 zijn emissiefactoren voor varende schepen afgeleid voor de jaren 2016-2030, De

toegepaste methode van extrapolatie is niet geschikt voor afleiding van de gegevens voor 2014 en

2015. Dit hangt samen met de invoering van SECA in 2016, waardoor afleiding van 2014 en 2015

op basis van extrapolatie van de cijfers voor 2016-2030 geen representatieve waarde oplevert

(omdat dan ook het effect van SECA is verwerkt in de waarden voor 2014 en 2015).

Page 6: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 6 / 56

Tabel 2: Tonnageklassen (Grosston, GT)

Size Van Grosston t/m Grosston

1 100 – 1599

2 1600 – 2999

3 3000 – 4999

4 5000 – 9999

5 10000 – 29999

6 30000 – 59999

7 60000 – 99999

8 ≥ 100000

2.2 Basisgegevens referentiejaar 2016

De basisgegevens voor de afleiding van de kentallen zijn ontleend aan het meest

recente uitvoerbestand van emissieberekeningen met AIS-data uit het project

Emissieregistratie van het RIVM, voor het jaar 2016:

Emissie_zeeschepen_MARIN_2016_def.accdb.

Dit bestand omvat drie tabellen met gegevens over de emissies en de

vaarbewegingen:

- db_emissions_NCP (emissies op NCP buiten de 12-mijlszone)

- db_emissions_12mile

- db_emissions_portareas

Tabel 3 geeft het format van de tabellen.

Tabel 3: Format van de invoertabellen

Field name Data type Description

region Short Text 12Mile (within 12 nautical miles from coast); OutOf12 (NCP outside 12 nautical miles from coast)

x_rdm_lu Number left under position of grid cell (5000 x 5000 m) in x -direction

y_rdm_lu Number left under position of grid cell (5000 x 5000 m) in y -direction

x Number grid_cell_nr_x

y Number grid_cell_nr_y

ems_type Number EMS_type updated, see table EMS_type_decode

ems_size Number EMS size class (0 = <100 GT; 1 = 100 - <1600 GT; 2 = 1600 - <3000 GT; 3 = 3000 - <5000 GT; 4 = 5000- <10,000 GT; 5 = 10,000 - <30,000 GT; 6 = 30,000 - <60,000 GT; 7 = 60,000 - <100,000 GT; 8 = 100,000 -... GT)

stofnr Number number of substance

moving Number moving = 1, non-moving = 0 (at anchor or speed < 1 knots)

sumofhours Number sum of hours of ships in cell

sumofgthours Number sum of hours 8 Gross Tonnage of ships in grid cell

sumofemission_me_kg Number Emission of main engine in kg in the grid cell per year

sumofemission_aesea_kg Number Emission of main auxiliary engine in kg in the grid cell per year

sumofspeed_ais Number Sum of count * AIS speed (average speed_AIS follows from this field /( 30 * SumOfHours)

sumofspeed_used Number Sum of count * Speed_used (average speed_used follows from this field /( 30 * SumOfHours)

sumofkw_me_used Number Sum of count * kW_used (average speed_used follows from this field /( 30 * SumOfHours)

sumofkw_ae_used Number Sum of count * kW_AE_used (average kW_AE_used follows from this field /( 30 * SumOfHours)

sumofrpm_used Number Sum of count * rpm_used (average rpm_used follows from this field /( 30 * SumOfHours)

Page 7: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 7 / 56

fuel_me Short Text Fuel of main engine

fuel_ae Short Text Fuel of main auxiliary engine

In de tabellen db_emissions_12mile en db_emission_portareas is de grid-afmeting

500x500 meter. Voor de NCP tabel geldt een grid grootte van 5000x5000 meter.

Opmerking: In het gebruikte uitvoerbestanden waren geen gegevens opgenomen

over vissersschepen. Gegevens voor de vissersschepen zijn daarom ook niet

verwerkt in de geactualiseerde kentallen.

2.3 Afleiding van de emissiefactoren

De emissiefactoren NOX en PM10 voor 2016 zijn bepaald op basis van de

basisgegevens die ook worden toegepast in de Emissieregistratie (zie paragraaf

2,2).

Bij de afleiding van de kentallen voor NOX en PM10 voor de overige zichtjaren is

gebruik gemaakt van het emissie prognosemodel POSEIDON (Hulskotte, 2018).

Zie hoofdstuk 3.

Met behulp van POSEIDON zijn emissiefactoren voor voor de jaren 2016, 2020,

2025 en 2030 bepaald voor de havengebieden en voor het NCP inclusief de 12-

mijlszone.

2.3.1 Varende schepen

Om de emissiekentallen precies te laten aansluiten op de uitkomsten van de

Emissieregistratie zijn de emissiefactoren voor het jaar 2016 afgeleid van de

gesommeerde emissies (zoals vastgesteld door Emissieregistratie) per

scheepstype en grootteklasse gedeeld door de gevaren afstand.

EFs,v,t,2016 =

∑s,v,t

(sumofemission_me_kg+ sumofemission_aesea_kg)/ ∑s,v,t

(sumofspeed_ais*1.852/30)

Waarbij:

EFs,v,t,2016 = basis emissiefactor voor het jaar 2016 in kg/km

s,v,t = indices voor respectievelijk stof, scheepstype en tonnageklasse

s,v,t

(sumofemission_me_kg+ sumofemission_aesea_kg) = de gesommeerde emissie in kg

s,v,t

(sumofspeed_ais*1.852/30) = de gesommeerde vaarafstand in kilometer

(1 zeemijl is 1852 meter en 1/30 er is voor iedere 2 minuten een AIS-bericht verwerkt)

De emissiefactoren voor de toekomstige jaren (J) zijn vervolgens verkregen door te

vermenigvuldigen met de trendfactoren verkregen uit het POSEIDON-model.

EF

s,v,t,J = EF

s,v,t,2016 * TEF

s,v,t,J

Page 8: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 8 / 56

De trendfactoren van de emissiefactoren met 2016 als basisjaar zijn bepaald door:

TEF

s,v,t,J = PEF

s,v,t,J / PEF

s,v,t,J=2016

De emissiefactoren per scheepstype en grootteklasse zijn berekend met

POSEIDON door de totale hoeveelheid emissie te delen door de afgelegde weg

van de schepen:

PEF

s,v,t,J = (Emission_C + Emission_EEDI)/(2* Km_N)

Waarbij:

PEF

s,v,t,J = Emissiefactor uit POSEIDON voor jaar J in (kg/km)

Emission_C = de voor motorbelasting gecorrigeerde emissie (kg/jaar)

Emission_EEDI = de voor EEDI en motorbelasting gecorrigeerd emissie (kg/jaar)

Km_N = de gevaren afstand door het betreffende scheepstype (km/jaar)

Hiermee is aangenomen dat het effect van de EEDI (de Energy Efficiency Design

Index door IMO opgelegde energiebesparing) ongeveer voor de helft tot uiting zal

komen in de toekomstige emissiefactoren.

De emissiefactoren uit POSEIDON (PEF) worden dus alleen toegepast om de

trendfactoren te bepalen. Met POSEIDON zijn emissiefactoren berekend voor de

jaren 2016, 2020, 2025 en 2030. Om te komen tot emissiefactoren voor de overige

jaren (zijn interpolaties en extrapolaties) uitgevoerd:

- de emissiefactoren voor de jaren 2014 en 2015 zijn berekend door extrapolatie

(tussen 2016 en 2020),

- de emissiefactoren voor de jaren 2017, 2018, 2019 door interpolatie tussen

2016 en 2020,

- de emissiefactoren voor de jaren 2021, 2022, 2023, 2024 door interpolatie

tussen 2020 en 2025 en

- de emissiefactoren 2026, 2027, 2028 en 2029 door interpolatie tussen 2025 en

2030.

Het POSEIDON-model biedt de mogelijkheid om (naast invoering van EEDI)

rekening te houden met schaalvergroting, met langzamer varen en met invoering

van LNG als alternatieve brandstof. Bij de doorrekening van de scenario’s is

rekening gehouden met het gebruik van 1% LNG in zowel 2025 als in 2030

(uiteraard is wel rekening gehouden met het gebruik van LNG door LNG-tankers).

In de doorrekening van de scenario’s is geen rekening gehouden met

schaalvergroting en ook niet met wijzigingen in vaarsnelheid ten opzichte van 2016.

Het voordeel van de toepassing van deze trendfactoren is dat er rekening wordt

gehouden met meer factoren dan alleen de wijzigingen in de motor-emissiefactoren

en verschillen per scheepstype die tot uiting komen door verschillen in snelheden

van vervanging door nieuwe schepen (autonome ontwikkeling).

Page 9: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 9 / 56

Tot slot moet nog worden vermeld dat bij de afleiding van de kentallen voor havens

de gridcellen (km vakken) waarin relatief veel gemanoeuvreerd wordt niet zijn

meegenomen in de bepaling van de emissiefactoren, om een dubbeltelling met de

opslagfactoren voor manoeuvreren te voorkomen (zie voor de lijst met gridcellen

waarvoor dit geldt: Erbrink et al, 2011).

2.3.2 Stilliggende schepen

Om de emissiekentallen precies te laten aansluiten op de uitkomsten van de

Emissieregistratie zijn de emissiefactoren voor het jaar 2016 afgeleid van de

gesommeerde emissies (zoals vastgesteld door Emissieregistratie) per

scheepstype en grootteklasse gedeeld door de ligtijd.

EFs,v,t,2016 =

∑s,v,t (sumofemission_aeport_kg)/ ∑s,v,t(sumofhours)

Waarbij:

EFs,v,t,2016 = basis emissieactor voor het jaar 2016 in kg/uur

s,v,t = indices voor respectievelijk stof, scheepstype en tonnageklasse

∑s,v,t (sumofemission_aeport_kg) = de gesommeerde emissie in kg

∑s,v,t(sumofhours) = de gesommeerde tijd in uren

De emissiefactoren voor de toekomstige jaren (J) zijn vervolgens verkregen door te

vermenigvuldigen met de trendfactoren verkregen uit het POSEIDON-model.

EF

s,v,t,J = EF

s,v,t,2016 * TEF

s,v,t,J

De trendfactoren van de emissiefactoren met 2016 als basisjaar zijn bepaald door:

TEF

s,v,t,J = PEF

s,v,t,J / PEF

s,v,t,J=2016

De emissiefactoren per scheepstype en grootteklasse zijn berekend met

POSEIDON door de totale hoeveelheid emissie te delen door de ligtijd van de

schepen:

PEF

s,v,t,J = (Sum of emission_N)/(Sum of hours_berthed)

Waarbij:

PEF

s,v,t,J = Emissiefactor uit POSEIDON voor jaar J in (kg/jaar)

emission_N = de niet voor walstroom gecorrigeerde emissie (kg/jaar)

hours berthed = de ligtijd van het betreffende scheepstype (uur/jaar)

Er is uitgegaan van een aandeel van 1% LNG in het totale brandstofgebruik in

2025 en een aandeel van 5% LNG in 2030.

Page 10: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 10 / 56

De emissiefactoren voor de jaren 2014 en 2015 zijn berekend door extrapolatie

(tussen 2016 en 2020). De emissiefactoren voor de jaren 2017, 2018, 2019 door

interpolatie tussen 2016 en 2020, de emissiefactoren voor de jaren 2021, 2022,

2023, 2024 door interpolatie tussen 2020 en 2025 en de emissiefactoren 2026,

2027, 2028 en 2029 door interpolatie tussen 2025 en 2030.

Er is aangenomen dat het effect van EEDI (de Energy Efficiency Design Index door

IMO opgelegde energiebesparing) niet doorwerkt in de toekomstige emissiefactoren

van stilliggende schepen.

2.4 Afleiding warmte-output

De methode voor afleiding van de waarden voor de warmteoutput komt overeen

met de methode die is toegepast bij het afleiden van de warmteoutput in 2013

(Hulskotte. 2013).

De warmteoutput van de schepen (in Megawatt, MW) is berekend op basis van de

CO2-emissie omdat de CO2-emissie direct gerelateerd is aan de brandstofinput.

Voor de berekening van de warmteoutput zijn gegevens nodig over:

1) Het deel van de warmteproductie (ten gevolge van het brandstofverbruik) dat

uit de schoorsteen ontwijkt.

2) De tijdsduur per scheepscategorie waarin CO2 in overeenstemming met het

brandstofverbruik wordt geëmitteerd.

Deze tijdsduur is rechtstreeks uit de AIS-data gehaald (SumOfHours). Uit

publicaties van fabrikanten van scheepsmotoren (o.m. Wärtsila) is bekend dat

ongeveer 25% van de warmte-inhoud van de brandstof het schip via de

schoorsteen verlaat.

De warmteoutput gerelateerd aan de CO2-emissie is dan 0,25 x 41,5 (MJ/kg

brandstof)/ 3,17 (CO2-emissiefactor) = 3,3 MJ/kg CO2.

2.4.1 Warmteoutput varende schepen

Bij de warmte-output voor varende schepen is onderscheid gemaakt tussen

schepen die ‘varen in de haven’ en ‘varen op het NCP’.

Om de warmte-outputcijfers precies te laten aansluiten op de uitkomsten van de

Emissieregistratie is de warmte-output voor het jaar 2016 afgeleid van de

gesommeerde CO2-emissies (zoals door Emissieregistratie vastgesteld) per

scheepstype en grootteklasse gedeeld door de ligtijd.

W

s,v,t,2016 =

∑s,v,t

(sumofemission_me_kg+ sumofemission_aesea_kg) * 3,3/ ∑s,v,t

(sumofhours*3600)

Waarbij:

W

s,v,t,2016 = basis warmte-output voor het jaar 2016 in MW

s,v,t = indices voor respectievelijk stof, scheepstype en tonnageklasse

∑s,v,t

(sumofemission_me_kg+ sumofemission_aesea_kg)

= de gesommeerde CO2-emissie in kg

Page 11: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 11 / 56

∑s,v,t(sumofhours) = de gesommeerde tijd in uren

De warmte-output voor de toekomstige jaren (J) zijn vervolgens verkregen door

vermenigvuldiging van de 2016 waarde met de trendfactoren verkreen uit het

POSEIDON-model.

W

s,v,t,J = W

s,v,t,2016 * TW

s,v,t,J

De trendfactoren van de warmte-output met 2016 als basisjaar zijn bepaald door:

TW

s,v,t,J = PW

s,v,t,J / PW

s,v,t,J=2016

De warmte-output per scheepstype en grootteklasse is berekend met POSEIDON

door de totale hoeveelheid energie te delen door de vaartijd van de schepen:

PWs,v,t,J

= ∑s,v,t ,J

(Emission_C + Emission_EEDI)*3,3/2)/(Sum of hours)*3600

Waarbij:

PW

s,v,t,J = warmte-output uit POSEIDON voor jaar J in (MW)

Emission_C = de voor motorbelasting gecorrigeerde CO2-emissie (kg/jaar)

Emission_EEDI = de voor EEDI en motorbelasting gecorrigeerd CO2-emissie

(kg/jaar)

Sum of hours = de vaartijd van het betreffende scheepstype (uur/jaar)

De warmte-output voor de jaren 2014 en 2015 zijn berekend door extrapolatie (van

de cijfers tussen 2016 en 2020). De warmte-output voor de jaren 2017, 2018, 2019

door interpolatie tussen 2016 en 2020, de warmte-output voor de jaren 2021, 2022,

2023, 2024 door interpolatie tussen 2020 en 2025 en de warmte-output

2026, 2027, 2028 en 2029 door interpolatie tussen 2025 en 2030

2.4.2 Warmteoutput stilliggende schepen

Om de warmte-outputcijfers precies te laten aansluiten op de uitkomsten van de

Emissieregistratie is de warmte-output voor het jaar 2016 afgeleid van de

gesommeerde CO2-emissies (zoals vastgesteld door Emissieregistratie) per

scheepstype en grootteklasse gedeeld door de ligtijd.

W

s,v,t,2016 =

∑s,v,t

(sumofemission_aeport_kg) * 3,3/ ∑s,v,t

(sumofhours*3600)

Waarbij:

W

s,v,t,2016 = basis warmte-output voor het jaar 2016 in MW

s,v,t = indices voor respectievelijk stof, scheepstype en tonnageklasse

Page 12: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 12 / 56

∑s,v,t

(sumofemission_aeport_kg) = de gesommeerde CO2-emissie in kg

∑s,v,t(sumofhours) = de gesommeerde tijd in uren

De warmte-output voor de toekomstige jaren (J) zijn vervolgens verkregen door te

vermenigvuldigen met de trendfactoren verkregen uit het POSEIDON-model.

W

s,v,t,J = W

s,v,t,2016 * TW

s,v,t,J

De trendfactoren van de warmte-output met 2016 als basisjaar zijn bepaald door:

TW

s,v,t,J = PW

s,v,t,J / PW

s,v,t,J=2016

De trendfactoren voor warmte-output per scheepstype en grootteklasse zijn

berekend met POSEIDON door de totale hoeveelheid emissie te delen door de

vaartijd van de schepen:

PWs,v,t,J

= ∑s,v,t ,J

(Emission_N)*3,3)/( Sum of hours_berthed)*3600

Waarbij:

PW

s,v,t,J = Warmte-output uit POSEIDON voor jaar J in (MW)

Emission_N = de voor motorbelasting gecorrigeerde CO2-emissie (kg/jaar)

hours berthed = de ligtijd van het betreffende scheepstype (uur/jaar)

De warmte-output voor de jaren 2014 en 2015 zijn berekend door extrapolatie (van

de cijfers tussen 2016 en 2020). De warmte-output voor de jaren 2017, 2018, 2019

door interpolatie tussen 2016 en 2020, de warmte-output voor de jaren 2021, 2022,

2023, 2024 door interpolatie tussen 2020 en 2025 en de warmte-output

2026, 2027, 2028 en 2029 door interpolatie tussen 2025 en 2030.

2.5 Afleiding schoorsteenhoogte

De waarden voor de gemiddelde schoorsteenhoogtes per scheepstype zijn afgeleid

met een methodiek die geheel in lijn is met de methodiek die is toegepast bij het

afleiden van de schoorsteenhoogtes in 2013 (Hulskotte, 2013). Hierbij is de

verhouding van scheepslengte en schoorsteenhoogte door het inmeten van

geselecteerde scheepsfoto’s bepaald.

De formule voor de afleiding van de schoorsteenhoogte die is toegepast luidt:

H = c * X * (GT)n

Waarbij:

H = Schoorsteenhoogte (meter)

c = Gemeten coëfficiënt schoorsteenhoogte H / scheepslengte L (./.)

X = Gemeten coëfficiënt voor bepaling scheepslengte uit GT

n = Macht voor bepaling scheepslengte uit GT

GT = gemiddelde scheepsgrootte in gross-ton

Page 13: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 13 / 56

Tabel 4: Parameters voor de bepaling van de schoorsteenhoogte uit gross-tonnage (GT)

Scheepstype c X n

Kade-

correctie

(meter)

Hoofdgroep 1: Olietankers, overige tankers 0,17 9,00 0,30 9

Hoofdgroep 2: Bulkschepen 0,14 8,18 0,31 10

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), RoRo 0,17 5,54 0,36 9

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen 0,20 10,40 0,29 10

Hoofdgroep 5: Koelschepen en Vissersschepen 0,20 10,50 0,28 5

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige 0,21 7,50 0,31 5

De gemiddelde schoorsteenhoogtes zijn afgeleid van de gemiddelde waarden van

het gross-tonnage van de schepen.

Bij de schoorsteenhoogtes voor varende schepen wordt onderscheid gemaakt

tussen schepen die ‘varen in havengebieden’ en die ‘varen op NCP’. Om te komen

tot de schoorsteenhoogtes voor stilliggende schepen is de uitstoothoogte voor

varende schepen in de haven gecorrigeerd voor de hoogte van de kade in havens

en de extra diepgang bij aankomst (kadecorrectie).

Page 14: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 14 / 56

3 Toelichting POSEIDON model

3.1 Inleiding

Dit hoofdstuk bevat een beknopte toelichting op de werking van het POSEIDON-

model dat is gebruikt om de trends in de emissiekentallen af te leiden zoals

besproken in vorig hoofdstuk.

POSEIDON is door TNO ontwikkeld in opdracht van het Planbureau voor de

Leefomgeving (PBL). Het model is bedoeld om prognoses te maken van het

energiegebruik en de uitstoot van schadelijke stoffen door de zeescheepvaart op

het Nederlands Continentaal Plat (NCP) en binnengaats in de verschillende

havengebieden in Nederland.

3.2 Model werkingsprincipe

Het POSEIDON-model is een uitbreiding van de modellering van de historische

scheepvaartemissies met de toekomstige scheepvaartemissies. De bepaling van de

historische scheepvaartemissies met behulp van AIS-data is beschreven in

verschillende MARIN/TNO-rapportages (ter Brake, Hobo en Hulskotte, 2018).

Het POSEIDON model splitst de uitkomsten van de AIS-berekeningen uit in een

drietal componenten: scheepvaartverkeer, specifiek energiegebruik en energie

gerelateerde emissiefactoren (zie figuur 1). Voor uitgebreidere documentatie van

POSEIDON wordt verwezen naar de gebruikershandleiding van POSEIDON v1.2

(Hulskotte, 2018).

Figuur 1: Schematische opbouw van het POSEIDON-model

De toekomstige emissies worden door het model berekend door voor iedere

component per scenario factoren toe te passen of te berekenen die na

vermenigvuldiging emissiecijfers voor toekomstige jaren opleveren. Een toekomstig

transportvolumegroei leidt tot een toekomstige vlootcapaciteit. De toekomstige

vlootcapaciteit leidt tot een toekomstige vlootcompositie en samenstelling welke in

combinatie met snelheden en effecten van IMO EEDI (Energy Efficiency Index)

leiden tot een toekomstig specifiek energiegebruik. De toekomstige emissiefactoren

worden bepaald door het profiel van scheepsleeftijden in combinatie met

regelgeving IMO-SECA (Sulphur Emissions Control Area) en IMO-NECA (NOx

Emissions Control Area) en de penetratie van alternatieve brandstof zoals LNG.

Shipping traffic in 2016 Specific energy usage in 2016 Emissionfactors in 2016

GT.nm kWh/GT.nm g/kWh

X X X

Factor on

shipping traffic

in future year 2020, 2025, 2030

Factor on

energy usage

in future year 2020, 2025, 2030

Factor on

Emissionfactors

in future year 2020, 2025, 2030

future Transportvolume future Fleetcomposition Autonomous propulsion developments

future Fleetcapacity future Regional Fleet Age IMO-SECA

future ship speeds IMO-NECA

EEDI LNG penetration

X X

Page 15: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 15 / 56

De berekeningen van varende zeeschepen op het NCP en eventueel

manoeuvrerende zeeschepen op het Nederlandse grondgebied zijn net zoals in de

berekeningen met AIS-data samengevoegd in 1 berekening.

[Emissie] = [Afstand] x [Energie/Afstand] x [Emissiefactor]

In afhankelijkheid van de verandering in snelheid en vermogen (als gevolg van

eventuele snelheidsaanpassingen die de gebruiker kan ingeven) komen daar

correctiefactoren bij voor zowel de energie per afstand als de emissiefactor per

hoeveelheid energie.

3.3 Modellering van scheepsleeftijd

De toekomstige wereldvloot in POSEIDON wordt gemodelleerd door jaarlijks een

vast aantal schepen te laten instromen. Dit aantal is het gemiddelde van de laatste

12 jaar maal een factor die afhangt van het gekozen scenario (lager dan 1 bij een

laag scenario en hoger dan 1 bij een hoog scenario).

Omdat de verschoning van de toekomstige wereldvloot sterk afhangt van de leeftijd

van de schepen is de modellering van de scheepsleeftijd een belangrijk onderdeel

van het POSEIDON-model.

De modellering van de actieve vloot wordt afgeleid van de scheepsleeftijd. Met

andere woorden de kans dat een schip op een bepaal tijdstip nog actief is hangt af

van het bouwjaar en de leeftijd op het moment van waarneming.

In Figuur 2 staat de basis-overlevingsfunctie weergegeven die is afgeleid van een

groot aantal zeeschepen dat is ontmanteld (NGO Shipbreaking Platform, 2013,

2016 en 2017). Later in de berekening wordt nog een differentiatie per scheepstype

toegevoegd.

Page 16: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 16 / 56

Figuur 2: Percentage ontmantelde schepen in 2013, 2016 en 2017 en de daarop gebaseerde

overlevingsfunctie (Weibull-functie)

De basis-overlevingsfunctie is uitgevoerd als een Weibull-functie met een bepaalde

offset op de x-as:

Survival = f (x; λ, κ ) = e-((x-offset)/λ)κ

De functiewaarden van de afgebeelde overlevingsfunctie in Figuur 2 zijn gemaakt

met formule 1 met offset = 10, λ = 21 en κ = 2,5 (zie de rode puntjes). In Figuur 2 is

te zien dat vergeleken met 2017 in 2016 relatief veel jonge schepen tussen 20 en

30 jaar werden gesloopt, terwijl in 2013 schepen in deze leeftijdcategorie juist

minder vaak werden gesloopt. De gekozen functie-parameters (zie rode puntjes)

weerspiegelen grotendeels de situatie in het jaar 2017.

Omdat de schepen die op de Noordzee varen in het algemeen gemiddeld jonger

zijn dan de schepen in de wereldvloot is hiervoor gecompenseerd in de

overlevingsfunctie door de offset per scheepstype te corrigeren voor de gemiddelde

leeftijd op de Noordzee. De offset in de functie (Survival) zorgt ervoor dat de curve

zoals weergeven in Figuur 2 naar links (negatieve waarde van offset) of naar rechts

(positieve waarde van offset) wordt verschoven.

De gemiddelde leeftijd van de schepen varend op het NCP werd per scheepstype

gewogen met het aantal GT.km en de gemiddelde leeftijd van schepen in de

wereldvloot per scheepstype werd gewogen met het aantal GT.

Page 17: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 17 / 56

Tabel 5: Vergelijking van de gemiddelde leeftijd van schepen varend op NCP (jaar) vergeleken

met schepen in de (gemodelleerde) wereldvloot (jaar)

Scheepstype Mediane verdwijningsleeftijd

NCP (jaar)

Verschil NCP-Wereldvloot

(= delta-offset) (jaar)

Oil tanker 24.6 -3.5

Chemical/LNG/LPG tanker 24.1 -4.0

Bulk carrier 26.9 -1.2

Container ship 23.4 -4.7

General Dry Cargo 29.1 1.0

RoRo Cargo / Vehicle 28.1 0.0

Reefer 34.1 6.0

Passenger 25.1 -3.0

Miscellaneous 35.6 7.5

Tug/Supply 27.1 -1.0

De mediane waargenomen verdwijningsleeftijd op het NCP is voor de meeste

schepen lager dan het gemiddelde verschrotingsleeftijd voor schepen van de

wereldvloot. Reefers, General dry cargo en de sterk gemengde categorie

“miscellaneous” vormt hierop een uitzondering. Schepen die minder vaak op NCP

verschijnen hoeven niet noodzakelijk gesloopt te zijn. Daarom wordt de term

verdwijningsleeftijd in plaats van verschrotingsleeftijd gehanteerd.

De snelle instroming van nieuwe schepen op het Nederlands grondgebied inclusief

het NCP zorgt voor een relatief snelle verschoning in respons op maatregelen zoals

de invoering van NECA.

Page 18: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 18 / 56

4 Conclusies

4.1 Algemene toelichting

In de bijlagen bij dit rapport zijn tabellen opgenomen waarin de in dit project berekende

kentallen voor alle beschouwde categorieën en zichtjaren zijn opgenomen. In dit

concluderend hoofdstuk wordt een aantal representatieve categorieën nader

beschouwd en voor deze categorieën zijn de kentallen geïllustreerd en toegelicht aan

de hand van figuren.

De volgende categorieën van zeeschepen zijn beschouwd:

• Bulkschepen, tonnageklasse 8 (GT: ≥100000)

• Olietankers, tonnageklasse 5 (GT: 10000-29999)

• Container, tonnageklasse 6 (GT: 30000-59999).

De resultaten van de vergelijking voor deze tonnageklassen worden beschouwd als

representatief voor de andere tonnageklassen binnen deze categorieën van

scheepstypen.

4.2 Emissiefactoren NOX

In Figuur 3 zijn de emissiefactoren NOX voor de beschouwde categorieën weergegeven

voor zeeschepen varend op NCP en in Figuur 4 voor zeeschepen varend in

havengebieden.

Figuur 3: Emissiefactoren NOx van schepen varend op NCP

Page 19: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 19 / 56

Figuur 4: Emissiefactoren NOx van schepen varend in havengebieden

Wat opvalt in Figuur 3 en Figuur 4 in de ontwikkeling van de emissiefactoren van NOx

is dat tot 2020 sprake is van een relatief lichte daling. Na 2020 dalen de emissiefactoren

sterker.

Deze sterkere daling is met name het gevolg van het NECA beleid, De lichte daling tot

2020 komt doordat de verschoning van het scheepspark in deze periode relatief beperkt

is: schepen hebben een relatief lange levensduur en de beperkte aanscherpingen van

emissienormen in deze periode hebben een relatief beperkt effect.

In Figuur 5 zijn de emissiefactoren NOX van stilliggende zeeschepen voor de

beschouwde categorieën weergegeven.

Figuur 5: Emissiefactoren NOx van schepen stilliggend in havengebieden

De emissiefactoren NOX van stilliggende schepen in Figuur 5 laten een ontwikkeling

zien die vergelijkbaar is met de trend in de emissiefactoren van varende schepen. De

relatieve sterke daling na 2020 treedt ook hier op als gevolg van het NECA beleid.

Page 20: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 20 / 56

De lichte daling of lichte stijging in de emissiefactoren tot 2020 komt doordat de mix aan

leeftijdklassen van de schepen in combinatie met de daaraan gekoppelde

emissiefactoren bepalend is voor de gemiddelde emissiefactor. Schepen gebouwd in de

jaren voor 1985 hadden relatief lage emissiefactoren en deze schepen worden

grotendeels uit de vaart genomen.

4.3 Emissiefactoren PM10

In Figuur 6 zijn de emissiefactoren van PM10 voor de beschouwde categorieën

weergegeven voor zeeschepen varend op NCP en in Figuur 7 voor zeeschepen varend

in havengebieden.

Figuur 6: Emissiefactoren PM10 van schepen varend op NCP

Figuur 7: Emissiefactoren PM10 van schepen varend in havengebieden

Wat opvalt in Figuur 6 en Figuur 7 in de ontwikkeling van de emissiefactoren van PM10

is dat tot 2020 sprake is van een lichte daling. Na 2020 dalen de emissiefactoren iets

sterker.

Deze iets sterkere daling is met name het gevolg van het NECA beleid, De lichte daling

tot 2020 komt doordat de verschoning van het scheepspark in deze periode relatief

beperkt is: schepen hebben een relatief lange levensduur en de beperkte

aanscherpingen van emissienormen in deze periode hebben een relatief beperkt effect.

0,00

0,02

0,04

0,06

0,08

0,10

0,12

0,14

0,16

0,18

2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030

em

issie

factt

or P

M1

0(kg

/km

)

Hoofdgroep 2: Bulkschepen-size-8

Hoofdgroep 1: Tankers-size-5

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro-size-6

0,00

0,02

0,04

0,06

0,08

0,10

0,12

0,14

0,16

2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030

em

issie

factt

or P

M1

0(kg

/km

)

Hoofdgroep 2: Bulkschepen-size-8

Hoofdgroep 1: Tankers-size-5

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro-size-6

Page 21: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 21 / 56

In Figuur 8 zijn de emissiefactoren PM10 van stilliggende zeeschepen voor de beschouwde categorieën weergegeven.

Figuur 8: Emissiefactoren PM10 van schepen stilliggend in havengebieden

In de modellering van de emissiefactoren van PM10 van hulpmotoren is in de

emissie modellering geen daling voorzien.

4.4 Warmte-output

In onderstaande figuren 9, 10 en 11 is voor de beschouwde categorieën de

warmte-output van varende en stilliggende zeeschepen weergegeven.

Figuur 9: Warmte-output van schepen varend op NCP

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

0,30

0,35

2016 2018 2020 2022 2024 2026 2028 2030

em

issie

factt

or P

M1

0(kg

/km

)

Hoofdgroep 2: Bulkschepen-size-8

Hoofdgroep 1: Tankers-size-5

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro-size-6

Page 22: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 22 / 56

Figuur 10: Warmte-output van schepen varend in havengebieden

De warmte-output van varende schepen (zie Figuur 9 en Figuur 10 vertoont een

lichte verlaging in de loop der jaren door energie-efficiency verbeteringen die deels

gestimuleerd worden door EEDI.

Figuur 11: Warmte-output van schepen stilliggend in havengebieden

Uit Figuur 11 blijkt dat de warmte-output van stilliggende schepen nagenoeg constant is

in de tijd. Dit komt omdat er geen maatregelen gemodelleerd zijn die significante

wijziging aanbrengen in het energiegebruik van stilliggende schepen.

Page 23: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 23 / 56

4.5 Uitstoothoogte

In onderstaande Figuur 12 zijn ter illustratie de uitstoothoogtes voor de beschouwde

categorieën aangegeven.

Figuur 12: Uitstoothoogte van zeeschepen

Page 24: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 24 / 56

5 Referenties

Erbrink, J.J.,Wolff de, J.J.,Hulskotte, J.H.J., Jonkers, S., Ganswijk, J.W.W.,

Lanser,N., Scheepvaartmodellering Fase 2: In consensus naar een nationale

aanbeveling, KEMA rapportnr 50964435-TOS/HSM 10-4539, 21 april 2011

Hulskotte, J.H.J., Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en

verspreidingsberekeningen in AERIUS, TNO 2013 R11211, 13 augustus 2013

Hulskotte, J.H.J., POSEIDON v1.2 gebruikershandleiding (concept), 9 mei 2018

M.C ter Brake, N. Hobo, J. Hulskotte, Sea shipping emissions 2016: Netherlands

Continental Shelf, port areas and OSPAR region II, MARIN Report No. 30508-1-

MSCN-rev.2, 14 March 2018 (draft)

Page 25: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 25 / 56

6 Ondertekening

Naam en adres van de opdrachtgever

Rijkswaterstaat Water Verkeer en Leefomgeving

T.a.v. mevrouw G. Adema

Postbus 2232

3500 GE Utrecht

Namen en functies van de projectmedewerkers

n.v.t.

Datum waarop, of tijdsbestek waarin, het onderzoek heeft plaatsgehad

April 2018 – Augustus 2018

Naam en paraaf tweede lezer

P.W.H.G. Coenen

Ondertekening: Autorisatie vrijgave:

Ir. J.H.J. Hulskotte J.A.J. van der Meulen

Auteur Research Manager

Page 26: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 26 / 56

7 Bijlage: kentallen

Opmerking: Lege cellen wil zeggen dat er geen schepen van dit type en

grootteklasse (size) zijn waargenomen.

TABEL I: Emissiekentallen varende schepen op NCP, (kg NOx/kilometer)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.5 0.8 1.3 1.8 3.1 4.8 5.9 6.8

2015 0.5 0.8 1.3 1.8 3.1 4.7 5.8 6.7

2016 0.5 0.8 1.3 1.8 3.1 4.7 5.8 6.7

2017 0.5 0.7 1.3 1.8 3.1 4.7 5.8 6.7

2018 0.5 0.7 1.3 1.8 3.1 4.7 5.8 6.7

2019 0.5 0.7 1.3 1.8 3.1 4.7 5.7 6.6

2020 0.5 0.7 1.3 1.8 3.0 4.6 5.7 6.6

2021 0.5 0.7 1.2 1.7 2.9 4.4 5.4 6.3

2022 0.5 0.7 1.2 1.6 2.8 4.2 5.2 5.9

2023 0.4 0.6 1.1 1.5 2.6 4.0 4.9 5.6

2024 0.4 0.6 1.0 1.4 2.5 3.7 4.6 5.3

2025 0.4 0.6 1.0 1.4 2.3 3.5 4.3 5.0

2026 0.4 0.5 0.9 1.3 2.2 3.3 4.1 4.7

2027 0.3 0.5 0.9 1.2 2.1 3.1 3.9 4.5

2028 0.3 0.5 0.8 1.2 2.0 2.9 3.7 4.2

2029 0.3 0.5 0.8 1.1 1.8 2.8 3.5 4.0

2030 0.3 0.4 0.7 1.0 1.7 2.6 3.3 3.7

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.5 0.9 1.3 1.5 3.0 4.1 6.4 7.8

2015 0.5 0.9 1.3 1.5 3.0 4.1 6.4 7.8

2016 0.5 1.0 1.3 1.5 2.9 4.0 6.3 7.8

2017 0.5 1.0 1.3 1.5 2.9 4.0 6.3 7.8

2018 0.5 1.0 1.3 1.5 2.9 4.0 6.3 7.7

2019 0.5 1.0 1.3 1.5 2.9 4.0 6.3 7.7

2020 0.5 1.0 1.3 1.5 2.9 4.0 6.2 7.7

2021 0.5 0.9 1.2 1.4 2.8 3.8 6.0 7.3

2022 0.5 0.9 1.2 1.3 2.7 3.6 5.7 7.0

2023 0.5 0.8 1.1 1.2 2.5 3.5 5.4 6.7

2024 0.4 0.8 1.0 1.1 2.4 3.3 5.1 6.3

2025 0.4 0.7 1.0 1.0 2.3 3.1 4.9 6.0

2026 0.4 0.7 0.9 1.0 2.2 3.0 4.7 5.7

Page 27: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 27 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2027 0.4 0.6 0.9 0.9 2.1 2.8 4.5 5.5

2028 0.3 0.6 0.8 0.9 2.0 2.7 4.2 5.2

2029 0.3 0.6 0.8 0.8 1.9 2.6 4.0 5.0

2030 0.3 0.6 0.8 0.8 1.8 2.4 3.8 4.8

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2014 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.2 8.0 12.2

2015 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.2 8.0 12.1

2016 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.2 7.9 12.1

2017 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.2 7.9 12.0

2018 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.2 7.9 11.9

2019 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.2 7.9 11.8

2020 0.4 0.7 1.1 1.8 3.5 6.1 7.9 11.8

2021 0.4 0.7 1.1 1.7 3.4 5.9 7.5 11.1

2022 0.4 0.6 1.0 1.6 3.2 5.6 7.1 10.5

2023 0.4 0.6 1.0 1.5 3.1 5.3 6.7 9.9

2024 0.4 0.6 0.9 1.5 2.9 5.0 6.4 9.3

2025 0.3 0.6 0.9 1.4 2.8 4.8 6.0 8.7

2026 0.3 0.5 0.9 1.3 2.6 4.5 5.7 8.2

2027 0.3 0.5 0.8 1.3 2.5 4.3 5.4 7.8

2028 0.3 0.5 0.8 1.2 2.4 4.1 5.1 7.4

2029 0.3 0.5 0.7 1.1 2.2 3.9 4.8 7.0

2030 0.3 0.4 0.7 1.1 2.1 3.6 4.5 6.6

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.2 0.8 1.4 2.3 3.9 6.6 8.5 11.8

2015 0.2 0.8 1.4 2.3 3.9 6.5 8.5 11.8

2016 0.2 0.8 1.4 2.3 3.9 6.5 8.5 11.8

2017 0.2 0.8 1.4 2.3 3.9 6.5 8.5 11.8

2018 0.2 0.8 1.4 2.2 3.9 6.5 8.5 11.8

2019 0.2 0.8 1.4 2.2 3.9 6.5 8.5 11.8

2020 0.2 0.8 1.4 2.2 3.9 6.5 8.5 11.8

2021 0.2 0.7 1.2 2.1 3.6 5.9 8.1 11.2

2022 0.2 0.7 1.1 2.0 3.4 5.4 7.8 10.7

2023 0.2 0.6 1.0 1.9 3.1 4.9 7.4 10.2

2024 0.2 0.5 0.8 1.7 2.9 4.3 7.0 9.6

2025 0.2 0.4 0.7 1.6 2.7 3.8 6.7 9.1

2026 0.2 0.4 0.6 1.5 2.5 3.5 6.4 8.7

2027 0.1 0.4 0.6 1.5 2.3 3.3 6.0 8.3

2028 0.1 0.3 0.5 1.4 2.1 3.0 5.7 7.9

2029 0.1 0.3 0.5 1.4 2.0 2.8 5.4 7.5

Page 28: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 28 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2030 0.1 0.3 0.4 1.3 1.8 2.6 5.0 7.2

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 0.6 0.9 1.1 2.8 4.6

2015 0.6 0.9 1.2 2.8 4.6

2016 0.6 0.9 1.2 2.9 4.7

2017 0.7 1.0 1.2 2.9 4.7

2018 0.7 1.0 1.2 2.9 4.7

2019 0.7 1.0 1.2 2.9 4.8

2020 0.7 1.0 1.2 2.9 4.8

2021 0.7 0.9 1.2 2.9 4.7

2022 0.6 0.9 1.2 2.8 4.6

2023 0.6 0.8 1.1 2.8 4.6

2024 0.6 0.7 1.1 2.7 4.5

2025 0.5 0.7 1.1 2.7 4.4

2026 0.5 0.6 1.0 2.6 4.3

2027 0.5 0.6 1.0 2.5 4.2

2028 0.4 0.5 0.9 2.4 4.1

2029 0.4 0.5 0.9 2.3 4.0

2030 0.4 0.4 0.9 2.3 3.9

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 0.6 1.3 1.4 2.0 3.4 4.8 5.5 8.3

2015 0.6 1.4 1.4 2.1 3.4 4.8 5.5 8.3

2016 0.6 1.4 1.4 2.1 3.4 4.9 5.5 8.4

2017 0.6 1.4 1.4 2.1 3.5 5.0 5.6 8.4

2018 0.6 1.4 1.4 2.2 3.5 5.0 5.6 8.4

2019 0.6 1.4 1.5 2.2 3.5 5.1 5.6 8.4

2020 0.6 1.4 1.5 2.2 3.5 5.1 5.7 8.4

2021 0.6 1.4 1.4 2.1 3.3 4.8 5.2 7.6

2022 0.6 1.3 1.3 2.0 3.2 4.6 4.7 6.8

2023 0.6 1.2 1.3 1.9 3.0 4.3 4.3 6.0

2024 0.5 1.2 1.2 1.8 2.8 4.0 3.8 5.2

2025 0.5 1.1 1.1 1.7 2.6 3.8 3.3 4.4

2026 0.5 1.1 1.1 1.6 2.5 3.6 3.2 4.1

2027 0.5 1.0 1.1 1.6 2.4 3.4 3.0 3.8

2028 0.4 1.0 1.0 1.5 2.3 3.2 2.8 3.5

2029 0.4 0.9 1.0 1.4 2.2 3.0 2.6 3.2

2030 0.4 0.9 0.9 1.4 2.1 2.9 2.4 2.9

Page 29: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 29 / 56

TABEL II: Emissiekentallen varende schepen in havengebieden, (kg NOx/kilometer)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.5 0.8 1.4 1.8 3.1 5.0 6.1 9.2

2015 0.5 0.8 1.4 1.8 3.1 5.0 6.1 9.1

2016 0.5 0.8 1.3 1.8 3.1 4.9 6.1 9.1

2017 0.5 0.8 1.3 1.8 3.0 4.9 6.1 9.0

2018 0.5 0.8 1.3 1.8 3.0 4.9 6.0 9.0

2019 0.5 0.8 1.3 1.8 3.0 4.9 6.0 8.9

2020 0.5 0.8 1.3 1.8 3.0 4.9 6.0 8.9

2021 0.4 0.8 1.3 1.7 2.9 4.6 5.7 8.4

2022 0.4 0.7 1.2 1.6 2.7 4.4 5.4 8.0

2023 0.4 0.7 1.1 1.5 2.6 4.1 5.1 7.5

2024 0.4 0.6 1.1 1.5 2.4 3.9 4.8 7.1

2025 0.3 0.6 1.0 1.4 2.3 3.6 4.5 6.7

2026 0.3 0.6 1.0 1.3 2.2 3.5 4.3 6.3

2027 0.3 0.5 0.9 1.2 2.0 3.3 4.1 6.0

2028 0.3 0.5 0.9 1.2 1.9 3.1 3.9 5.6

2029 0.3 0.5 0.8 1.1 1.8 2.9 3.6 5.3

2030 0.3 0.5 0.8 1.0 1.7 2.7 3.4 4.9

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.5 0.9 1.3 1.6 3.2 4.0 6.5 7.7

2015 0.5 1.0 1.3 1.6 3.2 4.0 6.4 7.7

2016 0.5 1.0 1.3 1.6 3.1 4.0 6.4 7.7

2017 0.5 1.0 1.3 1.6 3.1 4.0 6.4 7.6

2018 0.5 1.0 1.3 1.6 3.1 4.0 6.4 7.6

2019 0.5 1.0 1.3 1.6 3.1 4.0 6.3 7.6

2020 0.5 1.0 1.3 1.6 3.1 4.0 6.3 7.6

2021 0.5 0.9 1.2 1.6 3.0 3.8 6.0 7.2

2022 0.5 0.9 1.2 1.5 2.8 3.6 5.7 6.9

2023 0.5 0.8 1.1 1.4 2.7 3.4 5.5 6.5

2024 0.4 0.8 1.0 1.3 2.6 3.3 5.2 6.2

2025 0.4 0.7 0.9 1.2 2.4 3.1 4.9 5.9

2026 0.4 0.7 0.9 1.2 2.3 2.9 4.7 5.6

2027 0.4 0.6 0.8 1.1 2.2 2.8 4.5 5.4

2028 0.4 0.6 0.8 1.1 2.1 2.7 4.3 5.2

2029 0.3 0.6 0.8 1.0 2.0 2.6 4.1 4.9

2030 0.3 0.6 0.7 1.0 1.9 2.4 3.9 4.7

2014 0.4 0.7 1.2 1.9 3.8 6.3 8.5 12.2

Page 30: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 30 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2015 0.4 0.7 1.2 1.9 3.8 6.3 8.4 12.2

2016 0.4 0.7 1.2 1.9 3.8 6.3 8.4 12.1

2017 0.4 0.7 1.2 1.9 3.8 6.3 8.4 12.0

2018 0.5 0.7 1.2 1.9 3.8 6.2 8.4 11.9

2019 0.5 0.7 1.2 1.9 3.8 6.2 8.3 11.8

2020 0.5 0.7 1.2 1.9 3.8 6.2 8.3 11.7

2021 0.4 0.7 1.1 1.9 3.6 5.9 7.9 11.1

2022 0.4 0.6 1.1 1.8 3.4 5.6 7.5 10.5

2023 0.4 0.6 1.0 1.7 3.3 5.4 7.1 9.9

2024 0.4 0.6 1.0 1.6 3.1 5.1 6.7 9.2

2025 0.4 0.6 0.9 1.5 2.9 4.8 6.3 8.6

2026 0.3 0.5 0.9 1.5 2.8 4.6 6.0 8.2

2027 0.3 0.5 0.8 1.4 2.6 4.3 5.7 7.8

2028 0.3 0.5 0.8 1.3 2.5 4.1 5.4 7.4

2029 0.3 0.5 0.8 1.2 2.3 3.9 5.0 7.0

2030 0.3 0.4 0.7 1.2 2.2 3.6 4.7 6.6

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.6 1.5 2.3 2.3 2.2 9.5 9.9 11.1

2015 0.6 1.4 2.3 2.3 2.2 9.4 9.9 11.1

2016 0.6 1.4 2.3 2.2 2.2 9.4 9.9 11.1

2017 0.6 1.4 2.3 2.2 2.2 9.4 9.9 11.1

2018 0.6 1.4 2.3 2.2 2.2 9.4 9.9 11.1

2019 0.6 1.4 2.3 2.2 2.2 9.3 9.9 11.1

2020 0.6 1.4 2.3 2.2 2.2 9.3 9.8 11.1

2021 0.5 1.3 2.1 2.0 2.0 8.5 9.4 10.6

2022 0.5 1.2 1.9 1.9 1.9 7.8 9.0 10.1

2023 0.5 1.1 1.6 1.7 1.7 7.0 8.6 9.5

2024 0.5 0.9 1.4 1.5 1.6 6.2 8.2 9.0

2025 0.4 0.8 1.2 1.3 1.5 5.5 7.8 8.5

2026 0.4 0.7 1.1 1.2 1.4 5.1 7.4 8.1

2027 0.4 0.7 1.0 1.1 1.3 4.8 7.0 7.8

2028 0.4 0.6 0.9 1.0 1.2 4.4 6.6 7.4

2029 0.3 0.6 0.8 0.9 1.1 4.0 6.2 7.0

2030 0.3 0.5 0.7 0.8 1.0 3.7 5.9 6.6

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 0.6 1.1 1.3 2.8 4.1

2015 0.6 1.1 1.3 2.8 4.1

2016 0.6 1.1 1.3 2.8 4.1

2017 0.6 1.1 1.4 2.8 4.2

Page 31: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 31 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2018 0.6 1.1 1.4 2.8 4.2

2019 0.6 1.1 1.4 2.9 4.2

2020 0.6 1.1 1.4 2.9 4.3

2021 0.6 1.1 1.4 2.8 4.2

2022 0.6 1.0 1.3 2.8 4.1

2023 0.5 0.9 1.3 2.7 4.0

2024 0.5 0.9 1.3 2.7 4.0

2025 0.5 0.8 1.2 2.6 3.9

2026 0.4 0.7 1.2 2.5 3.8

2027 0.4 0.7 1.1 2.5 3.7

2028 0.4 0.6 1.1 2.4 3.6

2029 0.4 0.6 1.0 2.3 3.5

2030 0.3 0.5 1.0 2.2 3.4

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 1.3 1.3 1.2 1.8 4.1 6.4 14.9 20.4

2015 1.3 1.4 1.3 1.8 4.1 6.4 14.9 20.5

2016 2.6 1.4 1.3 1.8 4.1 6.4 14.9 20.5

2017 1.3 1.4 1.3 1.9 4.2 6.5 15.0 20.6

2018 1.4 1.4 1.4 1.9 4.2 6.5 15.0 20.6

2019 1.4 1.5 1.4 1.9 4.2 6.5 15.0 20.6

2020 0.7 1.5 1.4 2.0 4.2 6.6 15.1 20.7

2021 0.7 1.4 1.4 1.9 4.0 6.2 14.0 18.7

2022 0.7 1.4 1.3 1.8 3.8 5.9 12.9 16.7

2023 0.6 1.3 1.2 1.7 3.6 5.5 11.8 14.7

2024 0.6 1.2 1.2 1.7 3.3 5.2 10.7 12.8

2025 0.6 1.2 1.1 1.6 3.1 4.8 9.6 10.8

2026 0.5 1.1 1.1 1.5 3.0 4.6 9.1 10.1

2027 0.5 1.1 1.0 1.5 2.8 4.4 8.6 9.3

2028 0.5 1.0 1.0 1.4 2.7 4.2 8.1 8.6

2029 0.5 1.0 0.9 1.3 2.6 3.9 7.6 7.8

2030 0.4 0.9 0.9 1.3 2.4 3.7 7.1 7.1

Page 32: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 32 / 56

TABEL III: Emissiekentallen varende schepen op NCP, (kg PM10/kilometer)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2016 0.013 0.029 0.054 0.069 0.089 0.113 0.137 0.148

2017 0.012 0.029 0.054 0.069 0.088 0.112 0.136 0.147

2018 0.012 0.029 0.054 0.069 0.088 0.112 0.136 0.147

2019 0.012 0.029 0.054 0.069 0.087 0.111 0.135 0.146

2020 0.012 0.029 0.054 0.068 0.087 0.111 0.134 0.145

2021 0.012 0.029 0.053 0.067 0.085 0.108 0.132 0.142

2022 0.012 0.028 0.052 0.066 0.083 0.106 0.129 0.139

2023 0.012 0.028 0.051 0.064 0.081 0.103 0.126 0.136

2024 0.011 0.027 0.050 0.063 0.079 0.100 0.123 0.133

2025 0.011 0.027 0.049 0.061 0.077 0.098 0.120 0.129

2026 0.011 0.026 0.049 0.060 0.075 0.096 0.118 0.127

2027 0.011 0.026 0.048 0.059 0.074 0.094 0.116 0.125

2028 0.010 0.025 0.047 0.058 0.072 0.092 0.113 0.122

2029 0.010 0.025 0.046 0.056 0.071 0.089 0.111 0.120

2030 0.010 0.025 0.045 0.055 0.069 0.087 0.109 0.117

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2016 0.013 0.031 0.052 0.053 0.070 0.088 0.144 0.169

2017 0.013 0.031 0.052 0.053 0.070 0.088 0.143 0.168

2018 0.013 0.031 0.052 0.053 0.070 0.088 0.143 0.168

2019 0.013 0.031 0.052 0.053 0.070 0.087 0.142 0.168

2020 0.013 0.031 0.052 0.053 0.069 0.087 0.142 0.167

2021 0.013 0.030 0.051 0.052 0.068 0.086 0.139 0.164

2022 0.012 0.029 0.050 0.051 0.067 0.084 0.137 0.161

2023 0.012 0.029 0.050 0.050 0.065 0.083 0.134 0.158

2024 0.012 0.028 0.049 0.049 0.064 0.081 0.131 0.155

2025 0.012 0.028 0.048 0.048 0.063 0.079 0.129 0.152

2026 0.011 0.027 0.048 0.048 0.062 0.078 0.127 0.149

2027 0.011 0.027 0.047 0.047 0.061 0.077 0.125 0.147

2028 0.011 0.027 0.047 0.047 0.060 0.076 0.123 0.145

2029 0.011 0.026 0.046 0.046 0.058 0.075 0.121 0.143

2030 0.011 0.026 0.046 0.046 0.057 0.074 0.119 0.141

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2016 0.010 0.024 0.048 0.081 0.121 0.168 0.211 0.256

2017 0.010 0.024 0.048 0.081 0.120 0.168 0.210 0.254

2018 0.010 0.024 0.048 0.081 0.120 0.168 0.210 0.253

2019 0.010 0.024 0.048 0.081 0.120 0.167 0.209 0.251

2020 0.010 0.024 0.048 0.081 0.119 0.167 0.208 0.249

2021 0.010 0.024 0.048 0.080 0.117 0.163 0.204 0.246

Page 33: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 33 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2022 0.010 0.023 0.047 0.079 0.114 0.160 0.200 0.242

2023 0.010 0.023 0.046 0.077 0.112 0.156 0.196 0.239

2024 0.010 0.023 0.046 0.076 0.109 0.152 0.192 0.236

2025 0.009 0.022 0.045 0.075 0.107 0.149 0.188 0.232

2026 0.009 0.022 0.045 0.074 0.105 0.146 0.185 0.230

2027 0.009 0.022 0.044 0.073 0.103 0.143 0.181 0.227

2028 0.009 0.021 0.044 0.072 0.101 0.140 0.178 0.224

2029 0.009 0.021 0.043 0.070 0.098 0.137 0.175 0.222

2030 0.009 0.021 0.043 0.069 0.096 0.134 0.172 0.219

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2016 0.007 0.031 0.056 0.076 0.158 0.239 0.398 0.439

2017 0.007 0.031 0.056 0.076 0.158 0.239 0.398 0.439

2018 0.007 0.031 0.056 0.075 0.158 0.239 0.398 0.439

2019 0.007 0.031 0.056 0.075 0.158 0.239 0.399 0.439

2020 0.007 0.031 0.056 0.075 0.158 0.239 0.399 0.439

2021 0.007 0.030 0.054 0.073 0.153 0.226 0.391 0.429

2022 0.006 0.029 0.051 0.071 0.148 0.214 0.383 0.419

2023 0.006 0.028 0.049 0.069 0.144 0.201 0.375 0.409

2024 0.006 0.026 0.047 0.066 0.139 0.189 0.367 0.400

2025 0.006 0.025 0.044 0.064 0.134 0.176 0.359 0.390

2026 0.006 0.025 0.043 0.063 0.130 0.170 0.352 0.383

2027 0.006 0.024 0.042 0.062 0.127 0.164 0.345 0.377

2028 0.006 0.024 0.041 0.061 0.123 0.157 0.338 0.370

2029 0.006 0.023 0.040 0.059 0.120 0.151 0.331 0.363

2030 0.006 0.023 0.039 0.058 0.116 0.145 0.323 0.356

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2016 0.016 0.029 0.041 0.075 0.117

2017 0.016 0.030 0.041 0.076 0.118

2018 0.016 0.030 0.041 0.076 0.119

2019 0.017 0.031 0.042 0.077 0.120

2020 0.017 0.031 0.042 0.078 0.122

2021 0.017 0.030 0.041 0.077 0.120

2022 0.016 0.029 0.041 0.076 0.118

2023 0.016 0.028 0.040 0.075 0.117

2024 0.015 0.027 0.040 0.074 0.115

2025 0.015 0.026 0.039 0.073 0.114

2026 0.014 0.025 0.039 0.072 0.112

2027 0.014 0.024 0.038 0.071 0.110

2028 0.014 0.024 0.037 0.070 0.108

2029 0.013 0.023 0.037 0.069 0.106

2030 0.013 0.022 0.036 0.068 0.105

Page 34: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 34 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2016 0.022 0.060 0.066 0.096 0.160 0.250 0.252 0.522

2017 0.023 0.060 0.067 0.096 0.160 0.250 0.252 0.522

2018 0.023 0.060 0.067 0.097 0.160 0.249 0.252 0.523

2019 0.023 0.060 0.067 0.097 0.160 0.249 0.252 0.523

2020 0.023 0.060 0.067 0.098 0.161 0.248 0.251 0.523

2021 0.022 0.059 0.066 0.096 0.157 0.244 0.246 0.506

2022 0.022 0.058 0.065 0.094 0.153 0.240 0.240 0.489

2023 0.022 0.057 0.064 0.092 0.149 0.236 0.234 0.472

2024 0.021 0.056 0.062 0.090 0.145 0.232 0.228 0.455

2025 0.021 0.055 0.061 0.089 0.141 0.228 0.222 0.438

2026 0.021 0.054 0.060 0.087 0.139 0.226 0.220 0.432

2027 0.020 0.054 0.059 0.086 0.137 0.223 0.217 0.426

2028 0.020 0.053 0.058 0.085 0.134 0.220 0.215 0.420

2029 0.020 0.052 0.058 0.084 0.132 0.217 0.213 0.414

2030 0.019 0.051 0.057 0.083 0.130 0.215 0.210 0.408

Page 35: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 35 / 56

TABEL IV: Emissiekentallen varende schepen in havengebieden, (kg PM10/kilometer)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2016 0.010 0.028 0.052 0.061 0.078 0.106 0.124 0.188

2017 0.010 0.028 0.052 0.061 0.078 0.105 0.123 0.187

2018 0.010 0.028 0.052 0.060 0.078 0.104 0.123 0.186

2019 0.010 0.028 0.052 0.060 0.077 0.104 0.122 0.185

2020 0.010 0.028 0.052 0.060 0.077 0.103 0.122 0.184

2021 0.009 0.027 0.051 0.059 0.075 0.101 0.119 0.179

2022 0.009 0.027 0.050 0.057 0.073 0.098 0.116 0.175

2023 0.009 0.026 0.049 0.056 0.071 0.096 0.114 0.171

2024 0.009 0.026 0.048 0.055 0.070 0.094 0.111 0.167

2025 0.009 0.025 0.047 0.054 0.068 0.091 0.108 0.163

2026 0.008 0.025 0.047 0.053 0.067 0.089 0.106 0.159

2027 0.008 0.025 0.046 0.051 0.065 0.087 0.104 0.156

2028 0.008 0.024 0.045 0.050 0.064 0.085 0.102 0.153

2029 0.008 0.024 0.045 0.049 0.062 0.083 0.100 0.150

2030 0.008 0.024 0.044 0.048 0.061 0.081 0.098 0.146

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2016 0.012 0.028 0.044 0.062 0.065 0.078 0.128 0.149

2017 0.012 0.028 0.044 0.062 0.065 0.078 0.127 0.148

2018 0.012 0.028 0.044 0.062 0.065 0.077 0.127 0.148

2019 0.012 0.028 0.044 0.062 0.065 0.077 0.126 0.147

2020 0.012 0.028 0.044 0.062 0.064 0.077 0.126 0.147

2021 0.012 0.028 0.043 0.061 0.063 0.075 0.124 0.144

2022 0.012 0.027 0.042 0.060 0.062 0.074 0.121 0.141

2023 0.012 0.027 0.042 0.059 0.061 0.073 0.119 0.139

2024 0.011 0.026 0.041 0.058 0.059 0.071 0.116 0.136

2025 0.011 0.025 0.040 0.057 0.058 0.070 0.114 0.133

2026 0.011 0.025 0.040 0.057 0.057 0.069 0.112 0.131

2027 0.011 0.025 0.039 0.056 0.056 0.068 0.110 0.129

2028 0.011 0.024 0.039 0.055 0.055 0.067 0.108 0.127

2029 0.011 0.024 0.038 0.055 0.054 0.066 0.107 0.125

2030 0.010 0.024 0.038 0.054 0.053 0.065 0.105 0.123

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2016 0.010 0.021 0.047 0.079 0.110 0.146 0.183 0.222

2017 0.010 0.021 0.047 0.079 0.109 0.145 0.182 0.220

2018 0.010 0.021 0.047 0.079 0.109 0.145 0.182 0.218

2019 0.010 0.021 0.047 0.079 0.108 0.144 0.181 0.216

2020 0.010 0.021 0.047 0.079 0.108 0.144 0.180 0.215

2021 0.010 0.020 0.046 0.077 0.106 0.141 0.176 0.212

2022 0.009 0.020 0.046 0.076 0.103 0.138 0.173 0.209

Page 36: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 36 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2023 0.009 0.020 0.045 0.075 0.101 0.134 0.169 0.206

2024 0.009 0.019 0.045 0.073 0.099 0.131 0.165 0.203

2025 0.009 0.019 0.044 0.072 0.097 0.128 0.161 0.200

2026 0.009 0.019 0.043 0.071 0.094 0.125 0.158 0.198

2027 0.009 0.019 0.043 0.070 0.092 0.123 0.155 0.196

2028 0.008 0.018 0.042 0.069 0.090 0.120 0.152 0.194

2029 0.008 0.018 0.042 0.068 0.088 0.117 0.149 0.191

2030 0.008 0.018 0.041 0.067 0.086 0.115 0.146 0.189

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2016 0.017 0.054 0.091 0.098 0.105 0.276 0.381 0.314

2017 0.017 0.054 0.090 0.098 0.105 0.276 0.381 0.314

2018 0.017 0.054 0.090 0.098 0.105 0.276 0.381 0.314

2019 0.017 0.054 0.090 0.098 0.105 0.276 0.382 0.314

2020 0.017 0.054 0.090 0.097 0.105 0.276 0.382 0.314

2021 0.017 0.052 0.086 0.094 0.101 0.261 0.374 0.307

2022 0.016 0.049 0.083 0.090 0.098 0.247 0.367 0.300

2023 0.016 0.047 0.079 0.087 0.095 0.232 0.359 0.293

2024 0.016 0.045 0.075 0.083 0.092 0.218 0.352 0.286

2025 0.016 0.043 0.071 0.080 0.088 0.203 0.344 0.279

2026 0.015 0.042 0.069 0.078 0.086 0.196 0.337 0.274

2027 0.015 0.041 0.068 0.076 0.084 0.189 0.330 0.269

2028 0.015 0.041 0.066 0.074 0.081 0.182 0.324 0.264

2029 0.015 0.040 0.065 0.072 0.079 0.175 0.317 0.259

2030 0.015 0.039 0.063 0.070 0.077 0.167 0.310 0.254

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2016 0.014 0.032 0.040 0.068 0.096

2017 0.014 0.033 0.040 0.068 0.097

2018 0.014 0.033 0.041 0.069 0.098

2019 0.014 0.033 0.041 0.069 0.099

2020 0.014 0.034 0.041 0.070 0.100

2021 0.013 0.033 0.041 0.069 0.099

2022 0.013 0.032 0.040 0.068 0.097

2023 0.013 0.031 0.040 0.068 0.096

2024 0.012 0.030 0.039 0.067 0.095

2025 0.012 0.028 0.039 0.066 0.093

2026 0.011 0.028 0.038 0.065 0.092

2027 0.011 0.027 0.037 0.064 0.090

2028 0.011 0.026 0.037 0.063 0.089

2029 0.011 0.026 0.036 0.062 0.087

2030 0.010 0.025 0.036 0.061 0.086

2016 0.065 0.042 0.047 0.084 0.180 0.311 0.486 1.074

Page 37: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 37 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2017 0.033 0.042 0.047 0.085 0.180 0.311 0.486 1.074

2018 0.033 0.043 0.048 0.085 0.180 0.311 0.486 1.075

2019 0.033 0.043 0.048 0.085 0.180 0.310 0.485 1.075

2020 0.023 0.043 0.049 0.086 0.180 0.310 0.485 1.076

2021 0.023 0.042 0.048 0.084 0.176 0.305 0.473 1.041

2022 0.022 0.042 0.047 0.083 0.171 0.300 0.461 1.006

2023 0.022 0.041 0.046 0.082 0.167 0.295 0.449 0.971

2024 0.021 0.040 0.045 0.080 0.163 0.290 0.437 0.936

2025 0.021 0.039 0.044 0.079 0.158 0.285 0.424 0.902

2026 0.021 0.039 0.043 0.078 0.156 0.281 0.419 0.889

2027 0.021 0.038 0.042 0.077 0.153 0.278 0.413 0.877

2028 0.020 0.038 0.041 0.076 0.150 0.274 0.407 0.864

2029 0.020 0.037 0.041 0.075 0.148 0.271 0.402 0.852

2030 0.020 0.037 0.040 0.074 0.145 0.267 0.396 0.839

Page 38: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 38 / 56

TABEL V: Emissiekentallen stilliggende schepen in havens, (kg NOx/uur)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.4 1.0 1.7 2.8 7.8 12.6 17.1 39.1

2015 0.5 1.0 1.7 2.8 7.8 12.6 17.0 38.8

2016 0.5 1.0 1.7 2.8 7.8 12.5 16.9 38.5

2017 0.5 1.0 1.8 2.8 7.8 12.4 16.8 38.2

2018 0.5 1.0 1.8 2.8 7.7 12.3 16.7 37.9

2019 0.5 1.0 1.8 2.9 7.7 12.3 16.6 37.6

2020 0.5 1.1 1.8 2.9 7.7 12.2 16.6 37.3

2021 0.5 1.0 1.8 2.8 7.4 11.8 16.1 36.0

2022 0.5 1.0 1.7 2.7 7.1 11.3 15.6 34.8

2023 0.5 1.0 1.6 2.6 6.7 10.9 15.1 33.5

2024 0.5 0.9 1.6 2.4 6.4 10.4 14.6 32.3

2025 0.5 0.9 1.5 2.3 6.1 10.0 14.1 31.0

2026 0.5 0.9 1.5 2.3 5.8 9.6 13.6 30.0

2027 0.5 0.8 1.4 2.2 5.6 9.2 13.2 28.9

2028 0.4 0.8 1.3 2.1 5.3 8.9 12.8 27.8

2029 0.4 0.8 1.3 2.0 5.1 8.5 12.3 26.7

2030 0.4 0.7 1.2 1.9 4.8 8.1 11.9 25.7

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.1 0.5 0.6 0.8 2.5 4.4 9.7 15.9

2015 0.1 0.5 0.6 0.8 2.5 4.4 9.7 15.9

2016 0.1 0.5 0.6 0.8 2.5 4.4 9.7 15.9

2017 0.1 0.5 0.5 0.8 2.5 4.4 9.6 15.9

2018 0.1 0.5 0.5 0.8 2.5 4.4 9.6 15.9

2019 0.1 0.5 0.5 0.8 2.5 4.3 9.6 15.9

2020 0.1 0.5 0.5 0.8 2.5 4.3 9.6 15.9

2021 0.1 0.5 0.5 0.8 2.5 4.2 9.2 15.3

2022 0.1 0.5 0.5 0.8 2.4 4.0 8.9 14.7

2023 0.1 0.4 0.5 0.8 2.3 3.8 8.5 14.1

2024 0.1 0.4 0.5 0.7 2.2 3.7 8.2 13.5

2025 0.1 0.4 0.4 0.7 2.1 3.5 7.8 12.9

2026 0.1 0.4 0.4 0.7 2.1 3.3 7.5 12.3

2027 0.1 0.4 0.4 0.7 2.0 3.2 7.2 11.8

2028 0.1 0.4 0.4 0.6 1.9 3.0 6.9 11.3

2029 0.1 0.3 0.4 0.6 1.8 2.9 6.5 10.7

2030 0.1 0.3 0.3 0.6 1.7 2.8 6.2 10.2

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2014 0.5 0.8 1.3 1.9 4.6 11.3 16.1 31.4

2015 0.5 0.8 1.3 2.0 4.6 11.3 16.2 31.0

Page 39: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 39 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2016 0.5 0.8 1.3 2.0 4.7 11.4 16.4 30.6

2017 0.5 0.8 1.3 2.0 4.8 11.5 16.5 30.1

2018 0.5 0.8 1.3 2.1 4.8 11.6 16.7 29.7

2019 0.5 0.8 1.3 2.1 4.9 11.7 16.8 29.3

2020 0.5 0.8 1.3 2.1 4.9 11.7 17.0 28.8

2021 0.5 0.8 1.3 2.0 4.8 11.3 16.4 27.4

2022 0.5 0.7 1.3 2.0 4.7 10.8 15.7 26.0

2023 0.5 0.7 1.2 1.9 4.5 10.4 15.1 24.6

2024 0.5 0.7 1.2 1.8 4.4 9.9 14.5 23.2

2025 0.5 0.7 1.2 1.8 4.2 9.5 13.8 21.8

2026 0.5 0.7 1.1 1.7 4.1 9.1 13.2 20.7

2027 0.4 0.6 1.1 1.6 3.9 8.6 12.7 19.6

2028 0.4 0.6 1.1 1.6 3.8 8.2 12.1 18.5

2029 0.4 0.6 1.0 1.5 3.6 7.8 11.5 17.4

2030 0.4 0.6 1.0 1.4 3.5 7.4 10.9 16.3

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.3 4.0 7.8 9.1 10.5 81.4 87.9 146.7

2015 0.3 3.9 7.5 9.1 10.7 78.4 88.6 145.4

2016 0.3 3.8 7.3 9.1 10.9 75.4 89.3 144.0

2017 0.3 3.7 7.1 9.1 11.1 72.5 90.0 142.6

2018 0.3 3.6 6.8 9.1 11.3 69.5 90.7 141.3

2019 0.3 3.5 6.6 9.1 11.5 66.5 91.4 139.9

2020 0.3 3.4 6.4 9.0 11.7 63.5 92.1 138.5

2021 0.3 3.1 5.9 8.6 11.3 59.1 87.8 129.7

2022 0.3 2.9 5.5 8.2 11.0 54.6 83.5 120.9

2023 0.3 2.7 5.1 7.8 10.6 50.1 79.2 112.1

2024 0.3 2.5 4.7 7.4 10.2 45.7 74.9 103.3

2025 0.3 2.3 4.3 7.0 9.8 41.2 70.5 94.5

2026 0.3 2.1 4.0 6.7 9.4 38.5 67.4 89.3

2027 0.3 2.0 3.7 6.4 9.0 35.7 64.2 84.1

2028 0.3 1.9 3.4 6.0 8.6 33.0 61.0 79.0

2029 0.3 1.7 3.2 5.7 8.2 30.2 57.8 73.8

2030 0.3 1.6 2.9 5.3 7.8 27.5 54.7 68.6

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 1.4 2.9 4.5 8.5 12.8

2015 1.3 2.7 4.4 8.5 13.2

2016 1.3 2.5 4.3 8.6 13.7

2017 1.2 2.4 4.2 8.6 14.1

2018 1.1 2.2 4.2 8.7 14.5

Page 40: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 40 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2019 1.0 2.0 4.1 8.7 14.9

2020 1.0 1.8 4.0 8.8 15.4

2021 0.9 1.8 4.0 8.6 15.0

2022 0.9 1.7 3.9 8.5 14.7

2023 0.9 1.6 3.8 8.3 14.3

2024 0.8 1.6 3.8 8.2 14.0

2025 0.8 1.5 3.7 8.0 13.7

2026 0.8 1.4 3.6 7.8 13.2

2027 0.7 1.3 3.5 7.6 12.7

2028 0.7 1.2 3.3 7.3 12.2

2029 0.6 1.1 3.2 7.1 11.7

2030 0.6 1.0 3.0 6.9 11.2

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 0.4 1.8 2.6 5.0 15.9 33.4 77.6 153.9

2015 0.4 1.9 2.7 5.2 16.0 33.5 76.2 146.9

2016 0.4 1.9 2.8 5.4 16.2 33.6 74.8 140.0

2017 0.4 2.0 2.9 5.6 16.3 33.7 73.4 133.1

2018 0.4 2.1 3.0 5.7 16.4 33.8 72.1 126.1

2019 0.4 2.1 3.1 5.9 16.5 33.9 70.7 119.2

2020 0.4 2.2 3.2 6.1 16.6 34.1 69.3 112.3

2021 0.4 2.1 3.0 5.8 15.6 32.0 64.4 104.0

2022 0.4 2.0 2.8 5.5 14.6 29.9 59.5 95.6

2023 0.4 1.9 2.7 5.2 13.7 27.8 54.6 87.3

2024 0.4 1.8 2.5 4.9 12.7 25.7 49.7 79.0

2025 0.4 1.7 2.3 4.6 11.7 23.7 44.8 70.6

2026 0.4 1.6 2.2 4.4 11.1 22.4 42.2 66.1

2027 0.3 1.5 2.1 4.2 10.5 21.2 39.5 61.6

2028 0.3 1.5 2.0 4.0 9.9 19.9 36.9 57.1

2029 0.3 1.4 1.9 3.8 9.3 18.7 34.2 52.6

2030 0.3 1.3 1.8 3.6 8.7 17.5 31.6 48.1

Page 41: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 41 / 56

TABEL VI Emissiekentallen stilliggende schepen in havens, (kg PM10/uur)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.01 0.02 0.04 0.06 0.18 0.37 0.59 1.32

2015 0.01 0.02 0.04 0.06 0.18 0.36 0.59 1.31

2016 0.01 0.02 0.04 0.06 0.18 0.36 0.59 1.30

2017 0.01 0.02 0.04 0.06 0.18 0.36 0.58 1.28

2018 0.02 0.02 0.04 0.06 0.18 0.36 0.58 1.27

2019 0.02 0.02 0.04 0.06 0.18 0.35 0.58 1.26

2020 0.02 0.02 0.04 0.06 0.18 0.35 0.58 1.25

2021 0.02 0.02 0.04 0.06 0.18 0.35 0.57 1.25

2022 0.02 0.02 0.04 0.06 0.18 0.35 0.57 1.24

2023 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.35 0.57 1.24

2024 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.35 0.57 1.23

2025 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.35 0.57 1.23

2026 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.35 0.56 1.21

2027 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.35 0.56 1.20

2028 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.34 0.55 1.19

2029 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.34 0.55 1.18

2030 0.02 0.03 0.04 0.07 0.18 0.34 0.54 1.16

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2015 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2016 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2017 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2018 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2019 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2020 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2021 0.00 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.17 0.32

2022 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2023 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2024 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2025 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.33

2026 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2027 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2028 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2029 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

2030 0.00 0.01 0.01 0.02 0.05 0.08 0.17 0.32

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2014 0.01 0.01 0.02 0.03 0.08 0.21 0.31 0.66

2015 0.01 0.01 0.02 0.04 0.08 0.21 0.32 0.65

Page 42: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 42 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2016 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.32 0.65

2017 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.32 0.64

2018 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.32 0.63

2019 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.33 0.62

2020 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.33 0.61

2021 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.33 0.61

2022 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.34 0.61

2023 0.01 0.01 0.02 0.04 0.09 0.22 0.34 0.60

2024 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.22 0.34 0.60

2025 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.22 0.34 0.60

2026 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.22 0.34 0.59

2027 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.22 0.34 0.59

2028 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.22 0.34 0.58

2029 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.22 0.34 0.58

2030 0.01 0.01 0.02 0.04 0.10 0.21 0.34 0.57

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.01 0.09 0.18 0.22 0.25 1.79 1.77 2.97

2015 0.01 0.09 0.18 0.22 0.25 1.73 1.78 2.95

2016 0.01 0.09 0.17 0.21 0.26 1.66 1.80 2.92

2017 0.01 0.09 0.17 0.21 0.26 1.60 1.81 2.89

2018 0.01 0.08 0.16 0.21 0.27 1.53 1.83 2.87

2019 0.01 0.08 0.16 0.21 0.27 1.47 1.84 2.84

2020 0.01 0.08 0.15 0.21 0.28 1.40 1.86 2.81

2021 0.01 0.08 0.15 0.22 0.29 1.37 1.88 2.78

2022 0.01 0.08 0.15 0.22 0.29 1.34 1.90 2.74

2023 0.01 0.08 0.14 0.22 0.30 1.31 1.92 2.71

2024 0.01 0.07 0.14 0.23 0.31 1.28 1.93 2.67

2025 0.01 0.07 0.14 0.23 0.32 1.25 1.95 2.64

2026 0.01 0.07 0.14 0.23 0.32 1.22 1.97 2.62

2027 0.01 0.07 0.13 0.23 0.33 1.19 1.98 2.60

2028 0.01 0.07 0.13 0.23 0.33 1.16 1.99 2.58

2029 0.01 0.07 0.13 0.23 0.33 1.14 2.00 2.56

2030 0.01 0.07 0.12 0.23 0.34 1.11 2.01 2.54

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 0.03 0.06 0.08 0.15 0.22

2015 0.03 0.06 0.08 0.15 0.23

2016 0.03 0.06 0.08 0.15 0.24

2017 0.03 0.05 0.08 0.15 0.25

2018 0.03 0.05 0.08 0.15 0.26

Page 43: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 43 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2019 0.02 0.05 0.07 0.16 0.27

2020 0.02 0.04 0.07 0.16 0.28

2021 0.02 0.04 0.07 0.16 0.28

2022 0.02 0.04 0.07 0.16 0.27

2023 0.02 0.04 0.07 0.15 0.27

2024 0.02 0.04 0.07 0.15 0.27

2025 0.02 0.04 0.07 0.15 0.26

2026 0.02 0.03 0.07 0.15 0.26

2027 0.02 0.03 0.07 0.15 0.25

2028 0.02 0.03 0.07 0.15 0.25

2029 0.02 0.03 0.07 0.14 0.24

2030 0.02 0.03 0.06 0.14 0.24

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 0.01 0.03 0.05 0.09 0.32 0.59 2.02 3.30

2015 0.01 0.03 0.05 0.09 0.33 0.59 1.99 3.15

2016 0.01 0.04 0.05 0.09 0.33 0.59 1.95 3.00

2017 0.01 0.04 0.05 0.10 0.33 0.59 1.92 2.85

2018 0.01 0.04 0.05 0.10 0.33 0.59 1.88 2.70

2019 0.01 0.04 0.05 0.10 0.33 0.60 1.85 2.56

2020 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.60 1.81 2.41

2021 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.60 1.78 2.36

2022 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.60 1.76 2.31

2023 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.60 1.73 2.26

2024 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.59 1.70 2.21

2025 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.59 1.67 2.17

2026 0.01 0.04 0.06 0.11 0.34 0.59 1.65 2.12

2027 0.01 0.04 0.06 0.12 0.34 0.59 1.63 2.08

2028 0.01 0.05 0.06 0.12 0.34 0.58 1.60 2.03

2029 0.01 0.05 0.06 0.12 0.33 0.58 1.58 1.99

2030 0.01 0.05 0.06 0.12 0.33 0.58 1.56 1.94

Page 44: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 44 / 56

TABEL VII Warmte-output van schepen varend op NCP, (MW)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.37 0.69 1.30 1.84 2.68 3.49 4.26 6.29

2015 0.37 0.69 1.30 1.84 2.67 3.48 4.24 6.27

2016 0.37 0.69 1.30 1.83 2.66 3.46 4.22 6.24

2017 0.37 0.69 1.30 1.83 2.65 3.45 4.21 6.21

2018 0.37 0.69 1.30 1.82 2.64 3.43 4.19 6.19

2019 0.37 0.69 1.29 1.82 2.63 3.42 4.17 6.16

2020 0.37 0.69 1.29 1.81 2.62 3.41 4.15 6.14

2021 0.37 0.68 1.28 1.79 2.59 3.37 4.11 6.07

2022 0.36 0.68 1.28 1.78 2.56 3.33 4.07 6.01

2023 0.36 0.67 1.27 1.76 2.53 3.29 4.02 5.94

2024 0.36 0.67 1.26 1.74 2.50 3.26 3.98 5.88

2025 0.36 0.67 1.25 1.72 2.48 3.22 3.94 5.81

2026 0.36 0.66 1.24 1.71 2.45 3.18 3.89 5.75

2027 0.36 0.66 1.23 1.69 2.42 3.14 3.85 5.68

2028 0.35 0.66 1.23 1.67 2.39 3.11 3.81 5.62

2029 0.35 0.65 1.22 1.65 2.37 3.07 3.77 5.55

2030 0.35 0.65 1.21 1.64 2.34 3.03 3.72 5.49

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.36 0.81 1.13 1.36 2.43 3.16 3.82 3.93

2015 0.36 0.81 1.13 1.36 2.42 3.15 3.81 3.92

2016 0.36 0.81 1.13 1.36 2.41 3.14 3.79 3.91

2017 0.36 0.81 1.13 1.36 2.41 3.12 3.78 3.89

2018 0.36 0.81 1.13 1.36 2.40 3.11 3.76 3.88

2019 0.36 0.81 1.14 1.36 2.39 3.10 3.75 3.87

2020 0.36 0.81 1.14 1.36 2.38 3.09 3.74 3.85

2021 0.36 0.80 1.13 1.35 2.36 3.06 3.70 3.82

2022 0.36 0.80 1.12 1.33 2.34 3.03 3.67 3.78

2023 0.36 0.79 1.12 1.32 2.32 3.00 3.63 3.74

2024 0.35 0.79 1.11 1.31 2.29 2.97 3.60 3.71

2025 0.35 0.78 1.10 1.30 2.27 2.94 3.56 3.67

2026 0.35 0.78 1.10 1.29 2.25 2.92 3.53 3.64

2027 0.35 0.78 1.09 1.29 2.23 2.89 3.49 3.61

2028 0.35 0.77 1.09 1.28 2.20 2.86 3.46 3.57

2029 0.35 0.77 1.08 1.28 2.18 2.84 3.42 3.54

2030 0.34 0.77 1.08 1.27 2.16 2.81 3.39 3.51

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2014 0.30 0.62 1.08 2.03 4.02 6.50 8.36 11.57

2015 0.30 0.62 1.08 2.03 4.00 6.48 8.33 11.50

Page 45: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 45 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2016 0.30 0.62 1.08 2.03 3.99 6.46 8.31 11.43

2017 0.30 0.62 1.08 2.02 3.98 6.45 8.28 11.36

2018 0.30 0.62 1.08 2.02 3.97 6.43 8.26 11.29

2019 0.30 0.62 1.08 2.02 3.95 6.41 8.24 11.22

2020 0.30 0.62 1.08 2.02 3.94 6.39 8.21 11.15

2021 0.30 0.62 1.08 2.01 3.90 6.33 8.14 11.05

2022 0.30 0.62 1.07 2.00 3.86 6.27 8.06 10.94

2023 0.30 0.61 1.07 1.99 3.82 6.21 7.98 10.83

2024 0.29 0.61 1.06 1.98 3.79 6.15 7.90 10.72

2025 0.29 0.61 1.06 1.97 3.75 6.09 7.83 10.61

2026 0.29 0.60 1.05 1.96 3.71 6.02 7.75 10.51

2027 0.29 0.60 1.05 1.95 3.66 5.96 7.67 10.41

2028 0.29 0.60 1.04 1.94 3.62 5.89 7.60 10.31

2029 0.29 0.59 1.04 1.93 3.58 5.83 7.52 10.20

2030 0.29 0.59 1.03 1.92 3.54 5.77 7.44 10.10

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.13 0.69 1.24 2.25 4.68 7.02 12.44 17.65

2015 0.13 0.68 1.24 2.25 4.68 7.02 12.44 17.65

2016 0.13 0.68 1.23 2.25 4.68 7.02 12.44 17.65

2017 0.13 0.68 1.23 2.24 4.68 7.02 12.44 17.65

2018 0.13 0.68 1.23 2.24 4.68 7.02 12.44 17.65

2019 0.13 0.68 1.23 2.24 4.68 7.01 12.44 17.65

2020 0.13 0.68 1.23 2.24 4.68 7.01 12.44 17.65

2021 0.13 0.67 1.22 2.22 4.63 6.90 12.36 17.54

2022 0.13 0.67 1.20 2.21 4.59 6.79 12.28 17.42

2023 0.13 0.66 1.18 2.19 4.54 6.67 12.20 17.31

2024 0.13 0.65 1.16 2.17 4.50 6.56 12.12 17.20

2025 0.13 0.64 1.15 2.15 4.45 6.44 12.04 17.09

2026 0.13 0.63 1.14 2.14 4.42 6.39 11.97 17.01

2027 0.13 0.63 1.13 2.13 4.39 6.33 11.90 16.93

2028 0.13 0.63 1.12 2.12 4.35 6.27 11.82 16.85

2029 0.13 0.62 1.12 2.11 4.32 6.22 11.75 16.77

2030 0.12 0.62 1.11 2.11 4.29 6.16 11.67 16.69

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 0.45 0.83 1.00 2.39 4.40

2015 0.45 0.84 1.00 2.40 4.41

2016 0.45 0.85 1.01 2.40 4.41

2017 0.46 0.85 1.01 2.40 4.42

2018 0.46 0.86 1.01 2.41 4.43

Page 46: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 46 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2019 0.46 0.87 1.02 2.41 4.43

2020 0.46 0.87 1.02 2.41 4.44

2021 0.46 0.86 1.01 2.40 4.42

2022 0.45 0.85 1.01 2.39 4.40

2023 0.45 0.84 1.00 2.38 4.38

2024 0.44 0.82 1.00 2.37 4.36

2025 0.44 0.81 0.99 2.36 4.34

2026 0.44 0.80 0.99 2.34 4.32

2027 0.43 0.79 0.98 2.33 4.29

2028 0.43 0.79 0.97 2.31 4.26

2029 0.42 0.78 0.97 2.30 4.23

2030 0.42 0.77 0.96 2.28 4.20

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 0.34 0.96 1.24 1.69 3.13 4.32 5.16 8.71

2015 0.34 0.96 1.24 1.70 3.14 4.33 5.17 8.71

2016 0.35 0.96 1.24 1.70 3.14 4.33 5.17 8.72

2017 0.35 0.96 1.25 1.71 3.14 4.34 5.18 8.72

2018 0.35 0.96 1.25 1.71 3.14 4.34 5.18 8.73

2019 0.35 0.97 1.25 1.72 3.14 4.35 5.18 8.73

2020 0.35 0.97 1.25 1.72 3.14 4.36 5.19 8.73

2021 0.34 0.96 1.25 1.71 3.12 4.33 5.17 8.72

2022 0.34 0.96 1.24 1.70 3.10 4.30 5.16 8.70

2023 0.34 0.95 1.23 1.68 3.08 4.27 5.15 8.68

2024 0.34 0.94 1.22 1.67 3.05 4.25 5.13 8.66

2025 0.34 0.94 1.21 1.66 3.03 4.22 5.12 8.64

2026 0.34 0.94 1.21 1.65 3.02 4.20 5.12 8.64

2027 0.33 0.93 1.20 1.64 3.00 4.18 5.11 8.64

2028 0.33 0.93 1.20 1.64 2.99 4.16 5.11 8.63

2029 0.33 0.92 1.19 1.63 2.98 4.14 5.11 8.63

2030 0.33 0.92 1.19 1.62 2.96 4.13 5.11 8.63

Page 47: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 47 / 56

TABEL VIII: Warmte-output van schepen varend in havengebieden, (MW)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.31 0.77 1.34 1.70 2.33 3.06 3.33 3.83

2015 0.31 0.77 1.34 1.69 2.32 3.05 3.32 3.81

2016 0.31 0.77 1.34 1.69 2.31 3.04 3.30 3.79

2017 0.31 0.77 1.34 1.68 2.30 3.02 3.29 3.78

2018 0.31 0.77 1.34 1.68 2.29 3.01 3.28 3.76

2019 0.31 0.77 1.34 1.67 2.28 3.00 3.26 3.74

2020 0.31 0.77 1.33 1.67 2.27 2.98 3.25 3.73

2021 0.31 0.76 1.33 1.65 2.25 2.95 3.22 3.69

2022 0.31 0.76 1.32 1.63 2.22 2.92 3.18 3.65

2023 0.31 0.75 1.31 1.62 2.20 2.89 3.15 3.61

2024 0.30 0.75 1.30 1.60 2.17 2.85 3.11 3.57

2025 0.30 0.74 1.29 1.59 2.15 2.82 3.08 3.53

2026 0.30 0.74 1.28 1.57 2.13 2.79 3.05 3.49

2027 0.30 0.74 1.27 1.55 2.10 2.75 3.01 3.45

2028 0.30 0.73 1.26 1.54 2.08 2.72 2.98 3.41

2029 0.30 0.73 1.26 1.52 2.05 2.69 2.94 3.37

2030 0.29 0.72 1.25 1.51 2.03 2.65 2.91 3.33

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.39 0.79 1.01 1.33 2.13 2.29 2.79 3.18

2015 0.39 0.79 1.01 1.33 2.12 2.28 2.78 3.17

2016 0.39 0.79 1.01 1.33 2.12 2.27 2.77 3.16

2017 0.39 0.79 1.01 1.33 2.11 2.26 2.76 3.15

2018 0.39 0.79 1.01 1.33 2.10 2.25 2.75 3.14

2019 0.39 0.79 1.01 1.33 2.10 2.24 2.74 3.13

2020 0.39 0.79 1.01 1.33 2.09 2.24 2.73 3.12

2021 0.39 0.79 1.00 1.32 2.07 2.21 2.70 3.09

2022 0.39 0.78 1.00 1.31 2.05 2.19 2.68 3.06

2023 0.39 0.78 0.99 1.30 2.03 2.17 2.65 3.03

2024 0.39 0.77 0.98 1.30 2.01 2.15 2.63 3.00

2025 0.38 0.77 0.97 1.29 1.99 2.13 2.60 2.97

2026 0.38 0.76 0.97 1.28 1.97 2.11 2.58 2.95

2027 0.38 0.76 0.97 1.28 1.95 2.09 2.55 2.92

2028 0.38 0.76 0.96 1.27 1.93 2.07 2.53 2.89

2029 0.38 0.75 0.96 1.27 1.91 2.05 2.50 2.86

2030 0.38 0.75 0.95 1.26 1.89 2.03 2.48 2.84

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2014 0.31 0.63 1.10 1.98 3.42 5.33 7.35 9.45

2015 0.31 0.63 1.10 1.98 3.41 5.32 7.33 9.38

Page 48: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 48 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2016 0.32 0.63 1.10 1.98 3.40 5.31 7.30 9.31

2017 0.32 0.63 1.10 1.98 3.39 5.30 7.28 9.25

2018 0.32 0.63 1.10 1.98 3.38 5.28 7.26 9.18

2019 0.32 0.63 1.10 1.98 3.37 5.27 7.24 9.11

2020 0.32 0.63 1.10 1.98 3.36 5.26 7.22 9.05

2021 0.31 0.63 1.09 1.97 3.32 5.21 7.15 8.97

2022 0.31 0.63 1.09 1.96 3.29 5.16 7.08 8.89

2023 0.31 0.62 1.08 1.95 3.26 5.11 7.01 8.81

2024 0.31 0.62 1.08 1.94 3.22 5.06 6.94 8.73

2025 0.31 0.62 1.07 1.93 3.19 5.01 6.87 8.65

2026 0.31 0.61 1.06 1.92 3.15 4.95 6.80 8.56

2027 0.31 0.61 1.06 1.91 3.12 4.90 6.73 8.48

2028 0.30 0.61 1.05 1.90 3.08 4.85 6.66 8.40

2029 0.30 0.60 1.05 1.89 3.04 4.80 6.59 8.32

2030 0.30 0.60 1.04 1.88 3.01 4.74 6.52 8.24

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.61 1.20 1.78 1.85 1.91 5.94 7.59 7.85

2015 0.61 1.20 1.78 1.85 1.91 5.94 7.59 7.84

2016 0.61 1.20 1.78 1.85 1.91 5.94 7.59 7.84

2017 0.61 1.20 1.78 1.85 1.91 5.94 7.59 7.84

2018 0.61 1.20 1.78 1.84 1.91 5.93 7.59 7.84

2019 0.61 1.20 1.78 1.84 1.91 5.93 7.59 7.84

2020 0.61 1.20 1.78 1.84 1.91 5.93 7.59 7.84

2021 0.61 1.18 1.75 1.82 1.89 5.84 7.54 7.79

2022 0.60 1.17 1.73 1.80 1.87 5.74 7.49 7.74

2023 0.60 1.15 1.70 1.78 1.85 5.64 7.44 7.69

2024 0.59 1.14 1.68 1.76 1.83 5.55 7.39 7.63

2025 0.59 1.12 1.65 1.73 1.81 5.45 7.34 7.58

2026 0.59 1.11 1.64 1.72 1.80 5.40 7.30 7.54

2027 0.58 1.11 1.63 1.71 1.79 5.35 7.25 7.50

2028 0.58 1.10 1.62 1.70 1.77 5.31 7.20 7.47

2029 0.57 1.09 1.61 1.68 1.76 5.26 7.16 7.43

2030 0.57 1.08 1.60 1.67 1.74 5.21 7.11 7.39

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 0.31 0.68 0.73 1.59 3.05

2015 0.32 0.68 0.74 1.60 3.05

2016 0.32 0.69 0.74 1.60 3.06

2017 0.32 0.69 0.74 1.60 3.06

2018 0.32 0.70 0.74 1.60 3.07

Page 49: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 49 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2019 0.32 0.70 0.74 1.60 3.07

2020 0.32 0.71 0.75 1.61 3.08

2021 0.32 0.70 0.74 1.60 3.06

2022 0.32 0.69 0.74 1.59 3.05

2023 0.31 0.68 0.73 1.59 3.04

2024 0.31 0.67 0.73 1.58 3.02

2025 0.31 0.66 0.73 1.57 3.01

2026 0.30 0.65 0.72 1.56 2.99

2027 0.30 0.65 0.72 1.55 2.97

2028 0.30 0.64 0.71 1.54 2.95

2029 0.30 0.63 0.71 1.53 2.93

2030 0.29 0.63 0.70 1.52 2.91

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 0.50 0.91 1.04 1.43 3.50 4.52 5.93 6.62

2015 0.50 0.92 1.05 1.44 3.50 4.53 5.93 6.62

2016 0.50 0.92 1.05 1.44 3.50 4.53 5.93 6.63

2017 0.50 0.92 1.05 1.45 3.50 4.53 5.93 6.63

2018 0.50 0.92 1.06 1.45 3.51 4.53 5.93 6.63

2019 0.50 0.92 1.06 1.46 3.51 4.53 5.94 6.64

2020 0.51 0.92 1.07 1.46 3.51 4.54 5.94 6.64

2021 0.50 0.92 1.06 1.45 3.48 4.51 5.94 6.63

2022 0.50 0.91 1.05 1.44 3.46 4.48 5.95 6.61

2023 0.50 0.91 1.04 1.43 3.43 4.46 5.95 6.60

2024 0.49 0.90 1.04 1.43 3.40 4.43 5.96 6.58

2025 0.49 0.90 1.03 1.42 3.37 4.40 5.96 6.57

2026 0.49 0.89 1.02 1.41 3.36 4.39 5.97 6.57

2027 0.49 0.89 1.02 1.40 3.34 4.37 5.97 6.57

2028 0.48 0.89 1.01 1.40 3.32 4.35 5.98 6.56

2029 0.48 0.88 1.01 1.39 3.31 4.33 5.98 6.56

2030 0.48 0.88 1.00 1.39 3.29 4.31 5.99 6.56

Page 50: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 50 / 56

TABEL IX: Warmte-output van stilliggende schepen in havengebieden, (MW)

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

Hoofdgroep 1: Tankers

2014 0.05 0.11 0.18 0.30 0.94 2.18 3.87 8.41

2015 0.05 0.11 0.18 0.31 0.94 2.17 3.86 8.36

2016 0.05 0.11 0.18 0.31 0.94 2.17 3.85 8.30

2017 0.05 0.11 0.19 0.31 0.94 2.16 3.83 8.25

2018 0.05 0.12 0.19 0.31 0.94 2.15 3.82 8.19

2019 0.05 0.12 0.19 0.32 0.94 2.14 3.81 8.14

2020 0.06 0.12 0.19 0.32 0.94 2.13 3.80 8.09

2021 0.06 0.12 0.20 0.32 0.94 2.12 3.78 8.04

2022 0.06 0.12 0.20 0.32 0.94 2.12 3.76 8.00

2023 0.06 0.13 0.20 0.33 0.94 2.11 3.75 7.95

2024 0.06 0.13 0.20 0.33 0.94 2.11 3.73 7.90

2025 0.07 0.13 0.21 0.33 0.95 2.10 3.72 7.86

2026 0.07 0.13 0.21 0.34 0.95 2.10 3.70 7.81

2027 0.07 0.13 0.21 0.34 0.95 2.09 3.69 7.77

2028 0.07 0.13 0.21 0.34 0.95 2.08 3.68 7.72

2029 0.07 0.13 0.21 0.34 0.95 2.07 3.67 7.68

2030 0.07 0.13 0.22 0.34 0.95 2.07 3.65 7.64

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

2014 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.88

2015 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.88

2016 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.88

2017 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.88

2018 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2019 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2020 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2021 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2022 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2023 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2024 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2025 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.30 0.65 0.89

2026 0.01 0.02 0.03 0.05 0.17 0.29 0.65 0.88

2027 0.01 0.02 0.03 0.05 0.18 0.29 0.65 0.88

2028 0.01 0.02 0.03 0.05 0.18 0.29 0.65 0.88

2029 0.01 0.02 0.03 0.05 0.18 0.29 0.65 0.88

2030 0.01 0.02 0.03 0.05 0.18 0.29 0.65 0.88

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

2014 0.02 0.05 0.08 0.14 0.32 0.82 1.35 2.87

2015 0.02 0.05 0.08 0.14 0.32 0.82 1.37 2.84

Page 51: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 51 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2016 0.02 0.05 0.08 0.14 0.33 0.83 1.38 2.81

2017 0.02 0.05 0.08 0.14 0.33 0.83 1.40 2.77

2018 0.02 0.05 0.08 0.14 0.34 0.84 1.41 2.74

2019 0.02 0.05 0.08 0.15 0.34 0.84 1.43 2.71

2020 0.02 0.05 0.08 0.15 0.34 0.85 1.45 2.68

2021 0.02 0.05 0.08 0.15 0.35 0.85 1.45 2.66

2022 0.02 0.05 0.08 0.15 0.35 0.85 1.46 2.63

2023 0.03 0.05 0.08 0.15 0.36 0.85 1.47 2.61

2024 0.03 0.05 0.08 0.15 0.36 0.85 1.48 2.58

2025 0.03 0.05 0.09 0.16 0.37 0.85 1.48 2.56

2026 0.03 0.05 0.09 0.16 0.37 0.85 1.49 2.55

2027 0.03 0.05 0.09 0.16 0.37 0.85 1.49 2.53

2028 0.03 0.05 0.09 0.16 0.38 0.85 1.49 2.51

2029 0.03 0.05 0.09 0.16 0.38 0.84 1.50 2.50

2030 0.03 0.05 0.09 0.16 0.38 0.84 1.50 2.48

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

2014 0.02 0.24 0.45 0.59 0.73 4.45 7.54 12.84

2015 0.02 0.23 0.44 0.60 0.75 4.30 7.62 12.76

2016 0.02 0.23 0.43 0.60 0.77 4.15 7.71 12.67

2017 0.02 0.22 0.42 0.60 0.78 3.99 7.79 12.59

2018 0.02 0.21 0.40 0.60 0.80 3.84 7.88 12.51

2019 0.03 0.21 0.39 0.60 0.82 3.69 7.96 12.42

2020 0.03 0.20 0.38 0.60 0.83 3.53 8.04 12.34

2021 0.03 0.20 0.37 0.61 0.86 3.45 8.11 12.15

2022 0.03 0.20 0.36 0.62 0.88 3.36 8.17 11.96

2023 0.03 0.19 0.36 0.63 0.90 3.28 8.23 11.78

2024 0.03 0.19 0.35 0.64 0.92 3.19 8.29 11.59

2025 0.03 0.19 0.34 0.65 0.95 3.11 8.35 11.41

2026 0.03 0.18 0.34 0.65 0.96 3.05 8.43 11.37

2027 0.03 0.18 0.33 0.65 0.97 2.99 8.51 11.32

2028 0.03 0.18 0.32 0.66 0.99 2.92 8.59 11.28

2029 0.03 0.18 0.32 0.66 1.00 2.86 8.67 11.24

2030 0.03 0.17 0.31 0.66 1.01 2.80 8.75 11.20

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

2014 0.07 0.14 0.22 0.40 0.67

2015 0.06 0.13 0.21 0.39 0.69

2016 0.06 0.12 0.21 0.39 0.70

2017 0.05 0.11 0.20 0.39 0.71

2018 0.05 0.10 0.20 0.39 0.73

Page 52: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 52 / 56

Scheepstype Size

Jaar

1 2 3 4 5 6 7 8

2019 0.05 0.09 0.19 0.39 0.74

2020 0.04 0.09 0.19 0.39 0.76

2021 0.04 0.08 0.19 0.39 0.75

2022 0.04 0.08 0.19 0.39 0.75

2023 0.04 0.08 0.19 0.39 0.75

2024 0.04 0.08 0.19 0.39 0.75

2025 0.04 0.08 0.19 0.39 0.75

2026 0.04 0.07 0.19 0.40 0.75

2027 0.04 0.07 0.19 0.40 0.75

2028 0.04 0.07 0.19 0.40 0.75

2029 0.03 0.06 0.19 0.41 0.75

2030 0.03 0.06 0.19 0.41 0.75

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

2014 0.02 0.10 0.15 0.30 0.84 2.04 4.27 20.02

2015 0.02 0.10 0.16 0.31 0.85 2.05 4.19 19.12

2016 0.02 0.11 0.16 0.32 0.85 2.05 4.12 18.22

2017 0.02 0.11 0.17 0.33 0.86 2.06 4.04 17.32

2018 0.02 0.12 0.18 0.34 0.86 2.07 3.97 16.42

2019 0.02 0.12 0.18 0.35 0.87 2.08 3.89 15.52

2020 0.02 0.12 0.19 0.36 0.88 2.08 3.82 14.62

2021 0.02 0.13 0.19 0.37 0.88 2.08 3.76 14.34

2022 0.02 0.13 0.19 0.37 0.88 2.08 3.71 14.06

2023 0.02 0.13 0.19 0.38 0.88 2.08 3.65 13.78

2024 0.03 0.13 0.20 0.39 0.88 2.08 3.60 13.50

2025 0.03 0.13 0.20 0.39 0.89 2.08 3.54 13.22

2026 0.03 0.14 0.20 0.40 0.89 2.08 3.51 13.01

2027 0.03 0.14 0.20 0.40 0.89 2.08 3.48 12.79

2028 0.03 0.14 0.20 0.41 0.89 2.08 3.44 12.58

2029 0.03 0.14 0.21 0.41 0.89 2.07 3.41 12.36

2030 0.03 0.15 0.21 0.42 0.89 2.07 3.38 12.15

Page 53: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 53 / 56

TABEL X : Uitworphoogtes, (meter)

Scheepstype Size Geldend voor alle zichtjaren

Stilliggen in havengebieden

Varen in havengebieden

Varen op NCP

Hoofdgroep 1: Tankers

1 3 12 13

2 7 16 16

3 9 18 18

4 13 22 22

5 21 30 30

6 28 37 38

7 34 43 43

8 46 55 54

Hoofdgroep 2: Bulkschepen

1 0 9 9

2 3 13 13

3 5 15 15

4 8 18 17

5 15 25 25

6 21 31 31

7 29 39 39

8 34 44 43

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), Roro

1 4 13 13

2 6 15 16

3 10 19 19

4 15 24 23

5 24 33 33

6 36 45 45

7 45 54 54

8 60 69 69

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen

1 4 14 11

2 9 19 17

3 13 23 23

4 18 28 28

5 23 33 38

6 36 46 46

7 45 55 55

8 53 63 63

Hoofdgroep 5: Koelschepen en vissersschepen

1 10 15 15

2 14 19 18

3 16 21 21

4 20 25 26

5 24 29 29

Hoofdgroep 1: Tankers 1 5 10 10

Page 54: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 54 / 56

Scheepstype Size Geldend voor alle zichtjaren

Stilliggen in havengebieden

Varen in havengebieden

Varen op NCP

2 12 17 17

3 15 20 20

4 20 25 24

5 28 33 33

6 39 44 43

7 50 55 54

8 81 86 86

Page 55: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 55 / 56

TABEL XI: Ophoogfactoren voor manoeuvreren bij aankomst en vertrek

Scheepstype GT-klasse Geldend voor alle zichtjaren

Factor voor NOX [-]

Factor voor PM10 [-]

Afstand (km)

Hoofdgroep 1: Olietankers, overige tankers

100-1599 1 1 1

1600-2999 1 1 1

3000-4999 1 1 1

5000-9999 1 1 1

10000-29999 1,8 1,8 2,2

30000-59999 1,8 1,8 2,2

60000-99999 1,8 1,8 4,6

≥100000 1,8 1,8 7,7

Hoofdgroep 2: Bulkschepen 100-1599 1 1 1

1600-2999 1 1 1

3000-4999 1 1 1

5000-9999 1 1 1

10000-29999 1,8 1,8 2,2

30000-59999 1,8 1,8 2,2

60000-99999 1,8 1,8 4,6

≥100000 1,8 1,8 7,7

Hoofdgroep 3: Container, GDC (stukgoed), RoRo

100-1599 1 1 1

1600-2999 1 1 1

3000-4999 1 1 1

5000-9999 1 1 1

10000-29999 1,8 1,8 2,2

30000-59999 1,8 1,8 2,2

60000-99999 1,8 1,8 4,6

≥100000 1,8 1,8 7,7

Hoofdgroep 4: Passagiersschepen 100-1599 1 1 1

1600-2999 1 1 1

3000-4999 1 1 1

5000-9999 1 1 1

10000-29999 1,8 1,8 2,2

30000-59999 1,8 1,8 2,2

60000-99999 1,8 1,8 4,6

≥100000 1,8 1,8 7,7

Hoofdgroep 5: Koelschepen en Vissersschepen

100-1599 1 1 1

1600-2999 1 1 1

3000-4999 1 1 1

5000-9999 1 1 1

10000-29999 1,8 1,8 2,2

30000-59999 1,8 1,8 2,2

Page 56: Kentallen zeeschepen ten behoeve van emissie- en … · 2019-07-25 · onderscheid (varen op NCP/zee, varen in de haven en stilliggen) is ook gehanteerd in de kentallen van 2013.

TNO-rapport | TNO 2019 R11040 56 / 56

60000-99999 1,8 1,8 4,6

≥100000 1,8 1,8 7,7

Hoofdgroep 6: Sleepboten, werkschepen en overige

100-1599 1 1 1

1600-2999 1 1 1

3000-4999 1 1 1

5000-9999 1 1 1

10000-29999 1,8 1,8 2,2

30000-59999 1,8 1,8 2,2

60000-99999 1,8 1,8 4,6

≥100000 1,8 1,8 7,7