Kankerbarometer Onderzoek n.a.v. kankerwerelddag op 4 februari 2013 28 januari 2013 © 2013 Ipsos....

KankerbarometerOnderzoek n.a.v. kankerwerelddag op 4 februari 2013

28 januari 2013 © 2013 Ipsos. All rights reserved. Contains Ipsos' Confidential and Proprietary information and may not bedisclosed or reproduced without the prior written consent of Ipsos.

2

Inhoud

Executive Summary

Onderzoeksopzet

• Levensstijl• Welke factoren verhogen het risico op kanker?• Welke factoren verminderen het risico op kanker?• Welke factoren verhogen de kans op het overwinnen van kanker?• Welke mythen rond kanker bestaan er?

Key findings

Bijkomende interessante insights

3

Executive summary

4

Key Highlights

•De 3 belangrijkste factoren in de ogen van de publieke opinie zijn tabak roken (96%), zonnebanken (94%) – onbeschermd zonnen (94%) en vervuilde lucht/fijn stof inademen (90%).

•Cannabis roken wordt onderschat (69%)

•Gsm en deodorant gebruik worden overschat (resp. 49% en 30%)

•In Vlaanderen worden de échte risicoverhogende factoren zoals tabak roken, zonnebanken en cannabis roken lager ingeschat

•14% van de zonnebankers ziet zonnebanken niet als risicoverhogende factor

Risicoverhogende factoren voor kanker

•In het algemeen zijn risicoverminderende factoren voor kanker goed gekend

•Zonnebanken vermijden (93%) en blootstelling aan de zon beperken (92%) zijn het best gekend

•21% van de zonnebankers gelooft niet dat zonnebanken vermijden het risico op kanker zal verminderen

Risiscoverminderende factoren voor kanker

5

Key Highlights

•Meer dan 90% meent dat kankerscreenings de kans op het overwinnen van kanker verhogen. Jaarlijkse total body scan laten uitvoeren wordt ten onrechte als positief gezien.

•In alle landsdelen ziet men screening in hoge mate als middel om het overwinnen van kanker te verhogen, in Brussel en Wallonië iets meer

•16-24 jarigen, de lagere sociale klasse en rokers zien het laten uitvoeren van een jaarlijkse total body scan ten onrechte als iets positiefs.

Overwinnen van kanker

•Belgen zijn niet fatalistisch: 92% gelooft dat kanker kan genezen

•43% denkt onterecht dat externe factoren determinerender zijn dan eigen levensstijl

•Het risicoprofiel (roker en/of drinker en/of zonnebanker) heeft in het algemeen geen invloed op de manier waarop men over kanker denkt

Mythen over kanker

6

Onderzoeksopzet

Onderzoeksopzet

7

Populatie

• Belgen vanaf 16 tot en met 70 jaar

Steekproef-grootte

n=1000respondenten

Quota

• Leeftijd• Geslacht• Regio

Data-collection method

CAWI

Veldwerk-periode

VAN: 08/01/2013

TOT: 15/01/2013

55minutes

Gemiddeldeduurtijd

3minuten

8

Steekproefprofiel

50

50Mannen

Vrouwen

32

10

58

Vlaanderen

Brussel

Wallonië

16 18 20 21 16 9

16-24 j 25-34 j 35-44 j 45-54 j 55-64 j 65-70 j

Sociale klasse

GenderRegio

Leeftijd

67

33Lageresocialeklasse

Hogeresocialeklasse

9

Key findings

10

15% van de Belgen drinkt meer dan 2 glazen alcohol per dag4 % van de 16-70 jarigen volgt of volgde een behandeling tegen kanker

Levensstijl – gedrag

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: V1. Gelieve aan te duiden wat op u van toepassing is.

15

8

4

Drinkt gemiddeld > 2glazen alcohol per dag(bier, wijn alcopops,aperitieven, sterke

drank)

Gaat > 5 maal per jaaronder de zonnebank

Volgt of heeft eenbehandeling gevolgd

tegen kanker

%

11

60% is noch roker, noch ‘drinker’, noch ‘zonnebanker’1% behoort tot de groep die én rook, én drinkt en zonnebank gebruikt

Risicoprofiel

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)

60

32

7

1

"No risk"

Lower risk

Medium risk

Higher riskEN

OF OF

OF OF

EN

%

12

Vlamingen drinken significant meer dan Walen, meer ouderen drinken dagelijks meer dan 2 glazen alcohol, alsook weduw(e)naars en mannen

Profiel ‘drinker’

15%17%

19%

10%8%

6%

13%

17%

29%

22%

17%20%

11%

20%

10%

"DRI

NKE

RS"

Vlaa

nder

en

Brus

sel

Wal

loni

ë

16-2

4

25-3

4

35-4

4

45-5

4

55-6

4

65-7

0

Get

rouw

d, s

amen

won

end

Wed

uwe(

naar

), ge

sche

iden

Vrijg

ezel

Man

nen

Vrou

wen

Basis: n=151; drinkers (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: V1. Gelieve aan te duiden wat op u van toepassing is. U drinkt gemiddeld meer dan 2 glazen alcohol per dag (bier, wijn, alcopops,

aperitieven, sterke drank,...)

13

25-34 jarigen frequenteren zonnebank vaker dan 55+Zonnebankers zijn significant vaker rokers

Profiel zonnebanker

8%7%

14%

12%

6%5%

6%

12%

7%

ZON

NEB

AN

KER

16-2

4

25-3

4

35-4

4

45-5

4

55-6

4

65-7

0

Roke

r

Nie

t-ro

ker

Basis: n=85; zonnebankers (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: V1. Gelieve aan te duiden wat op u van toepassing is. U gaat meer dan 5 maal per jaar onder de zonnebank?

14

16% van de 65-70 jarigen volgt/volgde reeds een kankerbehandeling“Drinkers” en rokers hebben significant vaker reeds behandeling gevolgd

Profiel van diegenen die een behandeling tegen kanker volgt of heeft gevolgd

4%3% 3%

2%

5%4%

16%

5%

7%

2%

7%

3%

9%

4%

KAN

KERB

EHA

ND

ELIN

G

16-2

4

25-3

4

35-4

4

45-5

4

55-6

4

65-7

0

Get

rouw

d,sa

men

won

end

Wed

uwe(

naar

),ge

sche

iden

Vrijg

ezel

Roke

r

Nie

t-ro

ker

Dri

nker

Gee

n dr

inke

r

Basis: n=44; heeft of heeft kankerbehandeling gevolgd (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: V1. Gelieve aan te duiden wat op u van toepassing is. U volgt of heeft een behandeling gevolgd tegen kanker

15

Tabak roken

Zonnebanken

Zich onbeschermd blootstellen aan de zon

Vervuilde lucht/ fijn stof inademen

Cannabis roken

Overgewicht

Voedsel eten met additieven (bv kleurstoffen)

Stress

Naast een kerncentrale wonen (die perfect functioneert)

Genetisch gemanipuleerde organismen gebruiken

GSM gebruiken

Meer dan 1 glas alcohol per dag drinken

Veel rood vlees eten

Blootstelling aan pijnlijke ervaringen (bv sterfgeval)

Zijn/haar emoties niet kunnen uitdrukken

Deodorant gebruiken

De beugels in een beha

Welke zijn de échte risicoverhogende factoren voor kanker? De Belgen aarzelen …

Perceptie risicoverhogende factoren voor kanker, totaal

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: Q2. Wilt u aangeven in hoeverre u denkt dat volgende factoren het risico om kanker te krijgen verhogen?

111

54358

6577

1722

1327

669

26333533

3740

4645

4948

4557

61

2947

4253

444849

4337

394038

34292825

11

6747

5238

251513

191815

91010

6651

1 3

Zeker niet Waarschijnlijk niet Waarschijnlijk wel Zeker wel

466

10313637384546

96949490696463625554

Bottom 2 Top 2

51525666677078

49484434333012

%

16

Zonnebanken vermijden

Blootstelling aan zon beperken

Dagelijks veel fruit en groenten eten

Dagelijks bewegen/sporten

Bepaalde vaccins zoals vaccin tegen HPV of tegen Hépatite B

Consumeren van zuivelproducten

Perceptie risicoverminderende factoren voor kanker

De meeste risicoverminderende factoren zijn goed gekend

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: Q3. In hoeverre denkt u dat volgende factoren al dan niet het risico op kanker verminderen?

1

2

3

4

5

6

7

11

17

29

47

43

54

47

43

46

38

51

38

40

37

21

10

1


7

8

13

20

33

53

93

92

87

80

67

47

Bottom 2 Top 2

17

Borstkankerscreening

Prostaatkankerscreening

Baarmoederhalskankerscreening

Dikke darmkankerscreening

Een jaarlijkse total body scan laten uitvoeren

Meer dan 90% meent dat kankerscreenings de kans op het overwinnen van kanker verhogen. Jaarlijkse total body scan laten uitvoeren wordt ten onrechte als positief gezien.

Perceptie factoren die de kans op het overwinnen van kanker verhogen, totaal

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: Q4. Wilt u aangeven in hoeverre u denkt dat volgende factoren de kans op het overwinnen van kanker verhogen?

1

1

1

3

5

5

6

6

21

39

42

40

42

44

56

52

53

51

32

1


6

6

6

7

24

94

94

94

93

76

Bottom 2 Top 2

%

18

Belgen zijn niet fatalistisch: 92% gelooft dat kanker kan genezen43% denkt onterecht dat externe factoren determinerender zijn dan eigen levensstijl

De mythen van kanker, totaal

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen x16 en 70 jaar)Vraag: Q5. Kunt u voor elk van de volgende stellingen aanduiden of u denkt dat ze waar of onwaar zijn.

8

12

36

46

57

71

87

93

98

92

88

64

54

43

29

13

7

2

Onwaar Waar

Kanker kan genezen

Kankerbehandelingen nemen de levenskwaliteit van patiënt meer & meer in acht

Een positieve levensinstelling zorgt ervoor dat je minder risico op kanker krijgt

Kanker is erfelijk

Het risico op kanker is meer te wijten aan externe factoren dan aan zijn eigen levensstijl

Er bestaan anti-kanker voedingsmiddelen

Voedingssupplementen bieden een efficiëntere bescherming t kanker dan evenwichtige voeding

Kanker betekent automatisch een sterftegeval op korte termijn

Kanker is besmettelijk

%

19


Risicoverhogende factoren voor kanker

20

Vlaanderen Brussel Wallonië

n = 580 n = 100 n = 320

Vlamingen schatten over het algemeen de bevraagde zgn. risicoverhogende factoren voor kanker lager in

Perceptie risicoverhogende factoren voor kanker (top2%), naar regio

Tabak roken

Zonnebanken

Cannabis roken

Voedsel eten met additieven

Stress

Naast kerncentrale wonen


GSM gebruiken

>1 glas alcohol per dag drinken

Blootstelling pijnlijke ervaringen

Emoties niet kunnen uitdrukken

Deodorant gebruiken


95

91

63

57

51

53

40

39

36

22

26

23

9

94

99

75

74

74

71

81

57

60

54

49

38

24

99

97

80

70

77

55

71

64

65

50

42

40

13


21

16-24j 25-34j 35-44j 45-54j 55-64j 65-70j

n = 160 n = 180 n = 200 n = 210 n=163 n=87

Tabak roken

Zonnebanken

Zich onbeschermd blootstellen aan de zon

Cannabis roken

Voedsel eten met additieven

Naast kerncentrale wonen


GSM gebruiken


Blootstelling pijnlijke ervaringen

Emoties niet kunnen uitdrukken

Deodorant gebruiken


35-44 jarigen schatten haast alle risicoverhogende factoren hoger in

Perceptie risicoverhogende factoren voor kanker (top2%), naar leeftijd

94

87

86

65

44

53

51

63

53

29

20

30

5

99

95

96

70

53

62

51

55

53

28

22

30

7

95

97

98

66

74

63

68

59

53

44

47

39

20

98

93

94

68

68

52

50

40

43

32

35

26

10

96

97

93

74

68

48

50

34

46

34

38

25

14

93

94

92

78

70

47

51

39

53

38

39

29

16

22

Meer vrouwen veronderstellen dat het kankerverwekkend is om naast een kerncentrale te wonen, genetisch gemanipuleerde organismen te gebruiken en veel rood vlees te eten.

Perceptie risicoverhogende factoren voor kanker (top2%), naar gender

43

49

39

67

59

49

Naast een kerncentralewonen

Genetischgemanipuleerde

organismen gebruiken

Veel rood vlees eten

MannenVrouwen


23

Roker vs. Niet-roker

Drinker vs. Niet-drinker

Zonnebanker vs. Niet-zonnebanker

Tabak roken


Zonnebanken

Zonnebankers zijn zich in mindere mate bewust van het risico van zonnebanken. Rokers zijn zich evenzeer bewust van het risico van roken als niet-rokers, net als drinkers zich evenzeer bewust zijn van het risico van drinken dan niet-drinkers.

Perceptie risicoverhogende factoren voor kanker (top2%), naar risicogedrag

94

100

100

97

50

50

100

42

100

50

49

50

100

100

86

50

50

95

14% van de zonnebankers is zich van geen kwaad

bewust!

24


Risicoverminderende factoren voor kanker

25

Zonnebanken vermijden

Blootstelling aan zon beperken

Dagelijks veel fruit en groenten eten

Dagelijks bewegen/sporten

Bepaalde vaccins zoals vaccin tegen HPV of tegen Hépatite B

Consumeren van zuivelproducten

21% van de zonnebankers is zich er niet van bewust dat zonnebanken vermijden het risico op kanker vermindert.

Perceptie risicoverminderende factoren voor kanker, significante verschillen

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: Q3. In hoeverre denkt u dat volgende factoren al dan niet het risico op kanker verminderen?

7

8

13

20

33

53

93

92

87

80

67

47

Bot 2 (=% Zeker niet + % Waarschijnlijk niet) Top 2 (% Zeker wel + % Waarschijnlijk wel)

79

88

75

59

39

Top 2%

95

ZonnebankerNiet-zonnebanker

16-34 jaar35-54 jaar 95

MannenVrouwen

16-34 jaar35-54 jaar 53

26


Factoren die de kans op het overwinnen van kanker

verhogen

27


n = 580 n = 100 n = 320

In alle landsdelen ziet men screening in hoge mate als middel om het overwinnen van kanker te verhogen, in Brussel en Wallonië iets meer

Perceptie factoren die de kans op het overwinnen van kanker verhogen (Top2%), naar regio

Borstkankerscreening

Prostaatkankerscreening

Baarmoederhalskanker-screening

Dikkedarmkankerscreening

Een jaarlijkste total body scan

92

92

91

89

77

98

98

98

97

77

97

97

97

97

73


28

16-24 jarigen, de lagere sociale klasse en rokers menen dat het uitvoeren van een jaarlijkse total body scan positief is.

Perceptie factoren die de kans op het overwinnen van kanker verhogen: EEN JAARLIJKSE TOTAL BODY SCAN LATEN UITVOEREN

16-24 j 25-34 j Lagere sk. Hogere sk. Rokers Niet-rokers

n = 160 n = 180 n = 330 n = 670 n = 252 n = 748

T2

B2

84 70 83 73 84 73

16 30 17 27 16 274 3 3 1 4

16

2614

2415

23

48

4152

40

45

43

37 29 31 33 3930

0

Zeker wel

Waarschijnlijk wel

Waarschijnlijk niet

Zeker niet


29


Mythen van kanker

30

16-24j 25-34j 35-44j 45-54j 55-64j 65-70j

n = 160 n = 180 n = 200 n = 210 n=163 n=87

Kanker kan genezen

Kankerbehandelingen nemen levenskwaliteit van

patiënt meer en meer in acht

Een positieve levensinstelling zorgt ervoor

dat je minder risico op kanker krijgt

Kanker is erfelijk


Kanker betekent automatisch een

sterftegeval op korte termijn

Bij jongeren leven er meer mythen rond kanker: zo gelooft 16% dat kanker automatisch een sterftegeval betekent op korte termijn

De mythen van kanker (% waar), naar leeftijd

91

85

61

55

24

16

89

84

48

61

28

6

90

84

64

52

39

4

95

91

68

58

28

5

94

92

71

49

26

6

94

93

79

41

19

7

31


n = 580 n = 100 n = 320

Vlamingen geloven meer dat kanker erfelijk is dan Brusselaars en WalenVlamingen geloven minder in het bestaan van anti-kanker voedingsmiddelen

De mythen van kanker (% waar), naar regio

Een positieve levensinstelling zorgt ervoor dat je minder

risico op kanker krijgt

Kanker is erfelijk


Kanker betekent automatisch een sterftegeval op korte termijn


59

67

21

9

3

71

36

41

4

0

70

36

39

4

0

Basis: n=1.000; totale steekproef (Belgen tussen 16 en 70 jaar)Vraag: Q5. Kunt u voor elk van de volgende stellingen aanduiden of u denkt dat ze waar of onwaar zijn.

32

Meer vrouwen veronderstellen ten onrechte dat kanker erfelijk is, zij geloven ook vaker in het bestaan van zgn. anti-kanker voeding

De mythen van kanker (% waar), naar gender

45

24

3

63

33

Kanker is erfelijk

Er bestaan anti-kankervoedingsmiddelen


MannenVrouwen


33

Lagere sociale klasse denkt significant meer dat het risico op kanker meer te wijten is aan externe factoren dan aan de eigen levensstijl

De mythen van kanker (% waar), naar sociale klasse

53

10

38

6

Het risico op kanker ismeer te wijten aan

externe factoren danaan zijn eigen

levensstijl

Kanker betekentautomatisch een

sterftegeval op kortetermijn

Lager sociale klasseHogere sociale klasse


34

Rokers, ‘drinkers’ en zonnebankers geloven significant meer dat voedingssupplementen een efficiëntere bescherming tegen kanker bieden

De mythen van kanker (% waar), naar risicogedragVOEDINGSSUPPLEMENTEN BIEDEN EEN EFFICIËNTERE BESCHERMING TEGEN KANKER DAN EVENWICHTIGE VOEDING

ROKER NIET-ROKER DRINKER NIET-DRINKER ZONNEBANKER NIET ZONNEBANKER

n = 252 n = 748 n = 151 n = 849 n = 85 n = 915

8979

8976

88

17 1121

1124

12

83

Onwaar Waar


35

Jean-Michel LebrunClient Service DirectorPublic Affairs

0032 (0)2 642 49 [email protected]

Sylvia VandenbrouckeResearch ManagerPublic Affairs

0032 (0)2 642 48 [email protected]

© 2013 Ipsos. All rights reserved. Contains Ipsos' Confidential and Proprietary information and may not bedisclosed or reproduced without the prior written consent of Ipsos.

Kankerbarometer Onderzoek n.a.v. kankerwerelddag op 4 februari 2013 28 januari 2013 © 2013 Ipsos....

Documents

Transcript of Kankerbarometer Onderzoek n.a.v. kankerwerelddag op 4 februari 2013 28 januari 2013 © 2013 Ipsos....