Jongeren in de knel - drs. Marloes van Rossum 04-06-2015

Workshop

Jongeren

in de knel

MEE UGV

4 juni 2015

6/5/2015www.karakter.com 2

Welkom

Marloes van Rossum

GZ-psycholoog

Karakter, kinderen jeugdpsychiatrie

Behandelcoördinator IBC Kind

Programma

• Voorstelrondje

• Kenmerken van de meest voorkomende kinderen

jeugdpsychiatrische problemen (Autisme, ADHD, Angst-

en stemmingsproblematiek)

• Hulpverlening aan kinderen/ jongeren en hun ouders

• Vragen


Voorstelrondje

• Over welke problematieken én wat

wil je meer horen vanmiddag?

• Met welke problematieken en

leeftijd heb je vooral te maken?


Meest voorkomende diagnoses

• Autisme

• ADHD

• Angstproblemen

• Stemmingsproblemen

• Trauma’s


• Gedragsproblemen

• Borderline

• Psychotische stoornissen

• Eetstoornissen

Casus

Rob is 8 jaar, hij laat in de klas vaak dwars gedrag zien. Hij laat tijdens het

werken in de klas concentratieproblemen zien, zijn leerprestaties laten een

achteruitgang zien. Rob klaagt regelmatig over buikpijn. Moeder houdt hem

met grote regelmaat thuis van school. Ze vertelt dat hij ook vaak slecht

inslaapt.

Schrijf voor jezelf op:

Aan welke problematiek denk je bij Rob en waarom?


ADHD

• Kenmerken:

• Aandachtstekortstoornis met

(ADHD) of zonder (ADD)

hyperactiviteit/ impulsiviteit

• Moet zichtbaar zijn in minstens

twee milieus

• Moet zichtbaar zijn voor/ tijdens de

basisschooltijd

• Lijkt steeds vaker voor te komen: wordt beter

herkend (3-5% van kinderen en jongeren)

• Grote rol: erfelijkheid (in 80% van de situaties)

• Daarnaast invloed prenatale invloeden en

opvoedingsfactoren.


Discussie in drietallen(3 minuten)

1. Wanneer verwacht je dat het moeilijk is om

ADHD te herkennen en zal het niet of later

onderzocht/ gediagnosticeerd worden?

2. Wanneer verwacht je dat er te snel aan

ADHD wordt gedacht als verklaring?

5-6-20158

Terugkoppeling discussie

1. Onderdiagnosticeren:

• ‘Ik heb geen last van deze leerling’

(ADD)

• Vastlopen op latere leeftijd: nee hoor, hij

is helemaal niet druk/ hyperactief.

• Het lijkt eerder autisme…

Let op differentiaal diagnostiek,

etnische minderheidsgroepen zijn at

risk, angst, depressie en tics.

2. Overdiagnosticeren

• Het kind is zo’n lastpak.. (invloed van

negatieve opvoedingsfactoren is groot),

rol van temperament, differentiaal

diagnostiek: gedragsproblemen

• ‘Doordat ik Ritalin heb gebruikt en ik er

rustig van werd, weet ik dat ik ADHD heb’

• Invloed van ingrijpende gebeurtenissen

over het hoofd zien (scheiding, trauma,

rouw etc.)


Angstproblemen

Kenmerken:

- Irrationeel/ ziekelijke angst

- Hindert je in dagelijkse sociale

situaties, bijv. schoolweigering

- Vaak lichamelijke klachten

- Piekergedrag: leidt tot

slaapproblemen, leidt tot

concentratieproblemen


Welke angststoornissen bestaan er?

- Separatieangststoornis

- Gegeneraliseerde angststoornis

- Sociale angststoornis

- Paniekstoornis/agorafobie

- Specifieke fobie (bijv. spinnen, bloed etc.)

- Obsessief-compulsieve stoornis (dwangstoornis)

- Acute stressstoornis

- Posttraumatische stress-stoornis

- Selectief mutisme

Angstproblemen

- De uittingsvorm is nogal eens: gedragsproblematiek,

bijv. dwars gedrag, voortkomend uit angst.

- Nuanceverschil tussen schoolweigering en spijbelen:

spijbelen weten ouders vaak niet vanaf het begin.

- Herken je meegaan in vermijding bij ouders? (bijv.

thuishouden van school bij lichamelijke klachten).

- Schoolweigering komt ook bij andere psychiatrische

stoornissen voor (autisme, psychotische stoornis).


OCD; Obsessieve Compulsieve

stoornis

• Dwanghandelingen

• Dwanggedachten (als ik …niet doe, dan…)

• Hoge comorbiditeit met andere psychische

problemen (bij 50%)


Stemmingsproblemen

Kenmerken:

• Langdurige gedaalde stemming:

bij kinderen en pubers is dit echter niet voortdurend!

Somberheid en meer: prikkelbaarheid.

• Anhedonie: verlies van plezier in dingen waar ze eerder wel van

konden genieten.

• Er is sprake van verminderd functioneren

• Lijden: ziek van somberheid

• Gedurende de meeste dagen van de week, gedurende de

meeste uren van de dag en tenminste twee weken.


Stemmingsproblemen

• Maar ook:

• Gewichtsverlies/ niet aankomen

• Slaapproblemen (bij pubers soms juist

toegenomen slaapbehoefte)

• Vermoeidheid

• Gevoelens van waardeloosheid

• Concentratieproblemen

• Terugkerende gedachten aan de dood

• Lichamelijke klachten en regressief gedrag

• Dysthymie is het beeld waarbij kinderen of pubers

langdurig (tenminste een jaar) een gedaalde of

prikkelbare stemming hebben.

• In het algemeen is de ernst wat minder, hoewel

ook hierbij het lijden aanzienlijk kan zijn, mede

door de lange duur.


Terugkoppeling casus Rob


Conclusie:

ADHD: slechte concentratie, slaapproblemen, dwars gedrag

Angst: slechte concentratie, slaapproblemen, dwars gedrag, lichamelijke klachten, schoolweigering

Stemming: slechte concentratie, slaapproblemen, dwars gedrag, lichamelijke klachten, schoolweigering

Rob is 8 jaar, hij laat in de klas vaak dwars gedrag zien. Hij laat tijdens het werken in de klas

concentratieproblemen zien, zijn leerprestaties laten een achteruitgang zien. Rob klaagt

regelmatig over buikpijn. Moeder houdt hem met grote regelmaat thuis van school. Ze vertelt

dat hij ook vaak slecht inslaapt.

Aan welke problematiek dachten jullie in eerste instantie? Door welke kenmerken?

-> Zorg dat ze op de juiste plek terecht komen, bij stagnatie van ontwikkeling:

eerste, tweede of derdelijns GGZ

-> Algemeen helpend:

psycho-educatie voor kind/ jongere en ouders is belangrijk

begeleiding en behandeling kan het gedrag normaliseren

beoordeel gedrag en niet het kind/ jongere zelf (rol zelfbeeld bij deze doelgroep)

ga niet mee in de vermijding bij angst, exposure (aangaan van de angst)

ga gesprek over mogelijke doodswens niet uit de weg

Hulpverlening aan kind/ jongere en ouders


Hebben jullie

nog vragen?


Dank voor jullie

aandacht


Jongeren in de knel - drs. Marloes van Rossum 04-06-2015

Health & Medicine

Transcript of Jongeren in de knel - drs. Marloes van Rossum 04-06-2015