Jaarverslag2016

ODAPARK center for contemporary art

Jaarverslag 2015Jaarverslag2016

5

Inhoudsopgave

1 Voorwoord 7

2 Missie,visieenprofiel 9

3 Kunst 113.1 Tentoonstellingen 11 3.2 Beeldenbos 27 3.3 Buiten Oda, Oda Elders 29 3.4 Samenwerking en Advisering 31

4 Talentontwikkeling en kunsteducatie 35 4.1 Kunstlab 354.2 Inhoud Programma Kunstlab 36

5 Natuur 41

6 Communicatie 436.1 Benaderingswijzen 2016 436.2 Verdere bijzonderheden 466.3 Publiciteit 476.4 Publieksbereik 47

7 Governance en Organisatie 48 7.1 Bestuur 487.2 Team en Professionals 497.3 Vrijwilligers 51

8 Financiën 528.1 Vrienden 528.2 Horeca 528.3 Sponsoren 538.4 Oda Shop 538.5 Toelichting financiele resultaten 2016 538.6 Jaarrekening 2016 54

66

7

2016 is voor Odapark een bijzonder jaar geweest. Naast de vele activiteiten, vermeld in dit verslag, zijn er drie mijlpalen te benoemen: • De realisatie en feestelijke opening van het Kunstlab, een nieuw paviljoen voor educatie en talentontwikkeling. • De toekenning van de status Cultuurplaninstelling van de Provincie Limburg voor de periode 2017-2020. • Het in gelijk stellen door de rechtbank in Breda in een geschil met de fiscus over de aftrekbaarheid van btw op gemaakte kosten voor kunstexposities en -manifestaties.

Dit laatste was van groot belang voor de continuïteit van de activiteiten op het gebied van hedendaagse beeldende kunst in Odapark. De thematische hedendaagse kunstexposities en -manifestaties vormen de pijler onder de activiteiten van Odapark.

Het ligt in de bedoeling om de kwaliteit van onze projecten te verbeteren en het aantal activiteiten toe te laten nemen. Er wordt steeds weer naar nieuwe wegen gezocht om de bezoekers te blijven verbazen, verbijsteren of te inspireren. We zullen dus moeten blijven vernieuwen. Dat vraagt meer inzet en hierdoor zullen de kosten stijgen. De steun van onze vaste partners loopt daarmee niet altijd parallel. We zullen de extra kosten moeten opvangen door meer sponsoren aan te trekken en de inkomsten uit de horeca-activiteiten te verhogen. Daartoe zijn in 2016 stappen ondernomen en deze zullen het komende jaar duidelijk zichtbaar worden. De steun van de Provincie Limburg en de sponsorinkomsten vertonen echter een stijgende lijn hetgeen de financiële zorgen wat vermindert.

Wij danken de Provincie Limburg en de Gemeente Venray voor de goede samenwerking en ondersteuning. Ook zijn wij dank verschuldigd aan onze sponsoren en ‘vrienden’. Echter zonder onze kleine organisatie en de vele vrijwilligers zouden wij dit alles niet hebben kunnen realiseren. Iedereen heeft fantastisch werk geleverd. Hartelijk dank daarvoor!

Namens het bestuurFred L.M. WelschenVoorzitter

1 Voorwoord

6

8

9

Beheer en exploitatie van het Odapark en hierin gelegen gebouwencomplex, door middel van het organiseren van activiteiten, met name op het gebied van kunst en cultuur.

Als het meest wezenlijke onderdeel van haar missie beschouwt Odapark het toegankelijk maken van actuele vernieuwende, maatschappijkritische kunst voor brede doelgroepen. Zonder daarbij concessies te doen aan de kunstinhoudelijke kwaliteit van het gepresenteerde. In de visie van Odapark is kunst voor iedereen. Zonder drempels op te werpen is Odapark een instelling die een basis biedt die door iedereen omarmd kan worden. Kunst die duidelijk communiceert en die ook bewust (soms heftige) vragen oproept. Dat toont aan wat de maatschappelijke betekenis van kunst is en kan zijn. Het debat dat we hierdoor voeren met ons publiek is gestoeld op de effectieve waarde van kunst, zowel in breed maatschappelijk als in puur kunstzinnig opzicht.

De eigen individuele kunstinhoudelijke invulling daarvan is een belangrijk uitgangspunt voor het profiel van Odapark. De wijze waarop beeldende kunst een mogelijkheid tot reflectie biedt op de hedendaagse werkelijkheid is een leidraad in de visie van Odapark. Verbeeldingskracht is in de beleving van Odapark een belangrijke maatschappelijke en sociale draagkracht door en voor de mens. De hier aanwezige samensmeltingen van natuur en cultuur enerzijds en kunst en horeca anderzijds, vloeit voort uit een eigenzinnige houding. Die draagt uit wat kunst juist zo bijzonder maakt. We gaan ervan uit dat ook deze vorm van kunst en cultuur ‘normaal’ is en echt en oprecht voor iedereen. Daarom volgen wij de lijn dat natuur en cultuur in Odapark voor iedereen gratis en vrij toegankelijk zijn.

Odapark bestaat uit een kleine organisatie. De kunst-inhoudelijke leiding wordt gevormd door een curatoren-duo. Die opzet is van groot belang om de gestaag opgebouwde naam en

werkwijze binnen presentatie-instellingen in Zuid-Nederland ook op de lange termijn waar te kunnen maken. Sinds oktober 2011 bestaat het curatoren-duo uit Marijke Cieraad (beeldend kunstenaar, medeoprichter Odapark) en Pascalle Mansvelders (kunsthistorica, beeldend kunstenaar, publicist). Deze bewust gekozen samenwerking is op de basis van voorgaande jaren verder ontwikkeld. Het curatorenteam zoekt kunst die via de omweg van de verbeelding het publiek – juist in veranderende tijden – uitdaagt.

Uitdaagt met kunst die vragen stelt in plaats van stellingen poneert; die visueel realistische herkenningen biedt maar bij nader inzien elke vorm van evenwicht doet wankelen. Kunst die refereert aan een pop-houding maar nadrukkelijk inhoudelijk sterk is. Kunst die benaderbaar is voor een breed publiek maar ook altijd iets te bieden heeft voor de meest geoefende kunstkenner. Een visie die permanent inzet op de idee dat kunst is wat verwachtingen doorbreekt. Een open visie gericht op benaderbaarheid en die we uitdragen door de bewuste keuze een instelling te zijn die gratis toegankelijk is en ook anderzijds geen drempels opwerpt. Kunst is, in onze ogen, nadrukkelijk geen democratie maar wel een basis die door iedereen omarmd kan worden.

2 Missie,visieenprofiel

10

11

In beeldende kunst draagt Odapark een eigen en eigenwijze visie uit. Die zou je wel kunnen omschrijven als eentje die blindheid tegengaat. En zeker ook wars is van blinde vlekken. Het willen inzien en begrijpen in de brede context van de werkelijkheid is daarin als leidraad te beschouwen. Een belangrijk aansluitingspunt is te vinden in de wereldse actualiteit. Daarin wordt niet alleen het mooie opgezocht. “Leg je vinger op de wond, en druk goed hard. Spit de onderwerpen uit waarover niemand wil horen. Laat de achterkant zien van de façade…want kunst staat niet los van de wereld waarin we leven, het is enkel een poging die wereld beter te begrijpen via de omweg van de verbeelding…”, is een stelling van Michel Houellebecq die helemaal bij Odapark past.

De conceptmatige aanpak van beeldende kunst staat bovenaan, het is het idee achter iets dat in Odapark telt, en humor kan daarin als relativering van groot belang zijn. Een lichte toon immers kan iets zwaars in het wezen raken. Niets mag daarin uit het oog verloren worden. Aan blind geloof doet Odapark niet, het onderzoekt en vraagt, zolang en vaak, dat geen deur ongeopend hoeft te blijven.

Naast een regulier tentoonstellingsprogramma organiseert Odapark om de paar jaar een grote multidisciplinaire kunstmanifestatie met een leidend en hedendaags thema. Deze thema’s zijn in de meeste gevallen gerelateerd aan de locaties waar de manifestaties plaatsvinden of leggen een verbinding met de vaak beladen betekenis van de betreffende locaties. Een betekenis die door functie, gebruik en cultuur in het verleden tot de dag van vandaag is ontstaan. Odapark ziet het als een manier om met hedendaagse kunst de wereld om ons heen te kunnen verbeelden. Binnen de programmering van deze manifestaties is er altijd plaats voor dwarsverbanden met andere kunstvormen, bovendien omvatten ze altijd samenwerking met meerdere culturele organisaties uit de Euregio.

Odapark bestaat naast het Beeldenbos uit een paviljoen met 3 presentatieruimtes, te weten de Projectruimte, het Theehuis en het Kunstlab. De Projectruimte wordt ingezet voor installaties, beeldhouwkunst en videopresentaties. Bij het Theehuis ligt de nadruk op tweedimensionaal werk zoals fotografie en schilderkunst. Dit heeft mede te maken met het feit dat deze ruimte multifunctioneel inzetbaar moet zijn. Tot slot het Kunstlab. Deze ruimte staat in het teken van talentontwikkeling en educatie. Op 12 maart 2016 heeft de gedeputeerde van Cultuur van de Provincie Limburg, de heer Ger Koopmans dit geheel nieuwe paviljoen feestelijk geopend.

Odapark heeft sinds september 2013 naast haar accommodatie in Venray een locatie voor presentaties in de Cannerberg te Maastricht, een voormalig ondergronds geheim NATO-hoofdkwartier. Odapark werkt hier samen met Stichting het Limburgs Landschap, die eigenaresse is van deze bijzondere locatie:

3 Kunst

3.1 Tentoonstellingen

12

13

Van 21 november 2015 tot en met 15 februari 2016 heeft Odapark even op de rem getrapt om door te kunnen schakelen op weg naar een veranderde toekomst. Aanleiding was de uitbreiding met een apart paviljoen inclusief nieuw activiteitenprogramma voor educatieve en talentontwikkeling: het Kunstlab. In deze periode waren er, in verband met de bouw van het Kunstlab, in Odapark geen exposities hedendaagse kunst te zien en was de Projectruimte tijdelijk gesloten. In het Beeldenbos kreeg bezoek soms te maken met overlast als gevolg van de bouw. Ter compensatie nodigden we het publiek uit een andere kant van Odapark te leren kennen onder het genot van een kopje thee. Onze ‘kunst-is-er-voor-iedereen-instelling’ heeft immers ook een uiterst gastvrije kant die we letterlijk en figuurlijk in deze periode presenteerden. Het Theehuis was gedurende TEA TIME tijdelijk omgevormd tot een echt theehuis, waar te zien en te ervaren was wat we in de afgelopen jaren in Odapark zoal hebben gedaan. In een oorspronkelijke theehuis-setting kon het publiek sfeervol en uiterst aangenaam verpozen en er bijeenkomsten, concerten, lezingen en activiteiten als Teaparties bijwonen.

Ondertussen werd er door de medewerkers en vrijwilligers hard gewerkt aan een geheel nieuw en uniek programma voor het nieuwe paviljoen. Centraal staat het belang dat Odapark hecht aan de maatschappelijke waarde van kunst voor de mens in het algemeen en de jeugd in het bijzonder, wat verder uitgediept gaat worden in het nieuwe Kunstlab.

Participatie, educatie en communicatie:In het kader van TEA TIME vonden er voor volwassenen speciale lezingen plaats. En wel op 16 januari de lezing Jachtverhalen door Fred Welschen en op 30 januari de lezing Landschap? Mensenwerk! door Edmond Staal.

Gedurende TEA TIME werd het podium in het Theehuis op de zondagmiddag aangeboden aan amateurgezelschappen uit de regio. Dit heeft geresulteerd in 2 optredens van strijkorkest Poco a Poco op 16 januari en een optreden van Atelier Jerusalem op 30 januari. Deze activiteiten hebben in totaal 91 bezoekers getrokken.

Tijdens TEA TIME is er aan 90 jongeren een rondleiding gegeven en hebben 30 kinderen deelgenomen aan een workshop.

Voor TEA TIME is een flyer/poster uitgegeven die verspreid is in de ruime regio. Aan een ruim 1100 groot bestand zijn digitale nieuwsbrieven verstuurd. De lokale en regionale media heeft aandacht besteed aan TEA TIME.

In de Oda Shop waren weer verrassende items te koop die te maken hadden met TEA TIME, zoals specialiteiten op het gebied van thee.

Aantal bezoekers TEA TIME: 4.400

21 november 2015 t/m 15 februari 2016

Tea timeProeflokaal voor de kunst

14

15

Kunstenaars: Franco Angeloni (IT) / Silvia B (NL) / Margriet van Breevoort (NL) /JiříDavid(CZ)/RinekeDijkstra(NL)/Mathieu Klomp (NL) / Kiki Lamers (NL) / Doyle & Mallinson (GB) / Erik Ravelo (AR) / Jack Reubsaet (NL) Kunstenaars: Franco Angeloni (IT) / Silvia B (NL) / Margriet van Breevoort(NL)/JiříDavid(CZ)/RinekeDijkstra(NL)/MathieuKlomp(NL)/KikiLamers (NL) / Doyle & Mallinson (GB) / Erik Ravelo (AR) / Jack Reubsaet (NL)

ECCE HOMO ERECTUS is de titel van de tentoonstelling waarmee het Kunstlab wordt verwelkomd door Odapark. De titel is een samenvoeging van twee Latijnse begrippen: ECCE HOMO, de woorden die Pontius Pilatus uitsprak toen hij Jezus, gegeseld en vernederd, toonde aan het volk: Zie hier, de mens... En HOMO ERECTUS, de naam van de eerste mensaapsoort die rechtop liep. Bovendien de eerste mensensoort die het vuur beheerste. De samenvoeging zegt dus: Zie, de mens, die rechtop gaat en weet wat vuur is...

ECCE HOMO ERECTUS is ook de naam van een van de sculpturen die al een aantal jaren in het Beeldenbos van Odapark te zien is. Een werk van het Engelse kunstenaarsduo Doyle & Mallinson. Het laat een schedel zien met een doornenkroon, het beeld is voor deze tentoonstelling vanuit het Beeldenbos tijdelijk verplaatst naar de ingangspartij van het Odapaviljoen. Een tweede deel van het kunstwerk bestaat uit een neon-sculptuur, die vanaf maart 2016 permanent te zien is aan de muur van het Kunstlab van Odapark. Het oorspronkelijke werk ECCE HOMO ERECTUS, is een ode aan arts en paleontoloog Eugène Dubois,

de Limburger die in Indonesië in 1891 een dijbeen en een schedeldak van een aapachtig wezen met menselijke trekken vond. Hij noemde de uitzonderlijke vondst de rechtop gaande aapmens, ervan uitgaande dat zijn ontdekking een belangrijke tussenfase vertegenwoordigde in de evolutie van de mens. Maar Dubois kreeg geen erkenning voor zijn werk, en stierf zonder mee te maken hoe de wetenschap later zijn opgravingen onder het eerste belangrijke bewijs voor bestaan van de Homo Erectus zag en hoe ook hoe groot het belang van zijn werk was geweest voor onze huidige kennis aangaande de evolutie van de mens.

Op zijn graf in Venlo prijken het schedelkapje en dijbeen van de mensaap. De tentoonstelling ECCE HOMO ERECTUS laat de mens zien als deze is. In al z’n mooie en minder mooie facetten, in een tijd van toenemende onzekerheden en groeiende zorgen om wereld en mensheid. Het laat de wereld zien van verlegen pubers, van verwarden, beschadigden, hoopvolle dromers en doorbijters. Laat hen zien die struikelden maar wonderwel door blijven gaan. Van iedereen die rechtop doorgaat, weet wat vuur is, weet wat het is om mens te zijn en menselijk te blijven. Het toont de verbeten pogingen iets van het leven te maken. Het laat zien hoe iedereen meedoet, in leven en in kunst. En het geeft een beeld van alle kracht die in zwakheden kunnen schuilen, alle zwaktes die sterk maken en hoe niets zo kwetsbaar maar tevens zo sterk is als de mens. Als hij maar, met vuur, rechtop door blijft gaan. ECCE HOMO ERECTUS toont dit in tekeningen, schilderijen, foto’s, beelden, video’s en installaties. En doet dat op z’n Odaparks: voor iedereen.

12 maart t/m 22 juni 2016

16

Binnen de tentoonstelling hebben we samengewerkt met Museum De Domijnen in Sittard. 3 Fotowerken en 2 video’s van Rieneke Dijkstra kwamen uit de collectie van dit museum.

Educatie, participatie en communicatieOnder grote belangstelling heeft de gedeputeerde van cultuur van de provincie Limburg, de heer Ger Koopmans, op zondag 12 maart het Kunstlab en de daaraan gekoppelde tentoonstelling feestelijk geopend. Tijdens een performance met een Living Statue kwam Oda tot leven. Er werd aan het publiek voor jong en oud workshops aangeboden waarvoor veel belangstelling was. Ruim 275 mensen waren bij de opening aanwezig.

Bij de tentoonstelling zijn zaalteksten en ckv-wijzers gemaakt, deze zijn uitgereikt aan scholieren en bezoekers aan de tentoonstelling.

Tijdens ECCE HOMO ERECTUS zijn er 13 groepsrondleidingen voor volwassenen geweest waaraan 161 personen aan deelgenomen hebben. Aan de workshops voor volwassenen hebben 75 mensen deelgenomen.

Binnen het basisonderwijs hebben 118 kinderen een workshop gevolgd. Aan de specifieke educatieve projecten voor het middelbaar onderwijs hebben 227 jongeren deelgenomen.

De Kunstklas van het Dendron college uit Horst en de TOPklas Kunst van het Valuas college uit Venlo hebben een speciaal programma gevolgd, met als einddoel een tentoonstelling in het Kunstlab. Hieraan hebben 32 jongeren deelgenomen.

De lokale en regionale media heeft ruim aandacht besteed aan de tentoonstelling. Artikelen in Dagblad de Limburger, Uit in de Regio en de diverse weekbladen en radio en tv-uitzendingen op L1, Omroep Venlo, Peel en Maas TV en Omroep Venray hebben ertoe geleid dat het Kunstlab en de tentoonstelling onder een breed publiek bekend werd.In Dagblad de Limburger is een artikel verschenen geschreven door Thijs Lenssen.

In de Oda Shop waren weer verrassende items te koop die te maken hadden met de tentoonstelling, het Beeldenbos en het Kunstlab zoals de unieke Labjassen en de ‘Kijk je wijzer’.

Aantal bezoekers periode ECCE HOMO ERECTUS: 6.694

17

18

19

Mensen kunnen onder je huid kruipen. Het werk van de Rotterdamse kunstenaar Silvia B. - met de mens in de hoofdrol - doet precies dat: onder je huid kruipen. Het stelt vragen over wie we zijn, zonder oordeel. Zelfs aan de ratten in haar kunstwerk Enigma kunnen we ons spiegelen, want zelf zijn we ook beesten. Wonderlijke beesten, net als die ratten, met gedrag waarover je je kunt verbazen. Silvia B. presenteert in Odapark een nieuwe serie werken waaraan ze de laatste jaren heeft gewerkt. Een wonderlijk kabinet van

personages in een grote variatie en tegelijk in een onderlinge samenhang zoals misschien geen enkele andere kunstenaar op dit moment laat zien in Nederland. De titel - Stringendo - verwijst naar de meerdere lagen van deze serie, en in feite haar complete werk. Stringendo uit de klassieke muziek staat voor aanspannen. Zoals je lijf soms aanspant in het contact met anderen.

Stringendo zegt bovendien veel over de artistieke taal van Silvia B. Shockerende gebaren heeft

STRINGENDO│SILVIA B.

10 juli t/m 30 oktober 2016.

solotentoonstelling

20

zij niet nodig om ons uit te dagen. Een lichte toename van de intensiteit is al voldoende in de kunst om ons bij de grote vragen van het leven te brengen. Dat doet Silvia B. en brengt haar meteen dicht bij het motto van Odapark: ‘Comfort the disturbed, disturb the comfortable.’

Tijdens de opening vond er een optreden plaats van Sing/Songwriter Pim Jacobs. Hij schreef speciaal voor deze tentoonstelling Elegant Beasts. Dit unieke optreden werd door de 85 aanwezige bezoekers hooggewaardeerd, maar vooral ook voor de kunstenaar was dit een bijzonder moment.

Educatie, participatie en communicatieBij de tentoonstelling zijn zaalteksten en ckv-wijzers gemaakt, deze zijn uitgereikt aan scholieren en bezoekers aan de tentoonstelling.

Tijdens Stringendo hebben 6 groepsrondleidingen voor volwassenen plaatsgevonden hieraan hebben 93 personen deelgenomen. Aan de workshops voor volwassenen hebben 23 mensen deelgenomen.

Binnen het basisonderwijs hebben 67 kinderen een educatie activiteit gevolgd, bestaande uit een rondleiding en/of workshop. Aan de educatieve activiteiten specifiek voor het middelbaar onderwijs, hebben 341 jongeren deelgenomen.

Op 25 september kwam de kunstenaar speciaal naar Odapark voor een rondleiding voor kinderen en aansluitend een voor volwassenen. De deelnemers kregen die dag een eenmalig persoonlijk inkijkje in de tentoonstelling. Voor de kinderen werd aansluitend in het Kunstlab een workshop gegeven door museum docent Roel Sanders. In totaal hebben 2 meisjes en 12 volwassenen hieraan deelgenomen.

Bij Stringendo is een flyer/poster uitgegeven die verspreid is onder de bezoekers en in de regio.

Hierin stond een interview over de kunstenaar door Ruud Linssen. Aan een ruim 1100 groot bestand zijn digitale uitnodigingen en nieuwsbrieven verstuurd.

De lokale en regionale media heeft ruim aandacht besteed aan de tentoonstelling. In Dagblad de Limburger stond een groot artikel geschreven door de journalist Peter Janssen. De media-aandacht in Uit in de Regio, de diverse weekbladen en radio en tv- uitzendingen op L1, Omroep Venlo, Peel en Maas TV en Omroep Venray heeft ertoe geleid dat de tentoonstelling onder een breed publiek bekend werd.

Speciaal bij deze tentoonstelling is een serie T-shirts met werk van Silvia B. ontworpen, die in de Oda Shop te koop is. Ook is er een serie kaarten van haar werk verschenen.

Aantal bezoekers periode Stringendo: 9.035

21

22

23

Fotografen: Edith Eussen / Romy Finke / Franco Gori / Arie Kievit / Maarten Kuypers / Jacques Peeters.

CUL-DE-SAC is een tentoonstelling met werk van diverse fotografen, die het portret centraal stellen, met inwoners van de provincie Limburg voor de lens. Met bovendien een aantal bijzondere projecten waarin cultuur, publiek, fotografie en de mens in het Limburgse zich verenigen.

De kaart van Nederland bezien, toont Limburg zich als een ware CUL-DE-SAC. Aan een kant gesloten, letterlijk de bodem van een zak, verwijst naar een langgerekt model met een ronde vorm, het eind van wegen. In essentie worden deze straten gecreëerd wanneer rust wenselijk is. Het zijn gewilde plekken om te wonen, er is meer groen, het leven is er aangenamer en langzamer. Het zijn plekken die zeggen dat het leven niet enkel draait om ergens te komen, dat er meer is dan de lijn van A naar B. Ze onthaasten en verplaatsen de blik ook op het uitzicht langs de weg.

Verbasterd in ons huidig taalgebruik tot een doodlopende weg, is de oase die een CUL-DE-SAC in oorsprong is, onterecht verworden tot de bijbetekenis van een impasse. Een weg die nergens toe leidt, een probleem dat niet is op te lossen. Maar juist de CUL-DE-SAC geeft richting, biedt doorsteekjes, alle kanten op naar elders en terug, immers het is de oorsprong van elke rotonde. Boven alles maakt een CUL-DE-SAC het mogelijk om te keren, ten alle tijden. Wegen, het leven, het tij, kansen, (uit)zichten, wedergeboortes, want zonder mogelijkheid te keren is er nooit sprake van een CUL-DE-SAC.

CUL-DE-SAC bestaat verder uit de volgende projecten: OOK DIT IS: De rubriek OOK DIT IS van Dagblad de Limburger is een journalistiek concept, opgezet door Venlonaar Peter Janssen. Hij en andere journalisten selecteren Noord-Limburgers die vertellen over een onbekende kant van zichzelf. Politici, kunstenaars, directeuren en vele anderen geven onverwachte inkijkjes in hun eigen leven. De fotografie komt grotendeels voor rekening van Stefan Koopmans. Tijdens CUL-DE-SAC wordt een groot aantal afleveringen van de rubriek integraal getoond aan een muur in de Projectruimte.

PORTRETTEN UIT DE PEEL: Een documentairefilm over de Peel door de ogen van fotograaf Jacques Peeters en met scenario en regie van Wiek Lenssen. De Peel is een van de meest mysterieuze natuurgebieden in Nederland. Als fotojournalist van Dagblad De Limburger kwam Jacques Peeters (75) er vaak. De kleurrijke figuren die hij er vaak aantrof intrigeerden hem. Sommigen leefden er als echte paradijsvogels zoals de kluizenaar Grard Sientje. Documentairemaker Wiek Lenssen volgde het spoor van de beelden terug naar deze bijzondere mensen of hun verwanten. Zijn film verdiept de foto’s van Jacques Peeters, in een nieuwe poging het mysterie van de Peel te ontsluiten. Deze documentaire is 26 januari 2017 als een bijzondere activiteit buiten in het Odapark getoond.

THE PUBLIC FACE (het publieke gezicht): Wie bezoekt Odapark? We zien ze zo vaak binnenkomen, langs de kunst in Odapark

17 november 2016 – 28 februari 2017

24

lopen, stoppen en langer kijken, een kopje koffiedrinken, maar toch: wie zijn ze nu? Deze expositie is een mooi moment om daar bij stil te staan. Niet in woorden, maar sec in beelden. Elke bezoeker van CUL- DE-SAC is – met diens toestemming – gefotografeerd bij binnenkomst. De foto werd geprint en opgehangen aan een muur van het Theehuis, naast en boven elkaar. Het is een levende muur geworden gedurende de expositie. Nature is de naam waaronder de curatoren van Odapark incidenteel projecten organiseren die iets onderzoeken/verklaren betreffende de visie van Odapark.

ODA’S STORY: Educatief programma ontwikkeld door drie talentvolle stagiaires van de Fontys Hogeschool Pabo Venlo. Zij hebben voor het Kunstlab van Odapark een educatief kunstprogramma ontwikkeld waarin

de heilige Oda als historische figuur centraal staat. Basisschoolleerlingen van verschillende leeftijden hebben hieraan meegedaan. Zij maakten portretten van een mythologische bewoonster van Limburg: de Heilige Oda, onze naamgeefster. De resultaten werden tijdens CUL-DE-SAC tentoongesteld in het Kunstlab.

Educatie, participatie en communicatie Tijdens de opening op zondagmiddag 17 november, vond er o.l.v. Ruud Linssen een rondetafelgesprek met de deelnemende fotografen plaats. Aantal bezoekers 116.

In de periode 17 november t/m 31 december hebben 16 volwassenen een workshop gevolgd, zijn er 2 groepen rondgeleid waaraan 29 jongeren aan deelgenomen hebben. Daarnaast hebben 120 jongeren van het Raaylandcollege en 40

25

kinderen van de Willibrordus basisschool een educatieve activiteit gevolgd in het Kunstlab o.l.v. een museumdocent.

Bij CUL-DE-SAC is een flyer/poster uitgegeven die verspreid is onder de bezoekers en in de regio. Hierin stonden naast de algemene gegevens van de tentoonstelling ook de kunstenaars met hun werk en de projecten beschreven. Aan een ruim 1100 groot bestand zijn digitale uitnodigingen en nieuwsbrieven verstuurd.

De lokale en regionale media heeft ruim aandacht besteed aan de tentoonstelling. In Dagblad de Limburger stond een paginagroot artikel geschreven door de journalist Peter Janssen. Door media-aandacht in Uit in de Regio, de diverse weekbladen en radio en tv-uitzendingen op L1, Omroep Venlo, Peel en Maas TV en Omroep Venray hebben ertoe geleid dat de tentoonstelling onder een breed publiek bekend werd en daardoor ook bezocht werd.

Speciaal bij deze tentoonstelling werden in de

Oda Shop artikelen aangeboden die te maken hadden met CUL-DE-SAC zoals een Limburgs etymologisch woordenboek, looking eye’s en t-shirts.

Aantal bezoekers CUL-DE-SAC t/m 31 december 2016: 2.513

26

27

“Dankzij de kunst zien wij niet één wereld, de onze, maar zien wij deze verveelvoudigd en staan er net zoveel werelden tot onze beschikking als er oorspronkelijk kunstenaars zijn”Marcel Proust

Odapark neemt een unieke plek in, binnen het Nederlandse culturele landschap, met een wisselend tentoonstellingsprogramma en een Beeldenbos waarin eind 2016, 64 beelden zijn opgenomen van internationale beeldend kunstenaars.

De essentie van het woordje kunst geeft al iets aan van haar wezen. Kunst is kunstmatig, door de mens gemaakt. Kunst is tegengesteld aan dat wat natuurlijk is, door de natuur als vanzelf geformeerd. In Odapark zijn beide tegenstellingen volop aanwezig en zijn ze samengevoegd. Maar het is geen samensmelting voor de eeuwigheid.

Die oorspronkelijkheid acht Odapark van belang, niet het er te strak aan vast blijven houden. Sculpturen in het Beeldenbos hebben in Odapark dan ook geen vooropgestelde eeuwigheidswaarde. Vaak zijn ze, door het materiaalgebruik, zelfs bewust onderhevig aan verval in de natuur. Het gaat niet om de eeuwigheid maar om de context van de eigen tijd, wisseling en verandering zijn kernwaarden in Odapark. De totaliteit van natuur en kunst, die net als de wereld zelf blijft veranderen. De menselijke ingrepen, in de vorm van kunstwerken in dit Beeldenbos, zijn dan ook niet per definitie mooi. Hoogstens per ongeluk. De natuur is mooi, daar hebben wij helemaal geen kunst voor nodig. Maar natuur heeft geen bedoeling en kunst wel. Misschien kun je zelfs wel zeggen dat kunst de menselijke manier is om zich aan de natuur te ontworstelen, of in elk geval deze aan te vullen. Een kunstwerk kan een licht werpen op de wereld en juist omdat het zo afwijkt hier in de natuur, kan dat heel verhelderend werken.

Het Beeldenbos is gratis toegankelijk. De beelden mogen aangeraakt worden, echter niet beschadigd of beklommen (met uitzondering van beelden waarbij iets anders is aangegeven.

Odapark verenigt kunst, natuur én geschiedenis met elkaar. In het hart van het Beeldenbos, achter het paviljoen, ligt de Binnentuin. Deze locatie is in tegenstelling tot het openbare park geheel omheind. Hierin staan de meest kwetsbare beelden.

De binnentuin bestaat o.a. uit de historische rolschaatsbaan. Dit was vroeger - sinds begin 20ste eeuw - een rolschaatsbaan voor meisjes, die opgroeiden onder de hoede van de zusters Ursulinen. Nadat de zusters het park aan de gemeente hadden afgestaan, raakte deze baan in verval en vergeten.

Medio 2016 werd de baan onder het zand tevoorschijn gehaald. Dit als onderdeel van een serie restauratieprojecten in het park in nauwe samenwerking met Heidemij. De baan kreeg een nieuw leven toegekend als Rollerbaan. Een pad voor iedereen makkelijk begaanbaar, ook voor senioren met een rollator of moeders met een kinderwagen. De baan ligt midden in de Binnentuin waar schommels, een rekstok en wip hebben plaatsgemaakt voor de meest kwetsbare kunstwerken in het Beeldenbos. De foto’s op drie grote panelen langs de baan herinneren aan de tijden van weleer; ze zijn in de jaren zestig gemaakt.

Naast 9 kunstwerken van 5 beeldend kunstenaars, staat in de Binnentuin ook een zestal wachthuisjes waar gedichten van Limburgse bodem te horen en te lezen zijn. In de Oda Shop is een boekje met deze gedichten te koop.

Ook dit jaar hebben weer vele individuele bezoekers en groepen het Beeldenbos bezocht.Het Beeldenbos is openbaar en de bezoekers worden niet geturfd. Er worden steekproefsgewijs

3.2 Beeldenbos

28

tellingen gedaan en het vrije bezoek van scholen wordt genoteerd.

Basisscholen in Venray bezoeken in het voor- en najaar met meerdere groepen het Beeldenbos, zo komen zij op spelende wijze al vroeg in aanraking met natuur en hedendaagse kunst. Dit geldt ook voor de kinderen die deelnemen aan de jaarlijkse Kindervakantieweek in de maand juli. Aantal: ruim 800 kinderen met begeleiders.

Voor kinderen is het kleur voorleesboek Oda gaat naar Odapark of de speurtocht De schat en de ekster te koop in de Oda Shop.

Wandeling door de natuur is een erg gewilde route voor volwassenen. Ook deze route is te koop in de Oda Shop.In 2016 hebben 52 rondleidingen plaatsgevonden. 354 volwassenen en 583 jongeren kwamen zo met ODApark in aanraking.

Individuele leerlingen die voor het vak ckv het Beeldenbos bezocht hebben of kinderen van het basisonderwijs die in schoolverband op eigen gelegenheid een bezoek brengen zijn niet geteld. Het Odapark blijkt een belangrijke trekker voor Pokémon spelers en andere games. Dagelijks bezoeken tientallen spelers, jong en oud, individueel en in groepsverband het park op zoek naar hun favoriete Pokémon. Tevens is het park een geliefde plek voor menig nordic walker. Hierdoor komen deze bezoekers in aanraking met hedendaagse kunst en natuur.

Odapark heeft het afgelopen jaar te lijden gehad van vandalisme. Dit baart zorgen, omdat het 19 ha openbaar park te groot is om te omheinen. Het vrij toegankelijke Odapark is uniek, het neemt een bijzondere plek in de wereld van kunst, natuur

en cultuur en dat willen we ook graag zo houden. Toezicht en bewaking is daardoor verscherpt.Kunstenaarsinitiatief Union By Fiction ontwikkelt voor Odapark een participatieproject waar buurtbewoners en jongeren die in het park rondhangen bij betrokken worden. Hiermee wordt gestart in het najaar van 2017.

In April vindt traditioneel de ‘’dag van het schone beeld’’ plaats. Door een groep enthousiaste vrijwilligers worden alle beelden in het Beeldenbos geïnventariseerd en gepoetst.Jaarlijks worden de beelden die aangetast zijn door de tand des tijds of onderhevig zijn aan vandalisme opgeknapt door onze technische dienst. Vooral jonge kunstenaars gebruiken voor hun kunstwerken veelal eigentijdse goedkope materialen die niet altijd bestand zijn tegen weer en wind. Zo zijn de werken Ritos Sagrados van Fardou Keunig en Return to the black forest ghetto van Doyle&Mallinson opgeknapt. In 2016 is het markante kunstwerk The Boots of the Hunter van Pii uit het Beeldenbos verdwenen. Het staat nu op de Maaskade in Venlo. Dit monumentale werk, 2 grote laarzen, zijn veel gefotografeerd door menig bezoeker aan het Beeldenbos.In 2016 is Ecce Homo Erectus, een neonkunstwerk van het kunstenaarsduo Doyle & Mallinson geplaatst aan de zijgevel van het Kunstlab en in de Binnentuin is de geluidssculptuur Blackbird Reserves van Rod Summers te horen.

Eind 2016 telt het Beeldenbos 64 installaties en sculpturen van 38 hedendaagse kunstenaars en 3 historische beelden: de Heilige Oda, het Heilig Hartbeeld en Henschenius.

29

Het nieuwe model voor een instituut dat zich concentreert op kunst is geen museum maar een hersenspinsel, aldus Odapark. Een utopie, een verbeelding. Een fantoom als platform. Hiermee daagt Odapark de bestaande definities van het hedendaagse kunstinstituut uit en roept ermee vragen op die een wezenlijke bijdrage kunnen leveren aan de beeldbepaling van de stand van kunst in cultuur in de hedendaagse samenleving.

Odapark is voorstander en uitdrager van de idee dat het publiek zoveel als mogelijk tegemoet moet worden getreden, letterlijk. Kunst in de openbare ruimte blijft daarom een speerpunt. Met enige

regelmaat plaatsen we kunstwerken in openbare ruimtes buiten ons eigen Beeldenbos om zo de discussie met ander publiek aan te kunnen gaan. We zoeken daarmee het publiek op met als doelstelling zoveel als mogelijk ‘toevallige’ bezoekers te bereiken. Vanaf 2016 heeft Odapark een rotonde ‘geadopteerd’ in de gemeente Venray. Odapark zal deze rotonde gebruiken als podium voor hedendaagse kunst. Ook zal het een verwijzing zijn naar de natuurbeleving in het park door middel van de aanplant. Midden op de rotonde zal een bewegwijzering geplaatst worden richting Odapark. De dolende bezoeker ziet een duidelijk pijl richting het Odapark. Realisatie hiervan zal 2017 plaatsvinden.

3.3 Buiten Oda, Oda Elders

30

Oda komt naar je toe deze zomer. Op de volgende locaties in Zuid-Nederland toonde Odapark deze zomer werken van ‘haar’ kunstenaars:• Van Maria tot Madonna in Klooster Wittem van

21 juni tot 21 augustus.In de bibliotheek en tuin van Klooster Wittem was de tentoonstelling Van Maria tot Madonna te zien, waarbij 19 kunstenaars hun kijk gaven op de Maria-icoon. De expositie gaat door op het thema Maria als Wonder Woman, als dat in Odapark eerder te zien was. Uit het Beeldenbos van Odapark zijn Zetel der Wijsheid van Pascalle Mansvelders en de installatie Wondering van Nature in deze tentoonstelling opgenomen.

• Zomerparkfeest, een groot festival in de openbare ruimte van Venlo van 25 t/m 28 augustus. Odapark nam hieraan deel met twee kunstenaars. Zo exposeerde de internationaal vermaarde kunstenaar Silvia B. in Venlo in een glazen container de werken Leila en Aeric. Deze kunstwerken refereerden aan de solotentoonstelling STRINGENDO die op dat moment in Odapark te zien was.Van de talentvolle jonge maker Mathieu Klomp was de installatie Herdenking op het festivalterrein te zien. Dit als voorloper op de solotentoonstelling van hem in 2017 in Odapark. Ruim 80.000 bezoekers hebben het festival bezocht en kennis gemaakt met de keuze van Odapark.

• Kunst van het Geloven, een manifestatie op zes locaties met een religieuze achtergrond in de Gemeente Boxmeer van 26 augustus t/m 11 september.Tegelijkertijd met het Zomerparkfeest had Odapark Mathieu Klomp geselecteerd voor Kunst van het Geloven. In de Mariakapel te Holthees toonde hij de monumentale sculptuur Krijger. Voor deze kunstmanifestatie selecteerde Odapark ook Mayke Verhoeven, die in de Sint Janstoren van Sambeek

suikerbeelden exposeerde. Ook vormden de Zetel der Wijsheid van Pascalle Mansvelders uit het Beeldenbos en de installatie Wondering van Nature een onderdeel van deze manifestatie. Een kleine 5.000 gerichte bezoekers hebben deze plekken van devotie met daarin bijzondere kunstwerken van 8 kunstenaars bezocht.

Deze presentaties sluiten nauw aan bij de kunst-inhoudelijke normen van Odapark: Kunst voor, door en met het publiek. Kunst is nadrukkelijk, geen democratie maar wel een plek waar naar iedereen geluisterd wordt en waar voor iedereen plek is. Want kunst is voor iedereen.

Odapark rekent de hele wereld tot haar domein en kent geen grenzen, enkel die er mogelijk zijn in praktische beperkingen. Odapark heeft daarom het concept Oda Elders ontwikkeld. Onder deze noemer valt ook ondermeer Oda Maastricht waarin Odapark met Stichting Het Limburgs Landschap in het voormalige geheime NATO-hoofdkwartier Cannerberg in Maastricht vanaf 2013 samenwerken. Sinds die tijd stelt de kunstenaar Rob Scholte het werk de N8W8 diep in de mergelgrotten van de Cannerberg tentoon. Als symbolische bescherming tegen de stille oorlog boven de grond.

Het werk is een verwijzing naar de Nachtwacht van Rembrandt die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd verborgen in een van de Maastrichtse grotten. Odapark is nog in gesprek met Rob Scholte om meerdere kunstwerken hieraan toe te voegen.

De Cannerberg is alleen te bezoeken in groepsverband door boeking vooraf onder deskundige begeleiding van gidsen van Stichting het Limburgs Landschap.

31

Odapark hecht grote waarde aan samenwerking met (culturele) partners in de regio en daarbuiten om zo de culturele infrastructuur in Noord Limburg en Zuid-Nederland te versterken. Samenwerking met (inter)nationale instellingen is van belang om zo Noord-Limburg duidelijker op de kaart te zetten in de Euregio. Inmiddels weten verschillende partners in de Euregio ons te vinden en vinden diverse samenwerkingen plaatst. Deze uiten zich onder meer in de uitwisseling van bruiklenen, onderlinge advisering, het gezamenlijk ontwikkelingen van concepten voor tentoonstellingen, manifestaties en incidentele concepten en door onderlinge afstemming van het programma. Bij de manifestaties van Odapark zijn cross-overs altijd een belangrijk uitgangspunt. Bij deze manifestaties, die voor een groot deel op bijzondere locaties plaatsvinden buiten de eigen instelling, is samenwerking een must. Zonder samenwerking geen manifestatie, is de beleving van Odapark.

Bij specifieke concepten worden projecten ontwikkeld waar voor de amateur een podium wordt gecreëerd, met als resultaat dat deze zijn/haar werk kan presenteren naast (en de gelegenheid krijgt samen te werken met) de professional. Door de komst van het Kunstlab neemt de mogelijkheid hiervoor toe, voor Odapark is dit niet enkel van belang onder de noemer ‘samenwerkingen’ maar we zien het ook als een vorm van talentontwikkeling, in dat laatste kader zal de komst van het Kunstlab een wezenlijke toename in deze maken. Natuur en kunst gaan hand in hand in Odapark. Samenwerking met natuurorganisaties is een belangrijk gegeven binnen de organisatie, dit zal de komende jaren nog versterkt worden. Dit is terug te vinden in het Beeldenbos, waar sculpturen opgaan in de natuur, en de daaraan gekoppelde educatieve en participerende projecten die voor de volgende periode hoog op het programma staan.

Door het aangaan van vele (vormen van) samenwerkingen steunt Odapark steeds steviger op de twee benen waarop het staat: cultuur en natuur. Odapark werkt samen met vele culturele instellingen in diverse disciplines in kunst (beeldende kunst, literatuur, theater, educatie, muziek, historie), maar ook met organisaties en instellingen buiten de cultuur (natuur, jeugdbewegingen, organisaties voor ouderen en minderbedeelden, bedrijven en instellingen van sociale, maatschappelijke en financiële aard).

Zo is literatuur, historie, muziek en dans al een vertrouwd gegeven in de programmering van Odapark. De klassieke kamerconcerten op de zondagmiddag, sinds 2015 bekend onder de naam Theehuisconcerten, zijn sinds die tijd ondergebracht bij Stichting Theehuisconcerten onder aanvoering van Fred Welschen, voorzitter van het bestuur van Odapark.

3.5 Samenwerking en Advisering

32

Lokaal

Muziek Stichting Theehuisconcert – 5 concerten 343 bezoekers

Strijkorkest Poco a Poco – concert 40 bezoekers

Zonnebloem – concert 27 bezoekers

Atelier Jerusalem - concert 20 bezoekers

Literatuur Literair Café Venray e.o. - 4 lezingen 310 bezoekers

Filosofie Adelbert Vereniging – 4 lezingen 266 bezoekers

Natuur Detiger Boomverzorging – onderhoud bomen

Vivara - vogels

Raaylandcollege – maatschappelijke stage

Vogelvereniging Venray – vogels

Imkervereniging Maas en Peel - natuur

Amateurs Atelier Jerusalem - muziek

Educatie Scholengemeenschap Raayland College Venray

Cultura Venray - samenwerking

Kunstencentrum Jerusalem

Basisscholen gemeente Venray

Kindervakantiewerk - jeugd

Overig Afasie centrum Venray - rondleidingen

Provincie Limburg

Beeldende Kunst Museum de Domijnen Sittard - bruikleen

Klooster Wittem - project

Literatuur Letterkundig Centrum Limburg Roermond

Educatie/participatie BAM, Mobiel Atelier Venlo - Kunstlab

Kunstenaar in de Klas Horst - Kunstlab

Cultuurpad - basisonderwijs

Scholengemeenschap Dendron College Horst

Union By Fiction Maastricht - project

Met de volgende organisaties werd in 2016 samengewerkt:

33

Talentontwikkeling Scholengemeenschap Valuas College Venlo

Scholengemeenschap Dendron College Horst

Natuur Arcadis - park

Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij - park

Helicon – onderwijs groen

Festivals Stichting Zomerparkfeest Venlo - project 80.000 bezoekers

Locatie Stichting het Limburgs Landschap – Oda Maastricht

Stichting Menno van Coehoorn – Oda Maastricht

Overig Huis voor de Kunsten – advisering

Euregionaal en (Inter)nationaal

Beeldende Kunst Rob Scholte Museum Den Helder – Oda Maastricht

Kunst van het Geloven, Gemeente Boxmeer - project 5.000 bezoekers

Muziek Kulturraum-Niederrhein (D) muziek Biënnale – concert 1.000 bezoekers

Popronde Nederland, 5 popconcerten 350 bezoekers

34

35

Odapark erkent het belang om hedendaagse kunst onder de aandacht van een breed publiek te brengen. De discussie over beeldende kunst en de betekenis ervan in onze samenleving beperkt zich niet alleen tot ingewijden. Wij zien het danook als één van onze kerntaken om educatieve activiteiten aan te bieden voor uiteenlopende doelgroepen van oud tot jong.Voor jeugd, in diverse leeftijdscategorieën en zowel voor individueel gebruik als in groeps-en schoolverband, worden diverse educatieve programma’s ontwikkeld, die tijdens de tentoonstellingen en manifestaties tegen lage kosten verkrijgbaar zijn. Dat laatste is in onze beleving van groot belang, immers ook in deze streeft Odapark naar een manier om voor iedereen toegankelijk te zijn.

In onze hedendaagse maatschappij zijn opvoeding en onderwijs steeds minder gericht op creativiteit. In de afgelopen 20 jaar is de creativiteitsscore in onze hersenen drastisch verminderd. Maar kunst en creativiteit staan voor het stellen van vragen en oplossen van problemen en creatief denken, kunst beleven de wereld kunnen zien via de omweg van de verbeelding, beide juist nodig in onze huidige maatschappij. Binnen elke samenlevingsvorm staat een bloeiend kunst- en cultuurklimaat garant voor prachtig domino-effect; het legt contacten tussen bevolkingsgroepen; intensiveert sociale banden; versterkt de aantrekkelijkheid van de omgeving en stimuleert innovatie. Daarnaast: Kunsteducatie is niet alleen maar ‘leuk’ en ‘interessant’, het is niet enkel het verwerven van kennis over kunst maar zorgt tevens voor een proces van reflectie op de werkelijkheid. Uit internationale onderzoeken naar resultaten van kunsteducatie, blijkt overduidelijk – indien goed en professioneel begeleidt – dat het een groot effect heeft op het ontwikkelen van zelfvertrouwen. En dat je met tekenen beter leert kijken, dat experimenteren creativiteit stimuleert en dat wie zich creatief leert uiten, beter omgaat met emoties. Kunsteducatie is dus ook een waardevol ‘spel’ om goed of beter om te gaan met anderen, de wereld om ons heen en zelfs om te leren overleven.

Kunstlab is de naam voor het nieuwe deel van Odapark, te vinden in het Odapaviljoen in het hart van het natuurpark. Kunstlab is de plek waar iedereen van 1 tot over de 100 jaar zelf actief op experimentele wijze aan de slag kan met beeldende kunst. Met tekenen en schilderen, beeldhouwen, fotografie, video, installaties, maar ook met historie en natuur. Oda’s Kunstlab staat voor kunstbeleving op hoog niveau onder begeleiding van professionals als kunstenaars en educatief medewerkers, aangeboden aan een breed publiek van vrije bezoekers, kinderen, scholieren, ouderen, families, mensen met een beperking, bedrijven, instellingen, organisaties. Hedendaagse kunst en natuur staan centraal bij Kunstlab, binnen en buiten vloeien er in elkaar. Kunstlab richt zich op zowel individueel bezoek als op basisonderwijs, voortgezet onderwijs, bijzondere buitenschoolse activiteiten voor kinderen en jongeren, familie en recreatief bezoek, volwassenen, volwassenen met een beperking en speciale groepen als senioren, bedrijven, instellingen en organisaties. Dat is de lijn van Odapark bereikbaar zijn voor iedereen die wil leren met, van en over kunst, cultuur en natuur.

Op 12 maart 2016 is het KunstLab onder grote belangstelling feestelijk geopend door de heer Ger Koopmans, gedeputeerde cultuur van de provincie Limburg. Odapark heeft er nu een paviljoen bij, specifiek voor kunsteducatie en talentontwikkeling. Het Kunstlab is medegefinancierd door een bijdrage van de Provincie Limburg, de Kiwanis Schieepersland en een 10-tal sponsoren.

4 Talentontwikkeling en kunsteducatie

4.1 Kunstlab

36

Kunstlab is het nieuwe paviljoen van Odapark voor kunsteducatie, kunstbeleving en talentontwikkeling. Het idee om binnen en buiten te verbinden speelt een belangrijke rol in de keuze aan activiteiten. De locatie, met een prachtig uitzicht op het Beeldenbos, nodigt hiertoe uit. Wat Odapark in zich draagt zal in het educatief programma de leidraad worden voor de kunstbeleving. Zo wordt er onder andere gewerkt aan de ontwikkeling van een mobiele inventaris en een transportsysteem voor materialen en gereedschappen die binnen èn buiten in het Beeldenbos gebruikt kunnen worden, zodat de veranderingen van de natuur die invloed hebben op de kunst – en vice versa – ook lijfelijk ervaren kunnen worden.

Het programma van Oda’s Kunstlab wordt in de lijn van de kunstinhoudelijke visie van Odaparks curatoren ontwikkeld en uitgevoerd door het projectteam van Odapark in 2016 onder leiding van Monique Romeijn dat hiervoor samenwerkte met BAM het mobiele atelier (Suzanne Berkers) en Kunstenaar in de Klas (Roel Sanders). Het team bestaat uit zo’n 15 gespecialiseerde vrijwilligers. Bij bepaalde projecten worden kunstenaars die exposeren in Odapark uitgenodigd gastlessen te verzorgen en worden workshops en lessen verzorgd door andere gastdocenten als filosofen, kunsthistorici, fotografen et cetera, al naar gelang de aard van het aanbod.

Het programma is een mix van educatie gericht op beeldende kunst (schilderkunst, sculptuur, fotografie, video en andere beeldende technieken) alsmede op literatuur, podiumkunsten, natuur/biologie, (kunst)historie, filosofie en maatschappij. Onderdelen van het programma vinden altijd plaats in een open blik gericht op onderzoek, experiment en dialoog en er wordt altijd ruimte geboden voor het vreemde, het vernieuwende, met respect voor de verscheidenheid die kunst en de wereld om ons heen te bieden hebben. Het aanbod is te vinden op onze website.

In Kunstlab zal er altijd een open blik zijn gericht op experiment en dialoog. Resultaten staan tevoren niet vast, maar juist door onderzoek kan ruimte gegeven worden aan het vreemde en vernieuwende, met respect voor verscheidenheid. Kunstlab speelt in op actuele thema’s en op de wisselende tentoonstellingen in Odapark. Voor jong en oud, voor het onderwijs en voor volwasseneneducatie. Juist de mogelijkheid om binnen en buiten te werken, met de aanwezigheid van natuur, historie en hedendaagse kunst, geeft het Kunstlab extra mogelijkheden.

Het thema dat binnen het Kunstlab voor 2016 als leidraad diende voor workshops, lessen voor het onderwijs, lezingen, cursussen en performances is getiteld STILL. Een uitgebreid programma met leerzame en bijzondere activiteiten van Odapark voor een breed publiek, rond het thema van een stilstaande foto, bevroren beeld, uit een film. Een aantal gevarieerde lessen rond het thema STILL, is door het Kunstlab voor het basisonder-wijs voorbereid in een keuzeprogramma. Kunstlab werkt samen met professionele kunstenaar-do-centen. Het projectteam kan naast het aange-boden keuzeprogramma meedenken over nieuwe kunsteducatie programma’s, alsmede over pro-ducten voor het basisonderwijs met verschillende differentiaties. Het keuzeprogramma bestaat uit lessen van 1,5 uur die zijn te combineren met een rondleiding onder begeleiding van een lid van het Kunstlab-team of door de leerkracht met behulp van een Kijkwijzer.

Odapark speelt in op de vraag vanuit het onderwijs, voor zowel basis- als voortgezet onderwijs, en hanteert daarbij een actieve en zoveel mogelijk vernieuwende educatieve aanpak. Voor scholen zijn diverse vaste en tijdelijke projecten beschikbaar. Leerkrachten kunnen ook kiezen voor een bezoek op maat. Voor kinderen die in familieverband het park bezoeken, ligt een speurtocht klaar: De schat van de Ekster of een Voorlees- Kleurboek Oda gaat naar Odapark. Groepen volwassenen kunnen

4.2 Inhoud Programma Kunstlab

37

rondleidingen volgen bij de wisselexposities of het Beeldenbos. Bij iedere tentoonstelling is publieksinformatie gemaakt.Al deze programma’s zijn terug te vinden op onze website.

Odapark biedt haar programma aan via ons eigen netwerk wat we in de loop der jaren opgebouwd hebben. Ook staan we in het bestand bij Cultuurpad, het provinciale steunpunt voor educatie richting scholen.

De educatieprojecten bij de tentoonstellingen en het Beeldenbos worden steeds aangepast en sluiten nauw aan bij de wensen van het onderwijs. Deze worden aangeboden op onze website, aan individuele bezoekers, alsook aan de scholen. Dit gebeurt voor zowel het voortgezet onderwijs als voor de basisscholen rechtstreeks, sinds het steunpunt cultuureducatie in Venray is ontbonden. Vanaf eind 2016 werkt Odapark samen met Cultura, een nieuwe organisatie opgericht door gemeente Venray. De scholen in de regio zijn allen aangesloten bij de provinciale organisatie Sien/Cultuurpad. Hiermee wordt ook samengewerkt.

De samenwerking met Sien/Cultuurpad liep aanvankelijk stroef, maar met de komst van het nieuwe Kunstlab zijn de lijntjes weer aangetrokken.

Odapark beschikt over een educatieve dienst, die van medio 2015 tot medio 2016 geleid werd door Monique Romeijn. Zij was speciaal aangetrokken om een nieuw programma te ontwikkelen passend in de toekomst van Odapark, dat vanaf maart 2016 uitgebreid is met het Kunstlab, een paviljoen voor educatie en talentontwikkeling.

Na een jaar zich actief ingezet te hebben voor het Kunstlab gaf Monique Romeijn te kennen, weer teug te willen naar haar atelier. Dit betekende dat Odapark weer op zoek moest naar een nieuwe educatieve medewerker. In de zomerperiode is er door de curatoren een visie document geschreven over en voor educatie en talentontwikkeling in Odapark. Eind December 2016 is Roel Sanders van Kunstenaar in de Klas aangetrokken om educatie en talentontwikkeling in Odapark verder vorm

38

te gaan geven. Roel Sanders geeft voor brede doelgroepen bij musea en scholen in de regio workshops en is docent bij Kunstencentrum Venray.

Binnen de communicatie wordt veel aandacht besteed om de potentiële klanten van het Kunstlab te bereiken. Dit wordt gedaan door middel van digitale nieuwsbrieven en bijeenkomsten te organiseren specifiek voor die doelgroep.

Resultaat educatie en talentontwikkelingEducatie kinderen tot 12 jaarBasisonderwijs:7 rondleidingen door tentoonstelling – aantal kinderen: 1549 workshops onder begeleiding van een museumdocent – aantal kinderen: 273

Vrije inloop: er hebben 28 kinderen deelgenomen aan de workshop foto speurtocht, portretten maken en huis van je dromen.Er hebben 8 basisscholen een bezoek gebracht aan Odapark, zonder gebruik te maken van onze educatieve dienst. In totaal 297 kinderen met begeleiding. Educatie jongerenAantal jongeren HAVO/VWO/VMBO:17 rondleidingen door Tentoonstelling en/of Beeldenbos – aantal jongeren: 5839 workshops onder begeleiding van een museum docent – aantal jongeren 289

Veel jongeren hebben de tentoonstellingen en het Beeldenbos individueel bezocht in het kader van het vak culturele vorming en hebben daarbij gebruik gemaakt van de diverse kijkwijzers. Aantallen zijn niet geteld.

In het kader van talentontwikkeling hebben de Kunstklas van het Dendron college uit Horst en de TOPklas Kunst van het Valuas college uit Venlo een specifiek programma gevolgd met als einddoel een tentoonstelling in het Kunstlab. Totaal aantal: 32 jongeren

Educatie volwassenen16 Rondleidingen door Beeldenbos en Tentoonstellingen - Aantal deelnemers: 354 8 workshops onder begeleiding van een museumdocent – aantal deelnemers: 114

Voor meer informatie betreffende educatie zie verder 3.1 tentoonstellingen.

39

40

41

Odapark is een 19 ha groot park gelegen in het Vlakwatergebied van Venray, van oudsher een gebied met veel zandverstuivingen. Het park heeft historisch een driedeling, bestaande uit het ruim honderd jaar oude kloosterpark, een half-natuurlijk bosgebied en stuifzandgebieden omringd door natuurlijke bossen van voornamelijk oude eiken en dennen. Het geheel is voorzien van een uitgebreid padennetwerk. Voor het park is in samenwerking met de Koninklijke Heidemij in 2014 een toekomstplan gemaakt voor de opwaardering van de groenwaarden en de ‘leesbaarheid’ van de bijzondere geschiedenis van het park.

De daarbij behorende financiële ondersteuning door de Heidemij is de afgelopen jaren gebruikt voor diverse deelprojecten. Sinds 2016 moeten de in de planning opgenomen projectonderdelen daarom uit andere financieringsbronnen gerealiseerd worden. Gelukkig kan Odapark ook hier rekenen op een enthousiaste groep vrijwilligers.

Door een bijdrage van het Oranjefonds hebben we in het voorjaar van 2016 de oude historische taxushaag uit kunnen breiden. Deze vormde ooit de begrenzing van het parkdeel van de internaatspeeltuin. De daarvan resterende exemplaren waren sterk uitgegroeid. Die delen hebben in 2015 een stevige snoeibeurt gekregen en die slaan weer goed uit. Het ontbrekende deel richting Merseloseweg is in 2016 aangevuld. De komende jaren zal de nieuw geplante haag uitgroeien zodat de beschutte sfeer weer ervaren kan worden door de bezoekers.

Langs de paden is er op diverse plaatsen veel dood hout opgeruimd, dit alles voor de veiligheid van bezoekers en wandelaars. Voor het zaagwerk in de hoge bomen moet ook geklommen worden. Dat vraagt vakmanschap. Gelukkig mochten we weer gastheer zijn voor de cursussen boomverzorging voor leerlingen van Helicon Opleidingen Eindhoven en Velp. Onder

leiding van Detiger Boomverzorging en Ayla Boomverzorging, werd zo efficiënt onderhoud gepleegd aan de vele oude bomen in Odapark en konden zo de kosten beperkt blijven.

Rond het stuifzandgebied zijn de paden opgeknapt en is er ‘bospest’ verwijderd. Deze Amerikaanse Vogelkers woekert en voorkomt zo het opkomen van de gewenste meer gevarieerde ondergroei.

De vogelvereniging Maas en Peel onderhield ook in 2016 de talrijke vogelkasten in het park, mede hierdoor is een rijk geschakeerd vogelbestand aanwezig. Dit is voor bezoekers ook waar te nemen bij de speciale voederplek bij het Theehuis, een gezamenlijk project van het gespecialiseerde bedrijf Vivara en Odapark. Op de speelweide staat nu een bijenhotel, gemaakt en geplaatst door leerlingen van het Raaylandcollege in het kader van maatschappelijke stage. Deze leerlingen hebben ook de wandelroute opgeknapt en de routepalen geschilderd.

Wekelijks wordt aan enkele groepen leerlingen van het Raaylandcollege les gegeven over onderhoud groen en bossen. Dit in het kader van talentontwikkeling voor deze specifieke doelgroep.

Onderdeel van het Heidemijplan is het herstel van historische objecten in het park. In 2016 is het prieeltje langs de speelweide in ere hersteld. Op het metalen raamwerk is een nieuw dak geplaatst. Vanuit het prieeltje kan zo weer genoten worden van de speelweide en het park. De historische rolschaatsbaan is opgegraven. Uit onderzoek bleek dat deze betonnen baan nog terug te vinden was in de ondergrond. In de eerste fase van de periode Heidemij was al een deel van de rolschaatsbaan vrij gelegd. In 2016 is de hele baan weer zichtbaar gemaakt. Tegelijkertijd is er in de binnentuin een mindervalide pad aangelegd zodat ook

5 Natuur

42

deze bezoekersgroep hier wandelend en rollend over de rolschaatsbaan kan genieten van kunst en natuur. Deze baan is nu omgedoopt in Rollerbaan.

Het regenwater van de daken is vanaf 2016 afgekoppeld en wordt nu afgevoerd naar de binnentuin eindigend in een ‘wadi’’. Dat komt ten goede aan de natuur.

Odapark bestaat naast het bosgebied ook uit stuifzandvlaktes. Stuifzandgebieden hebben van nature de neiging om dicht te groeien tot een bos. Daarom worden de zandvlaktes ook in 2016 meerdere malen bewerkt om ze open te houden. Met als doel dit bijzondere natuurlijke milieu niet te laten verdwijnen en daarmee de landschappelijke afwisseling in het Odapark in stand te houden.

43

Voor de (vak)inhoudelijke communicatie bij een kunstinstelling als Odapark zijn twee zaken essentieel. Ten eerste het besef dat het ten alle tijden gaat om de beeldende kunst (‘Alles voor de kunst’). Inhoudelijke aanspreekpunten en verantwoordelijkheden binnen Odapark liggen in deze bij Pascalle Mansvelders (kunsthistorica & curator/hoofd afdeling communicatie Odapark). Andere aspecten van Odapark worden als toe-gevoegde waarde beschouwd ten opzichte van de kunst. Te denken valt daarbij aan: horeca, services, toerisme en andere culturele activiteit-en. Aanspreekpunt in deze in de communicatie is Ruud Linssen (Buro Bliss, Nijmegen / communi-catiestrategie & mediabeleid voor Odapark).

Ten tweede het besef dat ten volle uitgedragen wordt en dient te worden: Odapark is een Limburgse culturele organisatie, een cultuurplaninstelling, iets waar Odapark trots op is. Bij elke presentatie van ons wordt dit opgenomen, kenbaar gemaakt en uitgedragen. Verbeelding van Odapark is die van een “Limburgse” organisatie. In 2014 werd Odapark door L1 “de mooiste plek genoemd om kunst te zien in Zuid-Nederland”, precies dat willen we bij Odapark ten aanzien van Limburg met eergevoel uitdragen. Odapark beschouwt het als een plicht, niet eens in het idee van de financiële ondersteunende bijdrage van de Provincie Limburg waarvan Odapark afhankelijk is, maar omdat we ons willen presenteren als een “gastvrij Limburg in het klein”. Een unieke plek, een oase waar natuur, cultuur en geschiedenis samenkomen.

Limburg is de voor- en achtertuin van Nederland, Duitsland en België en een belangrijke schakel tussen NRW Duitsland, België en de Randstad Nederland. Odapark heeft de ambitie om in de Euregio en nationaal een rol te spelen in het debat over hedendaagse kunst en kunst in de openbare ruimte. De tentoonstellingen die door Odapark georganiseerd worden, moeten actuele maatschappelijke waardes bevatten, emoties oproepen, de meningen van mensen uitlokken

om zo deel te nemen aan het debat. Rekening houdende met al bovengenoemde zal de communicatie voor Odapark in deze zin uitdragen: kunstinhoudelijke zaken en hoe deze een maatschappelijke relevantie vertegenwoordigen waar het publiek een persoonlijk voordeel mee kan doen, buiten het pure genot dat de kunst hier kan bieden in dagbesteding en ontspanning, lering en vermaak in een oase van Limburgse rust in de hedendaagse hectische wereld.

Gefocust wordt op de lokale, regionale en landelijke media, tevens zal een belangrijk accent gelegd worden op het westelijk deel van Duitsland. In het dichtbevolkte gebied Noord Rhein Westfalen is een enorm potentieel aan kunstliefhebbers. In dit deel zal vooral de media aangesproken worden en promotie worden gemaakt onder de ‘heavy users’ van kunst.

6 Communicatie

PersberichtenPersberichten verschijnen telkens in twee vormen, regionaal en landelijk. In sommige gevallen (maar dit betreft momenteel nog een uitzondering waarmee we vanaf 2017 meer gaan werken) internationaal. De kunstinhoudelijke teksten zijn geleverd door Pascalle Mansvelders, eindredactie Ruud Linssen. Er is een persbericht voor regionale kranten (algemeen) en voor kunstinhoudelijke bladen en dagbladen. Deze hebben verschillende invalshoeken binnen het programma van de tentoonstellingen. Bij bijzondere activiteiten als lezingen, voorstellingen en dergelijke, alsook bij horeca en algemene zaken worden de teksten gemaakt en geredigeerd door Ruud Linssen, met assistentie van Ine Apeldoorn (medewerker Odapark facilitair en communicatie). Bij educatieve

6.1Benaderingswijzen2016

44

de verschillende doelgroepen. Bijvoorbeeld: educatie, vrijwilligers, vrienden, sponsoren, etc. Algemene nieuwsbrieven en de uitnodigingen voor de exposities gaan naar het complete adressenbestand. Steeds worden gerichte mailings ingezet naar een bepaalde doelgroep, allereerst voor educatie.

Affiches/folderDaarnaast is er per geopende tentoonstelling een affiche ontwikkeld, de oplages en formaten verschillen per project. Het affiche laat zich ook gebruiken als een folder. Deze wordt vormgegeven door ontwerpersduo Costa/Cieraad, de folder/het affiche heeft sinds 2013 een unieke, gevouwen vorm, met alle informatie opgenomen betreffende het project. Leidraad is informatie over de kunstenaar, actuele waarde en kunstinhoudelijke informatie aangaande het werk. Ook praktische en organisatorische informatie is hierin opgenomen, alsook de attentie op activiteiten binnen de geldende periode.

Facebook Facebook – meer dan 1200 volgers pagina Odapark – wordt steeds gevarieerder ingezet. Met kunst als de absolute hoofdmaaltijd, maar daar omheen ook steeds meer berichten die gaan over Odapark zelf. Als een bijzondere instelling, op een bijzondere plek in Limburg.

Verder wordt er succesvol geëxperimenteerd met kleine advertentiecampagnes rond evenementen, die zichtbaar extra bezoekers opleveren. Er wordt door bezoekers expliciet naar Facebook gerefereerd.

a. Expositionele overdrachtBij alle exposities zijn specifieke hierop gerichte informatie beschikbaar. Dit in verschillende vormen:Beschrifting bij de werken (namen kunstenaar, titel werk en aanvullende info), deze zijn bij de werken te vinden.Zaalteksten per ruimte (plakteksten of

programma’s is materiaal aangeleverd aan Ruud Linssen door Monique Romeijn, deze zijn altijd met de curatoren doorgenomen. Met redacties van regionale dagbladen en televisie/radio-programma’s is buiten de informatieverstrekking via de persberichten geregeld contact, algemeen: Ruud Linssen, kunstinhoudelijk: Pascalle Mansvelders en Marijke Cieraad. Voor lokale media heeft Odapark een medewerker communicatie op vrijwillige basis, Albert Pelser, als contactpersoon die deze kanalen van informatie voorziet.

Sinds 2016 wordt ook een Duitse versie van het persbericht verstuurd, wat leidt tot zichtbaarheid in de Duitse media over de grens zoals de Rheinische Post.

WebsiteHet afgelopen jaar hebben we onze website verder verbeterd door een meer overzichtelijke structuur, opgezet door Bliss/Ivan Beemster. Minstens zo belangrijk: we hebben het gebruik van de site verder geïntensiveerd dankzij de grote en deskundige inzet van vrijwilliger Jan-Hein de Wit. Als dat nodig is, kan hij terugvallen op de expertise van Ivan Beemster. De content van de website bevat: bezoek / tentoonstellingen / beeldenbos / educatie / services / over Odapark. Met aanvullingen als; openingstijden / agenda / nieuws / contact.

Inmiddels zijn een Engelse en Duitse versie van de website van start gegaan. Voor de vertalingen heeft Odapark twee vrijwilligers aangetrokken, voor elke taal een ‘native’ specialist, Lilian van de Burgt (Engels) en Monika Winkens (Duits).

Mailing Per opening van een tentoonstelling verspreiden we al jaren een digitale uitnodiging onder het adressenbestand van Odapark. Sinds een jaar wordt steeds intensiever gebruikt gemaakt van deze digitale mailings, waarbij het adressenbestand is gedifferentieerd naar

45

gelamineerde A4’s), deze bevatten info over de expositie, de kunstenaars, maar ook over bijzondere aanvullende informatie zoals actuele gerelateerde maatschappelijke thema’s, meer kunstinhoudelijke info of informatie over de ruimtes, historie of filosofie in het kader van de getoonde onderwerpen.

b. Mondelinge overdrachtIn de vorm van begeleidingen bij de tentoonstellingen en het Beeldenbos door ervaren rondleiders binnen het team van vrijwilligers in Odapark, wordt informatie aan de bezoekers gegeven in de lijn van bovengenoemde punten in 2.a. Hieraan worden met regelmaat speciale activiteiten toegevoegd. Bij elke tentoonstelling zijn in tweevoud bijeenkomsten georganiseerd waarvoor gastvrouwen en –heren van Odapark worden uitgenodigd om aan deel te nemen en waarbij ze kunstinhoudelijke informatie over het getoonde krijgen van de beide curatoren, alsmede aanvullende praktische informatie van het office-management.

a. Digitale advertentiesVoor de komende periode gaan we ons richten op onderzoek naar betaalbare bruikbaarheid van digitale advertenties voor Odapark, gericht op kunstliefhebbers in Limburg en daarbuiten. Met Adwords bijvoorbeeld is het goed mogelijk deze groepen te vinden en nieuws rond Odapark onder de aandacht te brengen. Voor relatief weinig kosten. Bezoekers van de website kunnen daarna een keer per maand bijvoorbeeld een advertentie worden aangeboden.

EducatieKunst is voor iedereen. Educatie is een mooi middel om dat Odapark-ideaal dichterbij te brengen. Opdracht is om de educatie-activiteiten van Odapark beter onder de aandacht te brengen. Voor zowel kinderen als volwassenen. Ook in het licht van het Kunstlab, het nieuwe educatiepaviljoen, dat in bekendheid nog

een hele weg te gaan heeft en waarvoor de komende jaren cruciaal zullen zijn. Educatie is zeer geschikt om de band met het publiek te versterken, het is een dubbelslag: educatie wordt middel en doel tegelijk. Middels aanbieden van projecten aan basis- en voortgezet- en kunstonderwijs worden de activiteiten van het Kunstlab gericht aan de scholen kenbaar gemaakt, daarnaast zal educatie in elk mogelijk aspect van communicatie vanaf 2016 actief worden opgenomen.

Een goed voorbeeld van de dubbelslag van educatie is de vernieuwde website. Daar heeft educatie een veel prominentere plaats gekregen, ook hierop wordt komende periode extra ingezet door uitbreiding en verwerking in hoge actualiteit; door het opstarten en aanhalen van banden met verenigingen en (cultuur)instelling in de regio en de rest van de provincie.

Video’s&filmpjesOdapark legt zich sinds 2015, naast woorden (belangrijk voor heldere communicatie naar bezoekers als het op onze missie en doelstellingen aankomt) toe op de presentatie van kunst en instelling door middel van filmpjes, die verspreid worden via Facebook, website, Youtube en andere kanalen. Een ‘team’ van vrijwilligers en professionals verdiept zich in de materie, wordt erin geïnformeerd en getraind om zo via bewegend beeld in een paar minuten de kern van kunst en activiteiten in Odapark inzichtelijk en aantrekkelijk te maken. Met name (inrichtingen van) tentoonstellingen, informatie over de kunstwerken (rechtstreeks van de kunstenaars of curatoren), educatieve activiteiten en sfeervolle gebeurtenissen in en rondom Odapark zijn inzet van beeldmateriaal in deze. In de komende jaren zal de focus steeds meer (ook) hierop gelegd worden (aangezien deze vorm – naar onze ervaring - goed aansluit bij het breed publiek dat Odapark wil bedienen).

46

levert een potentieel groot (ook nieuw) publiek.

Ook dit jaar heeft de toerist Odapark in de zomermaanden en in de voor- en najaar vakantie goed bezocht. Odapark heeft actief ingezet op verspreiding van een algemene folder van Odapark op een 50-tal vakantieadressen in Noord Limburg, waaronder VVV’s, vakantieverblijven, B&B’s en campings.

Odapark richt zich ook op de presentatie van actu-ele kunst op locaties buiten het park, dat zal extra bezoekers uit binnen- en buitenland genereren. Zo waren er tijdens de Zomerparkfeesten in Venlo, en de kunstmanifestaties in Wittem en Boxmeer kunst-werken uit de stal van Odapark vertegenwoordigd in de openbare ruimte aldaar. Tijdens de Zomerparkfeesten hebben ruim 80.000 festivalgangers hiermee kennisgemaakt. Odapark heeft speciaal voor deze bezoekers een flyer uitgedeeld.

Participatie en educatieOdapark zet daarnaast bij elk project in op cultuurparticipatie. Mensen worden aangespoord om deel te nemen aan de projecten, de komst van het nieuwe Kunstlab zal deze rol en de mogelijkheden nog versterken. Hiermee wordt een nieuwe doelgroep bereikt.

Ook in 2016 heeft Odapark een breed publiek we-ten te bereiken uit Nederland, Duitsland en België. De tentoonstellingen zijn in keuze, samenstelling en presentatie hierop gericht. De media zijn cruciaal voor een groot publieksbe-reik. Ook dit jaar heeft Odapark veel geïnvesteerd in de relaties met journalisten. Deze investering begint zich nu uit te betalen met name regionaal en provinciaal. Dagblad de Limburger, L1, omroep Venlo en Venray berichten over nagenoeg alle activiteiten van Odapark.

De kunstkenners (lokaal, regionaal, landelijk, internationaal) kwamen vooral af op de tentoon-stellingen. Elke tentoonstelling heeft ook een specifiek publiek getrokken, mede afhankelijk van het thema en/of herkomst van de kunstenaar. Zo trok de tentoonstelling Stringendo van Silvia B. veel landelijke bezoekers i.v.m. de internationale status van de kunstenaar. De tentoonstelling Cul-De-Sac trok veel Limburgse bezoekers omdat het Portetten van Limburgers betrof. Ecce Homo Erectus was in trek bij een breed publiek vanwege het thema van de tentoonstelling.

De specifieke combinatie van natuur en heden-daagse kunstvormen heeft nieuwe doelgroepen be-reikt (lokaal, regionaal, landelijk, internationaal). De discussie hedendaagse kunst in relatie tot natuur

6.2Verderebijzonderheden

AFBEELDING poster overzicht theehuis?

47

Publiciteit in Nederland en het aangrenzende Noord Rijn Westfalen is ook in 2016 een noodzaak om onze ambities inzake hogere bezoekersaantallen waar te makenVoor de activiteiten van Odapark zijn persberichten gestuurd naar de diverse dag/ week/ en maandbladen, zowel landelijk, regionaal en lokaal. Er zijn redactionele artikelen verschenen in Dagblad de Limburger betreffende alle tentoonstellingen.

L1 radio en TV, Venlo TV, Peel en Maas TV en omroep Venray hebben uitzendingen gewijd aan de tentoonstellingen van Odapark. Op kabelkrant Venray werden de tentoonstellingen en activiteiten van het Odapark aangekondigd.

Het verspreiden van flyers/posters, ook digitaal, van de tentoonstellingen in Noord Limburg en naar relevante plekken in Nederland. Toeristische brochures die hebben gezorgd dat toeristen een bezoek hebben gebracht aan Odapark.

Ook is Odapark te vinden op de digitale toeristische infozuilen in Noord Limburg. Agendavermeldingen in nationale vakbladen, regionale dagbladen en huis aan huis kranten.Gerichte digitale uitnodigingen en nieuwsbrieven naar een groot eigen bestand. Actuele informatie over de activiteiten van Odapark is te verkrijgen bij de plaatselijke VVV’s, en bibliotheken. Sociale media zijn niet meer weg te denken in deze tijd. We plaatsten regelmatig berichten op Facebook en Twitter over onze tentoonstellingen, het Beeldenbos, de educatieve activiteiten, praktische informatie en tips van de curatoren. Tot slot is de website van groot belang. Hiervoor draagt een bevlogen vrijwilliger zorg voor en die houdt zo de site actueel.

Odapark bedient zich al een aantal jaren van de slogan ‘kunst voor iedereen’, en die slogan is bij ons letterlijk en heel serieus te nemen. Het toegankelijk maken van actuele eigenwijze kunst voor de breedst mogelijke doelgroepen is onderdeel van de missie van onze kunstinstelling. Drempels opwerpen, in welke betekenis van het woord dan ook, is absoluut not done bij Odapark, bij elke voorgenomen activiteit wordt deze hierop gecheckt en afgewogen. We zijn een instelling die door iedereen omarmd kan worden, we zijn gratis toegankelijk, onze gastvrouwen en -heren zijn getraind op het geven van een warm gevoel van welkom aan elke bezoeker, of deze het paviljoen binnentreedt voor kunst, koffie of een sanitaire stop, iedereen weet zich meer dan welkom en wordt altijd geattendeerd op het kunstaanbod van het moment en dat van de nabije toekomst.

In 2016 hebben 21.578 getelde bezoekers Odapark bezocht. De belangrijkste bezoekersstroom komt uit de regio Noord Limburg, maar door de inzet van de digitale media wordt een steeds groter en breder publiek bereikt. Vooral in de zomermaanden is duidelijk dat de bezoekers uit geheel Nederland, België of het aangrenzende Noord Rijn Westfalen komen. Het publieksbereik is uiteraard veel groter door de projecten die Odapark organiseert in de openbare ruimte buiten het Odapark. Hierdoor komen toevallige bezoekers in aanraking met hedendaagse kunst van Odapark. Deze zijn ontelbaar maar zeker zo belangrijk.

6.3 Publiciteit 6.4 Publieksbereik

48

De organisatie bestaat uit een bestuur, team en vrijwilligers. Odapark voldoet aan nagenoeg alle principes van de Governance Code (uitzondering zijn principe 6.9 en 9.4).

Odapark heeft geen maximale zittingstermijn statutair vastgelegd. Er is onbeperkte herbenoeming mogelijk. Odapark beschouwt dit niet al risico vanwege de benoeming voor een termijn van 4 jaar en evaluatie door bestuur. Daarnaast wordt er verder gewerkt aan principe 9.4. Odapark kent weliswaar interne procedures voor de financiële boekhouding en rapportage echter deze zijn nog niet allemaal schriftelijk vastgelegd.

Onregelmatigheden kunnen gemeld worden zonder risico voor positie bij het bestuur of haar voorzitter.

In 2016 heeft het bestuur 7 keer vergaderd waarbij jaarplan, begroting, jaarverslag, jaarrekening en eigen functioneren op de agenda hebben gestaan.

Begin 2016 telt het bestuur van de stichting 8 leden. Gerrit Linders en Fieke van Casteren zijn per 31 december 2016 uitgetreden. Odapark kent een bestuursmodel en heeft een bestuursreglement vastgesteld met taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Ieder lid heeft een bepaalde werkgroep onder zijn hoede.

7 Governance en Organisatie

7.1 Bestuur

Functie Naam Aandachtsgebieden

Voorzitter Fred Welschen Algemeen, cultuurplan, subsidies, contracten, juridische zaken, personeelszaken, voorzitter sponsorcommissie

Vicevoorzitter Edmond Staal Kunst en educatie, voorzitter commissie revitalisering

Penningmeester Wil Megens Administratie, financiën, verzekeringen

Secretaris Fieke van Casteren PR/Communicatie

Bestuurslid Vacature Vrienden

Bestuurslid Gerrit Linders Parkbeheer, natuur

Bestuurslid Sander van Lier Gebouw, onderhoud, bouwzaken, sponsoring

Bestuurslid Luc Thomassen Horeca, sponsoring

Bestuurslid Roel Verstegen Governance, organisatie, sponsoring

49

Het team bestaat structureel uit 6 personen, waarvan twee in loondienst, twee als ZZP, een Melkert baan en een op projectbasis. Ine Apeldoorn en Monique Romeijn zijn inmiddels niet meer in dienst. De taken van

Monique Romeijn zijn overgenomen door Roel Sanders. Tot ons verdriet is Wiel Swaghoven eind 2016 plotseling overleden. Zijn taken zijn overgenomen door Gerrit Linders.

7.2 Team en professionals

Het bestuur kent geen bezoldiging, dit is statutair vastgelegd. Het is de leden niet zonder meer toegestaan nevenfuncties te aanvaarden als deze de belangen van Odapark kunnen raken. Melding van een nevenfunctie is verplicht en beoordeling vindt plaats door het bestuur.

Op dit moment hebben de bestuursleden geen nevenfuncties die een mogelijke belangenverstrengeling veroorzaken en zijn er geen besluiten genomen waarbij sprake was van tegenstrijdige belangen.

Functie Naam Nevenfuncties

Voorzitter Fred Welschen Geen

Vicevoorzitter Edmond Staal Bestuur Filmkring Venlo, Vice voorzitter Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg, Bestuur cultureel jaarboek de Buun

Penningmeester Wil Megens Penningmeester Paterskerk, Zangers van St. Frans, Mondiaal Platform en de PIV Bond

Secretaris Fieke van Casteren Geen

Bestuurslid Gerrit Linders Bestuur Stichting Kruisen en Kapellen, Stichting Stadsbos Vlakwater

Bestuurslid Sander van Lier Voorzitter Stichting Woontafel Venray, Stuurgroeplid Stichting Venray Bloeit

Bestuurslid Luc Thomassen Geen

Bestuurslid Roel Verstegen Geen

50

Functie Naam Aandachtsgebieden

Art curator Marijke Cieraad Uitwerking en implementatie van exposities/manifestaties. Coördinatie en aansturing team en technische dienst bij realisatie exposities. Beeldenbos en openbare ruimte. Advisering overheden en samenwerking

Art curator Pascalle Mansvelders Ontwikkelen van concepten voor exposities/manifestaties Voorzitter communicatiecommissie. Advisering overheden en samenwerking

Officemanager Monique Heijligers/Ine Apeldoorn

Secretariaat, verzorgen reserveringen (o.a. huwelijken en aanvragen horeca), coördineren bijeenkomsten en partijen, administratie t.b.v. facturatie, activiteiten vrienden van Oda. Aansturing huismeester, horecaorganisatie, aanspreekpunt Weloda, kasbeheer, inkoop, verkoop en administratie t.b.v. facturatie. Communicatie. Coördinatie vrijwilligers, afhandelen post, e-mails, telefoon, teamverslagen, educatie uitvoering, secretariaat sponsoren.

Manager Logistiek en techniek

Wiel Swaghoven/Gerrit Linders

Technische dienst, transport, facilitaire zaken, onder-houd, parkbeheer, aansturing vrijwilligers klus team

Huismeester Piet van Rijt Kleine onderhoudswerkzaamheden, schoonmaken, magazijnbeheer, afvalbeheer, tafels en stoelen klaarzetten.

Functie Naam Aandachtsgebieden

Administratie Wil DijkstraThea Voesten

Financiële administratie, facturatieKasboek, administratie

PR/Communicatie Ruud LinssenAlbert PelserJan Hein de WitAndreia Costa

CommunicatieWebsiteNieuwsbrieven en sociale mediaVormgeving

Educatie/Talent ontwikkeling

Monique Romeijn/Roel SandersJoke SchapendonkMarian KesselsMartin Arens

Programma / planning

RondleidingenMiddelbaar onderwijsBasisonderwijs

Gastvrouw Nell Hermans Huwelijken, feesten en bijeenkomsten

Een aantal specifieke taken wordt door professionals uitgevoerd.

51

Het team van Odapark krijgt bij haar activiteiten ondersteuning van een groep van 60 enthousiaste vrijwilligers. Zonder deze vrijwilligers zou het niet mogelijk zijn om de vele activiteiten in Odapark te realiseren.

Deze vrijwilligers geven ondersteuning bij educatie projecten en rondleidingen, opbouw tentoonstellingen, transport, bewaking, onderhoud park, huwelijken, horeca, communicatie en ontvangst van bezoekers.

Zes dagen per week ontvangt een enthousiast team van 30 gastvrouwen/gastheren de bezoeker aan Odapark. Zij geven praktische en inhoudelijke informatie over de tentoonstellingen, het Beeldenbos en de historie van Odapark.

Daarnaast verzorgt een groep van ruim 15 vrijwilligers rondleidingen en educatieve projecten voor groepen voor alle leeftijden. De meesten hebben ervaring met lesgeven op verschillende onderwijsniveaus en met het geven van rondleidingen. Ze zijn een essentiële schakel in het educatieve programma van Odapark.

Odapark heeft een specialistenteam van 16 vrijwilligers met een technische en of ambachtelijke achtergrond. Zij ondersteunen de kunstenaar met het inrichten van tentoonstellingen, het plaatsen van sculpturen in het Beeldenbos en het onderhoud van gebouw en park. Ervaren chauffeurs doen op vrijwillige basis het kunsttransport in binnen en buitenland. Odapark biedt aan langdurige werklozen en arbeidsongeschikten de mogelijkheid om vrijwilligerswerk te doen in onderhoud park.

De inzet van deze technische ploeg was in 2016 wederom groot. Naast de inrichting van de tentoonstellingen en het onderhoud van het park en gebouw waren zij een belangrijke schakel bij de bouw van het nieuwe Kunstlab. Zij hebben zich hiervoor vele uren belangeloos ingezet. Dit was

zonder deze inzet niet mogelijk geweest voor een kleine instelling als Odapark.

Een groep van 4 vrijwilligers houdt zich bezig met het archief van Odapark en in de communicatiegroep zitten naast de 3 professionals, 2 enthousiaste vrijwilligers die zich vooral bezighouden met de website en digitale nieuwsbrief. Bijgestaan door 2 vrijwilligers die de teksten vertalen in het Duits en het Engels.

7.3Vrijwilligers

52

Odapark kent bijna 200 ‘vrienden’ die ons een warm hart toedragen en per jaar € 50,00 betalen. Zij vormen een belangrijke achterban voor onze stichting. De vrienden vormen ook een belangrijk netwerk voor nieuwe vrijwilligers en sponsors. De vrienden worden via digitale nieuwsbrieven op de hoogte gehouden over de gang van zaken en de activiteiten die in Odapark plaats vinden. Zij worden als gast uitgenodigd voor openingen en finissages van nieuwe exposities en één keer per jaar wordt er iets bijzonders voor hen georganiseerd.

Bij belangrijke gebeurtenissen proberen wij nieuwe vrienden te winnen zoals in maart 2016 bij de feestelijke opening van het Kunstlab, het nieuw paviljoen voor educatie en talentontwikkeling. Speciale acties worden ondernomen om het aantal vrienden te laten toenemen, want zo’n draagvlak is belangrijk voor Odapark. Het vraagt een extra inspanning om het aantal vrienden op peil te houden, hetgeen een taak is voor het gehele bestuur.

Om het park en de gebouwen te kunnen beheren en te exploiteren zijn horeca-activiteiten hard nodig en vormen een belangrijke bron van inkomsten.

De bezoekers willen graag, naast de wandeling door het Beeldenbos en het bezoek aan de tentoonstelling, gezellig kunnen verpozen in het Oda Café of op het terras en daarbij iets lekkers kunnen gebruiken. Het moet een uitje zijn.

Odapark is 6 dagen in de week open van 11.00 tot 17.00 uur. Dit vereist het een en ander van de organisatie en de vrijwilligers. Echter de netto-inkomsten van de horecaactiviteiten zijn tot nu toe

beperkt. In de organisatie is te weinig ervaring en creativiteit om dit duidelijk te verbeteren.

Daarom gaat Odapark in 2017 meer uitbesteden en samenwerken met horecabedrijven in een win-win constructie. Tevens is besloten een ervaren horecamanager aan te trekken om de horeca-activiteiten en inkomsten op een hoger plan te krijgen. Daarbij houdt Odapark zich vanzelfsprekend aan de gemeentelijke regels en vergunningen.

De activiteiten bestaan uit: • het verhuren van het Theehuis aan culturele

organisaties voor o.a. lezingen, voorstellingen en concerten. In 2016 vonden in het Theehuis 18 activiteiten plaats i.s.m. andere culturele organisatie met totaal 1.679 bezoekers.

• het verhuren van het Theehuis voor ontvangsten en bedrijfspresentaties. In 2016 vonden 10 bedrijfspresentaties, ontvangsten of vergaderingen plaats met totaal 268 personen.

• het verhuren van het Theehuis aan service-clubs. In 2016 vonden 11 activiteiten door serviceclubs plaats met totaal 390 personen.

• het verhuren van het Theehuis aan overheden. In 2016 vonden 5 bijeenkomsten plaats met totaal 181 personen.

• Odapark stelt het Theehuis ter beschikking voor het voltrekken van huwelijken en afscheidsdiensten. In 2016 vonden in het Theehuis 5 huwelijksvoltrekkingen of afscheidsdiensten plaats met totaal 573 personen.

• Theehuis, foyer en park kunnen gebruikt worden voor familiebijeenkomsten en recepties. In 2016 vonden 14 familiebijeenkomsten of recepties plaats met totaal 850 personen.

8.1 Vrienden

8.2 Horeca

8 Financien

53

Sponsoring blijft nog steeds een belangrijk aandachtspunt voor Odapark. Naast de financiële ondersteuning is met name ook draagvlak, betrokkenheid en bekendheid bij regionale ondernemers belangrijk voor Odapark. Odapark heeft enkele jaren geleden een nieuwe invulling gegeven aan het sponsorbeleid. Dit heeft destijds geresulteerd in een vijftiental nieuwe sponsoren. Hier zaten ook een aantal sponsoren bij die danwel financieel danwel materieel een bijdrage hebben geleverd aan de realisatie van het Kunstlab. Nu het Kunstlab in 2016 opgeleverd is zal een aantal van deze sponsoren helaas af gaan vallen. Dit betekent dat er voor het komende jaar een nieuwe impuls gegeven moet worden aan het werven van nieuwe sponsoren. Odapark zal ten aanzien van het sponsorschap duidelijk onderscheidend moeten zijn ten opzichte van alle businessclubs en sportclubs in de regio.

Hierbij heeft Odapark ingezet op een aantal speerpunten:• Belangrijk hierbij is dat we naast onze grote

sponsor Rabobank nog tenminste een tweetal sponsoren gaan werven van een vergelijkbaar kaliber;

• Odapark zal zich specifiek op ondernemers gaan richten met affiniteit met kunst en cultuur;

• Odapark gaat ook nadrukkelijk buiten de Venrayse gemeentegrenzen zoeken naar nieuwe sponsoren;

• Naast alle reeds bekende faciliteiten voor sponsoren, gaat Odapark een keer per jaar ‘n, op het gebied van kunst- en cultuur, onderhoudende bijeenkomst organiseren voor sponsoren;

• Vanuit de vrijwilligers komt extra ondersteuning voor de sponsoractiviteiten;

• Er komt ook professionele ondersteuning voor de sponsoractiviteiten.

In het volgende jaarverslag hopen wij u de eerste resultaten te kunnen laten zien van de nieuwe impulsen voor het sponsorbeleid.

Een van de mogelijkheden om eigen inbreng te kunnen genereren is de Oda Shop. In 2013 is hiermee een eerste aanzet gemaakt. Hier worden kaarten, catalogi, diverse gadgets en literaire boeken en teksten behorend bij de kunst in het Odapark te koop aan geboden. Bij iedere nieuwe tentoonstelling wisselt ook een deel van de collectie in de shop. In 2016 heeft Odapark een eenmalige unieke serie t-shirts uitgebracht bij de expositie van Silvia B. en een nieuwe serie kaarten van beelden uit het Beeldenbos. De opbrengst van de Oda Shop stijgt gestaag.

8.5Toelichtingfinancieleresultaten 2016

Het exploitatieresultaat, zonder de bijzondere baten en lasten, zien erop zich goed uit. Echter het uiteindelijke financiële resultaat is fors negatief. Dit is direct te herleiden tot het grote conflict met de fiscus. Deze betwistte de aftrekbaarheid van btw op kosten die gemaakt werden ten behoeve van de activiteiten op gebied van de kunst. De fiscus stelde dat deze een doel op zichzelf waren en geen economische activiteit betroffen mede omdat daar-voor subsidies werden verkregen. Dit conflict werd uiteindelijk beslecht voor de rechtbank in Breda in het voordeel van Odapark. Echter om dit conflict te winnen moest deskundige hulp in geroepen worden, hetgeen tot aanzienlijke kosten geleid heeft. De fiscus kan echter procederen op kosten van de staat. Wel moest geaccepteerd worden dat t.a.v. bepaalde opbrengsten alsnog btw afgedragen moest worden. Dit alles betrof de jaren 2009-2012. Voor de jaren erna zullen er, in dit verband, geen verder financiële consequenties voordoen. We constateren een dalende lijn in de subsidietoe-kenning van de Gemeente Venray, hetgeen wij zeer betreuren. De steun van de Provincie Limburg en de sponsorinkomsten vertonen echter een stijgen-de lijn hetgeen de financiële zorgen wat vermindert.

8.3 Sponsoren 8.4 Oda Shop

8.6 Jaarrekening 2016

54

55

56

57

58

59

60

61

62

63

64

65

66

67

68

69

Jaarverslag 2016

ODAPARKcenter for contemporary art Merseloseweg 1175801 CC Venray+31 (0)478 513 690 info@odapark.nl www.odapark.nl

TekstMarijke Cieraad, Pascalle Mansvelders en bestuur

Foto’sZebra Fotostudios Venlo en kunstenaars.

Omslag Amora, Silvia B.P.4 Sint OdaP.5 entree Odapark Cloned pinguin with bottle, William SweetloveP.8 Laila, Silvia B. P.9 Herdenking, Mathieu KlompP.11 overzicht Theehuis Tea TimeP.13 Ecce Homo Erectus, Doyle&MallinsonP.15 overzicht Projectruimte Ecce Homo ErectusP.16 De Panne 7 augustus 1999, Rineke Dijkstrap.17 Amora, Silvia B.P.19 Dolores, Silvia B.P.21 rondleiding Silvia B.P.22 Jacques PeetersP.24 Franco GoriP.25 Arie KievitP.26 Op z’n Plaats, Reinier KurpershoekP.29 Krijger, Mathieu KlompP.33 No Compassion, Jiri DavidP.36 workshop Kunstlabp.38 workshop KunstlabP.40 overzicht BeeldenbosP.46 overzicht Oda Cafe

GrafischontwerpAndreia Costa & Tymen Cieraad

© 2016 Odapark, VenrayAlle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgavemag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opna-men of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.

Meer informatie over de activiteiten van Odaparkwww.odapark.nl

Met dank aan Provincie Limburg, Gemeente Venray, Sponsoren, Vrienden en Vrijwilligers van Odapark

Colofon

72

ODAPARKcenter for contemporary art

Merseloseweg 117 5801 CC Venray

+31 (0)478 513 690 info@odapark.nl

www.odapark.nlVolg ons op Facebook en Twitter