jaargang 45 nummer 165 - Nederlandse Rozenvereniging · 2018-02-23 · maandag t/m zaterdag van...

Periodieke uitgave van de Nederlandse Rozenvereniging november 2013

www.rozenvereniging.nl

Nieuwjaarsbijeenkomst 25 januari 2014

Rozencollectie Belmonte in Wageningen

Verslag 6-daagse rozenreisnaar Yorkshire 2013

Van Toproos naar Excellence Rose(s)

Bezoek aan het Europa-Rosarium

Sangerhausen

Uitslagen InternationaalRozenconcours

Den Haag 2013

www.worldrose.org

Gouden Roos Den Haag 2013 R. Beverly (‘KORpauvio’), Kordes

jaargang 45 nummer 165

rozenbulletin 165 5_Opmaak 1 15-10-2013 12:07 Pagina 1

2

Spelarosa®: Quality Only in stamrozen, klimrozen, patiorozen, mini klimrozen, heesterrozen,

bodembedekkende rozen, grootbloemige rozen, special en floribunda rozen!

w w w. s p e l a r o s a . n l

Spelarosa®: Pure Liefde

voor Rozen

Servaplant B.V. Gildeweg 12 2632 BA Nootdorp 015-2579251 [email protected] www.servaplant.nl

rootgrow voor rozen en tegen rozenmoeheid

Speciale wortelschimmels (Mycorrhiza’s)stimuleren en beschermen uw rozen op natuurlijke wijze.Eénmalig toegevoegd bij het aanplanten of verplanten groeien de schimmels met de wortels mee en vormen een uitbreiding en bescherming van het wortelstelsel. Met rootgrow kunt u rozen planten in een bestaand rozenperk.

tuinieren met mycorrhiza-schimmels

een groot succes in Groot-Brittannië

nu ook verkrijgbaar in Nederland

rootgrowsterke wortels voor vitale planten

tuinieren met mycorrhiza-schimmels

een groot succes in Groot-Brittannië

nu ook verkrijgbaar in Nederland

®

De kwaliteitsrozen van Rozenkwekerij De Wilde zijn bij verschillende groen- en tuincentra inNederland en België verkrijgbaar.

Het hoofdverkooppunt is gevestigd op Hoveniersweg 12, Zutphen. Openingstijden zijn vanmaandag t/m zaterdag van 09.00 tot 17.00 uur.Alle verkooppunten met adressen en telefoonnummers kunt u opvragen bij ons informatie-nummer: 035-6916511 of kijk op onze website: www.dewilde.nl

DE ROZENSPECIALIST SINDS 1921


3

Gildeweg 12 2632 BA Nootdorp 015-2579251 [email protected] www.servaplant.nl

r

Periodieke uitgave van de NederlandseRozenvereniging. Verschijnt 4 x per jaar.ISSN 1381-9933. KvK 40411460www.rozenvereniging.nl

Bestuur:Voorzitter:Henk (H.C.) Verschuur. Tel. 0345 558465E-mail: [email protected]

Vice-voorzitter:Henk (W.H.F.C.) Eschbach. Tel. 0181 403045E-mail: [email protected]

Secretaris en ledenadministratie:Lianne (C.C.A.) Nouwens. Tel. 06 51223374E-mail: [email protected]

Penningmeester:Roger (R.F.) Willeghems.Tel. 0032 27678751 (België)E-mail: [email protected]

Postadres ledenadministratie, secretariaaten financiële administratie:Prins Frederikplein 126, 3071 KS ROTTERDAM

Bestuurslid:Sikko de Graaf. Tel. 010 7141655 E-mail: [email protected]

Bestuurslid:Ien (E.A.M.) Hempenius. Tel. 0343 562533E-mail: [email protected]

Bestuurslid:Dick Schenk. Tel. 0227 663236E-mail: [email protected]

Webmaster:Sikko de GraafE-mail: [email protected]

Excursiecommissie buitenland:Netty Verdouw. Tel. 015 2566568E-mail: [email protected]

Excursiecommissie binnenland:Rita Deenenkamp. Tel. 010 3005011Ada van der Gaag. Tel. 033 2589038Koosje van de Giessen. Tel. 0183 630354Alie Grevelink. Tel. 038 4539363Ank Mirande. Tel. 0294 293651

PR-commissie:Marga Verwer. Tel. 0164 613407Email: [email protected]

Redactiecommissie Rozenbulletin:Mariette Edelman: zie eindredactieIen Hempenius, zie bestuurMaria van Zonneveld, E-mail: [email protected]

Fotobewerking: Els de KrijgerE-mail: [email protected]

Eindredactie:Mariette Edelman. Tel. 070 355 3812E-mail: [email protected]

Lidmaatschap: a 25,- per jaarBuitenlandse leden: a 30,- per jaarING Bank: NL90 INGB 0001 3452 45BIC (Swift-code) INGBNL2A) ofRabobank: NL06 RABO 0343 6720 14 BIC (SWIFT-code): RABONL2Ut.n.v. Nederl. Rozenvereniging, Rotterdam

Opzeggen van het lidmaatschap kan alleenschriftelijk voor 1 december, waarnahet per 1 januari daaropvolgend ingaat.

Bijdragen voor het Rozenbulletin 166, dat in januari 2014 verschijnt, graag inzenden voor2 januari aan de eindredactie. Bij voorkeur in Word per e-mail of op Cd-rom.Foto’s digitaal in een hoge resolutie voor 15 december naar: [email protected]

Het bestuur heeft het genoegen u uitte nodigen voor de Nieuwjaars bijeen -komst op zaterdag 25 januari 2014 inAmsterdam. Deze keer zullen wemuseum Geelvinck bezoeken. Samenmet de omvangrijke keurtuin en hetvoormalig koetshuis is dit een his-torisch Amsterdams stadspaleis.

GeschiedenisIn de Gouden Eeuw groeide Amster damuit tot de belangrijkste handelsstadvan de toenmalige westerse wereld ende meest invloedrijke stad van deRepubliek. Binnen enkele generatiesontwikkelde zich een elite van regen-ten. Deze gefortuneerde regentenbouwden hun nieuwe stadspaleizen bijvoorkeur aan de Herengracht tussende Gouden Bocht en de Amstel. Drie en

een halve eeuw zou dit het financiëlecentrum van Nederland blijven.Museum Geelvinck vertelt het verhaalvan de Amsterdamse regentenfamiliesvanaf het einde van de Gouden Eeuw,wanneer hun macht en rijkdom onge-ëvenaard is, tot en met de maatschap-pelijke structuurbreuk die de FranseRevolutie in de 18e eeuw teweeg brengt.Dan wordt het fundament van demoderne samenleving gelegd.

StijlkamersHet stadspaleis heeft een viertal stijlka-mers op de beletage, ieder met eeneigen stijl, kenmerkend voor een speci-fieke periode. De Rode Kamer is eensalon in rijke Rococo stijl uit de perio-de van Lodewijk XV. De Blauwe Kamer

Zaterdag 25 januari 2014,Nieuwjaarsbijeenkomst in Amsterdam,

Geelvinck Hinlopen Huis

Lees verder op pagina 13

Inhoud nummer 165, november 2013:

3 Nieuwjaarsbijeenkomst 25 januari 2014

4 Rozencollectie Belmonte in Wageningen

7 Verslag 6-daagse rozenreis naar Yorkshire 2013

14 Van Toproos naar Excellence Rose(s)

16 Interview met Ellen Schraven

17 Doop roos bij de Bierkreek

18 Bezoek aan het Europa-Rosarium in Sangerhausen

22 Doop Rosa ‘Eilike’

23 Overpeinzing, hoe lang bloeit ie?

24 Uitslagen Internationaal Rozenconcours Den Haag 2013

Huis en tuin Geelvinck in de winter

Blauwe kamer


4

Rozencollectie krijgt betere presentatiein Arboretum Belmonte in Wageningen

door Piet Bakker

Verplaatsing van de rozencollectieDe rozencollectie van ArboretumBelmonte behoort tot de belangrijkstevan de wereld. Aanvankelijk stondende meeste rozen in Arboretum DeDreijen (het zogenaamde ‘kleine arbo-retum’); in maart 2011 is het meren-deel van de struiken naar Belmonte(het ‘grote arboretum’) overgeplant.Daar zijn nu circa 700 verschillendeaccessies (herkomsten) aanwezig. Deaccessies die tot eenzelfde soort of cul-tivar horen kunnen in genetischopzicht van elkaar verschillen.Daarom is het vanuit het oogpunt van

om de rozencollecties in De Dreijen enBelmonte te behouden. De collectieszijn toen niet gerooid; het onderhoudwerd echter tot een minimum beperkt. In 1995 heeft Ben Groen ter gelegen-heid van het honderdjarig bestaan vande Botanische Tuinen Wageningen het‘Herstelplan Rozencollectie Wageningen’opgesteld. Dit project is uitgevoerddank zij vele sponsors, inclusief ver-scheidene leden van de NederlandseRozenvereniging. Enige jaren na uit-voering van dit Herstelplan dreigdeWageningen UR alle rozen op te rui-men daar ze niet meer van belangzouden zijn voor onderwijs en onder-zoek.

NoodplanIn 2009 stelde ik een noodplan op omde rozencollectie te redden nadatWageningen UR besloten had om hetwetenschappelijk beheer van beidebotanische tuinen te staken. Dank zijvele protesten (o.a. van de NederlandseRozenvereniging en de WorldFederation of Rose Societies) en het feitdat de universiteit inmiddels overtuigdwas van het feit dat het om een uniekecollectie ging, is in 2011 besloten omhonderden rozenstruiken van DeDreijen over te planten naar Belmonte.Daardoor staan de meeste rozen nu opéén locatie en zijn ze veilig onder dehoede van de inmiddels opgerichte

Er zijn type-exemplaren aanwezig vantwee variëteiten die in deze tuin zijnontstaan: Rosa x rugotida ‘Wage -ningen’ en Rosa moyesii ‘Ina Belder’.De eerste is een kruising tussen Rosanitida uit Noord-Amerika en Rosarugosa uit Oost-Azië; de tweede betrefteen selectie en is vernoemd naar devrouw van Jan Belder ter gelegenheidvan hun huwelijk. Beide rozen zijndoor kwekerij Darthuizen in de handelgebracht.

Nationale Plantencollectie De rozencollectie is onderdeel van de

Rozen behoren met hun door geur en kleur opvallende bloemen tot de meestgeliefde planten van de mensheid. Al meer dan 5.000 jaar worden rozengekweekt als sierplant, het eerst in China, vervolgens in het Midden-Oostenen pas later in Europa. Bepaalde rozen worden al eeuwenlang gebruikt alsgeneeskruid en voor de winning van rozenolie. Nog steeds behoren rozenwereldwijd tot de meest gekweekte planten; de Nederlandse bloemenveilingenverhandelen jaarlijks meer dan een miljard rozen. Wereldwijd zijn er circa200 verschillende soorten wilde rozen. Daarnaast zijn er meer dan 30.000cultivars (cultuurvariëteiten); ieder jaar komen er nieuwe bij.

De Parijse postbode André du Pont ontdekte vóór 1817 Rosa‘Dupontii’ (kruising van Rosa moschata en Rosa cf. gallica). Dezefraaie groep staat in Belmonte foto: Mirjam Lemmens

De Apothekersroos (Rosa gallica ‘Officinalis’) is sinds de Middel-eeuwen tot ca. 1900 gekweekt als geneeskruid; in de loop der eeuwen is ze tevens sierplant geworden foto: Piet Bakker

behoud van genenbronnen belangrijkdat verschillende accessies van eenzelf-de soort of cultivar in de collectie aan-wezig zijn. De Wageningse rozencollectie is gro-tendeels in de jaren 1980 tot 1986opgebouwd door rozenexpert JanBelder, onder het toeziend oog van detoenmalige directeur Onno Wijnands.

Nationale Plantencollectie. Als speer-puntcollectie is zij internationaalgezien zeer waardevol.Toen de univer-siteit in 1987 besloot om geen opvol-ger aan te stellen voor rozenexpert JanBelder heeft de NederlandseRozenvereniging per brief aan hetCollege van Bestuur van WageningenUR verzocht om maatregelen te treffen

Stichting Belmonte Arboretum. Helaaszijn in de afgelopen jaren verscheideneonvervangbare rozen verloren gegaan.Het Dreijen arboretum is verkocht aanbeeldengalerij ‘Het Depot’.De volgende deelcollecties zijn nu inBelmonte aanwezig: wilde rozen, his-torische tuinrozen, rozenonderstam-men en de Doorenbos collectie.


5

Wilde rozenDe deelcollectie wilde rozen (abusieve-lijk ook wel ‘species rozen’ genoemd)is uniek en omvat een paar honderdverschillende soorten en variëteitenwilde rozen uit Europa, Noord-Amerika en Azië. Wilde rozen zijnoorspronkelijk namelijk beperkt tothet noordelijk halfrond. De deelcollec-tie in Belmonte is een van de grootsteen meest complete collecties wilderozen die op de wereld bestaat. Enkelesoorten zijn zo bijzonder dat dewereldberoemde botanische tuin KewGardens in Londen ooit besloten heeftbepaalde soorten niet in haar collectieop te nemen met als argument: “diehebben ze in Wageningen al”. Met recht kan deze deelcollectie dekern van de Wageningse rozencollectiegenoemd worden. De rozen zijn deelsuit het wild afkomstig en deels uitandere botanische tuinen en gespeciali-seerde rozenkwekerijen. Met namedoor uitwisseling van zaden met ande-re botanische tuinen zijn gratis velebijzondere soorten verkregen die eldersin Europa niet te vinden zijn. Daarbijgaat het met name om soorten uitAzië en Noord-Amerika. Uitwisselingheeft o.a. plaats gevonden met botani-sche tuinen in de USA, Rusland, Turkije,Israël, China, Korea en Kazakstan.Deze soorten worden zo veel mogelijkop eigen wortel gekweekt. De meestewilde rozen bloeien slechts één keerovervloedig in mei of juni en tonenzich in de herfst met een opvallendebottelpracht die veel vogels aantrekt.

Historische tuinrozenDit zijn de zogenaamde ‘oude’ rozendie door eeuwenlange kruising, muta-

tie en selectie zijn ontstaan uit eenklein aantal wilde soorten. Een aantalhistorische rozen staat nog in de BaasBeckingtuin in arboretum De Dreijen.In Belmonte staan verscheidene vandeze fraaie rozen die meestal vegetatief(door middel van oculatie) vermeer-derd worden. Enkele cultivars zijn nietmeer in de handel en deze zeldzaamhe-den worden met bijzondere zorgomringd. Deze groep omvat zowelcultivars die in juni eenmaal bloeienals cultivars die na ca. 1800 zijn ont-staan na kruising met Chinese rozenen die later in de zomer herhaling vande bloei te zien geven.

RozenonderstammenDe kleine deelcollectie rozenonderstam-men is uniek. Ze zijn afkomstig uitNoordbroek (Groningen), het vroegerecentrum van de teelt van rozenonder-stammen.

Doorenbos collectieDe zgn. Doorenbos collectie omvat eenaantal vormen van de Duinroos (Rosaspinosissima, synoniem Rosa pimpinel-

lifolia) die indertijd doorde bekende dendroloogS.G.A. Doorenbos zijngeschonken aan de botani-sche tuinen teWageningen. Hij gingervan uit dat deze deelcol-lectie in Wageningen veiligzou zijn. Een duplicaatcol-lectie die Doorenbos inDen Haag had aangelegd,waar hij directeur van dePlantsoenendienst was, isverdwenen. DeWageningse deelcollectie isuniek en omvat verschei-dene cultivars die zijngewonnen doorDoorenbos. De meeste vandeze rozen hebben geenofficiële naam en zijn nietin de handel verkrijgbaar.Het betreft cultivars metwitte, roze, rode, paarseen gele bloemen die al inmei bloeien. Bijzonder iseen donkerrode Duinroosdie Doorenbos proviso-risch Extra Rood hadgenoemd en die vervol-gens is omgedoopt in Rosaspinosissima ‘SimonDoorenbos’. Tot onze ver-bazing dook enkele jarengeleden een exemplaar vandeze roos op in een bota-nische tuin in Californië.Doorenbos had blijkbaarstekken naar de USAgestuurd.

Onrijpe bottels van het type-exemplaarvan Rosa moyesii ‘Ina Belder’. Deze roos isgewonnen in de botanische tuin te Wage -ningen en is genoemd naar de vrouw vanrozenspecialist Jan Belder ter ere van hunhuwelijk foto: Mirjam Lemmens

Inheems in Nederland: de Egelantier (Rosa rubiginosa)foto: Piet Bakker

Eveneens inheems de zeldzame Viltroos (Rosa tomentosa)foto: Piet Bakker

Rosa ‘Baron Girod de l’Ain’ is een histori-sche tuinroos (remontantroos) uit 1897

foto: Mirjam Lemmens

De toekomstIn Belmonte staan alle rozen nu kris-kras door elkaar; het is heel lastig omeen bepaalde soort te vinden, te meerdaar veel naambordjes zijn beschadigdof verdwenen. Een plan voor herschik-king van de rozencollectie zal uitge-


6

werkt worden. Daarbij wordt getracht om de rozen op een aantrekkelijkeen overzichtelijke manier te presenteren zoals dat al het geval is met derododendroncollectie en de collectie sierappels en -peren. Een deelcollectieinheemse rozen van Nederland zal toegevoegd worden. Alle moderne tuinrozen die in Belmonte zijn aangeplant zijn nog in dehandel verkrijgbaar. Deze bloeien door van juni tot in de herfst. Een kleinaantal daarvan zal gebruikt worden om na de hoofdbloei in juni van dewilde rozen en historische tuinrozen de bloemenrijkdom te waarborgen.Herschikking van de rozencollectie is een gigantische klus die de logistiekemogelijkheden van vrijwilligers ver te boven gaat. Bovendien is deze ope-ratie niet zonder risico daar veel rozenstruiken voor de tweede keer inbetrekkelijk korte tijd verplant zullen worden. Dit geldt voor alle (honder-den) struiken die in 2011 van De Dreijen naar Belmonte zijn overgeplant.Bij de uitvoering zal dankbaar gebruik gemaakt worden van de gelden dierecent zijn bijeengebracht door alumni van Wageningen Universiteit, hetPrins Bernhard Cultuurfonds en de donateurs van het BelmonteArboretum.

SchaduwcollectiesDaarnaast is het vanuit een oogpunt van risicospreiding wenselijk dat erelders in Nederland één of twee schaduwcollecties worden opgebouwd. Eris echter nog geen mogelijkheid gevonden om de hele collectie op eenbetaalbare wijze te vermeerderen.Tenslotte blijft de rozencollectie van belang voor het veredelingswerk vanrozenkwekers. Alle moderne rozen bezitten namelijk een zeer smalle gene-tische basis; wilde soorten vormen een onmisbare bron voor het inkrui-sen van eigenschappen die de ziekteresistentie en winterhardheid kunnenverbeteren. Ook zijn in de collectie mogelijkheden voor de keuze van nieu-we rozenonderstammen aanwezig.

Namens de Nederlandse Rozenvereniging en de Nederlandse Tuinenstichtingheeft Piet Bakker zitting in de collectiecommissie van het ArboretumBelmonte te Wageningen. De redactie van het Bulletin van het BelmonteArboretum Wageningen verleende toestemming om bovenstaand artikel uithet nummer van juni 2013 over te nemen.

Dendroloog Doorenbos selecteerde de donkerrode Rosa‘Simon Doorenbos’ uit de witbloemige Duinroos (Rosaspinosissima) foto: Piet Bakker

Doorenbos won omstreeks 1950 een vorm met helder-rode stekels (‘Red Wing’) uit Rosa x cantabrigiensis, ditis een kruising tussen de Chinese rozen Rosa sericea var.omeiensis en Rosa hugonis foto: Mirjam Lemmens

Rozenmest NPK 7-5-12 + 4 MgO

Xardin Rozenmest is een organische meststof speciaal voor rozenen stimuleert daarbij het bodemleven. Hierdoor verbetert de structuuren komt er meer zuurstof in de bodem. Verder bevat rozenmest kalivoor steviger blad en magnesium voor meer kleur. Voor het besteresultaat gebruiken in combinatie met Xardin Bodemactief. Met hetgebruik van Xardin Rozenmest ontstaat een stevige, gedegen groeiende en rijk bloeiende roos. Dankzij de duurwerking van dezeorganische meststof hoeft u deze slechts 2 x per jaar te strooien.

Gebruiksaanwijzing:Strooi 6 tot 8 kg per 100 m2 in april/mei en in juli. In potten:4 gram per 1 liter onbemeste potgrond.

Xardin is een merk van Innogreen VOF Hulsenboschstraat 6B | 4251 LR Werkendam (NL) Tel. +31 (0)183 509796 | Fax +31 (0)183 509795|M. 06 10597243 | [email protected] | www.xardin.nl

Bodemactief®Unieke bodemverbeteraar met micro-organismen. In de bodemkomen van nature diverse organismen voor. Deze organismen houdende gezonde bodemstructuur in stand. Ze veroorzaken holten en zorgenvoor de afbraak van dood organisch materiaal. Daarnaast beschermenze wortels tegen bodemziekten. BodemActief® bestaat uit micro-organismen en tevens voedingsstoffen voor deze micro-organismeno.a. bacteriën, schimmels, Mycorrhizae zeewier en gisten. De uniekesamenstelling verrijkt het bodemleven waardoor de bodemstructuuren de beworteling verbeteren. Toe te passen bij aan- en verplant, bijslecht groeiende beplantingen en bij slecht drainerende bodem.

Gebruiksaanwijzing:Strooi 10 kg per 100 m2 bij aan- of verplant en bij slechte bodem.Strooi 5 kg per 100 m2 jaarlijks bij een slechte structuur.

De rozentuinen van Demengebruiken de producten van Xardin


7

Vrijdag 28 juni 2013: Castle Howard Vanaf 6 uur Engelse tijd is er ontbijt-buffet aan boord en om 8 uur volgt deontscheping in Hull. We stappen oponze bus en vertrekken richting Yorkvoor een bezoek aan het nabijgelegen‘Castle Howard’. Deze tuin diende alsdecor voor Brideshead Revisited, hetberoemde boek en de TV-serie en waslocatie voor diverse andere films. Nietvoor niets: dit landgoed straalt als geen

torst: een werk van Nash. Er is hier eenomvangrijke collectie wilde en oude rozenbijeengebracht. Vanzelfsprekend warenhet in de eerste plaats de rozen die mijinteresseerden. Zelfs de miezerige regenkon mij niet deren. In de prachtige18e-eeuwse, ommuurde rozentuinmet zijn micro-klimaat, waardoor hierde rozen reeds in bloei stonden, kon ikkennismaken met enkele thee- enChinese rozen die het normaliter inonze koudere tuinen niet zo goed doenen zodoende bij ons op het koude vas-teland eerder zeldzaam zijn: Rosa chi-nensis, ‘Souvenir d’Auguste Legros’,‘Perle d’Or’, ‘Hermosa’, ‘Souvenir deMme Léonie Viennot’, ‘Duke of York’,‘Jean Rosenkrantz’, ‘Mrs. DudleyCross’, ‘Comtesse de Lacerade’, ‘Tea

Vertrek op donderdag 27 juni 2013Eindelijk is het weer zover. We hebbener reeds heel lang naar uitgekeken ennu kunnen we vertrekken. Rond 19uur schepen we in op de P&O ‘Pride ofHull’ en de afvaart naar Hull is voor-zien rond 21 uur. We gaan te voet aanboord en zoeken in een labyrint vangangen naar onze kajuit; even verfris-sen en dan is het tijd voor het gezelligaanschuiven voor het avondeten. In

6-daagse NRV-rozenreis naar Yorkshirevan donderdag 27 juni t/m dinsdag 02 juli 2013

door Roger Willeghems. Foto’s auteur en Danielle Collier.De cursieve teksten zijn van Garden Tours.

Castle Howard

R. ‘Tea Rambler’ (William Paul) in Castle Howard

De fontein in Castle Howard

R. ‘Duke of York’ (William Paul) in Castle Howard

totaal zijn we met 45, inclusief reis-leidster Netty Verdouw en chauffeurKees-Jan. Wat direct opvalt is dat,naast een aantal trouwe gezichten, erook deze keer veel nieuwe leden mee-gaan op rozenreis, het beste bewijs dathet democratisch instellen van eenruime datum vanaf dewelke iedereenzich kan inschrijven, zijn vruchtenafwerpt.

ander de adellijke sfeer uit, die vroeger bijde ‘upper class’ gevonden kon worden.Vanaf het terras kunt u genieten van eenweids uitzicht over Yorkshire. De land-schapstuin is van historische betekenis enwerd ooit door de beroemde architectVanbrugh gerealiseerd. Later vonden erverschillende verbouwingen plaats enwerden er ook elementen toegevoegd, zoalsde fontein met Atlas, die een wereldbol

Rambler’ enz. Tussen de rozen vindtmen ook prachtige vaste planten. Natijdens een volgende regenbui binnenbeschutting gezocht te hebben met eenlunch, had ik nog net de tijd om sneleen roosje aan te kopen als souvenir:het werd R. ‘Francesca’, een moschata-hybride van Pemberton (1928). Menkan hier echt van alles en nog watkopen, zelfs groenten gekweekt op het


8

In York Gate is deze vuurdoorn met horizontale strepen geschoren

York is een gezellige toeristische stad

R. York Minster (‘HARquest’), trosroos Harkness Een prachtige Paeonia lactiflora in Breezy Knees

Breezy Knees; Paeonia lactiflora ‘Inspecteur Lavergne’

Tuin van York Gatefoto: Ada v.d. Gaag


9

hij onder meer op in de tuin vanLawrence Johnston (Hidcote Manor). Veelandere ideeën die hij in de tuin toepaste,zijn niet meer te herleiden en zijn waar-schijnlijk door hemzelf bedacht. Hetresultaat is een boeiende, uitgebalanceer-de tuin: prachtige bestratingen, waarinverschillende soorten steen zijn gecombi-neerd, ongewone plantencombinaties enzelden geziene toepassingen. Een Atlas-ceder als leiboom tegen een laag muurtjeen een varenborder zijn sprekende voor-beelden van inventief toegepaste beplan-ting. In de bestrating zijn stenen van destreek met stenen van elders gecombi-neerd. Critici zijn het erover eens, datSpencer junior in zijn korte leven - hijoverleed helaas op jonge leeftijd - eenprachtige tuin heeft weten te creëren,waarin zowel het ontwerp als de beplan-ting tot in detail klopt. Een kruidentuin,witte borders, een mini-pinetum en nogveel meer tuinonderdelen zorgen tezamenvoor een tuin, die perfectie uitstraalt.Inmiddels is ook Lady Spencer al langoverleden. Ze heeft haar tuin nagelatenaan The Gardener’s Royal BenevolentSociety, een organisatie die zich voor

tuinlieden in de breedste zin van hetwoord inzet. Na de gebruikelijke koffie,thee en gebak - en gelukkig was hetregenen onderweg gestopt - kondenwe naar hartelust ronddwalen in dezegolvende tuin met zijn 14 verschillen-de, over een halve hectare uitgespreidetuinkamers, al dan niet gescheidendoor taxus- en beukenhagen. Heelopmerkelijk vond ik hier de in strepengeschoren vuurdoorn tegen de zijgevel.En hoe langer men ronddwaalt in detuin, hoe meer men ontdekt: een tuin-huisje met oude gereedschappen, oudemolenstenen ingewerkt in de paden,kleine waterpartijen, kast met vetplan-ten en geraniums, bomen met prachti-ge stammen, en nog veel meer. Stilaanwerd het tijd om richting ons prachti-ge hotel Marriott Hollins Hall metgolfterrein 18 holes in Bradford te rij-den, waar we, jawel, in keurigNederlands werden verwelkomd. Hierzouden we de ganse duur van de reislogeren, wat het iedere dag pakken enuitpakken van koffers overbodigmaakte, een bijkomende, niet te ver-smaden luxe.

Een van de vijvers in Parcevall Hall Gardens

Cornus kousa in Newby Hall Newby Hall; R. ‘Blairy no. 2’ (Blair, 1848)

Parcevall Hall; een imposant huis

kasteel. Voor een bezoek aan het kas-teel heb ik geen tijd meer; nog snel kanik er een foto (van een poster) vanmaken voor het verslag.

York GateDe bus brengt ons onder de regenlangs prachtige, uitgestrekte, heuvel-achtige landschappen naar onze vol-gende bestemming, Adel, waar we‘York Gate’ bezoeken. De percelengrond zijn afgebakend met heggen,wat typisch Engels is. Toen de familieSpencer dit bezit in 1951 aankocht, waser nog geen sprake van een aantrekkelijkhuis, laat staan een mooie tuin. Ze kwa-men in het bezit van een doorsnee boerde-rij, die gesitueerd was op een stuk land,waarop geen enkele contour was aange-bracht. Dat waren niet direct omstandig-heden, die tot grote tuinmanskunst inspi-reerden! Lord Spencer overleed echter nietlang na deze aankoop, ruim voordat veelplannen konden worden uitgevoerd.Hierna nam Lady Spencer samen methaar zoon de regie over. Vooral de zoondeed van zich spreken en heeft in het ont-werp grote invloed gehad. Inspiratie deed


10

Zaterdag: stadsbezoek aan YorkOp zaterdag staat een bezoek aan Yorkgepland. Eerst hebben we een rondlei-ding met gids, daarna kunnen we destad op eigen houtje verkennen. Yorkis een bijzondere historische stad enheel gezellig toeristisch. York Minsteris een van de grootste kathedralen terwereld. The Shambles is de oude straatvan de slagers en dankt haar naamaan het woord ‘Shamel’; zo noemdemen de tafels waarop de slagers hetvlees presenteerden. We ontdekken ineen zonnig achterafsteegje het oudsteeetcafé van York (1644), ‘Ye OldeStarre Inne’. Dit was vroeger een post-gebouw waar de paarden van de post-koets werden afgelost. We gebruikener een lekkere lunch. Op de terugwegnaar de bus stuit ik zowaar op ‘TheYork Minster Rose’, veredeld doorHarkness ten voordele van de restau-ratie en het onderhoud van de kathe-draal.

Breezy KneesOp stap nu naar Warthill voor eenmiddagbezoek aan de tuin ‘BreezyKnees’. Natuurlijk is hier een rozentuinaanwezig. Maar er is nog veel meer indeze tuin, annex kwekerij, gesitueerd aande buitenkant van York. Er groeien en

zoals een rozentuin, een rotstuin, eenheestertuin en nog veel meer! Er zijn vroe-ge en late borders, siergrassen en zelfsconiferen. In de kwekerij wordt een grotecollectie vaste planten aangeboden. Meerdan 2.000 verschillende soorten en culti-vars zijn hier te koop! We wandelenover een eindeloos lange asfaltweg enbereiken eindelijk de tuin. Boordevolenthousiasme haast ik mij naar derozentuin, waar 140 rozen, geselec-teerd op geur, aangeplant zijn. Maarjammer genoeg heeft ook hier hetlange, koude voorjaar zijn tol geëist:slechts hier en daar staat er een een-zaam roosje open! Wat jammer! Maar gelukkig zien we wat verder eenprachtige pioenentuin en deze staat involle bloei! Het uitzonderlijke schouw-spel van deze bloemenpracht aanPaeonia lactiflora maakt het gemis aanbloeiende rozen méér dan goed. Ookhet assortiment dubbele borders isprachtig om te zien. En met alweereen vast plantje als souvenir nemenwe afscheid van ‘Breezy Knees’.

Newby Hall is een van de beste domeinen in Yorkshire

Newby Hall, een statig huis

‘bloeien’ meer dan 6.000 verschillendeplantensoorten en cultivars van rozen,vaste planten, heesters, coniferen, sier-grassen en bomen. Deze zijn onderge-bracht in verschillende tuinen en borders,


11

Zondag 30 juni Parcevall Hall GardensZondag vertrekken we naar Skipton(= schaap), waar we een bezoek zul-len brengen aan ‘Parceval HallGardens’. Tijdens de lange rit merkenwe dat hier de schapen in het land-schap domineren. Grote vlakten metverschillende rassen, witte en wittemet zwarte koppen, al dan niet methorens. De weilanden en akkers zijnafgebakend met muren en geen heg-gen. In de muren liet men hier en daargaten zodat de schapen van het eneweiland naar het andere konden.Dankzij subsidies worden de kapotte

muren hersteld. Deze muren geven eenheel speciaal uitzicht op het sterk heu-velachtige landschap. Onderweg zienwe ook heel veel boterbloemen en klap-rozen. Heel opmerkelijk zijn de huizenin natuursteen. In 1926 werd dit land-goed aangekocht door Sir WilliamMilner, een petekind van Queen Mary. Detuin en het parkland zijn gesitueerd tegeneen vrij steile helling en het geheel straaltsterk de sfeer uit van een fraai ‘Arts &Crafts’ landgoed. Het landgoed maaktdeel uit van het Dales National Park. Derotstuin is een echte eye catcher. Dooralleen wat gras te verwijderen, kwamen

al snel rotsen te voorschijn, een idealebasis! Ook het door de tuin stromendebeekje is in het ontwerp opgenomen, com-pleet met begroeide oevers vol metPrimula florindae en Meconopsis grandis.Eerder was hier al een rozentuin in tradi-tionele ‘Mogulstijl’, een trend die ooitwerd meegebracht uit Indië. De oudeplanten van weleer hebben echter plaatsgemaakt voor moderne Engelse cultivars.In gedeelten waarin een grondsoort meteen hoge zuurgraad te vinden is, staanveel rhododendrons, waaronder uiterstzeldzame. De Mogul rozentuin, voorzover men hier van ‘Mogulstijl’ kanspreken, leek ons sterk overroepen,maar dit was het enige minpunt vandit landgoed dat voor de rest meer dande moeite loont om te bezoeken metzijn typisch door natuurstenen opge-trokken muren die de weiden afbake-nen en de weidse, heuvelende land-schappen. Een zeer mooie wandelwegleidde ons langs alle delen van de tuinmet prachtige uitzichten op het land-schap.

Newby HallIn de namiddag staat op het program-ma ‘Newby Hall’. Tijdens de rit mer-ken we hoe het landschap geleidelijkaan verandert. Er is meer begroeiing,maar nog steeds zijn er weilanden metschapen en koeien. Sinds jaar en dagstaat dit landgoed met statig huis enomringend parkland en tuinen bekend alséén van de beste van Yorkshire. Klassiekis het uitzicht van de hoogste terrassenover de lange vasteplantenborders, in derug gedekt door taxushagen en eindigendbij de River Ure. Achter die hagen bevin-den zich aan beide kanten verschillendeafzonderlijke tuinen, die aan onder meerrozen en vasteplanten met een kleuren-thema zijn gewijd. Ook in het huis zelf isnog het nodige antiek te bewonderen.Verlaten we de Victoriaanse tuinen, dankan er nog gewandeld worden door hetuitgestrekte parkland, onderbroken doorsolitaire bomen. Langs een aantal labur-nums (gouden regen) komen we bij derotstuin, die groot is en inmiddels aardigvolgroeid raakt. Wij hebben het grotegeluk dat hier de Cornus kousa in vollebloei staat, wat telkens weer een fan-tastische periode is om mee te mogenmaken. Ook de rozenperken staan hiervolop in bloei en de tuin is zeer goedonderhouden. Wat is het weer genie-ten van al dit moois! Sommigen onderons brengen ook, onder begeleidingvan een gids, een bezoek aan het stati-ge huis. Dit heeft niet alleen eenprachtig interieur, maar ook een uit-zonderlijke collectie sculpturen entapijten. Tevreden en voldaan keren we terugnaar ons hotel voor de laatste over-nachting.

In Hillbark zagen wij een merkwaardige ontwikkeling van Taxus baccata

De Bingly Arms; de oudste pub van Engeland (953 AD)


12

De parelhoenen in Stillingfleet Lodge wantrouwen ons bezoek

Een prachtig exemplaar van Sambuccus nigra‘Black Lace’ (midden) in Stillingfleet Lodge

Tot slot van de reis nog even verpozen opde bank in Stillingfleet Lodge

Maandag, de laatste dag: HillbarkOp maandagmorgen is het dus kofferspakken, maar ook staan er nog tweetuinbezoeken op het programma, deboot vaart pas vanavond laat terugnaar Rotterdam. Bij het afscheid vanhet hotelpersoneel krijgen alle vrou-wen een p(l)akkende afscheidskus vande chef van het restaurant, de mannenslechts een stevige handdruk én weworden nog uitgewuifd ook! Eerststaat op het programma ‘Hillbark’. Opweg naar deze tuin krijgen we eersteen sanitaire stop in de oudste pubvan het land ‘The Bingly Arms’, vroe-ger genaamd ‘Priest’s Inn’, waar we ‘smiddags ook gaan lunchen. De uitba-ter geeft ons uitleg over de geschiede-

nis van de pub. Daarna wandelen wenaar de tuin die hij met zijn vriendheeft aangelegd. Sinds 1987 zijn beideheren volop bezig met het ontwikkelenvan deze echte ‘country garden’. Het ter-rein is licht glooiend, maar alle beplan-ting geniet wel volop van de situering,die pal op het zuiden is. Niet alleenwordt er op de bloeikleur gelet, maar ookwordt er veelvuldig gebruik gemaakt vanbladkleuren en -vormen. De beplantingbestaat uit veel heesters en vasteplanten;gaten in de borders worden opgevuld metéén- en tweejarigen. Voorop staat, dat erin ieder geval op elk moment van het jaariets in de tuin te zien moet zijn! Er zijnverschillende vijvers in de tuin die op eeninventieve wijze met elkaar zijn verbon-den: op deze wijze worden de van natureaanwezige hoogteverschillen optimaalbenut, stroompjes en vijvers zijnomzoomd door passende, dus vochtmin-

nende beplanting. De grootste waterpartijwas hier trouwens al voordat de herenmet de tuin begonnen, de overige vijverszijn gegraven. Er is nog een gedeelte ach-ter de vijvers, dat hoofdzakelijk uitinheems woodland bestaat, hoewel ookhier steeds meer exotische verrassingenworden toegevoegd. In deze tuin kregenwe een spectaculaire groeivorm te zienvan een Taxus die met een tiental tak-ken net een halve cirkel vormde. Mentreft er ook prieeltjes, bruggetjes enzelf ontworpen keramiek aan.Andermaal kregen we een speciale tuinte zien. Onderweg terug naar de pubbrengen we nog een bezoek aan eenoud kerkje, waarna ons in het oudstecafé van Engeland (953 AD) een rijkeen lekkere finger food lunch voorge-schoteld wordt.

Stillingfleet LodgeIn de namiddag is onze laatste tuin-stop ‘Stillingfleet Lodge’. Al sinds 1972is de eigenares bezig om deze tuin in eenplantenparadijs te herscheppen. Datwordt haar niet gemakkelijk gemaakt,want de wind heeft vrij spel op het glooi-ende terrein, dat eindigt bij de RiverFleet. De 18e-eeuwse boerderijtuin isonderverdeeld in kleinere ruimten, elkzorgvuldig ingeplant. Kleuren spelen hiereen belangrijke rol, zowel van bloem alsvan blad. Natuurlijk zijn hier ook veelrozen aangeplant, met speciale aandachtvoor wilde rozen, zowel voor hun bloe-men als voor hun bottels. De beplantingis in deze tuin waar het om gaat. Is ereen gedeelte voorzien van een strak ont-werp, dan nog verzachten de uitbundiggroeiende en bloeiende planten de formelelijnen. En wilt u nog een plantje kopen:hier is het een en ander door de eigenaresgestekt en gescheurd, waaronder ookmenige bijzondere plant! Hier kan ikniet weerstaan aan Sambucus nigra‘Black Lace’ die nu een plaatsje gekre-gen heeft ergens op het Europese vas-teland. Na dit laatste bezoek brengt debus ons terug naar Hull, waar we aanboord gaan voor de nachtelijke over-tocht naar Rotterdam. Tijdens de ritbedankt onze voorzitter onze chauf-feur Kees-Jan om ons overal veiliggebracht te hebben en onze reisleidsterNetty voor haar duidelijke en leerrijkeuitleg. Na het avondmaal genieten wenog, samen met enkele medereizigers,op het overdekte bovendek van eenwelverdiend glaasje wijn en een adem-benemende zonsondergang. Tot besluitben ik ervan overtuigd dat hetopnieuw een reis geweest is van zeerhoge kwaliteit, dankzij een goed pro-gramma van de organisatoren, mededoor de mooie tuinen en het sjiekehotel waar we verbleven, de goedeprofessionele chauffeur en buiten al degoede stemming en verstandhouding.


13

heeft een neoklassieke stijl, karakteris-tiek voor de periode van de Fransekoning Lodewijk XVI. De BlauweKamer en de Rode Kamer waren (enzijn) vooral bedoeld voor ontvangsten.De rijke decoratie en inrichting gevenblijk van fortuin en een gecultiveerdelevensstijl, waarmee de bewoners zichwisten te onderscheiden van het gewo-ne volk.Aan de andere kant van de ontvangst-hal ligt de Chinese Kamer. Deze intie-me tuinkamer geïnspireerd door devormentaal van het porselein uitChina en Japan was één van de privéwoonvertrekken. De vierde stijlkameris een neoklassieke bibliotheek met eenplafond in Adam Style en een Romeinsogende vrouwenfiguur door Johannesvan Dreght (1737-1807) boven deschoorsteenmantel. Dit was een gelief-de stijl in patriottische kringen.

1920 veranderde Hagemeijer & Co. defunctie van het huis uiteindelijk volle-dig in kantoorruimte. Het koetshuis istoen verbouwd tot woonhuis. Eindjaren ’90 liet de familie Buisman hetstadspaleis restaureren en stelde dezeopen voor het publiek.

De TuinDe weelderige ‘keurtuinen’ strekkenzich uit van het voormalig koetshuisaan de Keizersgracht naar het hoofd-huis aan de Herengracht en wordengeheel omsloten door huizen en zijndaarom een oase van rust in de stadmet een eigen flora en fauna. De keur-tuinen vormen de groene longen vande grachtengordel; het is één van dekenmerken op grond waarvan degrachtengordel door de UNESCO isopgenomen op de lijst van werelderf-goed. Van de tuin zijn geen historischeontwerpen bekend. Aangenomenwordt, dat de tuin in de 17e eeuw eensemi-nutsfunctie heeft gehad met inhet bij het koetshuis gelegen deel ver-bouw van groenten (wellicht in eenknopenstructuur van buxushaagjes)en fruit (waaraan ook de huidigeappelbomen nog refereren), alsmedeeen bleek (voor het bleken van was-goed). Vrijwel zeker tot in het derdekwart van de 18e eeuw zal bij hethoofdhuis een barokaanleg met sierlij-ke buxushaagjes aanwezig zijngeweest. Daarna zal ook deze tuin inde landschapsstijl zijn veranderd.De huidige tuin is in 1990 ontworpendoor de tuinarchitect Robert Broekemaen bestaat uit drie ‘kamers’. Bij hetontwerp van deze moderne tuin zijnreferenties gemaakt naar historischestijlelementen: de knopentuin, de land-schapstuin en de baroktuin. In de tuinzijn zowel historische planten- en bol-soorten verwerkt, als moderne varia-ties. Hierdoor is een symbiose ont-staan van het heden met de geschiede-nis van deze tuin.Sinds 2009 wordt in samenwerkingmet rozenkwekerij Belle Epoque eenmeerjarenplan voor de herbeplantingvan de rozen uitgevoerd. Details vande beplanting van de rozen kunt uvinden opwww.geelvinck.nl/tuin/beplanting

Programma10.30 – 11.30 uurUitwisselen van nieuwjaarswensenonder het genot van koffie / thee metgebak. 11.30 – 12.30 uur Privérondleiding door de Stijlkamers,de Tuinen en de Expositieruimte(Kozakken 1813). De rondleiding zalworden verzorgd door de algemeendirecteur, de heer Jurn Buisman, en dehovenier.

12.30 – 14.00 uur Lunch Na de lunch bestaat de mogelijkheidhet museum en de tuinen op eigengelegenheid te bezoeken.

Kosten en aanmeldingDe kosten bedragen a 28,50 p.p.Betaling via de penningmeester t.n.v.Nederlandse Rozenvereniging teRotterdam op bankrekeningnummerING NL90 INGB 0001 3452 45of Rabobank NL06 RABO 0343 672014 onder vermelding ‘Nieuwjaars -bijeenkomst’ en lidnummer.Aanmelding graag uiterlijk 15 januari2014 bij Lianne Nouwens per [email protected] of tele-fonisch 06-51223374. Aanmelden kannatuurlijk ook via de website:www.rozenvereniging.nl

Locatie en routebeschrijvingMuseum Geelvinck Hinlopen HuisHerengracht 5181017 CC Amsterdam020-206390749

Per auto / parkerenDe route is o.a. afhankelijk van uwparkeerplaats. Om frustraties te voor-komen adviseren we u één van de vol-gende parkeergarages te gebruiken:Stopera/Waterlooplein (vrijwel altijdplaats en 8 minuten lopen),Parkeergarage The Bank /Rembrandtplein of ParkeergarageGeelvinck (klein) Openbaar vervoerPer trein naar Amsterdam CentraalStation. Vanaf daar tram 4, 16, 24 en25 tot aan halte Keizersgracht(Vijzelstraat), 30 meter teruglopentegen de richting van de tram in, daar-na vóór de brug rechts afslaan. Dit isde Herengracht. Ruim 100 meter door-lopen naar nummer 518.

Vervolg van pagina 3

BewonersVanaf de bouw in 1687 in opdrachtvan Albert Geelvinck tot de bevrijdingvan de Franse overheersing in 1813,werd het huis bewoond door éénfamiliegroep van Amsterdamse regen-ten met bekende namen als Geelvinck,Hinlopen, Bicker, Trip, Graafland enVan der Poll. In 1813 verkochten deerfgenamen van Albert Geelvinck hetstadspaleis aan een telg uit de rijkgeworden handelsfamilieAsschenbergh, die er bijna 45 jaar bleefwonen. In 1867 kwam het huis metkoetshuis in handen van een bankier,die er niet alleen met zijn gezin woon-de, maar er tevens kantoor hield. In

Tuin met de fontein De rozenboog

Rozen op stam


14

Hoe was het?Sinds begin jaren ’70 van de vorigeeeuw bestond in Nederland het predi-kaat ‘Toproos’. Toprozen hebben langeen sortiment van tuinrozen gevormddat aan strenge keuringseisen voldeed.Naast uiterlijke kenmerken als groei-kracht, vorm en kleur van de bloem,bloeirijkdom en schoning, moestendeze rozen in toenemende mate resis-tent zijn tegen ziekten. Tijdens een tra-

per drie jaar uitgevoerd door een klei-nere commissie van VKC-leden. In2012 waren er in totaal 65 rozen die‘Toproos’ mochten worden genoemd.

Waarom iets anders?Eind 2012 werd bekend dat de subsi-dies aan Plant Publicity Holland en hetProduktschap Tuinbouw die het keu-ringstraject Toproos mogelijk maak-ten, zouden worden stopgezet. Devraag rees of het predikaat Toproos tendode opgeschreven was. Een aantalrozenliefhebbers uit ‘het vak’, onderandere uit de Cultuurgroep Rozen enRozenonderstammen en de keurings-rosaria, vond het wel erg jammer dathet tot dan toe bereikte teloor zougaan en stak de koppen bij elkaar. Ookmensen uit de Belgische rozenwereldwerden bij de beraadslagingen betrok-ken, evenals rozenverkopers. Hetresultaat was de oprichting van deStichting Excellence Roses, een stich-ting voor keuring en promotie vanbuitenrozen in Nederland en België. Debestuursleden zijn voor velen van ubekenden uit de rozenwereld en hetrozenvak. Tot onafhankelijk voorzitterwerd mevrouw Dr. J.W. (Joke) Kerstenaangezocht. Als voormalig burgemees-ter van het rozendorp Lottum enandere gemeenten in Oost-Brabant enNoord-Limburg heeft zij volop temaken gehad met de promotie van

rozen en de beroepsgroep van rozen-kwekers.

Het doel van de Stichting ExcellenceRosesHet doel van de nieuwe stichting isdoor keuringen kwalitatief goede bui-tenrozen aan te wijzen en deze nogmeer te promoten dan voorheen bij deToprozen gebeurde. Met een nieuwenaam die ook internationaal kan wor-den gebruikt, moeten de ExcellenceRoses nog beter onder de aandacht vanhet publiek worden gebracht danvoorheen het geval was bij deToprozen. De kwekers zullen boven-dien worden gestimuleerd om duur-zaam te produceren, waarbij gestreefdwordt naar kweken zonder gewasbe-scherming. In het kader van deStichting Excellence Roses zal inNederland gekeurd worden in de rosa-ria van Boskoop, Den Haag, Lottumen Winschoten. In België gaat het omde rosaria van het park Vrijbroek inMechelen en Rivierenhof in Deurne. Inde toekomst komen het rosariumColoma bij Brussel en het nog te reali-seren rosarium Treeport in Zundert ernog bij. Net als voorheen bij deToprozen het geval was, zullen poten-tiële Excellence Roses gedurende driejaar vijf maal per jaar wordengekeurd. Bij de Toprooskeuringen werdtot nu toe steeds één cijfer gegeven alstotaalbeoordeling van een roos. Bij deExcellence Roses worden alle aspectenvan een roos eerst apart beoordeeldom tot een eindoordeel te komen.Nieuw is dat geur ook een aspectwordt waarop gekeurd wordt. DeExcellence Roses zullen regelmatig her-keurd worden, net als voorheen deToprozen. Als het systeem goed werkt,

Van Toproos naar Excellence Rose(s)door Ien Hempenius

De ons bekende Toprozen gaan verdwijnen. Schrikt u niet: de rozen gaanniet verdwijnen, maar hun predikaat. Gelukkig komt er iets voor in deplaats: het nieuwe predikaat Excellence Rose(s). Veredelaars/eigenarenvan Toprozen kunnen hun kwaliteitsrozen omzetten in Excellence Rosesen nieuwe rozen worden verder gekeurd volgens de criteria van deonlangs opgerichte Stichting Excellence Roses. Het persbericht, waarindeze nieuwe stichting voor keuring en promotie van buitenrozen werdgepresenteerd, was bedoeld voor de vakwereld op groengebied. Voor onsRozenbulletin ging ik op verdere informatie uit bij de kersverse voorzit-ter van de nieuwe stichting, mevrouw Dr. J.W. (Joke) Kersten.

Logo Toproos Logo Excellence Roses

1974, de eerste Toproos R. Cappa Magna(‘DELsap’), Delbard

ject van drie jaar werden 5 x per jaarkeuringen uitgevoerd door de zgn.Vaste Keurings Commissie (VKC). Pasdaarna werden Toproospredikaten toe-gekend aan rozen die een bepaald aan-tal punten hadden gekregen.Noodzakelijke herkeuring op ziektere-sistentie en groeikracht werd één maal

2011, de laatste Toproos R. Symphonica(‘CHEwdaybell’), Warner


15

zal gestreefd worden naar brederesamenwerking binnen Europa, metname met Franse en Duitse rosaria.Ook zal worden deelgenomen aan debesprekingen om te komen tot éénWesteuropees keuringssysteem. Netals voorheen zal voor elk keuringsro-sarium een lid van de NederlandseRozen Vereniging worden opgenomenin de groep keurmeesters. De voorma-lige Cultuurgroep Rozen enRozenonderstammen die eigenaar wasvan de naam ‘Toproos’ heeft zich zeerloyaal opgesteld en veredelaars in degelegenheid gesteld hun Toproos-predikaten om te zetten in predikatenvoor Excellence Roses. Daarbij moetworden opgemerkt dat zulks ook inhet belang van de veredelaars is,omdat er immers geen reclame voor de‘oude’ Toprozen meer zal zijn. Als zevoldoende punten hebben behaald,kunnen in 2014 al de eerste ExcellenceRoses worden voorgesteld. Deze rozenzijn in 2011 en 2012 volgens de keu-ringseisen van Toproos gekeurd en in2013 volgens de nieuwe criteria vande St. Excellence Roses.

Limburgse rozenOm met een persoonlijke noot te eindi-gen: ja, voorzitter Kersten houdt vanrozen en heeft rozen in haar tuin. Ze

is opgegroeid in het Brabantse Beugen,niet ver van de rozenkwekers in Hapsen heeft letterlijk altijd dicht bij rozengeleefd. Een echte lievelingsroos zou zeniet kunnen noemen, maar een roosmoet voor haar zeker geuren. Eenmooie herinnering uit haar ambtsle-ven in Lottum is het bezoek aan ditrozendorp van onze vroegere koninginBeatrix, die bij een werkbezoek de roos

‘Hertogin vanLimburg’ doopte.Deze naam slaatop een van detitels van onzevoormalige vor-stin en is eenzalmkleurigeroos gewonnendoor Harry vande Pasch. Bijhaar afscheidkreeg zijzelf vanHarry een mag-nifieke, overhan-gende stamroos‘… op een héélhoge stam …’die het sieraadvan haar huidigetuin is. Omdatdie zo mooi is enhaar juist blij

maakt, wil Joke de gangbare termtreurroos beslist niet gebruiken.

Tenslotte wil de redactie van hetRozenbulletin de nieuwe StichtingExcellence Roses een succesvolle toe-komst wensen, met als resultaat veelmooie, sterke, gezonde en geurenderozen, die bij het publiek in de smaakvallen en ... verkocht worden.

14

Belle Epoque RozenkwekerijVoor nieuwe, ouderwetse en zeldzame rozen

Meer dan 1500 soorten rozen leverbaar! Zoekt u een speciale roos, laat het ons weten. Grote kans dat deze leverbaar is, of wij kunnen een passende vervanger leveren.

Bestellen kan het gehele jaar via www.belle-epoque.nlLevering uit de volle grond van november tot en met april. Postorder levering mogelijk. Afhalen uitsluitend op bestelling.De assortimentstuinen van Belle Epoque zijn in de maanden mei, juni, juli, augustus en september dagelijks geopend.Op ons containerveld hebben wij een ruime sortering rozen in pot voor u klaar staan. Verkoop van rozen in container van: maandag t/m vrijdag van 8.00 uur tot en met 16.00 uur. In het weekend gesloten.

Oosteinderweg 489, 1432 BJ Aalsmeer Tel 0297-342546 Fax 0297-340597 e-mail: [email protected]

1999 doop R. ‘Hertogin van Limburg’ (v.d. Pasch) door koningin Beatrix;links mevrouw Kersten en rechts Harry v.d. Pasch


16

Toen ik door Andre Zwinkelsgevraagd werd om mee te doen aan‘leden interviewen leden’ kwam bijmij meteen het idee op om deStichting Rozenhof Lottum te inter-viewen. Ik wist uit mijn bestuurspe-riode bij het Rozenfestival dat zij lidzijn van de Rozenvereniging. Eengoede mogelijkheid om hun in despotlight te zetten. Zij doen immerszeer goed werk. Niet alleen voor depromotie van Lottum als rozendorp,maar ook voor de hele rozensector.Ellen Schraven was als bestuurslidvan de Stichting Rozendorp Lottumvan het begin betrokken bij de tot-standkoming van de Rozenhof. Narealisatie van de Rozenhof ontston-den er twee stichtingen. StichtingRozendorp Lottum die de organisatievan het twee jaarlijkse Rozenfestivalvoor haar rekening neemt enStichting Rozenhof die het rozenken-niscentrum beheert en zorgt voorhet onderhoud van de bijbehorendetuin.

en om Rozendorp Lottum en hetRozenfestival te promoten is in 2005en 2006 De Rozenhof gerealiseerd.Op 8 april 2006 is De Rozenhof offi-cieel geopend door de toenmaligeminister van Onderwijs Maria vander Hoeven. In de Rozenhof, gelegenop een mooie locatie in het centrumvan Lottum, vindt men een uniekecombinatie van een prachtige rozen-tuin met een modern rozenkennis-centrum en toeristeninfo. In derozentuin zijn de allerbeste, mooisteen gezondste rozen aangeplant die inNederland en Duitsland groeien. Inhet rozenkenniscentrum worden allevragen over rozen beantwoord zoalsbijv. over de verzorging, geschiede-nis, gebruik, verkrijgbaarheid etc. Derozenhof is dagelijks geopend van 1mei t/m/ 31 oktober van 10.00 tot17.00 uur.”Op de vraag hoe men op het idee isgekomen om de tuin in te richten alseen Toprozen c.q. ADR tuin ant-woordt zij dat de voornaamste doel-

“Excellence” (voorheen Toproos) ende gecertificeerde rozen in Duitslandmet het predicaat “ADR-Roos” lenenzich hier als beste voor omdat dezevoortdurend op strenge criteria wor-den gekeurd. Dit zijn immers rozenwaarvan aangetoond is dat ze in hetNederlandse respectievelijk hetDuitse klimaat uitstekend groeien enbloeien zonder gebruik van gewas-beschermingsmiddelen. Er is bewustook gekozen om de ADR rozen in detuin op te nemen vanwege de lig-ging van Lottum direct aan deDuitse grens. Hierdoor bezoeken ookveel Duitsers de Rozenhof.

De OrganisatieDe hele organisatie draait op vrijwil-ligers (ca. 40), zowel het bestuur alsalle vrijwilligers voor hetRozenkenniscentrum en deRozentuin. De entree is gratis. Voorgroepen vanaf 4 tot maximaal 50personen bestaat echter de moge-lijkheid om een presentatie/rondlei-ding te boeken. Deze groepsactiviteitwordt naar behoefte aangebodenmaar bestaat in principe uit eentheoriegedeelte over de geschiedenisen gebruik van de roos. Ook is eruitleg over het begrip Excellence roosen ADR-Rosen. Daarnaast een prak-tijkgedeelte: ‘Van bottel tot roos’,wat komt er allemaal kijken bij deteelt van rozen (bodembewerking,

InterviewIn Rozenbulletin 162 van januari 2013 zijn we gestart met eenserie interviews van leden met leden. In het vorige nummer inter-viewde André Zwinkels Vic Keltjens en gaf hem het stokje door. Vicinterviewde op zijn beurt Ellen Schraven van de Stichting Rozenhofte Lottum. Hier volgt het verslag.

Rozenhof Lottum Rozenhof Lottum Rozenhof Lottum

Aan Ellen een aantal vragen die dui-delijk maken hoe de Rozenhof totstand is gekomen, hoe de organisatieeruit ziet en wat bezoekers van hetRozenkenniscentrum kunnen ver-wachten. Ellen aan het woord:“Lottum is het Rozendorp vanNederland, vanwege het feit datongeveer 70% van alle vollegronds-rozen van Nederland in en rondomLottum worden geproduceerd. HetRozenfestival dat in alle even jarentijdens het 2e weekend van augustusin Lottum wordt gehouden heeft eenlange geschiedenis en trekt tegen-woordig ongeveer 60.000 bezoekers.Om ook in de tussentijd de Roos alsKoningin der Bloemen te promoten

stelling van de Rozenhof de promotievan de Gezonde Duurzame Roos is.Zodoende is de tuin ook onderschei-dend t.o.v. bestaande rosaria enrozentuinen. De Rozenhof wil hetvaak slechte imago van de roos alsziektegevoelige en onderhoudson-vriendelijke tuinplant uit de wereldhelpen. De Rozenhof doet dit doorhet bekendmaken van het bestaanvan vele sterke, gezonde, rijk- endoorbloeiende rozen, die steeds min-der ziektegevoelig zijn en die zonderinzet van gewasbeschermingsmidde-len een goed resultaat kunnen gevenin tuinen, plantsoenen, terrassen enbalkons. De gecertificeerde rozen inNederland met het predicaat:

bemesting, planten, snoeien en watverder nodig is om een roos te doengroeien en bloeien). Afgeslotenwordt met een rondleiding door derozentuin met alle relevante uitleg.Deze rondleidingen zijn niet gratis.De laatste jaren is er een groeiendevraag naar deze groepsrondleidin-gen, hetgeen voor ons ook meerinkomsten betekent. Naast inkom-sten uit de groepsrondleidingen heb-ben we opbrengsten uit de verkoopvan diverse roos-gerelateerde pro-ducten en sponsorgelden van adop-tiehouders, sponsoren en vriendenvan De Rozenhof. In de beginjarenzijn er vanuit het Rozenfestivaltekorten aangevuld. Financiële steun


17

breiding van de (groeps)rondleidin-gen en arrangementen bevorderen.Het bezoekersaantal ligt ongeveer op20.000 per jaar. In het jaar dat hetRozenfestival plaats vindt zelfs80.000 bezoekers. De ontvangstenuit de groepsrondleidingen zijn eenvan de voornaamste inkomsten. Enhierin ligt juist ook onze belangrijk-ste groeipotentie, mede gezien hetsterke educatieve karakter. Vanwegehet ruimtegebrek en ook door deverwachte extra impuls vanuitExcellence Roses is het noodzakelijkdat het Rozenkenniscentrum wordtuitgebreid. We zijn intensief begon-nen met de voorbereidingsplannenen het werven van gelden”, besluitEllen.

Vic, dank je wel dat je de tijd hebtgenomen om dit interview af tenemen en natuurlijk ook dank aanEllen Schraven voor de informatiedie zij via dit interview met onzeleden wilde delen. Aan Ellen nu debeurt om een lid van onze vereni-ging over zijn of haar passie voorrozen te interviewen. Wij blijvenoprecht benieuwd naar de ervarin-gen van leden.

vanuit een belangenorganisatie vanrozen of overheid is er niet. Het ken-niscentrum van De Rozenhof moetvanwege ruimtegebrek binnenkortworden uitgebreid. We hopen vanharte dat we hiervoor een beroepkunnen doen op diverse fondsen ofgelden uit belangenorganisaties,aldus Ellen. Immers door educatieaan onder meer het ‘groene’ onder-wijs, consumenten en toeristen,plantsoenendiensten en tuinarchitec-ten/hoveniers promoten we deschoonheid, duurzaamheid en een-voudige onderhoudsmogelijkhedenvan de roos en de rozensector. Weworden wel, echter maar voor eenklein deel, ondersteund door hetbedrijfsleven. Maar ook hierin hopenwe meer steun te bereiken. Gezien depromotie van de Roos in het alge-meen vanuit de Rozenhof zou ditzeker op z’n plaats zijn.

Excellence roosToproos, Exellence roos. Wat is hetverschil? Per 1 januari 2013 is de V(aste)K(eurings) C(omissie), nadat hetProductschap Tuinbouw op last vanpolitieke besluiten haar activiteiten

moest beëindigen, opgeheven endreigde onder andere de keuringen,certificeringen en de promotie vanhet merk ‘Toproos’ te komen verval-len. Om dit te voorkomen is, naintensief overleg met de mensen diede keuringen uitvoeren, de verschil-lende Nederlandse en ook BelgischeRosaria, de NederlandseRozenvereniging en de Cultuurgroepvoor Rozen en Rozenonderstammen,de Stichting Excellence Roses opge-richt. De missie van stichtingExcellence Roses is glashelder: eenEuropees certificaat voor het gezonden duurzaam realiseren van een top-product en dit vooral ook goed op deEuropese markt zetten! Aan de handvan de keuringen volgens strengeuniforme criteria in diverse rosariain Nederland en België komen debeste variëteiten bovendrijven.Inmiddels zijn de meeste Toprozenmet goedkeuring van deeigenaren/veredelaars omgezet inExcellence Roses.

Toekomstplannen “De naamsbekendheid van deRozenhof verder uitbouwen, meerbezoekers trekken en vooral de uit-

Doop roos bij de BierkreekOp 6 juli heeft chef- kok Edwin Vinke van sterrenrestaurant de Kromme Watergang een nieuwe roos gedoopt met denaam R. Bon Appétit (‘JALorangeblaze’)

Afgelopen jaren struinden de koks van Restaurant de Kromme Watergang in Hoofdplaat gem. Sluis regelmatig de kweek-velden van de Bierkreek af, op zoek naar geurende en smaakvolle rozen voor hun gerechten. Bij die zoektocht stuitten zeop een nieuwe roos in het testveld, van de Canadese veredelaar Brad Jalbert.

De geur en verfijnde smaak van deze roos smaakt naar meer! Met de doop van deze roos openen wij het culinaire ‘Jaarvan de Roos’.

Doopcertificaat foto Marga VerwerLinks Edwin Vink rechts Hans van Hage van de Bierkreek foto Marga Verwer


18

daar de overhand gekregen, waar-door mijn hobby een passie isgeworden. Mijn liefde voor rozenricht zich hoofdzakelijk op de oudehistorische rozen, zoals de gallica’s,alba’s, centifiolia’s en mosrozen.Dankzij internet ben ik in aanrakinggekomen met rozenkwekers enrozenliefhebbers van over de helewereld. De enkele rosaria die ik inNederland heb bezocht, konden mij

helaas nooit echt boeien, waarschijn-lijk ook door het gemis van de aan-wezigheid van oude rozen. Mijnnieuwsgierigheid werd geprikkelddoor verhalen die ik hoorde over hetrosarium in Sangerhausen en de veleoude rozen die daar te zien zoudenzijn. Contact met een vriend die inhet rosarium werkt, leidde er toe datik in januari van dit jaar plannenmaakte om half juni het rosarium tebezoeken, de tijd dat de meeste ouderozen volop in bloei zouden staan.Nog leuker werd het toen ik hoordedat tijdens mijn verblijf de 13eInternational Heritage RoseConference in Sangerhausen gehou-den zou worden. De geplande weekgroeide zo uit tot 10-daagse reisnaar dit prachtige rosarium, gecom-bineerd met de lezingen van deHeritage Rose Conference.

Rozen en internetZo lang ik mij kan herinneren ben ikhelemaal gek van rozen, maar wasde ervaring en het bezit van rozenlange tijd beperkt tot het doorplui-zen van rozencatalogi, rozenboekenen websites, omdat je op een balkonhelaas niet echt goed rozen kunthouden. De start vijf jaar geledenmet een volkstuin bleek een goudengreep en al snel hebben de rozen

Bezoek aan het Europa-RosariumSangerhausen en verslag van de lezing

van Thomas Hawel op de 13eInternational Heritage Rose Conference

tekst en foto’s: Monique Nuijten

Glazen kas nabij de hoofdingang

Uitzicht vanuit het rosarium

Doorkijkje vanuit het rosarium op de omgeving

Het blauwe herkenningsteken, genaamd het wereld-ei is een mooioriëntatiepunt


19

Het Europa-Rosarium SangerhausenOver Sangerhausen is in hetRozenbulletin al meermaals geschre-ven, maar er kan niet genoeg gezegdworden dat dit echt een rosarium isdat elke rechtgeaarde rozenliefhebbertoch minimaal eens in zijn/haarleven bezocht moet hebben. Zelfs deacht volle dagen die ik in het rosari-um heb doorgebracht, zijn ampervoldoende geweest om alle rozen diedaar staan te bekijken. Mijn eerstekennismaking met het deel waar deoude rozen staan was dan ook liefdeop het eerste gezicht: alsof ik doorde hemel liep! Wat een hoeveelheidaan bijzondere en zeldzame rozen; dekleuren en de wolken van geur. Ditwordt een plaats waar ik de komen-de jaren nog veel vaker naar toe zalgaan. De omgeving van de huidigehoofdingang van het rosarium vind

and Maintaining Heritage Roses –Concept of a Genetic Rose Bank),Andrew Roberts (Engeland, Ploidydetermination as an aide in the identi-fication of relationships between his-torical roses), Guoliang Wang (China,A legacy of Chinese Ancient Roses inSong Dynasty) en Charles Quest-Ritson (Engeland, From HybridPerpetual to Hybrid Tea). Anderesprekers op de conferentie waren:Helga Brichet (Italië, Rose Gardens inItaly), Paul Zimmerman (USA,Historical Roses in America – NewBeginnings in a New World) helaasverhinderd en vervangen door SteveJones, Patricia Cavallo & DominiqueMassad (Frankrijk, NabonnandRoses), Odile Masquelier (Frankrijk,Historical personalities whose nameswere used to baptize roses), HelgaBrumme & Eilike Vemmer

keringen brachten een revolutieteweeg in de Europese rozenwereld.Een gevolg daarvan was dat talrijkenieuwe rozencultivars op de marktkwamen. De vraag naar oude tuin-rozen nam schrikbarend af en veelgoede rozen verdwenen volledig. In1897 stelde Peter Lambert, eenrozenkweker uit Trier, voor om eenrosarium op te richten met het doelhet uitsterven van rozen tegen tegaan en aldus de nog bekende rozen-cultivars en variëteiten te behouden.Op 3 juli 1903 is met medewerkingvan de “SangerhäuserVerschönerungsverein” het rosariumgeopend met een assortiment van1.500 verschillende rozen op een ter-rein van circa 1,5 hectare. Dankzijde bemiddeling van Peter Lambertwaren verschillende oude rozen uitde collectie van het rosarium van

Detail van de kopererts berg Zicht vanuit het oude rozen gedeelte op de glazen kas

ik niet echt mooi te noemen, maar isnatuurlijk wel geschikt voor degrote aantallen toeristen die hetrosarium bezoeken. Het deel bij deingang is breed opgezet en voorna-melijk aangeplant met moderne felgekleurde rozen. De oude stadsin-gang daarentegen, waar ook nogveel oude rozen staan, biedt eenmeer ‘romantische’ aanblik van hetrosarium en is zeker de moeitewaard om er een kijkje te nemen enzo ook even het stadje zelf in telopen. De vanuit het rosarium zicht-bare kale koperertsbergen zijn ken-merkend voor Sangerhausen enprachtig om te zien.

Op woensdag 19 juni was de regi-stratie voor de deelnemers en eenwelkomstreceptie met de burgemees-ter van Sangerhausen. Donderdag20 juni was de eerste dag van deconferentie met lezingen vanThomas Hawel (Duitsland, Europa-Rosarium Sangerhausen – Collecting

(Duitsland, Identification of HistoricRoses according to ancient RoseDepictions), Ann Velle-Boudolf(België, Hybrid Musks) en PirjoRautio (Finland, Historic Roses inFinland). Over de eerste lezing vanThomas Hawel, directeur van hetEuropa-RosariumSangerhausen, wil ik hiergraag meer vertellen, juistook omdat ik de achter-grondinformatie over hetrosarium zo interessantvind. Hieronder geef ik eensamenvatting van zijnlezing.

GeschiedenisMet de introductie vanChinese rozen in het beginvan de 19e eeuw begon eennieuw tijdperk voor deEuropese rozenkwekers.Eigenschappen zoals her-haald bloeien, de bloem-vorm en nieuwe kleurscha-

Rozengroepen Aantal rozenplanten1 Albarozen 272 Bengaalse rozen 623 Bourbonrozen 1204 Damascenerrozen 365 Gallicarozen 2236 Mosrozen 1307 Noisetterozen 688 Portlandrozen 299 Remontanthybriden 47910 Theerozen 14711 Centifolia’s 50Totaal 1371

L’Haÿ bij Parijs naar Sangerhausengebracht, tezamen met de uitFrankrijk afkomstige wilderozencol-lectie van de Duitse botanist Dr.Dieck. In 1935 is men er in geslaagdom Sangerhausen tot de centralelocatie te maken waar in Duitsland


20

Sangerhausen voor de in Kiev enMoskou bestemde rosaria van deWetenschapsacademie van de voor-malige Sovjetunie worden geoculeerden werden de nieuwe planten éénjaar later al naar Rusland vervoerd.Van niet gegroeide cultivars werdeneen of twee volwassen exemplarenuit het rosarium opgegraven enmeegenomen. Ook werd de volledigebibliotheek van het rosarium alsherstelbetaling naar Rusland overge-bracht. Het verlies van de bibliotheekis heden ten dage nog steeds merk-baar, onder meer in het feit dat som-mige rozen onder een verkeerdenaam in het rosarium opgenomenzijn. Alleen tegen betaling van forsebedragen zou Rusland bereid zijn om- delen van - de oorspronkelijkebibliotheek terug te geven.Rozenexperts uit de hele wereld hel-pen regelmatig mee aan het identifi-ceren van sommige van deze ver-keerd gelabelde rozen en na de confe-rentie waren diverse oude rozen vanoranje labels voorzien, met daaropde vermoedelijk juiste naam geschre-ven van de betreffende cultivar.

rozenresearch werd gedaan. Onderleiding van Dr. Harald von Rathlefwerd dit voortgezet tot in 1944. Nade tweede wereldoorlog werd hetrosarium aan de stad Sangerhausenovergedragen. Dankzij de hoge per-soonlijke inzet van de mensen dieverantwoordelijk waren voor hetrosarium, bleef het zo mogelijk omde collectie te bewaren en uit te brei-den. Na de hereniging won het rosa-rium nog meer aan belang, zowel in

Duitsland als inEuropa. Bij de gele-genheid van het100-jarig jubileumin 2003 was hetmogelijk het rosa-rium verder uit tebreiden en is ookde nieuwe hoofd-ingang ontstaan.In de nabijheid vandeze ingangbevindt zich hetRozen Informatie-centrum en degrote glazen kas,waar rozen gehou-den kunnen wor-den die niet hele-

maal geschikt zijn voor het Duitseklimaat en mogelijk de winters nietzouden overleven. In 2009 verkreeghet Europa-Rosarium als eersteinstituut in Duitsland dat gespeciali-seerd was op het behouden van éénsierplantengeslacht de titel “DeutscheGenbank Rose” (Duitse genenbankrozen) en kon in datzelfde jaar eennieuwe rozenbibliotheek geopendworden.Aan het einde van de tweede wereld-oorlog moest in 1947 de gehele col-lectie van het rosarium

25








Bij de stadsingang Monique tussen de mosrozen

Overzicht oude rozen


21

Strategieën om het sortiment tebewarenDe rozencollectie in het Europa-Rosarium Sangerhausen is waar-schijnlijk de oudste, op één planten-groep gespecialiseerde, levende collec-tie in Duitsland en is een historischgegroeide verzameling. De locatieSangerhausen met een hoogte van170 meter boven zeeniveau heeft eenlandklimaat met minimum tempera-turen in de winter onder -20 °C enrelatief droge zomers met eengemiddelde jaarlijkse regenval vanongeveer 500 mm. Het doel van hetrosarium is de opbouw, het behouden de uitbreiding van de verzame-ling, zelfs van rozen die -naar sub-jectieve maatstaven, zoals esthetiek,ziekteresistentie en stresstolerantie -minder geschikt schijnen om in eenrosarium getoond te worden. Juisthet feit dat sommige van deze rozennog maar op enkele plaatsen in dewereld staan, is reden genoeg om zein ieder geval te behouden en zo te

voorkomen dat nog meer cultivarsverdwijnen. Dat betekent in de prak-tijk een zware werklast. Sterk gevoe-lige rozen moeten daarom jaarlijksopnieuw geoculeerd worden. De ver-edeling vindt plaats op commercieelverkrijgbare onderstammen. Om decollectie te behouden worden jaar-lijks zo’n 14.000 rozen geoculeerden waar nodig opnieuw uitgeplant.De vermeerdering van de wilderozen gebeurt de laatste jaren doorwortelstek. Veel van deze (zeldzame)rozen worden ook in de shop bij deingang van het rosarium te koopaangeboden.

Thans bevat de wereldwijd grootsterozenverzameling rond de 8.300verschillende rozen op een opper-vlakte van 12,5 ha. Dit is inclusiefde 500 wilde rozen van alle natuur-lijke verspreidingsgebieden van hetgeslacht Rosa. Het totaal aantalplanten is ongeveer 75.000. Van alvan de tot nu geregistreerde 10.200

rozencultivars en variëteiten van 48collectiehouders in Duitsland isongeveer 80% opgenomen in hetassortiment van het Europa-Rosarium. Het aantal unieke rozen,met Sangerhausen als enige locatiein heel Duitsland bedraagt 4.418.Een bijzondere plaats nemen de his-torische rozen in, die als volgt in decollectie van het Europa-Rosariumaanwezig zijn (cijfers april 2013):

Het belangrijkste aandachtspunt vanuitbreiding van de collectie ligt in hetcompleet krijgen van de groepen his-torische rozen en de wilde rozen.Vanwege het grote aantal nieuwerozen dat er jaarlijks bijkomt, wor-den voornamelijk de Europese en inhet bijzonder de Duitse cultivars inhet sortiment opgenomen. Dezevoorselectie is nodig, omdat erslechts beperkte ruimte en financiëlemiddelen beschikbaar zijn. Metname het gebrek aan beschikbarebeplantbare grond zorgt voor toene-mende problemen en mede om diereden wordt van combinaties metvasteplanten of eenjarigen afgezien.Alle veranderingen in de collectieworden gedocumenteerd opgenomenin een rozendatabank sinds 1995.Ook worden daarin (foto)documen-ten, botanische eigenschappen vanelke individuele aanwinst, detailsvan de uitgevoerde oculeringswerk-zaamheden en commentaren vanexterne experts opgenomen.

Duitse genenbank rozenGenenbanken van gecultiveerdeplanten zijn duurzame en opgebruik georiënteerde ex-situ verza-melingen (van hun natuurlijke habi-tat verwijderd) van levende planten.Voor de eerste genenbank voor sier-planten in heel Duitsland werdgekozen voor het genus Rosa.Daarbij werd een relatie gelegd metde collectie van het Europa-Rosarium in Sangerhausen. Een vande belangrijkste taken van de genen-bank rozen bestaat uit de verificatievan de rozenverzameling. Daartoezijn tot nu toe rond de 3.500 testenuitgevoerd, is een herbarium metongeveer 4.100 bewijsexemplarensamengesteld en zijn meer dan40.000 foto-documentaties verza-meld. De rozendatabank vormt eenbelangrijke basis voor een voor degenenbank geschikte ontwikkelingvan dit specifieke documentatiesys-teem van het Europa-Rosarium.Een erg interessante lezing, waaruithet bijzondere karakter van hetrosarium Sangerhausen blijkt: eenlevende geschiedenis van de roos.

Oude rozen afdelingR. ‘Rotrou’, mosroos (Vibert 1848)


22 9

Uiteindelijk gaat dit profijt opleverenvoor iedereen binnen het bloemenpro-ject; een eerste stap naar eigen verant-woordelijkheid en economisch denken.Wij hopen dat men binnen een paardagen met ons voorstel zal instemmenen dat de aanplant nog kan plaatsvin-den, voordat de grond hard is door deinvallende winter.

Hoog gespannen verwachtingenKomend jaar zal blijken of onze aanbe-velingen en adviezen hun vruchtenzullen gaan afwerpen. Ik ben ervanovertuigd dat de teelt van snijrozen ende tulpentrek tot een economischeimpuls kunnen gaan leiden. Een wel-kome en noodzakelijke aanvulling ophet weduwepensioen voor de vrouwenvan Srebrenica. Wellicht wordtSrebrenica over een paar jaar hetrozencentrum van Bosnië!

Antoine van Schaik, adviseur van sTosvoor het Bloemenproject in Bosnië; van1974 tot 2007 beleidsmedewerkergroenvoorziening bij de gemeenteWinschoten en jurylid Toprooskeuringvoor de Stichting VKC in het Rosariumvan Winschoten. Foto’s auteur

je’ in Srebrenica aanwezig om zo vaakals dat nodig is te bekijken.De teelt van de oorspronkelijk gebruikterode roos wordt nu voor een gedeelteals proef voortgezet in plastic tunnel-kassen, waarbij de planten tevens opeen andere manier worden geplantzodat ze zich beter kunnen ontwikke-len en meer zullen produceren. Ik benuitermate benieuwd naar de resultatenvan deze veranderingen in het komen-de productiejaar. In totaal zijn er nu 3kassen van elk 100 m² hiermee aange-plant. Voor de buitencultuur zijn erdoor de fa. Belle Epoque uit Aalsmeer250 nieuwe planten geleverd in ver-schillende rassen die wel geschikt zijnvoor de buitenrozen cultuur. Dezeplanten worden in juli komend jaargebruikt voor de productie van nieuwestruiken in de volle grond.

Alle vrouwen bezochtDe dagen daarna hebben we allerozenplantages bij de vrouwen bezochten ter plekke passende adviezen gege-ven voor de verdere behandeling vande struiken. Vooral de diepte van deaanplant, de bemesting die veelal ach-terwege blijft en de snoei gedurendehet productieproces heeft veel aan-dacht gekregen. Om te weten welkevoedingsbestanddelen er in de overi-gens uitstekende grond ontbreken,moet een onderzoek plaatsvinden. Methet analyse rapport in de hand kan devoedingstoestand dan weer op peilworden gebracht, waardoor een grote-re productie te verwachten is.

Samenwerken, zelfstandigheid eneconomisch denkenDoor de KAVB ( Koninklijke AlgemeeneVereeniging voor Bloembollencultuur)zijn onlangs i.v.m. het 150 jarigbestaan van de vereniging 15.000 tul-penbollen aan de vrouwen vanSrebrenica geschonken. Al enkele jarenhebben de vrouwen ervaring met hetin bloei trekken van tulpen. Ze wordennet als de snijrozen allemaal vanuiteen kraampje op de markt in Tuzlaverkocht. Deze gratis partij is een plot-selinge verrassing waar men niet ophad gerekend. Daags nadat wij zijnvertrokken arriveerde de vrachtwagenmet de tulpen in Bosnië.Inmiddels heeft men vanuit Bosnië aanons gevraagd om een voorstel temaken voor de verdeling van de tulpenonder de vrouwen. Frans en ik hebben bedacht dat dit dékans is om met de opbrengst van deverkoop van de bloemen, een fonds tevormen voor een op te richten coöpe-ratie, waarin alle vrouwen participe-ren. Het idee is om de tulpen onder 5vrouwen te verdelen die de meesteervaring hebben met deze teelt, maardat ze door de grote groep hierbij wor-den geholpen (samenwerken). Om deoogst te spreiden hebben we voorge-steld om 50% binnen en 50% buiten teplanten. Door de hele opbrengst tereserveren is het mogelijk voor devrouwen om in het komende voorjaareen financiële basis op te bouwen vanrond de a 7000,- en dat is voorBosnische begrippen erg veel geld.

Rozen- en tuinplantenspecialist Tuincentrum LOTTUMGrubbenvorsterweg 26 • 5973 NB Lottum • Tel. 077 - 4631674 • Fax 077 - 4632971

[email protected] • www.tuincentrumlottum.nl

TUINCENTRUM

LOTTUMRozen- en tuinplantenspecialist Tuincentrum Lottum:

Rozencentrum in Rozendorp Lottum, Klimrozen, ramblers, Engelse rozen, moderne rozen, ouderwetse rozen, minirozen, bodembedekkende rozen etc.

Ruim 950 soorten volle grond (okt. - april), vanaf mei ruim 450 soorten in pot.Assortimentslijst op aanvraag. Ook andere tuinplanten in groot assortiment.

Beslist de moeite waard.

Teeltadvies in de tunnelkas aan Mirsidadoor Frans

Frans bespreekt de problemen in de buiten-cultuur met Remzija

Doelstelling sTos De in 2005 opgerichte StichtingToekomst Overlevenden Srebrenica (sToszie ook www.sTos.nl en www.stos-foundation.com) ondersteunt projectenin Bosnië die overlevenden van de valvan Srebrenica kansen bieden om eennieuwe toekomst op te bouwen. sTos werkt nauw samen met deBosnische hulporganisatie Snaga Zene(vrouwenkracht) die medische en psy-chosociale hulp biedt in Srebrenica en invluchtelingencentra rond Tuzla. Debelangrijkste taak van sTos is om geldin te zamelen en fondsen te werven omprojecten te financieren, waarvan hetBloemenproject een van de grootste ensuccesvolste projecten is. Daarnaastblijft de stichting (politieke) aandachtvragen voor de slachtoffers vanSrebrenica.

22

Na afloop van de 13e InternationalHeritage Rose Conference (internatio-naal congres over historische rozen),die van 19 t/m 23 juni 2013 inSangerhausen werd gehouden, werdroos ‘Eilike’ gedoopt. Drie van haarkleinkinderen, Fenja, Nils en Per,mochten deze roos de naam geven vanhun grootmoeder, Eilike Vemmer. Deroos is een lichtroze, klimmendemoschatahybride gewonnen door AnnVelle. Ze heeft middelgrote, lichtgevulde bloemen die heerlijk geuren enis in Vemmer’s tuin tussen Hannoveren Braunschweig gezond en winter-hard bevonden. Het is echt een roosvoor een obelisk of rozenboog. Devroegere vriendschap tussen Wernt enHedi Grimm, de ouders van EilikeVemmer en Louis Lens heeft zichvoortgezet in een warme vriendschaptussen Eilike en haar man en Ann enRudy Velle. Het echtpaar Vemmer testveel moschatahybriden van het rozen-huis Lens voor het hardere Duitse kli-maat. Zij zijn bijzonder gesteld op dittype gezonde en herbloeiende rozen enhebben er tientallen in hun grote tuin.

RozentandemVan haar ouders kreeg Eilike Vemmerde liefde voor oude rozen en veel ken-nis daarover. Zij zette hun onderzoekvoort en is op haar beurt zowel in

Duitsland als internationaal bekend alsexpert op het terrein van de histori-sche rozen. Daarnaast heeft ze ookbelangstelling voor andere typenrozen, vooral wilde rozen. Altijd bereidhaar kennis te delen en rozenliefheb-bers te helpen, wordt ze nooit moerondleidingen te geven, vragen tebeantwoorden en adviezen te verstrek-ken. Deelnemers aan rondleidingen encongressen hangen aan haar lippen.De serie meerdaagse, educatieve bijeen-komsten voor rozenliefhebbers diedoor haar ouders in gang is gezet metde naam ‘Kassler Rundgespräch’, heeftEilike tot op heden succesvol voortge-zet. In 2013 werd deze bijeenkomstgeïntegreerd in de internationale con-ferentie, waarvoor Eilike met HellaBrumme (de vorige directeur van hetEuroparosarium Sangerhausen) delezingen organiseerde. Gezamenlijkhielden de dames tijdens de conferentieeen voordracht over het identificerenvan historische rozen aan de hand van

oude afbeeldingen. Met Hella bezochtze al heel wat rosaria in andere landenom de namen van oude rozen te veri-fiëren. Samen geven zij bovendienenkele malen per jaar in Sangerhausenworkshops over rozen (SangerhäuserRosenschule) en werken zij intensiefmee aan de correcte naamgeving vande rozen in het Europarosarium. Gek-scherend worden de beiden in Duits-land wel de ‘rozentandem’ genoemd.

Hartelijk dankU heeft de naam van Eilike Vemmer delaatste jaren ook in ons Rozenbulletinnogal eens gezien. Ik had het genoegendeze hartelijke rozenvriendin in 2007te leren kennen toen ik de eerste keereen Kassler Rundgespräch meemaakte.Sindsdien heb ik heel veel van haargeleerd en is zij ook voor mij een groteinspiratiebron. Altijd kan ik haar ominformatie en advies vragen en voor debewerking van haar geschriften in onsRozenbulletin – dat zij ook regelmatigleest - gaf ze me steeds ruimhartighaar goedkeuring.

Ik wil haar voor dit alles ook nog eensop deze plaats heel hartelijk danken.

Doop Rosa ‘Eilike’door Ien Hempenius

R. ‘Eilike’, moschatahybride (Ann Velle)foto: Ien Hempenius

Eilike Vemmer met haar kleinkinderen bij de doop foto: Ien Hempenius

25








Makkelijk online bestellen, snel geleverd krijgen èn tegen een goede prijs! Bezoek onze online rozenwinkel Honderden goede rozenfoto’s met raskenmerken snel te bekijken! Open: iedere zaterdag van 9-17 uur In de periode van mei tot oktober Rosarium iedere dag geopend staan de rozen in pot en zijn ze alleen Adres: Kapelweg 2A, 4861CH Chaam maar af te halen mààr te combineren met Tel: 0161-492277 een kijkje in ons bijzondere rosarium. Mobiel: 06-38527699


239

Uiteindelijk gaat dit profijt opleverenvoor iedereen binnen het bloemenpro-ject; een eerste stap naar eigen verant-woordelijkheid en economisch denken.Wij hopen dat men binnen een paardagen met ons voorstel zal instemmenen dat de aanplant nog kan plaatsvin-den, voordat de grond hard is door deinvallende winter.

Hoog gespannen verwachtingenKomend jaar zal blijken of onze aanbe-velingen en adviezen hun vruchtenzullen gaan afwerpen. Ik ben ervanovertuigd dat de teelt van snijrozen ende tulpentrek tot een economischeimpuls kunnen gaan leiden. Een wel-kome en noodzakelijke aanvulling ophet weduwepensioen voor de vrouwenvan Srebrenica. Wellicht wordtSrebrenica over een paar jaar hetrozencentrum van Bosnië!

Antoine van Schaik, adviseur van sTosvoor het Bloemenproject in Bosnië; van1974 tot 2007 beleidsmedewerkergroenvoorziening bij de gemeenteWinschoten en jurylid Toprooskeuringvoor de Stichting VKC in het Rosariumvan Winschoten. Foto’s auteur

je’ in Srebrenica aanwezig om zo vaakals dat nodig is te bekijken.De teelt van de oorspronkelijk gebruikterode roos wordt nu voor een gedeelteals proef voortgezet in plastic tunnel-kassen, waarbij de planten tevens opeen andere manier worden geplantzodat ze zich beter kunnen ontwikke-len en meer zullen produceren. Ik benuitermate benieuwd naar de resultatenvan deze veranderingen in het komen-de productiejaar. In totaal zijn er nu 3kassen van elk 100 m² hiermee aange-plant. Voor de buitencultuur zijn erdoor de fa. Belle Epoque uit Aalsmeer250 nieuwe planten geleverd in ver-schillende rassen die wel geschikt zijnvoor de buitenrozen cultuur. Dezeplanten worden in juli komend jaargebruikt voor de productie van nieuwestruiken in de volle grond.

Alle vrouwen bezochtDe dagen daarna hebben we allerozenplantages bij de vrouwen bezochten ter plekke passende adviezen gege-ven voor de verdere behandeling vande struiken. Vooral de diepte van deaanplant, de bemesting die veelal ach-terwege blijft en de snoei gedurendehet productieproces heeft veel aan-dacht gekregen. Om te weten welkevoedingsbestanddelen er in de overi-gens uitstekende grond ontbreken,moet een onderzoek plaatsvinden. Methet analyse rapport in de hand kan devoedingstoestand dan weer op peilworden gebracht, waardoor een grote-re productie te verwachten is.

Samenwerken, zelfstandigheid eneconomisch denkenDoor de KAVB ( Koninklijke AlgemeeneVereeniging voor Bloembollencultuur)zijn onlangs i.v.m. het 150 jarigbestaan van de vereniging 15.000 tul-penbollen aan de vrouwen vanSrebrenica geschonken. Al enkele jarenhebben de vrouwen ervaring met hetin bloei trekken van tulpen. Ze wordennet als de snijrozen allemaal vanuiteen kraampje op de markt in Tuzlaverkocht. Deze gratis partij is een plot-selinge verrassing waar men niet ophad gerekend. Daags nadat wij zijnvertrokken arriveerde de vrachtwagenmet de tulpen in Bosnië.Inmiddels heeft men vanuit Bosnië aanons gevraagd om een voorstel temaken voor de verdeling van de tulpenonder de vrouwen. Frans en ik hebben bedacht dat dit dékans is om met de opbrengst van deverkoop van de bloemen, een fonds tevormen voor een op te richten coöpe-ratie, waarin alle vrouwen participe-ren. Het idee is om de tulpen onder 5vrouwen te verdelen die de meesteervaring hebben met deze teelt, maardat ze door de grote groep hierbij wor-den geholpen (samenwerken). Om deoogst te spreiden hebben we voorge-steld om 50% binnen en 50% buiten teplanten. Door de hele opbrengst tereserveren is het mogelijk voor devrouwen om in het komende voorjaareen financiële basis op te bouwen vanrond de a 7000,- en dat is voorBosnische begrippen erg veel geld.

Rozen- en tuinplantenspecialist Tuincentrum LOTTUMGrubbenvorsterweg 26 • 5973 NB Lottum • Tel. 077 - 4631674 • Fax 077 - 4632971

[email protected] • www.tuincentrumlottum.nl

TUINCENTRUM

LOTTUMRozen- en tuinplantenspecialist Tuincentrum Lottum:

Rozencentrum in Rozendorp Lottum, Klimrozen, ramblers, Engelse rozen, moderne rozen, ouderwetse rozen, minirozen, bodembedekkende rozen etc.

Ruim 950 soorten volle grond (okt. - april), vanaf mei ruim 450 soorten in pot.Assortimentslijst op aanvraag. Ook andere tuinplanten in groot assortiment.

Beslist de moeite waard.

Teeltadvies in de tunnelkas aan Mirsidadoor Frans

Frans bespreekt de problemen in de buiten-cultuur met Remzija

Doelstelling sTos De in 2005 opgerichte StichtingToekomst Overlevenden Srebrenica (sToszie ook www.sTos.nl en www.stos-foundation.com) ondersteunt projectenin Bosnië die overlevenden van de valvan Srebrenica kansen bieden om eennieuwe toekomst op te bouwen. sTos werkt nauw samen met deBosnische hulporganisatie Snaga Zene(vrouwenkracht) die medische en psy-chosociale hulp biedt in Srebrenica en invluchtelingencentra rond Tuzla. Debelangrijkste taak van sTos is om geldin te zamelen en fondsen te werven omprojecten te financieren, waarvan hetBloemenproject een van de grootste ensuccesvolste projecten is. Daarnaastblijft de stichting (politieke) aandachtvragen voor de slachtoffers vanSrebrenica.

Overpeinzing, hoe lang bloeit ie?Als rozendeskundigen praten over de kwaliteit van ‘n roos hebben ze het meestal over hoe sterk ie is, hoe gezond, degroeikracht, de herbloei, de prachtige kleur, de winterhardheid enz.

Dat zijn wellicht allemaal dingen die relevant zijn. Maar waar je zelden iets over leest of hoort is hoe lang een bloeienderoos bloeit. Ik vind het vrij essentieel om dat te weten. Er zijn nu eenmaal talloze rozen die schitterend bloeien, maar kort!Vrijwel de meeste rozen bloeien kort en als het 30 graden is nog korter. Als het veel regent komen ze soms niet eens inbloei en verrotten in de knop. Ik zou graag een lans willen breken voor lang bloeiende rozen. Een bloem die wel drieweken (soms vier) een mooie bloem blijft. Misschien zijn er kwekers die zich daar op toeleggen, maar ik hoor ze er nooitover. Uit ervaring ken ik een roos die onvoorstelbaar lang bloeit, dus lang mooi blijft.

Het is zelfs een moderne Nederlandse roos uit 2006 van Interplant. Hij heeft een ongeïnspireerde naam waarbij je je nikskunt voorstellen: R. ‘Jalitah’. Ik heb uitgezocht dat het de naam van een Tunesisch eiland is, maar het is een nietszeggen-de naam; dat is jammer.

Ondanks de rare naam is de grootbloe-mige roos ‘Jalitah’ van een zeldzamepracht, doorbloeiend, crèmeroze totgroenroze aan de gekartelde randen,matig geurend, maar kerngezond. Alshij uiteindelijk uitgebloeid is, is hij bijnawit. De grootste bijzonderheid is datzijn bloemen minstens drie wekenprachtig blijven en zich niets aantrek-ken van een plens regen. Daarom advi-seer ik alle rozenvrienden, als ze vragenwelke roos ze moeten kopen, neem delang bloeiende R. ‘Jalitah’. En ik zouInterplant adviseren er een klimmervan te creëren; ik zal de eerste zijn die‘m wil hebben.

Kees Mirande

(red. R. Jalitah (‘INTg111-01’) behoorttot de Holiday Island Roses vanInterplant, zoals b.v ook R. ‘Ibiza’, R. ‘Bermuda’ enz. Dit is een groep lage,compact groeiende grootbloemigerozen. Voor meer informatie zieRozenbulletin 159, april 2012:Interplant Roses, een internationaalfamiliebedrijf)

R. ‘Jalitah’


2424

Door de langdurige kou en nattig-heid in het voorjaar stonden er zo’ntwee weken voor het concours op11 juli nog maar heel weinig rozente bloeien in het Westbroekpark. Hetwerd spannend; immers hetRozenconcours in Genève werd ééndag voor de keuring aldaar afgelast;een doemscenario voor de organisa-toren in Den Haag, waar een flinkaantal buitenlandse gasten verwachtwerd. En toen…toen werd het zon-nig, warm en droog en de rozengingen bloeien. Grote opluchting bijiedereen en niet in het minst bij Ed,José en Marco die zich een slag in derondte gewerkt hadden in hun strijdtegen het onkruid en het verwijderenvan alle kapot gewaaide rozentak-ken. Mijn complimenten; het parkzag er prachtig uit.

Het Internationale Rozenconcours van Den Haag 2013

Bloeien ze, of bloeien ze niet

Geurprijs R. Souvenir de Baden-Baden(‘KORsouba’), Kordes

Publieksprijs R. Maria Mathilda (‘LENmar’),Lens

Cat. C Trosroos Goud R. Fidessa (‘PEAkoala’),Pearce

Colin Pearce met zijn gouden R. ‘Fidessa’ Thomas Proll van Kordes Rosen met deGouden Roos van Den Haag voor ‘Beverly’

Cat. C Trosroos Zilver R. Black Forest(‘KORschwill’), Kordes

Cat. C Trosroos Brons R. Gartenspass(‘KORgohowa’), Kordes

Cat. C Grootbloemige roos Goud R. Beverly(‘KORpauvio’), Kordes

jureringDe Gouden Roos van Den Haagwordt gekozen door een vakjury dievijf keer per jaar de rozen keurt opo.a. gezondheid, kleur bloem/blad,bloeirijkheid en schonend vermogen.Op de dag van het concours wordtdeze vakjury aangevuld met eengroot aantal genodigden uit binnen-en buitenland. Vijftig procent van depunten van de vakjury blijft staan.


25

Cat. C Grootbloemige roos Brons R. Carl Nielsen (‘POUlht010’), Poulsen Cat. C Leiroos Brons R. Golden Glory (‘CHEwalbygold’), Warner

Cat. A Trosroos cert. 1e klasse R. ‘KORelamba’, KordesCat. A Trosroos Goud R. ‘FRYvogue’, Fryer

Cat. A Trosroos cert. 2e klasse R. ‘POUl01-1205-01’, Poulsen


262618

in het najaar doen de bomen dit methun schitterende herfstkleuren. Om tekunnen genieten van de mooie door-kijkjes en de heerlijke geur van derozen zijn door de hele tuin vele zitge-legenheden geplaatst. Bezoekers kun-nen in de sfeervol aangeklede ont-vangstruimte ‘De Rozerie’ genietenvan koffie of thee, al dan niet met eenlekker stuk vlaai erbij.Openingstijden Parkhof Swalmen in2011:April: zondag 24 en maandag 25 (1een 2e Paasdag) van 13.00-17.00 uur. Mei: zondag 15 van 13.00-17.00 uur.Juni: zondag 12 en maandag 13 (1een 2e Pinksterdag) van 10.00-17.00 uur.Rozendagen Juli: Zaterdag 09 van19.00-22.00 uur. Zondag 10 van 10.00-17.00 uur.Augustus: zaterdag 06 van 19.00-22.00 uur. Zondag 07 van 10.00-17.00 uur.September: zondag 04 van 10.00-17.00 uur. Oktober: zondag 02-10 van 10.00-17.00 uur.Verder elke woensdagmiddag vanaf 11mei t/m 13 juli van 13.00-17.00 uur.

Å Zevenhofstedenstraat 9 4515 RK IJzendijke 3 06 - 129 050 85u [email protected] U www.bierkreek.nl

Keuze uit ruim 1.400soorten 100% biologischgeteelde rozenVerzending door heel Nederlandop pot en kale wortel

NIEUW

Mestop maat

Voor elke grondsoort en

elk jaargetij een eigen

mest. Ook voor úw

rozen hebben wij de

juiste oplossing!

Groei & Bloei Tuinenfietstocht DoornGenieten van een prachtige fietstochten bijzondere tuinen? Dat kan en welop zaterdag 18 juni 2011. Groei &Bloei Doorn e.o. heeft een route uitge-zet van ongeveer 25 km langs de uit-gestrekte landerijen en kastelen vanDoorn en omgeving. Onderweg zijn diverse bijzondere tui-nen te bezoeken variërend van echteliefhebberstuinen tot bijzondere land-schapstuinen. Enthousiaste tuineige-naren delen graag hun tuinpassie. Ookde historische moestuin van Bartiméusis open. Daar is van alles te zien en tedoen voor jong en oud. De tuin heeftonder andere een prachtig Rosarium,leifruit, akkers en diverse kassen. Ookin de gezellige Theeschenkerij van demoestuin is het goed toeven. Bezoekersworden er hartelijk ontvangen met eenkopje thee of koffie en lekkers uit eigenbakkerij.

Meer informatie:De Tuinenfietstocht wordt gehoudenop zaterdag 18 juni van 10.00 tot17.00 uur. Toegang a 10,- inclusiefroutebeschrijving, lunch en toegang

tot de tuinen. Kinderen tot 12 jaargratis. Alle opbrengsten van de fiets-tocht zijn bestemd voor aangepastefietsen voor de meervoudig beperktebewoners van Bartiméus in Doorn.Voor meer informatie en toegangsbe-wijzen: www.steunbartimeus.nl/tui-nenfietstocht of belt u met MarianneKoppenol 06-254 750 12.

‘De nieuwe weg’ in Doorn

Cat. A Trosroos cert. 1e klasse R. ‘KORum-neza’, Kordes

Cat. A Trosroos cert. 2e klasse R. ‘DICdoodles’,Dickson

De Gouden Roos van Den Haag:R. Beverly (‘KORpauvio’), Kordes, ziecoverfotoDeze grootbloemige roze roos vanKordes won in 2012 al zilver in afd.C bij de grootbloemige rozen en

kreeg in 2011 de Geurprijs van DenHaag. Het perk zag er op de dag vanhet concours schitterend uit; een zeevan bloemen op lange sterke stelenen heerlijk geurend.

Cat. A Grootbloemige roos Goud R. ‘MEIzizany’, Meilland

Cat. A Grootbloemige roos cert. 1e klasseR. ‘FRYvanity’, Fryer


27

De Geurprijs van Den Haag: R. Souvenir de Baden-Baden(‘KORsouba’), KordesDe geurkeuring wordt gedaan dooreen speciale geurcommissie, die op demaandag voor het concours en tij-dens het concours aan een aantal,vooraf bepaalde, rozen mag snuffe-len.Het werd een beetje een teleurstellingvoor de commissie, want ervan uit-gaande dat zij niet allen verkoudenwaren was er weinig geur te besnuf-felen bij al deze rozen. De prijs gingnaar de grootbloemige zachtroze R.‘KORsouba’.

De Posthoorn Publieksprijs: R. MariaMathilda (‘LENmar’), Lens 1980In de vroege zomer mochten bezoe-kers van het Westbroekpark hunfavoriete roos kiezen en dat werd deouwe getrouwe ‘Maria Mathilda’.De winnares van alle inzenders kreegbij de prijsuitreiking tijdens het con-cours een bos zonnebloemen?.. jawelzonnebloemen.

Uitslagen afdeling CHierin werden er maar teleurstellendweinig prijzen uitgereikt.TrosrozenCertificaat Goud: R. Fidessa(‘PEAkoala’), Colin Pearce UKDeze roos is in het Louis CouperusJubileumjaar genoemd naar hettweede sprookje van LouisCouperus, (zie Rozenbulletin 164,pag. 18, art. van Mariette Edelman).Certificaat Zilver: R. Black ForestRose (‘KORschwill’), KordesCertificaat Brons: R. Gartenspass(‘KORgohowa’), Kordes

Grootbloemige rozen Certificaat Goud: R. Beverly(‘KORpauvio’), KordesCertificaat Zilver: niet uitgereikt.Certificaat Brons: R. Carl Nielsen(‘POUlht010’), Poulsen

HeesterrozenGeen certificaten uitgereikt.

Patio rozenGeen certificaten uitgereikt.

LeirozenCertificaten Goud en Zilver niet uit-gereiktCertificaat Brons: R. Golden Glory(‘CHEwalbygold’)

Uitslagen afdeling A Zoals bij diverse concoursen over dehele wereld wordt ook in hetWestbroekpark in Den Haag op eenspeciaal proefveld anoniem gekeurd.Deze rassen zijn nog niet in de han-

del. De prijswinnaars worden gesti-muleerd het ras op de markt tebrengen. Het proefveld zag er ditjaar buitengewoon goed uit en hetwerd dan ook een waar prijzenfesti-val; met uitzondering van de catego-rie Patiorozen, waar geen enkele prijswerd uitgereikt. Patiorozen blijftaltijd een moeilijke categorie; of zezijn veel te hoog, of ze voegen nietsnieuws toe aan het bestaande sorti-ment, of ze zijn niet gezond en val-len dus snel door de mand.Om niet in herhalingen te vervallenworden van de prijswinnende rozenin de afdeling A alleen de foto’sgetoond.

Els de Krijger

Cat. A Grootbloemige roos cert. 2e klasseR. ‘TANRT8148’, Tantau

Cat. A Heesterroos Goud R. ‘TANRT6582’,Tantau

Cat. A Heesterroos cert. 1e klasse R. ‘DIC-niptuk’, Dickson

Cat. A Leiroos cert. 2e klasse R. ‘VEL10kgual’, Velle

Cat. A Heesterroos cert. 1e klasse R. ‘TRAbolide’, Travers

Cat. A Heesterroos cert. 2e klasse R.‘BOK07-0030-001’. Boot & de Ruiter

Cat. A Leiroos Goud R. ‘KENfrilpin’, Kenny

Cat. A Leiroos cert. 1e klasse R. Camelot (‘TAN05-372’), Tantau


jaargang 45 nummer 165 - Nederlandse Rozenvereniging · 2018-02-23 · maandag t/m zaterdag van...

Documents

Transcript of jaargang 45 nummer 165 - Nederlandse Rozenvereniging · 2018-02-23 · maandag t/m zaterdag van...