Irrigatiegids · 2019-09-25 · 4 Irrigatie en fertigatie in prei, uien en aardappelen Doel De drie...
20
1 Werktuigdagen Oudenaarde 21-22 september 2019 Irrigatiegids
Transcript of Irrigatiegids · 2019-09-25 · 4 Irrigatie en fertigatie in prei, uien en aardappelen Doel De drie...
1
Werktuigdagen Oudenaarde 21-22 september 2019
Irrigatiegids
2
3
Inhoud
Irrigatie en fertigatie in prei, uien en aardappelen ......................................... 4
Prei ......................................................................................................... 5
Uien ........................................................................................................ 8
Aardappelen ........................................................................................... 11
Beregeningstool ...................................................................................... 13
Irrigatiesturing ....................................................................................... 14
Spranco-matic: Alles over water weten ...................................................... 15
Subsidiemogelijkheden Ingro .................................................................... 16
Vanop afstand een beregeningshaspel opvolgen .......................................... 18
Contactgegevens .................................................................................... 19
4
Irrigatie en fertigatie in prei, uien en aardappelen
Doel
De drie voorbije zomers waren heel droog en door de klimaatsverandering worden meer
droge en warme zomers verwacht. Om de productie en kwaliteit van de gewassen op peil
te houden wordt irrigeren een noodzaak. Voldoende water ter beschikking hebben is veelal het knelpunt. Daarom wordt er gezocht naar methoden waarbij irrigeren zo
efficiënt mogelijk kan gebeuren. Druppelirrigatie/fertigatie is een van de mogelijkheden. In het demonstratieproject ‘Beredeneerd beregenen van openluchtgroenten en
aardappelen’ wordt vooral gefocust op advisering van de teler en kostprijs-rendement van irrigeren.
Grafiek: Klimatologische omstandigheden Heurne
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Neerslag (mm) Max temperatuur (°C) Min temperatuur (°C)
5
Prei
Objecten Object Objecten
1 Geen beregening, standaard bemesting
2 Druppelirrigatie, specifieke bemesting
3 Fertigatie, aangepaste bemesting
Proefgegevens Plantdatum 04/06/2019 Krypton (Nunhems)
Plantafstand 65 cm x 10 cm Basisbemesting 03/06/2019 333 kg/ha Sulfammo (100 E N)
Fertigatie 12/07/2019 100 kg/ha potasnitraat (13.5 EN + 46,2 E K2O) 15/07/2019 101 l/ha ureum (46 E N)
Bijbemesting obj 1,2 23/07/2019 222 kg/ha ammoniumnitraat (60 E N)
Alle objecten 4/09/2019 161 kg/ha kalknitraat (15.5 E N)
Druppelirrigatie
Datum Hoeveelheid in l/m²
2/07/2019 4
3/07/2019 2
5/07/2019 4
12/07/2019 5
15/07/2019 5
16/07/2019 3
19/07/2019 5
22/07/2019 5
23/07/2019 8
25/07/2019 4
8/08/2019 6
9/08/2019 7
12/08/2019 4
16/08/2019 6
22/08/2019 4
26/08/2019 4
28/08/2019 4
2/09/2019 4
4/09/2019 6
6/09/2019 3
Totaal 93
6
Resultaten Tabel: Oogstbeoordeling 19/09/2019
Object Uniformiteit Kleur blad Sleet Trips Schonings-
gemak Bruine schachtstrepen
Vastheid
schacht
Geen beregening 5.8 5.8 5.7 4,8 4.5 6.5 6.3
Druppelirrigatie 7.0 7,3 6.6 4,8 6.8 7.0 7.0
Fertigatie 7.7 7.0 6.8 6,5 7,3 7.3 7.0
Gemiddeld 6,9 6.7 4.6 5,3 6.2 6.9 6.8
1= Heterogeen bleek veel veel moeilijk veel zacht
9= uniform donker geen geen makkelijk geen vast
Tabel: Oogstbeoordeling 19/09/2019
Object Opbrengst
(ton/ha)
Opbrengst in %
tov blanco % -2 cm % 2-3 cm % 3-4 cm % +4 cm
Flandria
(ton/ha)
Klasse 1
(ton/ha)
Geen beregening 25 c 100 20.4 a 70.1 a 9.5 b 0,0 b 16,2 c 9.0 ab
Druppelirrigatie 45 b 179 1.1 b 32.6 b 61.5 a 4.7 ab 30.9 b 13.7 a
Fertigatie 54 a 215 0.7 b 25.0 b 65.1 a 9.2 a 51.0 a 3.3 b
p-waarde 0.000 0.002 0.000 0.000 0.054 0.000 0.043
Statistische methode Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey Anova, Tukey
Transformatie - - - - - - -
7
Tabel: Sortering Flandria, Klasse 1 en Klasse 2.
Tabel: Nitraatgehalte in de bodem gedurende de teeltperiode in de 0-30, 30-60 en 60-90 laag (kg
NO3-N/ha)
0
10
20
30
40
50
60
Geen beregening Druppelirrigatie Fertigatie
Ton
/ha
Flandria Klasse 1 Klasse 2
0
20
40
60
80
100
120
140
160
4/0
7/2
01
9
4/0
9/2
01
9
16
/09
/20
19
4/0
7/2
01
9
4/0
9/2
01
9
16
/09
/20
19
4/0
7/2
01
9
4/0
9/2
01
9
16
/09
/20
19
Geen beregening Irrigatie Fertigatie
kg N
OR
3-N
/ha
in d
e b
od
em
NO3-N (0-30) NO3-N (30-60) NO3-N (60-90) 90 kg NO3-N/ha
8
Uien
Objecten Object Objecten
1 Geen beregening, standaard bemesting
2 Druppelirrigatie bovengronds, standaard bemesting
3 Fertigatie, specifieke bemesting
4 Beperkte bovengronds beregening, standaard bemesting
Proefgegevens
Zaai 14/04/2019 Hytech (Bejo) (2.8 E/ha) Basisbemesting 14/04/2019 218.5 l/ha urean 22 (62.5 E N)
Bijbemesting obj 1,2 en 4 3/07/2019 222.2 kg/ha ammoniumnitraat (60 E N) Fertigatie 12/07/2019 100.0 l/ha ureum (46.5 E N)
17/07/2019 101.1 kg/ha potasnitraat (3.5 E N)
Beregening
Druppelirrigatie en fertigatie Datum Hoeveelheid in l/m²
2/07/2019 6
3/07/2019 2
5/07/2019 7
12/07/2019 7
15/07/2019 7
16/07/2019 4
19/07/2019 4
22/07/2019 7
23/07/2019 10
25/07/2019 6
1/08/2019 2
8/08/2019 9
9/08/2019 10
12/08/2019 6
16/08/2019 9
Totaal 96
Bovenberegening Datum Hoeveelheid in l/m²
2/07/2019 4
17/07/2019 4
19/07/2019 4
6/08/2019 5
7/08/2019 5
12/08/2019 5
21/08/2019 7
Totaal 34
9
Resultaten Tabel: Beoordeling irrigatie uien op 19/08/2019
Beoordeling Trips Bladvolume Gestreken Bolvolume Gewicht Stuks/ha
x1000
Geen beregening 5.7 5.0 95% 4.2 100 490
Druppelbevloeiing 7.2 8.0 91% 7.7 158 590
Fertigatie 7.0 7.7 90% 8.7 171 575
(Bovenberegening) (8) (5.75) (91%) (7) (121) (570)
1 =
zwaar
aangetast klein klein in % 9 = niet aangetast groot groot (Bovenberegening): niet te vergelijken met druppelbevloeiing en fertigatie aangezien veel minder geïrrigeerd
Tabel: Opbrengstbeoordeling op 19/09/2019
Object % +60 mm % 40-60
mm
% -40 mm
+ afval
Netto opbrengst
(ton/ha)
Relatieve
opbrengst (100
% = blanco
Geen beregening 31.7 b 61.9 a 6.3 36.2 b 100 b
Druppelirrigatie 78.7 a 20.1 bc 1,3 64.2 a 178 a
Fertigatie 78.8 a 19.3 c 1,9 63.6 a 176 a
(Bovenberegening) 57.3 a 40.3 b 2.3 54.4 a 149 a
Gemiddelde 61.6 35.4 3.0 54.6 151
p-waarde 0.000 0.000 0.003 0.000 0.000 Stat. methode Anova, Tukey Anova, Tukey - Anova, Tukey Anova, Tukey
Transformatie - - - - vierkantswortel
10
Tabel: Maatsortering in uien op 19/09/2019.
Grafiek: Nitraatgehalte in de bodem gedurende de teeltperiode in de 0-30, 30-60 en 60-
90 laag (kg NO3-N/ha)
0
10
20
30
40
50
60
70
Geen beregening Bovenberegening Druppelirrigatie Fertigatie
Ton
/ha
+ 80mm 70-80mm 60-70mm 50-60mm 40-50mm -40mm afval
0
50
100
150
200
250
300
4/0
7/2
01
9
16
/09
/20
19
4/0
7/2
01
9
16
/09
/20
19
4/0
7/2
01
9
16
/09
/20
19
16
/09
/20
19
Geen beregening Irrigatie Fertigatie Bovenberegening
kg N
OR
3-N
/ha
in d
e b
od
em
NO3-N (0-30) NO3-N (30-60) NO3-N (60-90) 90 kg NO3-N/ha
11
Aardappelen
Objecten Object Objecten
1 Geen beregening, standaard bemesting
2 Druppelirrigatie ondergronds+ standaard bemesting
3 Fertigatie
Proefgegevens
Plantdatum 16/05/2019 Ras Fontane (potermaat 35/50) Plantafstand: 38 cm in de rij Bemesting object 1 en 2 648 kg ammoniumnitraat + 250 kg patentkali Bemesting object 3 370 kg/ha ammoniumnitraat
Druppelirrigatie en fertigatie
Datum Hoeveelheid in l/m²
2/07/2019 4
3/07/2019 1.3
5/07/2019 4.5
12/07/2019 5
15/07/2019 4
16/07/2019 3
19/07/2019 4
22/07/2019 5
23/07/2019 8
24/07/2019 4
25/07/2019 4
8/08/2019 6
9/08/2019 7
12/08/2019 4
16/08/2019 6
22/08/2019 4
26/08/2019 6
28/08/2019 4
2/09/2019 4
4/09/2019 6
6/09/2019 4
Totaal 36.8
12
Resultaten
Tabel: Opbrengstgegevens in kg/ha en % (18/09/2019)
Object Ondermaat Marktbaar +35 mm +50 mm Totale
in kg/ha -35 mm 35-50 mm 50-70mm +70mm netto netto opbrengst
netto netto netto netto bruto
Druppelirirgatie 1965 15439 36842 2246 54526 39088 54526 56491
Fertigatie 702 9614 40070 7860 57544 47930 57544 58246
Geen beregening 2456 15439 17333 0 32772 17333 32772 35228
Object Ondermaat Marktbaar +35 mm +50 mm
in % -35 mm 35-50 mm 50-70mm +70mm netto netto
netto netto netto
Druppelirirgatie 3.5% 27.3% 65.2% 4.0% 96.5% 69.2%
Fertigatie 1.2% 16.5% 68.8% 13.5% 98.8% 82.3%
Geen beregening 7.0% 43.8% 49.2% 0.0% 93.0% 49.2%
Tabel: Onderwater gewicht (18/09/2019)
Object OWG DS Drijvers 1.06
(g/5kg) (%) Aantal Gewicht (g)
Druppelirirgatie 401 21.8 0.0 0.0
Fertigatie 401 21.8 0.0 0.0
Geen beregening 438 23.6 1.0 55.0
Grafiek: Nitraatgehalte in de bodem gedurende de teeltperiode in de 0-30, 30-60 en 60-
90 laag (kg NO3-N/ha)
13
Beregeningstool
Wat kost beregening?
Binnen het demonstratieproject ‘Beredeneerd beregenen van openluchtgroenten en
aardappelen’ is een beregeningstool ontworpen om zelf de kostprijs van beregening op
jouw bedrijf te bepalen.
Het is een Excel-bestand met verschillende tabbladen die op een chronologische volgorde
moeten ingevuld worden: vaste kosten, teelten, variabele kosten (arbeid, energie) en
wateraanvoer. Het laatste tabblad geeft dan een overzicht van de totale kosten. Een
goede maatstaf voor het berekenen van de kostprijs om water aan te voeren is: €2/m³
wanneer de waterbron zich op 0-5 km van het perceel bevindt.
De Beregeningstool is te vinden op www.pcgroenteteelt.be
Vragen?
Elise Vandewoestijne [email protected] 09 331 60 96
14
Irrigatiesturing: Op basis van een gekalibreerd
bodemwaterbalansmodel en satellietbeelden
De Bodemkundige Dienst van België vzw levert sinds 1980 irrigatieadvies voor
akkerbouw, openluchtgroenten en fruit. In dit advies wordt aangeduid wat het optimale
tijdstip, en de optimale dosis is voor het uitvoeren van een irrigatiebeurt. Hierbij wordt
steeds een optimaal bedrijfsrendement vooropgesteld, waarbij het beschikbare
irrigatiewater maximaal wordt benut. De adviezen worden afgeleid van een
bodemwaterbalansmodel, dat wordt gekalibreerd door middel van
bodemvochtstaalnames op het betrokken perceel. De ideale staalnamelocatie wordt
bepaald met satellietbeelden. Deze spatiale databronnen geven, indien ze in voldoende
hoge resolutie beschikbaar zijn, een zeer mooi overzicht van de heterogeniteit in een
perceel en verhogen hierdoor mogelijks de beregeningsefficiëntie. In het model zit
eveneens een pF curve vervat die weergeeft wat de bodemvochtspanning is bij een
bepaald bodemvochtgehalte. De bodemvochtspanning meet de onderdruk die planten
moeten aanleggen in hun systeem om nog water te kunnen onttrekken uit de bodem.
Vanaf een bepaalde bodemvochtspanning ondervindt de plant moeilijkheden om het
water voldoende goed op te nemen waardoor deze stress kan ondervinden. Slechts aan
de hand van een ongestoord bodemstaal kan deze relatie ontdekt worden. Onderstaande
figuur geeft het vochtverloop weer voor een perceel aardappelen (Amora) in 2018:
Bodemvochtsensoren Sensoren meten de bodemvochttoestand op twee wijzen: Enerzijds door onrechtstreeks
het bodemvochtgehalte (volume water per volume bodem) te meten. Anderzijds zijn er
ook sensoren die onrechtstreeks de bodemvochtspanning meten zoals bij watermark
sensoren (Irrometer) het geval is. Tensiometers meten deze bodemvochtspanning
rechtstreeks, maar kunnen bij erg droog weer toeslaan. Ondanks hun toenemende
meerwaarde blijft één van de grote nadelen dat sensoren momenteel nog niet
betrouwbaar het vochtverloop in de toekomst
voorspellen.
15
Spranco-matic: Alles over water weten
Spranco-Matic is een pionier in de druppelbevloeiings-sector. Reeds vanaf 1976 werden
de eerste projecten in aardbeien aangelegd met druppelslangen…
In 2013 hebben we de fertigatie-technieken op vlak van vollegrondsgroenten
overgenomen vanuit Nederland om in 2014 de eerste proeven aan te leggen bij het PCA.
Praktijkervaring werd de daaropvolgende jaren bij een aantal vooruitstrevende
akkerbouwers opgedaan om vanaf 2016 actief de markt op te gaan met een “compleet”
verhaal.
Anno 2019, onder druk en impuls van de aanhoudende droge zomers, kunnen we stellen
dat het verhaal ‘waterdicht’ is; vanaf het plaatsen van de tape, over het leveren van al
dan niet computergestuurde-, complete pomp- en doseerinstallaties, tot aan het
weghalen en oprollen van de driptape, kunnen en wensen wij de teler bij te staan met
raad en daad …
Met de jaarlijks toenemende maximum temperaturen, de duurtijd van de zomers met
regelmatig een hittegolf in de rangen, wordt de land-, tuin- en akkerbouwsector
gedwongen om op een andere manier om te gaan met water. Captatieverboden leggen
de vinger nog extra op de wonde.
Druppelbevloeiing heeft ondertussen op vele fronten bewezen een nieuwe- of andere
manier van water-geven te zijn.
De eenvoud van aansturen, het areaal wat gelijktijdig kan voorzien worden van water, de
mogelijkheid om middelen mee te geven voor een meer gespreide bemesting, de
mogelijkheid tot het verlagen van de bodemtemperatuur waardoor de plant niet in de
stress komt, de zeer aanzienlijke besparing op water en bovenal de meeropbrengsten en
de betere sortering zijn de absolute troeven van druppelirrigatie.
Druppelbevloeiing is al lang geen watergeefsysteem meer wat enkel in de substraat-
serre-teelten wordt toegepast maar is uitgegroeid tot de meest efficiënte methode om
water tot bij de wortel van de plant te brengen, daar waart het hoort. En een absolute,
renderende aanvulling in de precisielandbouw.
Gunther Vermeiren
Verkoopadviseur – Mede zaakvoerder
Spranco-Matic bvba
Ambachtstraat 7 KMO Zone Heydeberg 2230
2322 Hoogstraten-Minderhout België
BTW BE 0667.614.574 0032 (0)3-314.73.48
0032 (0)477-52.01.63 www.spranco-matic.be
16
Subsidiemogelijkheden Ingro
Ingro is een erkende telersvereniging voor industriegroenten en heeft een GMO
programma lopen waarbij telers die lid zijn van de coöperatie in aanmerking kunnen
komen voor de uitvoering van tal van producentgerichte acties, gaande van gewone
kosten zoals bijvoorbeeld het uitvoeren van bodemanalyses, aankoop van biologische
gewasbeschermingsmiddelen, meerkost op zaai- en plantgoed, vegaplan certificatie,
aankoop van pc materiaal, enz., maar ook aanpassingen aan bestaande machines en
aankoop van nieuwe machines zoals bijvoorbeeld plantmachines, schoffelmachines,
oogstmachines, machines voor niet-kerende grondbewerking, GPS systemen enz.. zijn
opgenomen in het GMO programma. Je kan bij ons steeds de informatiefolder GMO
opvragen voor het overzicht van alle acties.
Subsidiëring Voor het uitvoeren van acties moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen (zie verder).
De facturatie van de acties moet via Ingro verlopen waarna je als teler op die manier
38,5% GMO steun (EU subsidie) kan ontvangen voor de ingebrachte facturen van gedane
kosten of investeringen die opgenomen zijn in het GMO programma van Ingro.
Mogelijkheden subsidiëring irrigatie Binnen het GMO programma van Ingro zijn er volgende mogelijkheden voor subsidiëring
i.h.k.v. irrigatie:
Beregeningsadvies
- Advisering irrigatie
industriegroenten
- Kost
Spuitboom
- Vooraf aanvragen - Aanpassing aan bestaande
aalton of beregening - Investering 3 jaar
Irrigatiemonitoring
- Goedgekeurde systemen: Crodeon reporter
- Aanpassing aan bestaande haspel
- Systeem + abonnement is subsidiabel
- Vooraf aanvragen - Investering 1 jaar
17
Precisieberegening:
- Goedgekeurde systemen: Gun corner
- Vooraf aanvragen - Investering 1 jaar
Druppelirrigatie
- Materiaal is subsidiabel, kost voor het leggen niet
- Kost
Weerstations en bodemvochtsensoren
- Onder voorbehoud: acties nog in
aanvraag
Afhankelijk van het type actie moet je deze al dan niet vooraf aanvragen bij Ingro en
bijkomende informatie bezorgen zoals een offerte, fotomateriaal bij aanpassingen aan
machines, …. . Wanneer de aanvraag in orde is en je aan de voorwaarden voldoet krijg je
een goedkeuringsbrief toegestuurd en kan de factuur opgemaakt worden op naam van
Ingro.
Afhankelijk van het type actie wordt deze in GMO ingediend als kost of als investering:
- Voor acties die als kost of als investering op 1 jaar worden ingediend ontvang je de volledige
subsidie het jaar van aankoop.
- Voor acties die worden afgeschreven over meerdere jaren (3 of 5 jaar) ontvang je de subsidie
gespreid over die jaren.
Voor investeringen geldt dat de investering gedurende de afschrijvingsperiode eigendom
is van Ingro en dat er een verwijzing naar Ingro moet aangebracht zijn op de machine of
investering.
[email protected] 051 26 01 10
Ingro cvba
Diksmuidsesteenweg 329 B
8800 Roeselare
www.ingrocvba.be
18
Vanop afstand een beregeningshaspel opvolgen
Beregenen met haspels is nog steeds een lastige karwei dat vaak ‘s nachts en op
afgelegen locaties gebeurt. De Crodeon Reporter is uitgegroeid tot dé oplossing om
beregenen aangenamer te maken. Het toestel wordt op uw haspel gemonteerd en met
behulp van sensoren blijft u via pc of smartphone op de hoogte over de oprolsnelheid,
waterdruk en afstand tot het kanon. De Reporter kan op elke soort haspel geplaatst
worden en het systeem is bijzonder eenvoudig in gebruik.
Jonathan Sercu
Sales & Software
+32 474 417 516
[email protected] www.crodeon.com
19
Contactgegevens
Bart Debussche
Vlaamse overheid,
Departement landbouw en visserij
T 050 24 77 11 [email protected]
Stefanie Delbeke
Boerenbond
T 051 26 03 85 [email protected]
Luc De Reycke
PCG vzw, TACO T 09 381 86 80
www.pcgroenteteelt.be
Elise Vandewoestijne PCG vzw, Waterportaal
T 09 331 60 92
www.pcgroenteteelt.be
www.waterportaal.be
Kurt Cornelissen
PCA vzw
T 09 381 86 90
www.PCAinfo.be
Dank je wel voor het bezoek!
