Een uitgave van:

VIV

Postbus 190

2700 AD Zoetermeer

T 079-353 11 62

F 079-353 13 65

E viv@fme.nl

I www.verbrandingsmotor.nl

Redactie:

G.P.J. Martens, M.J. Kirsenstein,

L.R. Snel

Vormgeving en productie:

PromoVisique, Capelle a/d IJssel

Teksten:

VIV

Fotografie:

VIV

Copyright:

Behoort toe aan VIV

Introductie: Bart Verhoeve,algemeen bestuurslidBart is eigenaar directeur van o.a. MECS BV. MECS is in 1999 gestart en is voort gekomen uit ICS BV te Hardinxveld/Giessendam. MECS is een distribiteur in de Benelux voor o.a. Motometer Dashboard Instrumenten, kleuren CAN monitoren, Bedia sensoren, Deutsch connectoren en het maken van complete motorbedradingssets. Bart heeft zich aangemeld voor een bestuursfunctie omdat hij graag zijn horizon wil verbreden. Met ruim 15 jaar brede bestuurlijke ervaring wil Bart ook iets voor de VIV kunnen betekenen. Dat de VIV ‘meer dan motoren’ is, is voor Bart een goede motivatie. De componenten rondom de (diesel)motor zijn onontbeerlijk en als vrije ondernemer is Bart niet gebonden aan een motormerk. Binnen het bestuur worden deze belangen zodoende bevorderd.

Marcel Bouwens, algemeen bestuurslidMarcel Bouwens is als General Manager ver-antwoordelijk voor de resultaten van Pyroban in de regio Noord-Europa. Pyroban is al bijna 40 jaar wereldwijd marktleider en specialist op het gebied van de ontwikkelling, instal-latie, training en het onderhoud van beveiligings-systemen voor o.a. diesel- en elektrisch aangedreven machines die worden ingezet in gebieden met ontploffingsgevaar, zoals in de (petro)chemische indu-strie, defensie, voedingsmiddelenindustrie en de (interne) transport-sector. Daarnaast levert, monteert en onderhoudt Pyroban uitlaat-gasnabehandelingssystemen (katalysatoren, roetfilters) voor on-road, industriële en marine applicaties. Een aantal jaren geleden heeft Marcel bij Cummins gewerkt als Business Unit Manager Industrie en is als zodanig in contact gekomen met de VIV. Marcel kan zich goed vin-den in de huidige brede opzet (méér dan motoren), de professionali-teit en toewijding van het bestuur en wil daarom graag zijn ervaring, kennis en enthousiasme ten dienste stellen van de vereniging.

Adrie van der Ben, algemeen bestuurslidPer 9 december 2010 is Adrie van der Ben toegetreden tot het VIV bestuur. Zijn erva-ringen in de motorenbranche gaan ver terug. Binnen Wärtsilä Nederland BV heeft hij, gedurende 17 jaar, verschillende sales en ma-nagementfuncties bekleed op zowel nationaal als internationaal niveau. Nu is Adrie werkzaam bij motorenfabrikant Cummins als General Manager Commercial Marine / Oil & Gas Business voor Europa. De VIV is volgens Adrie een zeer belangrijke branche-vereniging: “Zeker in deze tijd waarin veel gebeurd op het gebied van milieu en techniek. In diverse markten verschilt de regelgeving op het gebied van emissie eisen wat invloed heeft op de technieken die gebruikt worden. Het is uitermate belangrijk dat er een gedegen vereniging is die de belangen van de branche kan behartigen. Ik hoop dat ik daar mijn steentje aan kan bijdragen”.

Vooraankondiging: Smart Grid Symposium 16 juni 2011 Samenwerkende brancheverenigingen binnen FME organiseren op 16 juni a.s. een ‘Smart Grid’ symposium. Dit symposium is een must voor alle brancheleden die meer willen weten over het ‘slimme energienet van de toekomst’, maar die ook willen onderzoeken waar voor hun de raakvlakken, kansen en mogelijkheden liggen. Binnenkort volgt een eerste aankondiging via de deelnemende brancheverenigingen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Jentske Kooistra. Email: jko@fme.nl

VoorwoordEen nieuw jaar; nieuwe kansen !!!!Dat is inderdaad de conclusie die we binnen onze branche kunnen trekken als we de Branche Barometer over 2010 ter hand nemen. Ook over 2011 zijn de verwachtingen binnen de branche positief.

Vele actuele zaken en uitdagingen zijn aan de orde, zowel bij u in het bedrijf, als binnen het VIV bestuur. Wij, als bestuur, zijn dan ook zeer verheugd met uw antwoord op de vraag tot uitbreiding van het aantal bestuursleden.Adrie van der Ben (Cummins Holland), Marcel Bouwens (Pyroban Envirosafe) en Bart Verhoeve (MECS) hebben een bestuursfunctie aanvaard en zijn door de vergadering van 9 december jl. met applaus onthaald. Met het voltallige bestuur zijn we gestart met een brainstormsessie waarin we de doelstellingen en strategie voor de VIV de revue laten passeren. Uiteraard gaan wij u daarin betrekken om zo optimaal mogelijk te kunnen opereren.

Langs deze weg laat ik u weten dat de stuur en werkgroep van het BIB-VMT project (verbrandingsmotortechnicus niveau 4) zijn samengesteld en inmiddels op volle toeren draaien.Het mag gezegd: ‘De inzet van de deelnemende VIV leden, ROC’s en het Innovam is SUPER!

De eerstkomende Algemene Ledenvergadering is 17 maart a.s. bij de Technische Universiteit Eindhoven; faculteit Werktuigbouwkunde. Aldaar informeren wij u graag over de verdere ontwikkelingen.

Met vriendelijke groet,

G.P.J. (Gerard) MartensVoorzitter

Algae-X Europe B.V. verovert de markt met brandstofconditioneringssystemen

Scholingspool in regio Rijnmond?

Gasrotonde Nederland: kans of bedreiging?

Discom zoekt uitdaging in exhaust technology

01Maart 2011

Samen met zijn compagnon is Joop Silvius Directeur en eigenaar van het bedrijf Discom BV. 13 jaar geleden kwam het bedrijf in hun handen en sindsdien staan ze samen aan het roer. ‘Discom is toeleverancier van uitlaatsystemen in de non-automotive sector’, vertelt Silvius. ‘Onze exhaust technology wordt toegepast in de maritieme sector, de industrie en energieopwekking. Binnen deze hoofdsegmenten, die ieder voor circa een derde de markt binnen Discom bepalen, bestaan sub-segmenten. Binnen maritiem zijn dat handelsschepen en navy; voor industrie: bouwmachines, special vehicles, oil & gas en locomotive en binnen energie zijn dat powerplants, warmtekracht en tijdelijke/noodstroomvoorziening’.

De hoofdvestiging staat in Alblasserdam waar met 45 man wordt gewerkt aan de verkoop, engineering en logistiek. ‘Daarnaast hebben we verkoopkantoren in Spanje en Scandinavië. De productie vindt plaats op 3 locaties: Alblasserdam, Tsjechië en Roemenië. Met Europa als afzetgebied is het zaak de transportlijnen zo kort mogelijk te houden’, vindt Silvius.

De eigenlijke roots van Discom liggen in de geluiddemping. Echter door de jaren heen is Discom uitgegroeid tot uitlaatsystemen specialist. Binnen zo’n uitlaatsysteem zijn 3 aspecten van groot belang: geluid beperken, emissies beperken en warmte terugwinnen. ‘Als je naar het gebruik van verbrandingsmotoren kijkt en naar het uitlaatsysteem in het bijzonder, zijn er twee belangrijke uitdagingen’, laat Silvius weten, ‘de overlast van de verbrandingsmotor tot een minimum beperken (geluid, emissie, trilling) èn een optimaal rendement uit de motor halen (warmteterugwinning). Om een aaneengesloten systeem te kunnen bouwen tegen de laagst mogelijke operationele kosten maar wel zo effectief mogelijk moet je expertise in huis hebben. Gelukkig hebben we dat’, lacht Silvius.

Volgens Silvius blijft de verbrandingsmotor de komende jaren wel bestaan. Voor de mobiliteit voorziet hij zeker een blijvend gebruik. In het geval van energieopwekking moeten pieken en dalen van zon en windenergie opgevangen worden. ‘Maar de complexiteit van de motor en de wet en regelgeving daar om heen wordt alleen maar groter. De motorfabrikant kent de wetgeving en zoekt daarbinnen de grootste gemene deler en speelt daarop in met een bepaalde range motoren en standaard oplossingen. Omdat in ons werkgebied iedere toepassing anders is, kan de fabrikant hierop geen uniform antwoord leveren. Voor de toepassing van de wat grotere motoren bestaat dan ook geen standaard oplossing en daarvoor gaan wij dan aan de slag’, vertelt Silvius trots.

Ook is hij trots op de recente order die ze van Greenpeace kregen voor het leveren van complete uitlaatsystemen voor de nieuwe Rainbow Warrior III. ‘Discom gaat een stil en compact uitlaatgassysteem ontwerpen inclusief roetfilter dat de emissies tot een minimum beperkt. Wij zijn in deze de verantwoordelijke partij voor geluidsreductie, emissie, uitlaatgaskoeling, de flexibele ophanging en de beheersing van de uitlaatgas tegendruk van deze systemen. Kortom het totaal pakket, ofwel “Het Discom Effect”’. Over het VIV lidmaatschap is Silvius kort: ‘VIV professionaliseert als organisatie en wint aan invloed, wij zijn niet voor niets al ruim 10 jaar lid’.

Discom zoekt uitdaging in exhaust technology

Algae-X Europe B.V. verovert de markt met

brandstofconditioneringssystemen

Tegenover de hoofdvestiging in Florida is Algae-X Europe een relatief kleine club. Directeur Rob Verhoof bewerkt vanuit het Noord Hollandse Schagen samen met een 3-tal collega’s het Europese afzetgebied. Buiten de Benelux wordt vooral gewerkt met resellers. Ondanks het feit dat Algae-X redelijk nieuw is binnen de branche, kent het bedrijf toch een jaarlijkse groei van 30%.

Maar wat doet Algea-X precies? ‘Wij zijn een toeleverancier op het gebied van de kwaliteit van (bio)dieselbrandstof’, laat Verhoof weten. ‘Algae-X kan ingeschakeld worden voor het nemen van brandstofmonsters, brandstof analyses en het oplossen van acute brandstof gerelateerde problemen. Daarnaast installeren wij preventieve producten en systemen om de (bio)dieselbrandstofkwaliteit en stabiliteit veilig te stellen’.

Dieselolie is van nature instabiel waardoor er sedimenten en zuren in de tank worden gevormd. Echter de laatste jaren is dit proces ernstig versneld waardoor de houdbaarheid van de brandstof afneemt. Die versnelling heeft grofweg 3 oorzaken: het kraken van ruwe olie op de raffinaderij, de invoering van laagzwave-lige diesel en de toevoeging van bio-componenten. ‘Daarnaast zorgt de terugvoer-leiding van de motor ook nog voor de retour van samengeperste en verhitte brandstof naar de (dag)tank. De sedimenten zakken naar de bodem en kunnen, zodra de motor geactiveerd wordt, filters verstoppen en vervolgens brandstofpomp en verstuivers aantasten. Dit kan grote gevolgen hebben qua onderhoud en betrouwbaarheid van de dieselmotor en kwam vooral voor bij motoren met een niet continu gebruik. Denk bijvoorbeeld aan sprinklerinstal-laties en noodstroomvoorzieningen (impulsief gebruik), of aan luxe jachten waarvan de motor alleen gebruikt wordt in het warme seizoen. Dus daar waar de brandstof lange tijd stil staat wordt meer sediment gevormd’, legt

Verhoof uit. ‘De laatste 2 jaar is een toename te zien bij opslag- en voertuigtanks die continu in gebruik zijn(vrachtwagens, bussen en huuraggregaten)’.

‘Door het altijd weer in de tank komende water en de sterk verhoogde affiniteit van de EN-590 voor het in suspensie houden van dat water, bestaat nog het dreigende gevaar van micro-organismegroei in de tank. Het micro-organisme kan explosief groeien als de omstandigheden juist zijn en vormt dan veel slijmerig sediment’, legt Verhoof uit. ‘Daarnaast werkt de bio-component als detergent waardoor het sediment, dat zich door de jaren heen aan wanden en bodem gehecht heeft, loslaat’. Het is vaak onbekend welk bio-component gebruikt is maar een instabiel bio-component (palmolie of kippenvet) kan ook het filter verstoppen en zowel pomp als injectoren aantasten’.De afname van de brandstofhoudbaarheid is funest voor de common-rail motoren. De hoge druk injectiesystemen van deze motoren zijn veel gevoeliger voor de kwaliteit en deeltjes-grootte van de brandstof omdat ze uit hoge precisiecomponenten opgebouwd zijn. ‘Algae-X bouwt een serie automatische brandstoffiltratie-systemen die water, sediment en micro-organisme verwijderen. Diverse sensoren bewaken het brandstofconditioneringsproces’, verklaart Verhoof. ‘Op basis van de omstandig-heden waarin de motor moet draaien, wordt het juiste systeem voor de klant bepaald’. Het bouwen van ‘custom’ systemen gebeurd in Nederland. Juist daar waar de onderhouds- en faalkosten hoog zijn, bestaat een groot belang er voor te zorgen dat de brandstof in alle tanks in optimale conditie is en blijft.

Technologisch knowhow op het gebied van brandstofonderhoud is de toekomst voor Algae-X. ‘Daarnaast willen we preferred supplier worden van de motorfabrikanten én gebruikers’, meldt Verhoof trots. ‘Dat verklaart direct onze aansluiting bij de VIV.’

Een aantal technische sectoren kent regionale stichtingen die actief zijn in het opleiden van leerlingen voor de betreffende sector. Voorbeelden van sectoren waarin dergelijke samenwerkingsver-banden bestaan zijn o.a. de bouw, de grond-, water- en wegenbouw en de schilders en installa-tiebranche. In verschillende samenwerkingsvormen zijn stichtingen voor deze sectoren actief in het werven, opleiden en plaatsen van leerlingen en het verzorgen van functiegerichte trainingen.

Sinds 2010 is er nu ook een samenwerkingsverband voor instroom en opleiden in de metaal, via de stichting Metalent, in de regio Rijnmond en Drechtsteden. VIV spreekt met Metalent om te onderzoeken of de activiteiten van Metalent gebundeld kunnen worden met de opleidingsacti-viteiten van de VIV.

Metalent heeft geen eigen opleidingslocatie maar werkt intensief samen met de ROC’s en de bedrijfsscholen in de regio. Metalent neemt in het bijzonder jongeren in dienst. In de komende jaren wil Metalent een aantal doelen bereiken;• het vergroten van de instroom van jongeren en zij-instromers naar metaal opleidingen.• Metalent verricht voor de bedrijven in de metaal in Rijnmond en Drechtsteden promotie- en instroomactiviteiten o.a. op scholen en beurzen.• het realiseren van aantrekkelijke praktijkgerichte leerwerktrajecten en stages.• het intensiveren van de regionale samenwer- king tussen bedrijf, overheid en school.

Meer weten: www.metalent.nl

Scholingspool in regio Rijnmond?

De implementatie van de voor Nederland en Europa zo belangrijke gasrotonde baart ernstige zorgen. Aardgas kan een geweldige rol spelen bij het faciliteren van de uitbouw en inpassing van hernieuwbare energiebronnen zoals op basis van zon en wind. Daar zon en wind in de koude en donkere periode nauwelijks energie leveren, is energieopslag nodig om aan de verhoogde energievraag te voldoen. Opgeslagen aardgas heeft een zeer hoge energiedichtheid ten opzichte van bijvoorbeeld batterijen, samengeperste lucht en waterkrachtcentrales. Bestaande en lege gasvelden en ook zoutcaver-nes vormen daarom de best denkbare energie-opslag om fluctuaties in de opbrengst van hernieuwbare bronnen op te vangen. Transpor-teren van energie door gasleidingen vergt tot een factor 50 lagere investering dan in het geval van hoogspanningsleidingen. Bovendien kan in de toekomst het aardgasnet als buffer en transportmiddel functioneren voor gas op basis van biomassa. ECN heeft onlangs een methodiek ontwikkeld waardoor biogas de gewenste hoge kwaliteit kan krijgen.

Ministerie ELI organiseerde op 9 december jl. een stakeholdersbijeenkomst waar gesteld werd dat gekozen is voor een scenario van het accep-teren van een grote bandbreedte in gassamen-stelling voor de gebruiker. Minister Verhagen zou hier achter staan. Alle kosten van onderzoek en ombouw van gasverbruiksapparatuur naar het brede bereik komen volledig ten laste van de fabrikanten en dus uiteindelijk de gebruikers.

Echter uit Deel 1 van het door Kema/Kiwa uitgevoerde onderzoek “Gaskwaliteit voor de toekomst” (in opdracht van het Ministerie) blijkt dat de door de netwerkbedrijven voorgestelde brede band in gassamenstellingen èn de fluctuaties hierin, zeer negatieve

gevolgen hebben voor de gebruiksapparatuur van aardgas. Er bestaat grote onzekerheid over de veiligheid van de apparatuur en over het voorhanden zijn van oplossingen om zowel industriële als huishoudelijke gastoepassingen geschikt te maken voor de voorgestelde bandbreedte. Is er in alle gevallen wel een oplossing mogelijk?

Bovendien zal bij dit gekozen scenario sprake zijn van permanent lagere prestaties van de gasverbruikende apparatuur; denk aan een hoger energieverbruik en meer schadelijke emissies voor het leefmilieu. Daarnaast resulteert een slechtere gaskwaliteit in tragere opwekeenheden voor elektriciteit waardoor fluctuaties van hernieuwbare energiebronnen minder goed opgevangen kunnen worden. Wellicht wordt in deel 2 en 3 van de Kema/Kiwa studie duidelijk gemaakt waarom gekozen is voor het huidige scenario. Helaas zijn deze documen-ten niet vrij gegeven. Gasbehandeling op de plek van aanlanding -naar een meer aanvaardbare kwaliteit- geniet veruit de voorkeur gezien de veiligheid- en kostenoverwegingen. In de nabije toekomst ontstaat schaarste aan vloeibare brandstoffen. De af te splitsen hogere koolwater-stoffen kunnen een welkome bron van grondstof vormen voor de raffinaderijen in bijvoorbeeld het Botlekgebied. Met deze veel elegantere methodiek kan ons land nog flexibeler zijn in het accepteren van een bredere range aan gassen. Buitenlandse afnemers zullen bovendien blij zijn met een constante gaskwaliteit. Een eenmalige actie om de verbruiksapparatuur aan te passen aan een nieuwe vaste toekomstige kwaliteit is een optie. Een vaste hoge kwaliteit is echter een must

De VIV pleit dan ook vòòr de komst van de gasrotonde maar weloverwogen en in een breder perspectief!

Gasrotonde Nederland: kans of bedreiging?