Introductie ioniserende straling

Eigenschappen en effecten

Han van Reekum

Ioniserende straling

Da’s nou alles!

Oorspronkelijke plaats van het elektron

Terugvallend elektron

Straling

Elektromagnetisch spectrum

Vanaf ultraviolet straling tot kosmische straling noemen we de straling ‘hoog energetisch’

Radiogolven

Radar

Infrarood

zichtbaar licht

ultraviolet

Röntgen- en straling: diagnostiek conventionele rö dieptetherapie gammastraling Co60 megavolt straling (2 MeV tot 42 MeV)

Wat vangen we op?

kosmische straling

0,3 mSv/ jaar

röntgen onderzoek

0,3 - 0,6 mSv/jaar

inhalatie en inslikken

1,35 mSv/jaar

vliegen wintersport

0,03 mSv/ 2 weken 0,005 mSv/uur

lichtgevend horloge

0,005 mSv/jaar

kijken naar KTV

0,01 mSv/jaar

straling uit gesteente en bouwmateriaal

0,35 mSv/jaar

Effecten van hoog energetische ioniserende straling 1

Nou wordt het al gekker! Ionisatie van naast liggende atomen, met als gevolg:

Vorming van peroxiden (waterstofperoxide uit water, ozon uit zuurstof, peroxiazijnzuur uit azijnzuur, dit zijn zonder uitzondering zeer agressieve stoffen)

Celdood (meestal door de werking van ozon of waterstofperoxide)

Effecten van hoog energetische ioniserende straling 2

Oxidatie van edele metalen (zilver wordt zwart)

LaserlichtBeschadiging genetisch materiaal met

vorming neoplastisch weefselKernfusieKernsplijting

Is dat erg?

In de meeste gevallen niet, maar…Als stamcellen getroffen worden kan dit

tot gevolg hebben dat een heel orgaan niet wordt aangelegd.

Als kankercellen getroffen worden kan dit tot gevolg hebben dat de tumor afsterft.