JournalistiekNieuwsgaring en nieuwsfabricage

De mediafabriek.Hoe wordt het nieuws gemaakt?• Deel 1: achtergrond

– Waarom zijn er kranten?– Is er sprake van een conflict tussen

informatie en commercie?– Wat zijn de gevolgen van een

toenemende commercialisering?• Deel 2: oefening

– Waarom staat dit artikel in de krant?

Waarom zijn er kranten?• Om de lezer te informeren

Waarom zijn er kranten?• Om de lezer te informeren• Omdat de uitgever geld wil

verdienen

Commercialisering

1989

Verzuilde kranten Ontzuilde kranten Conglomeraten

Conflict informatie – commercie?In de beste aller werelden is er geen conflict

Krant: én het brengen van accurate informatie én een manier om geld te verdienen

Bakker: én lekker brood bakken én brood mee verdienen

Bankier: én het geld van mensen goed beheren én er zelf goed aan verdienen

Conflict informatie – commercie?

“Alles draaitom de simpele vraaghoe winst te makenin een verzadigde mediamarkt.

Zoveel optieszijn er niet.”

Yves Desmet(De Morgen)

“Ik ben ondertussen lang genoeg

werkzaam in de media om te weten dat het nog nooit zo goed is

geweest.

De markt voor kwaliteitskranten is

groter dan ooit.De waardering

van de lezers ook.”Ides Debruyne (Fonds Pascal Decroos)

Conflict informatie – commercie?

“Geen enkel mediabedrijf geneest zichzelf.

Waar de markt de dominante speler is,werkt zelfreguleringniet of nauwelijks.”

Peter Vandermeersch(ex-De Standaard)

“De Standaardheeft het nooit

beter gedaandan vandaag.”

Luc Huyse (KU Leuven)

Conflict informatie – commercie?

“De commercialisering van de media heeft de werking van kranten zodanig veranderddat journalisten structureel vatbaar geworden zijn voor de publicatie van verhalendie bol staanvan leugens,vervormingen en propaganda”Karel Verhoeven

(De Standaard)

“Een jaar verder, en heeft u al een

anti-mediabetoging gezien?

Wat wil u,beste lezer,

dat ik daaropzeg?”

Nick Davies (The Guardian)

Reactie op mediakritisch essay

Gevolgen commercialisering

Commercialisering van de media?

Kosten verlagenOpbrengsten vergroten

Gevolgen commercialiseringKosten verlagen

1. Minder journalisten• Ideale journalistieke proces

(voor-)onderzoek ter plaatse interviews artikel

schrijven nalezen

Gevolgen commercialiseringKosten verlagen

1. Minder journalisten• Realiteit

artikel schrijven

“We schrijven tegenwoordig geen artikelen meer, we

produceren ze aan de lopende band.

Het werk van een redacteur is

tegenwoordig een stuk simpeler, want

hetwerk wordt nu

gedaan doorpersbureaus”

Nigel Hawkes(Journalist The

Times)

Gevolgen commercialiseringKosten verlagen1. Minder journalisten

• Copy-paste uit• Persagentschappen

& persberichten

Kosten verlagen1. Minder journalisten

• Copy-paste uit• Persberichten• Buitenlandse kranten

Gevolgen commercialisering

Gevolgen commercialiseringKosten verlagen1. Minder journalisten

• Copy-paste uit• Persberichten• Buitenlandse kranten• Public Relations

• Kleine eigenbelang

Gevolgen commercialiseringKosten verlagen1. Minder journalisten

• Copy-paste uit• Persberichten• Buitenlandse kranten• Public Relations

• Kleine eigenbelang• Grotere sturing

Gevolgen commercialiseringKosten verlagen2. Snel en veilig

• Officiële bronnen (Objectiviteit)

• Schrikdraad

Gevolgen commercialiseringOpbrengsten verhogenGeef ieder wat hij wil

lezer adverteerder eigenaar

Gevolgen commercialiseringOpbrengsten verhogen1. Geef lezer wat hij wil

• Entertainment• Bevestig vooroordelen• Speel op emotie

Gevolgen commercialiseringOpbrengsten verhogen2. Geef adverteerder wat hij wil

• Inhoud die goedmet advertentiesamengaat

Gevolgen commercialiseringOpbrengsten verhogen3. Geef eigenaar wat hij wil

• Zelfpromotie• Cross-promotie

Gevolgen commercialiseringWaarom staat dit in de krant?

– Om de lezer te informeren?

Kies je eigenstad in Monopoly!

Welk horlogepast bij jou?

Open VLD-kiezerMeeste seksArabische

lente

Onze krantverkoopt

weer meer!

ParachutemoordVolg het proces

live!

Massa-vernietigings-

wapensgevonden

in Irak!

En nu aan jullie!Oefening: waarom staat dit in de

krant?– Neem een krant– Ga na waarom

een artikel in de krant staat…– Plak één of meerdere stickers– Overtuig je klasgenoten van jouw

journalistieke analyse