Inleiding
description
Transcript of Inleiding
Hoe een alternatieve aanpak voor zittenblijven
implementeren
Anneloes Vandenbroucke & Goedroen Juchtmans
Inleiding
• 2 vaststellingen:
- (1) Aantal zittenblijvers in Vlaanderen is één van de hoogste in Europa. In grootsteden zoals Antwerpen liggen deze cijfers nog hoger. Dit hoge aantal is problematisch om allerlei redenen.
- (2) In het Vlaamse onderwijs zien we tijdens het laatste decennium golf van uiteenlopende onderwijsvernieuwende initiatieven. Opmerkelijk: deze initiatieven leiden er niet toe dat aantal zittenblijvers daalt.
Inleiding
- Onderwijsvernieuwende initiatieven in scholen worden soms geïmplementeerd zonder dat het voor de betrokkenen duidelijk is waarom deze initiatieven zinvol zijn en waartoe ze dienen.
- Dit boek verzamelt bepaalde van deze initiatieven in een groter geheel en stelt ze ten dienste van één centraal vooropgesteld doel: een groep leerlingen samenhouden tot het einde van de rit = SAMEN TOT AAN DE MEET
Centrale uitgangspunten
1) Vertrouwen in het beleidsvoerend vermogen van scholen
2) Het implementatieproces is van iedereen3) Voldoende nascholingsmogelijkheden voor
leerkrachten is essentieel4) Een implementatieplan moet gebaseerd zijn op
ondubbelzinnige intenties
Raamwerk
• 3 onderliggende principes = fundamenten
- Samen uit, samen thuis- Samen breed en diep leren- Samen sterk
• Strategie = zittenblijven vervangen door alternatieven die het individuele leerproces versnellen en verrijken
• Basisbouwstenen en additionele bouwstenen
Bouwstenen
Samen tot aan de meet realiseren op school
In 4 implementatiefasen:
1) Acties op niveau van het hoofd: problematisering van zittenblijven op school
2) Acties op niveau van het hart: weerstanden ombuigen tot motivatie
3) Acties op niveau van de handen: bouwstenen kiezen en uitvoeren
4) Evaluatie: procesevaluatie en productevaluatie
1. HOOFD problematiseren van zittenblijven op school
Resultaten van onderzoek naar effect van zittenblijven op leerprestaties
– Conclusies leerjaarvergelijkingen:
• Over het algemeen wordt vastgesteld dat zittenblijvers relatief beter presteren dan hun jongere klasgenoten tijdens het bisjaar
• Daarna verkleint deze voorsprong, verdwijnt hij of keert hij zelfs om
Wat onderzoek ons vertelt…
Resultaten van onderzoek naar effect van zittenblijven op leerprestaties
- Conclusies leeftijdvergelijkingen:
• Over het algemeen wordt vastgesteld dat vergelijkbare zwakke leeftijdsgenootjes die wel normaal zijn doorgestroomd beter presteren dan de zittenblijvers
• Dus: zittenblijvers zouden beter hebben gepresteerd, waren ze toch doorgestroomd
Wat onderzoek ons vertelt…
Studies naar het effect van zittenblijven op psychosociaal functioneren leiden tot verschillende conclusies
Resultaten van onderzoek naar effect van zittenblijven op ongekwalificeerde uitstroom
• 1x blijven zitten -> tot 50% meer kans op ongekwalificeerde uitstroom
• 2x blijven zitten -> 90% meer kans op ongekwalificeerde uitstroom
CONCLUSIE
Wanneer ze toch zouden zijn doorgestroomd,zouden zittenblijvers waarschijnlijk: => beter hebben gepresteerd => een grotere kans hebben gemaakt op een kwalificatie
De praktijk van zittenblijven moet dringend in vraag worden gesteld
Hoofd - Implementatieacties
• Doel: Alle betrokkenen kritisch laten nadenken over de eigen opvattingen over zittenblijven
• Hoe? (1) Uitvoeren van een beschrijvende beginanalyse(2) Vormingsmoment voor alle betrokkenen
2. HARTWeerstanden ombuigen tot motivatie
Basisvoorwaarden:
- Diepgaand reflexief en continu debat onder leerkrachten waarin weerstanden een plaats krijgen en kunnen klinken, zelfs botsen
- Mentaliteitswijziging door als school te zoeken naar een gezamenlijke schooleigen definiëring en verklaring van het probleem ‘zittenblijven’
= het diagnostisch frame
2. HARTWeerstanden ombuigen tot motivatie
Implementatieacties
- Ideale randvoorwaarden en omkadering creëren voor dit debat.
- De belangrijke rol van informele leiders en directie
- Stem van ouders en leerlingen laten klinken, en in het bijzonder de stem van de meest kwetsbare groepen ouders en leerlingen
- Tijd nemen!
3. HANDENBouwstenen kiezen, uitwerken, en uitvoeren
Basisbouwstenen
Additionele bouwstenen
LEEFKLIMAAT ORGANISATIE
DIDACTIEK EVALUATIE
KLEINE KLASSEN ICT
KLASASSISTENT STUDENT TUTORING
Handen - Implementatieacties
• Hoe bouwstenen kiezen en uitwerken?= prognostisch frame
Uitgangspunt: vertrekken van de kracht van eigen praktijk van leerkrachten en school
Startschot van uitvoering van samen tot aan de meet
4. Evaluatieproces- en productevaluatieProcesevaluatie:- Constante opvolging- Ervaringen van leerkrachten, leerlingen én
ouders- Goede praktijken verdiepen; knelpunten
opsporen- Motiverend!
Productevaluatie:- Na voldoende tijd- Situatie opmeten en vergelijken met
beginsituatie
Bedankt voor uw aandacht!
Onderzoeksteam:Goedroen Juchtmans, Heidi Knipprath & Anneloes Vandenbroucke
(HIVA, K.U.Leuven)Barbara Belfi, Bieke De Fraine & Mieke Goos
(CO&E, K.U.Leuven)Bengt Verbeeck
(UGent)