Inkijkexemplaar - Bikkels.nl · Overzicht)doelstellingen)!!)...

De BikkelClub versie 2017

Trainershandleiding

Inkijkexemplaar

© Spectrum Brabant | Bikkeltrainingen.nl 3

Inhoudsopgave

Introductie 4

Organiseer je training 5

Praktische tips 7

Het prentenboek 12

Het BikkelDoeBoek 13

Powerpoint presentatie 14

Draaiboek 15

Overzicht Doelstellingen 16

Bijeenkomst 1 17

Bijeenkomst 2 34

Bijeenkomst 3 43

Bijeenkomst 4 53

Bijeenkomst 5 68

Bijeenkomst 6 77

Bijeenkomst 7 91

Inkijkexemplaar


Beste Bikkeltrainer, Voor je ligt de handleiding van de training De BikkelClub voor kinderen vanaf ongeveer 6 tot 9 jaar jaar. In deze training ligt de nadruk op sociaal-‐emotionele vaardigheden. Stevige, vriendelijke, sociaal vaardige Bikkels… daar gaan we aan werken! Deze handleiding biedt een leidraad voor de Bikkeltraining De BikkelClub. Je vindt hier 7 bijeenkomsten van 90 minuten stap-‐voor-‐stap uitgewerkt. Het staat je echter vrij om de lengte en het aantal bijeenkomsten aan te passen naar wat passend is binnen je praktijk of instelling. In principe geldt; hoe meer tijd je kunt besteden aan de inhoud, hoe meer je bereikt met de kinderen. Echter, aan alles hangt een prijskaartje en ook wij hebben vanwege het kostenplaatje moeten beknibbelen op het aantal bijeenkomsten en de duur ervan. Maar mocht je meer ruimte hebben: bij iedere bijeenkomst vind je aanvullende oefeningen om een bijeenkomst uit te breiden! Bij deze handleiding horen de volgende aanvullende materialen:

• Document ‘BikkelDoeBoek’ (werkboek) • Het prentenboek De BikkelClub, geschreven door Inke Brugman en Carola

Messing, uitgever Garant (voorleesboek)* • Powerpoint presentaties De BikkelClub Bijeenkomst 1 t/m 7 • Certificaten

* Deze dien je voor de ouders van de deelnemer van de training apart aan te schaffen. Indien dit boek nog niet officieel is uitgegeven, ontvang je het manuscript van het boek van ons voor tijdelijk gebruik.

Nog vragen? Opmerkingen of feedback? Word lid van onze besloten facebook-‐groep Bikkeltrainers: https://www.facebook.com/groups/bikkeltrainers/. Wij horen ook graag van je via [email protected].

Veel succes met de training, Groetjes Carola en Inke

Introductie Inkijkexemplaar


In het prentenboek de BikkelClub zijn alle verhalen gebundeld die bij deze training horen. Iedere training lees je een verhaal voor waarin het thema (de doelstellingen) wordt geïntroduceerd. Voorzie iedere deelnemer van een prentenboek zodat de verhalen ook thuis door ouders gelezen kunnen worden. De ervaring leert dat de kinderen de verhalen graag nog eens willen horen!

Het prentenboek Inkijkexemplaar


Kopieer of print de werkbladen behorend bij iedere bijeenkomst voor elke deelnemer en stop ze in een snelhechter of mapje. Deelnemers nemen het BikkelDoeBoek mee naar huis en worden eraan herinnerd dit elke bijeenkomst mee terug te brengen. Bij iedere bijeenkomst hoort een:

• samenvatting / ouderbrief • werkblad(en) • beloningslijst voor thuisgebruik • kleurplaat

Met name voor ouders is het BikkelDoeBoek van belang; wat heeft mijn kind geleerd, wat moeten ze lezen en welke opdrachten moeten worden gemaakt. Let op: het is niet aan te bevelen alle werkbladen van alle bijeenkomsten vooraf uit te printen en in een snelhechter mee te geven. Beter is het om dit per keer mee te geven zodat er niet vooruit wordt gekeken en de focus verschuift. Laat de deelnemers op het eind van de bijeenkomst de nieuwe werkbladen in hun mapje stoppen of vraag een eventuele assistent dit tijdens de bijeenkomst / pauze in orde te maken.

Het BikkelDoeBoek Inkijkexemplaar


Bij de training horen powerpoint-‐presentaties, voor elke bijeenkomst één. Indien je werkt met een klein groepje, kun je ervoor kiezen samen op je laptop of computer mee te kijken naar het ondersteunende beeldmateriaal. Het fijnst werkt het natuurlijk met een beamer geprojecteerd op een scherm of witte muur. Mocht dit allemaal niet lukken, dan kun je er ook nog altijd voor kiezen om de dia’s uit te printen en aan elke deelnemer mee te geven, bv. door de dia’s aan de werkmap toe te voegen.

Powerpoint presentatie Inkijkexemplaar

Overzicht doelstellingen Bijeenkomst 1 – De BikkelClub en Het geheime BikkelClubhuis

• Deelnemers beheersen de Bikkelhouding: stevig staan en stevig klinken. • Deelnemers kennen de houding van de verschillende typetjes

(Bikkels, Piepers, Woestelingen en Chillers) Bijeenkomst 2 – De BikkelBrief

• Deelnemers weten hoe de verschillende typetjes klinken. • Deelnemers kennen regel 1 en 2: iedereen mag meedoen • Deelnemers sluiten niemand buiten

Bijeenkomst 3 – Blufbink Bruno

• Deelnemers kennen regel 3: iedereen is anders, iedereen heeft talent • Deelnemers geven en ontvangen complimenten

Bijeenkomst 4 – RoddelRosanna roddelt er op los

• Deelnemers kennen Regel 4: we praten aardig over elkaar. • Deelnemers roddelen niet • Deelnemers kunnen reageren op roddelen of gemene opmerkingen • Deelnemers kennen diverse ontspanningstechnieken

Bijeenkomst 5 – RoddelRosanna blaast bellen

• Deelnemers kennen Regel 5: we maken allemaal fouten. • Deelnemers kunnen vragen om mee te doen • Deelnemers kunnen excuses aanbieden

Bijeenkomst 6 – Gemene Gerda en de bubbelbillen

• Deelnemers kennen Regel 6: we zijn eerlijk tegen elkaar • Deelnemers kunnen reageren op een eerlijke nee/afwijzing • Deelnemers kunnen reageren op een gemene nee/afwijzing

Bijeenkomst 7 – Afscheid nemen en herhalen Inkijkexemplaar

Bijeenkomst 4

Doelstellingen

• Deelnemers kennen Regel 4: we praten aardig over elkaar • Deelnemers roddelen niet • Deelnemers kunnen reageren op roddelen of gemene opmerkingen • Deelnemers kennen diverse ontspanningstechnieken

Benodigdheden

• Presentielijst met contactgegevens • Drinken en koekjes voor in de pauze • Werkbladen voor elke deelnemer • Uitgeprinte Bikkelregels • Klein briefje met de woorden: roddelen -‐ Rosanna • Bijlages 4 uitgeprint • Briefjes met roddels erop geschreven. • Powerpoint bijeenkomst 4 met beamer en laptop • Papier, schrijf-‐ en kleurmateriaal voor alle deelnemers • Eventueel een beloningslijst voor een groepsbeloning

Inkijkexemplaar

© Spectrum Brabant | Bikkeltrainingen.nl

Onderstaand lesplan geeft een samenvatting van de inhoud van de bijeenkomst. De dia-‐nummers verwijzen naar de bijbehorende powerpoint-‐presentatie. Dia-‐nr Inhoud Duur Materiaal Werkvorm 1 Welkom en Doe-‐boek

bespreking

10 min -‐ Groepsgesprek

2 Binnengaan BikkelClubhuis

5 min Bikkelbrief en kleine briefje

Groepsactiviteit

3+4

Verhaal RosselRosanna roddelt er op los

5 min Prentenboek Voorlezen en groepsdiscussie

5

Wat is roddelen?

10 min Bijlage poster Instructie

6

Reageren op roddelen 10 min Bijlage poster Groepsoefening en discussie

Pauze 10 min

6

Gevolgen van roddelen

10 min Bijlage poster Groepsoefening

7

Omgaan met roddelen/ontspannen

10 min Bijlage ontspannen

Groepsoefening

8

Eigen OntpanPlan

10 min Bikkel-‐Doe-‐Boek

Werkblad

9 Afsluiting met ouders 10 min -‐ Groepsgesprek met ouders

Totaal 90 min

Tijd tekort? Sla over of kort in: groepsgesprekken Tijd over? Kies één van de extra activiteiten of werkbladen uit het Doe-‐boek

Lesplan bijeenkomst 4 Inkijkexemplaar


Welkom terug en huiswerk bespreken (10 minuten) Start met een complimentje voor iedere deelnemer, waarbij zijn of haar talenten worden benadrukt. Bespreek daarna de volgende punten;

• Wat vonden jullie van de vorige keer? • Heeft iedereen (samen met zijn/haar ouders) het verhaal nog een keer gelezen? • Hoe is het huiswerk gegaan?

Het binnengaan van het BikkelClubhuis (5 minuten) De deelnemers gaan opnieuw het BikkelClubHuis binnen op dezelfde manier als de vorige keer (flie, fla, flup…). De kinderen vinden de brief met de Bikkelregels en een klein briefje met de woorden ‘roddelen-‐Rosanna’. Zorg als trainer ervoor dat deze brieven weer verstopt liggen in de ruimte. Het is van belang om bij deze opdracht weer goed op de houding en het stemvolume van de kinderen te letten.

Verhaal RoddelRosanne roddelt er op los! (5 minuten) Lees het verhaal voor en betrek de deelnemers bij het verhaal door te vragen of het ook echt zou kloppen dat Piet begint te huilen bij het zien van een vogel, Wilma ook echt ieder meisje zomaar slaat en Jill in slaap valt in de klas. Vraag aan de kinderen hoe zij denken dat Piet, Wilma en Jill zich voelen als er iets gezegd wordt wat niet waar is. En hoe zij zich zouden voelen als het wel waar is. Benadruk nogmaals dat ook al roddelt iemand, iedereen welkom is in het BikkelClubhuis!

Wat is roddelen (10 minuten) Vraag aan de deelnemers of iemand weet wat ‘roddelen’ inhoudt: …als iemand roddelt worden er expres vervelende dingen over iemand gezegd die vaak niet (helemaal) waar zijn zonder dat de ander er bij aanwezig is. Roddelen kan een vorm van pesten zijn. Roddelen is gemeen.

Uitwerking bijeenkomst 4

1.

2.

3.

4.

5.

5.

Inkijkexemplaar

Roddelen is niet leuk!

Regel 4: we praten aardig over elkaar

Inkijkexemplaar

De ander: roddelt of is gemeen

Ik sta, kijk en klink als een Bikkel

1. Ik kijk de ander aan

2. Ik vind dat niet leuk

3. Ik loop stevig weg

Reageren op roddelen Inkijkexemplaar

Ik ben rustig

Ik ben overstuur

Bikkel Pieper Woesteling

De ander: roddelt of is gemeen

Ik sta, kijk en klink als een Bikkel

CHILL!

Van Piepen of Woest naar Chill Inkijkexemplaar


Onderstaand lesplan geeft een samenvatting van de inhoud van de bijeenkomst. De dia-‐nummers verwijzen naar de bijbehorende powerpoint-‐presentatie. Dia-‐nr Inhoud Duur Materiaal Werkvorm 1 Welkom en Doe-‐boek

bespreking

10 min -‐ Groepsgesprek

2 Warming-‐up

5 min -‐ Actief groepsspel

3 Binnengaan Clubhuis 5 min -‐ Groepsactiviteit

4+5 Verhaal Gemene Gerda en de bubbelbillen

10 min Prentenboek

Voorlezen en groepsdiscussie

6

Mag ik meedoen – eerlijke NEE

15 min Bijlage 6 – Mag ik meedoen ?

Instructie, groepsdiscussie, groepsoefening

Pauze 10 min

7

Mag ik meedoen – gemene NEE

15 min Bijlage 6 – Mag ik meedoen / Stel een vraag

Instructie, groepsdiscussie, groepsoefening

8

Nee-‐zeg spel 10 min Bijlage 6 – Stel een vraag

9 Afsluiting met ouders 10 min -‐ Groepsgesprek met ouders

Totaal 90 min

Tijd tekort? Sla over of kort in: nee-‐zeg spel Tijd over? Kies één van de extra activiteiten of werkbladen uit het Doe-‐boek

Lesplan bijeenkomst 6 Inkijkexemplaar


Spel Gemene NEE Oefen samen met de deelnemers het reageren op ‘nee’. Verdeel de kinderen in twee groepen: de eerlijke Everts en de gemene Gerda’s. De trainer stelt een vraag aan de kinderen. De eerlijke Everts zeggen luid en duidelijke ‘nee’, de Gerda’s doen dit ook. De trainer zal eerst aan de Everts vragen ‘waarom niet?’ De Everts mogen vervolgens met elkaar overleggen een antwoord bedenken. Het antwoord is eerlijk, een goede reden. De trainer zal gepast reageren, bijvoorbeeld ‘Oké jammer’ en samen met de kinderen een plannetjes bedenken hoe het op te lossen (bijvoorbeeld meedoen met het volgende spel). Vervolgens vraagt de trainer aan de Gerda’s ‘waarom niet?’. Zij bedenken ook gezamenlijk een antwoord, maar deze groep zal een gemeen antwoord bedenken, een flauwe reden. De trainer zal ook hierbij gepast reageren: ‘Ik vind dat niet leuk’ en loopt vervolgens stevig weg. Deze oefening kan herhaald worden zodat de kinderen zelf aan de beurt komen en zullen ervaren wat het verschil is tussen de ‘nee’ van Evert en de ‘nee’ van Gerda. Benadruk dat het schema gebruikt kan worden voor allerlei vragen, bekijk beide schema’s uit bijlage 6. Nabespreking:

• Hoe voelt de ‘nee’ van eerlijke Evert? • Hoe voelt de ‘nee’ van gemene Gerda? • Is het fijn om samen een plannetje te bedenken na de ‘nee’ van Evert? • Hoe voelt het om goed te zeggen wat je vindt van de ‘nee’ van Gerda en vervolgens

stevig weg te lopen? • Voel je je dan een echte Bikkel? • Wanneer denk je dat Gerda onaardig blijft doen tegen jou, als je als een Pieper

reageert door huilend weg te lopen, heel boos te worden als een Woesteling of stevig te reageren en weg te lopen als een echte Bikkel?

• Weten jullie dat onaardig zijn of pesten voor gemene Gerda’s alleen leuk is wanneer iemand heel sterk reageert (boos of bang) en sneller stopt wanneer iemand als een Bikkel reageert?

Nee-‐zeg spel (10 minuten) We spelen een bekend spel (Hoeveel kinderen zitten er achter je?) met een kleine aanpassing: Eén kind gaat met de ogen dicht zitten. De trainer wijst een paar kinderen aan die er zo stil mogelijk achter gaan zitten. Eén kind krijgt van de trainer een klein voorwerpje (bv. een puntenslijper) toegestopt. Het eerste kind raadt hoeveel kinderen er achter hem zitten. Klopt het aantal? Heb je goed geluisterd? Vervolgens vraagt het kind aan ieder van hen of hij het voorwerp mag hebben. Wanneer het kind geen voorwerp heeft zegt hij ‘nee’ (dit is een eerlijke nee): Mag ik de puntenslijper even lenen?

8.

Inkijkexemplaar

Sta, kijk en klink stevig: Hoi, mag ik meedoen?

Ja! Nee!

Zeg: Dank je wel!

Vraag: Waarom niet?

Speel mee!

Luister en bedenk:

Goede reden van Eerlijke Evert?

Onaardige reden Gemene Gerda?

Bedenk samen een plan Zeg wat je vindt

Voer het plan uit Loop stevig weg Inkijkexemplaar

PRENTENBOEK

DE BIKKELCLUB

Geschreven door Inke Brugman en Carola Messing Illustraties van Roger van der Weide

Inkijkexemplaar

20

Inkijkexemplaar

21

RoddelRosanna roddelt er op los! Onze vrienden Bob, Wilma, Piet, Jill én Bruno zijn direct na school – zzsjjjjjjjzz- de Bikkelcub binnengestapt. Even zoeken naar de Bikkelbrief met de regels en ja hoor, ze weten het zeker, ze zijn in de Bikkelclub. En weer vinden ze een klein tweede briefje met dit keer 2 woorden erop: Rosanna en roddelen. Wat zou dat nu weer te betekenen hebben? Onze vrienden besluiten eerst maar eens op zoek te gaan naar een meisje met de naam Rosanna. Misschien dat het dan vanzelf allemaal duidelijk wordt. Ze vragen het aan Karel, een jongen uit een hogere klas. “Rosanna, ja die ken ik wel, zij vertelde mij dat Piet altijd begint te huilen als hij een vogeltje ziet” Pieper Piet wordt rood tot achter zijn oren! Wat gemeen van die Rosanna om dat zomaar tegen iemand te vertellen. Piet vindt vogels inderdaad een beetje eng maar om nou te zeggen dat hij iedere keer begint te huilen…nee, dat vind Piet helemaal niet zo leuk! Bijna begint hij echt te huilen maar na een paar keer diep zuchten weet hij zich in te houden. Goed gedaan Piet. Ze vragen het snel aan iemand anders, een meisje dat langs komt fietsen. ‘Ja, Rosanna ken ik wel. Maar wacht eens, ben jij niet Wilma? Rosanna zegt dat ik voor jou moet oppassen omdat je alle meisjes zomaar slaat. Dus ik ben er weer vandoor hoor, doei!’ Onze vrienden kijken verschrikt naar Wilma. Wilma heet niet voor niets Woeste Wilma want ze kan heel erg boos worden. Maar zomaar iemand slaan, dat doet ze heus niet. Wilma staat stokstijf stil. Ze houdt haar adem in en balt haar vuisten. Ze wordt roder en roder. Oei, oei, als dat maar niet mis gaat! Bijna lijkt ze te ontploffen. Snel fluistert Jill in haar oor dat ze van 10 tot 0 moet terugtellen. Dat doet Wilma en halverwege worden haar wangen weer de normale kleur. Gelukkig maar! Ze wagen nog 1 poging en vragen aan juffrouw Janneke of zij Rosanna kent. “Jazeker ken ik Rosanna, zij zit bij mij in de klas.

Inkijkexemplaar

22

Inkijkexemplaar

23

Maar nu je het over haar hebt, Jill, ik begreep van Rosanna dat jij tijdens de vorige les in slaap bent gevallen. Klopt dat?” Juffrouw Janneke kijkt er een beetje streng bij maar gelukkig heeft Jill niets gehoord. Ze was net afgeleid door een lieveheersbeestje op haar arm en hoorde de juf niet. Snel lopen de kinderen weer door en kijken elkaar bezorgd aan. Die Rosanna vertelt allerlei vervelende dingen over hen aan andere kinderen en zelfs aan de juf. Het meeste is niet eens waar. Is dat niet roddelen? Onze vrienden vinden dat geroddel helemaal niet leuk! ‘Wat zullen we doen als we Rosanna vinden?” vraagt Bob zich hardop af. ‘Wegrennen!, roept Piet benauwd. ‘Erop meppen?’, oppert Wilma strijdlustig. ‘Waar hebben jullie het over?” vraagt Jill met een afwezige blik. Tja, wat vind jij? Hoe zat het ook al weer met die eerste twee Bikkelregels? Regel 1: Iedereen mag meedoen met de Bikkelclub! Regel 2: Iedereen, echt iedereen mag meedoen met de Bikkelclub! Dus ook RoddelRosanna mag meedoen! Hmm…toch een beetje lastig als Rosanna vervelende dingen over hen blijft zeggen. Misschien moeten we even naar de derde regel van de Bikkelclub kijken: iedereen is anders, en iedereen heeft andere talenten. Die talenten hebben we allemaal nodig bij de Bikkelclub. Wat zou het talent van Rosanna zijn? Tja, eigenlijk kennen onze vrienden Rosanna nog helemaal niet, dus daar hebben ze geen antwoord op. Dan zit er dus maar 1 ding op: Rosanna vinden en haar eerst eens leren kennen! Hoe dat verder loopt, lezen we in het volgende verhaal!

Inkijkexemplaar

De BikkelClub therapeutische versie 2017

Bikkel-‐Doe-‐Boek van:

Inkijkexemplaar

Beste ouders en verzorgers, Iedereen is anders en iedereen heeft eigen talenten! Daar staan we uitgebreid bij stil en geven we ook complimentjes over. De volgende onderwerpen stonden vandaag centraal:

• Deelnemers kennen regel 3: iedereen is anders, iedereen heeft talent • Deelnemers geven en ontvangen complimenten

TIPS VOOR THUIS: Print de bijgevoegde Complimenten-‐poster een aantal keer uit en hang deze thuis op. Nodig elkaar uit om af en toe een complimentje af te scheuren en uit te delen. Probeer eens samen met uw kind te benoemen over welke talenten ieder gezinslid beschikt. Soorten complimenten:

• wat mensen doen (wat kun jij hard rennen of goed luisteren) • wat mensen hebben (wat heb jij een mooie fiets) • hoe mensen eruit zien (wat heb jij mooi haar) • hoe mensen zijn (jij bent een goede vriend)

Wat zeg je als iemand je een complimentje geeft?: • kijk de ander aan • zeg dank je wel!

Bijeenkomst 3 Inkijkexemplaar

Beloningslijst ‘Iedereen is anders’ Kleur of vink af iedere keer wanneer uw zoon of dochter een complimentje geeft of goed ontvangt, maar ook wanneer u een voorbeeld van een talent van uw

kind tegenkomt.

Inkijkexemplaar

Mijn speciale krachten! Teken of omschrijf 3 van je talenten

Inkijkexemplaar

Echte Bikkels geven elkaar complimentjes.

Scheur er eentje af en deel uit!

Complimenten-‐poster voorzichtig

handig

netjes

sterk

lief

grappig

snel Inkijkexemplaar

Inkijkexemplaar - Bikkels.nl · Overzicht)doelstellingen)!!)...

Documents

Transcript of Inkijkexemplaar - Bikkels.nl · Overzicht)doelstellingen)!!)...